장음표시 사용
91쪽
go fit . non appareat facta ex ioeo , ae ficte , sed omnibus ei
eumstantiis rite perpensis . parti promissariae videatur vera & ab ea proinde aceeptetur i tunc enim apta est provocare ad votum ea-ptandae mortis coniugis , & se una cum' adulterio sumit ad pariendum impedimentum, ut cum Io: Andrea, & Sanehea, doeent laudatus M. Paulus Leo ibid. pag. I98. & Continuator Oper. Gurnely de Dispens. in Spee. pari. r. cap. s. num. I. in fine: Ecclesia namque, ut ab nis perpetrandis, immo ἐκ machinandis, ac intendendis, deterreret, apposuit hoc Criminis impedimentum . Denique non est necesse , quod praefacta promissio sit absoluta , sed suffieit conditionalis, quamvis eondutio apposita esset turpis, aut impossibilis , vel etiam contra substantiam Μatrimonii, dummodo sit acceptata. Ratio est, quia, ut per promissionem indueatur praefatum impedimentum dirimens , non est necesse, ut promissio sit valida; cum . sive sit absoluta, five conditionalis, numquam ualida esse possit, ut dictum est , ac aliunde det ansam captandae moristis &α quod leges eavere vol runt . Ita post alio Continuator T r-nely. l. cit. num. 2. casum excipiens, quo conditio tali modo apponeretur , ut ipsam promissionem subvertere e puta , si vir puellae promittat sub conditione, quod eam virginem deprehendat, & in eoncubitu clare comperiatur ipsam iamdiu a virginitate exeidisse. Quantum ad III. respondeo eum Communi, non suffieere eum promissione eopulam labsque immissione seminis intra vas , quidquid sentiat in contrarium Anaeletus loco supraeita num. 13. Adulterium namque est species naturalis luxuriae consummatae intra vas foeminae generationi dese viens; ae proinde huiusmodi consummatio requiritur ad indurendum impedimentum; praecipue cum smus in materia poenali , ut tradit etiam Anactetus ipse in sua Theol. Mori tract. 34. distini. Iq. quaest. q. f. 9.num. 93. simplex namque penetratio non est adulterium , nisi incho tum ; & quando lex indueit aliquid ex fato aliquo , requiritur ut illud factum sit persectum , & non inehoatum tantum , maxime in poenalibus ; ut d et Panormitanus loe. et t. num. 2. Innocentius de Spons. aliique passim ' An postea lassiciat eopula completa , ted habita eum ignorantia erata actualis Coniugii, assirmat l . et t. praefatus Continuator T rnely, quia ignorantia voluntaria nec a erimine, nee a criminis poena exeusat; & hane inquit esse communem DD. sententiam. Negat nihilominus sanchez de Matrim. lib. p. disput. 79. num. 38. &Μ. Paulus Leo eum aliis, quia adulterium debet este utrinque formale ς immo ignorans non cφmmittit adulterium, ut colligitur ex eap. r. de eo, qui duxis, ubi Glossa in v. insciam. Nee refert, quod in insu ignora ita Coniugii , utpote erassa , fuerit culpabilis : nam eum hie agatur de ignorantia facti , quaelibet ignorantia , etiam crassa , excusat a sormali adulterio . iuxta eap. ignorantiam I 3. de regul. Iuri in s. & ideo ab imis cursione huius impedimenti ; nam adulterium non committitur sine d lo malo , l. penult. iis ad leg. Iul. de Adult. ubi autem requiritur dolus, non satis est lata culpa , iuxta Glossam communit. remptam in lomagna negligentia 266. v. dolus is de verta signisse. ideoque qui habuit copulam e Metum cum ignorantia actualii Coniugii quantumvis crassa, non contraxit impedimentum. Ita praefati DD. quorum sententia , quamvis revera sit minus eommunis, mibi tamen videtur valde prosabilis , ob rationes allatas . Et ad rationem in contrarium dico , ignorantiam voluntariam eo tune nec a crimine , nec a poena excusae. νquando delictum est eommissum sub ea formalitate , cum qua in bibi
92쪽
tum est sub tili poena , suus vero quando eommisshm fuit absque tis
lamia litate ; prout explicari posset innumeris exemplis , Porro impedimentum , de quo est sermo , utique inductum est poenam &e. ast iii
poenam promissionis eum adulterio sormali, nimirum positive eognito ab utroque eoneum bente , prout stare colligitur ex illis verbis ea p. i. de eo, qui dixit: Quia dignum non es, ur praedictus vis, qui scienter eonrra canones vanarat, Areum de suo dolo reportet, ubi notandum ly sciente ν ά quod plane exprimit, ac importat non ignorantiam voluntariam, sed p sitivam certam notitiam. Insuper ante mox citata verba, habentur haedalia: Quia tam mυlire erat inscia, quod illa aliam haberet uxorem viso rem oeci dicitur nedum posse inter eam & illum virum consistere Matrimonium , sed insuper, si ipsa velit , tenetur hie eam ducere . Eigo signum evidens est, quod impedimentum emergit ex promissione & adulterio utrinque cognito postive. Ad IV. & ultimum respondeo amrm. Si enim Censuras exceptas, ad quas
incurrendas requiritur contumacia , ideoque earumdem notitia , omnes
aliae metrae , sive statutae per modum inhabilitatis , sive etiam appositae principaliter in poenam delicti, incurruntur ab eo, qui delictum, eui annexae sunt, commisit materialiter ac formaliter tale; ut patet in impedimento amnitatis orto eo eopula fornicaria, quod ex una parte impositum est in poenam delicti carnalis, ex alia , teste Pichler eontrario lib. 4. Deer. tir. 7. contrahitur etiam a fornicantibus eum ignorantia eiusdem . Ergo idem dicendum de reliquis, adeoque etiam de impedimento Criminis e Canones namque statuentes impedimenta, nullisi requirunt vel huius , uel aliorum impedimentorum notitiam, ut baec contrahanture eaque ea universalis consuetudo, ac praxis, ut qui voluntarie posuere delicta , qu bus haee impedimetata annexa fuere ab Ecclesia , his irretiti habeantur, ae pmpterea dispensatione indigeotes , quamvis delinquendo ignoraverint, se in haee incurrere. Vide Pyrrhum Corradum Prax. Dispens. Apostolis
CAS. III. Vaeapte pingui Beneficio iurispatronatus, duo ad illud praesent
ii fuere, unus a patrono Ecclesiastico, alter a compatrono lateo , praetendente, se habere duas nominationes; cumque post dispendium in lite hie id probare non posset, facta fuit per transactionem hereta compositio inter partes , ut etiam compatronus laicus nominaret praesenta tum a patrono Ecclesiasties, ae postmodum Institutus in Beneficio, pa-tmno lateo reficeret expensas factas in lite , & quotannix solveret m dieam pensionem iam praesentato ab eodem laico compat no.Q. I. An lieita suerit haec compositio II. An patrono lie eae post praesentationem unius, alium praesentare III. an Ius palmnatus partim Lai-
ealis, & partim Eeelesiastici, eeelesiastieum sit, an vero Ialeale Resp. ad I. neg. siquidem in cap. Constitutus de Transam expresse habetur, quod huiusmodi transactiones speciem continent simonia , ideoque illieitae sunt , ut etiam ex eo patet , quod obligatio, quae imponitur istituendo , nempe refieiendi patrono factas expensa in lite , ptiusque ab hoc praesentato solvendi quotannis pensionem , est onus grave temporale eidem impositum pro re spiritualit , eoque ad hane ipsi viam aperire, &quodammodo istam emere, quod apertam eontinet fimoniam . Hi ne senti illieitum est, ae simoniacum , etiam legitima aut horitate res mare Bene fietum in favorem alterius quando resignans ab Me recipit expensas factas in illo obtinendo, ut e stat ex eap. Cum pridem devasis. quia
pecuniis, quae datur, recipitur pro te spirituali. quae resignatur ut ibidem
93쪽
xit Clossa v. non duxisus ἰ ita &c. maxima eum aggravare peeunia, aepensione insti tuendum, solius sit Ecclesiasticae Potestatis, ae ius huie eom. petens . Ergo illicita dicta eompositio. Ad II. respondeo, licere Patrono laico si id faciat antequam praesentatus fuerit ab Episeopo institutus non vero Ecclesiastico, ut constat ex eap. Ciam autem de Iurepatorn. cujus discriminis hane rationem assignat Glosis in eap. Si uisus eodem th. in s. quia nempe Patronus Eeclesiastieus plus temporis habet ad inquirendum de Cieri eo aliquo digno, di habili; nam . a die habitae eertae notitiae vaeationis Benefieii , habet sex menses ad
praesentandum ἔ Patronus vero laieus quatuor menses tantum , ut ex eodia
cap. Si uisus . Hie tamen nota, quod eum dieitur , Patronum lai eum posse variare, ae alium praesentare , id non intelligitur privariis , quatenus possit iam praesentatum excludere , & alium loco illius substitu te ; id enim faeere non potest; sed intelligitur cumulative, hoc est, cumulando laeundum eum primo, & se etiam alium nominanda , ac praesentando . Neque id faeere potest toties , quoties voluerit ised semel tantum; nam Iura loquuntur de duobus, ct non de pluribus sueeessi repraesentatis, ut notatur in d. cap. Cum autem: ubi v. verum Collegitime contrario dieitur quod si Patronus Eeelesiastieus etiam cumulative alium praesentet , presentatio non tenet , sed prior sustinetur , dummodo sit idoneus, ea ratione, quod qui prior es tempore, rure potior esse videruν, ut concludit praef. eap. Guod es et . de Iurepatron. in 3. Ad III. respondeo, in se eise proprie mixtum; sed, quantum ad sormam examinis per Concursum , eenseri lateale , ut apud Fagnanum in 3. ad
praeeitat. cap. Cum autem num. 8o. respondit Sae. Concit. Congregatio,
etiam in easu, quo Compatroni Ecelesas iei essent plures, & Patronus lateus unus tantum , hisce verbis: Sac Congreg. Coneil. re diligenter ex minata , censuit, fur patronatus mixt- Laicorum pro una parte, Eretis Ricorum pro duabus, censeri Laicale, quoad hoc, ut non requisatur forma examinis per Conmmum. Propterea, lieet in Paroctiali de 3urepatronatus Eeelesiasti eo , Examen fieri debeat per Coneursum, ut statuit Tridentinum DIL 24. cap. I 8. tamen forma Coneursus non requiritur in eollarione Pax hialium iurispatronatus mere Iaicalis, ut apud eumdem Fagnanum itan. I. deelaravit prassata saeri Cone. Congregatio; neque in Collatione Par hialium iurispatronatus mixti , ut constat ex Decreto supra relato per extensum. Hiae qui praesentatus fuit a Patrono, vel si patroni plures sunt, ae diseordes qui habuit plures voces, ae in sumetenti numero, ille praesertur, si per smplex examen ira tamen factum ab Examinatoribus Synodalibus & quoad aetatem, mores , aliaque requisita. iudieetur idoneus, & ad ordinario approbetur. Dixi, si habuit voces .nfuscienti numera, easu enim, quo nemo ex praesentatis, fuerit praesan- ratus a pluribus partibus eomparatione minorum, puta, ex decem v i
bus Meem Patronum diserepantium , non habuerit saltem quinque , praesentatio valida non est , ae in eo casu subintrat neeessitas formae examinis per Coneursum inter ipsos praesentatos tantum, prout ab eadem S. Congregatione deeisum resert Pax Iordanus Elueubri lib. I in tit. 8. de Collar. Paroela num. 36. hisee verbis: VenIente vaeatione Parochialtam de iurestatronatur Laiseram quando plures sunt praesentati , requiritur exameneer Concursum istis 'μs praesentatos tantiam ς ex his, qui, facto examine. idonei ab Examinatis hus renunelai fuerint, Episcopus eum eligat, quem careris magis Haneum iudieaverit, atque illum, o non alium instruet:
hic enim subintrat inspectio , quod quoties Patroni plures praesent ut .
94쪽
qnorum neuter sumientem v eum numerum reportat , censetur ea Ια- tentione id facere, ut dignior ex approbatis. ad mentem Concilii d. eap.& Constitutionis In conserendis 33. S. Pii V. ab Episcopo eligatur. Si tamen in discordia decem patronorum ut praefatum est , quis praesentatus quiaque voces reportavit, tunc Praesentatio valida est , tanquam facta a maiori parte patronorum respectu minoris, licet non sit facta a maiori
omnium: sqidem in hoc differt praesentatio ab Electione, quod, in hoeno a sufficit, quod quis eligatur a pluribus partibus comparatione minorum, sed requiritur major pars Collegii cap. Ecelesia l. r. de Eliel. & Clement. Exivi de Vota. signis in illa vero sufficit, quod quis eligatur a pluribus partibus comparatione minorum, cap. Quoniam de Iurepat.
CAS. I. UOrtunius eum adevertentia , & deliberatione, sumetenti ad mer-x tale , has proiugi proprositiones o Psa io rinefaν Dio se non mi tendito deι mio nemico. - μι dioetro di Dio vigiis Leudicarmi. Q. an utraqua si blasphemia haeretiealis
Res p. primam non videri blasphemiam haeretiealem s potius namque videtur imprecatio quaedam eum irreverenti Fidei nominatione , aut specie quaedam iuramenti execratorii, quam blasphemia e seu ti eum dieitur Possim mori in te percutiam, non est blasphemia , sed speetes quaedam iuramenti exeeratorii, lato modo sumpti. Neque dicas eum Giribaldo ial. PCre. Decal. cap. 6. dub. R. num. 33. in praelata propositione tacite in- eludi propositionem assirmativam negandae fidei, si in eo eventu non sequatur vindicta ; item includi pravum affectum negandi fidem, eum eonis ditio non imponatur ex parte negationis , sed ex parte rei; seque in actu conditionali poni in esse aliquid , nempe , voluntatem de praesenti
negandi fidem & ex blasphemia illa conditionali, signifieari . fidem n
stram non esse firmam , cum possit ab eventu pendere . Contra enim , nego assumptum quoad utramque partem : scuti enim ex quo aliquis dicat, Possim mori, s te non percutiam, inde non insertur , in hae propo-stione eontineri affectum de praesenti in ordine ad optandam sibi moratem , vel eidem semetipsum subjiciendi , s non sequatur percussionis e sectus; sed tantum interveniat illa dictio verbalis, ae voluntas inemeax rita hoe idem dicendum in casu illius propositionis: Possa io νinehar Dio m.
tune namque verum non habet animum unquam Deum re negandi , sed
potius huiusmodi propositio hunc facit sensumo Tam firmam voluntatem habeo sumendi de meo hoste vindictam , quantam , data proportione ,
teneo voluntatem non renegandi Deum. Tamburinus in Deealogum lib. 2. cap. 3. n. 2 2. Quantum ad a. respondeo eum distinctione , vel Fortunius proferens, at dioetro di Dio et talio vendiearmi, protulit hanc propositionem, intendendo, quod Deus impedire non posset eius vindictam r& tune certe fuit blasphemia haereticalis, cum negaverit Deo, posse ipsi impedire vindictam , quam , in dubie impedire poterat , utpote Omnipotens, adeoque valens , ante vindictam , ips mortem immittere , vel &c& sie . indictam impedire. Vel eamdem protulit, intendendo praeei se sumere vindictam , quantumvis haec Deo displiceret , utpote sui ac proximi ejusdem offensa; & tunc dico . hane non esse blasphemiam haeretica-em, eum nihil exprimat contra fidem , sed tantum in proferente ostendat perversam, ingratam , ac obstinatam voluntatem peccandi , ulciscendo; ita Suaret, aliique.
95쪽
CAS.IL Maritus negat debitum Uxori petenti; vel, ipsa invita , dissolvit actum
eum ea coeptum, ante seminationem utriusque, ne multiplicentur filii, quos in maiori numero alere non possunt. 4 an licite id faciati II. An eomplendo actum eoniugalem, eidem liceat desiderare non concipi prolem 'Resp. quoad primam prioris quaesiti partem cum distinctione: Uel Maritus negans debitum Uxori petenti , id facit interveniente in ea periculo incontinentiae; vel secluso ab ea tali periculo . Si primum; dico, ipsumillieite id sacere, quia salus spiritualis Uxoris mullum praeponderat amotioni mali, cui per debiti negationem Maritus in ea su ohsiare praetendit, siquidem iSi intervenit periculum animae Uxoris, & agitur ad avertendo gravi malo morali ; non sie vero hic ἔ unde urget illud diuinum praeeeptum l. ad Cor. 7. inculcatum per Apostolum iis verbis: Uxori vir d biarum reddat. Nolite fraudare in υieem . . . revertimini in id fiam, ne tentet vos sat aetas propter incontinentiam vestram . Et hoc eo vel maxime; quias Maritus, in hae circumstantia, hune actum iustitiae simul de eharitatisersa Uxorem exerceat , ipsOmet Domino teste , caetera necessaria ipsi adiicientur e qui enim Coeli volatilia , & alla irrationabilia pascit , rationabilia curare non desinet, ideoque & Maritum cum tota ejus familia, si faciet quantum est in te L lactabitque curam suam in Dominum piuxta illud : Jacta super Dominum curam tuam, is ipse te anutriet. Si secundum; dico , plures affirmare tunc id licite fieri a Marito , eo innixus fundamento, quod, sicuti magna incommoditas, ae summa dissicultas solvendi propria desita , in aliis materiis exeusat ab horum solutione; ita de a solutione, seu a redditione debiti coniugalis in casus praecipue eum per aliorum liberorum procreationem grave inferretur damnum jam procreatis. Probabilior tamen , atque communior videtur ne gativa sententia , in primis, quia, etiam in hoc casu , valet ratio mox adducta de non deficientia Divinae Providentiae, quae nulli deest faeientiquantum est in se ; vel enim Deus faciet non coneipi prolem ex eo ne ubi tu habito eum uxore: vel etiam proli exinde habitae providebit aliun de si parentes eam alere non poterunt a semetipsis : Deus namque et adiutor in opportun talibus, nec ulli deest in necesiariis. Deinde negatio debiti petiti directe opponitur fini , si non unico , saltem prineipali ipsus Saeta menti, ae seu straneam reddit illam mutuam potestatem, quam de jure divino , ac ratione contractus , uterque conjux habet in eorpus alterius. Denique primaria conjugum obligatio est . praeferenda seeundariae illorum obligationi, ad alendos filios tendenti , maxime eum impotentia eos alendi , ob nimiam multiplicitatem , sit valde dubia . & incerta, &, ut colligitur ex dictis , potius apprehensa , quam realis, at tenta infinita Dei providentia in creaturarum gubernatione ; ubi e contra obligatio reddendi debitum rationabiliter ac discrete petenti , indu hia est, vera, ac certo iure innixa: & quoad prolem nascituram melius Ost quod, sit . quantumvis inops, quam quod nullo modo sit ; si enim eam alere non poterunt parentes , ali poxerit ex piorum eleemosynis ergo praedictum motivum eii causa in sussiciens negandi debitum Uxori petenti, & se Maritus probabilius id illicite faeit . Nec relevat ratio in contrarium adducta, in primis enim, ut praelata incommoditas, seu necessitas exeuset a solutione debili , requiritur quod ea sit praesens , accerta , nec possit aliter averti. & amoveri , quam de silendo a solutionei nam seeus urgent solutionis obligatio, etiam quoad alia debita. Porro in casu incommoditas, seu necessitas, non est praesens, ac certa, sed tantum metuitur futura; immo est me te possibilis, ae dubia . cui fieri
96쪽
posse , ut , debito etiam pluries Uxori persoluto , non sequatur proliseotieeptio , vel interim , Deo disponente , eontingat pinguior fortuna . Item requiritur, ut incommoditas, vel impotentia sic ei rea ipsam solutionem debiti . Jam vero in casu nostro res ita se non habet; non enim ei rea ipsam solutionem debiti, sed ei rea aliquid, quod mere potest sequi ad illam, nempe, quoad sustentandam prolem adhue suseipiendam, immo coneeptibilem: quod onus emergere potest, & non emergere; & si emergat , suppleri potest subsidio, etiam aliunde habito, puta, eleem synis &e. Ergo illa eausa proprie non videtur satis extulans a redditione debiti petiti; ut inter alios recte tradit Rosign. de Effect . Matrim. praen. 3.sin. 3. n. 3. Quod subditur postea de damno emergente iam natis, d eo,
nimis probare; probat enim, mendicos non posse eoire cum Uxore, vix
enim quandoque habent quod ipsis, & Uxori sufficiat; nee tamen ulli bieis interdictum asseritur maritale commercium , ae summa Dei providentia ipsos, eum magnas persaepe sucerescente familia, alit. Deinde nil refert, quod de novo geniti aliquod damnum ingerant maioribus natu ; huic enim praeponderat bonum prolis, ad euius proereationem de se ordinatur Matrimonium. Hi ne ex mutuo eonsensu possunt quidem Maritus & Uxora e puta abstinere;&, secluso perieulo incontinentiae, in allato eala, utique melius est, quod de eommuni eonsensu a eopula abstineant; su positatamen seria Uxoris petitione, longe probabilius videtur, quod hine Maritus nequeat debitum licite negare, ob rationes supra reeensitas, quidquid iacontrarium eum aliis doceat Giribaldus de Matrim. e. IV. dub. 4. n. Ior. Quoad a. postea prioris quaesiti partem, respondeo negative, & quidem etiamsi non interveniat periculum quo interveniente plane non liceret ea teroquin in ea su regulariter imminens, quod ipse, vel uxor, vel uterque, postea corrumpatur. Ratio est, quia seu ti Uxor ob praelata motiva ius habet . ne Maritus in casu ei debitum neget, proindeque ipsi perenti tenetur, iuxta dicta , positive hoc reddere; ita ex quo talis motiva urgeant quoad opus completum, ae perscctum. Uxor quoque jus habet ad operis complementum sicque Maritus actum eum ea coeptum nequit, ipsa invita, licite dissolvere. Giribaldus i. . e. dub. 7. num. 48. dicens , id esse mortale. Et Rosigno lus i. e. praenot. I. num. I. solum casum exieipit. quo in proseeutione operis Viro immineat magnum vitae perieulum, vel subito alii superveniant eo neu bitum inspecturi, ni Coniuges a coepto opere desistant: tune enim inquit , ite ita est des stentia , etiam eum periculo pollutionis , seu effundendi semen extra vas , quia ex una parte , in tanto vitae, aut honestatis discrimine , eessat obligatio prosecutionis ;ex alia eorruptio , seu effusio eveniens , non est volita , sed praeter volui talem se retrahentis , eum det operam rei lieitae , ad vitam , naturali mee honestatem tuendam. Rosgnotus ibid. num. 6. & seq. Quod si Coa iuges des stant de eommuni consensu ante seminationem utriusque , ae secluso ab utroque perieulo eorruptionis , tune id licere ad instar aliorum tactuum partium verendarum, tenet Sane her, Pontius, Palus , aliique, quos refert, ac sequitur Giribaldus cit. num. qs. uantum ad II. resp. eum'Giribaldo ibid. dub. p. n. 2 o. in eo ea su ipsi non lieere desiderate desiderio emeaei, ae positive exelus vo finis generandae prolis; ista enim positiva excluso directe opponitur fini primario per illum actum intento a natura, & ad quem principaliter ordinatur Μatrimonium. Ex quo inferes, multo magis esse illicitum generationi apponere impedimentum, ne proles sequatur. Si tamen hie finis positive non excludatur , sed tantum attenta inopia , qua ipsi parentes laborant , ac
97쪽
dissieultate, qua iidem premuntur in alenda prole ob id desiderent da-
siderici mere inemeaei prolem non eoncipi,' tune dim, satis eommuniter lieitum a rmari huiusmodi desiderium: quia ex una parte, cum nemo te neatur prolem optare, desiderium , quod proles non concipiatur, secundum se, ae ex obiecto suo, non est quid malum , sed indifferens; proinde. que, si tale desiderium mere eoncipiatur ex motivo egestatis, ae dissicultatis, quam quis postea experitur in alenda prole, malum non est: siquidem, semel ac parentes non tenentur prolem procurare, possunt etiam in ordine ad proprium bonum optare, ne ea concipiatur, dummodo non ponant obitaculum ad conceptum ; nam eum hie versemur in mero iurerrentum, ipsorum eonditio potius est attendenda, quam prolis conceptae . bosignotus I. suprae. disp. a. f. I. num. q. maxime eum finis oraecepti nouea dat sub praeeepto. Jod Angelus Bomus de Effect. Matrim. cap. 7. n. 44. Saneheet de Matrim. lib. q. disp. 8. n. io. Unde etiams Maritus actu vacet
copulae completae, potest ex dicto fine se liberandi ab ineommodis, in inope non modicis, sustentandae prolis, inemeaei desiderio optare , quod
illa non eoneipiatur, eum non teneatur velle quod eoncipiatur ἰ nee ejus eo neeptioni, ut supponitur, ullum apponat impedimentum. CAS. III. Diuturna aegritudine Canonicus factus est impotens exercere munus suum. Q. An ipsi debeantur integri fructus sui Beneseii , nee non quotidianae Distributiones II. An eidem, Choro ob infirmitatem non interessenti, liceat percipere portionem quotidianarum distributionum , quae amittitur a Canoni eis, absque legitimo imoedimento a Choro absentibbus, ae praesentibus acerescit
Resp. ad I. tali Canoni eo impotenti deberi integros fructus sui Benefieii,& etiam quotidianas Distributiones, dummodo ante aegritudinem solitus fuerit Choro interesse. Ratio desumitur ex ipsa mei dispositione iuris in
eap. Cum pereulso de Cieri aegrot. ubi habetur: Seeundum ejus ordinem, quacumque ei, si onus esset, noterunt miuis ari e ubi notandum ly quacumque . quod verbum omnia in eludit, ae nihil ex eludit. Hi ne seu ti si sanus esset, ae Choro interveniret, perciperet, ompes fructus Benefieii , ae Distributiones quotidianas; ita &e. Abbas in dicto ea p. num. 6. Fa manus id id. num. r I. & eoneo dat textus in c. unice de Cier. 6. non rem sident. in 6. Infirmus namque . quoad hare, ficte, ae iuris interpretatione, habetur pro praesente in Choro, ad textum in cap. mox citi Covaruvias Uar. Resolui. lib. I. cap. tr. Addidi tamen , dummodo .nte .em
rudinem holitus fuerit Choro interesse; quia, ut aegroto debeantur Distributiones, duo requiruntur. I. uod sit vere infirmus, & , attenta sua infirmitate, nequeat Choro interesse. II. Quod ante infirmitatem solitus fuerit Choro interuen re, ut declaravit Rota Romana coram Bichio
Deeis. is. ae docet ad Moneta Distrib. Quo . nart. I. quaest. q. num. 2I.
Barbosa de Potest. Epila. alleg 33. num. 367. & alii. Ad u. resp. pariter assirmative . Ratio est, quia in materia iuris aeere. scendi, portio portioni aecrescit non autem personae, l. Cum ex filio ,
s. fin. Κ, da vulg. & Puoil. substit. ; nam portio est illa , quae portionem ad se trahit. ut deelarat Ripa l. re contu fit m de Legat. 3. Quem,
admodum ergo, ex quo ratione infirmitatis fictione, ae interpretatione tu is . censeatur praesens, ipse potest licite percipere portionem princi.
palem Distributiolium quin immo haee ei debetur, ut dictum est.' ita e quo haec assumat naturam portionis i eui acerest te, potest ob v mdem rationem, hane licit perei pere, immo ipsi debetur Ripa l. c. tuin BQ.
98쪽
o eata vero , extenditur ad ea sum fictum; & praesentia ficta aequipara ne
praesentiae verae , adeo ut ficte praesens consequi debeat ea , que vere praesentibus tribuuntur , ut tradunt , Io: Andreas , & Franchus in ea Dum in tua, num. 3. & q. de Consuetud. in 6.
CAS. I. U Eeeator publieus . non multo post a gravi peceato eommisso;1 eorreptus fuit amplexi adeo gravi, ut illieo obmutuerit, nec ullum dederit, aut det externum signum doloris, etiam dubium, aetenuissimum. Q. an possit absolui sub conditione Resp. satis probabile esse, quod possit, ex auctoritate, ae doctrina D. Rugustini lib. t. de Adulta Coniug. eap. 28. Postquam enim S. Doctor ibi exposuit, se baptietandos putare Catechumenos , qui viventium Coniugiis copulari retinent adulterina eonsortia , si morbo lethali eorrepti pro se
respondere nequiverint; subdit, eamdem rationem valere de reconelliandis Deo per absolutionem peceatoribus, in proximo mortis periculo constitutis. En verba S. Doctoris Ego non solum alior Catethumenos, υerum etiam ipsos, qui υiυentium coniugiis copulati retinent adulterina eo Drtis,
i s desperati, σ intra se poenitentes iuuerint, nee pro se rerim dere ραν rinι baptietandos puto. Qui enim novit , utrum fortagis adulterinae earnis illecebris usque ad Baptismum statuerat retineri Qua autem Baptismatis , eadem Reconellistinuis est eausa, si forte Paenitentem finiendae vita pericαιum praeoccupaverit ; quibus verbis praesuppositis , se argumentor . Eadem causa, nimirum, finiendae vitae periculum , iuxta Sanctum Docto rem , suffieit ad absolvendum sub eonditione Poenitentem , qui ex se ad extra nullum dedit , nee dat signum doloris praeeedentium Neeat . rum, quae suffieit ad baptietandum Caleehumenum , qui ex se ad evira nullum dedit . aut dat signum deteilationis , ae doloris praecedentium delictorum. Atqui immineris mortis perieulum suffieit, ut Catechumen , Peccatori notorio , ac publieo , conferatur Baptisma , ex quo in eo statu fortasse sit intra se poenitens et Ergo ex quo etiam peccator publicus fortasse sit eo statu intra se poenitens , eidem imminens mortis perieulum sufficit, ut possit absolvi sub eonditione: siquidem in hoe ea su , vel hie est vere interne dispositus , & tune prospicitur ejus aeternae saluti; Uel non est dispositus, & tune eum Minister solum intendat conficere, ac conferre Saeramentum Mae suppositione debitae dispositionis, hac
non interveniente, saeramentum non eonficitur, eum in tali easu Minister nihil intendat operari; & si e nulla fiat injuria Saeramento. Neque dicas, Sacramentum ne quidem sub eonditione esse eonserendum , quando non intervenit prudens motivum saltem dubitandi de actuali dolori, ordinato ad Confessionem; eum tune imprudenter eredatur intervenire materiam proximam Sacramenti: quod proinde, neque sub eonditione ,' tune potes ministrari. Contra enim: dieo, in eo ea su intervenire prudens motivum dubitandi de huiusmodi actuali dolore, quantumvis ad extra non manis stato: eum enim Deus nolit mortem mecatoris, sed ut hie convertatur &vivat; & ad hune finem sit adiutor in opportunitatibus d pie credi potest, quod tune Deus peccatorem illuminet quoad i atum suum, ipsique gratiam conferat interne detellandi ex toro eorde vitam male actam , & quod hic, saltem eo tunc non immemor suae aeternae salutis, internae vere de e stetur, ac doleat, quamvis id ad extra non manifestet unde quid verae, quod
Minister Me in casu ipsum sub Gaditione absolvate Et sine sie uti ad Co
99쪽
fessionem requiritur dolor, ita etiam ad Baptismum in adulto, qui actualia eommist: sed iuxta S. Augustinum potest hie baptizari, si ἰntra Druenitens 'seuerit , ergo etiam absolvi sub conditione peeeator , qui iatra se poenitens iacuerit . Nec replices , S. Doctorem ibi loqui de do lore ab extra manifestam; nam quoad hane manifestationem ibi S. Augustinus ne verbum quidem apponit . & et re loquitur de poenitentia intra se , adeoque inrerna . Unde ibi innuere vult , fieri posse , quod ,
quamvis externe poenitentia seu dolor non manifestetur , tamen habeatur interne ; & se quod hoe iussicit , ut Catechumeno Baptisma .& Peeeatori Absolutio impertiatur sub conditione ; prout eolligitur ex
iis verbis : Quis enim novit . utrum fortassis adulterina earnis 1llecebris fove ad Baρtimum flatu erant retineri ' Quae autem Baptismatis, eadamRoeanelliationis est ea a , si forte Parnitentem finiendae vitae p/νieula myrtoetustiaverit ..U. Alphonium De Ligorio de Poenit. num. 483. CAS. II. Mater, vel Nutrix, quantumvis monita a Confessario , ne n ctu teneat infantem ita lecto absque debita cautela prosequitur ibi eumdem tenere , hae excusatione . quod ibidem semper alios tenuit , nee ullius unquam laeuia ell suffoeatio . Q. an hoc iustificet proseeutionem huiusmodi tentionis H. An Pater, vel Nutritius, ibidem eum Uxore tubans, & hane detentionem non impediens, peccet III. Quando nam detentio insantis in lecto a peccato excusetur e Res . ad i. neg. Ratio est , quia li et ipsi nunquam evenerit easus su D focationiς quoad alios se detentos in lecto; tamen id ios evenire potest quoad hune, mamo & evenire poterat quoad alios; eum omissio debitae
causetae regulariter ex donat infantem detentum tali periculo e quod
sume it , ut Mater , vel Nutrix teneatur vel non detinere insantem in lecto . vel , si ibi eum tenet , Iahem adhibere debitam cautelam ; puta , interponendo cervical , aut quid simile , sum eiens ad tale perieulum removendum ; nam secus evincitur amare perieulum insantis . ideoque peecat , & quidem mortaliter , etiamsi non sequatur suffoeatio, ut tradunt Nagarrus Man. cap. l . num. I . Rosignotus de Eney. Matrim. Praenot. num. 1. 3c regulariter caeteri ἰ quia se tenens exponit se periculo' ejusdem suffocationis , adeoque, occidendi hominem , contra lagem naturae , dictantem huiusmodi periculum esse evitandum .'
quamobrem in C. Consuluissi a. quaest. 3. & C. Q aesitum de Poenit. &Remisi. irregularitati subduntur parentes , ex negligentia culpabili , insanteet in lecto detinentes , cum periculo sufforationis p ae, pluribus in Dioecesibus apposta est e tra huiusmodi detinentes poena Excommunieationis , vel latae , vel serendae sententiae , prout in hae Dicreesi Bononiensis ut eonstat ex ultima Dicece sana Synodo, alibi citata: quae poena , utpote gravis , gravem quoque & mortalem culpam supponit . Ad II. resp. amrmative, quando id impedire eommode potest; eum enim ipse si eaput Uxoris & Familiae , ad ipsum foectat Uxorem eorrigere, & obviari euieumque damno, quod, inde contingere potest, removendo perieulum . Proindeque si in ea su potens infantis detentionem in lecto eommode impedire . & eamdem non impediat , peceat . Addo , id etiam eonstare ex citatis Uanonibus ; immo quam plures doce-τe , etiam ripsum, ineurrere in reservationem , ubi detentili infantium in lecto . absque eautela , est ea sus reservatus , si & ipse cubet in eodem lecto eum infante siquidem reservatio ait P. Dominieus Mansrad 6. eas. referri Tabellae Lueanae , num. 7. ) non ameit solum detinentes , ad quos alias spectat eura Infantis , uti est Mater , vel Nutrix nam laeus si extraneus eum infante cubaret , A non Mater , vel Appendix. G 3 Nu- .
100쪽
Nutrix , ab eadem reservatione extraneus immunis haberetur , quod omnes negant , sed est intelligenda de quocumque detinente eum perieulo suffoeationis. Propterea eum in easu, quo in eodem lecto eu bet etiam Pater, vel Nutritius, detentio Perieulosa detur etiam respectu eiusdem Patris, ae Nurritii; ideo non est, cur hie, vel ille a reservatione eximatur , & per consequens a mecato . Quoniam vero quoad Me oppositum sentiunt Rosignotus loco eitato num. 3. MaZZuehellus .& alii, s Pater ac Nutritius eonsiderentur ratione sui, ac praeci sive ratione capitis respectu uxoris . ae familiae; ideo, saltem ex hoc capite, verum est, quod Pater, aut Nutritius, huiusmodi detentionem non impediens, peccat.
Ad III. resp. exeusari a peccato. I. Quando ad hujusmodi detentionem compellit necessitas, seu impotentia aliter faciendi ι puta , eum Mater, vel Nutrix, est adeo inops, ut cunas non habeat, aut alium t eum aptum, ubi infantem reponat ; vel eulcitras . quibus ipsum in cunis positum a frigoris asperitate defendat ; nee ipsi Deile est eas invenire . Tune enim, si adhibeat possibilem diligentiam ad praecavendum suffocationis periculum, detinendo infantem in lecto non peccat, eo quia necessitas legi non subiacet, & fite ipsam eximit a contra ven. tione, & peeeato 2 praeeipue eum ratione diligentiae adhibitae remotum censeatur suffocationis perieulum . Quod si inquitas , euiusnam diligentiae usus censeatur facere remotum tale periculum .' Dico , rem
tum hoc toties reputari, quoties inter cubantes in eodem lecto , Minfantem, apponitur repagulum, ab hoc eos disiungens & areens . uti est areus ligneus solidus ae eonsistens; & iuxto Panormitanum, Caie- Ianum, ac Navarrum, cervieat, vel quid simile.& aliunde infans it ponitur in lecto, ut culcitrae & linteola non steat immediate supra ejus os, seu taliter, ut ipsum suffocare valeant.. II. Quando a M tre , vel Nutrilae, vigilante, detinetur ad modicum tempus , ne eiu-let; aut usquequo iple lactetur; si enim, interim detinens ., stet vigilans , tunc amotum .est suffocationis periculum . Cautae tamen ac ci
eumspectae quoad hoe debent esse lactantes, facile interim somnum eapientes i istae enim, ne somnum eapiant , ae infantem dicto periculo
exponant, tenentur aliquantulum e lecto assurgere , eidemque assidere . infantemque lactatum', ae tonsopitum. eiis cunis restituere . Idem
die , si qua infantem acceperit , ut ipsum aliquantum calefaceret . III. Quando detinetur infans in die, .alio ibi minime euiante, vel , si ibidem tubat, eo vigilante ς tune 'namque non adest suffocationis perieulum. Hoe extendit Panormitanus cap. fi n. de his, qui ni. occid. ad mlam, quo cum infante in die cubet, qui non solet dormire . si hic praeter consuetum dormiat , 'ae puerum 'opprimat , quia est .casus omnino lartuitus, ae praeter intentionem . nee volitus in se , nec tu causa. Idemque dieunt etiam Navareus & Calentanus, si Mater, vel Nutrix. compertum habeat ex sueeessiva experientia . quod dormiens
numquam laeum solam mutare, sed ubi semel se colloear, ibidem inseat persistere , fle semper se invenire : quia tota ratio prohibitionis consistit in illo periculo. quod propterea , ubi cessat , cessat quoque ratio prohibit cinis, proideque peceatum . Unde inferunt quod si lectus ut magnae latitudinis, ae infans reponatur procul, ubi stare non solent, me pervenire alii cubantes, tune peccaminosa non si ibi detentio insantis.
CAS. III. Anteouam Titius fieret Clineus , Chirurgiae. ae Μedieinae stu-luit; di in eisdem adeo prosacit, ut, post lauream earumdem e παν- vitio