P. Virigilii Maronis Opera. Interpretatione et notis illustravit Carolus Ruæus Soc. Jesu jussu christianissimi regis, ad usum serenissimi delphini. Tomus 1. 4.

발행: 1714년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 시학

151쪽

hUCOLICA AC L. VIII. Iot

Maenalus argutumque nemus pinosque loquentes semper habet: semper pastorum ille audit amores, Panaque, qui primus calamos non passus inertes. y Incipe Maenalios mecum , mea tibia , versus. Mopso Nisa datur: quid non speremus amantes Iungentur jam gryphes equis , arvoque sequenti Cum canibus timidi venient ad pocula damae. Mopse, novas incide faces t tibi ducitur uxor. 3o Sparge, marite, nuces: tibi deserit Hesperus Oetam. Maniam haset semper III vam eanoram, pinus resonantes: semper ille mons audit amores pasto rum , Pana , qui primus non reliquit arundines inutiles. Incipe mecum , o mea fistula , pastor Ies eantus 1 Nisa datur Mopso. Nos amatores quid non passumus expectare Iam gryphes copulabuntur equis, is futuris temporibus pavidi dama, τenient porum eum canibus. Mopse praeide novas ladas,

sponsa deducitur ad te. Abjice nuces, o oonset Hespe

rus pro te relinquit Oetam.

monte Arcadiae . qui Pani I nox immineat. l enim , sacer r in plurali numero praeviis facibus quinque,du

Maenala. Argutum. Ecl. . cebatur uxor sub iloctem Pana. J Ecl. 2. 31. l in mariti domum: faces e

a . G phes. J Uel a phi, i spina. vel corylo , vel pinu,

toto corpore leones. alis & incidebantur in summa par- rostro aquilae equis vehe- te minutas in virgulas, spi- menter infesti, Apollini sa- carum instar, de aristarum, eri , inquit servius. Pliniusci' quo facilius ignem concipe tamen fabulosa monstra pu- rent : unde Georg. l. hsaἐtat, ut& Pegas.s, I. IO. 4 9. Ferroque faces iuspicar aevio. 28. Damae. J Ε genere ca- II. Maritus nuces spargebat prarum sylvarum sylves. pueris , vel ut ostenderet se trium , daims. Virgilio,ipueritiam relinquere e nisi es masculini caeteris , foemi-jenim relinquere , adagium

nini generis. est , hoe ipsum signincans. 26- Mopse notas, ere. J Vel ob alia mysteria, qua Rivali suo , Nisae marito , apud Rosinum videre est. invide gratulatur : eumque 3 o. Hesperus Oetam. JIIOrtatur , cuni amara indi i Oeta , Thessaliae mons , in gnatione , ut ritus omnes t sinum Malliacum desinens; e equatur nuptiarum , cum l altissimus t ita ut Attici de

I iij

152쪽

Incipe Maenalios mecum , mea tibia , Versus.

' O digno conjuncta viro l dum despicis omnes , Dumque tibi est odio mea fistula , dumque capellae, Hirsutumque supercilium , prolixaque barba :

Nec curare Deum credis mortalia quemquam. Incipe Maenalios mecum , mea tibia , versus. Sepibus in nostris parvam te roscida mala .s Dux ego vester eram) vidi cum matre legentem :λlter ab undecimo tum me iam ceperat annus :Incipe mecum , O mea si via , pastorales cantus. o sociata digno maritos dum contemnis reliquos r

dumque odio habes meam si uiam evellas, o supercilia mea pilosa, o barbam Iongam:

putas nullum Deum providere mortalibus rebus. Incipe mecum , o mea Muta , pasorales cantus. Infeptis horti nostri, vidi te adhuc parvam , colli

gentem cum matre pomu persi a rore r ego vos ducebam illuc. Tune ordiebar annum duodecimumamiserit. 38. Cum matre. J Vel tua ,

vel mea. Melius tua. Tamen apud Theocr. est mea. Idyl. I l. I s. H νθεσμα rsi. Veriisti mea cum

matre. Discrinaen est quod apua Theocritum puer matrem ducat in montes et apud Virgilium vero in hortum, de domesticas sepes s quem in locum duce puero non egebat sua mater. 39. Alter ab undecimo. JAn duodecimus est , an decimus- tertius certe alter de duobus iantum dicitur. Unde concludit Servius hie

annum decimum - tertium

signari s ut , inquit , unus ab undecimo , Fr duodecimus

alter decimus - tertius. Ego .

annum intelligi duodeci-

Boeoti, qui hunc habebant ad Occidentem , ex eo stellas cadere dicerent : qtiemadmodum ex Ida Phrygiae monte item altissimo , qtiem habebant ad Orientem, Driri easdem fabulabantur. Qui Ioquendi mos , ad aliarum

etiam retionum poetas tra in

siit, etsi alio situ positos. Noctem igitur jam procedere significat. De Hespero , 'Εel ε 8s.

4. Hirsutumque , o c. JHoc addit , vel ut robur commendet suum, cujus indicium est pilorum densitas: ita Polyphemus apud Theo-Crit. Idyl. 3. & apud Ovid. Me C. is. Vel potius ut suum exaggeret 4e amissa Nila

dolorem , quo factium est ut capillitium incultum sumis

153쪽

BUCOLICA E C L. VIII. It3

fragiles poteram a ter a contingere ramos. Ut vidi , ut perii, ut me Inalus abstulit error lIncipe Maenalios mectim , mea tibia , versus . Nunc scio quid sit amor. Duris in cotibus illum Isimarus , aut Rhodope , aut extremi Garamantes , s gentris nostri puerum , nec sanguinis edunt.

Incipe Maenalios mecum, mea tibia , versus. Saevus amor docuit natorum sanguine matrem Cum maculare manus e crudelis tu quoque mater e

Crudelis mater magis , an puer improbus ille pio Improbus ille puer , crudelis tu quoque mater. Tunc poteram ab Iumo attingere tenues ramos. Statim ac te vidi, quomodo perii i qm modo noxius error me rapuit mihi l Incise mecum , O mea si iu-la, pastorales eantus. Iam cognosco quid sit amor. Ismarus , aut Rhodope . aut Garamantes ultimi , producunt in rigidis rupibus illum puerum , qui non est nostra natura originis. Incipe mecum , ὸ mea si tuta , pastorales eamus Durus amor suasit matri fedare manus cruore liberorum. Tu e

tiam immitis fuisti , b mater. AIagisne immitis mater fuit , an puer ille improbus ' Improbus fuit ille puer . sed tu etiam immitis fusi . ὁ materi

mum p reo ; ita ut undeci-jEcl. 6. 3o. Garamantes. J

mus unum aliquid cum aliis Interioris Libyae populi , supelioribus componat ; al- ne legibu3 & muri monti . ter vero huic adiectus , sit Regio nunc dicitur Giι an in post illum primus , adeoque gara. de numeris veluti duobus 47. Matrem. J Medeam , dicatur. Sic Ecl. s. 69. Alter AE etae Co' chorum regis fi- ab illo , est omnium judicio liam : quae cum Jasotii Ar primus postilium , adeoque gonautarum duci artem de- secundus , non tertius. disset expugnandi aurei vel . 43. Ut et idi, ut perii , circ. Jileris : & cum eo e paternis omnino e Theocrito . Idyl. regnis aufugi siet, repudiata

iidit , ut periit , ut in pro . regis filiae ; Creusain cumfundum saltaυit amorem l Crerente patre magicis igni

Ismarus, aut Rodope. Jibus absumpsit ; filios ipsa

154쪽

Incipe Maenalios mecum, mea tibia , versus. Nunc & oves ultro fugiat lupus , aurea durae Mala ferant quercus , narcino floreat alnus e Pinguia corticibus sudent electra myricae e

FI Certent & cycnis ululae: sit Tityrus Orpheus torpheus in sylvis , inter delphinas Arion. Incipe Maenalios mecum , mea tibia , versus. Incipe mecum, o mea si uia, pastorales eantus. Nunc is lupus sponte fugiat oves , rigido querem producant poma aurea , alnus floreat narrisse, myrica stillent eortice pingue sucianum. vlula, quo que contendant cum oenis r Ti rus fiat Orpheus: Orpheus inter arbores ἰ Arion inter delphines . In cipe mecum, o mea Muta , pastorales eantus

suos , ex Jasone susceptos , lin ocu is patris jugulavit: tumque alatis serpentibus alium in locum devecta est. s . Electra oricae. J Electrum , de Pambre: sic Graecis dictum , quia resert ful-ἔorem solis , qui vocatur Latinis seccinum :quia uiccus eth arborum quarumdam E pineo genere, ex quibus quan gummi di fluit in oceanum , ibiqtre

induratum defertur ad li--tus , aut a piscatoribus extrahitur , maxime in insulis Septentrionalibus. Vide Ecl. 61. De myricis, Ecl. 6. L. De Narcisso , Ecl. a. 48. Ocrsis ululae , oee. Iocni non nisi apuci poetas canori : re autem ipsa N: viis vi & morientes fere muti, aut striduli. Quo magis mirum videtur , unde tanta

apud Graecos Latino que de cycnei cantus deliciis conissensio. Nazianzenus orat. 34. cantum illum resert adplausum alarum , Zephyris inter pennarum calamos si is

bilantibus. vlula , nocturna avis, ab ululatu sic dicta , an hibon. Ti rita : hic pro insulso pastore sumitur. Orpbeus , Ecl. 3. 66 .s6. Arion. J Ex insula Lesbo , urbe Methymna ,

citharoedus & lyricus poeta nobilis r qui cum ex Italia . ubi multas opes arte sua colis legerat , Corinthum rediret .aά Periandrum regem , cui per carus erat s ab avaris nautis modulans in mare

projectus est : sed a Delphino , quem dulcedine cantus illexerat , exceptus ἔ Τaena

rum , quod oppidum est Laconiae , vectus ab eodem est. Delphini autem dicuntur de

t musica dc amore hominum

155쪽

Omnia vel medium fiant mare : vivite syl- . Praeceps aerii specula de montis in undas εο Deserar di extremum hoc munus morientis habeto. Desine Maenalios, iam desine , tibia , Versus. Haec D amon : vos , quae responderit Alphesiboeus, Dicite Pierides r non omnia possumus Omn S. . A L P H. Effer aquam & molli cinge haec altaria vittar ε 3 Verbenasque adole pingues, & mascula thura , Conjugis ut magicis sanos avertere sacris

Experiar sensiis : nihil hic nisi carmina desunt.

Cuncta fiant alium ''m mare et valete nemora: Mipitabo me in mare e culmine rupis exce fa e aeripe donum hoc ultimum morientis. Cese fa mecum . o meo Muta , a pastoralibus eantibus. Hae dixit Damon r vos, ὀ Musa, narrate ea qua vetulit Alphesiboeus : non possumus omnes omnia facere. ALPH. Ex orta aquam, is eircumda has avut nia lanea, or adure verbenas pingues, ct mascula thura : ut coner magicis ritibus abalienara Oonsuma recta mente. Nihil hic deest praterquam carmina. Vivite Dimae. J Graecis, ea se dete. Etiam in eos , qtios cum odio abjicimus , & abire jubemus. Catul. D. 17. Cum suis mivat, valeatque moechis r id est ,

abeat

aquam. J Saga praecipit haec omnia Amaryllidi famulae.

cf. Verbenasique. J Proprienterιena certa quaedam her. hae species est, de la vervet- me. Vulgo tamen sumebatur apud Romanos pro omni herba, cum sua terra, ὸ puro sacroque loco evulsa rquasi herbena, inquit Donatus. Talibus verbenis aras festis diebus coronabant Itales legati serebant ex arce Capitolina erutas, & ostenistabant hostibus, cum ad eos

ibant res captas repetitum .& legatorum unus ideo verisbenarius vocabatur. Hac

per uncti magi putabant id

impetrari quod volebant a abigi febres , amicitias conciliari. Plin. l. I x. I. Scca Mascula Mura. 4 Mascula , non sexu , nullum enim est scemineum ; sed bonitate. ε Nihil hie nisi carmina, erc. J Omnis materia incanintationis jam parata est ἔ nihil ultra requiritur praeter

carmina, id est , solemnem

156쪽

ros p. VIRGILII MARONI sDucite ab urbe domum, mea caimina, ducite

Daphnim.

Carmina vel coelo possunt deducere lunam: Carminibus Circe socios mutavit Ulysiei tFrigidus in pratis cantando rumpitur anguis. Ducite ab urbe domum , mea carmina , ducite Daphnim. Terna tibi haec primum triplici diversa colore Licia circumdo, terque haec altaria circum

Trahite, trahite, Daphnim ab urbe in meam domum, ό mea carmina. Carmina possunt lunam ipsam eυoca - νδ e coelo. Circe transformavit per carmina socios vlassis. Serpens gelidus in pratis obrigescit, dum incantatur. Trahite , trahite Daphnim ab urbe in meam domum , o mea carmina. Primo circumligo tibi hac ternalicia, triplici colore τaria ; circa has aras ter

ac ritualem verborum sormulam. Deinde se ipsam hortatur exemplo Circes, de

qua , deque sociis Ulyssis insues transformatis, AEn. I. 336. & aEΠ. F. II. 6ς. Deducere lunam. JAntiqui putavere lunam es.se magorum incantationibus subditam : ita ut , quoties iis luberet, rubesceret illa in modum sanguinis edi e coelo deduceretur vel invita , ut in herbas despumaret. Atque inde putabant eam deliquium pati, tumque ipsi tinnitu cymbalorum succurrebant.

Sic Horat. Od. I. I. 6. . Nee eursus duplicis per mare Ut ei. Et AEn. I. . Relli uias Danaum atque immitis Achillei. Laesiui enim Graeca in εἴς, ut OVυσσευε A'χιλλευς, ο ρφεις; aliqua II do ad secundam declinatio in nem reduxere : vliseus, ei ata chilleus , ei; Orpheus, ei saliquando aia tertiam , utvlines , is , Achilles , is.

i. cantando rumpitur an .

tuis. J Id est, dum incantaritur. Sic Georg. Σ. 1so. Sed

ρitis in morem ad digitos lent Ucit habendo : id est , dum habetur, tractat utque digl-tis. unde patet gerundia ejusm odi nassivam caepe habere signincationem. 74. sunt limbi qui telam hinc inde cingunt, dein quibus capita staminum

conduntur.Terna triplici eo tire. J Notem e tria alba , 'tria ro ea,tria nigra: ex hoe

versu , in Cetri , 37I Terque novena ligat trit lui di.

157쪽

et S Essitiem duco. Numero Deus impare gaudet. Ducite ab urbe domum, mea carmina , ducite Daphnim. Necte tribus nodis ternos , Amarylli , colores :Neche , Amarylli , modo : & , Veneris , dic , vincula necto.

Ducite ab urbe domuua , mea carmina , ducite Daphnim. zo Limus ait hic durescit , & haec ut cera liquescit , fera tuum simulacrum. Numerus impar placet Deo.

Trahite , trahite. Daphnim ab urbe in m 'am domum , o mea carmina. O .ssmarylli , implica treseolores in tres nodos ἰ implica jam , o Amarylli, die r implico nodos Veneris. Trahitu , trahite Daphnim ab urbe in meam ἀomum , o mea carmi na. Quemadmodum hoc simulacrum e limo factum induratur , is alterum e cera factum emollitur,

versia colorem, me inlae no' vem licia tribus deinde ligantur nodis : Necte ιribus nodis ternos sima ilico tires. EtVeneris dic vincula necto rquibus verbis incantationis

formula continetur.

Numero Deus impare gaudet. J Numeris rerum omnium naturam constare

affirmabant Pytagorici : in imparibus in primis vim e se vulgus putabat. Unde praecipitur in Geoponicis , I. I8. ut numerus gregis semper impar sit: in re bel. liea apud Vegetium, l. 3. 8.ut fostae quibus castra muniuntur latae sint pedes novem ad minimum , septem ac decem ad summum; semper numero impari. Hoc autem loco, per numerum imis. Parem , tenarius significatur. princeps omnium: tum quia, ex Arithotele & Plutarcho , continet in se principium, medium, dc finem ;tum quia potestati Deorum, tam superorum , quam infe rorum , significandae adhibetur. Iovis enim trifidum est fulmen , Neptuni scepistrum tridens, Plutonis canis triceps , Parcae tres , Fu

tiae tress Apollo idem , Sol& Liber dicitur ν tria virginis ora 'Diame , quae Diana est iu terris , Luna in coelo, Hecate in inseris , eadem isque colitur in triviis. Deus. Ivel quilibet Deus r vel Hecate , quae magicis rebus praeest. Deum enim genere

eminino dici posse quidam volunt e di sic Lunacum de Furiis dixisse lib x. So. Te

ribilesque Deos scelerum.

158쪽

12 P. VIR G ILII MARONI sUno eodemque igni di sic nostro Daphnis amore. Sparge molam, & fragiles incende bitumine lauros. Daphnis me malus urit, ego hanc in Daphnide

laurum s.

Ducite ab urbe domum , mea carmina , ducite Daphnim.' 2I Talis amor Daphnim , qualis, cum sessa juvencum

Per nemora atque altos quaerendo bucula lucos , Propter aquae rivum viridi Brocumbit in ulva Perdita , nec si rae meminit decedere nocti rΤalis amor teneat : nec sit mihi cura mederi.

eadem flammae sie Daphnis nostro amora induretur & emolliatur. Disperge fruges falsas,

combure bitumine crepitantem laurum. Daphnis crudelis me comburit , ego hanc laurum comburo ontra Daphnim. Trahite , trahite Daphnim ab usebe in meam domum , O mea carmina. Talis amo occupet Daphnim e qualis est , cum juvenca fa

tigata sequendo juvencum per Disas ct alios saltus,

recumbit misera juxta riυum aqua. , in ulva viridi , omittit abire sub seram noctem. Talis amor occu per Daphnim o ego non curem illum sanare.

8 I. Sie nostro , me. J Sic uno eodemq; amore nostro, liquescat , & mollior fiat mihi , caeteris durescat. 82. Sparge molam. J Mola placemae quaedam species , quae fiebat ex farre horno,

di sale horno, id est , illius

anni. Ex farre, inquam , tal-so,tosso, Sc molito: unde mo-

ιa appellabatur ; & victimae dicebantur immolarι , quia& frons victimarum, & ci , 8c cultri hac mola innpergebantur. Itaque mola conspergitur essigies Daphnidis , ut victima hujus magici sacrificii.' i bicende Bitumine .PRitu

men , limus aut terra, cujus natura vicina est sulphuri. 23. In Daphnide. J Ex Theo criti Pharmaceuitia Idyl 2 13. Δελφις ἔμ' ἀνίασεν ἐγω δ' επι Δελφι ριδιαφναν θεω. Desephis me torquet, ego hane lauru contra Delphida comburo. Ssc enim veteres Theocriti Interpretes Graeci φιι tι, vertunt κατὰ Δελφι-

phida. Qiuod tamen Virgilius per ablativum casum extulit r In Daphnide.

t 8 . vlvia. J Herba palu- ι stris: caret Gallico nomine.

159쪽

Ducite ab urbe domum , mea carmina , ducite. Daphnim.

Has olim exiWias mihi perfidus ille reliquit ,

Pignora cara sui : quae nunc ego limine in ipso . Terra , tibi mando: debent haec pignora Daphnim. Ducite ab urbe domum, mea carmina , ducite Daphnim. si Has herbas. atque haec Ponto mihi lecta venena Ipse dedit Moeris: nascuntur plurima Ponto. His ego saepe lupum fieri & se condere sylvis Moerin , saepe animas imis exire sepulcris , Atque satas alib vidi traducere messes. - o Ducite ab urbe domum , mea carmina , ducite Daphnim. Trahite , ira hite Daphnim ab urbe in meam domum, o mea carmina. Perjurus ille reliquii mihi

quondam has vestes, dilecta monimenta sui : qua nunc ego sub ipso limine committo tibi, ὁ terra rha exuisa debent reducere Daphnim ad me. Trahite , trahite Daphnim ab urbe in meam domum , o mea carmina. Moeris ipse mihi tradidit hae gramina , hae venena , collecta in Ponto οῦ multa enim oriuntur in Ponto. Ego vidi Moerim fue trans

formari per illa in lupum , is abdere se in Disti :

sape evocare animas e profundis tumulis , ct transferre messes satas in alium locum. Trahite, trahita Daphnim ab urbe in meam domum , ὀ mea carmina.

sacris magicis ea praecipue , quae sunt ejus , adversus quem sacra fiunt: ut capilli , vestea. Pignora sui , qi debent Daphnim e id est, quae tenentur ipsum Daphnim adducere ad limen, & in ipso limine sistere r quare ipso in limine defodiuntur. 9ς. Ponto. J Pontus Asiae

minoris regio/Euxino mari sive Ponto, a septentrione terminata ι ab oriente , Colchi te: serax venenorum utraque regio fuit. In Ponte

regnavit Mitridate. , qui venenis pascebatur : in Colis ubi de nata est Medea , celebris venefica.

160쪽

x Io P. VIRGILII MARONI s

Fer cineres , Amarylli, seras : rivoque fluenti, Transque caput tace: ne respexu is. His ego

Daphnim

Aggrediar : nihil ille Deos , nil carmina curat. Ducite ab urbe domum, mea carmina , ducite Daphnim. Ios Aspice, corripuit tremulis altaria sammis Sponte Ra , dum ferre moror , cinis ipse r bonum; si Nescio quid certe est: & Hylax in limine latrat. Credimus Z an , qui amant , iliu sibi semnia fingunt

Parcite , ab urbe venit, jam parcite , caimu a , Daphni S. AmarIlli, exporta cineres extra domum , jactaeos post caput in rivum fluentem neque reινν aspicias. Ego per hos cineres oppugnabo Daphnim : siquidem non moVetur , neque per Deos , neque pereamina. Trahite , trahite Daphnim ab urbe in meam domum , o mea carmina. Ride : dum exportare dif- . ra , cinis ipse ultro involvit aram flamma tremula rsi hoe fassum t Certe nescio quid apparet, HI-

Iax latrat in limine. Credamne illud λ an amantes faguntsibi somηio i cessate , jam o mea cessare' cammina : Daphnis ab urbe venit.

Iot. Rimeque fluenti. In rivum fluentem. Sic AEn.

4st. D clamor coelo , pro ad coelum.

ignem concipiunt. Laetum amen : quod Terentiae Ciceronis uxori sacrificanti cum

iacidisset , quasi signum auspicatissimum opprimendi Catilinae habitum est a Veia talibus: ut refert Plutarch. in Cicer

to7. Halax. J Canis nomen , Miactor apud Ovid. Mel. 3. 22 . ab ἴλαω αυλακτta , latro. Latratus autem canis in limine notat adesse Daphnim. 1o8. An qui amarit. J UΟ-calis i , nec patitur hic synaloepham , nec servat pro priam quantitatem longama

sed hiat, & brevis fit.

SEARCH

MENU NAVIGATION