장음표시 사용
601쪽
emendicato eorum assensu, quos suo stare non pol e sei; istoptime novit. Ueritas enim non multitudine itemtium, sed rationibus triumphat, juxta illud vulgatura: nartitudinem errantium non parere errori patrocini essi
ostrem S ema harmoniae praestabilitae non extendenduae ρ' Η Iair vis rationes gratiae, ad quas nec Estema influxus p V i o
I raesto iii η -otest. per systema enuit harmoniae praestabilitet, tanqua*η si is pothesin philosiophicasn 3. 33o. , explicandum est cossi g elum naturale inter animam ct corpus intercedens f. ροῦ Enimvero operationes gratiae, quas Theologi lumino K3 tionis collustrati explicant, ad naturale istud commerciussi pertinent, Deo in animam ct corpus supernaturali motu rό te. Ad eas igitur systema harmoniae praestabilita exsta ea Gnon est. Idem eodem modo de syllemate insinus I sostenditur. . RCurruunt adeo objectiones uno impetu, quas m Por mine Anti harmoni, conquirunt, quasi syllema hasta Mpraestabilitae operationes gratiae tollat, eonsequenter re μnem christianam landitus evertar. Husdem valoris jectio contra systema influxus physici, quod in eo lue sit operationibus gratiae, quoniam pereeptiones pr. in anima Vi corporis , vis autem eorporis pendet i, in sensibilis in organa sensoria. Quod igitur in alios ii ii spondet ad eliminandam ridieulam objectionem, oue responsum esse putet Antiliarmonilia. Si ercipi iis i in systemate harmoniae praestabilitae actionem spiri; oliquenter etiam Dei, in animam ; quam Alsi si bratio & quam parum philosophice ex negata avidat corpus inferatur negatio actionis Dei in ereaturassa iis risIime docuimus g 6c9. . Taedet, immo tantumpsi talia proferre: sed serviendum est tempori, ne cause z- 'videamur negligentes ea, quae intelligentium ju ido
602쪽
De Harmonia praestabilita. 387
stemate harmoniae praestabilitae supernaturaliter quoque mo- Feriationes discare debet rempus. Ponamus cnim per os crationes gratia in eo gratiae a Deo produci appetitionem. Datur itaque in mos Rima appetitio, quae non enata est ex perceptione aliqua ' φvi animae producta, aut Iulium non naturaliter inde enata. Quoniam itaque in corpore non dantur ideae materiales, nisi quae respondent perceptionibus naturaliter productis, nec ex ideis materialibus nascuntur motus fluidi nervet, per quod organorum corporis motus determinantur , nisi quatenus appetitiones in anima ex perceptionibus naturaliter nascuntur; si conservari debet harmonia animae ct corporis scu consensus inter seriem perceptionum S appetitionum in anima & seriem motuum in corpore j. 612. , necessc utique est, ut, si Deus supernaturaliter in anima producit perceptionem vel appetitionem, stupernaturaliter quoque motum convenientem in eOrpore producere debeat, aut generaliter loquendo si Deus supernaturaliter modificat animam, supernaturaliter quoque com. pus modificare debet.
In hoe differt system aliarmoniae praestabilitae a system me inis fluxus physei, quod in illo non pol Iir concipi mutatio quaedam
supernaturalis in una substantia, quin simul consentiens quaedam mutatio supernaturalis etlim admittenda sit in altera, in hoc autem posita mutatione quadam supernaturali in una substantia mutatio eidem consentien3 in altera naturaliter eonsequi possit. Ponamus enim in anima a Deo produci appetitionem
quandam supernaturaliter, in systemate influxus physici anima
motum eonvenientem insuendo vi sua naturaliter producere potest, nee opus est ut Deus eandem supernaturaliter determinet. Ponamus ex adverso Deum in cerebro supernaturaliter producere ideam aliquam materialem; vi inde in animam in. Auente perceptio conveniens naturaliter excitabitur. Enimis
vero ex hae disserentia nihil adversus harmoniam praestabili. tam absurdi concluditur.
603쪽
588 Secf. IV CV L De Spiritu in genere
BUTIS, SPIRITU IN GEΝLTET ANIMABUS BRU
De Spiritu in genere ' spiritua
tate libera praeditam. Diitiola dis elamenta. corporum
aeui spirisur. Sumimus voeabulum spiritu in sint eam recep - η moenim ignorat, Deum, angelos & animam ideo hirtior ippellari, quod ipsis intellectus & voluntas libera tribuatur. Mhine nemo non enti intellectum & voluntltem eo' 'debere judicat . quod spiritFs nomine eompellari ιν ιQuamvis vero spiritus & substantia immaterialis pronymis vulgo habeantur ab iis, qui definitiones insuper halartes loquendi incons intiam amant; in foro tamen philo, steo definitionibus accuratis stricte inhaerendum.
604쪽
d' spiritualitate animae in sprete. 389
menta rerum materialium sunt substantiae simplices g. 182. Cosmοι , ex quibus in corporibus, illorum aggregatis f. 176. Cosmu , vis motrix resultat g. ISO. Cosmia. quam percipimus, dum vires elenhentis inexistentes in unum confundimus f. 293. CosmoL, Etsi autem non definiverimus, qualis sit vis ista; facile tamen apparet, nullam esse rationem, cur intellectum & voluntatem liberam elementis tribuamus, ubi expeddimus notioneml intellectus ct voluntatis in Psychologia empirica prolixe evolutam, neque nos iisdem intellectum & voluntatem tribuimus. Quamobrem cum ea demum substantia sit spiritus, quae intellectu & voluntate libera praedita est f. 643. ἔelementa rerum materialium spiritus non siint.
Equidem Dibnitius monadibus suis, quas elementa rerum materialium ess e censet. , perceptionem S appetitum tribuiti sed sine appereeptione. consequenter nec monades Leunitia e intellectu & libera voluntate praeditae, adeoque nee ipsae spiritus sunt. Falluntur autem, qui sibi aliisque persuadere eo nantur, quasi iuxta Lednitium materia ex spiritibus tanquatri totum ex partibus componatur , & multo magis saliuntur, qui nobis hane sententiam tribuunt, cum elementis rerum materialium, nonnisi simplicitatem vindicemus, qualis vero sit vis ipsis insita in dubio relinquamus. Imputatio vero inde fluxit,
quod communi praejudicio pro spiritu habeatur, quod in
f. 643. Anima humana Epiritus est. Intellei hi enim praedita est Spirituae I. 273. P chol. empir. ac libera gaudet voluntate f. 88o. ro β ιν .9ΑΤ. 0 hoc e Vir.). Quamobrem cum substantia simplex si Q. substantia autem intellectu & voluntate ii bera praedita sit spiritus I. 6 19; animam esse spiritum evidens est. Ita demum evicta est animae spiritualitas, quae quidem simpli. citatem supponit c9.6 8. . non tamen cum hac eidem est. Quo Ee ee 3 ruam
605쪽
sso Setii. IV CV. I. De Spiritu ingeme
niam vero quae tam ad intellestiam, quam voluntatem yertinent, cum in Psychologia empirici, tum in superioribu LS. cienter exposuimus , de anima quatenus spiritus est quia iteatur nihil amplius superest. Nostrum adeo erit te spirita perfectissimo quaedam dictis addere, quoniam eorum ebi insignis erit in Theologia naturali. Quemadmotum edia Psychologia usum praestat in attributis divinis eo ei itas , ita quoque notio spiritus intellectum nostrum juvit in sidmmda notione naturae spiritualis Dei, quemadmoduci sedi luculenter constabit. Spirii us per
s. 646. Spiritus perfectissimus est, qui intellectu persectis o st
Idcti i is' voluntate perfectissima gaudet.
itio. Definitin haec nominalis est, nee hie ejus realitatem tria eimus. Utemur autem eadem in Theologia niturali, ia pdemonstraturi sumus Deum esse spiritum persisti si immo etiam ostensuri spiritum perseitissimam esse
. tu, Intelisus perfectissimus dicitur, qui omnia pollibe, lecti mi repraesentat distincte.
I ' Nimirum intellectus est saeuit 1s distincte sibi reptit αῖ 'di possibilia. Quamobrem eum determinationu egela ries, quae notionem intellectus ingrediuntur, sint istis motii per eas operationes ejus extendantur ad omne possibilestit distinctam ejus cognitionem, ita ut ne quiequam luper I se obseuritate sua eidem sese subducata, tantus utique id sitationibus adest consensus, quantus ob finem intelle&3 ceta potest , consequenter summa adest intellectus perst: ρ , so3. Ontol. . Equidem definitio praesena pro notastali 1 ιγpienda , neque adeo opus est ut denominationi insit ret, quoniam tamen non invitis notionibus intellestu, ἁ petis ni, intellectus persectissimus per distinctam omnim νε bilium repmsentationem definiri potest, nomen eoartallt , suae ostendendum erat.
606쪽
Quoniam intellei his omnia possibilia distincte sibi reprae. Muisitari
sentans est omnium maximus seu abi lute sitim mus f. 278. intellectusi hol esse. ; intellectus perfectig reus est omnium maximus, 't ficti ML seu avolute summus cf. 647. .
Mirum vide. inon debet intellectum persectissimum ' o. mnium maximum esse unum eundemque: etenim intellectus saeuitas quaedam agendi est G. ars. P uol. mpird, adeoque ejus perseitio nonnisi ex gradu, qui eidem convenit, aestinis. ri potest, ita ut persectior sir, cujus major gradus est. Gradus vero est quemadmodum virium, ita & facultatum magnitu da β 747. Unt 0.
. 6 9. Quia spiritus persectissimus intellectu perseelissimo gau- AD-hiabdet .6 6. , intellectus vero persectissimus Omnium maximus, inullinis seu absolute summus est g. 648 ) ; Diritui prauectissimo intiari spiritur pem Eus omnium maximus I eu absolute summus est. IMBUMi. g. 65 . Voluntas perfecti ina dicitur , quae non appetit nisi opti yoluntatis
Lex Voluntatis est, ut appetamus , quiequid nobis rea G μι/ρ Praesentamus tanquam bonum fg. 9O . VI lonem rix Quamobrem voluntas una ab altera differre nequir, nisi quod alia semper seratur in bonum, alia subinde in bonum, subinde in malum: &. si qua voluntas in bonum sertur, non potest disserre ab altera, quar itidem consim ter bonum appetir, nisi quod alia feratur in id, quod est melius, alia vero in minus bonum. Voluntas itaque persectior concipi nequir, nisi quae semper appetit optimum.
g. 65I. Quoniam spiritus persectissimus voluntate persectissima Volumis gaudet 3. 646. , voluntas autem perlectissima nonnisi in motritus peris
607쪽
optimum sertur F. 63o. ; spiritus perfectissimus non, ita ,
mum Iertur. Quae de spiritus persectissimi intεllectu A volentite iemonstrantur maximi sunt momenti, eum hisee principia id Theologi i naturali ad arduas veritates demonstrin4is iiserisimus. Suademus igitur, ut non modo haee principia, res aeti a m eetera, unde pendent, probe ei pendimur: ubi ea n semiliaria suerint, ouae in Theologia naturali inde dedeteciae, plana nobis & peripleua erunt.
. Ohtol. , ut scilicet non extendatur ad rem omnem, alto et in numero possibilium deprehendantur, quat extra illius spha iam sunt, vel saltem in Objecto, quod cognoscit, ob tenuit sua sese quaeda in eidem subducant. Intelle his adeo spiritis persectismi mi nec limitatur quoad objectum, utpote id daeae possibile extensus, nee quoad modum repraesentandi objicienteum in eo nil e Oneipiatur, quod non distinguat a teteris, toll- sequenter prorsus illimitalus est.
Unde non mirum. quod sit omnium maximus sea issilete summus 3. 648. 3. Limites enim in eausa sunt quoi edda,ltero maius coneipi possit quamobrem remotu disti liba prodire debet, quod est in suo genere maximum.
608쪽
spiritualitate animae inspecte. S93
non velimus, nisi quod nobis tanquam bonum quoad nos r praesentamus sus. 9oq. PDch. Opim , ct quod judicatur melius alteri praeseratur I. 898. Pomo . empiriP. Voluntas igitur limitari nequit, nisi quatenus bonum apparens praesert bono vero S bonum minus majori, consequenter omnem respuit limitem, si tonstanter sertur in id, quod est optimum. Quamobrem cum spiritus perstetissimus nonnisi in optimum seratur cf. 63r0;.voluntas ejus prorsus illimitata est.
Quae ad propositionem praecedentem annotavimus, ad praesentem quoque trahenda.
Intelligis hominis Minodum limitatus est. Nemo non si est is, novit, multa in hoc mundo adspeetabili existere, quae nobis ne sommo qui consule quidem, nedum distincte repraesentare pC stimus. Im- ω t. mo ubi quis ea, quae cognoscit Comparare voluerit cum ceteris, quae uia orat, sive tantemmodo spatiuiar spectet, sive temporis simul rationem habeat; contemnendae parvitatis esse numerum eorum, quae cognoscimus respectu illorum , qtue extra omnem cognitionis nostrae sphaeram constituuntur, a
unde satis intelligemus, etiamsi intra sphaeram Tulluris, quam ineolimus, si1bsis alnus. Intellectus adeo hominis valde limitatus est quoad objectum g. 468. Ontu . Eniliavero ideis iaostris singulis infinita insunt f. 186. , quae cum in iisdem involvantur cf. i879 a se invicem distinguere minime valemus,
ut impossibile sit nos eorundelii nobis conscios esse. Apparet adeo quod numerus eorum, quorum nobis in idea rei conscii sumus, sit contemnendae prorsiis parvitatis respectu eorum, quorum nobis conscii esse haud quaquam possumus, consequenter intellectus noster admodum limitatus est quoad modum repraesentandi objecta. Quamobrem cum ex ipsa desinitione intellectus intelligatur, intelle tum limitari aliter non
posse nisi quoad objuetum, circa quod versatur, & quoad tu dum objellum sibi repraesentandi F. 279. P chol. empiri , COΠ-
609쪽
s9 Srct. IV cap. L De Spiritu in genere
et autem intellectum hominis admodum limitatum illi, re objectum spectes, sive modum repraesentandi objectum Pit. monstrata; intellectum hominis admodum limitatum ille tyi dentissimum.
Limites intellectus humani non rectius agnoscuntur, sua ex contemplatione universi , magnitudine spatii mellilai infiniti rerum Varietate, quibus per omne tempus repli: Flium. Sed cum ea Phy scam supponat, in seleologiitza quae liue faciunt, tradi possunt. coiisderandum plaIuti est, veritates universales in sse singularibus, que erillant, ii eoque ex harum numero illarum quoque numerum 2 gdia' dum esse.
f. 6II. Limitatio Voluntas humana admodum limitata est. Quonian vo voluntatis luntas non appetit, nisi quod nobis repraesentamus iat rahuman . bonum quoad nos f. 9O4. lychol. empir. 2 ex pluribus hora alteri praeseri, quod judicatur melius cf. 898. sebcb. ob limitationem intellectus accidit, ut bonum judicetur vesnon est, immo ut melius judicetur, quoi pejus est. quo
obrem cum alii voluntatis limites concipi non possint, quia ut ea vel in bonum apparens, vel in minus per erroressi ita tur; ob i psam intellectus limitationem voluntas hinapa ria dum limitata est.. Voluntatis nostrae limites satis experimur: nemo mitti qui nesciat, nos in bona apparentia saepiu; ferri, quin id m& in melius, nedum in optimum, nonnisi easu incidere. sipvero in Psychologia rationali rationet eorum scrutemur, isunt F. 4. ; hic inprimis doceri debebat, un4enim N voluntas humana admodum limitata a summa ejus en F Bione longissima intervallo sit remota. Disseremia anima aspiritu per c
f. 636. Anima humana a Diritu perffectissimo infinito ic distat,seu eidem incomparabilis. Intellectus enim huma
610쪽
spiritualitate rami in specie. Ssy
modum Iimitatus est I. 634. ; voluntas item humana admodum limitata s=. 633. . Ex adverso intellectus spiritus persectissimi illimitatus est I. a. ,voluntas item spiritus persectissimi prorsius illimitata 6 633., . Anima igitur a spiritu persectissimo tanto intervallo dissat, quanto dissant limites intellectus & voluntatis animae ab intelle stu & voluntate illimitatis. Quamobrem si limites intellectus humani expendas mot. f. 63 - , quam stincomparabilis intellectui ilIimitato abunde perspicitur. Et quia limitatio voluntatis a limitatione intellcctus pendet cf. 924. 898. ' hoc empiros si intellectus humanus illimitato incomparabilis. voluntas quoque humana illimitatae incomparabilis esse debet. Necesse igitur est, ut limites intellcctus humani ab intellectu illimitato, limites voluntatis humanae a voluntate illimitata, consequenter eum intellectus illimitatus & voluntas illimitata spiritui persectissimo competat o. 652. 6530, anima humana a spiritu persectissimo infinito intervallo disset. Quodsi in Teleologia limites intellectus humani distin steagnose intur & magnitudo intellectus illimitari, quantum datur. - distincte cognoscatur, quemadmodum a nobis saElum in spe. cimine Physicae ad Theologiam naturalem applieatae, quo si stitur notio intellectus divini ex operibus naturae illustrata; propositionis praesentis veritas magis elucesceti Nostrum vero jam non est, ut in tantas nos diffundamus ambages.
Quoniam anima humana a spiritu persectissimo infinito et
latervallo distat; nequaquam implicat, dari spiritus anima hu P ni mana perfectiores diverto perscctionis gradu. Spiritui itaque ae m. .,
ima humana diverso gradu perfectiores possiZises sior g. 85.
inues. . Anactu dentur, solo rationis lumine usus definire nequeo; neque enim reperio rationes, quibus id evineatur. Asi seriptura saera hac in parte desectum rationis suppleti quae ange.