Psychologia rationalis : methodo scientifica pertractata, qua ea, quae de anima humana indubia experientiae fide innotescunt, per essentiam et naturam animae explicantur ...

발행: 1740년

분량: 718페이지

출처: archive.org

분류: 철학

521쪽

sussi eientem suisse philosophis reremtoriis moneri, tramisso systenuis influxus physici alia investigite stude LBtiuatas

l. 583S stema in xus phfici in philosophia quoque prodica ε

neologia nullisn habet usum. Quoniam commercium inter mentem ci corpus intercedens, quod per systema influxae evplicari debet '. 56o.), confistit in dependentia anima a tot pore quoad speciMationem perceptionum 1 tontinuitam temporis, quo eum mutationibus tu organis sensoriis recita sunt, ct corporis ab anima quoad specifkationem motuum 30 luntariorum S continuitatis temporis, quo eum volitiosio animae continguin g. 962. 0 hol. empirὰ ; in Geoldba st Philosophia practica non alius esse potest theoria de eoaemedicio animae atque eo oris usus, quam ubi quatitur, qvi stridebeat, ut anima pereipiat, quae iplam percipere usum , ct quid vicissim faciendum, ut membra corporis totumque cohpus eo moveatur modo, quo moveri ea volumus, vel de iustveantur eo modo, quo eadem moveri nolumus. quaeua perceptio, qua senfibile in organum agens repralest aer, Nipso momento oritur, quo idem in organum sensorium lis

constitutum agit l. 948. Psi hil empis. ; si quid ab anu

percipi volueris, curandum tantummodo est, ut in Ogra sensorium 3gat, quod quandonam fiat, experientia obria Rhostra didicerunt omnes. Minime igitur opus est, uia N perceptionis ex idea materiali in cerebro quicquam aestim l. ii3 J. Quamobrem si influxus physiata eorporis a naam vel maxime verus esset, adeoque vis quadam aeutri ucorpore in animam transiret in eaderi transformanti R, inihil tamen a te fieri posset, immo nee deberet, quo tradisi iste juvaretur, cum in ideam materialem sensibilis, qua j te bro existit, nulla tibi fit potestas, nisi quatenus mutatis,

organo stalam inducitur, potestat tua rubjicitur, is

522쪽

vero tantummodo pendeant ideae materialis actualitas ct qualitates. Quoniam vero istius transitus ne ullam quidem habemus notionem 3. 373. , sed is sine mente sonus est β. 3830 ne sotnniare quidem licet de transitu vis motricis ex idea m teriali in cerebro existente in animam juvando, ut perceptioni animae insint, quae absque isto adjumento non inessent. Patetigitur systematis influxus physici nullum esse usium in philos phia practica di Theologia quoad istam ejus partem, non modo pro praesente ejus statu, quo influxum physicum, adeoque transitum vis motricis ex corpore in animam cI. 568 , intelligibili modo explicare non possumus f. 374 I verum etiam quoad eandem partem nullum ejus fore usum, si vel maxime supponas sere tempus, quo intelligibili modo transitus iste ex

plicetur. Similiter quoniam organorum quorundam eo Oris motus statim consequitur, quando anima eosdem vult, tamdiu durant, quamdiu anima eosdem vult, ct extemplo sistuntur, quamprimum anima eosdem non vult s*. 933. PD M. empir. pu essitere volueris ut quaedam corporis organa certo quodammodo moveantur, vel etiam totum Corpus aliquo transferatur, curandum tantummodo erit, ut anima motum istum sive or- gaesa ujus, sive corporis totius velit. Μinime igitur opus est, ut ad ortum motus in corpore ex volitione animae quicquam conseras. Quamobrem si influxus physicus animae in corpus vel maxime verus esset, adeoque vis quaedam animae in corpus transiret ibidem in motricem transformanda f.367. : nihil tamen a te fieri posset, immo nec deberet, quo transitus iste juvare. tur, cumque transitus hujus nullam habeamus notionem 3.373. , sed sit hactenus sine mente sonus 383 ; ne somnia

re quidem datur de eodem juvando, ut ad nutum animae sequatur motus, non ita secuturus absque noctro auxilio. Patet

523쪽

a mea ti Theologia quoad alteram eius partem, doli pro prae lente ejus tiam, verum etiam si vel maxime lilpnfluxuin physicum quoad transuum vis antillet is aer.elligibili modo aliquando explicatum iri.

Propositionis praesentis veritas ideo manifesta est, ciere era eam nihil obverti possit, quod vel mininiam habeti hocem. Quodsi enim objicias lublato instatu phylico eae seris in animam ideae mattristi non lius idem festiuulem seu perceptionem sensibilis eoexistere polli, sumit uti de quod probare non potes. Sed ut liberales simu i demus laterea verum esse, quod objicitur I nondum tamen sequitari negato influxu physico, vel non eoneesso, ut in dubiam νγ eato, animam non amplius percipere sensbile, qMt4o ma lationem organo sensorio indueit, nee eonvenienter huic maetationi percipere. Qui enim negat inguium, vel ella traadmittere recusat, antequam sulli cienter tuerit probitur, iat eundem in dubiuin vocat, is tantummodo negat, 1M Est Π'ro vel pro probabili habere non vult, aut dubitit. Evtara ideo percipere sensibile in orginum selisorium agem edas: ni eater mutationi, 'uae in organo sensorio aeeidit, pu αἰ pus in animam phylice inquit, adeoque vim quindam ille a transfundit l. 663. , non autem negat vel in flabium Mit, quod experientiae nemini non obvium est, animita perci re sensibile, quando in organum sensorium agit, muliti organo contingenti convenienter 9 8 pyia impin), orio si acutior fuerit, nec negat, ves in dubium vocit, petopptiones rerum sensibilium in anima eo moto oriri, re t eas pus in animam influeret, seu vi sua pereeptiones illata ui ma produceret i g. 337. . Similiter si objiciat sublato idera physico animae in eorpus, ad nutum animae non amplius cestsequi molum orginorum corporis aut eorpons totieri itnuo sumis, quod probare non potes. Sed ἐemur e tuo idqverum esse et nondum tamen sequitar, negato int duo tost' ee sto. aut in dubium vocato influxu physeo anime in eos ut ad nutum animae nullum amplius eonsequi motum. hi enim negat, aut non concedit, aut in dubiam vocat ia ρ .R

524쪽

. ,Σd is, 2, siquidem e s eognitio

3PPrime necessaria esset. Repetenda hie sunt, quae

525쪽

ibere. . LII. -- de 'philosophiae premeae ab omni systemate de emUttis animae & eorporis in dependentia demonstrata sunt si. I id

fles experi, lium in organa sensoria agentium pendent a vi motrice in illi meutos se mam ex corpore transeunte ac in ea in vim perceptivam siuripossit, perceptivae determinatricem transformata j. 3 3 8. 3 6 8. I is,

ct motus spontanei ae voluntarii producuntur vi anima is cae pus transfusa ibique in motricem transformata g. 367. , ta perimento definiturus, utrum infliutus physicus detur, nec a inquirere deberet, num perceptionibus animae aliquid in i, da de ostendi potest eas potius vi corporis in animam infideat quam alio quocunque modo produci, vel efficere telleretus, ut transitum vis motricis in animam vel ejus transformatio nem perciperet, di quoad alteram hujus influxus panem M. tus spontaneos sit voluntarios attenta mente perpendere opili haberet, num quibusdam saltem aliquid inesse deprehendatus, unde deduci potest eas vi animae in eorpus transfula Utia produci, quam alio quocunque modo, vel denique necesse esset, ut transitum vis animae In corpus aut 'ejus traassor cinnem perciperet. Enimvero omni systemate, adeoque cunque tandem commercii animae ac corporis detur ratio si 532. , supponendum perceptiones rerum lensibilium ill raissi S motus voluntarios in corpore eo modo oriri ae si astita stcorpus in se mutuo influerent, hoc est, ac si anima vi lua ym duceret motus Voluntarios in corpore 1 corpus vi sua pro a ceret perceptiones rerum sensibilium in anima ff. 337. . Rhceptionibus igitur nil inesse potest, unde dedueatur, la Fi setius corporis, quam alio quocunque modo producantur, si ς motibus corporis sic organorum ipsius inesse quicquam potes, unde ostendi queat, eos povus vi inimae, quaci alio quocunqὴς Σκο

526쪽

modo produci, nemine scilicet in dubium vocante, nisi experientiae manifestae contradicere velit, perceptiones tales esse, ut possint censeri effectus vi corporis producti, ct motus quoque voluntarios tales deprehendi, ut non repugnet eos esse effectus vi anima productos. Enimvero nullam corporis in animam , 949. Ps ML empir. , nullam animae in corpus actionem sq. 933. PDctot emp. obtervamus, quantamcunque attentionem ci quantumcunque acumen ad observandum afferamus, cum praeter coexistentiam mutationum harmonicarum corporis &anima nil quicquam percipiatur Q. f. eis. . Multo minus igitur observare licet, num actionibus istis talia insint, unde transitum virium ex una substantia in alteram ct earum transmutationem colligere licet. Nullo autem modo apparet, unde quis spem concipere debeat fore, ut ipsum transitum virium earum. que transformationem immediate percipiat. Atque hinc abunde patet, systema influxus physici experimeuto subjici minime posse.

Si eni eontrarium videtur , is de experimento togitet Ia dem magnam meriturus , si tale reperire possit. Enimvero cum influxus phvsieua ordini naturae adversus sit o. 37s. , nulla vero prodabilitas suadeat Deum ita eonstituis e naturae ordinem, ut in gratiam animae continuo turbetur; parum spei superasse videtur fore, ut istiusmodi experimentum ea. cogitari possit, quo transitus Virium ex una substantia in alteram ct trans tmationis earundem ad immediatam percepti

nem deduci possit sive in se, sue per aliud quidpiam illi inebvulso nexu cohaerens. Sed de re satia manifesta plura verba

sacere uolumus.

527쪽

Quamobrem systema influxus physici omni probabilitate dei,

Ilem quoque inde evincitur, quot in influxu phsaea sumantur, quae in se inexplicabilia videntur l. 367. M., ut pote notioni virium adversa f. 58i. . Quoniam enim vi pria cipii rationis iussicientis, quod non seri nili intelligibili mo οexplicabilia f. 56. Ontol. . sit ita quod a nobis nondum tapli cari possint, pro probabili haberi nequit, quod phxnommi ad cuius explicandi gratia lumitur tanquam in se inexplicabile ; imnuxus quoque physici systema omni probabilitate etiEluitur.

Systema influxus physei ordini nature ideo adversaer, quia adversatur legi motus de eadem virium vivitum Faa litate in rerum natura conservanda l. s 9. . Qi ei id runt, legem hane esse eorporum in se invicem igentien, stavero obstare, quo minus corpori in animam 2 inimae eo pus agenti praeseripta si lex alia; argumenti eontra id amphyseum allati vim non satis pereeperunti Neque Ohie ad naturae legem de conservane i eadem viriu* rima quinlitate proVDeatur, quatenus modum agendi sorpori a in se invicem praescribit. sed quatenus ordinem natura tint minat. Ecquis urgeret eundem agendi modum obsit ridebere a corpore in animam vel ab anima in eorpus ista tiquem eorpori in sui simile agenti preseriptem ib autore M turae deprehendimus, nisi contrario agendi modo stitata di do perturbiretur 3 Exceptio igitur isti, utut omni sitiit non destituta, si rem arduam obiter eonsideret, scopum ni

ni me serit. Ceterum ex jam demonstratis elatisme ηκῖ eitur, systema influxus physici nemini obtrudi psse, a sesfieientem suilla rationem philosophis, eur de abis sistet cogitarent, ad quae FIIo explicanda ut digredimur, illis tuti ratio jubeti

528쪽

CAPUT III.

De Systemate causarum

occasionalium.

iri. b. A' 'p 'ν in ctionibus tamen eorporum in sed . t. Λ Uym 'ςorpus corporis in animam expliean. . H.. ω ςausarum occasionalium amplexus est in Physieaeiettiva Tom. L p. 16r. & seqq. Cum philosophia Carte malet 'Pr 'g- , si 1 quoque causarum oecasionalium plures habet defensores, si ita quod in eorum numero subine lint, qui vel ipsimet ignorant se eidem adhaerere, vel men- plene assequuntur. Non jam disquirimus, . m te ιyHema occasionata per omnia probaverisi an n quibusdam aliter senserit quam ipsius assectae: id enim exequente tractatione demum elueestet. Sunt etiam qui systema Marum oecasionalium Osema visi oria appellare silent.

529쪽

Causa recesse Ca c occasonalis dicuntur, quae vi agendi propria est Asin ' tuuntur, Deo tamen agendi occasionem praebent.

Opponitur causa oeessionalis eiusae ξhysicae, quae Vipropria instructa est. Ita non modo in l1stemate infimi p I sci corpus S anima sunt eiusae physicae, quippe non Non corpus , quam anima vim ggendi iubeti, verum e:iam jo vili eoriam luperiorem aninis vi activa praedita est d. f., yid act.ones ipsius consequuntur di juxta theoriam eo n. logicam singulis elementis retum materialium vis icti a ita 9 I96. Cosmol. , unde vis activa seu motrix in eorporibas ua' quam in composito resultat s. i8o. coim , Nountsio theoria in eo consentit cum theoria veterum ti Aristaec ita Seholasticorum, quod substantiis seeundis, quas asylli.ῖ', hcc est, creatu vires Mendi proprias, etsi creatisi tribrassi

l. I9I. . In f stemate causarum occasionalium Deus modiscar με ιι ὰ i. ingrctisim corporii corpus in gratiam anime proda tuo si ' inmore. licet ideas snsuases hasce non alias, quia ha idde nurerises miai ct aliae in cerebro existumI, productanti motus hosce nin alios is, is s 'cin corpore, quia cnimo bos, non alios appetit, De vult. Beria..iusarum in istilamate Oezasionalium caularum Deus immediate coryd modificat in gratiam allimae ct animam in gratiam aes o

iis f. 589 . J in singulis ideis sensualibus sintda se

spondent materiatus f. II 4. , ct ideae seniuales ideis malefili bus coexistunt g. ii 3. . Deus igitur in gratiam corporis res mam modificans hasce in anima producit ideas lentricii non alias, quia hae ideae materiales non aliae in cerebro exillusti. Luta erat unum.

occasiona'

530쪽

mediate modificat corpus in gratiam antinae G. 389. . Iam

vero volitionibus an inrae motus in corpore coexistunt cis. 933. PIesu. empla.). Deus igitur in gratiam aninrae corpus modi- scans hos ni corpore producit motus, non alios, quia haesium in anima volitiones, non aliae.

Constat Cariosum non aliter explicare motuum communis eationes in conflictu corporum . quam quod Deus in una corpore minuat motum S in altero eundem producit, dum corpus unum in alterum impingit convenienter scilieet legibus motus, quos experientia probat S unde regulae motus dedueuntur , quemadmodum in Cosmologia integro eapite doeuimus. Systema igitur, quo in explicandis eorporum in se invicem actionibus utitur Cartesias, ad actiones quoque ani triae in eorpus & corporis in animam exξlicandas transfertur. ita ut sit Tystema generale explicandi actiones substantiarum . finitarum seu ereatarum in se invicem.

existunt ideae materiales, ct hos in corpore motus, quia linae a- anim iis Menimae insunt volitiones β. 39I. , anima destituitur vi ad qua motus in corpore producitur, S tantummodo per volitiones sitas Deo istos producendi occasionem prabet I corpus vero destituitur vi a stiva, qua perceptiones arrinaae producere valet. 1 tantummodo per ideas materiales in cerebro productas Deo occasionem prabet illas producenti Sunt igitur in f emare causarum occasionalium anima O' corpus mutarionum monicarum tam modo eao occasionale V. 59o. .

Immo eodem modo in hypothesi Cartein eorpora tantummodo sunt eommunicationis S eonservationis motus cause easionales, cum in systemate influxus sint eause phusim, ηα. .sso. . Et hine systema explicandi commereium ani. mae ct eorporis, de quo jam agimus, ct communicationis ae

SEARCH

MENU NAVIGATION