장음표시 사용
281쪽
naturalis autorem esse Deum, ibique demonstrabitur Deum nihil sacere frustra. Quamobrem somniis quoque superin turalibus, s quidem iisdem opus esse judicaverat . certum prae stituet finem, veluti ut quendam admoneat venturorum, quo sibi eavere possit quemadmodum aeeidit Iosepho eum christo insante ae matre ejus in AEgyptum fugam paraturo in deci perieulum ab Herode intentum evaderet insani. Meminita igitur somnii debet, qui supernaturale expertus est, quando tvigilat. Minime igitur altumsimus, quod si a veritate ala
6, 33Ι. Somnium lispernaturale miraculum est. Si quid enim se pernaturaliter in corpore contingit, miraculum est f. IN Cosmol S si quid supernaturaliter in anima accidit , mi fata' tum itidem est 3. 7 i. ). Quamobrem cum somnia luperstatu ralia mutationes lupernaturales sit in corpore l 33o. , S id qnima supponant 3. 327. 328. erit somnium supertatus Σmiraculum. Ita somnium istud Josephi, quod modo eommemorari
mus Dior. f. 33P, , utiquo miraculum suit. Neque enim missi miraculi sun eenseri debet produci ideas miteriales in test bro , vel ideas rerum absentitim in anima, nulli presentina sa naturali, cui ellectus is tr bui pullit quam desciente erubnaturali pluviam Vel procellam oriri, aut visum quo quis di binis est. restitui. An vero nunquam pollibile sit, ut mira eulo in corpore facto, dum supernaturale est somnium, sui iam in anima miraculum euntingat, sed eidem naturalis uadam muta io respondeat l, tum demum patebit, ubi ξepest dentiam animae ae col poris a se invicem explicaverimus. Hi ne igitur disquisitionem tantisper se ponimus. Non limul prorsus lilentio prae: ereunda erat hee 'vallio. ne quis sitima
ii influxns physici deditus sbi videre videatur aliis non. inimadversa & incautus in hac de somnio supertinutili ὀostri na, quaininusum theol0ῖ cum defendendae religiosi revelaa
282쪽
gritia adversus eiusdem hostes dedimus disseultates inutiles facessar. ceterum praesens propositio docet,quam sit res ardusjo.mnium supern i tu tale quod & vi vinum vocant', ne quis f. cile si bi persuadeat somnium quoddam suum esse supern Murale, sibilue & aliis eodem imponat, quemadmodum en illusiastis selenne. Si quis notiones distinctas & determinatas vocabulis iungere minime adsuetus vocabulo miraculi ostendatur, is legat velim, quae supra annotata sunt μοτ. 7l a.
risinnio Apereaturali oriuntur tam in anima, quam Naturalitis in corpore nasuraliser , que alias naturaliter oriri minime po- qualia exteram. Ponamus enim,nos, tum evigilamus, ibinnii meminisse. Dm sive quoniam rei meminimus, si ideae, quas ante habuimus, repro- ' μυί - ducuntur 2 reproductit recognoscuntur β. et 26. Pncla pira eum ideas, ex quibus somnium constat, habuerimus caedemque istiusmodi sint, quales alias naturaliter sensuum primum, de-iade imaginationis ope producuntur; nullum quoque dubiuinest, quin istarum idearum reproductio naturalis sit. Reproducuntur adeo ideae clarae ac distinctae, quae alias isto tempore r prosuistit minime suissent di quarum adeo loco naturaliter producta suillent aliae. Quodsi sermonis usus nobis fuerit familia ris, non potuerimus innii supernaturalis meminisse,quin tacita mentis loquela ideas is as verbis indigitemus Subicum aliis de
eodem loquendi occasio offertur, eadem verba clara voce est ramus. In utroque igitur casu tam in anima, quam in corpore mutationes naturaliter contingunt, quae alias non contigissent itiquarum adeo laeto contigillant aliae. Quod si j im porro somni. um supernaturaleia actiones hominis intiuit; multo iam major sella Meti eorum numerus, quae ct animae,& corpori naturaliterum accidunt, alias vero numme accidi flent, ut Opus non sit pluraram in rem addi. a. t a Nilo
283쪽
284쪽
Dum sensibilis cocvistere , sed unam absque altera existere possensa repugnat. Quamobrein cum sensibile imaginemur, quando imaginatio materialis producit ideas materiales, nulla actio ne siensibilis in organo ieuitio facti g. 227. ; ut idea materialis partis unius absque idea materiali alterius produeatur, non repugnat. Per imaginationem itaque materialem fieripe Vest, ut partem unam sensibilis absque altera imaginemur.
Quod hie de imaginatione ostenditur, de ipso sensu manifestum est. Ponamus enim objecti e usdam partem tegi ab objectis aliis, ita ut nonnisi radii ab una objecti parte in . oeulum meidere possint. Quodsi oeuli suis sit fixus, radii ab
ista parte adhue in eandem partem retinae incidunt , in quam ante inuidebant, & itidem fibrillis nerveis motum imprimunsiqu.bus eum ante imprimebant. Quoniam itaque motus idem ab ii .dem fibrillis ad cerebrum prop agitur, qui ante propagabatur, a fibrillis vero ceteris urpore non amplius ra. Elis lumine, quod a eeteris visibilis partibus propagatur, nullus amplius ad cerebrum pertingit; idea utique materialia partis visibilis excitatur absque iseis rixateriat has partium reliquarum . m. v Idem non absimili modo patet in vocabulis, quae enunciationem aliquam, aut in unius vocabuli syllabis integrum vocabulum eonstituentibus, ubi cogitemus, vincabulum unum, vel unios vocabuli syllabam unam vel alteram pronuntiari absque ceteris : quae enim clara voce non pronunciantur, nec auditu percipiuntur. Immo si qua tactui debetur distincti tangibilis perceptio , de eadem idem quoque eodem prorsus modo patet, quemadmodum de vocabulis, cum perceptio distincta tangibilium succestiva sit quemadmodum vocabulorum Fi63. dc seqq. .
Si partem Iensebius peciatim vocabula MDU Iare D. - tueam is .mas ope HEae materialis vocabuli reproducere licci Mesam m- quoia isterialem illius partis absque Hris Iartium cercra in , id mur ροπια- ee.
verion est δε id is immuriasibus, Ita phantasmatis. Etenim vi. s partem sensibilis peculiari vocabulo indigitare suevimus,
285쪽
ibam panis illius &noiren psius sapius onjunximus. Quam obrem cum idea vorabuli, qualis auultu percipitur, denuo psin ducitur; idea quoque partis sensibilis hoc nomine denotatare produci debet cf. 273.PDchocei ir. Habemus adeo phaata, tua Parhis sensibilis absque ideis ceterarum parti . d
Enim vero quando in anima reproducuntur perceptiones rerum, in cerebro quoque reproducuntur ideae materiales iisdem re. p andentes, sive lenibales fuerint, sive phantasmat I. 113. . . Quamobrem dum vocabulorum idea in allima quomodocunque producuntur, iis quoque respondestri ideae materiales in cerebro reproduci palam est. Cum idei autem vocabulorum reproducuntur quoque ideae partium les sibilis, quae istis denotantur, ceteris non simul reproditistis. Et go quoque harum partium ideae materiales una reproduci de bent , non reproductis simul ideis partium ceterarum sed
ero alterum. t laee ita sequuntur ex lege imaginationis, nee experienti refragatur , modo fallaciam, quae saepistime subrepiti delegi tvalueris.
, ahim rei imog/ηβΠ-e i portem P mdam effus 1w iraturis tota duum ab UM reto idea vel mi me mVrtis recistris. Etenim si rem quandam is imaginin frequenter si Ve senili, sive imaginatione precepimus, idea ejus Adi tale. sapius reproducta suit. Quare cum perceptiones lingularum partium temper simul fuerint producta; ubi idea partis repto ducitur, ideae pastitam reliquarum simul reproducuntur, adeo que tota idea recurrit bs. li 7. Pocho empino Et quoniam cerebrum magnam ideam totalcm reproducendi facilitatem cori traxit 2ψl. , Uaque in actuali quadam mutatione cussistit . I. EG θ, reproductionem quoque inpedire di scile est,. si th, i tri i
286쪽
. Imaginatione di nemoria. 27I
s subinde saltem non prorsiis ιnipossibile, quamdni cerebrum non quandam mutationem subit. Quamobrein s idea paratis reproducenda, nobis vel invitis idea totius reproducitur.
Habemus adeo rationem evidentem, cur subinde imponfbile nobis videatur partem aliquam objecti imaginari absque ceteris. Per praecipitantiam vero judicant, qui ab istiusmodi exemplis. qualia nobis plurima obvia esse debent, concludunt, idem uni νersaliter in omni casu obtinere debere. Apparet adeo nectilitas connubii rationis & experien riar, quod nunquam satis inculeari potest, ct quod rationem quoque eorum, quae maxime obvia sunt atque hoc nomine contemni solent, omni artei t one scrutari teneamur, ut determinate cognoscantur, siquidem a primis erroribus nobis cavere velimus, qui deinde Iongius latiusque serpunt.
Si partem quamdam obem praecisis ceteris non minus, quomodo quam totum aeque facile nobis ima vari velimus p partem OL piartem ob. Iecti minue suo indigitatam a toro adui u cum rictus quibus- Dctibi ne co 'que aliis nobis imaginari saepius tenemur, obiectam vero to rcro vi 'in nomine suo itidem insignitum alio rempuere cum intus Db νψμο αβ istis duci sis. Etenim si partum quandam obiecti nomine suo μ que
repus in igitavimus, ope iduae materialis nominis reproduct-tur quoque idea partis objec i hoc nomine denotata f. 3339. Jam cum partem illius obiecti tanquam a toto avulsum cinnrebus aliis, qualescunque tandem fuerint, saepius imaginati suerimus; idea partis reproditista, reproduci quoque Gebet idearem in illarum cI. Ii 7. PDHoc empiri P. Cumque cerebrum eontraxerit facilitatem reproducendi ideas istas materiales i. , quae quoniam in actuali mutatione consstit non facile tollitur; idea quoque partis a toto avult, cum ruriam ipto pro arbitrio sociatarum idea tenaciter cChaeret. Atque ita partem ab obiecto suo avulsam commode imaginari licet. Quodsi jam objectuin torum cum aliis rebus junximus codem inodo,
287쪽
ex modo dictis patet beneficio nominis reproduci ideam totilis objecti ideis rerum ipsi pro arbitrio sociatarum tenaciter astr-rentem. Unde totum eadem commoditate, qua ante partem ab eodem avulsam imaginari licet.
Ponamus ideam cervi utpote sepius a re eoaspessi, st ea jus frequenter quoque meministi, tibi esse familiarem, ut sta tim recurrat, quoties de eo cogitandi quaeeunque offertur oc casio. Quodsi jam cornua eervi absque ejus capite ae reliquo corpore imaginari volueris; propositioni praecedenti eonyem enter idea torius cervi animo sese p esentem sitit. Ubi ergo posthac cervi cornua absque capite & eorpore reliquo cossi mode imaginari volueris, ut nullum eum imaginatione ceptamen sit ineundum, nec verendum , ne forsan in eodem sue cumbas ; imaginare tibi sapius eornua eervi humi jacentia is coemeterio, in quo nunquam vidisti cervum ; cervum Ue o tanquam in sylva huc illuc currentem: Ipsa experientia te do cebit, posse hisce ideis sociis ideam eornuum eervi ab idea to tius cervi sepanari atque separatam teneri, quamdiu attentio nem non ita defigis in idea principali, veluti eornua cerri, ut eandem quasi totam ab id eis sociis retrahas: id quod legi imi ginationis convenienter fieri claret.
f. 338. -ibue Quoniam ideam partis reproducendi facilitatem contra 12 Isisl. here licet non obstante facilitate reproductionis ictat to. Dim pinu tius β 337. ; s sequenter nobis imaginemur partem maiana
Diagi sim syo nomine in i tam tanquam a Ioto a lyam cum rebus alus PMquς quibuscunque, diverss tamen ab iis, cum quibus totum mustari fili mi; hoc ipso di culics partem aliquam absque reliquis ima ginandi tollitur.
Ita si beneficio nominis cornuum remi vix horum ideam re produci posse experiaris. quin tota statim reret idea animo praesens sistatur ἰ cornua tanquam a eervo avulsi 2 illecemererio humi prostrara ubi frequenter tibi imaginatas sistris, haec a te commode vi imaginationis praesentia animo
288쪽
De Imaginatione F Memoria. 273
ssti posse deprehendes, nivi non tollatur saeilitas reprodurendi ideam totius cervi, quando ejus meminisse volueris.
Quoniam beneficio vocabulorum sensibilia memoriae fa- sitis babellius demandantur β. 292. , eorumque Ope facilius eadem reis medum tinentur 3. 293δ; ideam partis absque ceteris reproducens fa- sudoriti. cilitatem tibi comparaturus juxta propositionem praecedentem 337. , verbis enunciajudicium de conjunctione ideae partis cumideis rerum reliquarum. Ita in praeredente exemplo judicium enuneia histe verbiarcornua cervi rostriata humi fiunt in caemeterio. Etenim quam primum animum subit vocabulum cor cervi ; verba quoque enunciationem istam componentia eundem una subeunt. Et quemadmodum eornu cervi idea reproducitur benefieio ejusdem voeabuli; ita etiam beneficio reliquorum reproducuntur ideae sociae : quae cum etiam absque hisce reproduceremtur vi idest eornu cervi, quatenus eidem sociae sunt; duplex jam adest reproductionis causa. Atque adeo tanto iacilius impeditur, ne eum idea eornuum cervi reproducatur idea totius rer vi , ita ut imaginatio non amplius sistat eornua tanquam a cervo avulsa, sed eidem adliaerentia. Etenim si vel maxime in easu opposto idea eornuum cervi re producat quoque ideam totius cervi, ubi attentionem in iis solis defigi ideis sociis quasi penitus ab eadem exclusis. non tamen aufere- , tur idea cornuum a cerva avulsorum, sed Uidebis e. gr. corvum in caemeterii loco alio, quam ubi cornua jacent, cum cervo una spectanda.
f. 3 o. Ut perceptiones partiales diversorum emium composi- Ο -ia
erum conminemus cs Adjecto tribuamus modum in eo Dira ima j iis nondum perceptum, ei tamen non repugnanum s Greginationi V to a materiali minime repugnat. Imaginationi materiali minime
repugnat, ut partem unam sensibilis absque aliis imaginum ur . ,
289쪽
334. 9 2 beneficio vocabuli, quo tanquam nomine indigitatur, eandem reproducamus 3 333. 3. Quoniam fieri potest, ut be neficio vocabuli unius reproducatur idea alterius l. il p 'γchol. piri , ipsis etiam respondentibus ideis materialibus 3. 29oo una reproductis s3. 2o6.); hoc pacto vocabulorum
ope reproducere una licebit ideas materiales in cerebro divet larum partium diversis entibus convenientium. Quodsi erFinter ideas materiales harum partium nulla producatur idtese media , qua a se invicem separantur; erunt eaedem contiFg & in fibrillis contiguis motum quendam continuum exhila' bunt, quales excitari solent partibus in eodem subjecto continuis in organum sensorium simul agentibus. Quoniam itaque ginatio ideas materiales rerum absentium, seu in organum lea'sorium tunc temporis, quando producuntur , non ageat illo producit f. 227. imaginationi materiali non repugnat , ut
perceptiones partiales diversorum entium compositorum c0ssi' ribinemus. IuoderaI Imum.
Quoniam modos non minus vocabulis tanquam suis do' minibus indigitare valemus , eosque tanquam materia inhasea tes nobis imaginari possumus; codem quo ante modo patet, nec repugnare imaginationi materiali, ut subjcisto tubuamu modum, qui eidem non repugnat, nunquam tamen nobis dat scissit in eodem perceptus suit. Luod erat alterum.
Benescio vocabulorum haee idearum diversirum combi nario arbitraria mηgis in pote uatem nostram reducitur, quari absque his fieri poterat: ut Edeo nobis Deile persuadenda
homines usu sermonis expertes ab hac imaginationis oper 'tione maxime esse remotos. Neque mirum videri debet, eur vocabulorum ope uniantur diversarum partium idrama teriales cum enim ideae istis in eerebro non sintnnine ex re,
quod sensu simul suerint perceptae, neeesse est ut beneficio
vocabulorum ad simultaneam perceptionem perdueantur ahae mediante uniantur.
290쪽
h non repugnat. Phantasmata enim dividuntur, si partem unam tum dis letabilis absque altera imagineris s. I39. Q hol empir. . Enim- σcompositio vero ut partem unam sensibilis absque altera imaginemur; per imagina- unaginationem materialem fieri potest G. 334. . Phantasma- tum itaque divisio imaginationi materiali minime repugnat. 'g'Iuod ervi unum. Similiter phantasmata componuntur, si perceptiones di. versas partiales combinemus, ut unam compositam constitu--t β. I a. 0 hol empti . . Eiumvero imaginationi materiali non repugnat, ut perceptiones paretiales diversae ad constituendam unam compositam combinentur s. 3 O. . Phantasmatum itaque compositio imaginationi materiali minime repugnat. Iuod
rear alterum. Ex iis, quae ad evincendam phantasmatum divisionem dceompositionem in eorpore stabilita fuere. apparet quantum ad eam usum afferant voeabula: supersunt tamen adhue alia ad eandem spectantia, quae ut intelligantur sequentes addere iubet propositiones.
I. 3 2.9 sensu confuse percepta vocabulis indigitare suereris es Ineutilis,
ea subiecto cuidam pro arbitrio tribuas s fugere datiar, pιod quoad ritas vix ac ne vix quidem fui poterat. Quae sciuu consule in uterricipiuntur, veluti qualitates pleraeque sensibiles, ea dissiculter, Hiliaves satis clare imaginamur 3. 94. PDuot empiri , adeoque 's rum ideat materiales dissiculter quoque producuntur α 226.9st motus, in quo idea materialis consistit g. III. , admodum tardus est Iin. , consequenter cum aliis ideis materialibus dissiculter, imino vix ae ne vix quidem una produci ct hoc pacto ad constituendam ideam unius siubjecti uuiri possunt. Adfingendum itaque, quod an sit seni nondum percepimus, vix M in a ae