장음표시 사용
421쪽
mus, percepturitio in eam dirigitur. Ex adverso ponamus adsvitro insulam contueri cerevisam, quam tormina ventris nobis crea lle recordamur, & alterum nus adhortari ut bibamus: deviquidem nos adigi patiemur ad bibendum. Habemus hic perce ptionem praevitum, torminum lcilicet ventris, o ob dolorem ii de perceptum impedire conamur ne ea sentiamns, at ideo a potuce reviliae abstinemus. Percepturitio itaque avertitur a pesce ptione praevina. Similiter si quis nos invitat ad ex patiantem coelo imbrem minitante ac recordati molestiarum nobis praeser tarum tempestate pluvia exspatiatis, nullis precibus adduci stoiad exspatiandum patimur. Habemus hic ideam ptitvilici tI spatiationis tempore pluvio ct ea ne producatur impedire eo namur, adeoque percepturitio ab eadem avertitur.
Probe eons derandus est modus, quo pereepturitio id yς ceptionem praevisam dirigitur & ab eadem avertitur, ut cu'sent dissicultates cire a dependentiam appetitus di averbior a vi repraesentativa universi, in qua ellentiam atque ditan' animae consistere evicimus s. 66 67. . Simul idten ξπ' pendendus est modus praevidendi pereeptionem ali M'quippe quem diversam esse pro diverso eognitiosi νοσηconitat, ct qui in quolibet genere iterum variit. Ita inhri bolica rei repraesentatione verba nune plene, nune minui pitne intelliguntur, & ubi minus plene intelliguntur nunc stana liquod pro specie, genus remotius pro inferiori quocupiati immo quodcunque superius pro individuo quocunque sp*i'tur. Sed quae sedula attentione ad ea, que singulis morta tis unusquisque in temetipso experiri potest. eopnesitaIsti ea multis recenseri superfluum existimamus. Suffeit et kς gessisse, quibus attentio ad cetera obstrvinea tacituta, M'que dirigitur.
422쪽
universalia o. 227. 23O. mul), perceptiones quoque praeviis non repraesentant nisi vel ens singulare, vel universalo. Jam singularia vel praesentia sunt, dum ea percipimus, vel absentia. Quodsi perceptio, quae praevidetur est entis tunc temporis,
quando eam habemus, praesentis; in sensitionum numero est,i g. 63. 59. P: chol. r, si vero absentis, vi imaginationis producitur cy. 92. Pochol e in , adeoque inter phantasmata locum Obtinet I. 93.. 0 ML empiro. Perceptio igitur singu- ii: larium, quam praevidemus, vel ad sinsationes, vel ad phantas. mata reserenda.
In cognitione intuitiva universalia percipiuntur plurium individuorum simultanea repraesentatione I. 326. Pnu. - , .se immo ubi notionem entis in universali jam acquis utinus, repraesentatione nonnisi unius 3. 327. ' hoc empiri . Quamobrem cum individuorum perceptiones vel ad sensationes, vel ad phantasmata reserenda per daemonstrata; universalium qu que perceptiones praevisae in cognitione intuitiva vel in numerum sensationum, vel phantasmatum reserendae veniunt. D
: nique in cognitione symbolica universalia per vocabula cI. 269 a7ι. 328. V hoc empird, vel alia signa repraesentantur. Enimvero vocabula, tanquam soni articulati o. 27i. Pochol. mpi in numero audibilium c . 7O. P Got empir. , adeoque sensibilium sunt c, 68. 0 hol. empir. . Perceptiones itaque praevisae universalium symbolice repraesciitatorum vel sensationes sunt, vel phantasmata. Quodsi dubites phantasmata, praesertim symbolice repraesentata. pravideri posse , haud difficulter idem probatur. Etenim ponamus succurrere nobis nomen rei antea visae; cum id-- eam ejus etsi absentis vi imaginationis reproducere valeamus , 273. PDchol empiri), haec vero in phantasmatum numero 'si s=. 93. 0 hol empiri ; evidens est nos ad nomen istius rei attentos conscios nobis esse, quod idem illam habere possi
423쪽
mus, atque adeo ideam praevisam in phantasmatum numero esse posse. Ita si nomen horti succurrit, inde intelligis te id- eam illius vi imaginationis producere posse 1 tibi quali temetipsum in eodem deambulantem exhibere. Constat igitae αpraevidere phantasma horti, quod actu nondum habes. pd
namus porro tibi luccurrere nomen demonstrationis, dum pio positionem aliquam mente recolis. Cum porro ponamus eam esse in potestate tua, demonstratio autem symbolice ex stilis ratiociniis constet, te in hoc casu praevidere phantasmata res symbolice expressarum Vides.
Quodsi ad nosmetipsos vel per diem unum inimem Vertamus, qumdo appetitua senstivus in quid sertur, Vel thiam rationalis, immo etiam quarido quid aversamuri s mmudum, quo perceptiones rerum, quas appetimus, vel ut 'samur, expendamus, ipso facto docebimur pereeptione Ita visas nunc esse sensationes, nune phantasmata. Iucunia p. 'esse solet rerum quoque absentium reeordatio, quit. pq praesentibus uti non posse constat. ln hoe itaque eris i gy' nationis vi productis ideis attendimus te ex iis volup π non minus percipimus, quam ex rebus praesentibar stilemus.
6, 49I. Modis pro Si anima sensationem pr.eadisam producere coratur, in duovirui P ras omnes intermedias proaucere tenetur, sine quibκs es t certist perdenire nequit. Cum enim sensationes sint perceptiones it pravij-' tum praesentium h. 8 quarum ratio continetur id Ra 'tionibus in organis sensoriis corporis nostri continteatibus s63. 0 bot empiri ; anima vi sibi insita eas producere de sti 3. 6io, nisi lensibili in organum senioriunt agente Quamobrem si fieri nequit, ut sensibile Tn organtissiniit luccessive alia aliaque objecti in organa sensuria aἶas, consequenter si successive aliae aliaeque perceptiones vi tyi
424쪽
omnes hasce perceptiones intermedias producere tenetur, antequam praevisae in eadem sit locus. Quodsi ergo praevisam
producere conatur, ceteras omnes intermedias producere ten
tur, sine quibus ad eam pervenire nequit. Idem etiam sic ollanditur. Quoniam anima continuo producit ideam totius universi non mo IO quoad statum praesentem, verum etiam quoad omnes praeteritos atque suturos si. 9O. I sensationes vero tanquam perceptiones immediatae faO rei cujusdam praesentis c=. 84. I ad praesentem aliquem
huius universi statum in idea ista contentum rescrutatur ; anima quoque sensitionem aliquam ha bcre nequit, nisi satu illo universi, ad quem refertur, existente. Necesse igitur est , ut in anima successive existant ideae immediata , ad natus omnes universi intermedios relata, qui inter statum praesentem praevisonis di statum actualis perceptionis intercedunt. Atque adeo anima seninionem praevissim productura omnes intem medias producere tenetur, sine quibus ad eam pervenire ne
Etsi demonstratio prior posteriori Reilior videatur, hane ta.
men isti non absque ratione superaddere plaeuir. Etenim ex hae clarius apparet dependentia saeuitatis sentiendi ab actione sensibilis in organum sensorium, ut eam admittere teneantur absque disticultate, qui vel resem universi existentiam. vel physeam animae a corpore dependentiam negant. Praeterea posterior magis convenit instituto Psychologiae rationalis, in qua eorum. qine fiunt. ratio a priori ex essentia atque natura animae reddere tenemur u. Eequis vero non videt per demonstrationem posteriorem stante essentia atque natura animae fieri non polle, ut anima ad per trionem aliquam imis mediatam status praesentis universi, hoc est, ad sensationem aliquam g. 2o4. 84. , nisi in eo ordine perveniat, quo status universi possibiles se in vieem actu consequuntur. Nec tamen praetereunda erat prior, ne assensus racillet illorum, qui ante riora nondum familiaria experiuntur.
425쪽
g. 49ta perreptionis Si mima perceptionem proisiam producere conatur, ad 6 spravis δε- dependentiam a statu quodam corporis sui attendit. Animpcnac uita AE enim sibi conscia est, line mutatione fitus ad obiectura aliques Di NPγ non mutari sensationum f. 433. , ct actionem les bilis in .se ganum sensorium, a quo pendet perceptio pravita, quamptu duccre conatur g. 924. PDch. emp. , a situ corporis sui sta dere f. 48 . . Quoniam itaque status corporis mutatus ta talo situ ejusdem 3. 83iδ Ontot ; anima utique sibi constitita statu corporis tui pendere actualitatem perceptionis prIyi z. Quamobrem dum perceptionem praevisam producere edarius, ad ejus dependentiam a determinato quodam statu corporis id attendere debet.
Hinc etiam seri nequit, ut pereeptionem praevium t Niri anu iam in nobis existentem vi imiginitionis ethleam . dii nos limul tanquam in aliquo statu exhibeamus, a quo iti triti pilo pendet. ita si perceptionem horii eujusdam praefiscita'
que producere conaris visu scilicet eundem pereepturu iis '. - ginationis te una cum horto praesentem inimae silis. Deo bobvia nonnisi attentionem exigunt, ut animadvertantsiri
Ausationis sinimo sitiseriovem prosam producere tonatur, tormi abisa pr= successi e eos obtinere debet sirus, a quibus perceptiones inlim ductιο quan diae pendent, sine quibus ad illam pervenire ne est. Benia itum a corpin anima sensiationem prae iam producere conatur, ctieras Nati repens intermedias producere tenetur, fine quibus ad eam perviais
nequit j. 49,9. Enimvero cum sensationes illa interme irin anima locum habere nequeant, nisi objectis lensibili sis, quae repraesentant, in organa sensoria agentibus d HI empiri , actio vero sensibilium in universo existellima situ corporis in universo pendet, que Godum deI0 zza. die. Diqitigod by GOrale
426쪽
intelligit; necesse est corpus omnes istos a stu habere situs in univerto, a quibus pendent perceptiones intermediae, sine quibus ad illam pervenire nequit.
Nemo miretur. quod in demonstranda propositione pridi sente non provocemus ad impostibilitatem motus ab uno ter. mino Α utque ad alterum B non transeundo per omnia spatia intermedia. In Psychologia enim rationali, ubi rationem eorum. quae ad guitnana spectitar, reddimus, non aliunde de . monstranda sunt, quorum ratio ex natura & essentia animae atque mutua corporis & animae a se invicem dependentia
reddi pote Eq. 494 Quoniam anima corpus quoque organicum tanta percist f. 483 , adeoque sibi repraesentat I. 24. 0 hoc empirδ, sibique conscia est dependentiae adlionis sensibilium in organa sita lensoria a situ corporis siti in universis c=. 484 ; succesilae compus A m aliis aliisque senstilibus praesens sibi repraesentare debet, sequam infensationem praemissam incidat.
Hine & aecidit . ut modum perveniendi a perceptione praesente ad praevisam nobis vi imaginarionis repraesentaturi, nosmetipsos nobis videre videamur quasi per spatia inter duos terminos interiectἔ transeuntes & continuo objecta alia a l. a. que spellantes. Nemo sane ignorat, modo attentionem ad ea, quae quotidiana sunt, afferre non negligat, se nunquam recordari rei antea visae, nisi se simul tanquam in loeo isto Iraesentem videat: atque adeo dici poterat, animam esse sub. antiam eorpus suum orgini cum sibi repraesentantem sumta. sue hae prima determinatione inde deduci, quod sibi reptae. entet hoc universum.
Directio percepturitionis seu conatus mutandi perceptionem praesentem in perceptionem Praevisam est id, quod speritus dicitur. Unde etiam eum definire licet per tendentiam ad
427쪽
perceptionem praevisam. Quodsi appetitum saltem tangaea possibilem in anima spectare eumque in facultatum numerum referre malis, quemadmodum vulgo fieri solet: dici potecit, quod sit facultas dirigendi percepturitionem in percepidaeia
praevisam. Atque adeo jam intelligitur, quo sensu appetitus iteιlurinet in 1tio arumae ad objectum sensibile g. s p. psecb. myr in
Etenim dum conatus murandi pereeptionem praesentem, tiro que determinandi intuitum ideae hujus univer si ry3.l, diti gitur in praevisam, ut ad eὸm tendat 'i anima ad objetium vidi' natur. Ita si vinum degustantes sapore. quem perciyisso', delectimur ; ipsum appetimus. Perceptio praevisa est sapor, ex quo Voluptatem percipimus. Perceptionem ideo situm in nobis producere conamur : quod eum fieri non possit, at idem bibamus, actus bibitionis ad pereeptionum laterme πrum numerum pertinet, quae singulae eum praevideantur, Plenus earundem nobis conscii lumus f. 488. , in ea dem quo
que dirigitur percepruritio 3. 493 942, itque i8eo reste,
bitionem appetere dicimur. 496- . . :
Directio percepturitionis seu conatus mutandi percepi=.nem praesentetu in partem contrariam perceptionis pravita est id, quod Averyclito dici solet. Unde etiam eam definire licet per conatum impediendi, ne perceptioni pretui se in novit vlocus. Quodsi eam tantummodo tanquam possibilem o ma spectare, adeoque in numerum facultatum telare matri quemadmodum vulgo setri solet ; dicendum est, quod is cultas dirigendi percepturissime tu in contrarium percepi
dum sonatus mutandi pere tionem praesentem diriga' 'conir rium pereeptionis pinisaei anima ab objecto ei ς' repraesentato reclinari dicitur. Ita si vinum degustia i
428쪽
'prio praevisa est sapor ingratus , qui nobis molestiam creat. Eundem ne percipiamus, non bibimus, immo ut bibamus aliorum persuasionibus nos adduci minime patimur. Actus bibitionis ad intermedias perceptiones spectar, quem ubi clare vi imaginationis percipimus, perceptio ejus in numero praeVisa rum est 3. 488 ), atque adeo non minus ab eodem, quam asipore vini austero vertitur pereepturitio, & hine recte eum aversari dicimur.
I- 497. Appetitus sensitivus ex vi repraesentativa univers, qualis Appetitis in anima datur, enascitur. Etenim si perceptioni rei praevisae senstitii a jungitur idea voluptatis , percepturitio in eam dirigitur 3. vi repraesem 489. , consequenter appetitus enascitur 3. 495. , cumque ex eo x risa - judicetur bonum, quod perceptione praevisa repraesentatur, quia v sia V voluptatem inde percipi posse nobis conscii sumus, notione boni erronea acquiescimus, idem nonnisi confuse percipientes cf. 56i. PBchol empirδ, consequenter appetitus, qui enascitur, sensitivus est ,38o. 0 h. emp.). Jam cum perceptio aliqua prae- videatur, quando nobis constat, nos eam habere posse f. 488.λ, de eo autem, quod plane non percipimus, non constet, nos idem, percipere posse ; necesse est ut aliquid ejus percipiamus, quod nos percipere posse conscii nobis sumus. Quoniam vero sensu percipere non possumus, quod praesens non est 3. 84 )
. ideo vi imaginationis idem repraesentare nobis debemus. Et quoniam idea voluptatis perceptioni praevisiae jungitur, quatenus vi imaginationis una producitur I. III. Pydictit empiri , ct memoria nobis siuggerit, nos voluptatem ex re perceptione praevisia repraesentata percepisse β. 373. radictit empir. 3 appetitus, ex actibus sensuum , imaginationis atque memoriae enascitur.
i moria vini repraesentativam universi, qualis in anima datur, non xcedant a 28o.); appetitus sensitivus ex eadem nascitur.
429쪽
Idem clarius adhuc patet, ubi ad castis particulares Tl mum advertimus. Ponamus itaque, quemadm0dum liipsas, 489. , nos coelum sudum contuentes nobis in memoriam te ' ocare voluptatem, quam exspatiantes in campum percepissias ac ideo quoque exi patiationem appetere. Quod caelum sodum sit, sentit percipimus 2 quia ante coelo ludo in campussi exspatiati suimus, indeque voluptatem percepimus; ivi i si, nationis utraque idea reproducitur cf. ii 7. PO οἱ eni in), stmemoria certos nos reddit, quod coelo ludo in campum ei spatiati voluptatem inde per petimus j. i73. lychol. Dipse Appetitus adeo sensitivus sua veluti sponte enaicitur ex pesceptionibus sensti atque imaginatione productis, adeoque egri repraesentativa universi, qualis in anima datur, tanquam ex sua fonte propullulat.
Patet adeo ex vi repraesentativa universi, qualem in rein agnoscimus, rationem sessicientem reddi posse appetitus sta sitivi. Nempe illa admissa anima sentit, imagini ri recor' datur & ideae rei iungit pereeptionem voluptatis inde peto piendae. Histe vero positis appetit quod sibi ruralesilit tanquam voluptatem pariens. Id vero omnino ruficit, oteonstet vi repraesentativae universi, qualia in inimi datur, si beri appetitum sensitivum.
g. 498. APersatio sensitiva ex vi representativa uniores, pes N ab Mima datur, nasiitur. Etenim si pereeptioni pravitet jάς,
tur idea ivolestiae vel taedii, percepturitio in contrariam patrea' ;llius dirigitur, seu ab eadem avertitur 489 ), c0nt ata' aVersutio enaicitur I. 49 cumque ex eo consule pessi
ritatur objectum repraesentatum tanquam insum quod mole
I ,m uariat vel taedium creet I. 373. uuae enascitur , sensitiva est j. sit. ω
430쪽
patet perceptionem praevisam ct ideam voluptatis eidem junge dam imaginationi atque memoriae deberi. Unde porro ut ibidem colligitur, aversationem sensitivam ex vi repraesentativa univers, qualis in anima datur, enasci. Idem clarius adhuc elucescit, ubi ad casus particulares animum advertimus. Ponamus enim nos degustantes vinum seporem ejus austerum percipere & ideo haustum vini avcri iri. Sensu hic percipitur objectum aliquod, nempe vinum vitro insultum: sensu quoque percipitur quale sit, nempe quod lap rem habeat austerum. Et hinc intelligitur, nos vinum hausturos laporem istum austerum sortius & per longius temporis intervallum osse percepturos: perceptionem adeo habemus praevisam beneficio facultatis cognostendi ex praesente ortam. tet nempe in his ratiocinii cuiusdam confusi species: Qui vinum bibit austerum, saporem ejus percipit austerum. Sed biabens vinum vitro huic insusum vinum aucterum bibam. Ergo bibens vinum vitro huic insusum saporem austerum percipiam. Molestia ex sepore austero nobis oriunda in causa est, ut impedire conemur, ne saporem istum percipiamus, consequenter a motibus illis organicis corporis abstineamus, immo ubi quis nos cogere voluerit contrarios etiam edamus istis, euibus perceptio saporis obtinetur, adeoque praevisa actuatur. Quamobrem cum non minus sensui, quam confuso isti rati cinio non insit, quod non rationem sufficientem in vi repraesentativa universi, qualis in anima datur, agnostit I. 63. 4O5. ;20modo a vi repraesentativa univcrsi pendeat aversatio esaris- me patet. Sumamus casum alterum, ad quem paulo ante provocavimus, nimirum quod aversemur exsipatiationem in eampum tempestate pluvia. Dum Titius accedit nos persia-surus ut in campum exspatiemur I Oculis in coelum conversis nubes prope horigontem conspicuas ac inde surgentes pluviam, immo imbrem minitari eorum, quae alias experti sumus, me-