Psychologia rationalis : methodo scientifica pertractata, qua ea, quae de anima humana indubia experientiae fide innotescunt, per essentiam et naturam animae explicantur ...

발행: 1740년

분량: 718페이지

출처: archive.org

분류: 철학

631쪽

616 Sect. IV tap. I De Spiritu in gemi

6880 i sapientiam humanam quoad finium quoque subditia, tionem a1molum limitata in esse liquet fg. 68. 0Mi. oniam itaque anima humana limitata est udat labum determinationem, quoa a medioru n electiostem ti quod finium subordinationem per dononstrata s quoad lingulas typar es admodum limitata est 3 678 .

Limites sipientiae humnae distincte agnoscere erili et rest in philosophia morali, non medo ut caveamus, te 2 is sapientiores videamur quam sumus, verum etiam re in cha parandi sipientia desiderari patiamur industriam ah tet Qui vero arctos, quibus sapientia humana edereetur, liti magnoscit eosque cum sapientia summa confert, abun et πη vincitur haud quaquam repugnare, ut spicinia animi haravi longe sapientiores diverso gradu existini.

f. 692. Niis item tu Nemo hominum in omnibus est sapieti. postamus tria. iiii esse hominem in omnibus esse lapientem. Quoniam sapi eas do lauton. nibus luis liberis fines naturae suae convenientes prascribit οπ dia ad eos ducentia eligit, finesque particulares ita Di laxi

subordinat, ut propiores fiant media remotiorum nunquam in sine determinando a vero aberrabit, nec eliret, quae ad finem parum ducunt, nec fini, quem iam dit, ultimo intermedios alios subordinare neptigit. Ea vero domestica experientia convincimur, nos in fiste tim nando saepissime a vero aberrare, fine prout decet dentata clicere media, quae ab eodem nos abducunt, θ de ficida ic ordinatione vix unquam cogitare. Plures adeo occulta i*lus, quibus no S sapientes minime probamus, etiam Frai s sapientes prastare intendimus, ut taceam caliis pluriaNS, Pbus desectum lapientiae ultro agnoscimus. Nero irria: νminum in omnibus es sapiens.

Idem etiam directe ostenditur. Qui sari atta ἡ

632쪽

spiritualitate animae inspecie. - 6II

bare voluerit, is in dato quolibet casu judicare debet, num filiis sibi conveniat, quaenam sint media ad eundem consequendum apta ct quomodo finis datus ultimo per alios intermedios

subordinari debeat cl. 678. . Quoniam ex iis , quae de fine

dato cognoscit, colligere debet, num sibi conveniat, opus est aliquo principio generali, vi cujus haec insertur conclusio : Finis datus mihi convenit I. 49. Log. . Et eodem modo patet, ut quis porro inserat, finem datum per hac mcdia certo & ex asse consequi licere, vel probabile esse ut finem datum per haec media contequamur, si non ex asse, saltem ex parte, denuo Opus esse principio aliquo generali. Neque minus idem liquet de siubordinatione finis dati. Enimvero nemo non novit sibita omnibus, quae obtingere possunt, negotiis principia istiti modi universalia non esse, plerisque tantummodo imitantibus alios vel semetipsos in calibus, quos aliis antea obviis similes utcunque judicant, ut successus sapius fortunae magis, quam sapientiae sit tribuendus. Deficit' adeo illa scientia, quae ad sapientiam requiritur in multis casibus, utut in quibusdam non deficiat. Quamobrem nemo in omnibus sapiens esse potest.

- Εis pervulgatum sit. neminem in omnibus esse sapientem Z. cum tamen vulgo non distincte cognoscatur, sapiens in omni, bus ea istimatur, qui in quibusdam se sapientem probavit. Enimvero qui novit, quanam linentia instructus quis esse debeat, ut sapientem in aliquo negotio sese probet ; is non modo propriis viribus nimium non confidet, sed nee in eorum eonsilio fiduciam collocabit, quibus sapientia in dato casu non m a. gis, quam sibi favet, utut in aliis negotiis sapientiae laude me.

rito suo emineant.

Spiritus sapientiae capax es. Sapiens enim fines naturae αν si . . suae eonvenientes & media ad eos ducCntia eligit, finesquo Par' At I μγ,riaticulares ita libi invicem sibordinat, ut pNPiores. fiant media capax.

633쪽

remotiorum 3. 678. . Necesse igitur est ut judicet, Deri

datum naturae tuae sive mediate. ive immediate convenire est media ad eundem ducere 6 ad eum consequendum aliis ego magis apta, finem denique datum habere fele ad finem ei ulteriorem per modum medii at finem, seu esse medium ita sequendi finem ulteriorem. Necesse igitur est, ut ex iis, itus

de fine cognoscit, judicet qualis is sit, ti ut in prompsi ii niver tale quoddam principium , talem finem natura fiat is mediate, vel immediate convenire, cujus applicati0ae ldad tur judicium , finem datum sibi convenire. Convelli tali mergo finis cum natura sua ratiocinando cognoscit f. 357, h, eho . empiri, Similiter opus est principio aliquo generali, ta jus applicatione enascitur judicium, ad hunc laena conseque' dum his opus esse mediis: nec minus tali principio opus t ut perveniatur ad judicium, hunc finem esse medium allesia finis consequendi. Denuo igitur ad ju cia illa pervellitur u tiocinando l. cit., Quamobrem sapientia loeus Da e operationibus intellectus, consequenter ea non cadit hi i ta taintellectu praeditum. Enimvero spiritus omnis intellectu se ditus est g. 643. . Quare fieri potest ut fit sapiens, se perinde est, sapientiae capax est.

Propositio praesens variis adhue modis alii ὀeaeae ni terat veluti ex eo. quod sapientis sit seientia s. 6 8.I si si 'habitum demonstrandi supponat f. sue . Lu. . spe triti xi concipi nequit 3. SP ci seqq. LOI. adeoque non eliete nisi in ens intellectu praeditum, eonsequentet in spiritu 643 in . enimVero non opus est, ut propositionem vel per d*iones eonfusas et aram pluribus modia probemus. propust 'nes enim, qu*e diseeptationibus obnoxiet sunt, plerihus Ni tionibus firmari subinde utile est, eum alii aliis nugis tosis eantur adeoque per unam ad assensum compelliatur, ii via per aliam compelli non poterint, disi laee deaρο mitii tabciat aliis quam altera. πι

634쪽

Finitum S limitatum Uulgo pro synonymis habentur adeoque mirabuntur nonnulli, cur hie demum probetur sui j dcbere fila itum. Enimvero eum αὐ

res, adeoques'ratur utim rarus dieendus siti erius intellectus Rcinras omnem I mirem respuunt; ens autem infinitum reale a finito reui in oppositione ad infinitum & finitum ma. nem meum quod im iginarium est ij. 8os misi. , ita discre-i V'ν βμψd 60 umi, beat omnia sim ut, quae eidem actucile potiunt I. 838. Ontoc , finitum vero eadem non nisi Ii ri a sua.

635쪽

6ao Sect. IV. CV. I. De Spiritu in genere

sueeessive experiatur I 83 . ontοἱ : nobis uti alle e milia, dum erat ex limitatione intellectus & vnluntatis conlisi fai tudinem spiritus. Qiiods vero quis mi it ena saltum 2 li, mitarum pro synonymis hibere ' vel ex limitii:dat hdueere, quod si ecessive status suos possibile; -erpeti stor, rileontra ex suecessione statuum diversorum inserte limitatior de erminationum essentialium i nos minime repugiuatei iι bebit.

f. 696.

Cur nou plu- Cum solo rationis lumine usus definire nequeam, an hi. Odὸ spirit, ritus finiti praeter animas nostras dentur alii sedit. f. 6sp),bus tradam vero scriptura sacra magistra discimus, ad forum Theolop. rum spectent, nec temere in philosophiam inferri debest lnostrum quoque non est inquirere, mina spiritus finiti, quos ad gelos dicit scriptura, habeant corpora o quomodo ipitiva

perceptiones motibus in corpore factis ac vicissun motus cooporis volitionibus consentiant; multo minus autem nostris κ' inquirere in differentiam spirituum bonorum I malorum, sunscriprura sacra satis persipicite exponit. Desectus philolops ex scriptura sacra stupplet Theologus di tibi philosophis es amplificandum scientiam scripturae sacra lectioni Iesse maipsemet Theologi personam induit, quatenus inde petit luna rationis impervia. Et quamvis philosophiis, qui idem Astnianus est, in iis, quae ad forum philosishicum sperat, pquiescere non debeat; consultum tamen est, utquet ad T Plogiain spectant a philosophia separet, tum ut folius πreat philosophiae cum Theologia, seu rationis ac re conscii sius, tum ut absque ulla difficultate innotesctat, sint rationi impervia & quae Theologia habeat sub dilata losephicis,quosnam desectus in philo ophia senseat. Heter pdistincte exponere debet, ut animo compreheaetatus, evidentia sua percellunt, ct Theologus, Ophilol hu trabet. Unde vel me tacente perspicient acutiores, grassi β - Ι et l

636쪽

ω spiritualitate animi in specie. 62r

CAPUT II.

De Animae ortu . unione Cum corpore & immortalitate.

neatus obtinear, quos hie scrutari nostrum non est. Quoties. e. hin' Qςφbulo creationis utemur, toties eum, non aliumg'ineatum eidem tribuemus, quam quem fert definitio. o stra lis in Psi chologia termino ereationis prorsus abstire, nii luem indoctrina de ortu animae dudum esset rece- P us. Ceterum cum productiouem ex nihilo alibi iam expli-

m n oritur, adeoque existere incipit, cum antea non existe- μωρους. 9- SM. Ontol. , Consequenter contingenter existit ε. 204. On-

I, Ox nihilo produci debet cf. 69I. Ontol), atque adeo alitermn nequit nisi per creationem f. 697. .

Quod anima humana orta sueι it. nee neeessario existat, in I heologia demum naturali demonstrabimus, ubi existentiam ni demonstraturi sumus. Quoniam enim arduum quid in existentiae Dei demonstratio, prastat principia Propiora,

637쪽

quibus indiget. ibidem stabiliri, quam ea ὀem eiust ebra, nere. ne negligentia lectoris impatientiae emis dbu il sensui.

sendu IV. Nomen hoe in philosophia hodie receptum. cemeninsiperio. i seculo de ortu anima: e mroversae agitarental iciat he l gos ' pltilosophos Jenenses atque utebei pensis 'Prum illi anim v creationem, hi eiusdem per tradueem pro δ' tionem de udebant. Jenenses Creatiani appellati ieretentia vero de e eat timeanina arum jim in primitiva Dclesiit: cepti suit, quemadmodum ex iis apparet quae Himum, epistola ad Mareellinum' Ana psychiam Oper. tom ly. pall. pag. ii 2. edit Joauuii Imrtinaei de sugu limu de liberos biciis lib.3. c. ri. de variis sententiis circa ortum animitani notor utar. Suos quoque inter Scholastires defensites mili animarum creati , quos inter solum D. Ttimam eoaenez se suis utar. Ubi vero animas a Deo ereari stata is, deplas de ejus creatione quaestio, scilicet num in prima stitimam ne condit: e Derint, an vero tum demum ereeatur. si ac corpus in utero sormatur: de quo in sequentibus item Vulgo Creatravi de seneunt tum demum ereari anima , denis infans in uteio vitam hominis vivere incipit. Uale Mitateq i im in Primitiva ecclesia eontra ereationem animi πνtae fuere ob propag itionem peccari originalis, cum a de itur animas creare peccati hujus labe insectit. gotii, styimmunes creare poterat Enimvero an diffieultimis verae. an tantummodo apparentes, sine principiis It

I i' /g- - rari nequit. Si enim anima a parentibus pro sem , V kj f, hi , Ri λβ hilo utis orietur ex animabus patentum,

638쪽

dinione edim corpore γ imm rasitote. 6 et 3

seminis, unde corpus generatur. Quoniam antia ae sunt ib- stantiae sinapices g. 48. , anima infantis ex parentum aniιν. a bus oriri nequit β. 688. Ont . . Cumque praeterea materia . laminis, unde corpus generatur, sit extensa f. I I. cismpl. P, adeoque partibus constet c f. 3 4 9. Onἱοί ), conssequenter ens compostum sit I. 33 I. Ontia. r, nec anima insantis ex materia seminis, ex tuo corpus generatur, oriri potest O rol.). Patet itaque animam, siquidem eam oriri supponas, a parentibus cum corpore generari non posse.

Impossib litatem generationis animae a parentibus sactae urgent Creaι iani pro stabilienda sua hypoth. s. Supponunt anim aut animas propag iri debere per generarionem, ubi hin die demum oriuntur, aut a Deo ereari. Quamcbrem subnto primo alterum ponendum. Fuere ramen, qui hunc animae huminae ortum defenderunt rationibus magis theologieis,

quam physicis permori, quod sciticet existiniarent, sic pro . pag itionem peccati originalis a parentibus ad liberos i calauatruelligi, simili sui sintile generanἔe.

q. 7 OLD Materialis arum is thesi anima a parentibus cum eo ima apore generatur. Materialistae enim animam pro ente materiali parentibu habent s. 33. , quale corpus est. Quamobrem cum extra dubium sit, corpus generari a parentibus S generationem pendere a semine maris in uterum ejaculato S OVulo matris e bis..H. M. dem foecundato, quemadmodum in Physica luculentius docebimus; quin anima ex hypothesi Materia linarum a parentibus

a cum corpore generari debeat, nemo non videt. Simplicitas animae obstat, quo minus eum eorpore Pergenerationem a parentibus propagetur o . . Quam obrem cum Materialistae simplieitatem animae tollant, nihil amplius obstat, quo minus una eum eorpore ex prae istente aliqua materia oriatur ei tra productionem ex ni h lo t . 41.

639쪽

hypothesis de ortu animae a parentibus per geretilitam. . . Hi ne inter Eeelesiae primitivae Patres Tertulliam, quin, teri allistum isisse constit, hane animae originem desilii . R. tionem hane reddit ipse augustinus epist Io9. Tom. e. 0 et pag. IJ I. editi anni i7οo. cum enim sententiam τι regis lse quae tum recensuisset, in haee tandem verba erumpit: Diuilianum hoe somniasse quod scilicti animae ex ea . semiuibus oriantur mirandum non est qui etiam ipsim et astrem Deum non esse niti corpus opinatur. Sunt Reidem vi Tretullianum ab errore Materialimrum liberaturi eostreaica ipsum per corpus subsunt iam intellexisse: enimvero h1t it torta explicatio Hierou mi S Zugustini testimoniis parum cae sentit, nee hypotheli de animae origine eonvenit. Dil mihi ne potius in Declesia primitiva ob hypothesis philosophia

nemini vexas suilla creatas, quamdiu veritates revellitas stare jeeit vel in errores deformavit.

Thaduciani Generatio animae a parentibus facta seu ejus ex reipula uiuum di- tis seminibus ortus dicitur Propagatio mimae per tratistae tum qui propagationem animae per traducem defendunt, να tur Traduciani.

Propagatio haec animae per traducem fieri dicitur a Traiano&sequacibus, quia ab anima materiali parentum aeditae pitur, eum seminibus utero infundendum, ex quo anima a tur, quemadmodum se reuius ex arbore deereptust Epiri nori insertus in arborem excrestit illi similem. Propagario animae fer

t ducem, Vicitur.

o. , propagationem animae per traducem naturae Pugnare agnoscere tenetur I. 7oo. Unde mis

640쪽

uvione cum corpore , immortalitate. 6as

Delum defensori animae propagationem per traducem reiecerit, quamvis propagationi peccati originalis si ven rem: agnovit enim hypothesin hanc ad Materiacismum natales suos re . ferre , ct naturae animae spiri rueli esse advertim. Quod Mero non defuerin', qui, eum essent hostes Materialistarum&spiritualitatem animae defenderent, Tradi uianorum tamen ca . . sixa secuti sunt, non a Ita de causa factum, quam quod veritatum inter se nexum insuper haben es seia teCtias contradictorias elegerint: id quod in aliis ereberrime accadit.

ex qui stactus in utero formaIur. Hodie pro certo atque cx- tia auima plorato habetur, saetum in utero materno non generari ex mas- rvmsa seminis rudi atque indigesta, sed ex corpusculo organico prae- existente, sive organicum istud corpusculum sit animalculum spermaticum , sive quodcunque aliud rudimentum foetus: iod in Physicis accuratius discutiendum nobis hic perinde os . Enimvero quoniam generatio non admittitur nisi ex praeexistente organico, quia vi corporum ex massa rudi & indigena, quam chaos dicimus, organicum quid sorinari concipi nequit; corpuscula praeexistentia organica aut necessario existunt, ita ut impossibile sit materiam existere alia serina quae est atheorum impia hypothesis , aut in primo rerum ortu creata suere

quod in Theologia naturali evincemus). Jam animae tanquam substantiae simplices I. 48. itidem aut necessario existunt g. 689. Onul , aut, si oriantur, per creationem oriri debent g. 698.2: quod posterilis veritati Consenta inetura in Theologia naturali demonstratur. Quamobrem sive animas

ct corpuscula organica, quae foetuum rudimenta continent, ne cessario existere fingas; sive utramque subitantiam a Deo creatam esse in prima rerum creatione ponas ; evidens est animas humanas praeexistere debere in corpusculis Organicis, ex quibus scelus in utero formatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION