Psychologia rationalis : methodo scientifica pertractata, qua ea, quae de anima humana indubia experientiae fide innotescunt, per essentiam et naturam animae explicantur ...

발행: 1740년

분량: 718페이지

출처: archive.org

분류: 철학

531쪽

li' l

. conser ationis motus eidem agnatum, systemiis eiu ullai de ea nilium nomen Recepit.

alii his uis Di Ve' te coliorum occasionalium modiscationes Iere his, montea. --mα cI corporis a nuda uoluntate Dei pendent. Betia um his ae in t y stemai e causarum occasionalium anima ot corpus modis. is eorporis Cationum harmonicarum tantummodo sunt causet occasionalis j ij cati . 3. 5920, adeoque vi omni activa destituta Deo tantumno omodificandi utramque substantiam occasionem suppeditaci I9o. . Quoniam itaque per naturam animat ti corporis Ud dilicationes nullae harmonicae surit, ita ut nec certat icta Tati riales respondeant certis ideis seni libus 1 certi motus coryd ris subjecti sint certis volitionibus animae ; harmonia, qua b ter animam & corpus datur, alia allegari nequit ratio sis yd luntas divina causae primae, autoris omnium rerum, Bem di, Modificationes itaque harmonicae animae ac corporis a duci voluntate Dei pennent l. 83i. Onrol. Pol quam Cartesiani sibi persuadent a Carus sesiit rite Ise probarum corpora & animam omni activa mi ξestini a tantummodo causas occasioniles esse posse , non ibsurιπipsis videtur, deficientibus mulis seeunta ad eausim primo recurrer , & per hanc creaturarum in modifieitianihili seli Deo dependentiam concursum ipsus generilem in mala istdis creaturis explicare. Enini vero de eo anue diste lassitinum a Cartesis tussicienter fuerit probatum, eorpora illae,'nibus sui in se invicem & corpua pariter atque ininum quo imodificationes harmonicas tantummodo spectanei esse abi causarum occasionalium.

532쪽

Iuit: ideo hinc porro inserunt Carusam citra omnem Opp siti sermidinem, ideis iisdem materialibus in cerebro alias fumque ideas Dades in anima respomsere potuisse, quam quae nunc respondent, v. gr. ut appareret nigrum, quod nunc videtur album, dc ut dulce sit, quod nunc tanquam amarum percipimus, vel ut voluptatem pareret, quod nunc dolorem caulaturci ita porro.

illatio haee praecipitantiae tribuenda r neque enim ideo Meessarium est ut arbitrario jungantur ideae sensuites ideis materialibus. quia liberrima Dei voluntate iunguntur, possunt enim Deo esse rationes ideis ipia intrinsecae. ob quas potius has sibi mutuo jungit quam alias, quemadmodum deinceps ostendemus. In expendendis hvpothesibus probe a se invirem separanda sunt, quae ex iis necessario fluunt & quae cum iisdem necessirio non cometiuntur.

Occasionalista dicitur, qui systemate causarum occasio- λω onae

natium in explicando commercio inter animam ac corpus in- sa quinam tercedente utitur, tum etiam qui corpora in motus commu- incatur. nicatione ac contervatione innar causarum occasionalium c siderata Hine S Caree s dicitur Oeeasion.Iisti. qui ob disseultates

in communieatione S eonservatione motus obvias causas occasionales in Ioeum physicarum introduxit.

f. 596. A tiis N ia Dei existentia dubitans Occasionalista esse qui vim sonequit. Etenim in systemate causarum occasonalium modi- ea isti ficationes harmonicae animae ct corporis a nuda Dei voIuntate nequeat.

pondent 393 ), adeoque systema hoc admittere non potes , nisi qui Deum existere & rerum omnium aut rein esse admittit. Quare cum hoc neget atheus, ct qui de exissentia Dei dubitat 3 atheus de de existentia Dei dubitans systema causarum

533쪽

init μοι. g. 69I.l ; 2bsurdum est tibe atheismi eua4em id , eere. Apparet autem qui hoc faciunt, eum ex notionibus ni nime ratiocinemur, essensum ab appetitu sensitivo i in eo te sidentibus assectibus pendulum habere. Ceterum ex tectili rio inter systema causarum occasionalium ti existentiam Dei de xu Oeeasionalillae existentiam Dei demonstrare soleat, qetaui modum feeit Sturmiur in Specimine Theosophia, hoc e id gnitionis de Deo naturalis. quod Tomo primo physice destri seu hypotheticae subjungitur . prop. 7. quippe qua e taliquod Dei existentiam animae rationalis unio eum corpere ossi nico clarissime comprobet. istiusmodi probationes, qui ernecessarius nexus existentiae divinae eum hvpothectus p ilosi Ihicis evincitur, hune inprimis habent ulum, ut hypotheis labe impietatis purgentur: id qnod inprimis necessarium, SI inveteratus sit mos impietatis accusare eos, qui a rectitu sta

tentiis recedunt.

o. MD O B in Si in B lemate caligarum occasionalium enim tiris Ddlematς quantitas confirmavda ἰ Deus in gratiam animae non mira i- ..iu irvvist rituum acturalium motum producere, sed tantummodo imitam sisti si '' in motu jam constitutorum directione n immutare debet, ae i*miit' aut ii nemos motorios ad musiculos seu organi motores liueriti

I S' QDniam virium quantitas pendet a celeritate mutus

sm. , ubi l piritus animales seu fluidum nerveum infitiusti ia aes vos motorios, quando ad nutum animae organum aliqude oesyd ris moveri debet, non tum demum aliquam celeritatem ac siilist debent,quam nondum habent, sed necesse est eam retineanti drahabent. Quamobrem eum eo us qui elcens ad motum copelle tur, ubi celeritatem acquirit, quam antea non habebat hJ. Outo 9, 2 novum decipiat motus incrementum, ubi celeritas ejus augetur l. 398. Cosmol. , Deus autem in systemate call. larum occasionalium ad nutum anima producat aedium ossi

inta vate ita

534쪽

De Iasemate causarum oecosonsilium. Si 9

norum corporis Q. vi. : si m eodein systemate eadem virium vivarum quantitas in universo contervari debet, Deus motum spirituum animalium vel fluidi nervet in gratiam aniniae novum non producere, nec eum, qui jam inest, augere debet. Quia tamen spiritus animales ca, qua jam seruntur, celeritate in nervos motorios influere debent; necesse est ut eorum directio immutetur. Deus igitur in gratiam anima directionem spirituum animalium in motu jam constitutorum immutare debet, ut nervos motorios ingrediantur, qui ad mulculos organorum ad nutum

animae movendorum motores tendunt. Cum motus quantitas similiter a releritate pendeat quamobile sertur I. 398. Cornis19; si in susteinate causarun occasonalium eadem motus quantitas conservari debet, Deus quoque in gratiam animae nonnisi directionem spirituum animalium immutare tenetur, qui in nervos motorios influunt ador ganum movendum deserendi. Constat Curiosum in ea suisse opinione, quod in universo eadem conservanda sit motuum 'uantitas. Constat porro eundem in philosophiam introduxisse eausas orea sonales. Quamobrem actionem animae in cor.

Pus aliter explicare non potuit, quam ut Deus in gratiam animae immutet direthionem spirituum animalium, qui in nervos motorios influere debent. Enimvero etsi ver uri sit eandem virium vivarum quantitatem in universo constanter conser vari s . 487. Comes. non tamen semper conser vatur eadem motus quantitas qO1. 464. 46s. CosmoLI. P sterius repertum suit ab Ilugenu, antequam prius detegeret

Lobvit . vera virium vivarum mensura reperta. Quamobrem Λ rauchius cum agnoscerer, non opus esse ut eadem motus quintitas in universo conservetur ἔ in explieanda actionei animae in eorpus sum sit motum spirituum animalium a Deo produci, qui in nervos motorios influunt Neque vero existimandum est , quasi Cartemur animae tribuerit vim immutandi directionem spirituum animalium Propriam: quando enim in epistola ad Morum, quae est ' volum. I. aifirmat eum deuisset animae vim movendi corpu' non rim

535쪽

Seel. III. O P

productivam. sed exigitivam intelligit, quatenus nempe ita animae, volitio scilicet, exigit motum certo producen an sDeo per concursum ipsus. Addit enim vim in substitiuereata esse ejus modum: quod sane lanementilae est hie malis eausarum oecasionalium quoad mutuas eorporum isto nes in se invicem, quemadmodum ex Prinei piis patet. Nelli igitur dubitamus h stema eausarum occasionalium canβια toto adseribere. - g. 598.

bu. f Vcmate causarum occasionalium vi theorie si eris is λ, dii ius De s tavriiviniodo dirigit vim anima gradum eius inim. yy Lm.ue' nat in intuenda icta univers, ut scilicet data claritae Iercip- causarum oc' antur, quae in organa senseria agunt, stu animam bt ut, e sonalium ut ligem sensationum observet. Anima enim vi quadassi pz quoad μω dita est 3. 33. , qua actuantur omnia, quae per facultates jβὴ . in eatam possibilia intelliguntur l. 3i. , ipsi: etiam ita ac nes 3. 6 i. , seu perceptiones, quae per mutationeae ill ossa -no sensorio lacham intelligibili modo explicabiles s SI LPDi bot empir. , tum quoad materiam, cur icilicet hoc ca' objectum in mundo adspectabili nunc clare percipias quia i liud, tum quoad formam, cur nimirum hoc claritatis palaidem percipias 3. 939. PII . empir. . Jam anima tantiada a . statu S Iid mutationem tendens , 56. , vi sbi egenitali si . 66. , 2 naturali, β. 67. continuo producit ideam totici 'versi 3. I9O. , sed eam integram simul intueri f. in Iadeoque Omnia, quae eidem inliint, clare percipere de Ui a I93.)t, necesse igitur est, ut, si juxta systema caulamm octria natium Deus modificet animam in gratiam corporis' s By. . ipse eandem determinet ad clare percipiendum ea, qua mixtionem Organis sensoriis inducunt, . consequenter ip ambia tuenda idea universi dirigit l. 393. . Et quia claritas ideas sensualium a celeritate motus nervis sensoriis impressi pta d f. ia3 , Deus animam in gratiam corporis modificata, ut es

536쪽

De Setsemate causarum oresonalium. Sal

ceptiones rerum sensibilium snt per ideas materiales in cerebro explicabiles 3. 339. Mo. , vis animae gradum determinat, ut dato claritatis gradu sensibile percipiat. Jam cum lex sensationis requirat, ut sensibile , quod in organum sensorium agit, clare percipiatur . M. PDchol empiri , pro gradu scilicet cel ritatis motus fibrillis nervi sens,ii in organa impressi fra5. , S ad cerebrum usque continuati β. Dr. II3. ; anima determinatur a Deo ad legem sensationum Observandam I. II 3. Ontia, Haee propositio distinctius expliear, quomodo juxta si ste

ma causarum oceasion laum Deus in gratiam corporis modificet animam. Atque hine apparet theoriam superiorem de anima etiam eum systemate eausarum oceasionalium stare pos

se, quemadmodum supra s . s69. evicimus, quod eidem systema influxus phvsici minime repugnet. Quod si systema il

lud eum theoria superiori de naeura atque essenera animae ingratiam redueitur; idem multo Deilius admittent, qui al. as a Musis oceasionalibus sunt alieniores.

Iuxta ostema eausarum occasionialium Deus hasce constia Dis, tuis leges: r. Quoties Mim is cerebro reisur id a nurterialis, fatis Ma toties in Mima eadem oriri debet idea stensualis per muIaraonem barnisnumis Ozano sensioris factam stu i iam materiadem in cerebro em mm animae plicare sis, quamprimum id a materialis in cerebro exsit, σέ Foris. idea quoque sense Es in anima elim corripere Liat. 2. G ties anime eadem es moIus ravusdam per αrganorum constitu maem mctbilis Dolitio, toties quoque idem in corpore arser δεια motus, s suam imum ista volitio in anima existit, etiam quoque motus in corpore coe Usere debet. In systemate causi riun occasionalium modificationes animae & corporis a nuda Dei voluntate pendent N. 593 , Deus autem animam in gratiam eorporis & corpus in gratiam animae ita modificat, ut harmonia animae ac corporis 1 ubsistat cI. I . , consequen-

537쪽

ter ut perceptiones animae permutationes in corpore contingerutes S motus voluntarii in corpore per volitiones ti nolitiones rubmae sint cxplicabiles, scilicet ut ex iis, quae in corpore coatill-gunt, intelligatur, cur tales jam sint animae perceptiones, ex x0 sitionibus autem ac nolitionibus, cur tales jam in corpore fiant motus voluntarii 3. 339. . Quamobrem cum voluntaten suam certis legibus liberrime adstrinxerit l. 389 i het leἶς aliae esse non potiant, quam ut ideis materialibus in cerebro c0 xistant sensuales in anima per illas explicabiles ti volitionibus ni mae motus in corpore per illas explicabiles, eur hi potius sat quam alii obtinent adeo' in systemate causarum ocessionalium te ges, quas in propositione uberius descripsimus.

Experientia loquitur coexistentiam pereeptionum ἁ na' tationum in organo sensorio s. 949. Uychol. empird, t at 'litionum & motuum organorum eorporis F. 9 s. 89 empir. . Quamobrem si eoexistentia ista a voluntiae Nini nis immediate pendere debet S. 389 2, modificationes hi 'nicis animae ct corporis aliter velle dieendus non e . AMO quomodo easdem fieri observamus. ta systemateri is est ratio commercii inter animam atque eorpus id in quod cum experientia nobis innotescit, nihil in illo siles iq; est. quod si eidem contrarium.

f. 6do. Quoniam vi theoriae superioris Deus tantummoὀo tisi git vim animae ct gradum illius determinat in intuenda ieci tabuers, seu animam ad observandum in isto intuitu lepem ita a tionis determinat f. 5980 , Deus vero hanc constiniit legem, si iisdem ideis materialibus eadem coexistant seniuales sint ut hae per istas explicabiles 399. : ideo dicendum est Duri dconsterrandum idearum sensualium per materiales in cerebro ivplicabilium cum iisdem coexistentiam constituisse, quod in tu enda idea universi vim animae dirigere graiam trus deterni

I ex prima

cummercii accuratιus unciata.

538쪽

rare, seu animam ad observandum in tuo intuitu legem si fationis

determinare velis. H ne pacto Deo tanquam autori rerum supremo non ipsae animae tribuuntur actiones, sed tantummodo aElionum istarum directio, ut sint ordini rerum a se intento eonsentaneae. Minio me igitur dubitandum est. θstema eausarum occasionalium pectheoriam superiorem plurimum perfici, ut dissicultates. quichus alias obnoxium est, si non penitus tollantur, haud parumtamen emolliantur. Nimirum Deus ecine urrens ad actiones animae id addit, quod per naturam suam ipsamet praestare nequit. Cum integrum universi id eam constanter producat o. 192. , quam tamen propter similitudinem intueri integram non potest 3 r94.2; Deus determinare debet intuitum. ne anima perpe tuo quasi sopore corripiatur.

f. I. Similiter quia Deus, ubi eadem virium quantitas consem I assuravanda, spiritus animales salvo, quem habent, motu tantummo. μ' .ralido dirigit ad influendum per nervos motorios in musculos orga--- --norum motores I. 597. ; hanc vero consiti ut legem, quod motus voluntarii volitionibus animat coexistere debeant, ad quos ipsemet tendunt g. 399. : ideo dicendum est, Drum ad conservandam volisionum nurn ae ac motuum harmonicorum coi xtissmtiam in corpore constituisse, quod piritus animales dirigere Pe-bi ad inficiendum per nervos motorios in mypulos organorum m

rores, quorum motum mimia volucrit. Hoe pacto denuo Deo tanquam rerum supremo autori se moderatori non tribuuntur actiones corporis humani, sed tantummodo in agendo direilio. ut snto dini rerum, ad quem omnino harmonia corporis & animae spectit, consentaneae. Ad actiones igitur corporis concurrens id addit, quod per na. turam eorporis S animae praestari nequit, ex hypothesi Diti. eet Oeeasonalistarum. Spiritus enim animales in se spectati in . differentes sunt ad influendum in hune, vel alium nervum motorium. Harmonici ut sint motus volitionibus animae, Uuua data

539쪽

, is iussi με ret,seu Pr sua perceptiones rerum senstilian producerer, scat pus escissim in gratiam Mimae, ac s anima in torpus i 'mimo ri sua motis corporis produceret. Deus enim iuxta lyam si ma caiis, ruin occasionalium ad praesentiam idet mar alli scerebro producit ideam immaterialem seu sentialem ill res per illam explicabilcm . 39I , aut stante theoria luperios de an i i ira eanflem determinat ad observandam legem lentatio nis in i iuuenda idea universi animae inexistente s Enini vero si corpus physice influit in animam, idea mutis lis in cerebro producit ideam sensitatem sensibilis, unde illa ιν tum trahit I. 366. , vel stante theoria superiore de anima dcorporis determinatur vis antinae ad legem sentanoaum is M'tu riam vita hae volitione in in alios. Directionem determinare ne luit anima. 4eterm nanda igitur a Deo est, ne corpus motibus voluntarii , qui hia opus habet, destituatur. Quodsi ergo utramque legem v curatius enunciatam pensites. n tutae animae ae eorporis supemus rector Deus est. quae s ne ipsus directione mi arte pol est. Talia a nobis non alio fine doeentur, quis at in sta mentis hypothelium expendendis aeutos nos pretire diis mus, nee summa imis miscentes inde inferamus, quae illi. tibus molesta sunt, ex illis tamen minime fluunt, st ut in urdem corrigamus errorea, si qui in eas irrepserunt, quis ipfinti autores eorrexissent, si quidem ipsoriun tempore verius te perta iam fuisset, easdemque ex theoriis recentiva detecta ξet heiamus, quantum datur, ne inutili opera objectionum nunerum augeamus. Haec ego aequitati eonsentanea judicio, quidquid senserim alii sibi rum maxime placentes, quaeso id ita sendis aliis multi, immo nimii esse pollunt: istam vero mπrs em ad convincendum adversarioa pluruncin aeterit thementi nullus dubito.

540쪽

De hsemate causarum ore ovalium sas

tuenda idea universi observamum c . 369. . Deus itaque juxta systema causarum occasionalium ita modificat animam In gratiam corporis, ac si corpus in animam influeret. uvod eras

unum.

Similiter Deus juxta systema causarum occasionalium ad nutum animae producit motus organorum corporis, quos ipsa Vult s. 59IJ, aut stante conservatione ejusdem quantitatis virium vivarum in universo spiritus animales in motu constitutos dirigit ad influendum per nervos motorios in musculos , quorum actione producitur motus organi ab anima intentus c, 97. . Enimvero si anima physice influit in corpus, motum organi corporis, quem vult, vi sua producit o. 566. , seu stante conservatione virium vivarum fluidum nerveum aut spiritus animales in motu jam constitutos tantummodo dirigit ad influendum per nervos motorios in musculos, quibus motus in Corpore ab anima intentus perficitur n. 573, mus itaque in systemate causarum occasionalium ita modificat corpus in gratiam animae, ac si corpus in animam influeret. uuod eras al-

rerum

Atque hoc modo liquet, quod in omni si stemate supponendum este supra evicimus, scilicet perceptiones rerum 1eus bilium in anima & motus voluntarios in corpore eo modo oriri, ae si anima S eorpus in se mutuo influerent c . 337.9, in θ stemate quoque eaniarum oeea natium supponi : huic enim supposito eonvenienter eoncipi tur leges, quas Deus fibimet ips in eoncursu ad mod vicariones harmonitas animae atque corporis constituit. Quod ii quaesiveris, cur systema in- uxus physei non retinearur, eum illud rejieiendum sit tanquam spurium, quod eidem minime aequipollet I haud diis.cilis est responsio. Io fluxus physicus intelligibili modo ea. plicari nequit g. 37 . , ct insur qualitatis occultae sine pr batione ad explicanda alia assium ituro vir.): praeterea ct oridini naturae s7s , ct virium notioni adversus est mi λQuamvis adeo isema quode unque kliud si stemata influaua

SEARCH

MENU NAVIGATION