Psychologia rationalis : methodo scientifica pertractata, qua ea, quae de anima humana indubia experientiae fide innotescunt, per essentiam et naturam animae explicantur ...

671쪽

statu n, in quo organa ipsius in universum omnia a sustiliolliri suis plenarie cessant 3.733. S ex eo statu eorporis totius iste' ritus coni equitur 3.7339. Si igitur anima per anilotiam mi talis dicenda, necesse est ut aliquando ad eum pervestiat stat , in quo exercitium omnium saeuitatum simul cessat ti alii aer in dem interitus consequitur. Enimvero anima lateriae uilla nisi per annihilationem d. 732. . Ergo in eo statu, ud ad citium omnium facultatum una exspiraret, anima traieci Tabhilatio consequi deberet.

Notionem mortis eonseeuti sumus ex obsecratidae Ndporis mortui. Quamobrem si ad animam, que 1 e nn prorsus differt, applicari debeat, neeesse est ut determaillo nes notionem mortis corporis ingredientes tam subessit tri tationem, quam essentia animae exigit. Quemadmo sici id que in corpore organteo nostro viria sunt orgini dire is functionibus destinata, ita animat insunt diversae stellitia qu1rum singulae diversis destinantur usibus. quimdhteia liin eorpore functiones omnium organorum simul registi: ibanima singularum facultatum taeteitium una eessire 4ebit Porro corpus interit per corruptionem, anima vero inura nequit nili per annihilationem. quamobrem si in tarpartvi mortis consequitur corruptio; vi ejusdem in animi tost sequi debet ejusdem annihilatio, s quidem mors id inimia ea dit. Nimirum mors non est ipse interitus, mortile uaeta ad interitum disponit, ut inde naturaliter eons datur. ΝΦ'tio mortalitatis Praeminenda, ut intestigatur quid ii immortili tatem requiratur. Deceptris enim notio, qualis est mortilitata animae in hypothesi immaterialitatis lea simplieititia illimi ad notionem veram, qualis est immortalitati3 ia ei/em hI 'thes, mantaucit: id quod in aliis quoque easbus ammanuductio notionis demptriuia id verim me Artem tartarenti spectat.

ι at

672쪽

at cum corpore F immortalitate. 6s

corporis perennans perceptiones & appetitiones ac aversiones, duarurq uales jam habet, continuat. Nimirum cum nunc sit in statu Uima. perceptionum distinetarum, in eodem statu perseverare debet, ct eum fui conscia si statuumque praeteritorum recordata m moriam sui ipsius conservet, a morte quoque corporis status sui praeteriti meminisse S eum ad se pertinere sibi conscia esse debet. Immortaluas itaque animae est potentia perseverandia morte corporis in statu perceptionum distinctarum S conservandi memoriam sui Equidem vulgo philosophi indefleumbilitatem seu in eorruptibilitatem animae cum ejus immortalitate confundunt, atque ideo immortalitatem animae sibi demonstrasse videntur. ubi evicerint animam esse indestructibilem vel ineorruptibi. Iem, seu a morte eorporis superesse. Enimvero cum inde. structibilitas seu ineorruptibilitas non involvat nisi negationem interitus, interitus autem a morte eorporis distinguatur I. 733.73s J; immortalitas quoque ab indestructibilitate seu in corruptibilitate distinguenda venit. Quamobrem si analoguam conservare debes, qualis in translatione notionum a coropore desumtarum ad animam observanda est not. I. 736.χ immortalitas alio sensu explieari nequit, quam quod denotet potentiam perseverandi a morte eorporis in statu perce. ptionum distinliarum &eonservandi memoriam sui.

g. 738. Quoniam anima in statu perceptionum distinetarum per- t'': --

severare sivique memoriam conservare nequit, nisi a morte eo , poris se perstes sit; si anima immortalis esse debet, necesse est ut piacis, los mortem eorporis superstes sit, nec unquam intereat.

Quemadmodum itaque interitus eorporis mortalitatem, ita ex adverso immortalitas animae indestructibilitatem ejus seu in- eorruptibilitatem praesupponit.

Quoniam anima immortalis est, quatenus a morte com

673쪽

in itii sub poris stiperstes in statu perceptionum distinctutiae petuntatas animo ti memoriam stit conservat , 737. 738. 3 immortalitam se

demonstran- himae demonstratinas evincere tenetur, L quod a d a μοι

da, ris risIuperstersit, nec anquam intereat, a. pes in fas νυ turmuri distinctam i perseueret cy j. pM minaeus fidionstrere, seu vitae praeteritae memor sibi roscis A, DA ad 3

pertistere. Novi equidem non deesse aliquds. qni utre servae immortalitatis ammst probatilinem se reddi opero tem te is fietiliorem: enimvero hi sunt, qui, eum unum, quo prsbiae dum erat, tibi videantur ostendisse, eetera ia rem bestia ahmul probato esse existimant, quasi ea in re necigine tuae nectantur, quia eadem simul memoria tomprehen ili. Salta te suffieienter probasse, animam a morie eo oris etisuperstitem: an ideo eonster, verius esse quod in stata peraeptionum distinfurum perseveret, quam quod in stiri poeeptionum consusarum seu obscurarum vellitur prosust, quasi somno immersa, quemaamodum visum est Pheuyn nychiris. Sit ita te probasse, animam a morte eorporis tu superstitem, immo eam perie ver re in titu peretpdda dii in um: an ideo constat, verius esse quo stitas priε recordetur 9 agnoscat se esse eam, quae in vita resporis ut vel ista patravit, quam quod eorum, quae in viri eorporis i 'cta sunt, prorsus immemores simus nee recordemur uni quinam in hae vita suerimu . Quodsi vero philosepha in

her, rarioni conseri fecim miscendurn, quia 4rum is his per peionum δέ insurum a morae eo oris pessatis suique memoriam eonset vel temeiter: quo ut eae a stet, sequentem addimus propositiovem.

mortalisa. Notio immortalitatis . quam dedimus, scripture 'pumtis cum menti christi conformis. Quinasti Christo suetit immi scriptura μ' talis notio, in miratione Qe d te epulatae Luc. xyl

674쪽

uvione atim corpore is immortalisve. 89

patet. Narrat enim ipsim post mortem suisse sepultum &pervenisse in insernum. Sepultus fuit quoad corpus r in internum ergo pervenit quoad animam. Anima igitur, dum Cum Corpore non moritur, a morte hujns superstes est. Vidit dives in inferno e longinquo Abrahamum & Laetarum iasinu ejus. Cum utrumque agnoverit ι evidens est, quod ipsi a se invicem distinxerit. Fuere igitur ipsi perceptiones pamtiales clarae g. M. Q hol. in ct hinc totales distincta g. M. PNilol. emp. ), atque adeo ipse suit in statu perceptionum distinctarum 43. Puchol empiro. Denique recordatus es fiatrum suorum ti vitae ante actae. Quamobrem memor fuit status praeteriti ante mortem atque agnovit se esse eum, qui ante mortem is illo statu fuerat. Christus itaque immortalitatis animat hanc habuit notiouem, quod anima cum corpore non intereat, sed eidem post mortem superstes sit; a. quod et-uam post mortem anima adhuc habeat notiones partiates claras, totales distinctas, seu quod perseveret in statu perceptionum distinctarum; 3. quod post mortem conservet memoriam sucQua brem cum haec tria ad notionem immortalitatis requisiverimus I. 7390; notio immortalitatis, quam dedimus, est menti Christi, adeoque 1cripturae sacrae Conformis.

Ceterum ex eadem narratione Christi eonstat, hominea post hane vitam fore praemiis ob bene, paenis ob male facta in hae vita assietendos: quod ut fieri possit, non sussieit animam esse superstitem, sed neeesse est ut etiam in statu perce. ptionum distinctarum perseverer, quo praemii vel poenae sibi fit conscia, & memoriam sui eonservet, quo norit sibi ob bene in hae vita facta esse bene, ob male tam male. Atque adeo patet, quam sit necesse ad defendendam religionem chri. stianam adversus Antistripturarios notionem immortalitatis completam habere di ei convenienter immortalitatem animae

evincere.

675쪽

66o Sin. IV. Ocip. II. De Animae stri

f. 7ΑΙ. Persona dicitur ens, quod memoriam sui conservae, hetest, meminit, se esse idem illud ens, quod ante in ut et isthfuit statu. Dicitur etiam Individuam morale.' Scholast ei personam des aiunt per suppositum intellittae: supposi:um vero per substantiam singularem v: vim. At adeo ex mente scholasticorum ad notionem periora revis tur. ut sit substantia, ut sit individuum, ut vita sedarur, ut bintellectu praedita. Quodsi haee distinue explices, ut vili hei intelligat, quid tibi velis. & se mutuo determitiuam in it finitione Ron eumules, quemadmodum volunt leva mi: d ii scholasticorum definitio eum nostra ineqneordiam rediti faenim quod sui memoriam habet, judicit se esse dici quod ante in hoc vel isto statu suit: ens itaque singuliti didem que praeditum intellecta g. 28i . Sed ens intellio praeditum vi cognoscitiva gaudet 3. 27s. Psychol. liatque adeo substantia est f. 72s. 768. 01uοί i eaque irai Grivum ens dicatur, quatenus habet operationum principi intrinsecum. Vi igitur definitionis nostir, pellisti est si, stantia singuluis viva, adeoque suppositum. Est vero t: mintelligens, adeoque persona. qui sibi metuunt, ne ri ic, nitionis nostrae in Christo admittendae sint dua perlim, ud 'nis naturarum in Christo, vi euius Deus ti homo um LM persona, ct natura humana a divina assumitur in talia: personae, vel nullam, vel non satia distinuam hibeat studenem, quae susscit, ut quid sibi velint eommvn bus veri iiami Riotae explicare valeant. Ne vero quis eirea roci, opstatus diiscultates nectat, quando in Thrologia revellii 'eo bulum transfertur ad Deum ; tenendum est nox Dei dit, ia in philosophia definire, prouti ereaturis eoavessita: quibus ea communiter usurpamus. Quando vero a ipargiam quandam, qualem admittit disserentia. qua taetro finitum & infinitum intercedit, ad Deum triassetodiar, Ni finitudine pendent infinitudini eonvenienter immoua a Grquemadmodum jam alias monuimus, eum de substantia mus γοι. f. 772 Omol. .

676쪽

antroite tum corpore immortalitate. 66r

s. 742. Quoniam si anima immortalis est, in eo, quem a morte Immortam corporis experitur, statu memoriam sui conservat f. 737o, tu Mnime anima immortalis post mortem idem individuum morale perana Ur ' si nere dures asum persualitatis confervet σπε est I- 7qi )- Λ, H, ...

Nimirum vi in eorruptibilitatis anima a morte superstes servaIIouem idem rantummodo manet individuum 1 cum, eadem nempe substantia singularis, quae fuerar ante, statum suum vi e sientiae ac naturae suae continuans. Perseveratio vero in statu perce-litionum distinflarum si, quae in eodem possibilis est, memoria ui demum estieit, ut idem individuum phy seum stetiam idem individuum morale.

f. 743. Quia homo memoriam sui habet, probe memor se eun- su homo dem adsuc esse, qui fuerat heri vel pridie in hoc vel isto statu, P υεμ quod experientia obvia unicuique manifestum 3 homo persona

Nimirum homo qua persona intelligiti quid sit illud quod

vocabulo ego indigitatur. Cumque vocabulo hoc utamur tanquam charactere personae; notionem personae , quam dedimus, esse communi usui loquendi eouformem, vel exinde pater.

Anima a morte corporis superstes est semperque Manet. animam a Anima enim per essentiam & naturam suam incorruptibilis I. morte corpo-7 9. S cum corpore interire nequit o. 73o. . Quamvis v e. romane interire possit per annihilationem s=. 732. , siquidem stuppo- - Νι- nas ens, quod eam annihilandi potentiam habeat quale esse Deum in Theologia naturali demonstrabituo & praeterea annihilare eam velit;cum tamen ne in corporum quidem interitu quidpiam annihiletur β. 123. Cosmia. λ ne probabilis quidem ratio suppeditari potest, cur anima a morte corporis annihilari

677쪽

debeati Anima igitur a mone corporis superstes est serpseque manet. Propositio praesens seripture saerae eonformi . In 'est sophia urgetur poti stimum contra atheos, qui euci Risse negent, nullum agnoseunt ens, eui porentia tamh HAanimam convenire poGr. Quamobrem reniti re tufides' ter probata est praesentis propositionis veritu, abi olea eris animam per essentiam ct naturin suam esse ineortas, lem, nee eum eorpore interire posse.

g. 743. Amma post mortem corporis manet is stare me is distinctarum I perceptiones ad majorem claritatis gratari humur. Dum enim corpus moritur, Omnia ipsius orἔna functionibus suis cessant s=. 733. , adeoque nulla ampliei borganis tensoriis contingunt mutationes, consequenter adita sibi non amplius hoc uesversum repraesentare potest comes enter mutationibus, quae in orginis sensoriiseontingillat f. α Pereeptiones igitur ipsius alio iam modo consequi debeat quam nune consequuntur, quamdiu corpori hiae usu AEnimvero ante unionem cum hoc corpore corpustulu tat batur organico, dic quo in utero formatum est corpus petis 3.727.9, ct hujus corpustuli mutationibus convenitalu , percipiendo modificabatur g. 7is.). Quoniam itaque is per evolutionem corpusculi organici in utero Armabitur Chpus praesens, unio animae eum illo corpus to testes It dum corpus p lans moritur unio cum eostem .in re vitur; mutatio quae per mortem accidit similis es nutam quae per gene Miomm CDDtingit. Jam in mutificae iti sostia, quae per gene timem contingit, lex pereeptiman illo mutabatur, ut status pristinus quoad perceptiundi mimmis novus eidem supera deret. Quamobrem eum btectis, quaenam sit naturae in magnis mutationiblis ni m. ibat

678쪽

unione tum corpore E immortalitate. 663

tique tolligi debet, animam a morte corporis statum prisinum, quem habet retinere ct novum eidem supera edere dei' ere. Est autem in hoc corpore in statu perceptionum distinclarum cI. Ergo etiam a morte corporis in statu perceptionum di- fila larum esse debet. suis erat primae Qnoniam itaque anima humana infinito intervallo a spiritu periectissimo distat co. 636. di pereeptionibus nostris in.

finita insiunto. I869, quae,cum eorum nobis conscii non simus,

to majores gradus claritatis possibiles sunt, quam qui in uniones 3 eum.hoc corpore eidem respondet I quin post mortent com. Foris perceptiones ipsus ad majorem claritatis gradum eve- . it. μν' hyBtur, haud quaquam dubitandum est. uvod erat stram

. ' - - α Non est quod vereamur, si omnibus promiscue animabus bus majorem persectionis gradum tribuamus, id principiis religionis christimae esse adversum, quae magnam digerenti mannuarum piarum ct improbarum post moriem in leati Per sectioenim, de qua loquimur, quemadmodum in piis auget v luptatem, ita in impiis taedia S eruciatus intendita

ist - m moram corporis sem iam iis conservat. AN memori. emn post mortem corporis in statu perceptionum distin- a fisco

679쪽

adstructa. Nexus satus pcs morionitam statu hujus vita.

quin anima post mortem corporis memor sit eorum, iter isthac vita acta sint, & meminerit se in hoe vel isto susile lusu dubitari nequit. Memoriam igitur sui conservat

Animam post hane vitam in reprodarendis i8eis prelenis, quas in hae vita habuit; observare legem imaginatiuiis, ea tar ratione Christi de divite epulone pater. Etenim vittas Lut' rum in s nu Abrahami meminit vitae suae ante alti stimin t suorum. Consentiunt itaque plinei pia nostra tam laniim sacracti quae in ea continetur, doctrina Christi.

Anima immortalis est. Etenim post mortem torporis irperstes est semperque manet l. 7ψ . & in statu perceptiοῖς distinctarum perleveratas 3. 7430 memoriam sui eod.G32 'statuuin praeteritorum memor eos ad se pertinere agadici '

γ 6. . Eil igitur immortalis f. 737 , . . i

Atque ita tandem evicimus immortalitatem inimae l . 7 qualem menti Christi consormem ad veritatem rexet,laz α

statu animae post hanc vitam defendendum supposti ethirt pra jam annotavimus bol. 3. 739. .

f, 748. Status animae post mortem cum flatu vite prestiuis us est. Status constituitur per mutabilia, qua rei vilio Φ- Ontοί , consequenter per modos eatis f. 3i et modos igitur animae quoque post mortem status titerartur Ononiam vero anima post monem superies t ' , 3 adeoque essentiam in te immutabilem teli aere dila δOurol.) ; poli mortQm quoque vi activa pridita et ea 66. , etsi limitatione, quam nune habet, vatiata

' iere videatur, quamdiu uino eum corpore sublii ut v

680쪽

uvione cum corpore et immortuitate. 66s

cuItates ejusdem in eadem possibilia intelliguntur I. 33.); omnes quoque modi ejus vi ista ad actum perduci debent. Quia tamen positis determinationibus essentialibus 9 natura animae, nondum ponuntur S ipsi, cum alias Omnes simul eidem inexisterent I. Π8. Ontia. ; in sola essentia ratio fumciens non continetur, cur modi ipsi insint. Necesse igitur est, ut modi .ς sequentes rationem suffcientem agnoscant in antecedentibus I6α Ontia. , consequenter status sequens in antecedentibus I semper rationem mmcientem agnoscit c . 7OS. Ontia. . Quamobrein cum status post hanc vitam sequatur statum in hac vita hic quoque in illo rationem sum cientem agnoscere, adeoque cum eodem connexus esse debet I. Io. Cosmia. . in

Nexum statur post hane vitam eum statu in vita praesente do. t seriptura saera. Etenim ejus autoritate constat, animab aliis post hane vitam bene, aliis male esse. Quodsi quaesiveris, cur illi bene, his male sit, ratio redditur ex statu vitae praesen. tis, scilieet ex actionibus in hae vita patratis. Scripturae igitur autoritate status vitae futurae eum statu praesentis connexus est β. O. CosmoL . In quonam vero nexus iste eonsistet, rationis lumine non assequimur. Supplet adeo scriptura rationis desectum, quemadmodum in aliis scitu necessariis.

CAPUT III.

De Animabus Brutorum.

Bruto habem animas a corpore distinctus. Bruta enim ha- Exi iabent organa sensoria ejusdem prorsus struetium Cum or- mmarumgonis senibriis corporis humani & quae ideo easdem ex. qmm periuntur mutationes, quae in organis sensoriis hominum acqvidunt, ut adeo ipsis sint si es impressae eaedem, quae homi