P. Virigilii Maronis Opera. Interpretatione et notis illustravit Carolus Ruæus Soc. Jesu jussu christianissimi regis, ad usum serenissimi delphini. Tomus 1. 4.

발행: 1714년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 시학

341쪽

go P. VIRGILII M AR ONI s

Tu quos ad studium atque usum formabis agrestem; Iam vitulos hortare , viamque insiste domandi rDum faciles animi juvenum , dum mobilis aetas. Ac primum laxos tenui de vimine circlos Cervici subnecte : dehinc , ubi libera colla Servitio assuerint ι ipsis e torquibus aptos Iunge pares , & coge gradum conserre juvencos. Atque illis jam saepe rotae ducantur inanes Per terram , & summo vestigia pulvere signent. Post valido nitens sub pondere saginus axis Instrepat, & iunctos temo trahat aereus orbes. Interea pubi indomitae non gramina tantum, 17S Nec veuas salicum frondes, ulvamque pali larem jTu exerce jam tum virulos, quos erudies ad labo . rem usum rusicanum : insime rationem eos. domandi : dum animi juυenum dociles sunt, dumatas mutabilis est. Ac primo eircunda collo laxos cireulos e tenero vimine r.deinde postquam coli

prius libera assueserint se ituri ζ conjunge duos juvencos aquales , alligatos ipsis circulis, is rogreos simul incedere. Et j am tum rota sine onere rive . trahantur ab illis per humum. 9 illi imprimant orbitas in superficie pulveris. Postea axis e fag.

laborans sub magno onere strideat, is temo ex ars Trahat rotas sibi conjunctas. Interim manu eolliges juvencis non m domitis , non solum herbas ,

frondea edules salicum, ulvam palustrem s

hoire , Ecl. I. r. a se Vestas. J Edules , quae famem excitent , Geo g. 4. 13 i. vlma. J Herba quaeli-lkςx palustris , sine certis

nomine,

342쪽

OEORGICA. LIB. I I I. 28 I

Sed frumenta manu carpes sata : nec tibi laetae , More patrum , nivea implebunt mulctralia vaecae ;Sed tota in dulces consument ubera natoS. Sia ad bella magis studium , turmasque seroces , Aut alphea rotis praelabi flumina Pisae , Et Iovis in luco currus agitare volantes ἰPrimus equi labor est , animos atque arma videre Bellantum, lituosque pati, tractuque gementem Ferre rotam , & stabulo fraenos audire sonantes. sed etiam menta ὸ tenera segeto. Neque vacca, partu soluta replebunt tibi lacte eandida mulctratia : ut erat consuetudo veterum : sed exhaurient totas mammas ad alendos dulces faetus. Si mero sudium magis est ad bella ,'ad exercitus fer ces , aut si magis studium est radere curru amnem Pisa Alpheum, impellere eurrus releres in luco Ioυis : primus labor equi est , videre contemtiones arma pugnantium , is ferre elangorem tubarum , ct tolerare gemitum rara, fracta , i, audire in sabulo erepitum fanorum ei 6. Sed frumenta , oec. JServius aliique explicant de farragine , hoc est de furia xibus triticeis,& farina horis deacea Ego de herbis adhuc

teneris , dc recens litis. Favent mihi Voces,carpe s a, quae plane herbarum putationem & collectionem notant. Favet praeterea moni:

tum Virgilii v. ios. Tum de mum crasta magnum farragi- me corp's crescere jam domitosnito ς ergo sartagine interdicit indomitis , de quibus

hic agitur. Varro tamen huc cibum permittit vitulis semestribus.Virgilius itaque dicendus est , aut Varroni esse contrarius; aut farragi

Asia domitis copiose, indo

mitis ac junioribus parce

tantum, permittere. Foetae. J

Vox ambigua , quae saepe gravidas; hic partu jam solutas , significat, Ecl. r. sta..Hulctralia, vasa mulgendo pecori , Ecl. 3 3 ,38o. I 8 Aut Alphea, erc. De Pisa. urόs an fons tantum fuerit , dubitare videtur Strabo I1b 8. Regio certe fuit, & pars Elidis , Eleae, in Peloponneso a in

pheus fluvius. Georg. r. F9.

loca ludis Olympicis & Jovis templo insignia. Vide

343쪽

hri P. VIRGILII MARONI s

tr I Tum magis atque magis blandis gaudere magistrἔLaudibus & plausae sonitum cervicis amare. Atque haec jam primo depulsus ab ubere matris Audiat . iκque vicem det mollibus ora capistris Invalidus , et lainque tremens, etiam inscius arvia Iso At, tribus exactis , ubi quarta accesserit aestas ;Carpere mox gyrum incipiat, gradibusque sonare Compositis : nnuetque alterna volumina crurum , Sitque laboranti similis : tum cursibus auras novocet lac per aperta volans , ceu liber habenis aEquora, vix summa vestigia ponat arena Qualis Hyperboreis Aquilo cum densus ab oris Incubuit , Scythiaeque hyemes atque arida dissere Nubila: tum segetes altae campique natantes praterea at magis latari blandis laudibus.

manseri , δ amare senitum palpati eo Ilia Audiae

autem ista, ut primum depulsus est a lacte matris e ct vier fraenorum pubeat collum milibus loris , adhuc debilis , immo tremens , necdum estn=dens atati. At cum qua οὐ annus aecesserit tribus

jam ela=sis ; flatim incipiat desiribere gyros ,

incedere pasibus niιmerosis , ac sena tibus et infectas alterne commissuras crurum , ita ut videatur eoactus ; deinde lac sat ventos cursu: is eurrens per campos patentes , quasi Diutus fr/no , vix

attingat pessibus iuperficiem urena. affatis est Aqui-

Io , cum imminet vehemessis a septentrionalibus partibus , cum dissipat procellaι Sothia nimbos adhuc meos: tu geres alto,inagri spicis fluctuantes

quoque dicitur auguram ha culus, quo varias coeli regio nes deugnaban

iss. Aedilis Imperboreis ,

me. J De Sothia. Ecl. I. 6s. De Aquilone, sive Borea, vento septentrionali, Ecl. 7.st. De Impeu eis , sive Risbaιs Molcoviae montibus ,

Georg. r. 24o. Dicuntur

Hyperborei: quia supra eos bc ex iis flare incipit Boreas. Differt Aquilo Sothiae Demas , id est , nubes in sc

thia collectas , merid Iem versus propellit;easq;aridas, quia non solvit eas in pluviam , it pote siccus & com

344쪽

Lenibus, horrescunt flabris , summaeque sonorem,oo Dani sylvae , longique urgent ad litora fluctus :Ille volat , simul arva fuga , simul aequora verrens. Hic , vel ad Elei metas & maxima campi Sudabit spatia , & spumas aget ore cruentas ;Belgica vel molli melius feret esseda collo. os Tum demum erassa magnum farragine corpus Crescere iam domitis sinito : namque ante do in

mandum Ingentes tollent animos ; prensique negabunt Verbera lenta pati .&duris parere lupatis. Sed non ulla magis vires industria firmat , Io Quam Uenerem & caesi stimulos avertere amoris

tremiscunt modico fatu : ct ea mina Bisa 1 edunt Erepitum : is longi fluctus impeltant se

Iitora. Aquilo autem ruit , simul radens eur' campos , o simul mare. Talis equus , vel sudabit , emittet ore spumam sanguineam , ad mel smuna spatia campi Olympici ; mel melius trahes colio tenero mehicula Bestiea. Tunc denique permitte, ut munum corpus eorum , qur jam do- miti sunt , pin escat densa farragine : nam si saginentur antequam domentur, esserent animum

ferorem , comprehensi ree abunt pari flagalia fa-xibilia , is obtemperare duris franis. Sed nul-

Ia eura magis eorrobstrat eorum vires , quam impedire coitum a I eos insons amoris τstringens. memorat Caesar , de bello, io α. Elei. . . eampi statia, Gall. lib. 4. Quod vicinis ine. J Stadium Olympicum quoque gentibus ut Belgas , in Elide , de quo Georg. t. qui Galliae partem tertiamis s. 3c Georg. s. Io. ω modo occupabant, fuiste in usui . I 8 I. colligitur ex aliis auctori xo . Belgi Gefleda. J Esse-ibus. De Dryasine, v. I 6..dum , vehiculi genus , tam - 2 6. Ante domandum. ad iter ,.quam ad bella com- l Vide infra , v. 3 8. paratum. Eo quippe uti soli- a zo8. Lupati . J Lupatum,. scis fvisse Britannua an bolus I fraenum asperrimum , uneis.

345쪽

Sive boum, sive est cui gratior usus equorum. Atque ideo tauros procul atque in sola relegane Pascua, post montem oppositum , & trans flumi laeta :. Aut intus clausos satura ad praesepia servant..,rs Carpit enim vires paulatim, uritque videndo Formina et nec nemorum patitur meminisse, nec herbae r

Dulcibus illa quidem illecebris: & saepe superbos

Cornibus inter se subigit decernere amantesia Pascitur in magna sylva formosa juvenca a Illi alternantes multa vi praelia miscent Vulneribus crebris e lavit ater corpora sanguis , Versaque in obnixos urgentur cornua vasto Cum gemitu:reboant syruaeque & magnus Olympusvsse boum , Me equorum euisus alisui piaret Est' propterea removent tauros longe ,-in desertap scua, pos montem interjectum , on trans Iatos Mos. Vel se ani inclusos intorius a I p epimpabulo abundantio. Nam femina, dum videtur rpaulatim minuis vires, is exhaurit marem a nacpermittit ut memineris Divarum , ct pabuli: illa quidem facit hoc dulcibus blanditiis e ct sve eo-x t superbos amantes rartare inter se cornibus. Pulchra juvenea pascitur in magna Bisa: tauri vero illi mirissim misito Ar.lore miscent pugnam plagis frequenti l o inger sanguis.tingit :membra , eornua impinguntur eonυersa vici Dsim in aὸversarium obnitentem, magno cum ge- mitu : Diva magnum eaelum remugiunt.

armatum ferreis tapinorum re, Zc lavere: hic Iavit non dentium formam habenti- est praeteritum a lamare , bus ; unde nomen est. sed praesens a laeteνe. au. Utitque videndo. I Dum aD. Obmpus. J Caelum 'videtur Gerundia enim ple- transtative , propite mons rumque vim habent passi min Thessalia,tamae a Ititudi- :Vam , Ees. 8. i l nis ut nubes excedere, & aa ix et r. 1avit. J Dicitur Ioa- I caelum usque pertinete dic a

346쪽

GEORGICA. LIB. III. 231.

Nec mos bellantes una stabulare '. sed alter 23 Victus abit , longeque ignoti P exulat oris zMulta gemens igitominiam , plagasque supelia

Victor s, tum quos amisit multus amores :Et stabula aspectans regnis excessit avitis. IErgo omni cura vires exercet , & inter

Dura iacet pernox instrato saxa cubili r.Frondibus hirsutis & carice pastus acuta. Et tentat sese , atque irasci in cornua discie Arboris obnixus trunco : ventosque lacessit

Ictibus, & sparsa ad pugnam proludit arenaψ13 s Post , ubi collactum robur viresque receptae Nee flent adfersarii manere in eadem sabudo :

alteruter abit mictus, procul exulat in regio 'incognita : multum dolens de ignominia , vularibus illatis a ferari victore ro de amica quam perdidit sine ultione : exit e regnis avorum , frequenter retorquens oeulos ad sabulum. Exercet igitur is as vires omni cura , ct jacet pernoctans in eu

bili stram sub curis saxis, comedens frondos hispidas, juneos acutos e ct es ritur se r is discit furere in

sua eornua , obluctans trunco arboris : ct impetit aeram ictibus ct proludit ad pugnam arenis starsis. Deinde postquam robur reparatum ess ct refectatur t unde quasi Deorum nusquam habet hine sedes celebratur a poetis. significationem , S: ubi suo Vide Ecl. s. s6. Celeritatem notat: ut supra, αις. Regnis avitis: J Agris v. 93. Pervix Saturnus, ia, in quibus natus erat , ac ve- AEn. 4. Igo. Pedibus eelerem Iura dominabatur di sic Eclcim pernicibus alis Celeritas a. Mea regna videns mira. autem , huic tauru , moris horar stas. renti ac festb non con enitra 3o.3acet pernox. J servius legatur itaque pernox , cum tamen & juxta omnium , utroque Scaligero. ut ait, Vere Lum exempla- 23 . Carice. J. Planta extium fidem , Pirrius ; legi m arundineo genere , Gallice

347쪽

,tς P. VIRGILII MARONI s

Signa movet, praecepsque oblitum sertur in hostem. Fluctus ut in medio coepit cum albescere ponto , Longius ex altoque sinum trahit e utque volutus Ad terras , immanet senat per saxa , nec ipso 4o Monte minor procumbit: at ima exaestuat unda vorticibus , nigramque alte subjectat arenam. Omne adeo genus in terris hominumque ser

rumque ν

Et genus aequoreum , pecudes , pictaeque volucres, In rurias ignemque ruunt: anhor omnibus idem. 43 Tempore non allocatulorum oblita leaena Saevior ςrravit eampis : nec senera vulgo.

Tam multa. informes ursi stragemque dedere Per sylvas : tum saevus aper , tum pessima tigris r. Meu i male tum Libyae solis erratur in agris cmutat locum , celeriteν laeurrit in hostem immemorem. Uetati fluctus, eum coepit albescere procu

in medio mari, eminus sinuatur ε, ac Celuti mose mens se ad litus resonas horrende inter rupes ,- cadit non min rima rupe : at aqua inoma ebullit iis ortices, superjicit in alium nigram areni m. Certe omne genus in terris , ct hominum , ctferarum ,'genus pisium pecudes, volucres vers- colores , rapiuntur in furorem se ignem : omnes habent eumdem. amorem. Nullo alio tempore Ieani negligens eatulos' crudelior errat in eampis : nequeus

turpes edunt plures ea es ssim ct frages indivis rune' aper est crualis ., tuno tigris est pessima rheus mne periculose inraditur po desertos Mgres Afri . isigna movet. J Me taphora a bellis hominum ,

qui, cum castra movent, signa terrae te fixa avelluot alioque 'transferunt. et t. Si hiemi J Superlicii: ita notavimus Eci. r. 6.praepositionem sub in composi- 'tis aliqv ndo significareI- .

a 9. Labiae. Africae parae est, quae vulgo pro Africa

348쪽

GEORGICA. LIB. III. , τη

aso Nonne vides , ut tota tremor pertentet equorum Corpora , si tantum notas odor attulit auras lAc neque eos jam fraena virum, neque verbera lava. Non scopuli, rupesque cavae, atque objecta retardane Flumina, correptos unda torquentia moY,tes.

Σ1s Ipse ruit , dentesque Sabellicus exacuit sus , Et pede prosubigit terram , fricat arbore costas , Atque hinc atque illinc humeros ad vulnera durar. Quid iuvenis , magnum cui versat in ossibus ignent Durus amor nempe abruptis turbata procellis Mo Nocte natat caeca serus freta r quem super ingens Porta tonat coeli, & scopulis illisa reclamant Nonne vid es, ut tremor quatiat omnia membras equorum . si dumtaxat ter advexit ad nares notum odorem sceminae. Tunc sane nec frena auriga - rum, nec suas gella , nec suopuli se rupes cavs . nequa fluvii interjecti is volventes, saxa abrut vi aquarum , retardans eos. isse aper Sabeuicus irruit, acuit dentes, conculcat terram pedibus Sc fricat costas arbore , ct ex utraque parte indurat humeros ad plagas. Quid facit juvenis , cujus in ossibus durus amor excitat ignem y scilicet vigilans per obscuram noctem trajicit natatu fretum agita- 'tum subita tempestate : super ejus caput magna porta caeli tonat , is rupibus sonat impactu,

2st. Odor attulit auras. JCommutatio : id est , aura ,sive aer impulsus attulit

odorem.

aper , vel sus domesticus t e Sabinorum , vel sabellorum regione , Romae vicina, AEn. 7. s. 66s.2s8. Iuvenis , me. ILeander juvenis ex Abydo Asiae oppido cum Heronem

puellam , Veneris sacerdo- item , e Sesto Thraciae oppi- ldo , deperiret : clam noctu traji iebat natatu fuces Helle ponti , inter utrumque oppidum interjectas ;sed aliquando viribus destitutus, ac tempestate oppressus , interiit. Cadaver cum, esset ad litus Thraciae delatum : Hero doloris impa. tientia ex ipsa arce in mare

se praecipitem abjecit. De Sesso , Abydo, Hellespam

349쪽

. P. VIRGILII MARONrs

AEquora : nec miseri possunt revocare parentes Nec moritura super crudeli funere virgo. Quid Lynces Bacchi variae , & genus acre luporum, Atque canum quid, quae imbelles dant praelia cervi Scilicet ante omnes furor est insignis equarum e Et mentem Venus ipsa dedit , quo tempore Glauci Potniades malis membra absumpsere quadrigae. Illas ducit amor trans Gargara, tranulue sonantem po Ascanium : superant montes, & flumina tranant rContinuoque avidis ubi subdita flamma medullis αiVere magis quia vere calor 'redit ossibus ) illae mare et nec miseri parentes possunt eum impedire , nee ipsa insuper puella periturn erudeis morte. Quid , bnees maculos. Sacchi, genus acre luporum eanum o quid, fugaces vervi , quanta ν--n1 bella ρ Notabilis es tameu pra eateris furor equarum Et vero Venus ipsa immisit iIlis hune

furorem, quo tempore equo Potniades devoraverunt maxillis membra Glauci. Amor rapit illas

trans Gargara , ct trans rapidum Ascanium: transcendunt montes , trajiciunt fumios ς sa im- quo , postquam ignis exarsit in medullis amissis , prasertim vere quia vere calor redit in ossa) illa

iuxta Mamrtium, aer nubi hus plenus r juxta alios , Oxiens , quia inde Solis inci. Pit motus: juxta alios , ipsa Nubes , ex qua portae instar

hiscente fulmen erumpit. Juxta Cerdanum Optime, re-

ε gia , sive templum Iovis. . Nam Jupiter a poetis quasi e templo fulminare fingitur.

vir alia tempti. Silius I. I. as. Tonat alti regia coeli. 264. Lances. J Species luporum cervariorum , de

tigres , currui Bacchus alis ligavit. 1s . Giaraei Potniades ,

cte. j Glaucus , Sisyphi filius 3 Potnia Boeotiae vico cum equas suas , quo essent velociores , a coitu cohiberet 1 Venus indignata tantam iis surorem immisit , ut dominum laniarint.

16'. Gargara . . . Asm

nium. J Gargara , pars Idaemoniis , dc Oppidum in Troade. Ascanius , Bithyniae fluvius in Asia. Hic pro

quolibet monte M lluvio.

350쪽

GEORGICA L IB. II L ιῖν

ore omnes versae in Zephyrum , stant rupibus altis, Exceptantque leves auras : & saepe sine ullis 73 Conjugiis , vento gravidae s mirabile dictu lSaxa per &scopulos & depressas convalles Diffugiunt : non , Eure , tuos , neque Solis adortus ,

In Boream , Caurumque , aut unde nigerrimus 'Ruster Nascitur , & pluvio contristat frigore coelum. Omnes stans in altis rupibus obvertentes ora ad ge-plarum , excipiuntque levem aurem p sve sine ullo concubitu , g avida vento , quod mirum e1h dictu . eurrunt per saxa , rupes , , valles humiles

non ad ortum tuum , ὀ Eure ; neque ad ortum Solis , neque ad Boream er Caurum ; neque ad eam partem , unde oritur Auster nigerrimus .

O unde contrisci aerem pluvia tempestate.

273. Ore omnes verse, me. JEquas in Lusitania circa O- . . lymponem ex vento concipere memorant Solinus,Columella , Varro. Fabulam putat Iustinus , remque de torquet ad pernicitatem equorum Galleciae & Lusita. niae. Virgilius, duce Aristotele , ex illo conceptu non verum foetum , set lentum virus stillare ait: idque vocant hippomanes ab equi furore 7ππος enim eq, &wMIα, furor. Est etiam hippo.

manes, caruncula, quae fronti pulli adnascitur ; utrum. que venenatum credi Lur. 277. Non Eure tuos , e c. in Boream, oec. J Alii sic in. terpretantui : Non ad Euorum , sed ad floream , &c.

neque ad Boream, dic. Quia. sci iptoriam maxima pars o detur hanc vim uni Zephyro tribuere ut & ipse Uirgilius : Ore omnes versae ire Zephyri n. De Zephyro, venisto occidenta It , Ecl. s. IJe Borea , septento onali , Ecl. 7. s I. De Austro, meridionali, Ecl. 1 De Euro , orientali , Georg. i. 3 I. Caurus , sive Corus , spirae inter septentrionem & occasum.1 9. Iuvio frigore. I Aul ter non est stigiilus , sed cralidus atque humidus: unde frigus hic , pro pluvia tem

pestate usurpatur ; ut Demal aepe, pro aestiva etiam tem pestate , Georg. I. 32I. Fe

rei hyems culmumque levera late sque volantes.

SEARCH

MENU NAVIGATION