장음표시 사용
411쪽
Sι'ct. II fututum 'o tum eontinuo mutati Mutatio ista est avi motri ce, quae in conatu locum eontinuo mutandi eonfistit. quam ob rem in situ prae sente quem eorpus habet ad alia, adest cona tus mutandi illum situm: qui si abesset, mutatio nulla legat
f. 48 I. Pirceptini' Gnatus mutandi perceptionem presentem dicitur Zmiis quia 'ης cemritio. Quamobrem cum in Onmi perceptione psaltans et ' a Ilit conatus mutandi perceptionem f. 48o. ι in οἷ Uiςψ - reptione intis percepturisio.
Termino pereepturitionis us jam sunt alii, adeoque anos eodem etsi minus Latino uti nulli dubitamus. eum ipsi etymologia vocabuli ad ipsiura plenius intelligendum nata
' . . ducia vi similitudinis, quae animae pereepturienti eum e vcho esuriente intercedit. Pere uria
yeu conatus eidem mutandi . 48i. . idem etiam ex ipi lentia atque natura unimae demonstratur. Anima estim habet vim sibi reprae lentandi hoc universum s . 63.), adeoque ducendi perceptiones, quae sensationum nomine veniunt f. J Lychol. empir. . Qiiamobrem cum vis omnis in conatu res tinuo mutandi statum stibjecti, cui intst, consistat s f. 7tsontes. 3 animae quoque conatus producendi perceptiones. si sensationum numero sunt, continuus esse debet, coalequcati in omni sensatione prmente adest conatus eam mutandi, adae' sue percepturitiO f. 43i. J. Quae hactenus de pereepruritione dissi sunt, non dio limin medium stiteruntur , quam ut naturam appetitos pergis intelligamus atque perspiciamus, quomodo idem a nn praesentativa universi profieisextur. Memini enim . edmist Ravone Praeleitionum iec . a. e. 3. ναὶ prunum ti ervi tome
412쪽
me inimam habere pro substantia sibi repraesentante univerisum pro situ eorporis sui organici in universo . eonvenienteemutationibus, quae in organis sensoriis eontingunt; quosdam sibi persuasisse, hoc modo saltem facultatis cognoscendi ratio aem haberi. quod non viderent, quomodo inde sequatur an
petitus. Malevolorum vero caVillationes, quod per hoc negetur animae convenire appetitum, consequenter libertas vo luntaria tollatur, adeoque virrus Omnis subvertatur cum re ligione omni, cum dignae sint quae rideantur, non qu .ere iarentur. insuper habemus et silentio tamen non praetereundae
ut eoni et fatorum philosophiae nostrae prorsus singularium
Corpus πυ-νι percipimus, quatenus organis sensoriis εις sua talises mutari nem in.lucere Dialet. Anima enim sibi re V pu praetentat hoc universiim convenienter mutationibus , quae in ' organis senior iis contingunt I. 62 . Quamobrem cum cor 8 - pus nostrum si pars hujus universi ct perinde ac alia corpora mutationes organis sensoriis inducere possit; anima quoque Ultim mutationibus istis convenienter repraesentare , adeoque percipere debet . a . P chol euipis. . Percipimus itaque corpus nostrum, quatenus organis suis scutriis qua talibus mutationem inducere valet.
Α posteriori veritas citis manifesta, quae simul loquitur
eorpus nostrum in oreana propria sensoria instar aliorum sensibilium agere posse. Sane divertie corporis partes OCulis ita objici possu it, ut raclii luminis inde in oculum codem modo r flectantur, quo ab aliis visibilibus reflectuntur. Eodem modo cum in oculum agant, quo visibilia alia in eundem agunt; eodem quoque modo easdem videmus, quo alia visibilia videmus. Facies vero & quae in tergo sunt luiuen in oculos ress ctere nequeunt, nisi lpeculorum auxilio, adeoque faciem&quae in tergo sunt nonnisi speculorum auxilio videre valemus. Pomm si manibus tangimus oorpus proprium , ct manus percipit
413쪽
partem, quae tangitur, sic pars quae tangitur percipit manum: quoniam tam manus parti contactae, quam pars contacti minii inducit mutationem istiusmodi, qualem tangibilia manui vel parti corporis nostri cuicunque alteri inlucere lolenti Simili. liter si pars corporis perculsa lonum quendam edit, vel tabctu partium corporis sonus quidam excitatur, in aurem illapsa eodem modo percipitur, quo ibnus quicunque alius percipi liniet. Nimirum cum in omni casu fibrillis nervorum leatoriorum motus inprimatur sic ad cerebrum usque propagetur quemadmodum ab aliis sensibilibus fieri solet s*. m. ; ideas quinque materiales corporis nostri liabemus, quales aliorum lea, bilium habemus 3. Ita. , consequenter illis etiam lea vesci coexulere debent, quales his coexistunt F. iu. .
Ita videmus manus nostras pedesque nostros, petita IF que atque ventrem absque speculorum opes atticiem dracontuemur, nisi quando speculo obvertitur. A tergo non V, demus eorpus nostrum, nisi quatenus radii ab eodem talpe culum mijus illapsi inde reflectuntur in minus ' o hae de naum in oculum. Manu suras tangentes, ct minasi 2 krmiathu percipimus. Sed haec natiora sunt, quam ut et hic recenseri sit opus. Expendenda tamen veniunt, uinda do propositoni praesenti sua eonstet elaritis; verum et linquoque lux alit unditur aliis, quae sequuntur.
sea fenfria o stu corporis nostri pendore. Anima enim adani odo objecta alia lentibilia, dum in organa sua agunt; ver etiam ipsum corpus suum percipit , quatenus mutatio minstar aliorum sensibilium organis nostris inducere uri t 3. 483 . organa igitur nostra senseria seu partes eorporis quibus insunt, quando cum sesibili in ea agente una perer i mus vel scnsu ope, Vel quatenus ista imaginamur i. PDchia e tr. , letabilium actionem in orgata nostra ista so Digitigod by Coos Ie
414쪽
sensioria a situ corporis pendere animadvertimus: cujus dependentiae ulterius convincimur, quatenus nobis conscii sumus, mutato corporis situ respectu sensibilium mutari quoque perceptionem, nec amplius a nobis percipi, quae antea percipiebantur. Propositionis praesentis veritas a nemine in dubium voe,ri potest: quoniam tamen eadem utemur ad probanda alia, quae non eadem evidentia nituntur . eandem huc apponere debuimus, reddentes simul rationem, cur id fieri debeat, cum nostrum jam sit scrutari rationes eorum, quae sum.
Iessum aliquod non mutarisinsationem. Mutatur autem stus tia muta i corporis adsten iis vel motu objecti, quod jam percipitur , aut nil se .uiu - alterius, quod percipi debet; Ae motu corporis aut partimu vis a nu ora, velut capitis aut ocularum , si e utroque pro Carietate φρ ω ἰέrircumstantiarum dii resinode variato H. In omni sensa, ' . tione adest conatus mutandi praesentem c. 482. . Enimvero a- nima sibi conscia est, sine mutatione situs actionem sensibiliuni
in organa sensoria, sine qua nulla datur sensatio f. 63. lybol empiri in a situ corporis sui pendere I. 48 . . Conscia igitur sibi est, sine mutatione situs corporis ad Objectum aliquod non mutari sensationem. Quae de mutationis situs corporis diversis modis dicuniatur, absque probatione admitti possunt S ex iis patent, quibus propositionis veritas a posteriori confirmatur. Si nobis reseratur esse quodam in loco animal peregrinum, quod accedentibus spectandum exhibetur; cjus visi percipiendi gratia nos in is umio una conserimus. Mutatur adeo situs corporis , quem ad visibilia praetentia habebat, ut eorum loco videamus visibilesiuit situs adeo corporis ad visibilia mutatur ipso corporis totius situ locali. Idem accidit, ubi ad visibile aliquod e longinis
415쪽
Winquo minus clare ac distincte pereepti accedimus, inlisa
clarius atque distinctius videamus. Ex adverto ubi visibile DFquot c longinquo constitutum non satis clare ae distincte er- ei pinnis, aut quae a latere obliquius posita sunt, non iust scurius aut prorsus non videmus ; eadem ad nos allem illinianis ut in vicinia oculo directe opposita videantur clarius abriue distinctius. Situm corporis nostri at visibile allatum nollamplius esse eundem, qui suerat ante, patet. Mutatur alli
ι,bi coli v. sibilis motu locali. Uterque casus obtinet Q in Tauri nequit tangibile, ut percipiatur tactu, nisi manu adia nolicata, aut tangibili ad aliquam corporis nostri partem ipos eato. Nulla igitur inter organum tactus ti tangibile se ci' ritur dillantia. Quodsi ad tangibile accedimus, sius eo mad idem mutatur totius corporis nostri motu; si vero tangidi ad nos affertur, mutatur corporis nostri ad idem litus mossi
obiecti sensibilis, ct quando denique manum applicassi: Ntangibile, situs corporis nostri ex parte mutatur ad se u locali partis corporis nostri. Similiter si caput elevas
iu picti in laqueari imago oculis directe obiiciatur, quet stibob: curius videbantur, nunc clarius atque di sus videatta, sinis corporis nostri ad visibile mutatur motu partis culti eorporis. Immo si Objectum quoddam visibile faciei Oeconoonitu Sc vultu immoto oculus in idem directe vendiit, εδες corporis ad visibile mutatur solo oculorum motu. mvisibile a tergo oblique positum S longius absit, quam illiαῖ trunco corporis 2 vultu in latus alterum detorto clare laim κ isti ruste percipere possis, atque adeo ipsum visibile ph 'us admoveri cures, donec tam clare ac distincte videre possis, uemadmodum cupis; situs corporis ad visibile mutatur In um corporis S ipsius objecti sensibilis motu fimul. Horum versorum motuum, quibus mutatur situs corporis ad lentissi'lia, anima sibi conscia eist, quod invitante necessitate admγοDiqitigod by Go le
416쪽
istos adducatur, eorundem vero in casu simili postea recorde tur, sepiusque iteratos tandem familiares experiatur, ut de iis ne quidem cogitans aut vix ac ne vix quidem cogitans eosdem producat. Non igitur opus est, quam ut unusquisque animum suum advertat ad istos motus, quando stasibile quoddam percipit S a sensatione una ad aliam transit, ubi veritatem dictorum in semetipso experiri ac pluribus expcrimentis confirmare volucriti Probe expendendi sunt modi. quibus situs eorporis ad objectum sensibile murari potest, ut idem in aliquod organum agere possit, quo clare ac distincte percipiatur. Hae enim dii serenita prodest ad explicandos motus corporis har- monteos appetitionibus atque avei sionibus animae respondentes. Notiones communes familiares experiri tenemur, nisi in arduis eoncipiendis difficultatem semire velimus, quam non tollit nisi lux a notionibus istis assuti, non ante a munderi da, quam ubi crebra meditatione familiares ea a nobis reddide. rimus. Elucester utilitas propositionis praesentis eidemque adiuncti moniti, quando inferius systema Leduitianum expli.
eandi commercium inter animam S eorpus ad trutinam expendemus.
- 486. Quoniam anima sibi conscia os . sine mutatione situs Sensitioiso eorporis ad aliquod objeehim non mutari sensationem c . 483 ); P σῆ G tris fessarionem mutare intendit, situm corporis quoque mutare - Ψυδε intendere debet, eri tibi seu an nem futuram quomos cunque 'μα det, eam inundere di est muratio in Aetus corporis sui, Ane ζ.
sensatio ista feri non potest. Sane hoc fieri experientia
confirmat. Ita secies obtorto collo vertitur in latus dextrum, ubi ea videre volumus, quae a latere isto posita simi. oeulos immoto, vel reclinato versus tergum Capite attollimus, ubi superiora respicere volumus , prouti Musiis postulavcrit Ocu.los demittimus ea viliari, quae ad pedes nostros prostrata sunt.
417쪽
s, a Sect. II. L 3P. - . Ad arborem accedimus, ubi flores vel fructus ejus emtempluri cupimus. Ferarum capiendarum gratia in sylvam excusfimus. Novimus a latere quaedam esse posita , quorum victaedorum cupido animum incedit. Novimus supra nos appatere , quae videre gessimus. Novimus arborem alicubi esse si, bis nondum visam, vel eminus consule a nobis conspectassi,
qua in distincte videre cupimus. Novimus in sylvis vagari Dras, quas ibi capere licet. Atque adeo perceptionem qzraedam, quam nondum habemus, pravi demus. Enimvero 20'vimus quoque a nobis videri non posse, quae a latere ted versus posita sunt, nisi faciem illuc vertamus, ct hoc obtorto collo fieri posse constat. Novimus quae supra nos sunt videri posse, si oculos vel immoto capite, vel eodem venus tess reclinato attollimus, prouti vel minus prope, vel propius yti lici nostro imminet. Novimus, quae ad pedes nostros jactat, vel insta nos sunt, non videri nisi demissis oculis. Novissia nos distincte ac clare videre non posse arborem, nisi psepira ad cam accedamus. Novimus deuique nos seras, qua talitu vagantur, sentu percipere non posse, nisi eo nos conterassius Dum itaque perceptionem pravitam intendimus, eam quo si utendimus mutationem situs corporis nostri, De qua seu sfieri nequit.
Modum, quo sutura pereeptio previdetur, nda ξetersinamus, Pro pyerea quod varius esse possit, hie vero opus post
fit, ut distincte agnoscatur . propterea quod perinde hic si,
quocunque modo praevideatur. Non unum esse prevised naodum experientia docet. Etenim esse quaedam a latere να
sus tergum Posita, sono , quem sensbile edit, vel aliori: sermone manemur : vagari in sylvis feras, vel finio iccssi mus', vel alias jam ipsimet vidimus : phaenomenon quo
singulare Prope verticem in caelo conspici, recurremiamssertione docemur. Exempla haec susticium, ut auestio so
sca caci e tur ad modum Praevisionis, perceptionu: LTI.
418쪽
rum in aliis ea sibus observandum. Immo ex postea dicendistae spectantia plura intelligentur.
g. 487. Quoniam quicquid cognoscimus, vel a posteriori cogno- qu Moicimus, vel a priori I. ψ33. V h. e pin); uuali opus su nisi inuum
ratione tuae corporis nuestri, viri partis cuiusdiam effus, ρη-- ρα ilo min
mpim , aut operationum eundem 39. Q bol. empiri) restinsere ibemus. Experientia autem convincimur, nos ia potissimum a Iosteriori cognoscere , ani Viam is rheoria cogia
Theoriam tamen non esse i inpossibilem , nemo vel Opti. gnarus ignorat. Constat enim lumen propagari per lineas reaas. Quamobrem eum nihil videatur sine lumine, si ra. dii luminis a visibili in oeulum illabi debent. neeesse est ut a puncto radiante per pupillam recta in oculum duci possit. Ab hoe prine ipio pendet omnis stus eorporis rei peEtiavisibilia, quod eontueri volueris. In Opticia demonstratur,
eur remota videantur minora & Obscuriora , atque hine eon.
Mitur, quae ad distantiam nimiam obscurius ae consule viden. tur, ea vel oeulo propius est e admovenda, vel oculum iisdem propius admoveri debere, prout vel necessitas postulaveriti vel Oeeasio tulerit. Ab hoc principio pendent motus loeales. vel eo oris. vel visibilis, quod clare ac distincte , quantum datur, videri voluerix. Constat lumen a speeulis eo ordineressedi, quo a visibili, ut benefieio radiorum reflexorum eonis spietatur. quod alias obsitum eorporis videri nequit. Atque hine deducuntur situs eorporis nostri & objectorum visibili. um respectu speeuli, ut videre possimus quae alias absque spe. enlorum auxilio videre non poteramus. Exemplo esse potest. si aegrotus in lecto deeum ben3 videre velit . quinam in conclave intret, eum januam videre non possit. Plura non addimus: suffieit ex his eoinare, quod theoria non modo pos .
419쪽
Perceptionis Perceptioncm praevidere dicimur, quatenus nobis coalui Pae: iso quid sumus nos eam habere posse.
pr. Ita s quis nobis narrat, monstrum quoddam spectis sio alicubi exhiberi; nobis conscii sit trutinos monstremit:. Vi'dere, adeoque perceptionem ejus habere potie: perceptismo itaque monstri istius praevidemus. Si quis vinum xi ad id susum contuetur & in memoriam ips venit sapor olim hipi ipercept onem saporis vini haustu se habere posse sbi eoassi est, adeoque eam praevidet. Si noverimus amicem, oper aliquot tempus absens fuerit, jam sactum suilli re ac inobis conscii sumus, nos eum adire 9 eolloquia eum lybseere posse. Hane adeo pereeptionem imiei 2 sermolli eo miscendi praevidemus. Ceterum insuper jam hila*yhutrum vera sit praevisio, an sillat: furi enim potest, ut Vi ς mur nobis perceptionem aliqiram habere posse. quam ii y habere non possumus; in praesente tamen negouo perdis diae si verum esset, nos eam habere polis.
. 489 Dirretio Si perceptioni praevisae id a voluptatis Dii tres aversio 'r' pluritio in eam dirigitur, si jungitur idi a teli vel ae
Iercepturi eadem me nisur. Quoniam cnim sei depturitio est Nahν quo q-m tus producendi perceptionem aliquam f. VI. I in percepi' ὐ- ω - nem previsam dirigitur, quando conatus mutandi perce insenem ad eam producendam tendit ; ast ab eadem vetulus Juando impedire QOnamur, ne perceptio ista producatae. a in necesse est detur aliqua ratio, cur perceptionem ali quam praevisam Vel producere, vel ne producatur impedire nemur, vel neutrum horum faciamus, quod parum inter se nobis videatur, an producatur, an nou producatur ff. 7
mrol. 3. Jam si ros in se spectatur, quaecunque tatam is,
420쪽
ea nos minime tangit, adeoque tamdiu nobis perinde est, sive perceptio ejus producatur, sive non producatur, consequenter percepturitio nec in praevitam dirigitur, nec ab eadem aversetitur. Necesse igitur est, ut si alterutrum fieri debeat, eadem ad nos reserantur 9 pro di verso ejusdem ad nos respectu vel dirigatur in cjus perceptionem percepturitio , vel ab eadein avertatur. Jam si res ad nos reteruntur, aut voluptatem nobis parere, aut molestiam creare possunt; idque mediate vel immediate: aliter enim animam afficere nequeunt. Facile itaque intelligitur, cum alterutra ratio directionis, altera ratio aversionis percepturitionis esse debeat, voluptatem esie rationem directionis, molestiam vero aversionis, seu nos conari produeere aliquam perceptionem , quod ex ea voluptas nobis nascatur; conari autem impedire, quo minus producatur, quod in
nobis taedium pariat. Quamobrem percepturitio dirigitur in ideam praevisam, quando eidem jungitur idea voluptatis sive immediatae, sive mediatae; ast ab idea praevisa avertitur, quando eidem iungitur idea inolestiae itidem sive immestiatae, suci
Patet veritas propositionis quoque a posteriori. Etenim si vinum vitro insus in contuemur & memoriam nostram subie Oluptas ex sapore ac odore ipsius percepta I saporem ac odorem vini percepturi bibimus. Est hic nobis perceptio praevi- saporis neinpe ac odoris vini c=. 488 Et dum ideo bibimus, ut saporem istum atque Odorem percipiamus I perceptionem istam praevisam producere conamur, dum vinum vim infusium contuemur. In praevisam adeo perceptionem dirigitur percepturitio cI. 481. . Similiter dumicoelum studuineontuentibus memoria cum imaginatione nobis suggerit ideain exspatiationis in campum ac voluptatis inde perceptae; exspatiari cupimus. Ideam praevisam habemus, nempe exspatiatiosita in campum, ct dum exspatiari cupimus ut eam actu habea Eee 3 mu