장음표시 사용
571쪽
Atque loe potissimum intendit tegastis, eumnda tae tentus lystemate causarum oceasonalium de novo siemite cogituet: neque enim ipsi s ebat sumi , cuia is a plicanda harmonia eorporis & animae quod λhi reeemtarti : . ri' μ'm:4ςψ lust deveniendum tandem stridete primam Deum, sed hoc probandum esse merito urgebit. Si
sit; non defuere nonnulli, etsi a systemue αμ sonalium non minus alieni, vim Miaminii pretio in qui inde anom ampumimo euionem eurim hul - 2' 'Ι - , praesenim tam id se, , . ,' '. 0 Fh p indigrinionem hoe simis Plures deinde alu, qui echo aliorum esse solem, ipsis ,
obseritonem tapius repetivere : ast numerci et randae νὴ Ium addit pondus. Visum autem fuit mitreulum, pro' quod corpus in motibus suis animae modi aritim, hism Dissiligoti thrid i
572쪽
rem mira lom appellavi, quod nobis incomprehensiale videtur 3 Equidem non ignoro Spinosa in Tract. Theologi eo.
Polit. eap. 6. pag. 67. non invito miraculum appellari, quod ob storantiam causarum incomprehensibile : nemo tamen pius notionem ejus probat, quam ubi de miraculo fingere debet obsitatem omnium rerum necessitatem ea parte ipsius Dei assertam. Qui Deo in exeando S agendo in creaturas omnem adimit libertatem, quemadmodum Spinus impie facit I is utrique miraeu-Iam vero sensu nullum admittere potest, quippe quod ab ista libertate pendet, quemadmodum ex Theologia naturali elarissime perspiciet . Enimvero qui cum Spinos sentiunt, eum iis obis allui jam est negotii. ,' .
g. 624. Deus harmorium praestabilivit, quarenus anime junxit quomodo -rpus, in quo Mistere potes series moturam perceptionibus Wharmonia opperitionibus ram e constatientium , s cum fecit rerum ma- amma Mesas teri alium nexum, ut marus isti ad actuin perducamur per con p r nnuas in organa ravioris impressiones extrinstreus factus. Ani n somit ma enim vi propria producit omnes , quas successive habet, perceptiones di appetitiones g. 6i3s, eodem prorsus modo, quo nunc sese invicem excipiunt, consecuturas, etiamsi mundus hic adsi ectabilis, consequenter corpus eidem junctum, non existeret I. 614.2. Est vero corpus aliquod possibile, in quo in series quaedam motuum per impressiones externas in organa: ' senioris conservari potest, qui singuli perceptioniblis singulis
S appetitionibus animae constanter consentiunt I. 6l7. . Hoc igitur corpus Deus animae iunxit, utque motus in eodem eo ordine se invicem actu consequantur, quo animae modificationes sese excipiunt, nexum rerum materialium talem essecit, . qualem requirunt externae in organa siensbria impressiones, qui- bbus motuum series conservatur. Hoc pacto Deus in systemara te harmoniae praestabilitat effecit, ut per esientiam ct naturam j animae atque corporis totiusque mundi materialis harmonia a-
573쪽
nimae ct corporis subsistat d. 339. , consequenter hamotira praestabilivit.
Atque ita demum intelligitur, quid sibi velit hamaea
praestabilitio. Est nempe attus Dei, quo effeti ut hirnmianimae & eorporis subfstat citra influxum redem uater se, stantiae in alteram per ipsam utriusque essenii im it de No ram. Praestibilitio haec allegatur tanquam ratio tantumst do in generalibus, ubi causae primae loeus est; minime lalta. in specialibus, ubi reddenda ratio est, eur v. gr. tibi leuam n praesentes, dum radii luminis inde in oeulum illibuatur ἁ ad ius nervi optici fibrillis impressus ad eerebrum usqne ρ' pagatur II ). Atque hoe eonveniens est reste philusi phandi methodo, qua nonnis in generalibus id eausim ρὴ mam proVOeatur, specialia Vero phaenomena per erasas secta das explicantur. Unde intelligitur falli totos, qui sh perbi dent harmoniam praestabilitam esse terminum technie iaque adeo eam posse allegari tanquam rationem eommerellivmae ae corporis. Etenim harmonia animae 2 eorpori , ei*'notatur consensus perceptionum atque appetitidaem andri motuum corporis explicabilitas L s39. , terminus techni flast harmoniae istius praestabilitio, qua Deus per naturani S corporis atque universi hujus adspectibilis exegesies e per essentias eorum possibile erat, ratio utique illis σοι 'sus est.
f. 62q. Ouoniam anima talem ha oens seriem perceptiopaz gSpitris p appetuictum possibilis intelligitur, etiamsi nullum possibi is 'sto ib0ρ' natur corpus, in quo series motuum harmonicos f. 613. 61 . , ct corpus talem habens seriem motullssi ' bile supponitur, etiamsi nulla supponatur anima, in q. perceptionum atque θppetitionum harmonicarum datu 6i3. 6I6. ; harmonia praestabilita a Deo non fuit, μ' perceptionum atque appetitionum ita constituit, ut serit,um, sue antecedenter ad illam tanquam po stilis sinit
574쪽
De Harmonia praestabilita. 339
Perversam hane praestabilitionis notionem habent, qui har- moniam praestabilitam libertati adversam pronunciant. Suis muni nimirum in hoe systemate supponi, quod in mundo omnia fiant mechantee & ab hoe mechanismo etiam pendeantii motus corporis nostri, quos voluntarios dicere solemus; Deum vero animae tales in disse facultates, quibus producantures tales pereeptiones & appetitiones, ut perpetuus sir hasce imter & istos consensus , sicque animae perceptiones & appetiti ones apta sse ad motus corporum necessarios. Unde animam : inepte comparant cum eane ab auriga currui alligato, qui una cum curru progredi tenetur, quo hie trahitur. Neque enim corpus efiictum est juxta seriem pereeptionum & appetitio' num animae, neque anima juxta seriem motuum corporis; sed utraque substantia in se possibilis intelligitur citra relationem ad alteram. Quando in Τheologia naturali originem essentiarum mplicaverimus & communes circa eam errores detexerimus ; omnis prorsus evanescet obscuritast, quae ad.
Harmonia praestabilita dari nequit, nis detur Deus Necessori 'sius, sapientissimus, liberrimus, potentissimus, creator π με mi gutimator rerum omnium. Etenim in hypothesi harmoniae praestabilitat existit anima; quae vi propria producit omnes pς ' ex Leptiones & appetitiones cf. 6I3. , ct eodem prorsus, quo nune, ordine easdem produceret, etiamsi mundus hic adspe' mi. Gabilis S corpus adeo ipsi in motibus suis harmonicum non isteret cf. 6i . . Anima igitur existere potest, etiamsi compu. in motibus suis harmonicum nullum existat , nec existat mundus adspeetabilis. Coexistit tamen eidem corpuS, quod, Cum in eo motus harmonici per impressiones a corporibus aliis extrinsecus in organa sensoria factis vi mechanismi consequantur, independenter prorsus ab anima g. 613. 6i6. ; ea iste- poterat cum hoc mundo adspectabili, etiamsi anima non eX-- οι Quoniam igitur necesse est ut detur ratio suffciens
575쪽
existentiae animae ac corporis totiusque mundi ses tibilis , N. Ontoc , ea autem in ipsa animae atque corporis naidri minime continetur, cum posita substantia una stoli detegatis ponatur altera per demonstrara ; necesse est ut detur eas lanimabus & corporibus humanis mundoque adspectabili lytbsum, in quo ratio ista continetur, ct cui adeo ea insuat, per aintelligitur , cur substantiae istae coexistant 1 hic in eorun priiam existat mundus adspectabilis. Jam cum ex mutati dat, in organis sensoriis ratio reddi possit, cur jam tales fiat igni ma idea sensuales, S ex appetitionibus vicissim animet, curii ja in contingant motus voluntarii g. 619. , nee homo ibi conscius foret motuum in corpore, nisi anima huic edixit, ret g. 6I6. ; conveniens omnino est corpus ti animam tota, stere, ut prodeat unum suppositum ex lubstantiis prorsius versis constans, quae tamen ita modificantur ac si una ist illi ram influeret 3. 6ai. . Ens igitur, in quo ratio coexitiali animae ct corporis in modificationibus suis conspirantium eo. tinetur, ct quod adeo causa utriusque est f. 88i. 0ηIοἱ), edam nientiam istam persipicere & eadem permoveri debuit, sit ni mam & corpus una produceret, consequenter intellecti si
enipir. . Quoniam corpus animae in mutationibus litis ham nicum a sentibilibus in orgina sensoria agentibus tonsam' cipere debet impressiones, ut motus cum perceptionibus petitionibus animae consentientes conserventur , 97 ), lapsi do autem adipectabili tam coexistentia 33. Os t), successiva inter se conneruntur 3. 3 . cis L), ut a stiphcem dependeant quoad existentiam 3. 38. Camil), contingentium in mundo determinetur per seriem caulin contingentium, quae a se invicem dependent ut effectis causa s=. M. Cosmo ); corpus nostrum ita modificati' ut in motibus sivis consentiat modificationibus mi , dii es
576쪽
. De Harmonia prolabilita. s6i
dus hie adspeetabilis existat. Anima itaque, corpus nostrum 1 totum hoc universum pendent ab eadem causa, quae Somnes omnium animarum perceptiones&appet tiones, omne que in corporibus humanis possibiles motus S universam re- , ruin materialium naturam intime perspicere debuit, antequam existeret, consequenter omniscia est. Quoniam vero animaei n- ct corpora humana ob rationem convenientiae tantummodo existunt & in gratiam corporum harmonice cum animabusic modificandorum ipsarumque animarum per naturam & essentiam sitam sibi hoc universium repraesentantium f. 66. 67. , i hoc universium existit per demonstratas causa universi est agens liberrimum & quatenus unum secit alterius consequendi gratia sapientisilinum. Jam in gratiam animae produxit hoc univer Hil sum, ut corpus eidem coexisteret, quod cum ipsi harmonice modificaretur per demonstrata: cum istiusmodi animas ct cor-:o: pora ac istiusmodi universum possibilia intelligeret& ea coexistere conveniens judicaret, itidem per demonstrata. Ens igitur causa animarum & totius universi potentia praeditum. QuO- niam vero per potentiam suam existentiam largitum est eis, quae per ideas suas possibilia erant ; potentia creatrice praeditum
in est, adeoque s animarum, & mundi creator. Et quia motus il in corpore nostro fiunt secundum regulas motus, quibuS natu ' rae ordo continetur cf. 339. CosmoL , ordo autem naturae eon x tingens est, seu a necessitate absoluta liber c g. 361. Cosmol. 3 autor universi hunc constituit natura ordinem in gratiam ani- marum, ut stilicet corpora in hoc universo exulerent, quo'. - . . rum motus actu resiponderent modificationibus animae, quem Umodum per structuras ips,um fieri poterat. Atque ideo 'auctor rerum omnium est idem gubernator eorundem. Patet
tigitur harmoniam praestabilitam subsistere non posse nisi admit-: Giraturens ab animabus S mundo adspectabili diversum, intel a Voluntate praeditum, omniscium, sapientissimum St O potentissimum, creator 2 gubernator rerum omnium. NAH PBch. Ration. Bb bb Sin
577쪽
Singula, quae hie dicuntur. multo clariora evaditi, ilii a Theologia naturali notiones attributorum 4ivinorum, sit 'tionis item ae gubernationis universi exolverimus. quo θenim singula propositionis praesentia membra rigiee inest strare volueris, integram conser .here teneris Theclogum di
tur alem, in qua non supponitur nisi harmenia practibi latanquam principium demonstrandi proximum. Ne ruo vero jam non est Theologiam naturalem harmonia prae, hilitae superstruere. Suiueit ostene; sse, quod, si detur larmonia praestabilita, Deus etiam detur, adeoque ab illi des stentiam hujus valeat consequentia, ae praeterea tritici troa res, unde singulorum demonstrationes rigidissimae derivit r. Quantum harmonia praestabilita rite intellectu eos utri ii attributa divina elarius & magis distinue inteli tendi, tenuTheol ogia naturali, tum inprimis ex Teleologia elucescet.
f. 627. His, is ista Homo'ista dieitur, qui systemate harmonia pristabilita
uiuam di- utitur in eriplicando commercio inter animam atque corpus u dicatur. tercedente, tum etiam in motuum communitationeta coalit'
vatione. Harmonia enim praestabilita ad omnes ereaturum 1S nes in se invicem explieandas transfertur. 9 Dilastrui um niam quandam universalem omnium sutamituum sn um, in quibus est sons phaenomenorum rerum ma truli iconcipit & inter ipsum regnum gratiae atque regnum s.* harmoniam quandam admittit. Sed de ei nobis jim li 7 non est, quamvis monendum existimemus, quia H. Grsiae nomen etiam eonveniat harmoniae istius univerbia πsensoribus, atque ideo uitauitu quin maxime Ham podiei debeat.
l. 628. sistisim Atheus cI de existentia Dei dubitans, v I qui pre timi Harmonisa am divinam negati, Harmonsa esse nequit. Eteaim laus usen PF nia praestabilita dari nequit, nisi detur Deus o licius, s Pity ji
578쪽
smus, liberrimus, potentissimus, creator & gubernator rerum omnium cI. 626. , hoc est, Deus, quem Christiani ven ra nun Systema igitur harmoniae praestabilitae admittere nequit, qui Deum verum existere non concedit, nec de ejus existentia certus est. Quare cum Deum verum existere atheus neget, qui vero de existentia Dei dubitat, adhuc incertus est, utrum Deus existat, nec ne; atheus & qui de existentia Dei dubitat harmoniam praestabilitam admittere, conlequenter harmonissa esse nequit s. 627. . Precd erat uvam. In systemate harmoniae praestabilitae anima vi propria producit Omnes perceptiones & appetitioncs f. 6I3. , eodem quo nune ordine consecuturas, etiamsi mundus hic adspectibilis &corpus in motibus suis ipsi harmonicum non existeret cf. 6i . , conlequenter anima concipitur possibilis S existere posse , etiamsi nullum corpus in motibus suis ipsi harmonicum possibile aut existere posse, immo etiamsi nullus mundus materialis possibilis supponatur. Eodem modo motus harmonici in Lorpore vi mechanismi producuntur, eodem quo nunc modo producendi, etiamsi anima non existeret β. 635. 616. , conse quenter corpus animae modificationibus in motibus sitis harmonicum possibile & existere posse concipitur, etiamsi nulla posesbilis supponauir anima. Deus igitur, qui poterat substanti-εm unam producere absque altera, corpus animae liberrime j xit, quia in eo eristere potest series motuum perceptionibus S appetitionibus animae consentientium , ct eum secit rerum materialium nexum, ut motus isti per continuas in organa sensoria extrinsecus factis impressiones actu producamur j, 624. PDchil rat &β. 9 I. Pschol. empiri . Deus adeo ab aeterno praescivit singulas animae appotitiones S perceptiones , ut pro omnisesentia sua iudicare posset, quale corpus ipsi in mutationibus suis sit harmonicum S quinam nexus rerum materialium esse debeat, ut idem cum anima harmonice modificetur.
579쪽
Quare qui prie scientiam divinam negat, vel in dubium vocat, harmoniam prae stabilitam admittere nequit consequenter his
monim haud quaquam esse potest U. 627. . 23oi tria a
Patet adeo quam sit absurdum systema hir.noni et pretii, bilitae tanquam impium traducere, eum nemo atheu deo tomittere p asst. nee quicquam sit in tota rerum natura, per 'ph attributa divina adeo luculenter innotescant, quemi md mPer harmoniam prae stabilium β. 616. : id quoi in thio gia naturali & Teleologia tanta evidentia constabit, ut vi mo sanus id in dubium voeare possit. Multo igitur 1Muttiosis quis omnem reliquim philosophiilierius dourinam emta re velit, tanquam atheismo latas fores pandentem questa πplicando commercio inter mentem & eorpus utitur hir Mi praest ibilita intra convenientes hypotheseos philosophia cellos, quemadmodam serere qui mihi adversibantur: num enim est dieere, quod omnis philosophii sHetrati bimoniae praestabilitae, hoe est, hypothes philosoρhioe et commercii inter animam & eorpus sublitin ii st super ua, cum ne quidem theoria superior de inima th his in praestabilita pendeat, sed in eetera quoque si Haemi ὶμ habeat. Sane quae independenter ab harmonia pix utiat ς' gnosci possunt, ea etiam tanquam vera admitti post A iam si harmonia praestibilita impossibilis suppaeutur, ς non nemo, qui ut systema harmoniae praestabilire perita pprobaret, obieeit atheum ita argumentiri posse Sharmonia praestabilita, datur Deus. Atqui non daturnia praestabilita. Ergo non datur Deus. Ad que existentiam Dei adduci irgumentum, quod in lis p i Vertere possit atheus. Bene respondet B F m φ ,rida . phil. I. 3 3. in modo tollente non concludi e anteeedens falsum est, salsum esse eonsequens, i imnsequente tolli anteeedens β. 4n. lag J. Nil ig IMus in formam impingere velit Log eae Urst, . dum: s datur harmonia praestabilita. datur Deu . q
580쪽
Fero argumentatione intelligitur, harmoniam praestabilitam cum atheisma pugnare, quemadmodum fert propositio ptae sens. Nil qui eluam juvat exceptio , atheum sit rem vitiose argumentari posse, ut in ludibrium verrat exissentiam Dei. Quodsi enim hoe Geit mile sanus, ipsemet sese ludibrio omni. um exponit, qui vel primis tantummodo libris Logicam deis gustarunt. Notandum praeterea est, nos harmonia praestabi. lita nullibi uti tanquam argumento ad stabiliendam existentiam Dei, etsi non esset argumentum evidentius, ubi harmonia praestabilita ante demonstrata seret. Et quamvis non sit in solis tum existentiam Dei probari per systemata explicandi commer.eium inter mentem & corpus, quemadmodum supra mot. F. 96. exemplo Durniis probavimus, mos tamen iste nobis minime probatur. Quemadmodum vero veritates singulas, quantum datur. eerto euidam usui destinare solemus; ita nexum necessarium inter harmoniam praestabilitam & existentiam Dei non alio fine evincimus b. 626. . quam ut ab impiditatis labe purgemus h stema vere philosophicum . propterea quod nihil sit frequentius, quam ut impietatis postulentur quae communi consensu nondum approbantur. Optandum ero foret, ut mos isse, qui a paLanis ad nos fluat si ex orbe christiano tandem extirparetur, eum homine philosopho, n dum e mano. indignum sit, quod ab aequitate alienum. δε--rus in Praelect. theolog. e. 8. usque ad e. I . praescientiam suturorum contingentium negat eamque Deo convenire non posse multis eontendit. Eandem sententiam tuetur Gelbus in libro de Deo S ejus attributis e. 24. SMimam itaque harmoniam praestabilitam admittere nequeunt. Qui vero verum Deum profitetur, quem seriptura saera rerum omnium au. torem esse docet, atque a castris Sotinianorum alienus ; et nihil perieuli ab harmonia praestabilita imminet. Quodsi harmonia praestabilita tanta evidentia esset probata ut nemo . . manorum eam in dubium vocare posset; nullum sane argu mentum ad consutandum ipsorum errorem de prirscientia suturorum contingentium esset validius harmonia prastabilita. Quamdiu taemen Soranianus eam non admittIt, ean