장음표시 사용
211쪽
jecto imprimitur, consistat in nuda librillarum nervearumoseiIIatione, an in motu fluidi cri asdam subtilis, quod a nonnullis fluidum nerveum, ab aliis spiritus animalis appesutar, an in osciIIatione fibrillarum & motu progressivo spirituum animalium simul: in quod demum suo tempore in physici ruiremus, ubi e ,quae ad corpus spectant, ex instituto sumus truituri. Absit autem ut quis sibi persuadeat, idearum materivlium diffusionem in eerebro magis favere spirituum ani lium motui, quam oscillationi fibrillarum ; neque enim disseilius eadem explicatur per impulsum librillarum oseillantium in
contiguas, quam per progressum spirituum animalium, ut 14- eo praesens phaenomenon non sit deeisivum. Sed hane em troversiam iam agitare minus lubet, ne praeter necessitatem
dogmata psychologici pluribus disputationibus obnotia rei 1 mu', ob novitatem suspetia iis, qui omnia dimnant vel nescia quo veaieno insecta existimant, quae ipsi met olim in Hiolis non didicerunt. Placuit igitur nobis non as umere, nisi quuab omnibus concedi debet, actione sensibilis in organum mo tum fibrillis nerveis sensorium nervum eomponentibu 'primi eundemque ad cerebrum propagari, diffiniti motas er
plicatione, quantum dari potest, ad philosophiam nature
1 b.luctionis con struato ἰ cerebrum reproductionis facilitatem tres abit. id arum ma- Quoniam enim ideae materiales sunt motus cerebro inexistem terialium tes 3. m. , ubi eae saepius producantun iidem motus in cerebro retro acq lapius producuntur. Cumque idea materialis in cerebro non Ilia, conservetur nisi continua lui reproductione cf. 233. ri ubi eatissidiu con servatur, iidem motus in cerebro non minus sepe prinducuntur. Enimvero constat a posteriori eam esse corporis nostri naturam, ut motuum continua , vel sispius iterata pro ductione contrahatur facilitas motuum eorundem reproduces' dorum. Quamobrem cerebrum quoque eorundem motuum
diu continuata , vel saepiua iterata productione sacilitatessi ae
212쪽
tus istos iterum producendi contrahere debet. Continuata igitur vel saepius iterata ideat materialis productione facilitatem eam reproducendi contrahere debet.
Quae a posteriori nota sumimus, obvia experientia patent. Nemo enim est qui nesciar, omnes eorporis habitus, qui in saei litate produeendi eosdem motus consistunt, hoc modo
g. 2 a. Si ita aliqua materialis vel immaterialis diu confimatur ἰ AE . Ubi, sepius reproducitur. Etenim idea sensualis eidemque respon- ti uiuiuirmedens materialis continua reproductione conservatur cf. 233. . coch vii Enimvero ideae materiales, quae phantasmatis acideis sensualibus nise re- respondent, non differunt nisi celeritate motus g. 2o8 Ophan- πε trimata ipsa atque ideae sensitates non aliam admittunt disteren-63m, quam quae in gradu claritatis conlis it 6 96. PD . empiri . -- μ' quamobrem dubio caret, quod ideae materiales phantasmatis rei pondentes eodem modo conservari debeant, quo conservantur qua ideis sensiualibus respondent, quodque ipsa phantasmata non alio modo conserventur, quam quo conservantur idcae lensuales, consequenter phantasmata quoque ipsisque respondentes ideae materiales continua productione conservantur. Quod vero per tractum aliquem temporis continuo producitur, saepius producitur: id quod per se patet. ideae igitur tam materiales quam immateriales, qua diu conservantur, sapim producuntur. Tempustulum illud perexiguum est, quod ideae materiali
in rerebro producendae sussicit, quae ideae sensuali respondet de ob eontinuam idearum sensualium atque materialium in cerebro coegislantiam ig. rix eodem tempore producuntur ideae sensuales, quo producuntur materiales: determinatum tamen est atque ideo vulgo adhibetur ad designandum minimum. quod imaginari licer. tempusculum. Uno enim oculi ictu terminamus, quod celerrime factum suisse indigitamuru
213쪽
Hinet stati prinei pium Psvehimetrieum adponitatem memo
riae aristinandam conducens numerum reproluuionis idearumelia ut tempus, quo conservantur.
f. 243. quini δε ea Duamdiu itaque spectatur idearum iterata pro iussio, unam locum ha ς' idenique es, sive idea aliqua scpius producatur sive diu cor sit si mratur. Si enim diu con:ervatur, lapius producitur, quam' vis productiones iteratae continua serie Iese invicem excipiant l. 242. ). Unde porro conlequitur, quamdiu idearum iterata produci io speciatur, diuturnam earundem confierexio in freq
quentem iteratis item sibi mutuo substitui posse Golvis iis, qua init
quam cMIsae seu in genere causandi, tum in quocunque e se alio : hoc enim pacto ea , quae fieri possunt, magis in pote stitem nostram redigimus. Ceterum hine iam evidentissimi inteIligitur, cur cerebrum Deditatem re producendi i/eis eon' trahat, sive eadem saepius producatur, sive diu eonfer eidro. ria. & cur idem in anima obtineat quoad ideas immiti riales j. iz8. P Be l. empiri,
istunt 3. 244. Ita mate- Ideae materialas scinet Disiu pirceptis vel nostro arbitriariales rcrum vi imaginationis formatis re pondentes non ac Ita instrat cerrii cognitur m c d tantummodo pstcntia, s u quoad possibilitatem actu inexistenti, quomo ' i' licet objecto. Ideat enim materiales , quae seni ualita cerc, - R iaspondent, non contervantur nisi continua producti0pe si 233.), atque adeo cessante actione objecti in organum sepihimum intereunt Ii I. J. Quamobrem in cerebro non acti inlunt. Idem etiam ostenditur hoc modo. Ideae materiales con sistunt in motu, qui ex fibrillis nervuis in cerebrum fuit propagatus f. IIa. , atque hie motus imminuta celeritate successive
214쪽
De Imaginatione θ' Memoria. I99
obrem cum continua sensibilis actione motus isse continuo produci dcbeat, ne intereat; impossibile omnino est ut idea materialis semel silicitata ac u inesse pergat in cerebro. Potest quoque idem ostendi per indirectum. Ponamus ideas materiales actioinesei: sibilluni in organum sensorium actu inesse pergere in cerebro, cessantc licet a filone in organum sensorium, quamdiu scilicet reruin semel sensu perceptarum in nobis datur reminiscendi facultas. Quoniam ideae istae in motumesistunt .rra. , aut motus iste in eodem loco cerebri pera durat, ad quein cae organo sensorio fuerat propagatus, sensibilita idem agenteo iii. , aut inde ulterius in alium locum propagatur, ubi conlervatur. Ponamus prius : si sciisibile B post A in easdem fibrillas nervos eiusdem organi agit, eius etiam idea materialis in eodem cerebri loco posthac actu existit. Et
idem fieri debere, ubi C post B, D post E ac ita porro in easdem fibrillas nerveas ejusdem Organi agit. Quoniam ideae ma- aeriales, quibus in cerebro repraesentantur sensibilia A, B, C, D, Est ita porro in motu consistunt cf. Ita. ct in cadem cerebri parie continuo subsistunt; necessc csi eandem corobri panem pluribus diversis motibus sinul ita cieri, ut unicuique suo ulla permixtione remaneat sinis celeritatis gradus, si laque directio quod cum fit absurdum, idea materialis rci sciatii perceptae in eodem cerebri loco subsistere nequit, in quo primum fuerat producta. Subsistat igitur in alio loco, si fieri potest. Quoniam ideae sibi invicem continuo sit credentes divortii in ab coloco occupare debent, in quo primum fuerant productae, ideam Bloco tuo pellere ideam Α, ct idcam C denuo D, atque D iplain L ae ita porro necesse est. Peculiarem adco cerobri partem De patidea A, peculiarem sbi quoque Occupat B. itidem que C, D ae E ct ita porro. Quare cum magnitudo corobri exiguast, nonni si paucas ideas capere poterit: quod cum denuo absurdum si, utpote experientia singulis obviae e diametro ad-
215쪽
versum ; ldea quoque materiales sensibilium in diversis terebri locis subsitIere neqlieunt. Quamobrem cum nec in eodem lineo, in quo primum producuntur, nec in diversis ab eodem laq-siere possint per demonstratai ut actu inexistant in cerebro fieri haud quaquam potest. Enimvero si ideae istae vel saepius fuerint producta, vel diaconservatae , cerebrum contrahit lacilitatem eas reproducenti g. 2 i. . Possibile igitur cit, ut juxta legem imaginationis pro ducantur occalione lensibilis in organum sensorium agente 229. 219. PDchil rat. 6c β. III. Nychol. empir. . Atque adest insunt cerebro quoad possibilitatem actu inexistendi, ableate si cet objecto.
Non nego vulgo sibi homines persuadere, quasi idear rerum Omnium, quas cognitas tenent, receptaeulum sit cere brum. Atque adeo mirantur, quomodo in eodem locus elopolst tot ideis. ubi multitudinem eorum stupent, quae quis dinvit. Et inde fluxit imaginaria memoriae notio, de qui dixima alias o. i . V chia empir. . Sed nostrum est in Psychologi rationali docere, quid ea sint, quae ad animam spe l. p. vero quid videantur.
f. 243. xkuhaire . Dcili H prsidii cudi idcas rerum, quas antea laborari tu nauali quaavu mutatione conristit. Etenim iacilitas reproia', um citonis idearum acquiritur, si eaedem saepius producantur vel sa
habui, conserventur l. 24I. , adeoque antea non inurat, cum alia medio eam acquirenti minime fuisset optiq. Ubi istiur facilitas illa acqui ita fuerit. inely ipsi cerebri substantiet quod ante non ia- erat, adeoque in actuali quadam mutatione coulistit.
Q i dis sit ista mutatio ut distincte exponamus. nemo debure iuui vel ir, eum i ructura cerebri nobis nondum adeo explor I sit, ut quae inde pendent, intelligibili modo explicari pes i. Diqitire
216쪽
. 246. D sumis Amplici i dirae materiales continuo alia ex aliis ni talus rem scintur ι in compose to vero in quia et ipsius parte. Etenim briinsomnium initium capit a sensatione & per phantasmatum sec- se M. cessionem continuatur cis. Ia3. 0 hol empir. . Quamobrem eum phantasmatis singulis ideae materiales in cerebro respondeant . 226.), non minus ac ideis sensualibus c=. II 3.); in somnio continua est idearum materialium successio. Enini- vero in somnio simplici continuatio in eadem scrie phantasmatum fit; in composito vero in diversis I. 323. PDda erupis. . In somnio igitur simplici ideat materiales sibi invicem silccedentes ad eandem seriem pertinent, in compositis ad diveriam, hoc est, in simplici ab una sensatione ortum deducunt ceterae omnes, in composito a divoriis GL I24. ra5. P chol. empino patet adeo dum somniamus idcam materialem aliam continuo nasci ex alia in somnio simplicis in parte autem solumi idem obtinere, ubi fuerit compositum.
Nempe eum somnium nova sensatione interrumpitur. idea materialix, quae sensuali responder, non nascitur ex ideamiteri ili, luat dabatur in cerebro . priezedente; verum ab actio. ne sensibilis in organiim resultar. Unde in somnio compo- sto nonnullae ideae nascuntur ex motu in organo ex sente, non vero ex eo qui datur in cerebro. Motus Vero in organo spe. cies impressa est, non idea materialis, quae in motu in cerebro
consistit I. ιι 2. . Dis dbi mimus, Aprillae neri , ouae dantur in or ris Lotis fiasoriis, in eo statu sunt, ut ab a Tiost knsibilis in organan v I D- uorum sis eue is motis iisdem imprimi pessse, qui ljeciem impresiam e 'rum DυλIvit. Ponamus enim fibrillas nervecis, ex quibus consant ne visensorii. esse in eodem statu, sive dormiamus, sive vigil
217쪽
agit, idem fibrillis ne eis imprimetur mollis,qui eidem imprimitur, dum vigilamus f. 923. Ontes.). Et eodem modo patet , motum fibrillis ne eis in organo impressum ad cerebrum usque continuari 3. m. . Anima igitur etiam in somno ea dem claritate percipit sensibilia in organum sensorium agentia, qua eadem vigilans percipit I 26. ): quod cum sit absurdum 3. 39. , fibrillae nerveae, ex quibus nervi senserit organorum Componuntur, non sunt in eodem statu, dum dormimus 2 quando vigilamus, consequenter is motus, in quo consistit species impressa, eisdem imprimi nequit in somno, qui imprimitur,
dum vigilam US. Quoniam definire noluimus, qualis sit ille motus, qui sirit
lis nerveis imprimitur in organo & per nervos sensorio ad cerebrum usque propagatur, num in fibrillarum quadam oscillatione, an in agitatione sui di euiusdam subtilis in iisdem contenti, an in utraque mutatione simul sameonsistat nee no strum est in praesente distincte explieare disserentiam statuum, qui fibrillis nerveis conveniunt, dum dormimus & quando vi gilamus.
f. 248. Status ter Dum Use imus, cerebri satus adhuc id in est, ut umbri iis somno. mmcriales istiusmodi in eodem excitari postlat, quales in eodes excitantur dum vigilamus. Dum enim dormimus, soninistro possumus f. Iai. Pschol. empir0. Enimvero dum somniantus res, quas percipimus , imaginamur g. i 22. Ps A. mpino, adeoque ideae materiales, quae continuo vel in integro Ibnans, din quadam ejus parte aliae ex aliis nascuntur f. 2 6. ,juxta lς gena imaginationis nascuntur I. 2I9. : id quod θ experientigconsbnum deprehenditur. Q iam obrem cum is status fit cerebri, cum vigilamus, ut idea materialis, quae sensuali resipos det, reproducat ideam materialem antea cum eadem affi0ῖς sensibilis in organum sensorium producta sis. 226. 9 eod modo cx ideis materialibus phantasmatis respondentibus naucas
218쪽
tur ideae aliae phantasticae c=. 223. SI I in somno status cerebri adhue idem est, ut ideae materiales istiusmodi in eodeiu excitari possint, quales in codem excitantur, dum vigilamus.
Cur statum istum eerebri distinctius explicare non possimus, patet ex iis, quae ad propositionem praecedentem annotata fuerunt. Ipta autem experientia loquitur, ideas materia lex, quae in cerebro sinaniantium excitantur, este istiusmodi. quales vi imaginationis in nobis produci constat, dum oculis elausis imaginationi luxurianti attendimus vigilante'. Enimvero quod non semper somniemus, etsi rerebrum sit ad somnium aptum, id quidem inde est, quod nullum pliant,sma in anima existere possit, nisi quae dim praecedat seniatio i I. 229. . eonsequenter nec in cerebro nasi antur ideae materia. les illis respondentes s. aD6. . nisi praecedat aliqua idea materialis altione sensibilis in organon excitata I. ita ); is autem in somno organi sensorii status sit, ut fibrillis nerveis non sa. ede is motus imprimi possit, qui speciem impressam consi, tuit β. a III. zψ9. Perceptiones ordinaras appello, quae repraesentant res con cepti flante ordine sibi invicem succedentes. Inordinatas dico, quae or. ι representant res nullo Ordine se invicem consequentes.
Nimirum pereeptiones hie materialiter seu obiective eon- -ndis sderamus, quatenus sunt rerum ab anima diversarum imagi- mrnes; non vero subjective, quatenus fiant altus animae ad ejus modificationes pertinent. Unde nil obstat perceptione, esse inordinatas, etsi ipsumet certo ordine se invicem conte.
219쪽
Etenim in somnio mutationes rerum, quae percipiuntur, abs' que ratione suruiente contingunt g. I28. Py hoc empir.), δειcoque nulla datur regula, qua mutationes illae se invicem excipiunt f. 473. Ontol 9, adeoque nec ullo ordine se inviceta conlequuntur 3. 48T. Ontu. . Quod igitur perceptionibus per lomnium repraetentatur inordinatum est 3. 483. 0αριὶ, atque adeo perceptiones in lomnio inordinatae sunt l. 2 9 ὶ, consequenter in lomnio anima in statu perceptionum distincta
riuu inordinatarum est. Habemus adeo statum animae iitregrum in somnio. Pilem supra definivimus in simno, quando non somniamus η yd, ita ut praesens proposito eccipi possit pro definitione somnii
respectu animae, quemadmodum ex superioribus ei tria desai tionem somni ejus inicitu praebet, qui mvis interea, eodecnatura animae m gis paterer, in Psychologia empiriea alias de finitiones nomi les lonini atque somnii per communi e s.cientia obvias disse; muraealtruxeranus s. Il9. Ial. . 25 .
Dum vigilamus, anima est iu statu perceptionum disti Aurum ordinatarum. Quod anima si in statu perceptionum distinctarum dum vigilamus , supra jam ostendimus l. i Superest ut ostendatur , quod perceptiones ista sint ordinatrEtenim dum vigilamus sensu percipimus objecta praesentia, a 'coque perceptiones, quas habemus, non alias nobis reprasentant mutationeS, quam quae in univerto actu contingunt. Jam id hos univcrio mutationes rerum certo ordine se invicem coxe
quuntur 3. 76. Cosmol. . Quod igitur perceptionibus , d.' vigilamuri sibi invicem succedentibus tanquam nobis presens e1'hibetur, lexi quod tensu percipimus s*. 67. 39. Uctit em ir ),
ordinatum est, atque adeo perceptiones, dum vigilamus, osci natae sunt 3. 249 ) , Conlequenter dum vigilamus, anima ia iuvperceptionum distinctarum ordinatarum est.2 Ict adto disserentia citer somnia & vitiliis, qe yy
220쪽
inserius daturcr supra promismus tuor. g. I .L Atque praesens propositio statuna vigilantis a ceteris, quos anima habere poteu, ita separar, ut definitionis loco servire possit, ubi alteri explicare debes, quid sit vigilare quoad animam.
Si illa nerreae in organis senseriis info usu r 'ducuntur ad Curiatio ita. eum starum, in quo motus ad cerebrum propagabilis a sensibit bus tu, fibrili iiisdem imprimi nequit conserta facilitare s nou usu aurem reduc Hr- rum I f Iur in statum pristinum. Duni enim vigilamus, sensibilia in riori mμμυorgana sens bria agentia romimio percipimus : quod per se notum nemo non largitur. Fibrillis adco nerucis continuo imprimitur motus, qui inde ad cerebrum propagaturo m. . Enimvero dum dormimus, fibrillae nerucae organorum sens briorum in eo sunt statu, ut actione sensibilis species c=. 2 7. , adeoque motus ad cerebrum propagabilis non facile imprimi possit f. ita. . Quare cum scainnus sua veluti sponte sequatur, tibi per ἰiliquem temporis tractum vigilavimus, ut ex statu vigilantis micatur, qvcmadmodum dentio nemini non obvium est per ea, quae in se quotidie Observat; fibrillae nerveae in organisseasbriis continuato per aliquem temporis tractina usu redu-euntur ad cum : latum, in quo motus ad cerebrum propagabilis eadem facilitate iisdem non amplius imprimi potest, quo ante imprimebatur. Enim vcro nemini non qnotidiana experientia exploratum est, somno per aliquod temporis spatium continuato nos iterum evigilare. Quamobrem cum somno durante nihil eorum quae nobis praesentia sunt, conscii sinus, seu sensbilia praeicntia non percipiamus clare 1ι9. Psilia. empiri ; motus quoque fibrillis nerucis nullus imprimitur ad cerebrum propa-xa aes c, m. δ, a 'eoque fibrillarum nervearum in Crganis sevibriis durante solitiao nullus illus est; id quod de vilia in i pe- per experientiam patet, quoniam clausis oculis dormimu q.