P. Virigilii Maronis Opera. Interpretatione et notis illustravit Carolus Ruæus Soc. Jesu jussu christianissimi regis, ad usum serenissimi delphini. Tomus 1. 4.

발행: 1714년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 시학

371쪽

3io P. VIRGIMI MARONI s

Sudor ille quidem morituris frigidus r aret Pellis . & ad tactum tractanti dura resistit. Haec ante exitium primis dant signa diebus i

Sin in processu coepit crudescere morbus , Os Τum vero ardentes oculi, atque attractus ab alto Spii itus interdum gemitu gravis : imaque longo Ilia singulta tendunt: it naribus ater' Sanguis , & obsessas fauces premit aspera lingua, Profuit incerto latices infundere cornu Io Lenaeos: ea via salus morientibus una.

Mox erat hoc ipsum exitio et fiat iisque refecti Ardebant: ipsique suos jam morte sub aegra .s Dii meliora piis erroremque hostibus illum

Discissos nudis laniabant dentibus artus. Ecce autem duro sumans sub vomere taurus Concidit . & mixtum spumis vomit Ore cruorem , Extremosque ciet gemitus it trist. S arator ,

DL, ,-ille quidem frigidus in iis qui mox nuria ruri sunt i pellis rigescit, dura ad tactum risister

tangenti. Primis diebus ante mortem dant hM indicia. si etero progressu temporis morbus inti it asse geri: tum vero oculi inflammantur ; is an elitus aduritur ad intimo pectore, interdum impeditus gemitu : tendunt ima ilia longo suspirio , sanguis niger fluit E naribin , lingua sicca haret gut . uri fructo Uille fuit primo immittere in os liquo.

rem Batehicum insinuam eornu : hoc totum misum remedium morientibus. Deinde hoc ipsum perniciosum erat: ct vino corroborati inflammabantur furorer se jam , non longe ab Agra morte , lacera-bans dentibus carne nudatis sua membra discerpta. Dis reservare meliora piis, illam rabiem host-lust Ecce autem taurus anhelans cadit sub ferreo vomere , ejicit ex ore sanguinem missum spuma. nrahitqua ultimum stiritum. Arator tristis incedit ia

372쪽

GEORGICA. LIB. III.

Moerentem abjungens fraterna morte juvencum , Atque opere in medio defixa relinquit aratra. y2o Non umbrae altorum nemorum , non mollia possunt Prata movere animum , non qui per faxa volutus Purior electro campum petit amnis : at ima Solvuntur latera, atque oculos stupor urget inertes. Ad terramque fluit devexo pondere cervix.

sis Quid labor,aut benefacta iuvant quod vomere terras . In vertisse graves di atqui non Massica Bacchi Munera , non illis epula nocuere repostae: Frondibus & victu pascuntur simplicis herbae Pocula sunt fontes liquidi, atque exercita cursu 13o Flumina r nec sumnos abrumpit cura salubres, Tempore non alio dicunt regionibus illis. sokens taurinn Glentem fratris morte, odi, reli quit aratrum fixum in medio labore. Non umbra profundarum hisarum , non jucunda possint herbo

recreare animos taurorum , non Amnis elarior et

ritro , qui fuens inter faxa pe currit eampum e alima latera flaccescunt, ct supor tenet oculos eorum imm biles , cerυix vergit ad terram deprimente pondere. Q d prosunt illis labor . aut opera collata: homini quid prodest arasse vomere terras diffici-Ies Tamen , non dona Bacchi ὲ Massico monte , non epula coacemata nocuerunt ill s. Aluntur frondibus se pabulo herba communis ἰ potus sunt rivi puri,

amnes agitati cursu : nec cura excutiunt somnum

falutarem. Aiunt inullo alio tempora in illis plagis

22. Electro. J Electrumpit risi1 ne fulget : sive pro

crino suma ir , a mure : de quo Ecl. 8. M. siee pro me. tallo, de quo AEn. 8. a I

Volunt plerique omnes post Servium , allusum hic isse ad histori. m qitae ab He

lii predicantur Nota fabula est cum enim illum ad solemni er flatum Iunonia.

373쪽

Ir1 P. VIRGILII MARONI s

Quaesitas ad sacra boves Iunonis , & uris Imparibus ductos alta ad donaria currus. Ergo aegre rastris treram rimantur , & ipsis 3s Unguibus infodiunt fruges, montesque per altos Contenta cervice trahunt stridentia plaustra. Non lupns insidias explorat ovilia circum ,

Nec gregibus nocturnus obambulat: acrior illum boues desideratas fuisse ad sacra Iunonis r se curia rus tractas fuisse ad aIta templa ab uris inquat Iibus. Ita ue agricolae discile proscindunt terram rastris se it is unguibus defodiunt semina , obnixo collo trahunt per altos montes plausera stri

dentia. Lupus no I meditatur insidias circa oυμ ti , nec errat noctu circa greges et illum aiserior scrifieitim curru vehi jus es

set , morarenturque jumentar

sune jumenes ii veste posita aes iugum accesserunt. Ita sa-serdos. advecta in fanum , eum currus ductus Vet a si liis , precata a Dea dicitur , Di illis praemium daret propietate , quos maximum homini dari posset a Deo : post,

epulatos eum matre adolescentes somno se dedisse ; ma me inventos es mortuos. Sed id quoquo modo Servius de

torqueat , extra rem omni

no est. Illui unum in se cognoscimus , Iunonis sacerdotes , curru invectas , adi qmpla processisse. Ego sus picor adhibitos curras ad

ipsa sacra , sive simulacra Junonis , sive alia quaelibet isacrificii instrumenta convectanda et quemadmodum Cereris simulacrum plaus-ιris quoque vehebatur. Iuvat conjecturant, tarditas boum rat Iunonis sacra lente admodum & graviter solita circumferri, notum est

ex Horatio Sat. t. 3. Io Per.

saepe melut qui Iunonis sacra

ferrat. Ex Athenaeo , apud quem adagii loco est. Hραῖον Iunonio Iresu in-eendere De Iunone , .

31. vris imparibus. J Cum boves mansueti deessent,feri jungebantur , iique inaequales , quod in re cisruli difforme est De uris , sive bobus sylvestribus, Georg 37 .s s. Donar a J Aliquando dona significant i hic t m. pla , sive loca in quibus d na servantur. ApuleiuSl. 3. Ibi donarium De per Ram

opulentum.

374쪽

GEORGICA. LIB. III. 3Is

Cura domat e timidi damar cervique fugaces s o Nunc interque canes & circum tecta vagantur. Iam maris immensi prolem & genus omne natantum Litore in extremo , ceu naufraga corpora , fluctus

Proluit ι insolitae fugiunt in flumina phocae. Interit & curvis frustra defensa latebris 14s Vipera , & attoniti squamis astantibus hydri. Iphis est aer avibus non aequus , & illae

Praecipites alta vitam sub nube relinquunt. Praeterea , nec iam mutari pabula refert . Quaesitaeque nocent artes : cessere magistri,

eura subigit : timidi dama fugaeas rami jam

vagantur , , inter canes , ct circa domos. Iam in ultimo litore fluctus laυat progeniem vasi maris, omne genus piscium , veluti corpora naufraga e

o tituli marini prater solitum fugiunt in fluitos.

Moritur quoque vipera , f ustra tecta cavis latibulis , Ddri conterriti squamis arrectis. Aeros pamiciosus ipsis avibus , o illi cadentes amittunt mitam inter altas nubes. Fraterea nee

jam prodes mutare pabula : ct medicin adhibita noxia sunt. Necessere medicinae principes .

43. Fugiunt in fluminamimpatientes , perrumpunt uis phoea. J Marinae pestilentiae tera, occisa parente. Ita fere metu , ad flumina praeter Aristoteles, Nicander, Plu consuetudinem fugiunt. tar claus , &c. proptereaque Plin. l. s. ' .Vituli marini , Romae parricidae submergea quos iocant phocas , spirantibantur insuti culeo cum vita ae dormiunt in terra: item pera , cane , gallo & simia. rectudines. Quare vitae sunt AElianus tamen, 8c alii , su- ancipitis ; oc in utroque peresse partui suo viperam elemento vivunt. tradunt : idque verius esses s. Vipera.J Plinius i. Io. nunc fere constat. s L. Terrestrium sola , intra Hadri. J Plin. I.8. 4.' se parit ova unius coloris, se In orbe terrarum pulcherria mollia , Mi pisces. Tertia die mum anguium genus est,quod intra uterum tritos excludit: in aqua misit: hydri vocam deinde Frisios diebus singil--tur , nullis serpentium infe- Iis parit, vigenti fere mime- ι riores veneno. Ab υδωρ aqua-ys. Itaque cetera , rar ditatis l

375쪽

3r4 P. VIRGILII MARONI sues o Phillyrides Chiron, Amythaoniusque Melampus.

Saevit & in lucem Stygiis entissa tenebris Pallida T isiphone i morbos agit ante metumque , Inque dies avidum surgens caput altius effert. Balatu pecorum , & crebris mug tibus amnes sys Arente ue sonatat ripae , collesque supini. Jamqtie catervatim dat stragem , atque aggerat ipsis In stabulis turpi dilapsa cadavera tabo :

Chiron filius Phibra , Melampus filius Am thaonis Et pallida Tisiphone furit , emissa in lucem

e nocte inferna : pra se ducit morbos e, metum, O a surgens in dies , extollit altius caput insatiabite Fluuii. O sicca ripa , is colles cuivi fremunt balatu ovium frequentibus mugitibus. JamquβTisiphone edit strages turmatim accumulat in

ipsis sabulis eadamera di uentia foeda tabe et

Phillo rides Chiron , es aruisse dc animalium om-J Id est , praestantissimi nium atque avium perce medici , quaeles olim fuere pisse v vices. Filias Proeti su Chiron dc e iampi s. Chiron riis agitatas ad sanam men- fuit Centaurus , Saturni de tem restituit Ecl. 6 43ήPhilyrae filius , ut dixi irais ob rnedicinae scientiam , supra , v. o a. inii cum cre- templo, festis & sacrificiis visi et , abiit in sylvas , ibi- honoratus. Pausan. l. I. que herbarii viribus cogni- s i. stis sapientissimus evasit me-,Arcadiae eth , fluvius habi-dicus: a Peleo , Nerei sene. ins inferorum : Zc a superis ro ; εc Thettide , Pelei uxn- tanta vent ratione cultus, utre , ad instituendum Achil per illum jurarent f de , sitim electus. Denique cum es- juramentum violarent, dicet graviter vulneratus for- vinitate ultique nectaris pertuito casu Herculeae sagittae, centum annos privarentur. Lernaeo sanguine infectae , Hic autem honos ei conces-dololis linpatientia oravit sus: quia ejus filiae Uictoria, superos. ut sibi , quanquam vis , Robur , Zelus, Diis

immortali , mori liceret et opem adyersus Titanas tu- quo concesso , ab iis in coe-iletant , ut est apud Hesiolum transsatus est, Ec in Zo-idum in Theog. Nomen adiaco locatus , ubi nunc τυγέω odi. Ius vocatur. Melam- Tisiphone. J Una ep. s. Amythaonis 3c Dorip- Furiis , de quibus Georg. I. pes filius: dicitur augurio 278a

376쪽

GEORGICA. LI B. I l I. 3II

Donec humo tegere ac foveis abscondere discant. Nam neque erat coriis usus e nec viscera quisquamsso Aut undis abolere potest , aut vincere flamma. Nec tondere quidem morbo illuvieque peresia Vellera , nec telas possunt attingere putres. Verum etiam invisos si qu s tentarat amictus ;Ardentes papulae, atque immundus olentia sudor 6s Membra sequebatur e nec longo deinde moranti Tempore , contactos artus sacer ignis edebat. donec in mentem venit populis sepelire ea teria , occul a re in foveis. Nam neque ulla erat utilitas in coriis: nec quisquam potes abluere undis, aut purgare igne *iscera : ac ne tondere quidem villos eorrosos lue fame , nec possunt tangere telas putridas. Sed etiam si quis attrectaverat Ceses ejus

modi odiosas , ardentes pusuli , ct foedus odoranarebat membris grateolentibus e sacer ignis absumebat deinde membra attactu foedata , ejus qui mi brevi temporis spatio tardabat eas dimittere.

166. Sacer ignis. J Male Servius interpretatur de sacro morbo , qui epilepsia est. Reliqui de eo qui dicitur vulgo onis sancti Antonii ;Graecis h=ras; Plinio , Zosteroe circinus i & a Lucreti ita describitui l. s. Exsit sacer ignis εν- nrit corpore serpen , quamcumque arri puti partem , repitque per

artus.

GEORGICOR U M.

LIBER IV:

Post bremam de apibus is mellatione propositi

nem, dedicationemque operis ἰ opus ipsum octo partibus exequitur. I. hs de commori apum habritatione. II. De earum pabulatione , examinibus ,

pugnir. III. De Dabin earum speciebus. I

377쪽

3rs P. VIRGILII MARONI s

earum cietili prudentia republiea. V. De mellationis temporibus. V I. De morbis apum , mor-όorumque signis ae remediis. Vi I. De apum reparatione, cum perierunt. VIII. De reparationis hujus

inventione . auctore , Arisao , cujus fabulam epilogi loco fuse narrat : eidemque attexit fabu Iam Euodices orphei.

P Rotinus aerii mellis coelestia dona

Exequar: hanc etiam Maecenas aspice partem. Admiranda tibi levium spectacula rerum , Magnanimosque duces : totiusque ordine gentis F Mores , & studia , & populos , & praelia dicam. In tenui labor , at tenuis non gloria : si quem Numina laeva sinunt , auditque vocatus Apollo. Continuo describam eaelestia munera aerii me Iis. o Macenas fave huic etiam parti Georgicorum. Dicam spectacula parvarum rerum ad miranda tibi , ct reges apum generosios , θ' mores, atque artes totius generis per ordinem , Jρecies , ce' pugnas. Labor ille est in parva re, sed glo

ria non est parva ; si Dii adversi permittunt aliis quam id exequi , , si Apollo invocatuν exaudit.

I. Aerii me Ilis caelestia doma. J Ex aere ros defluit , adhaeretque floribus & ar Bartim soliis: inde colligitur ab apibus , & mel conficitur. Mare aeris & coeli

donum eu. De Macenate in argum. Georg.

. Numina lava. J Laeva, modo in bonam , modo in malam partem sumuntur ut diximus Ecl. r. I 6. Hic in malam , ita enim explicat hunc versum Gellius i. s. I 2. dicitque vim 'esse quo- mmdam Deorum in Iadendo

tentem. . . . nam Deos quos

dam, ne obes ut, placalant. In his ponit Deum Aver runcum, dc RObiIAm , & Veiovem , cujus esset Romae templum in eoque simulacrum , sagittas tenens quasi paratas a j nocendum : indeque naemen ejus deducit , quod sicut Jovem dixerant, Deum qui juvaret I ita Veis iovem , qui non juvaret ;particula enim me, aliquan do augendar, aliquando minuendae rei, valet. Vejovem autem , 3c Plutonem , de Ditem, unum eumdemque

378쪽

spo RGICA, BIB. IV. 3I7

' principio sedes ap1bus statioque petenda , Quo neque si ventis aditus nam pabula ventito Ferre domum prohibent ) neque oves lioedique petulci

Floribus insultent, aut errans bucula cairpo Decutiat rorem , & surgentes atterat herbas.

Absint & picti squalentia terga lacerti Pinguibus a stabulis,merope que, aliaeque volucres,as Et manibus Procne pectus signata cruentis . . Primo quarenda est apiίus sedes habitatis , in Ioco ad quem venti non possint pervenire ἰ nam venti impediunt quominus apes ferant pabula in alvo are :) ct in quo oves , se hari petulantes non fallentsuper floribus , juυenca vaga per agros

non excutiat rorem ex herbis , nee premat her-

bas nascentes. Absint quoque a pingui a Iυea ri Iacerti maculosi splendeoti tergo , , mero pes , ceteri aves , ct imprimis Procne , quae notatit sibi pectus manibus sanguinolentis.

esse perhibet Martianus Capella. Et vero Virgilius AEn. 4. 636. Plutonem vescat Iovem S gium : at Plutonem di surias& cetera inferorum numina , lava , dc adversa

hominibus su iise habita ,

nemo nescit , testaturque

Arnobius , l. De Ouine

Vatum Deo, Ecl. 4. Io 4.

8. Principio , c. J I. PARS. De apum habitatione : prae cepta continet duo I. De commodo alυearibus loco; deque iis , quae adesie circum , aut procul abem debent, V. S. II. Deforma alvearium , U.r 3.Squalentia terga lacerti JLacertus , laisard. Squalor ,

squalidus, sti aleo, squalens, derivantur a squamis : si-Inificantque , quicquid ita

inculcatum obsIturi: que est, ut squamarum in serpentium pisciumque coriis densitatem M asperitatem reserat. Ita definit Gellius l. 2. s. Sic AEn IO. Π . Perluviis tam squalentem auro : quia aurum dense intextum erat. Sic maculae in lacerto. Sic in corporibus congeries flardium.

r . Meropes. J Mero savis, quae & apiaster dicitur, guestier,apibus infesta .Pro ne, hirundo : notas qua dam habet in pectore , qu*sanguinem aliquo modo referunt; quas sibi ini pressiste fingitur , plangens pectus , militibus caede filii sui cruentatis .Fabulam vide Ecis. 78

D d iiij q

379쪽

313 P. VIRGILII MARONI s

omnia nam late va iant , ipsasque volantes, ore ferunt , dulcem nidis immitibus escam. At liquidi so ites , & stagna virentia mulco Adsint, & tenuis fugiens per gramina rivus :Palmaque vestibulum , aut ingens oleaster im

Ur . cum prima novi ducent examina reges Vere suo, ludetque favis emissa iuventus ;Vicina invitet decedere ripa calori, Obv:aque hospitiis teneat trondentibus arbosia1 In medium, seu stabit iners, seu profluet humor, Transversas salices Sc grandia conjice saxa 'Pontibus ut crebris poli ni confitere , & alas Pandere ad aestivi im Solem ; si forte morantes Sparserit, aut praeceps Neptuno immerserit Eurus. .

Nam Arcum populantur omnia , ct rostro serunt psas apes, ut fim grasum pabulum pullis crudeli- us. Sed adsint fontes puri , stagna cooperta

viridi lanugine , parvus rivus currens inter herbas , palma Pe , vel magnus oleaster tegat υsib. Ium. ut, quando noυi reges ducent prima examina υere fibi commodo; quando juniores apes.

Iudent egressa ex aIυearibus: tunc ripa propinqua λυitet eas , ut se subtrahant calori ς'arbor omorrens exeipiat eas hospitio foliorum. In mediam

aquam , sive subit immota , sive fluet , proseca salices obliquas , magnos lapides : ut possint sare in iis quasi in frequentibus pontibus: se expli-

eare alas ad Solem assiυum e si forte Eurus mehe- meus dissipaverit redeuntes, aut disjecerit in aquas

ii. Examina. J Apum eo rus. a Neptunus, hic pro quialoniae, ad novas sedes quae- l bussi bet aquis : Georg. I. i , xendas ex alvearibus egres- Eurus , pro quolibet ventosae, essetns. De iis, Ecl. 7, 1 3. l solentiore, G rS, I 71, 23. Neptuno immiserit Eu- ,

380쪽

GEORGICA. L I B. III. 3I'

3φ Haec circum casiae virides , & olentia late Serpylla , & gravit ei spiralitis copi a thymbrae

Floreat : irr guunν lue bibant vioJaria sontem. Ipsa autem , leti corticibus t :bi suta cavatis, Seu lento fuerint alvearia v mine texta ,

31 Angustos habeant aditus : nam frigore mella Cogit layems , ea d. que calor liquet sta remittit rUtraque vis ap bus pariter metutinia: neque illae Nequicquam in tectis certatim tenuia cera Spiramenta linunt, fucoque & floribus oras Circa illa omnia , casia virides , ferulla' sente .redolentia , copia th mbrae graviter halantis βο- νeat ; et tota ilic irrigentur liquido rivo Iρ- autem alvearia , siυe a te compacta sint ex corticibus caυatis , sive texta υimine flexili habeant introitum arcZum. Nam Mems confringit mella frigore , o calor resolvit eadem liquefacta : utra usquemiolentia pariter formidabilis es apibus : mque fru stra illa diligenter cera oblinunt parΣas τι mas do morum, d mauines rimarum seco , f. ribu,

3. 33. r. Cale mirides. Jigi mmi: quia fit e lacrimis Casta. Lavendula est , aut arborum , salicis . ulmi , Tosmarinus, Ecl. I. as. Ser- arundine :e eum mi praeter- 'Ilium, serpolet : Ecl. 2. 1 i. tim , dc resina , Bcc. I-ιH Thymbra , quae satu reia, &iceros, ricr τοκηρος, lec Inda est cunila etiam dicitur, Lerbamcrii sta , dilutior . fitque eaondimentaria. ariet te. Vio- mitiore Lum Ini , mediae nais laria , loca violis consita. turae inter picem dc ceram, 38.Cera spiramenta linunt, unde nonaen habet a Pris e tafucoque eo floribus. J Non ce-ipis & κηρος cera. L rc potas ra proprie , neque floribus 1 tertia crusta , & proxi- sed , id elh , gluti-mmum favorum stibi limen isne quodam , & viscosa te- tum, crassioris mate mae, cui Nacique materia, unde ope florum succus additur : haeris fundamenta conficiunt , omnes fir goris aut injuriae ais ex Plin. l. t l. s. dc 7. alii se artio OHiruuntur , inquitque. Commosis , pim ceros , Plinius: hanc significat Vir - ζει propolis. Comm i, κομ-igilius fucoque e floribus : lμωσι s crusta ei h prima, at . crustas alias in seriores, per ique ima, saporis amari, di-,gluten . l

SEARCH

MENU NAVIGATION