Psychologia rationalis : methodo scientifica pertractata, qua ea, quae de anima humana indubia experientiae fide innotescunt, per essentiam et naturam animae explicantur ...

발행: 1740년

분량: 718페이지

출처: archive.org

분류: 철학

611쪽

I piri uum.

s96 Sect. IV cip. I. De Spiritu in generi

tos dari elarissime doeer. Suffcit aptem nos in 'a , si ostendisse, non impossibiles esse spiritus ab fini hei

soti eosdemque I m.tato intellectu voluntateque lici in ta structos; etenim philosophiae est defendere autorit3ltra icii Pturre contra Antiscripturarios, quo fine satisfacit heste a

istiusmodi possibilitas.

f. 638. . - Omnis spiritus substantia simplex est. Spiritus epta

tellectu praeditus est fg. 6 3. , adeoque res sibi di acti it praesentat f. 273. PBchol. empiri . Quoniam igitur in iis p.ra figillatim enunciabilia distinguit f. 38. η cla empir j,

vel ,erceptae, tum eorum, quae in ea distinguit, sibi eda est, consequenter cogitat f. 23. PBchol. empla.). ullam rem cum corpus, adeoque substantia composita . My molJ, cogitare nequeat 3. 44. , neque corpori vel aerit a facultas cogitandi communicari possit f. o.) ; spiritus pulli substantia composita esse potest. Enimvero substastia ossi ii vel composita, vel simplex est f. 683. Ontot). Oinnis i spiritus 1 ubstantia simplex est.

Simplieitatem spirituum omni tempore agnovere losophi, & Theologi . Postquam Hobbesis autore malilii, mus invaluit, non defuere qui substantiae immaterialis tot sibilitatem inde probare eonati suetunt, quod sub LInulla sine extensione eoneipi possit. Phinei pium hoetit Vi verum admisere posthac etiam alii, qui spiritus et eorsti distinguere voluerunt,& stine etiam spiritibus extensuas et huerunt, sibi perperam persuadentes spiritum fingi iis ei punctum mathematicum, propterea quod Mathematici num definiunt per id, cujus pars nulla est, quem οὐ shilosophi ens simplex per ens, quod partibus nullis ci I t. 673. Ontol. . In eo autem oppido saliuntur: ps, enim mathematicum imaginarium quid est f. 3-ui vero novit, quae de eme simplici demonsitamur 6 i

seqq. Onto P, Vltro concedit punctum mathematicen ι

612쪽

Biritualitate animi in specie. 697

stantiam simplieem toto coelo dimerre, quemadmodum puncta

Σenoniea non esse elementa rerum materialium t . 2i7. Cosm.

quae tamen lunt substantiae simplices c . r.82. ciminc , es: cimur. Materiam igitur cum spiritu, quae canesius a se invicem o, time discrevir, infeliciter confundunt, notionum genera um parum gnari.

g. 659. Quoniam spiritus omnis siubstantia simplex est 633

Spiritus quoque perfectissimus , utpote in spirituum numero con-

Qui spiritui extensionem tribuunt, infinitam extensionemrribuere debent spir tui perseitissimo, utpote illimitato: unde multa si iunt in Theologia naturali absurd '. Fingunt spirituum perfectissimum instar spatii imaginarii, cui infinita tribuitur extensio. Et hine non desuere, qui ipsum spatium pro spiritu persectissimo. quam Deum esse constar, vendita. runt, veluti 'Abus Rapisen in Conamine de spatio. ente reali& absoluto. Cue absurdum ipsis videatur, spiritum sei senissimum, ens maxime activum, sine partibus concipere; ad propositionem praeredentem jam indieavimu3. Spiritum

nempe imaginari volunt, cum tamen essemia & natura ejus sub imaginationem minime ea dat, quod perinde est ac si po- res videre, sonos gustu pereipere velle. Patebit vero deinceps quam sit neeessarium simplieitatem animae ae spirituum Perspicere, ut immortalitas animae ct spirituum in genere firma demotaratione nitatur.

. 66D. Nullasseisitus ex alios risu existente oriri potest. Omnis Spiritur enim spiritus sit bstantia sniplex est cf. 658. . Quamobrem uvii cx a eum nulla substantia simplex ex alia Ilibstantia simplici exissen. t rq tu te oriri possit I. 688. Omoty, nullus quoque spiritus ex alio spiritu exissente oriri potest. μή

Ne propositio haec in perversum sensum trahatur, probe perpendenda sunt, quae ad stabiliendam imposlibibtatem or.

613쪽

398 Sect. IV. cap. I. De Spiritu in genere

tus entis smplieis ex alio simpliei in medium1ὀdusti lini f. 688. Ontol. . Etsi enim spiritus quoque persevissimilii qei

Deus est, sit ens simplex ; non tamen inde sequitur, quia i Deo ortum haberi nequeant spiritus finiti. Neque enim osuntur ex Deo, quemadmodum corpora ex materia pracii

stente : quod ut rectius intelligatur , probe perpetita ea

est, si spiritus ex Deo orirentur, eo 3 aut esse debere pistica iam aliquam substantiae divinae , quod simplieitati re sidu& ideo tanquam erroneum a rectius sentientibus omai tydrejectum aut ipsam substantiam divinam in spiritum finituat vel ejus particulam in eundem transformari debere: quot istud immutabilitati divinae eontrariatur & adeo absurdum yi sum omni tempore, ut nemo unquam philosophorem te tyne quidem somniaverit; hoe vero & simplicitatem ti immati bilitatem divinam simul evertiti Et ex eadem ratione rejici tur illorum error, qui sibi imaginantur, spiritus finitos ei P: eirianasse. eum ne hoc quidem simplicitati divine edarediit, Liquet igitur tantum a belle ne praesens propositio in erro rem seducat, ut potius ad errores de ortu lpiti tuum finitorea passim obvios & citra autoritatem seripturae saerae rataIlli tos consutandum mitifice condueat. Et hoe inprimit rapropositionem praesentem in medium adducimus. Chnis propositionem eandem confirmat de angelis , quando ζῖς' randi potentiam iisdem denegat. Dum enim nulli inter ιa'gelos matrimonia esse docet Matth. XXII, 3o. hoe ipsi asta modo insinuat spirituum genus non propagari per tenent pnem, quemadmodum hominum in praesente keulo. doti am vero matrimonii fundamentum est generandi potentii si imatrimonio locus non est, ibi generandi potentia deficere it tis. 66 I. - iij au, SpiritVi silit necessario exsit, aut, s contingrater ui h ὴ δε oristi rationem eXis uti α suα sincisum in ente vires uris in pussit. ab eo ex nihilo produci debet. Spiritus enim eas snplus est 3. 638. . Enimvero ens simplex aut necessario existit, si contingenter existit rationem existentiae suae suffcieatessi stati

614쪽

Uspiritualitate animae inspecie. S99

ente necessario habet G. 689. Omild, atque ex nihilo produci

debet. Spiritus itaque aut necessario existit, aut, si conti ligenter existit, rationem existentiae sustici tem in ente necessario

habet, atque ex nihilo produci debet. Quamobrem cum cias necessarium sit causia spiritus contingenter existentis f. 8Si. 866. Ouoid ; ab eodem ex nihilo produci debet.

Consona hare sunt seripturae sicce r in ea enim docemur, Deum, spiritum persecti si mum, necessario existere; angelos vero, spiritus finitos, a Deo creatos fuisse. manavis adeo in philosophia non suppetant rationes ad decidendum tussicientes,

utrum anguli dentur, necne; per eam tamen constat, si dentur angeli eos a Deo ex nihilo prodiit osseu creatos fuisse. Atque hoe suffieit ad defendendam veritatem revelatam adversus eos, qui eandem impugnant, consequenter philosophus circa ortum angelorum satisfacit ossicio suo.

. 662. Spiritus necessanus dicitur, qui necessario existit: S rL Spiritus ti tus vero contingens appelgatur, qui contingenter existit. cessariis

Spiritum necessarium non dari nisi Deum, eeteros qui eat -δη utrastunt, omnes esse contingentes, in Theologia naturali demon. strabitur.

Spiritus contingens ab eme simplici nec aris ex nihilo I - D peiamtia duci debet. Spiritus enim contingens est, qui contingonter existit Diritus rem 3 662J. Jam si spiritus contingenter existit abente neccssario tingentis a ex nihilo produci debet cf. 66I. . Quamobrem cum cras omne n esuris in .ut compositum sit, aut simplex cy. s. intol. 9; ex nihilo ς isma producendus est vel ab ente composito, vcl a simplici. Quoniam spiritus omnis adcoque otiam contingens cf. 662. , substantia simplex est Os. 638. simplex vero cx composito oriri nequit β. 687. Ovul ; cns necessarium, a quo produci cx nihilo debet spiritus contingens, substantia simplex esse debet. Quamobrem

615쪽

obrem si spiritus contingentes dantur, necesse est detur eas is plex necessarium, a quo ex nihilo producti- - ..

' Nondum evineimus entis simplicis necessuit ritualem ; sussieit enim hie constire eiusini spiritu geritis non posse esse nisi eas simplex necessatium si et logia naturali ostendemus,

dem Theologia naturali demolistrabimus, smm' mspirituum numero esse. Et scripturae sacrae teni stat tales quoque es le angelos. Consentit adeo Π pq f. sen eum seriptura sacra & principii ldco est '.' ', ἡ turali. Equidem vulgo sumitur nonnisi sinite a BG p . . posse : unde sequitur spiritum non posse pro)ρΠ h iritU. Enimvero eum prinei pium 1flad induisone snum in natura rerum materialium obviarum nitatur, ξctio vero ex nihilo sit a generatione prorsus diverti, muniversalitate illius principii, tum de ejus eItenhostionem dubitari poterat. Nostrum vero n0n exaprincipi i, quae obseuritate quadam laborant, ut studiterpretationis, & quarum veritas per notionum minime patet.

tin contingens spiritus est 3. 662. , adeoque substantia i*y extis q. ββ 638. . Quare cum ortus simplicis nisi instantadedi iii queat f 694. Ontol ; ortus quoque spiritus coatillόezlii '

stantaneus et se debet. . . ua Habet praesens propositio usum tuum in taplicas q

Notio ortus hiritus con tingentis quatissi. 663. .

Ortus spiritus contingentis notio distinga foraestri Quoniam enim spiritus contingens spiritus cf. oozJ,

616쪽

ω spiritualitate anime in specie. 6oI

in numero entium sinaplicium est I. 638. , ortus spiritus com tingentis est ortus entis simplicis. Sed ortus simplicis notio distincta se ari nequit β. 693. On l. P. Ergo nec ortus spiritus contingentis notio distincta sermari potest.

Propositionis huius praeclarus est usus in defendenda autoritate scripturae sacrae , quae spiritus contingentes dari &eos ortum suum a Deo dueere docet. Utilia etiam est ad everrendum principia atheis mi , e,m athei Dualistae vel Idea-listae animas spiritus necessirios faciant, quod earum ortum distincta notione explicare non Ualeamus.

f. 665. cirrumpi dicitur, quod dissolutione in partes dissolvitur. Cretario, Et id corruptibile dicitur, quod ita interire potest. Ex advera quia γ' '' so vero incorruptibile est, quod corrumpi nequit.

E. gr. Corpus humanum corrumpitur putresectione, qua materia, ex qua constat, in partes minutissimas resolvituri per auram dispergendas , ut non amplius existat. Et propterea eorruptibile dicitur. -

Corpora corruptibilia iura. Etenim corpora sunt entia corruptibil .eomposita . 1 I9. Cosmia. , adeoque in partes di lui pos tar corpo- sunt β. 33s. λωί. . Qiiamobrem cum essentia eorum conis NMm sistat in modo, quo tales partes, non aliae inter se junguntur 3. ΙΑΟ. Cosmold ; corpora, quae existunt, facta partium dissolutione existere desinunt, adeoque intereunt f. MI. Ontia P. Sunt igitur corruptibilia 6660.

Tota demonstratio applicari potest ad corpus humanum, quod putrefactione corrumpitur, ut clarius intelligatur.

Spiritus es modo interire nequit, quo corpora inureum. Interi is innis enim spiritus substantia siniplex cst sit. 658 , adeoque corporis os misit lyh. Ration. . Gg gg eodem rum repu

gnant

617쪽

6o a Sect. IV. QU. L. De Sphitu in genere

eodem modo, quo composita, consequenter corpora f. II . Cosmi. intereunt, interire nequit , 697. 0ηrol.).lta fieri non potest ut spiritus putrefactione edrressi ila quemadmodum corpus humanum corrumpitur.

g. 669. si his . . PFΠλδin quotidie experimur corpora dissolutime pr. iuri Mustrire , evidens est spiritus hoc modo interire adais e 6680. Spiritus itaque omnis incorruptibilis est.

Qui simplieitatem spirituum negant iisdemque eI en dita tribuunt, quae sine partium multitudine eoneipi nequii f Η Ontol. quomodo ineorrnptibilitatem spiritus demositat Pollini non apparet. Etenim per n1turam suam orase tIi '

tionibus vim inferre velis, spiritum omnem esse corta l. 'lem: quod quam fit absonum nemo non videt. At tun is plicitate ineorruptibilitas adeo neeessario nexu eohaeret, ut 'ne cogit1ndo quidem separari possit. Unde apparet, Pupivera & utilia doctrina de simplicitate spirituum.

. Quamdiu itaque ostendi nequit, esse aliquam sadihil νnis eausam S ensistud, eui est potentia annihilinei,s iiii a quoque annihilare velle ; spiritum quendam tua interiri zy

nime constat.

618쪽

spiritaiaitate animae in specie. 6

Εrgo etiam si spiritus interire debet, in instanti intereat opus

est. Spiritus interiro non potest nisi per anni hilationem. Quodsi adeo Deus, qui ereavit spiritus, spiritum aliquem annihilare

vellet; in instanti interiret, eum ex adverso corpus humanum, quod putrefactione corrumpitur, successive corrumpatur, ut certum quoddam temporis spatium Praeterlabatur, donee corruptio fuerit absoluta.

f. 672. Interitus spiritus nulti notio distincta formari potest, nee Notis iis bri nos ultim euusdem notionem habemus. Interitus spiritus instan- t pisi istaneus est si. 571. , adeoque in eodem distingui nequeunt prae. Ψ licterita, praesentia & sutura g. 693. λωί , consequenter quorum unum post alterum existit V. 584. Ontol. 9. Enimvero os notio rei distincta sermari debet, inesse eidem debent, quae a se invicem distinguere possumus csi. 68a. Log. vel f. 38. 0 Aempiri, Interitus adeo spiritus nulla notio distincta formari potest. Quodsi spiritus interire debet, necesse est ut desinat per

annihilationem G. 67o. . Enimvero cum nos potentiam anis nihilaiadi non habeamus, ut ejusdem tanquam nobis inexistentis conscii esse possemus, quemadmodum conscii nobis sumus fa cultatis imaginandi & appetitus , neque annihilationem rei . cujuspiam unquam observaverimus in rerum natura, ut elus aliquam sensit duce acquisivissentiis ideam, qualem corruptionis corporum vivorum per putredinem habemus; nullam quoque annihilationis notionem habere possumus, consequenter nec interitus spiritus. Hine & philosophi nullo non tempore admisere, nihil in

rerum natura anni hilari, quemadmodum ex eadem ratione nihil quoque creari statuerunt. Naturaliter enim. hoe est, per naturam rerum finirarum, nec creatio, nee annihil alio possibilis. In Theologia vero naturali ostendemus, utramque Po' Gg gg a tenis

619쪽

tentiam, erea riem scilicet se annititariem, Deo eum et' qui eum sit liberrimus, ab ejus arbitrio uniee pen et, F id potentia ereat. ice vel annihilatrice uti velit, e sequenter Pta solus quem dmodum spiritus creare, ita quo oe uini aut pote1 . Sed haee ad Theologiam nuuralem pertinent,

Rarionalitas Omnis spiritus rationalis est. Omnis Gim spiritus it hiri u - tellectu praeditus est l. 643. , consequenter possibilium sotimnes formaee, de iisdem judieare & ratiocinari potest l. SrJ PBcbos empla. . Quamobrem cum ratiocinanio c0ἔm ea tur, quicquid beneficio rationis cognoscitur f. 492. 85Mempir. ct usus rationis ratiocinando sese exerat f. ἡ tione praeditus esse debet spiritus omnis, consequenter natiosi' ' lis est f. 45Ι. Idem etiam sic ostenditur. Spiritus omnis intellectu pet ditus est f. 6 3. , adeoque per essentiam ti naturam suant ratiocinandum aptus sq. 323. lybo pr. , Enimvero di xus veritatum univertalium perspicitur per demonstratio f. 446. , adeoque per syllogismos d. 498 lag.), seu rati cinia f. 33a. Ing0. Spiritus itaque per egentiam 9 naturam has aptus est ad veritatum univerialium nexum perspiciellius, consequenter rationalis est 3. 43i. .

Ritio sane spiritum ab aliis substantiis simpliethos, vet ,

euitates tantummodo animae saeuitatibus inferioribus ineoli habent, distinguit, quemadmodum inserius magi Et rationalitate spiritus spiritum vineir, quo unui altero I aestantior. Unde in Theologia naturali demonstrabiuri laspirituum summo summam quoque eompetere ratio R. in Deo rario non Pendeat a ratiocinando, quemadmι, ea εspiritibus finitis.

620쪽

ω spiritualitate animae in specie. 6os

eoque ratione praedita est fg. 43M ; Omis spiritus cognitionis philinuitae capax es.

Spirituum adeo est philosophari, eumque Deus rationem concesserit spiritibus, diei potest spiritus ad philosophindum suisse factor, quemadmodum aves ad volandum. Avis enim ad uot indum facta dicitur, quia per essentiam 3 naturam tu am ad Molandum apta. Quamobrem quia spiritus per Hentiam ct naturam suam aptus est ad philosophandum; eo Gem sensu ad philosophandum factus. quo avis ficta ad volandum dieitur. Cum adeo anima sit spiritus c. Os in, homo quoque, eui Deus animam dedit, ad philosophandum natus, ut adeo homo philosophus vitam vere hominis agar. Repeten. dum vero est aliunde, quid sit philosophia, quid sit cognitio philosophica β. 29. S seqq, S g. 6. S seqq. Dp. prae δ, ne dicta in perversum sensum Irahantur. . 673.

Spiritus memoria gaudent. Spiritus enim Omnis rationa' Spiritui me Ff β. 673 ), adeoque ratione praeditus est GL AIIJ. Qt m- moria com-obrem cum spiritui frustra competeret ratio, nisi quoque ea- petis. dem uti posset O. 432. ; usius rationis eidem denegari non potest. Enimvero ad usum rationis memoria requiritur g. 630. Spiritui adeo memoria est.

Non tamen promiscue omnia, quae de memoria hominis partim in superioribus , partim in Psychologia empirica diximus, ad memoriam spirituum applicari possunt. Quam Dbrem ne confundantur, quae separanda sunt, propositionem sequentem addere juvat.

f. 676.

Spiritui qua tali competit memoria intellectualis. Spiri- - . tui enim qua tali competit intellectus cf. 643. , adeoque res, Stristium quas cognoscit, distincte sibi repraesentat I. 27S. 0 hoc empiri). temoria. Quoniam itaque memoria consistit in facultate res reproductas recognoscendi F. ita. PANGA. e in I memoria , quae

SEARCH

MENU NAVIGATION