장음표시 사용
81쪽
Iatit. Austr. gr. 1 8. mi. 3 o. Ast. Re .gr. 6s. mi. 23. decI. BIr. gr. 2. mi. 49. Abdias prope clypeu in Orionis versus occasu in ina. gr. Geminorum; progressu inque fuisse I. gr. in longitud. versus occa su m: Colonienses prope sinistram inaiau Orionis, dissitum gr. 3. ab AEquinoctiali: Maluaticarus Bononiae circa stellas clypei Orionis, seu inter clypeum & pedem
Tauri collocatum gr. 3. min. 23. Geminorum, cum latitud. merid.gr. Io. Mantuani quidem ibidem, sed in gradu. mi. o Geminorum. Quis non videt has omnes eis e parallaxes sensibiles, atque Lunari maiores, ph e nomenon depti mentes infra Lunam in Hementarem regionem p3o.Ratio. Die 22 deinceps Cometam viderunt ex dictis Erhardi
in Germania, stantem sub stellis pedis Tauri: Abdias progressisse s. gr. versus occasum, & I3. gr. versus Eclipticam,
oculo Tauri tam propinquum, ut in a8. grad. Tauri aestima. retur: Romani Collegi; Patres, inter metum Se nares Tauri praecise : Coloniae, suci. genu dextro Tauri, distantem ab Ecliptica gr. I 6. versus meridiem in principio Geminorum: Maluaticarus Bononiae, ad dextrum genu Tauri, longit. gr. a I. Tauri, cum latitud. merid. gr. Io. Et istae sunt parallaxes adeo sensibiles, ut necessario conuincant Cometam infra Lunam in es ementari. 3I, Ratis. Die a 3 praeterea Cometam adspexerunt, hic apud nos Moret tus in ast .grad. Tauri: Bononiae Maluaticarus ad maxillam Tauri superiorem, in lonyit.gr. 29. min. as. & latita Austr.gr. I. mi. 2 o. Romae Collegium, prope oculum Tauri, inter eum & Pleiadas: Mantuar, longit. gr. I. inst. O.& latit. gr. I 7. min. 3. Igitur & haec est sensibilis adspectus varietas, ostendens Cometam es ementarem. si ratis. Die 2 s. Cometa animi duerterunt, Abdias Altorphi, in Isig. nihil profecisse, sed in latit. unico gradu versus ortu retrocessi sse. in 29. Tau.& in lat. Borea. gr. 3. m. qO. Romani
Collegi j Patres eleuat si sub pede Persei ad caput Medust. Quis etiam non videt has esse varietates adipectus sentibile γ
82쪽
les, ae Lunari maiores, Cometa insta Lunam collocantes pDie a 6. Cometen obseruauerunt, Van-Langrenus Bru-xellis in linea eues vigesima quinta , & vigesima sexta Peraseindistantem ab ultima gr. I. mi. 7. habentem longit. grad. a .mi. 27. Taur. latitud. Boreal .gr. IT .min. 72. Ast. Re. gr. 46. mi. 2 .deesin. BOr.gr. 2I. mi. 22. Erhardus in Germania,
prope pedem dextrum Persei ; processumque 2 .gr. in longitud. & in latitud. 8. grad. Colonienses prope uellas sub sinistro pede Tauri. Bataui in recta linea Austrini cornu Τauri,&lucidae pedis sinistri Persei. Nonne sent& istet sensibiles parall.ixes, arguentes necessario Cometam in elementario mundo sub Luna pDie 27 postea viderunt Cometam, Maluaticarus Bononiae in gr. 23. mi. Io. Tauri cum latitud. Borea. gr. 7. mi. go. Ethardus, & Scheis blerus in medio Sporadum & capitis Medusae . Colonienses, in linea recta cum stellis sinistri pedis Persei,& duabus in ore & sinistra maxilla capit:s Medusae. Mantuani in capite Medusae, cum longit. gr. 3I. &declin. Bor. gr. 3 .m In. o. Quae sane varietates adspectuum se isibiles sunt, & neces rio conuincunt Coinetae locum sub casso in elementiS. Die 28. Cometam obseruarunt, Bononiae Sen. Maluaticarus peruenisse prope caput Medusae , & triangulum fere aequilaterum confecisse cum lucida capitis , & cum media trium in eodem capite Medusae, ijsdem occident aliorem ;vnde locum habuisse in gr. 22. min. Io. Tauri ; cum declin. Boreali gr. 2 i. mi. s. Ethardus Spirae, prope caput Medust. Colonienses in recta linea, ducta a sinistro genu Persei versus sidus constitutum in medio basis Trianguli , distiti Lseque ab AEquatore gr. a. mi. 3 o. Mantuani vero in longi r. gr. 43. mi. 38.& latit.gr. 37. mi. 3o. Quae similiter parallaxes ostendunt Cometam sub Luna fuissse in elem clari mundo. Die 29. deinde Cometam adspexersit, Langrenus Bri. xellis, in longit.gr. 2I. mi. I. Tauri: latit. BOr. gr. 22. mi. 22. Asca
83쪽
Ast. Re. gr. 2. min. a. Abdias in Germania, nihil profecisse in longitud. sed in latit. ascendisse .grad.& ipsum vidit sub stellis in latere dextro clypei Persei. Colonienses deuoluistum versus oculum Medusae , distitisse ab AEquatore gr. 43'. Bullialdus Parisijs lucidam capitis Meduis attigisse. Valesius Gratianopoli vesperi distantem a capite Medusae una
Lunae diametro: eademque nocte mane, solo besse Lunaris diametri a capite Meduis distitisse. Nonne sunt&hae parallaxes adeo sensibiles, ut ostendant Cometam infra Lunam in elementis p 37. Ralto. Die So. Cometam obseruarunt, Langrenus Bruxellis distantem ab oculo Medusae gr. I. mi. q. Mantuani ad lucidam capitis Medusae,cum longit. gr. I. mi. 3O. Sc decli. Bor. gr. s. mi. 3o. Bullialdus Parisijs altiorem quam caput Medusae supra Horizontem. Colonienses obscurasse lucidam capitis Medusae versus occasum duabus horis post mediam noctem,& hora sexta orientaliorem lucida:& horis 6.postmeridiem sub gr. 7. ab AEquatore. Sunt autem euidenterct istae sensibilcs parallaxes, Cometa arguentes infra celi sornicem in elementiS. 3 3. Raiis. Die 3 I. Cometen obseruarunt, Bonon . Sen. Maluat.in meridiano altitudinem habuisse gr. 88. misio. differentiamque obtinuisse Ast. Re . ab Aldebaran gr. 23. min.2O. Mantuani, in longit.gr. o.mi. Αο .in latit. Bor.gr.q3. mi. 3O. Patres Ies. Bononienses in Australi lucida clypei Persei,horas. cum dimidia post occasum Solis. Quae sensibiles parallaxes conuincunt etiam Cometam suille in elementis . 3 ρ.R iis. Die I. Ianuarij I 6 3. Cometen obseruarunt, Mantuani in longit. ab AEquatore gr. 39. min. o. &latitud. Bor. gr.qq. mi. o. Senator Maluaticarus Bononiae,in gr. I9.ml. 6O. Tauri; cum latitud. Boreal .gr. 26. mi. I. An hae non sunt parallaxes sensibiles, Cometa in elementaria regione locantes p o Ratio. Die 2. Ianuarii, Cometa in Obseruarunt Senator Maluaticaeus Bononiae,in gr. Is .ml. 3o.Taur. cum latitud. BO-
84쪽
mi. I 8. declin. Bor.gr. 43.nai. io. Nonne sunt hae sensibiles parallaxes, ostendentes necessario Cometam infra Lunam in elementis extitis sepDie 3. Ianuar. Colonienses viderunt Cometam hora ψ. 43 Ratta mane in manu sinistra Persei, distantem ab AEquatore gr. 3 i. Mantuani in longit.gr. 37.& Iatit. grad. 48. Maluat . in
villa Bonon .ingr. I9. mi. I 8. Taur. cum latitud. Boreal. gr. 2 .min. II, Patres Ies. Bononiae, hora a. min. . post Solis occasum,in longit.gr. I9. mi. 3I.Τaur.cum latit. Bor. gr. 28.
min. 3 . Quis non asserat, istas esse varietates adspectuum sensibiles,& maiores Lunari,demonstrantes Cometen infra Lunam extitisse in elementa ri plaga mundi pDie Is Decemb. Cometes obseruatus suit Romae a Pa- η itibus Collegijsoc. Iesu in collo Leporis,triangulum constituens cum itellis eiusdem asterismi capitis & colli ; qua obseruatio facta fuit hora noctis tertia. Sed Patavij noctis eadem hora tertia visus est ab Hilario spinetis supra Leporis aures,& prope lucidam in pede sinistro Orionis. Nonne sensibilis est illa parallaxis,& Lunari longe maior, quae Cometam necessario demon strat infra Lunam in Eleis mentari plaga λDie a a visus est Romae a Patribus ijsdem inter mentum a& nares Tauri praecise, similiter hora tertia noctis. Et eodem tempore spectatus a D. Spinello Pata iiij sub genu dextro Tauri in principio Geminorum. Quis non videt hanc esse magnam parallaxim, quae Cometam ostendit infra caesum in Elementari mundo Die a7. Cometa spectatus est a D. Schimphero sub a tit. Poli gr. I a. micare inter stestas pedis dextri,tibie,& cruris Persei. At vero Patauij a D. Spinello in pede sinistro Persei. Qus similiter est sensibilis parallaxis,& maior quam Lunaris, necessario demonstrans Cometam hunc extitisse I sub
85쪽
sub caeli fornice in Elementari regione mundi. Si ergo propositae nobis ab Astronomis obseruationes Cometae nu. peri verae sunt 3 iam nec binario deduximus ex illis Cometam habuisse locum insta caelum in elementorum regione. Si vero fallaces extiterunt, ac incertae, profect is non potuerunt ex illis Astronomi nostrae xempestitis insignes colligere certo Cometam non habuisse parallaxim sensibile, quae collocet ipsum supra Lunam in caelo. Sic ergo sufficiant haec argumenta viris ingenuis pro declarando Cometa nostro sub Lunae fornice inter meteora elementari non quidem in aere medio, sed in si premo , in quo viget adhuc motus diurnus primi mobilis ad occasum,& pro confirmanda doctrina Peripatetica de Cometis. Relinquitur ad complementum huius contemplationis ut Occurramus oppositionibus Aristotelicam sententiam passim vellicantibus, tam senior ii, quam iuniorum Astronomis cultoria. Respondetur argumentis ponentium Cometam nostrum, o alias omnes in caesi supra Lunarem orbitamio primum Senecaphilosephi rationes eluuntur, non e mathematicis disciplinis,side naturali philosophia potissimum allatae. CV. V.CEterum, quoniam ad altitudinem Cometae nostri stabiliendum sub orbe Lunae, non satis est rationes eam confirmantes attulisse ; verum etiam oportet obiectiones omnes illi refragantes eluere, quae sint alicuius momenti,
priusquam ad eius phaenomeni Naturam, Indicata, & ELfectus accedamus; necesse prorsus est nune huiusmodi dis- ficultates euellere . Duae sane sunt in proposito philosophantium Classes, qui Cometas Omnes in caelo ponunt, nullum omnino sub Luna,speciatimque nosti si pernegant Hementarem esse; priscus il Ie Seneca,& recentiores plures Astronomiam excolentes. Vt autem Seneca physicis plurimum rationibus pugnat aduersum Peripateticos; ita re
86쪽
eentiores Mathematici quamplures, astronomicis, quas appellare consueuere demonstrationes, Aristotelicam do. ctrinam de Cometis elementarijs impugnare conantur, ac tantum non expugnare se passim gloriantur. Praestat autem in primis cum antiquiore Seneca velitationem instituere, posteaq. cum Astronomis nostratibus inire pugnam in isto literario capo statariam. Seneca quidem agnoscens
Aristotelis doctrinam de Cometis subca testibus passim a Latinis Philosophis amplecti sua tempestate,multas illi difficultates naturales opponit: Ego, inquit, nostris non assentior. Non enim eximmo Cometam subitaneum ignem, sed inter aeterna opera NMura. Primum,quaecum' , aer creat breuia sunt. i.DMAL Nascuntur enim in re fugaci ac mutabili. Quomodopolist enim in aere aliquid idem diu lemanere, quum Vs aer nunquam idem maneat ' fluit simper,se breui illi quiis est. Intra exiguum mom ntum in alium,quam in qu uerat, statum vertitur. Nunc fluuius,nuncsirenus,nunc inter utrumque varius,nubesque ictifamiliarissimae, in quas coit, se ex quibus soluitur,modo congregantur , modo disgregantur, nonnunquam immota tacent. Fieri non potest ut ignis certus in corpore vago sedeat, se ita pertinaciter hareat, quam quem natura, ne unquam ex Ieretur,
aptauit. Ad hoc primum obiectiim s lis facere potest Ari- εοωstotelicus, asserens primo, Cometas sieri, non in aere infimo nec in medio, ubi sunt vicissitudines plumarii, nubium, atq; ventorum ; sed in supremo, quem nunquam tempestates istae vatiae sollicitant; ast aeterna serenitas,& assidua perennis q. tranquillitas est, solusq. motus diurnus uniformis, quo simul cum eo, ac in eo Cometa cietur. Deinde supe- Solut L. xius ostendimus ex Aristotele, Cometarum ignem no semper e9ndem numero permanere, sed nouum semper in aere generari; ac ardore, accensioneq. discurrente per bJ - bl deiuv. mitem, semperq. fluere,veluti fluuium in illo alueo perma- ω-r ς 3 nente supremae regionis aeris. Deinceps,&in aere quoq; Sρων 3.
mutabili nostro potest ignis Cometae diu conseruari, iugi-I a ter
87쪽
ter ad eum alendum ascendente semite fumosae exhaIaticiis nis . Si enim apud nos in aere nostro mutabiliore Virgines Vestales conseruabant ignem integro anno, quem aeternuappellitabant: cur Natura potentior nequeat in aere subli. mi puriore, minus q. contrarietatibus agitato, diu conseruare ignem Cometae Nem vero dissiciliorem habet soluationem altera Senecae dubitatio subiu n g e n tis: Deinde,si Arimen o seuo haereret, semper dessenderet. Eo enim crassior aer est, quo terris prosior. Nunquam Cometes in imum inque demitti rur,neque auropinquat filo. Etiamnum ignis aut it quo natura sua ducit,id est susum: aut eo,quo trahis materia ui aderit, sequam depascitur. Enim vero ponit A ristoteles Cometam non descendere ad pabulum, sed tum materiam exhalationis inflammabilis in Cometam iam sursum ascendisse in aerem superum , & ibi desursum ignis principium motu caelorum in eam iniectum repere ad alias eius partes continuas tum de partibus aeris inserioris nouam exhalatione ascenudere sursum ad Cometam fouendum tempore suo ; ut antea dictum est, allatis verbis: tauum igitur in talem conden rionem inciderit propter supcriorum motum principium igneum, nequi sic multum valde,vi cito es ad multum exurat: neque scdolio,vi extinguatur cito: sed maius, ct ad multum: simul au-lcm ab infrius accidat assendere bene temperatam exhalationcm,hocs istilia Comata. Sed neque plantae descendunt ad interiora terrς, ut ibi degentem alimentare succum arripiant, quo nutriantur ι verum consistentes in terrae superficie ad se vel attrahunt, vel accedente in depascuntur. Ita eo vita Cometas non ad alimentum sutim descendere, sed hoc ad illos ascendere. Praeterea, quum suprema regio aeris: a
sima sit, in tanta distantia, quid prohibet, nobis inadi diabilem Cometae descensum fieri continuato ductu .fiir a
supremae regionis aeris culi ne ad eius mediam, ves in mam partem aeris illius supremi Adiungit Seneca: dLVALlis ignibus ordinaridis,s caelesti 1 itre flexum est aerii proprgia
88쪽
est ducere orbem . Atqui hoc an Cometae alijsecerint,nesior Duo nostra aetate fecerunt. Ignis quidem per se non mouetur in orbem, at per accidens ad motum continentis & ambientis ipsum undique, quid vetat Cometae locum habent in aere supremo,qui circumducitur motu caeli, ut ait Aristoteles et Quid ni ergo Cometes item circumvehatur cum aere supremo,in quo locatur Adijcit Seneca r Deinde, omne quod causa temporalis accendit,cito intercidit. Sic faces ardent, dum transeunt cfulmina in unum valent icrum Ic quae tran uersae dicuntur stellae, o cadentes, praeteruolant, se sicant aera. Quamuis autem his eadem materia sit, quae Cometis, ardens exhalatio; Cometae tamen diu durant, quia maiori nituntur exhalatione, quae diutius ardori resistit. Et quia iugiter habent sui conservatricem exhalationem ab inferiore plaga nostratis aeris sursum ascendentem. At alia meteora ignita cito fatiscunt, quia paucam obtinent exhalationem, quam cito comburit ignis; & quia non conseruantur accedente nouo pabulo. Quin etiam quia fiunt in aere medio inter nubes, &pluuias ; quibus extruduntur, &eκ- tinguuntur ; quod non euenit Cometis, in aere superiore purissimo degentibus. Nulli, ignibus addit,nisi in suo mora est. I hs dico diuinis, quos habet mundus aeternus, quia partes eius sunt, se opera. Hi autem aliquid agunt, Or vadunt, se tenorem suum seruant, paresq. sunt. Nam alternis diebus maiores, minois resis ferent, pignis esset collectitius, o ex aliqua causa repen-
tinus. Minor enim esset,ac maior prout plenius aleretur,aut ma lignius. Iam Cometas non semper eundem tenorem magnitudinis seruare compertum est. Nam alios augeri quandoq. plurimos imminui semper,&omnes deniq; decrescere, obseruatum est. Quod alternis diebus illorum ignis augeri, diminuive debeat,id nullam obtinet necessitatem. Illud tamen id dendum est, in tanta distantia nos obseruare non posse mutationes omnes, quas perpetiuntur vel alternis diebus, in suo decremento, aut aug9aento. Dicebam modo, - I sub-
89쪽
iubiungit, Nihil diuturnum es, quod exarsit acris vitio nunc amplius adiseso.Morari,a fame nullo modo potes. m ct Iax ofulmen,9 stella transcurrens,se quisquis alius es ignis aere expressus , in fuga est, nec anaret, nisi dum cadit. Cometes habet sua Mem,o ideo no cito expeltitur,sed emetitur sparium sua; nec extingui ursed excedit . Differentiae causa est, o Seneca, loci diuersitas, & varia magnitudo ardentis halitus . Enimvero fulmina, stellae cadentes, & faces,quae mel ra ignita
in aeris media regione, nubibus obsessa ,sormantur, diuturnam moram habere non possunt, a contrariis ne dum obsessa, sed etiam agitata. E contra Cometae in altissimo aere puro diutius manere valent extra contrariorum iniurias &insultus. Quin etiam uberem habent primae suae constitutionis materiam Comets,iugemq. de partibus inferiorjbys aeris ascendentem semitem ad sui diuturnam construationem 3 quum fulminum, stellarum cadentium, de id generis insta Cometarum locum in aere accensorum ignium materia pauca cito comburatur,& alimoniam ab inseriore aere non habeant ignita meteora pilter Cometen opposita; simul & a contrarijs nubium vaporibus aqueis, ventorumq. flaminibus,ad Cometae locum minime pertingentibus, e X- tinguantur facile, breuiq. temporis intercapedine dissoluantur. Quare Seneca debuit suis Aristotclicis omnino subscribere, non contradicere. Expenduntur appestatae demonstrationes ab Astronomis Iuniori bus , deductae ab exigua prasiertim, veInulla parallaxi, vetdjuturna mora Cometae supra Horizontem; quas non ossicere Peripa eiicae doctrinae demonstratur. Cap. VI.
SEd quod maxime videtur urgere doctrinam Aristote
licam de loco nostri Cometae, multiplex est obseruatio insignium Astronomorum aeui nostri; quos inter Cl. Ismael
Bullialdus, allatis & proprijs, & aliorum Astronomorum
90쪽
obseruationibus actis de Cometa nostro, locum illi supra Lunam altissimum ex insensibili, vel nulla parallaxi, salte φmaiori, quam obseruari sueta circa Lunam, colligere necessario, demonstrareq. se putat euidentissime. dicit enim sal Haeseunt obseruationes,quas ex aliis consequipotui. Ex quarum duabus certissime demon diari potest, Cometam nullam sensi bilem parallaxim fecisse, atque adeo longissime a terra abi se,
ct ab ipsa remotiorem,quam sis Lunaius'. Cinatis enim obsinuationibus Galfindi se Volangrens cum mea Parisiensi positionis Cometae in recta linea stellarum pedis Persei, anaret intra gradus septem altitudinis poti nullam diuersitatem ad pectus, seuparallaxim contigisse,nec euenirepotuisse ,sa terra super cie maiori interuallo, quam Luna Perigaea,non abfuisset. Indeq. laboriosa calculatione, simul & operoso nimium algerismo , figuris etiam mathematicatum demonstiationum linearium ternis adhibitis propriam opinionem comprobare conatur. Ego quidem ut regulae parallacticae multum tribuo ad altitudinem phaenomeni determinandam; sic existi. ino nihil in ea prorsus erroris esse debere, si rerum distantias veras,& certas altitudines metiri debeat; nam quilibet error, etsi valde pa uus, aut minimus in eius usu, principioque,undeclinq; is irrepserit,maximus euadit in fine, nimi que delicatam, ut ita loquar, parallacticani regulam vitiat, ineficacem reddit. Quin & Astronomicarum demonstrationum, certissimas conclusiones habentium, principia debent esse certissima pariter, ac inculpatae prorius, dete minataeque veritatis, nullius erroris participia, sed acriuiae summae apud omnes. Quas quidem conditiones abesse video ab obseruarionibus, quibus ceu principiis suarum appellatarum dem5strationum utitur in proposito nostro vir cruditus,ut propterea verear, ne pro solidis demonstrationibus, nobis afferat infra probini litatem inessicaces argu mentationes. In primis enim suas obseruationes Cometae
nostri Parisinas non esse sine vitio salsitat s , at esse sine