장음표시 사용
411쪽
Deum conseruantur in esse:& sunt propterDeum;quia ad Deum ordinantu ergo solus Deus de se, per se,&Propter se diligendus,& timendus est,ne offendatur. Timor Domini facit multa bona: sed primo de duobus agamus.Timor Domini
Custodit a malo culpae. Primo ergo peeeatum expellit a eorde. ando aliquis
magnus dominus vult hospitari alicubi, praemittit nuntium,qui domum mundet,& praeparet. Sic facit Deus,im- ο ιυ mittendo timore. Ece. Timor Domini exmilit peccatum. tuam. sine timores,non poteriti tiscars. Idem . timet Domi num,praeparabunt cordiasua. scilicet ad recipiendum eum. Et in congyesti illii Iauctificata anima suas. Secundo e ullo dita malo futurae culpae.Prou. Timor Domini odit malum. Et ideo non permittit illud intrare in domum cordis ; ponit enim i r in us vel diem iudieij quasi quoddam terricula me mum in corde ad terrendum vitia, & Daemones: sicut solent homines ponere in hortis
EG. 33- suis ad terre dum aues,Ecch. Timenti Deum non occurrent mala,sed in tempore Deus illum conseruabit,s' custodiet a mata. Timor enim eii cordis ianitor ,& ligatum ab ingressu eius, vitia deterres claua terribili, timor inserni,& iudieij. Ecc. Ecc.I. Timor Domιuiscientia religiositas. Religiositas custodiet , dc iustificabit cor,iue unditatem,atque gaudiu dabit.Timor Psal. n8. fures spirituales in terra eordis habitantes crucifigit. PALConfige timore tuo earnes meas,a iudiciis tuu,q fecisti. De Ada timui ,&de Angelis malis. de Sodomicis,& de diluuio quale vindictam sumpsilii Timor D sit semper fututu iudiciu ante oculos mentis gerit. Hier. Sive comedam fue bι- balue aliquid alitia Dei a ,semper videtur auribus meιs intonare
illa tuba.Surgite mortuι,venire ad iudicium. Si eri inniatu timet
aliquis,eum facit se reu alicuius eriminis in curia iudicis secularis. qualitu timere debet,qui tot,& tanto ru criminuscit se reum ante iudieem districtissimu3 Hier.Fi tauta cura pertimesitur iudicium pulueris , qua formidine pravitena m s' iudicium maiestati, eca attende, quod timor Ieruitis, vel mudanus eii velut oitiarius pict' in portis diuitia, qui eleuata claua γε velle percuteie ingredientes , de ingrcitum Ps
412쪽
Iubere: quod tamen non timor , qui si nee haritate est, videtur timorem expellere di sed omnino non expellit; quia dicit Aug. manet in timore seruiti teccandi motu t-.Et sequeretur opus, si speraretur impunitas. Item timor Domini est Gratiae Dei eollatio,& conseruatio. Bonorum operum multiplicatio. Misericordiae repromissio. Mentis illuminatio. Primo igitur timor Domini est gratiae collatio , &conseruatio. Ber. In veritate didιci nihil esse ita est icax ad gratiam.
romerendam, recuperaudam, Tretineudam,quam se omni tepore iuueniaris nihil ali apere sed timere. Time ergo si arriserit
gratia : time cum amiser M.tιme,iam de malo reuertitur time,c
adestgratia,ne indigne opereru ex ea,time; btracta gratia,quasi mox casur. . ume,quia dereliquit te custodia tua :seas redierit gratia,multo magis,m multo amplim time. Timendum,ne forte conciligat peccati recidivum. Recidere enim,quam in- ei de re,detreius est,iuxta illud Ioan .Ecces--μ 1mes,iam amplius noli peccare,ne deterius tibi contingat. Item timor Do- ni hominem meliorat , ut unus timens Deum millibus aliis praeferatur.Eecl. Meliores unus timens Deum, quam miti Ecc. II.
lestii impi, Et nota, quod qui nimis timet poenam corporalem, habebit maiorem. ciui timet pruinam,irruet super eum nix. Matth. Nolite timere eos, YHi occidunt corpus c. Aug. Mati. Io. Si creaturaeseruiui, time Deum,uouida n quia omisias isto sunt. Cupiditatem nocendi habeut potesatem autem istem n dat, non habent. Vnde magna sapietitia est timere Deum semper. Ecccl. Amosapiens in omnibu/metuit. Ecccas.
iniit tumeti bonorum operum multiplieatio. Eccltimet Deumfaciet Mna. Grego. Deum timere est nulla,quae facienda sutit,praeterire.Eccl. s. timet De m,uibit negligit. Eccl. Is .inaintum est bono tum promissio.Thob. Multa bona ba Eccl. . bebimus stimuerimus Deum, or recesserim s ab omni peccaιν,ν 2 bob.
fecerimus bene. Proniittitur timentibus Deum Paterna misericordia.
413쪽
AE terna gloria. FDI. 722. Primo promittitur paterna misericordia. Psal. s modo
Ecc&.I. miseretur pareolioruni . misertus est Dominus timentibus', Ece. Irimentibus Deum bene erit in extremis, o c. Psal. oculi Dominis per timentes eum,miueu,quisterauisuper misericordia eius. Secundo promittitur te luporalium sussicientia. Pia. G- mete Dominum omnes Sancti eius: moniam non eis inopia timentibus eum.gl. Teniporalium.Aug.Pascit contemnerites. se,cτ deserit timentesse.Iniustus videretur. Eccle.I. Tertio promittitur dulcedo interna .Eecl. Timor Domin/delectabit cor,oe dabitratidium , Erlaetitia in longitudine die-War.o. rum. Psalmagna multitudo dulcedinis tua Domine,quam abscondisti tιmentibin te. gl. Quam tamen impius noti sentit;
quia de febre iniquitatis palatum cordis amisit.
Frou. Io. inrarco promittitur prolongatio vitae. Proia. Timor Domini apponit dies , or anni impiorum breviabuntur. Timor Domini fons vitae indeficiens,ut declinet a ruina mortis. Eccl.I. Quinto promitritur beatitudo,& aeterna glo. Eeel. I. Ti- Proser. 27 mor Domini gloriatio.& El. Prou.Beatus homo,qui1emper est Eccl.23. pauidus,qui Nero mentis o dura corruet in malum. Lecl. Beatus Acci y eis,cui donatum eH habere timorem Domini. Idem .Timenti Deis beataeΠ anima eius. idest habebit beatitudinem aeternam.
Sed sciendum est,quod debemus timere Deu propter tria. Propter pecuniam,quia inuisibilis. Propter sapientiam,quia insallibilis. Propter iustitiam,quia inflexibilis. Primo propter potentiam,quia fortissimus.Si sortitudo quaeritur, robustissimus est. plus enim timetur princeps, qui potest plus nocere:& serui pius, praecepta melius obseruantur. E t ideo cum principes terrae non habeant potestatem, nisi super diuitias,&corpora. Deus autem super hoc&super animam plus omnibus principibus,& regi-
Nau. Io. bustimendus est. Matia. Nolite timere eos,qui corpm occidunt, animam autem non possunt occidere: Sed potius cum timete , qui corpus, oe animam potes mittere in gehennam. Mandata principum,& nunciorum sunt obseruanda sub poena amittendi temporalia,& corporalia. Nunti j vero,& man ta Dei sub poena horum, α animarum τα deo praecepta Dei
414쪽
diligentius obseruanda sunt. Psal. Turnaudini mandata tua PD.IIt. custodio nimis. Secundo timendus est Deus propter se pientiam. Plus enim timetur paterfamilias offendi,quando scitur, quod nihil potest eum latet e. talis est Christus. Fleb. Omnia uirila, Neb. 4. operta sunt oculis eius.1. Reg. Timuerunt regem Salomonem. Reg. 3. ridentessapumia Dei esse in illo. Timoi domibi prodest homini bene ordinato.Ios. Nunc ergo timete Deum, seruite eιIU . 2 corde perfecto. Terrid propter iustitiam Plus enim timent homines in terrat icem, que -- a iustitia, nec prece, nec pretio sedit posse. Talis erit Christus in iudicio. Prouerb. Zel-,σfuror viri Proser. s. non parcet in dis vindictae, nec acqsiescet cmn Mam precibus: nees Uipiet pro redemptione plurima dona. gl. Expone de coelesti. sponso Timor Dei Deo placet: Exo. xo. Noli timere 3 πtenim
De Verbo Dei. ZErbum ut alis placet dicitur a verberatu , quod ver-V betato tirberato lingua intra palatum acre omnis oratio promatur. Est autem duplex Verbum, immanens,& vocale. i m manens est aliquid in intellectu productur cuius qua tuor sunt condiciones, quod sit aliquid in intellectu, quod sit aliquid mente genitum,quod sit similitudo rei. quod sit expressivum, siue manifestativum rei, cuius est verbum. est aliquid in voce su b ordinatum verbo mentali. Sed Duilinum verbum audiendum est Velociter x libenter.
Reuerenter. Memoriter. Efficaciter.
. Primo debemus audire verbum Dei velociter.&libenter.sicut enim pauperes sestinant ,& currunt ad portas diuitum,ut inde recipiat rcfectiones corporales unius diei:& multum infirmus,& debilis est, qui illuc non properat, sic ad resectionem animae multo validius debemus festi-
415쪽
nare.Iae.Sit autem omnis homo πelox ad audiendum. Item n tura dedit unicuique unum os,& duas aures,ut velocioressimus ad audiendum , quam ad loquendum. Item homo habet aures electas,id elt tendentes ad audienda coelestia
Dei verba,non penderes ad terrena, ut animalia: Sed multi contra naturam plus habent aures ad terrena pendenti m. . tes,quam ad coelestiae rectas. Thr. Erit tempus, cumsanam .
mamistrosprurientes aik ibus: oe a meritate quidem auditu auertent: ad fabula3 aulcm co/iuertentur.
Secundo debemus audire vel bum Dei reuerenter. stultus est ille, qui vult emere stitnientum , vel vinulta:& plus attendit saccum,uel dolium: quam frumentum, vel viuu. sic est ille, qui attendit in sermo ae,non quod dicitur, sed an quo dicitur,cum tamen Dominus dixerit Ioan. Sermonem, quem audistis non est meus, c. Non remoueat dicentis au-λW-Io, choritas, nec quid dietat, sed quid intendit. Luc. INOs a dii, me audit,oe qui mosi eruit, mederuit oe qui me sternit,1 e
nil eum,qui me misi. Iten' sum quidam,qui audiunt verbum
Dei toto a iunio audiendi, ut iude possint loqui qui si miles sunt vini propinatoribus, qui gustant plura vina, non ut emant:sed ut possint dicere aliis, hoe bonum, illud melius, sic isti audiunt,non ut impleant: sed ut loquantur , velit
trahant.Item sunt similes militibus,& clericis, qui vadunt ad nundinas, non ut eniant,vel vendant: sed inde loquan-m l. 33- tur.Psal. Hrmaueruntsebisermonem nequam. vi referant, sed λα-ecb. , bonum,ut relinquant , Eete. meos, Er uois facimit eos: sed in canticum oris sui vertunt illos. Temo debemus audire memoriter. Cribrum,si ponarur in aqua,statim impletur sed, cum extrahitur, nihil remanet. sic multi sunt, quiscrimonem audituit,& Pieni sunt
aqua deuotionis: sc d, cum rcccii crine, vacui remanent: dc Eccle.2I. eorum,qua audierint,memoriam non haberit. Ecc. Corfι- tui quasi vas constac sin) omnem sapientiam nou retinet. Idem Matth. . sicut colpus cibo ciuiti cui, sic anima vertio Dei. M it. Nomiusto paue miu:t homo sed ιn omni merbo, c. inii l prodestiu-mere cibis in, qui statim eniittitur Procul Τ cock pilo, quum, statim niors sequitur. Ponere ali luid in siccum Percia sum. Exprimere figuras in aqua,cuin eas non retineac. Ca PCre
416쪽
auem,quae statim amittitur, se audire verbum Dei,&proiice re illud. est congregare merces,er mittere eas in sac- eum peri sum. Iuxta prophetae oraculum.
QuArto debet audiri efficaciter, scilieet eum effectu. Multum deberet confundi clerieus, qui per viginti annos
freque tua uit scholas,&adhue nescit Pater noster.vel Cre-I Deum. sic multi, qui diu freque tauerunt sermones, α adhuc ignoran quomodo vivere debeant. Devi. Dilcιte Dein . ea, ν opere adimplete. Item pluuia sacit exire de terra ver-
herbas germinari Sie verbum Dei peccata ab homine,& bonii propositum germinare. ID. D et modo descensit imber,m nix de codilo, Cr illuc ultra noutinsed inebriat terram,oe infuudit eam, .ge ruare eam facit, im dat semeu serenti,m panem comedentι :sic erit verbum meum, quod egreditur de ore meo Non egredietur a me vacuum: sed prosperabitur Ha his, atque misi in ud. Item fatuus reputaretur ille, qui ex solo auditu me- 'mci crederet se ab aegritudine curari,& non faceret, quod doceret: vel ex aspectu speeuli crederet a se deformitatem remoueri. Talis est , qui verbum Dei audit, & non facit. Iaco. EHotes Iores Herbi,or nou auditores tantum , oesi q-3 Iaco. I. siqvu a ditor es verbi Ernonfacior,sc. Item si dominus tuus mitteret ad te nuncium suuro : & in ostio solo illum reci- perus,& non in domo, irasceretur tibi. Nuncius a Deo ad te mistus est verbum Dei. Prouerb. Sicut aqIastigida animae 'Prmer Le: itan ius bonus de terra longinqua. Nuneius in 'Τostio recipitur, non in domo, cum verbum Deilblummodo aure corporis, non corde auditur. Isti habent aures,&non audiunt contra Iob. Auditu auris audivi te,idcirco , ET L IOLItem stilus insertus trahit ad se naturam trunci. Sic ver- bum Dei cor ad suam naturam trahere dicitur.Iaco.Sh Ici δελ- , pite inpium erbum,quod potes saluare ammas messeas. ''Secundo videndum est propter quod audiendum est verbum Dei,quia
Animam mundati . Mentem illuminat. Contractos sanat.
Mortuos resuscitar. . Primo animam inundata sordibus peceator u ut me&
417쪽
cina corpus ,& aqua vas immundum, Vas enim, cui Requenter aqua in si inditur licet aquam non retineat in est mundius, quam si non infunderetur. sic ille , qui frequenter audit verbum Dei, tuam quino audit. Ioan. Vos mundi Dan.IS. eL is propter serm mem, qr em locutios mγobis. Nota, duobus modis valet verbum Dei ad mundiciam cordis. Primo, quia ostedit maeulas cordis,& ideo dicitur speculum. Se-Frstu, Ita cui dὁ quia dat gratiam aquae ad abluendum. Prouer. D miua bona dabit aliam. Secundo audiendum est verbum Dei; quia illuminat mentem. si aliquis venisset de longinquis partibus,&apportasse tram pretiosas reliquias,quod certus esset indubitanter,quod taehu e u caecus illuminaretur, claudus erigeretur, mortuus suscitaretur, insano sensus redderetur: nullus esset,qui non crederet ad tales reliquias. Nunquid caecus est peccator,qui ita cito ponit pedem suum in luto, sicut in loco mundo ' Tren. Errauerunt caeci in plateis,polluti 1t uuanti lue. id est peccato.Talis permittat se tangi verbo Dei,&illuminabitur, sicut in Psal. dicitur. Declaratio sermo-
PD.us, 'tuornm illuminat, c. Et lucerna pedibus meis πerbum tuum.
Ibi. Heu peregrinantur homines usque ad S.Iacobum,& vltra mare pro lumine eorporis recuperando , & fori' non recuperant: & nolunt usque ad sermone laborare pro lumine animae,quod ibi recuperat Prouer. Mandatum lucerua, Prouer. έ. oelux Tertio erigit contractos. Nunquid non contractus est, qui multis annis iacuit in lecto peccati' nec fuit in via recta salutis per unam diemZVeniat ad sermonem,& recupeEcch. II, rabit gressum aculeo verbi Dei. Eccl. Verbasapieulum, quas simuli,quifaciunt claudos inertia ambulare. Sed inueniuntur hodie multi, qui fugiunt sermones: sicut contractus, qui fugiebat S. Martinum, ne erigeretur. Quarto mortuos vivificat, resuscitantur mortui in pec- Dan. s. eatis Verbo Dei. Ioan. Amen duo Nobis , quia venit hora, nunc est,quaudo mortui audiem vocem fili Dei Reliquiae 5 ap. I6. omnem languorem sanant, vel expellunt. Sap. Neque herba,neque mala uasanauit eos Domine sed sermo, uus,qu fanatoe uersa. Ecce apparet, quod maioris efficaciae est verbum Dei,quam aliquae medicinae, vel reliquiae sanctoru. Vnde
418쪽
Vnde mirabile est, quomodo aliquis infrmus remanet, qui non ad sermonem ut curetur)currat. Solent autem homines pro medicis,& medicinis solis ad reliquias sanctorum offerte. Sed ad istas medicin's no oportet aliquid: dare,nec offerre ad reliquiasis has,nisi interionem orationem. Ita si aliquis haberet lapidem pretiosum,qLip ualeret omni auro,& omni argento,& omnem infirmata. tem curaret,non proiiceret illum: sed custodiret dilige ter. Sic nec verbum Dei debet aliquis proiieere:sed studiosis si me custodire; quia oraeualet omni auro,& argi rito. Psal. cinouu mihi lex oris tubuper millia , E c. Ide. Desiderabilias per lapite pretiosium multu .glo. Plus diligit charitas Dei legem, quam cupiditas rei aurum,&argentum. De veloci conuersione peccatoris.
FEstina conuersio peccato iis , ut qui in iuuentute iugo poenitentiae sti submittit, multa bona facit. In festina
conuersione multiplex est utilitas,scilicet, In bono opere radicatio. Ad bonum assuefactio. Vitae directio. i . Vitae in melius commutatio. Vitae certitudo . . Primum bonum,quod facit festina conuersio,est in boano opere radicatio .Arbori quae ἱuuenis' i l. ntatur, non de
facili postea eradicatur. Ideo dieit Apost. ad Ephes Iucsaritate radicata, fundati,ut fudiscetis io ιλο opere. quia sicut omnis fructus a radice procedit: sic opus bonum a charia
to non stat domus: sed destructo fimaamen sindit. charitas eni' omnia sustinet t. Corinth Itens tinnitas ali- Corin.23. cuius prρsundius infigitur , quando inuenit subiectum magis tenerum,& aptum ad recipiendum gratiam .verc sis femeles imbuta recens seruabit odorem
diμ. bed quando contrarium statia Dei occupadie hominem scilicet, peccatum dissicilius gratia Dei in eo recipuur; quia in nit, quod sibi repugnat. Sicut m . teria, quae habex aquam, dissicilius suscipit ignem , sicut iratet in candela madefacta, vel ligno. Sicut sculptor, M
419쪽
' pictor non ita de facili se ulpit , vel impingit in lapide ha-' bente sormam contrariam, si e ut in lapide nudo, & plano. De Acili reeipit vestis formam rectam , u nondum praua suscepiti sed si eontrariam , vix potest rectam for m lu-' stipere.Tenera virga, si citrua suerit, potest adrectitud nem deduci: trabem vero nullus potest reducere. Et cera
mollis suscipit impressionem fgilli: quod non facit indu-
Eces. O. rata. Ecel.Curva ceruuemflij tu iuuentute.Tunde latera eius, mouer. Ia dum infans est,ne indurescat, & non credat tibi. Prouerb. olescens iuxta viamsuam: cum senuerit, non recedet ab ea.' Seeundum est, assuefactio ad bonum,ut in tenera aetate eato dometur; & redigatur in spiritus seruitutem: sicut ' stultus esset,qui n on domaret equum suum, squequo esset senex: Sic qui non domat carnerti tuam in adolescentia. sed nutrit eam delicate; ita quod non potest eam postea
Prouer. 29 tenere: immo ipsa proiicit eum in lutum peccati. Prouer. um delicate nutrit a pueritia seruum. id est corpus' poὶ ea me t eum contumacem, id est spiritui repμgnantem. Apponendue si sal cibis,autequam putrescant , & vermibus scaturire incipiant. 5 in principio aegritudinis medicina quaerenda Leel 18 est. Eccl. Aute languorem adhibe medicinam. Peccatum enim consuetudinis est quasi langu'rinueteratus , qui dissicut Eccl 1o. te L curatur. Ecc.Languor prolixior grauat medicum: breue in languorem praecidit medicus. lepra enim Inueter Iob 1 o ta,& gutta inossata non de facili curantur. Iob. Ossa illi plebuntur vitiis adolescutiae eius. Beda super Luc. Diabo
taut. dis citius d imittit hominem,quant. posscdit diutius sed mult
risas haereditario iure tenere,sicut rupticus terram , quadiu tenuit.
Solet dici suod non potest fieri de p ccatore inueterato, dc quati Nauictato deuotus mi s Chiisti : nec de ligno pu-
trido bonum aedificium: nec vetus canis vinculo detinera P cita . potest. Ρsal Putruerunt,oecorruptaesuuic:catrices mea, oec. Iteio uis concupiscentiae extinguendus est, dum paruus est:
ia tunc de facili potest extingui. Fatuus reputaretur, qui disteirct ignem remouere de domo sua , donec esset in ad nus,& sere t0ta domus chmbusta.Sic qui in adole etia non restringunt carncs tuas. Ber. Absconii ignem tu is meo: iamfaute desueute,exusto iam l. me adhuc consuendum est,
420쪽
an excutiam illum. Nun ouid potest homo abscondere Igis in sinu suo,ita quod ardeant vestimetua illius non. Terti m est uuae directio. Quia ex tunc homo incipit resere vita in suam , 5 di regere iad portum salutis in mari
huius mundi, ubi sunt pericula ni ulta. Sicut enim fatuus reputaretur nauta,qui expectaret nauem dirigere,quo usi
rue incideret in scopulos, & sirtes. Sic qui vitam suam notrigit ad portum silutis, antequam in idat in periculum mortis. Prouerb. prudens dirigit gressu suos. Vnde sicut Preiura .
nauta, quando vult prudentei subernare navim , collocat
se,&stat initae nauis, ut prospiciat perie la propinqua, α remota,&clauum consalio admoueat. se debet facere iuuenis,ut ponat se in sine nauis, id est vitae suae , ad consideret principium,& medium vitae suae,& dirigat via, id est vitam suam ad bonum exitum Ρer gubernaculum poeni- .aentiae; quia illic naues pertransibunt , scilicet per arctum soramen mortis. O quam Ionge ante,& quam sollicitἡ prouident sibi nautae, luado habent transire periculosum
locum. Ideo dici tui. Ecc. In omnibus osperiinu tuu memorare no- Etem . mssima tua oetu aeternum non peccasu. Memorare, quani breuis sit vita,& mors ince ita. Prouerb. Irimor Domini apponit Prouenio diescit ut thesaurus augmentatur ei, qiu lucrum reportat. F xeui
plum in Evangelio de illo, tui habuit quinque talenta, Mausertur ab eo,qui non operatur. Et sequitur. Et anni eo Meviabunιur.Sicut pars alicuius membri abscii, litur,uetot citra cori umpatur .non enim debet dari pretiolus thesaurus temporis ei, qui totum dis lipat. Ber. Nihil pretiosius tepo-νe sed nihil vilius homine reputatur. Ideo dicitur. Eccl. Nexardesconuerti ad Dominum,oc. Quia qui ante horam vult m ducare,ante horam debet parale. Vix peracit, qui mane non incipit. Irridendus est,qui tunc surgit ad operandum, quando est ab opere recedendum. α tunc vadit seminatur udis agricola,quando iustae tempus metendi. Eccl. Gni- Eccl. 3. pus seminandi tempus metendi. quouiam subito venit ira illius. Ita cito scangitur vas nouum , sicut vetus: & cuius scinditur arbor iuuenis,quam antiqua. ita. Subit.,dum mustera- ID. 3
tur, enit contritio illius. Item auis, quando videt arcu tentu,