장음표시 사용
541쪽
physet aequi pollere debeat quoad eoexistentiam modistitiessem harmonicarum animae ae torporix; philosophandi tamen legdi iubent ut non assumatur, nisi quod fieri possis saltem a potirinti constar, quodque ordini naturae aliisque prineipiis si non veris, saltem ima probabilitate gaudentibus non adversitar. At que huc respexit tutar, dum, rejecto systemate influxus p r siet, systema causarum Oeeasonalium in philosophiam ianua xit. Etsi enim concursus divini notionem distinctamnosi hilai mus, eum quae in Deo sunt hc mo non intelligat, nee actionissientis infiniti, quale Deus est. ens finitum, quale animi comprehendere pollis; eum tamen possibilem esse eondat 2 seu ad eum in praesente negotio recurrendum sit Carreptu potiti non gratis lumit; sit ita, quod in probatione defecerit. fre terea hune concursum ita eoneipit, ut ordini nanarae, qealemaeum suo tempore cognovit, non si adversus. Fecit ideo car ressus, quod philosophi erat, & tantum praestitit, quantum lybus te me ore praestari poterat. Probe haee notari velim, ne istuli os iniurii fiamus, sed nos aequor prebeamus omaehu i qeta' admodum decet Verioris philosophiae cultores.
fcr' tamen Imr naturum corporis animae eas harminicas feri m
nii .vm ria cosmologica ile viribus corporum in si stemare isto obsitit. ur, tini directionem ad concursium Dei ordinarium repras, stat ImDeus ad supplendum naturae defectum fecundum tantusum soluarium praestat miraculosum dicere nolis; modificaritati staprharmonicae animae s corporis ut minime mira se dic Ixr serendum omnino est. In systemate causarum occa opalim Deus producit ideas seniales ad prxsientiam idearum malesia lium in rubro S motus organorum corporis ad nutum asti
542쪽
De Sustimate eresarem occasonsilium. Sa
mae ODI.), adeoque per naturam corporis ac animae harmonicae fieri nequeunt. Quodsi theoriam superiorem de natura animae ct principia cosmologica de viribus corporum admittas; Deus dirigit animam, ut in intuenda idea universi vi ejusdem producta legem sensationis observet β. 398 ct spiritus anim les in cerebro dirigit ad influendum in nervos motorios GL 397. , adeoque utraque directio per naturam corporis ac ani- mae fieri nequit. Est igitur in casi priori productio ideae sensualis, in posteriori directo animae in intuenda idea universi, quae animae inexistit, miraculum in anima patratum N. ZI. , Si similiter in casu priori productio motus in corpore, in post riori directio spirituum animalium in cerebro ad insuendum
in nervos motorios miraculum in corpore patratum 6, Iio.
Cosmia. , si rigorose loqui volueris s=. 349. Log. . Quod erat
Quosi theoriam superiorem de natura animae ct principia
ς emmologica de viribus corporum admittas; & anima ct cor-' pus revera agunt, in modificationibus harmonicis, Deus vero tantummodo dirigit utramque substantiam in agendo, ut harmonia animae ac corporis detur, quae per utriusque naturam obtineri nequit DI 598. , adeoque utramque substantiam, quemadmodum conservat, ita quoque in agendo iuvat perconcursium ordinarium stipplendo desectum creaturae ut in exissen. do, ita etiam in agendo. Quodsi ergo cnoctus operationum Dei in creaturas, quae ad concursiam ordinarium spectant, miraculorum numero eximere velis; vocabulum miraculi in sensu . strictiori sumis, quam a nobis sumitur cf. IIO. Cosmia. . Quamobrem cum definitioncs nominales arbitrariae sint, nec cuiquam invito obtrudi possint; serendum omnino est, ut directio animae in intuenda idca universi S directio spirituum enimalium ad innuendum in nervos motorios miraculosa non
543쪽
ι M objecit Oetasionalisba, quod stante ipsitum hypothesi
Perpetua fiant miracula. Supponit harmoniam imme iacorporis per utriusque substantiae naturam esse possibilem, quemadmodum eapite sequente docebimus, ideoque sine sir gente neeessitate ad eausam primam neglectis seeundia ρογeari. Uoeabulum miraeuli in eo sumit signi sema, quem do eidem tribuimus, ni miraculosum direndum siti rejus rita seni ciens in essentia & natura entia non eontinetur 6.
Cosmia. , miraculum naturali opponendo. Stute hoe rocubuli significatu modificationes animae & eorporis hirnua Lquocunque modo a Deo fieri dicamur, eleende erunt itan eulose, nisi in primam ratiocinandi legem impiatere reui quemadmodum modo ostendimus. Qui eis in nummo miraculorum referre nolunt, non omne quod superniturali δmiraeulum cppellant, sed id demum quod ordinine posNimirum juxta st stema Oceasonalistarum legei modiurast num harmonicarum ad ordinem naturae spemam pendit leges motus F. 9. cimol). Quiequid itaque orditi s 'rae a Deo convenienter fit. id naturale diecte measti tun stordinarium, quam miraculum, propterea quod vires c styrarum non alias concipiunt, quam quae a Deo dirigi, styadmodum conservari opus habent. quodsi idto mirical sensu strictiori aeeipere malis, nemo reis,pari poterit. ubi ἔφ'
dificationes animae ac eorporis harmonicas, utpote des Πη& ord ni naturae eonsentaneas, naturales potius, quam Nin
Iosas dixeris. Eadem tenenda sunt de operatiotiuinaturalibus spiritus sancti ae pendentibus inde Uin2Ωαν eationibus, quae in regno gratiae ordinariE dicuntur, φ, ν gibus gratiae conveniunt, ad quas Deus poten4am Lud absoluta uti nollet. sapientillime alligaVit. Eis enim istae perationes respectu regni naturae, juxta notiones nos mi eulosae dicendae sim, ubi tamen eas tanquam Ordinans liis extraordinariis, quibus subinde Deum usum eti vi res,renda gratia ex Scripturae s. monumentis eoas vi distriam velis, ut has demum miraeulosas direre malis, miracίο existente nifi effectu supernaturali extraordinario, ecqdi N
544쪽
dieendi libertatem impugnabit, quanquam nee absonum sit eas miraeulosas appellari 3 Si quis alteri ea de re controversiam movere vellet, in logo machiam incideret, quae tam parum Theologos deeet . quam philosophos. Quoniam in pnilosophia non traduntur nisi quae rationis sunt, quae vero ad regnum gratiae spemni sphaeram rationis transeendunt, S Ocea-sionalitarum placita a ratione abhorrere videntur ; ideo rationis beneficio nullas cognoscimus operationes divinas superna lurales ordinarias in regno naturae . atque adeo in philo. Iophia nonnisi inter naturale & supernaturale distinguimus. non vero supernaturese ordinarium ab extraordinario se par, mus, atque adeo utrumque miraculum in regno naturae appellamua. Si eui haee ratio non sufficit, is eo modo loquatur. . quem eonvenientissimum judicat. Ceterum lubentissime L. teor, praestar e utique ut in regno gratiae ordinarium ab extra. ordinario distinguatur . eum frequens sit hujus stultactionis usus.
mae ac comporis per naturam harum substantiarum obtineatins quiana γ- miracula adrersus fustema causiarum occasionalium urgeri ne- s-αι area. Deum: ubi vero evinci potest, harmoniam istam per nasm si risin ram anime asque corporis subrisere poste, contra idem e 4 Ueri posuM. Quamdiu enim ostendi nequit, harmo P niam animae ac corporis per naturam utriusque substantia sub-sstere posse , haud prorsus improbabile videtur, id fieri non posse. Quamobrem ubi modificationes supernatura ita ordinarias, quae ordini naturae convenienter sunt, supponis ad explicandum ea, quae per naturam animae atque corporis expli- ri haud quaquam posse probabile videtur 3 ea in re culpandus non es. Miracula igitur tanquam difficultas , qua laboret systema causarum occasionalium urgeri non possunti Quod
545쪽
Enimvero ubi ostendi potest, quomodo harmonia Ti. nrae ac corporis per naturam utriusque substantia lubuit; nulla necessitas urget, ut, neglectis causis secundis, ad eadfassi primam provoces sic per operationes Numinis supernaturalis explices, quod per naturam an ita ae ac corporis explicari potes In hoc igitur calis perpetua miracula, per quae harmoala Uiniae ct corporis lubsistit juxta systema caularum Meiloaalim, recte urgentur tanquam difficultas , qua systema illud labat
uuia erat alterum. Objecit perpetua miraeula Oetasonalistis Limin1, Hjure quodam suo, eum ipse primus fuerit, qui harmoniici
animae ac corporis per naturam utriusque substantia istelli gibili modo explicare ausus suit, quemadmodum evite L, sequente docebimus.
. rasionali' nicarum irectio λ Deus es natura ηοη tmfundushq itidissium mu/ s si pili inae tribuitur vis agendi; anima naturam habet pro assimatura ς' natura Dei distinctam β. 67. , ct per eandem actiones is funu oprias o fio J. Quoniam itaque Deus tantummodo ii,
sit naturam animae in agendo, stipplendo per concursum otii narium desectum eiusdem essentialem 3. 398. ; non magis ipsi landitur natura animae eum Deo, quam conlusio quadamia de metuenda, quod Deus per concursum ordinarium statuna agentem sustentat. Quamobrem si animae tribuitur vis litui propria & Deo quoad actiones harmonicas directio ejusdezi per sy sicina Caularum occasionalium Deus 2 natura alliciet ph. confunditur. Similiter si corpori tribuatur vis motrix propria 6. i JG per eandem actiones habet sibi proprias sν. ua. Osta, Quoniam itaque Deus tantummodo dirigit naturam corpora Disjtigod by GO
546쪽
in agendo supplendo per concursum ordinarium desectum ejus essentialem quoad actiones harmonicas animae ct corporis j.
97. , non magis confunditur natura corporis cum Deo, quam uuod Deus per concursum ordinarium corpus agens sustentati
quamobrem si corpori tribuitur vis motrix propria ct Deo
quoad actiones harmonicas animae dc corporis, adeoque motus voluntarios ejusdem directio; per systema causarum occasionalium Deus ct natura corporis non confunditur.
objiei solet Oeeasonalistis , cum vim agendi omnem ere aturis adimant & in nudam Dei voluntatem resolvant f . I93. quod Deum S ereaturas confundant, ut facilis sit prolapsus in doctrinam damnatam, ob quam Spinosa nomen lautopere ex osum omnibus, quasi Deus & natura snti unum idemque. Ursit hanc diiseultatem eontra Murmilem ipse iasivitias in A. Bis Eruditorum An. I698. p. 439. etsi ab imputatione alienus. Immo ipse Leonitius probasse censetur illorum opinionem.
qui sibi persuadent Spinosam quem in philosophia Cartesiana
Plurimum versatum ibisse vel inde intelligitur, quod Principia philosophiae Canes. in formam demonstrationum gemmetricarum redegerit, per ipsam hane philosophi de eausis Oeeasionalibus sententiam in .errorem de identitate Dei atque rixturae in eidisse. Equidem non nego, si vis agendi propria
erraturae omni adimatur, ut adeo natura creata nulla sit, non tantum esse discrimen inter naturam rerum S Deum . quan tum datur, natura naturata, quam vocant philosophi. a naturante viribus agendi propriis creatu, eoneessis distingua- . tur minime tamen conoedo, hoe nomine vel minimum in
idea Dei esse immutandum , sed omnia εpsus attributa eo dem prorsus modo coneipi posse ae debere. . quo ea veritatem ex ipsa Seriptura Saera edocti eoneipimus. Uadriam olim jure nis, eum in dissertatione ac demiea de loquela systemate causarum occasionalium ad varia explicanda uterer, impletatem ab . eodem removi, quam relebris quidam Medieus in Academia quadam Germaniae eidem impegerat. Enimvero eum utique erius sit, quemadmodum ex notione entis simplieia in on tologia constat. omnem substantiam ereatam vi quadam Pro
547쪽
pria instructam esse, quam tanquam agendi prineipium pate
versa sit vocabulum sine mente. quemadmodum Boti l is mio visum. & idem in specie de eorporibus in Cosmoloria, itanima in theoria superiori evicerimus; si systema eiusarenae easionalium cum theoria veriori in gratiam redueatur stiget fieri aequitas suadet, immo potius jubet , omne prorsus pisculum evanescit, ne ista hypothess te ad naturam e2n sed confundendum sed ueat & improvidum in vino mussi. qai Toeatur, trahat. Parum consultum mihi videtur hIMibis, a quibus alienus es, in impietatem detorqueri: ita pinna subinde aecidere selet, ut hypothesin male intellectam sem aesint nonnulli & eontra amoris interitionem atque hypol, seos innocentiam in impietatem prolabantur, quemainci qui Scripturae Sacrae autoritati nihil derogant, praejetioli a men suis in interpretandis illius dictis abus in errores etianae xios incidunt. Hoc pacto culpa non autorum hypothi in sed consequentiariorum eas pervertentium in eidunt imposiin ervores impios. Atque haee ratio haud levis esti eur in i 'tanda hypothesibus innocentibus impietate ada i toti si esse debeant, qui dissentientes ferre nesciunt.
, S stema causarum occasionalium contrariatur pHarip ut eum oc- tionis su scieraris. Etenim in systemate causarum occiita, Iobnalium um communi, quale vulgo ab occasionalistis defenditur. ' gua eeptio sensibilis in organum agentis in anima oritur ad INM primi V tiam ideae materialis in cerebro vi nuda: voluntatis tostratistin .uem.), adeoque nihil datur in corpore ti anima, per lso intelligi possit, cur praesente in cerebro hae idea materiali ljam in mento Oriatur pereeptio, sive quatisveris naturi lcur oriatur, De eur haec potius oriatur, quam alia: Sua si idem systema per theoriam superiorem de anima pet&4 lanima in intuenda idea universi dirigitur nuda Dei aetas
I. DR , adeoquo nihil datur ia mima atque corpore,
548쪽
i De S temate causarum oecstfonsilium. 33
intelligitur, quomodo anima dirigatur, & cur hoc potius sensibile clare percipiat f. 393, , adeoque ejusdem sibi conscia sit 3. 3 i. lasciat evipse. , constequenter idem appercipiat 3. 23. PIFbH Gnpin , quam aliud. Destituitur adeo ratione stim- ciente sive ipse perceptio, sive ejusdem saltem apperceptio g.
56. Ontol.). Similiter in eodem systemate occasonali ad nutum anima vel motus ipse spirituum animalium in nervos motorios influentium vi nudae voluntatis divinae oritur g. 39i , vel saltem eorundem in motu iam constitutorum dire sto, ut in hosce potius nervos motorios influant qua in in alios, a nuda Dei voluntate pendet c . 397. , adeoque nihil datur in anima dc corpore, per quod intelligi potest, cur vel motus spirituum anim alium id corpore oriatur, vel eorundem directio ingratiam animae mutetur. Destituitur adeo motus organorum corporis ad nutum animae ratione sulficiente f. 56. mu . Quamobrem cum per systema caularum occasionalium explicari debeat commercium inter animam di corpus intere dens s 389. , adeoque dependentia perceptionum animae abideis materialibus in cerebro di motuum voluntariorum in corpore a volitionibus animae I. 962. 0 bole miro, utraque vero dependentia ratione sussiciente per naturam corporis at que animae destituatur, quemadmodum modo ostendi imis, systema utique caularum occasionalium principio ratiocis saetariotis contrarium g. 7L OnI . . Agnovit utique Carte si cui debemust, quod in philosophia
intelligibili modo explicentur rerum modifieationes & inhae. rentes qualitates, si ad nudam Dei voluntatem provoees &ab eadem immediate derives mutuam animae atque corporis in modi fieationibus suis a se invieem dependentiam, commercium animae atque corporis intelligibili modo non explicari, consequenter nostra phrasi ratione sufficiente in natura eodi
Poris S animae destitui. idemque sagaciores fisiecta probe xxx 3 Peri
549쪽
Perspiciunt. Enimvero eum pelaspium rationis lifici odi simile non perpenderit, nee ejus universilitatem fidρ ς' rix, quaedam intelligibili modo minime explicibilia dis sit, eo nempe in casu, ubi per rerum naturas explicatio A impossibilis. Quoniam tamen ad systema eaustrum deo τε alium prolapsus Cartesus. antequim impossibilitatem ris demonstraverit, utut eandem prineipia rerum non alae brascrutatus sibi videre visus fuerit; in propria pretivit prist pia, ct eum Scholasticis seeit in se inexplie.bilia in rerum nil
' st a caM Systema cassarum octa fionalium ordini natura Herm. iuruisi Occo Etenim inter naturae leges referri debet , quod status testio, lium ηδ gravitatis corporum in se invicem agentium non mutetur is iura ordi i eorum actionibus in se invicem, seu temper idem coalesvetata ινς μ' l. so3. Cosmol. , quatenus scilicet centrum gravitatis tale apoli conflictum in eadem recta movetur ti versus eandem frgam tendit f. OO. & i q. cosmol. vel l. 6oo. Methra.), cost' sequenter quod summatim eadem conservetur directio. Jae vero in systemate causarum occasionalium mutatur ἐisisto spirituum animalium in gratiam animae vi voluntatis Nun a f. I97- , absque conflictu corpomm, ei Ioctione nova ex motu: auteriore non nascente. Silana ij tur hoc legibus naturae repugnat. Quamobrem eum olla di tum is sit, qui motus regulis continetur f. 339. Cosmi sequenter a legibus motus dependet *. 3o3. Combi. O , 8pontal. , systema causarum Occasionalium ordies nauta abet'
Quodsi spirituum animalium motum a Deo in gralba animae produci sumis, quemadmodum faciunt occasopali et
virium vivarum Conservationem vel ignorantes, vel non adssiit tentes, cum ea tamen in numero legum motus contineatur si
487. Cosmi. I eadem de causa systema tausarum occalata '
550쪽
Em ordini natum adversetur, ob quam systema influxus physi et eidem adversiari probavimus o. 579. .
Legem naturae de conservanda summatim eadem direm ne in rerum natura Hugenius demum detexit . adeoque Cartem ignoravit. Quamobrem non sine ratione suspicatur Libruttur, si Hugeniatio inventum Cartesio innotestere potuisset eum misso systemate caustrum occasionalium ad th stema harmoniae prestabilitae deventurum fuisse, de quo eapite sequente agi mus. Ignorantiae igitur tribuendum est. quod in propria principia peccaverit, vi quorum admitti debere ne gibat systima explicandi commercium animae atque eorporis, quod sit naturae ordini adversum. Cur vero hane pugnam systema: ise aularum occasionalium eum ordine naturae non capiat ma' them Mum ignarus , ratio prorsus eadem, quam superius at- legavimus, cur pugnam sustematig instuxus physici eum ordine naturae non comprehendat qui mathematum ignarus est
η t. s79. . De hae igitur judietum sibi sumere non debeta qui, cum sit mathematum ignarus, probe novit se de legibus motus judicium suum interponere non posse. Sunt qui virium vivarum conservationem iri uni erio negant, quod Vi Vas eum mortuis in eundem eensum reserant, etsi concedant
id, quod producitur ex misiis in quadrata celeritatum, este ante & post constitium idem , atque adeo systema inlluxuanhysei naturae ordini adversum pronunciale non debent. Enimvero iidem tamen admittuor, quae de eonservatione directionis detexit Hugemur, atque adeo systema causirum o ei sionalium ordini nam ae adversum pronunciare debent, modo ordinis naturae distinuim hibeant notionem. ut eidem adversari intelligini, quod morus legibus adversatur.
'im ordini naturae advertiim l. 6 7. . Probabile vero non causa ruino ς' Rutorem reriim sapientissimum ita constitu ille naturae ordi μγ RQR , ut in gratiam animae continuo si turbandus. Quamo, '