P. Virigilii Maronis Opera. Interpretatione et notis illustravit Carolus Ruæus Soc. Jesu jussu christianissimi regis, ad usum serenissimi delphini. Tomus 1. 4.

발행: 1714년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 시학

361쪽

Rejice , ne maculis infuscet vellera pullis Nascentum : plenoque alium circumspice campo. Munere sic niveo lanae , si credere dignum est, Pan Deus Arcadiae captam te , Luna , fefellit.,

In nemora alta vocans r nec tu aspernata vocantem.

At cui lactis amor , cytisium, lotosque sic queures ipse manu , salsasque ferat praesepibus herba Hinc& amant fluvios magis,& magis ubera tendunt, Et salis occuItum reserunt in lacte saporem. Multi jam excretos prohibent a matribus haedos , Primaque ferratis praefigunt ora capistris.

Quod surgente die muliere horisque diurnis; Nocte premunt : quod jam tenebris Sc sole cadente grejice ; ne denigret maculis fuscis Cellera foetuum .

elige alium in campo pleno ovium. Sic Pan Deus Areadia , si fas est credere , decepit te , o Luna , captam dono niυes, Iana: inυitans te in altam Bisam: nec tu aspernata es invitantem. At quisu et ladii, ille manu in erat in prasepia otisum, ct copiogas lotos, falsas herbas : inde mulsaverunt potum ,'magιs implent mammas, ct relinquunt in lacte secretum svorem salis. Multi ho dos jam separatos arcent a matribus , cingendo ex

tremum os loris ferratis. 'd e reserunt lactis sub ortum diei, se per horas diei ; id eoaguIant per no rem : quod expresserunt sub noisem , Sole occidente;

transformasse t Lunamque formae candore deceptam , ac sequentem , abduxisse in sylvas ac vitiasse.

gant , ab iisque repedantu 392. Pan Deus, cte. I De

Pane, Ecl. 3. 3I. Fabulam ita narrat Probus, ut velit Pana , amore Lunae percitum,

ei mediam gregis sui partem lmuneris loco obtillisse:hanc elegisse oves candidissimas tatque ita deceptam fuisse , Quod esset pars illa deterior. 1 liter alii inempe Pana se in arietem candi4issimum

362쪽

sub lucem exportans calathis adit oppida pastor , Aut parco sale contingunt , hyemique reponunt. Nec tibi cura canum fuerit postiema : sed una 4o Veloces Spartae catulos , acremque Molossum Pasce sero pingui ; nunquam custodibus illis Nocturnuni stabit lis furem. in cui susque luporum,

Aut impacatos a tergo horrebis Iberos. Saepe etiam cursu timidos agitabis onagros r ' 1o Et canibus leporem, canibus venabere damas.

id pastor ferens in eanistris circa lucem vadit in

urbem : aut condiunt moderato sale , reservant in Memem. Nes tibi ultima sit cura canum e

sed simul ale sero pingui ceseres canes SpartL, O for es Molosios. Illis cuso irentibus , nunquam

timebis sabulis nociturnum latronem , aut incursiones luporum ἰ aut inquietos Hananos a tergo ingruenteS. SA pe etiam porsequeris cursu pavidos oua gros; urgebisque canibus Ieparem , canibus damas.

tris e vimine. Sunt etiam p ula vinaria , Ecl. I. O . Nec tibi cri a canum, J III. PARs De cultura canum. Praeceptu ui unicum

de ipsorum cibo et quem a serum , sive aqu im lactis esse jubet : idque vocat pin-gne , quia ejus viis inducit pinguedinem. Os . Veloces Detria. circ. 'Sparta sive Lacedaemon , uD. bilissima totius Peloponnesi urbs , cujus legislator Lycurgus fuit. Molosa , Epiti ixegio , sic dicta a Molosso , l

dromaches Hectoris vi .iuae filio. AEn. I. 292. Spartani canes iis rei pondent, quos

dicimus te υνι eri , Molossi iis , quos dicimus dogues .aox. Iberos. J Iberi rapinis assii et i memorantur a Justino l. 4 iidem, qui Sc Hi pani; sive id nominis habuerint ab Ibero , Ebre , hujus orae nobili fluinine ; sive ab Iberis Asiae populis , inter Colchidem dc Albaniam si iatis , unde commigra me di

cuntur.

4 9. Onagros. J Sylvestres

363쪽

3ox P. VIRGILII MARONIs

Saepe volutabris pulsos sylvestribus apros

Latratu turbabis agens : montesque per altos Ingentem clamore premes ad retia cervum.

Disce & odoratam stabulis accendere cedrum s Is Galbaneoque agitare graves nidore chelydros. Saepe sub immotis praesepibus, aut mala tactu Vipera delituit , coelumque exterrita fugit ; Aut tecto assuetus coluber succedere & umbrae Pestis acerba boum , pecorique aspergere virus , 32. Fovit humum : cape saxa manu, cape robora pastor, Τollentemque minas & sibila colla tumentem Sape insequens exturbabis latratu apus ejectos e e bilibus Blmestribus, ct per montes altos impelles elamoribus magnum remum in retia. Disce etiam Grere in sabulis cedrum odoratam, ct fugare galbaneo odore perniciosos chelydros. Sape , vel viperaractu noxia latuit sub prasepibus mala purgatis, territa fugit lucem I vel coluber , pestis infessia bobus , solitus subire tecta atque umbram cula , θν infigere ιenenum pecori , incubuit te rab et cape manu lapides , cape fustes , ὸ ρ ror, tollentem minas ac tumentem sibilanti collo

Jestis : Praecepta continet

quatuor. I. Est de fugandis Ierpentibus, mel odorum D ris , vel saxis, vel fustibus , V. ΑΙΑ. I l. De scabiei causis, nempe imbre , frigore , illoto sudore, 'inarum vulneribus: deque eius remediis, lotione, Mnctione, O sectione ulceris, v. Α . III. De febri , eiusf

que remedio , nempe vena apertione , v. 4s7. IV. De

pese, eiusque lectis latissime , V. 47 . 4r s. Gubaneoqise , oe. JGa/ικα um, friccus est, gum mi aut thuris modo expressus e ferula, si ve- narthece Icujus nidore serpentes fugantur , ex Plin 1. I L. 2s. Chel drust serpentis species, de quo Georg. 2. 3I4.

AIT. Vipera. J Serpentis species ; sic dicta , quasi via vipara ; quia ex Aristotele

Hist. anim. I. i.6- cum cae terae serpentes ova pariant, una Vipera vivum animal

364쪽

n s o R 8 I C A. LI B. III. 3o 3 Deilce jamque fuga timidum caput abdidit alte ;

Cum medii nexus extremaeque agmina caudae Solvuntur . tardosque trahit sinus ultimus orbes . .

13 Est etiam ille malus Calabris in saltibuς anguis , Squamea convolvens sublato pectore terga , Atque notis longam maculosus grandibus alutim rQui , dum amnes ulli rumpuntur fontibus , dc dum Vere madent udo terrae ac pluvialibus Austris. 43Q Stagna colit , ripisque habitans hie piscibus atram Improbus ingluviem , ranisque loquacibus explet. Postquam ex nausta palus, terraeque ardore dehiscunt; deturba : jamque fugiens occuluit profunde tim

dum caput, cum compago media corporis . se motus extremo cauda abrumpitur, se extrema curυα-

tura trahit lentis spiras. Est etiam malus ille ser- pens in Divis Calabris , contorquens dorsum Duamosum erecto pectore , , magnis maculis notatus sub longa alυο. Qui, quandiu aliqui fluvii erumpunt e fontibus quandiu terra humida es, propter ver udum , Austros imbriferos amat Itagna , degens in ripis illic avidus im

plet foedam gulam piscibus o ranis clamosis: ρψ-

quam aqua, exsiccata sunt, e, terra, hiant calore ;4M. Agmina caudae. J Ag men de serpente dicitur , quia corporis pars , post

partem succedit, atque agitur; instar exercitus agminatim procedentis. Sic tri-huitur pluviae, Georg I. Q. Coelo venit agmen aquarum i

quia gutta post guttam ca-l dit. Sic tribuitur fluvio ,s AEn. z. 82. Leni quis agi mine Tybris et quia fluctus post fluctum volvitur. Est etiam ille , cre. Jcberet drum, significat, m-que describit e Nicandro rnomen ejus a χέρσος terra,&υδογρ aqua , quia in terra &aquis vivit. Ex Solino c. p. frequentissima est chersydris Calabria , extrema pars Italiae meridiem versus.

r'. Aneris. J A meridie flantibus, Ecl. 2. 68. VI. Ingluviem. J fisus est gutturis sive pellis cava , qua cibus primo ingestus , & adhuc indigestus,

365쪽

m VIRGILII MARONI s

Exilit in siccum , & flammantia lumina torquens Saevit agris , asperquesti, atque exterritus aestu. Ne mihi tum molles sub dio carpere sommos , Neu dorso nemoris libeat jacuisse per herbas rCum postis novus exuviis , nitidusque juventa Volvitur , aut catulos tectis aut ova relinquens Alduus ad Solem , & linguis micat ore trisulcis., ο Morborum quoque te causas & signa docebo. emergit in siccam terram , vibrans oculos ignitos, ct siti exasperatus , atque impatiens ardoris , furit per agros. Ne mihi tum veniat in mentem indulgere dulci somno sub aere, nec jacere inter herbas in clivo nemoris : quando ille renovatus deposita pelle, is juventute resplendens , aut re linquens in latebris foetus vel ova , repuerectus ad Solem , vibrat linguam trifidam. Docebo te etiam . ausas ct indicia morborum

ari. Stib dio. J Sub divo , sus Iove frigido, i ii luit Ho

rat. Od. r. r. χς. s ub caelo

di aere: quia Iupiter pro ae

Dorso. 2 vel dorso nenioris, id est , clivo & collene ira oroso, qui in dors imassurgit. Vel, ut vult Maucinellus , dorso iacuisse , id

est , re lupinum jacutile. 37. Cum positis novus e. xuviis , ctrc. J Plin. i. g. 27. . AEuguis uberno si A membra-πὰ corporis obaeum forniculi succo i pedimentura, illud exuit , rutitiisque vernat. Exuit autem a capite pri-mκm, oec. Juxta alios pel- Una exuit , per arcta petratum foramina transeundo.

48. cainios aut ova, cte. Catuli, proprie sivit canum

foetus ; translative,quorum

libet animaliu. Videturque dubitare Virgilius , sitne

chersydrus , ovis arus , anu viparus , quemadmodum de vipera mox diximus. Pro

babilius ovi parus est:& hic, catuli, significam foetus ex ovis egresses. Lingitis. . . . trisenuis. JAristoteles de pari. animal. l. h. II. serpentum linguam agnoscit longam ac bifidam ; poetae trifidam di sive quod in modum cuspidis conirmata triplex habeat acumen ; sive quod ita vi

bretur celeriter,ut non tan

tum trifida , sed iii plex etiam appareat: unde Ovid. Me . s. 32. Tresique micant

366쪽

GEORGICA LIB. III. 3M

Turpis oves tentat scabies , ubi frigidus imber Altius ad vivum persedit , & horrida cano Bruma gelu : vel cum tonsis illotus adhaesit Sudor , & hirsuti secuerunt corpora vepres. λ 1 Dulcibus idcirco fluviis pecus omne magistri Perfundunt , udisque aries in gurgite villis Mersatur , missusque secundo defluit amni rAut tonsum tristi contingunt corpus amurca , Et spumas miscent argenti, vivaque sulfura , Io Idaeasque pices , & pingues unguine ceras . Scillamque , helleborosque graves , nigrumque

bitumen

Foeda fiabies eorripit Omes, eum frigida pluvia profunde penetravi3 Ad vivum . se Hems horrens albώglaeieri vel quando sudor hasit, nec detersus es ovibus, post tonsuram ; sequando spina Aspero

laserunt earum corpora. Propterea pastores lavanta aruis dulcibus 'isum gregem . ct aries humido et elleredemergitur in fluvium, mersus rapitur aqua profluente : aut uagunt acerba amurca corpus tonsum,

miseret istumam argenti , sulphur vivum , icem Idaam, se ceram pinguem unguento , scillam , ct graves helleboros , nigrum bitumen

ti , aliter lithararium , qua materies in argenti fodinis reperitur: Abramus ex Calpurnii Ecl. s. de vivo argento explicat. Pix Naa, id est optima , qualis est in Ida ,si We Cretae insulae , sive Troadis monte .duplex en inest. Scilla vel squill e , bulbi genus. Helleborus vel belle. rum , sive veratrum , gr.tve dicitur , quia olim noxium habitum est ac terribsie . Po

pro viaenda acrius quκ comis mentabantur, saepius sumpιμraverint. Plin. l. L . U. Purgat , juxta eundem , v mitione & sternutamento. Bitum G limus est, cujus natura vicina sussuri vitaque sissura a versus dactylicus, cujus extrema syllaba cum prima versus consequentis eliditur. Sic Georg-2. ς'. Inseritur vero ex fatis nurii arbutus horrida

367쪽

R VIRGILII MARONI s

Non tamen ulla magis praesens fortuna laborum Quam si quis ferro potuit rescindere summum Ulceris os : alitur u tium , vivitque tegendo et Dum medicas adhibe e manus ad vulnera pastor Abnegat, & meliora Deos sedet omnia poscenti Quin etiam ima dolor balantum lapsus ad ossa Cum furit, atque artus depascitur arida febris a Profuit incensos aestus avertere , & inter εο Ima serire pedis salientem sanguine venam e Bisaltae quo more solent, acerque Gelonus , Cum fugit in Rhodopen, atque in deserta Getarum; Et lac concretum cum sanguine potat equino. Nulla tamen est opportunitas magis eommoda in

his malis , quam si quis possit secare ferro extre

mam oram ulceris : nam malum crescit m durat, dum tegitur : quandiu pastor feeusat admoveremulneribus manum medicam , se otiatur , petensa Diis successum meliorem. Praterea , quando dolor penetrans in ossa intima ovium furit , ct febris calida absumis corpus prod se expellere calorem

inflammatum , inter extremm ungulas pedis.

erire venam ex qua sanguis exilit c quomodo solent aperire Bisalta , Θ βυus Gelonus ; eum fugit in Rhodopen atque in deserta Getarum , secum Hsit Iae coagulatum eum sanguine equorum,4 . Ima ferire pedis,me. JJubet Columella l. 7. r. Derato , vel inter duas ungulas, sanguinem emitti. ci. Si uisa quo more, o c. JMox ille tribuebatur , non Bisaltis dumtaxat, Thraciae, vel Macedoniae populis , neque dumtaxat Gelonis , populis Scythiae, vel Thracis; sed gereratim Scuthis. saris

v l equorum , cujus item apud eos usus suit De Rhσ-dυρe, Getis, & Gelonis ,

368쪽

Quam procul, aut molli succedere saepius umbrae videris, aut summas carpentem ignavius herbas, Extremamque sequi , aut medio procula bere campo, Pascentem , & serae Lilam decedere nocti ;Continuo ferro culpam compesce , priusquam Dira per incautum serpant contagia vulgus. 47o Non tam creber, agens hyemem, ruit aequore turbo Quam multae pecudum pestes e nec singula morbi Corpora corripiunt ; sed tota aestiva repente , Spemque , gregemque simul, cunctamque ab origine gentem.

Tum sciat, aerias Alpes & Norica fi quis

2uam ovem procul videris , aut quarere sapius; dulcem umbram , aut mandere negligentius stim- mas herbas , aut ultimam incedere , aut resedere immedio campo intaν palicendum , solam abire n-cte tam provecta hujus morbum eoerce statim se m , antequam Dua contagio glinat .n turbam quae sibi non cavet. Turbo tem satem ferens nomingruit tam densus quam fre' ventes sunt pecu dum morbi : nerue morbi inτa ut singula corpo-νa , sed tota a tua flatim , foetus , cro totam gentem ab ipsa origiue. Tum hoci persuasum habebit , quisquis nunc et a m etiqebit pos tantum tempus , Alpes excedas , ct Norac

4 2. Tota aliiva. J stiva l pascuis oc pecore feracissi ἀ&loca sunt ubi mi. t mam et ac licet multo ant: lites per aesta em & hyemem Virgilii tempora saevii siet degunt': idque a militibus illius adhuc vestigia ium re- transtulit ad greges, qui stabant. Alpes. Montes quilaestivis noctibus non con . . Italiam a Gallia tit Germa inentur in liabulis ; sed in nia disterminant, Ecl. 1 ..pascuis sub dio. 47 Norici. J Natio Germani. . 4 7 . Tum sciat , aerias ca , in limite A pium dc ul- Alpes , circ. J V P Α R. s & tra Alpes e, nunc Ba aria , ultima , sive Epilogus. Des fortasse dc Austri. .Timatiusν criptio saevissima retras s quae fluvius Cainorum in ea Ue tractum omnem Alpinum ne torum ditione quae Foro vastavcrat a regionem olimi, ulteri sis dicitur , te Frioni.

369쪽

3o I p. VIRGILII MARONI

Castella in tumulis , & Japidis arva Timavi

Nunc quoque post tanto videat , desertaque regna Pastorum, & longe saltus lateque vacantes. Hic quondam morbo coeli miseranda coorta est . ,, ν x x que autumni incanduit aestu , - Et genus omne neci pecudum dedit, omne ferarum ;Corrupitque lacus , in secit pabula tabo. Nec via mortis erat simplex , sed ubi ignea venis omnibus acta sitis inferos adduxerat artus Rursus abundabat fluidus liquor , omniaque in se Ossa minutatim morbo collapsa trahebat.

Saepe in honore Deum medio stans hostia ad aram iLanea dum nivea circumdatur infula vitta , stelia in collibus , ct agros Tymasi flavit Isidia,e, regna pastorum deserta , ct DIOM Ioue latius

macuas. Hic olim dira psilentia orta es eorrupeio aeria , inflammata es toto ardore autumni , Uyne genus pecudum, δέ omne genus θ- . Furum. ct vitiavit aquas , se foedaυis ρ butu vene n . Nec modus 'ortis erat vulgaris r sed postquam sitis semita penetrans in om=us venas contra xerat misera membra ; tum humor tabidus exuo dabat , convertebat in se paulatim medullam ommum ossium putrefactam morbo. Sape in media farescio Deorum victima sans ante avxam , dum infula Ianea alligatur niveis ρ iis, Ilio olis rapides, gens Illy

Pn coeroptione sumitur.

iis, ex ala Sc ordine natu is

rati ; sed violenta ac difficilis Citatque Servius illude sallustio i Ne simplici qui

dem morte morieba tur

48 . Lanea dum L e c. JInfula , ut ex Paschalio , .

Iurque constat 1 fuit latior fascia . lanea de alba capra n et idem tutum Nerieo

370쪽

GEORGICA. LIB. III. N

Eter cunctantes cecidit moribunda ministros: Aut si quam serro mactaverat ante sacerdos so Inde neque impositis ardent altaria fibris , Nec responsa potest consuItus reddere vates: Re vix supponti tinguntur sanguine cultri, Summaque jejuna Date infuscatur arena. Hinc laetis vituli vulgo moriuntur in herbis , 49s Et dulces animas plena ad praesepia reddunt. Hinc canibus blandis rabies venit: & quatit aegros Tussis anhela sues , ac faucibus angit obesis. Labitur infelix studiorum , atque immemor herbae Victor equus: fontesque avertitur: & pede terram

soci Crebra serit : demissae aures: incertus ibidem cecidit moriὐunda inter ministros sto actas. Aut si

facerdos prius occiderat aliquam eultro e ex e neque viscera imposita aris concipiunt ignem 3 nequa Gmθex interrogatus potest reddere responsa: cuI-

tri suffixi vix colorantur sanguine , , superficias

Arena nigrescit exigua finie. Praterea mituli moriuntur in fertilibus pascuis, se exhalant dulces animas iustabulas plenis. Praterea rabiεs oritur bla dis canibus : anhela concutit ρουον Gros, eosque frangulat, tumente gutture. Equus assuetus victoria cadit, miyer post tot nobilia exercitia, cibique negligens: eue abhorret a potu , , crebro percutisaerram ungulis. aures dejecia sunt : ibidem est diabius

sed tempora instar diade

matis cingens: unde vittastu taenia pendabat Hac vic. timae, sacerdotes, Vates coinronat,aiuur. Lanea quidem,

quia lanae magnus in sacris hi sus fuit: Vide Ecl. 8. ε .Λn. 4. 69 . Faucibus adigit obesir. Jhene anui ι quia angina morbus est fauces occupans:

Georg. 4 animi.

natus laborrem , ese. Oo. Incertus pudor. J Vescu iuε causa incerta est, cum nulla praecesserit fatigatio. :vel potius varius, instabilis, qui modo oritui , modo de -- unit.

SEARCH

MENU NAVIGATION