P. Virigilii Maronis Opera. Interpretatione et notis illustravit Carolus Ruæus Soc. Jesu jussu christianissimi regis, ad usum serenissimi delphini. Tomus 1. 4.

발행: 1714년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 시학

351쪽

1go Hinc demum, hippomanes vero quod nomine dicunt Pastores , lentum distillat ab inguine vir s. Hippomanes , quod saepe malae legere novercae , Miscueruntque herbas , & non innoxia verba. Sed fugit interea, fugit irreparabile tempus , ias Singula dum capti circum diamur amore. Hoc satis armentis : superat pars altera curae , Lanigeros agitare greges , hirtasque capellas et Hie labor , hinc laudem sortes sperate coloni. Nec sum animi dubius , verbis ea vincere magnum xyo Quam sit , & angustis hunc addere rebus ho

norem

Sed me Parnassi deserta per ardua dulcisFs hune denique conceptum distillat e partibus

nitalibus viscosus liquor, quem pastores vis nomine morant hippomanes . quod saepe mala noverca collegerunt , addideruntque huic herbas, e, verba maloea. Sed fugit interim . fugit tempus irreparabile : dum serimur circa singula , correpti amore. Hoc fusticit armentis. Superest secunda pars Iaboris , nempe tractura greges lanigeros, capellas hirsu

ras e hae difficile est : hine Darate gloriam , ὀ rust ei laboriosi. Nee dubito animo , quam sit dissi-elle superare sermonis dignitate isa argumen

ta , er addere hoc ornamentum rebus. . vilibus.

Sed per auissimas solitudines Pareas me suavis

1τε. Ηοe satis armentis :fuperat, sec. J II. PARS.

ridiana ac seroιina pastione , v. lax. III. De lanificio. ,' v. 38 . IV. De lactis proventu ,

291. Parnas. J De eo monte Phocidis , Ees. c. 2s. Cujus in radicibus Capalia est , sive fons Castalius, Musis sacer. De Pale, Dea risu li supra v.

352쪽

GEORGICA. L I B. III: etsi Raptat amor : juvat ire jugis , qua nulla priorum

Castaliam molli divertitur olbita clivo. Nunc , veneranda Pales, magno nunc ore sonandum.

Incipiens, stabulis edico in mollibus herbam Carpere oves , dum mox frondosa reducitur aestas i Et multa duram stipula , filicumque maniplis Sternere subter humum : glaci cs ne frigida laedat Molle pecus, scabiemque ferat , turpesque podagras. 3po Post, hinc digressus , iubeo frondentia capris Arbuta sussicere , & fluvios praebere recentes et Et stabula a ventis hyberno opponere Soli Ad medium conversa diem : cum frigidus olim Iam cadit, extremoque irrorat Aquarius anno. amore rapit : placet ire per ea culmina , per γε nulla orbita veterum deflectit facili inclinatione ad Castaliam undam. Nunc , ὀ veneranda Pales, nunc eanendum est magna voce. Principio. Iubeo ut oves comedant herbam in mollibus stabulis , donecasas frondosa paulatim redit: is ut colonus tegat duram serram multa palea , ct manipulis silicum , Db ipsis ovibus ς ne rigor frigidus terrae Iadae pecus tenerum, se importet scabiem ac turpes podagras. Postea discerins ab oetibus, jubeo ut prabeae capris arbutos virides , det aquam recens haustam aut stabula tuta a ventis, objiciantur Soli Demali; etersa ad merialem : eum frigistus Aquarius jam demum occidit, ct aquam emittit sub extremum an moFilicMmque maniplis. J aut futurum : ali quando Filix , fatigere , nota herba. praesens , aut indefinitu in ;3oi. Arbuta. J Sunt pro- ut hic , dc AEn. s. ixs tuos prie fructus arbuti: hic m. tumidis submersum tundιtur muntur pro ipsa arbuto, ar- olim f Aιbus. Et alibi. Tunc obser et quae arbor inter ca autem significae , aliquando , prarum pabula numeratur a saepe, denique , oec. Colum. l. 7. Ea sunt arbu- 3o4. Extram que irroraetus , Utisus agrestis , cyc. Vi- Aquarius anno. J Annum ex de Ecl. 3. 82. prina uiat eum , qui a Martio 3o'. 0tim. J Vulgo tem- in ense numerati incipit ; delus sisuificat e taeteritum ,iiic , delinit in Januarium de

353쪽

xsα P. VIRGILII MARONI s

aos Hae quoque non cura nobis leviore tuendae . Nec minor usus erit : quamvis Milesia magno Vellera mutentur , Tyrios incocta rubores.

Densior hinc soboles , hinc largi cop a lactis. /

Quam magis exhausto spumaverit ubere mulctra ; io Laeta magis prestis manabunt flumina naammis. Nec minus interea balbas incanaque menta Cinyphii tondent hirci , setasque comantes ; Isum in castrorum & miseris velamina nautis. Hab quoque caprae non colenti, sunt a nobis minore studio , nec minor erit uti Γω ex iis e etsi Milesia vellera ovium , imbuta Tyria purpura , pretio vendantur. E eapris' soboles frequentior est, lasgior abundantia lactis: quanto magis mul cIrale spumaverit, uberibus exhaustis ζ tanto copiolitus lac fluet ex uberibus pressis. Interea pastores etiam secant barbM , oe pilos canos ,

se setas longM hircorum LIbicorum , ad usus bellorum , 6 ad vestes pauperum nautarum.

Priscianus sumit passive protondentur ; Sc hirci , accipit

in nominativo: commodius

tamen active legetur; εchirci, in genitivo; suppressis nominativo , pastores. Cio ρhii. J Africani. Cinypς est Ptolomaeo Africae fluvius , prope Garamantes; ubi hirci sunt vi uoltissimi. 3t s. vsim in castroruns ,

cia.texuntur : vel ad nauta rum militum lue vestes, saccos, filiaes; vel etiam ad tegenda turrium tabulata, ne

iis facile ignis, bellicis machinis impactus , adhaeresiscae. Ita Varro, Philo , &c. De Latino , monte Arcadiae ,

tem oritur Ianuario, cadit Februario mense, AquariM', dicitiit Ganymedes , Trois filii is : quem Iupiter , aquila trant vectum in caelum sitis poculis praesecit : unde urnam liabet , aquam sun- dentis situ : de eo , AEn.

, eus , urbs in finibus Ioniae& Cariae r lanarum proventu celebrata. De Dro Sc pur

pura , Georg. 2. sos. it. Incanaque men

m t , aligetque e ut AEn. 6.8o9. Arcanaque menta reos

Romani. Numae , qui annos So. natus decessit. Tondent. Diuilir Cooste

354쪽

GEORGICA L I B. III.

pascuntiar vero sylvas, & summa Lycaei ,3 S Horrentesque rubos & amantes ardua dumos Atque ipsae memores redeunt in tecta , suosque Ducunt, & gravi lo superant vix ubere limen. Ergo omni luidio glaciem ventosque nivales , Quominus est illis curae mortalis egestas , Α vertes: victumque feres & virgea laetus Pabula : nec tota claudes scenilia bruma. At vero Zephyris cum laeta vocantibus aestas ;In saltus utrumque gregem atque in pastu amittes e Luciferi primo cum sidere , frigida rura Carpamus: dum mane novum, dum gramina canent, Et ros in tenera pecori gratissimus herba est.

Inde , ubi quarta sitim caeli colligerit hora ,

Caprae autem comedunt arbores cacumina Lyeat. rubos Dinosos , , dumos qui amant loca edita ris β meminerunt redire in stabula , b eo deducunt suos faetus ς is vix transiliunt i men, tiberibus onusis lacte. Itaque omni cura defendes ipsas a frigore ventis nivalibus; quominus ipse, promident moriali indigentia : portabisique libens cibos pabula e virgis , nee claudes ipsis foeniis per totam Demem. At vera cum grata asim imminebit, Zeplaro invitante , tum indu es Dirumque pecus ovium & caprarum in saltus in pascua : frub primum ortum Luciferi fac ut pascantur campos subfrigidos dum mane novum est, dum herbL candida sunt ,-ros in teneris herbis iucundissimus es ρμeudibus. Deinde eum quarta diei hora induxerit sitim.

3M. Fornilia. J Loca in quihus scenum includitur , non serni claudenda : id est , ex iis semper educendum est faeivim ad alendas capras. De Zephyro , Ecl. c. s. Dertitifero tella Veneris, Ecl. s. 86.

Horas inaequales intelligit suae diem quen lilist in uodecim partes dividunt , ab ortu Solis ad occasum ; &.nopem quamlibet duodecim an partes. Quo sensu meridies sexta hora est; eri arta nonae nostrae ras. pondet. De ci adis, eig. uex.

355쪽

is P. VIRGILII MARONI s

Et cantu querulae rumpent arbusta cicadae , Ad puteos , aut alta greges ad stagna jubeto 33o Currentem ilignis potare canalibus undam :AEstibus at mediis umbrosam exquirere vallem οSicubi magna Iovis antiquo robore quercuSIngentes tendat ramos , aut sicubi nigrum Ilicibus crebris sacra nemus accubet umbra:331 Tum tenues dare rursus aqulis , & pascere rursus, Solis ad oceasum : cum frigidus aera Vesper Temperat, & saltus reficit jam roscida Luna , Litoraque halcyonen resonant, & acanthida dumi.

Quid tibi pastores Libyae , quid pascua versu

cicada querul fatigabunt stridore stio arbores ;jube ut greges circa pι teos, aut circa profunda stagna , bibunt aquam currentem canalibus factis exiliee. It sus medium diem , jube ut quArant op sam mallem . si alicubi mina quercus Ioυis antiqua firmitate porrigit ingentes ramos ; aut si ali-ιubi obscura multis ilicibus D a explicat sacram umbram. Postea jube ut famuli iterum dent imis dulcem potum , iterum ducant illos pastum, sub occasum Solis: cum Hesper frigidus mitigat calorem aeris, ct cum Luna humida reparat arbores, is cum Iitora perstrepunt voce haloonis , ct spina, cantu Acanthidis. Cur tibi pasores Numidia,cur pascua veris

33o. Ilignis. J Ex illoe n. ctis arbor glandifera, e e. 32. I V1s quercus , dcc. JQuomodo sacra fit Jovi ,

Ecl. 7. 23. Monet Servius non esse mentem Virgilii , ut greges in sacros lucos deducantur, quod nefas erat ;sed hic quercum Jovis & Ρ- oram umbram , generalia esse , non specialis epitheta :l quia generatim omnis queris

cus lovi,& . Omne nemux Dianae sacratum est.

336. Vesper. J Stella Veneris , Ecl. 6. 86. De bal one , avi ejusque fabula ,

ns. Libyae. J Libya gene 2 ratim Africam significat, Georg. I. 2 I. Tamen hi pa-l stotum mores praecipue pzri tinent ad eam Africae paria

l tem litoralem, quae Ni midia

356쪽

GEORGICA. LIB. III. 23s

, o Prosequar : & raris habitata mapalia tectis ' Saepe diem noctemque , & totum ex ordine mensem Pascitur , iique pecus, longa in deserta sine ullis Hospitiis r tantum campi jacet. Omnia secum' Armentarius afer agit , tectumque , laremque , . Armaque , amyclaeumque canem , Cressamque α δ pharetram. Non secus ac patriis aeer Romanus in armis

Injusto sub fasce viam cum carpit, & hosti Ante expectatum positis stat in agmine castris. dicam , ct pagos eonstantes paueis ensis Sape grex pascitur noctu diuque , ct per totum Datium men-

s: inceditque per longi solitudines, fine ullis sa

bulis : tanta es υasitvi eamporum. Pastor Numida trahit secum omnia ,-domum, is larem , arm , ct canem Amycuum , is pharetram Cretensem. Non aliter ac frtis Romanus in patrist exercitu , cum ingreditur viam sub graυiori onere , is obstarhsi , stris ordFne dispositis, antequam expecIetur.

vocata esst: cujus incolae Nu- insula Mediterranei maris , midae vel Non ades , a νομὴ cujus incolae sagittandi i pascuum, quia pastioni pe-idustria memorabiles.

corum addicti. ιε . Injusta Iub fas e. I3 o. Aiapalia. J Sallustius. Qui plus aequo gravix est.. Edificia Numidarum , qua Sexaginta fuisse librarum a

mapalia illi vocalit: oblonga Vegetio memorδtti L. Qtla- incultis lateribus tecta: quo rum autem esset resum, pa-namium carinae si1nt. Ab his tet ex Cicer. Tuscul. l. 2.3T. non fere differunt magalia Rui labor, quantus armirus de quibus AEn. t. 4is. Mi- ferre plus dimιdiati mensi Fatur molem . neas , maga - cibaria , ferre si quid adi fuislia qi ondam : nisi quod haec melint, ferre vallum. Nam vox primam habet longam , stulum , gladium , ιn onere illa brevem . noBri milites non plus nume- 4 . 3 s. Laremque . . . . rant; quam humeros , Iacer Amycleumque canem , cyc. Jitos , manus. De Laribus & Tenatibus , 3 8 ΗΟΗι ante expecta AEn. 2. TI . Amyclia , urbs tum , erc. J Vulgo referunt

Laconiae, celebris canum,hosti ad , sat ; Iioc sensu ;genere & venatu, de qua su- l flat hini, obstat hue Ti. Idem. Pra, V. 8'. resa, e Creta, i que anιe expectatum, vec-

357쪽

19s P. VIR GILII MARONI s

At non , qua Scythiae geates, Maeoticaque unda , Turbidus & torquens flaventes Ister arenas rQuaque redit medium Rhodope porrecta sub axem. Illic clausa tenent stabulas armenta : neque Eliae Aut herbae campo apparent , aut arbore frondeS 2Sed jacet aggeribus niveis informis , & alto Terra gelu late , septemque assurgit in uitias. At non sic fit , ubi sunt Sothia gentos , se Mauis palus.-Danubius turbidus volvens flavas arenas: ubi Rhodope refectiner tendens ad medium septengrionem. Illic contiuent ρεeora elausa in flabulis et nec et Iu apparent, aut herba in agris, aut frondes in arboribus : sed terra jaeet late deformata cumulis ni υium, Ita glacie , c, intu nescit ad usque septem cubitos.

tunt antequam expectetur ;ut supra v. I c. ante doman

dum pro , AEnteqnam domesur. Quo exemplo dixit Sio Ilus, imitator Virgilii, I. 1. . it. Dabitur tibi copia nos.

multa hostem , non hostir atque ita legitVegetius I. I. de re milit. & interpretatur : nre expectat O . id est spe-

3 ρ. Setthia genter , dre. JDe iis , Ecl. i. cf. moerca vinda. J Palus Maeotis , marhianco : ultra pontum Euxinum, a quo per Cimmerium Bosphorum distinguitur ;πan arm fluvium excipiens. Primam hat et syllabana brevem apud Ovid. Trist. 3. II. 3. Longior antiquis vi a Maeotis Dems.

ciae, in orientem extenditur, ibique conjungitar Cum Harmo tum inde absceis dens . septentrionem Versus quasi regreditur. De Xeν seu polo septentrionali ,

3 s. Septem ... in visas. Jetrina , a Graeco gλένη est proprie cubitus ; sive spatium a flexu cubiti , ad me dii digiti partem ext Temam: atque ira hic sumitur. Latius etiam interdu sumitur, pro spatio brachii utriusque existensi. Notadum autem hunc rigorem hyemis , noctisque

perpetuitatem, non conve

nire proprie Scythiae&M-ticae regioni; sed iis tantum partibus , qtiae at polum accedunt propius : sub quo proban Geographi annum die unica , unica item nocte constare , utraque semestri.

Igitur hyperbolica est

358쪽

semper hyems , semper spirantes frigora Cauri. Tum sol pallentes haud unquam discutit umbras:

Nec cum invectus equis altum petit aethera, nec cum Praecipitem Oceani rubro lavit aequore currum. 3so Concrescunt subitae currenti in flumine crustae ,

Undaque jam tergo ferratos sustinet orbes, Puppibus illa prius patulis , nec hos ita plaustris rAEraque dissiliunt vulgo , vestesque rigescunt Indutae , caeduntque iecuribus lium id a vina , 361 Et totae solidam in glaciem vertere lacunae , Stiriaque impexis inὸuruit horrida barbis.

Interea toto non secius aere ningit e Intereunt pecudes : stant circumfusa pruinis Corpora magna boum : confertoque agmine cervi .

Semper est hems, semper Cauri prostantes frigus. Fraterea nunquam Sol dissipat umbras pallidas e nerquando conscendens currum ascendit in altum caetum ; nec quando lavat rubris aquis oceani currum ea dentem. Crussa subita confringuntur in currenti . fluυis: nuda nunc portat dorso ferratas rotvi ;.lla quidem ante excipiens Ialm naves, nunc ex

cipiens plaustra. Vasa area passim franguntur , ct

vestes induta congelantur ὁ γ homines rumpunt δε- euribus vina prius liquida ,- totε lacuna convererunt se in duram glaciem, or gutta horrida durescit in harbis impexis . Interim non segnius nix eadit per torum Aerem : moriuntur pecora : magna boum corporasant circumdata nivibus : cervi presso agmine

lis rubescere videtur. iss. F ertere iacuna. I Fonta , in quibus aquae pluviae,

aliaeque colliguntur, vertere ἰ versae sunt , verterunt

se r ut alibi passim. Stiria. J Culta , diminutivum est stilla. 367. Non secius. J .Non scinsnius, Georo. R. a77. Hescriptio, & nulla frondes, multa herbae , sunt , rar frondes c herbae. Cauri , venti inter septentrionem di occasum spirantes. 3ss. Rubro aequore. J Non mari orientali, quod vulgo rubrum dicitur , & Erythraeum ; sed occidentali,

ouod a colore decedeatis so-

359쪽

P. VIR G ILII MARONI s

Mo Torpent mole nova, & summis vix cornibus extans Hos non immissis canibus , non cassibus ullis , Puniceaeve agitant pavidos formidim pennae :Sed fiustra oppositum trudentes pectore montem Cominus obtruncant serro, graviterque rudentes 3 1 Caedunt, & magno laeti clamore reportant.

Ipsi in defossis specubus secura sub alta

Otia agunt terra: congestaque robora totasque

Advolvere socis ulmos , ignique dedere. Hic noctem Iudo ducunt, & pocula laetiato Termento atque acidis imitantur vitea sorbis:

torpent sub novo onere , ese m x eminent extremis bus. Inoolae non persequuntur illos timidos immissis eanibus , aut ullis laqueis , nut formidina pennarum rus rum ἰ sed eominus feriunt ferro eos, Mum prepellunt pectore oppositum cumulum niviS , occidunt eos alte rudentes , ct uti referunt magno clamore . Scithae is secure dc quiete. vivunt in. cavatis speluncis , sub profunda terra r inferuuefocis, injiciuntque flammis quercus accumulatira , ulmos integras. Illic traduount noctem ludendo , imitantur vini potum fermento ct baecis acidis.

37δ. T ieea formidine penna. J Formido, linea, aut fu niculus erat , cui plumae implicabantur variis tinctae coloribus , ad feras terrendas , ut in retia agerentur. De colore puniceo , splendi de rubente , Ecl. s. 7. 374. Rudentes. I Hanc VΟ-cem tribuit hic cervis , AEn. 7. Is. Leonibus, AEn. 8. 248. caeo semifero .Persius, Sat. 3. s. . 611ο : sed Persius primam producit, quam corripit Virgilius: Findor, ut ar

cadiae pecuaria rudere credas. 8o. Fermento , atque aci

dis. . srbis. J Designat duplicem speciem liquoris, qui vini desectum supplet in frugidioribus plagis Primus fit sermento , id est fermenta

tione hordei,tritici, avenae et cum scilicet certo quo iam calore medicata grana tu

. duo sunt effectus fermenti ;l quod ideo sic appellatur , at ferveo , optia si feret imentum t& sic fere cervisia fit , labiere. Alter liquor evrimitur e baccis fructibusque acidioribus contusis ; qualia

360쪽

GEORGICA. LIB. III. Talis Hyperboreo septem subjecta trioni

Gens eSaena virum Riphaeo tunditur Euro et Et pecudum fulvis velantur corpora setis.

Si tibi lanicium curae : primum aspera sylva , 333 Lappaeque tribulique ablint : fuge pabula laeta rContinuoque greges villis lege mollibus albos Illum autem , quamvis aries hi candidus ipse , Nigra subest udo tantum cui lingua palato ἐSic genus hominum indoeile , suppositum Boreali ser

tentrioni, perflatur Nipha o vento: ct tegitur circa cor ora fulvis villis animalium. Si sudes lana et

primo sint procul Disa Dinosa , ἰώρρε , tribuli : fuge pabula nimis pinguia : O flam

im elige greges teneris pilis candidos. Et-

s autem aries ipse sit candidus , cui lingua solum nigra es sub humido palato , illum

38i. 'perboreo septem , est orientalis , iisque monis

cyc. J De nomine Hyperbo- tibus ingruit qua parte Ver Fes , supra v. I9ς. De nomi- gunt ad orientem , net uene septentrionum, variae sunt enim tota illa montium

sententiae r probab lior illa , compages recto Ordine ad quae Varronis est : ita dici a polum tendit, sed longe ta-ώobus , qui teriones olim vo- teque porrigitur. eati sunt , quia in aratione 38s. Lappaeque , tribιι lique, terram terunt. Signum enimio c. J Lappa , et in uteron; Tri- illud Boreale , quod ursemibulus , herbae car litorum maiorern appellamus , rusti- genere , sine Gallico nomici antiquitus plaustrum ma- nes de iis iam Georg. Mius appellavere : ob septem/Iss. stellas , in eo maxime con- 18s. Fuge pabula latr. Ispicuas . Se in plaustri , aut ditia succus omnis ex hoc junctorum boum formam cibo in adipem abit , non dispositas. Vicinumque si a in lanam. gnum dixerunt Booten: quia i 88. Nigra subest , cte. Ibores illos , sive plaustrum, Plinius i. g. 47. Arietum prae se agere videtur. maxime spectantur ora: quia 181. taphao Euro. J Demcrius coloris sub lingua ha- Riphaeis montibus Mosco.)bitere menas , eius cy laniis viae,valde septentrionalibus, elum eΗ in 'in s variumqceorἶ. I. λεο EurM, Ventus , si Ilurcsfuere,

SEARCH

MENU NAVIGATION