De rebus, Emmanuelis regis Lusitaniae inuictissimi virtute et auspicio gestis libri duodecim. Auctore Hieronymo Osorio episcopo Syluensi

발행: 1571년

분량: 488페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

441쪽

bati , sese in sentinam Celocis abdunt. Praesidius crina certo equitum numero per Oram,ut congressum cerneret, discurrebat. Clim verti celocem ab hostibus occupari cons eret, alterum filium clamoribus & signis admonuit, uti atri confestim opem afferret. Sed antequam is adueniret, Sylvius hostes E celoce armis expulerat, & se ab hostili naue retinaculis sublatis disiunxerat . Deinde eos, qui se occultaran t,increpi tos e latibulis eduxi t,& a metu resecit Tum rursus in hostes inuasi t. Navibus aute aretissime colligatis, intermi sia pugna recruduita Celocis magister hasta confossi is occubuit : quidam illius filius similiter occisus est,& item alius etiam magistro sanguine coniunctus. Alius , Petrus Vieira nomine,grauiter sauciatus decidit .Quatuor hostes deinde in Celocis proram repente desiliunt. Michael Sylvius has lamineos magna vi coniecit,&vnum expiratis statribus natu maximum occidit . Ita nam*ie Dei praesentis auxilio hosia directat uit,ut guttur illius transverberaret. Sylvius deinde aliam hasta corripit,de in tres illos,qui adlatac Celocis proram tenebant, impetum tulit Nosque e celoce praecipites eiecit,&rursus se ab hostili naue seiunxit. Tum in puppim exciti risi& de magistro quaesiuit, quid facie dum censeret. Unorabat enim magistrum esse extinctum. Tum ad Petrum Victram conuersus,horribilem specie oculis usurpauit. Iacebat cnim Vie ira concisus vulneribus, ocilia ventre discis se effuderant:& tamen Sylvius ut iunior natu maiorem, ain bellis exercitum interrogauit,quid optimii facto iudicaret. At ille,Abi, inquit,&eos, qui ierursus abdiderunt,e latibulis expelle,& remorum vehementi concitatione te in do sistus relictus es, ab inam inen te clade subtrahe. Is continuo rursus homines metu turpiter exanimatos e tenebris eduxit. At hostes cum cernerent alios interemptos,alios vero timore necis occultatos, alios postremo vulneribus impeditos, in celocem impetum fecerunt. Interim Andreas Vasconcelius apparuit. Hostes cum essent pugnando defessi, 5 ducem ainisissent,&nostros integros aduentare conspicerent,retrocessi erunt. At Michael Sylvitis Vieiram rursus interrogat, num hostium nauem insequeretur. Vie iraeum admonuit, ut ex alto in terram cursum dirigeret,ut hostilem nauem in vadum compelleret.Is consilio paruit. Hostes exterriti, nauem maxima remorum vi in aduersum litus impellunt . Et cum in mare desilirent, maxima eorum pars fluctibus hausta fuit: sto in terram enatarunt, qui ctim in Praesectum inciderent, ab illo capti sunt. Itaque antequam Andreas Vasconcelius accederet, iam stater illius iunior re totam consecerat. In quo nescio quid magis laudandum sit: virtus ne, qua vel f lus, vel cum paucissimis, qui vulneribus debilitati illum sequi minime potuerunt, tam praesenti animo nostibus ferocisiimis repugnauit: an modestia , tu in ea trepidatione nihil sine maiorum consilio moliri voluit. Non multis post diebus hostes se in urbis conspectum dederunt. Gomecius Sylvius in eos imp tum dedit. Illi se fugae mandarunt Goniectus illos longo spatio insequutus est, donec ad iluuium peruenit, luem hostes partim vado partim nando transiere.

442쪽

D vo DECIMUS.

67s Aliquot tamen ex illis caesi sunt.Sed cum Antonius Peretra viradprime nobilis,cum equo cecidisset hostes nondum enim omnes traiecerant) aciem in euconuerterunt. Michael Sylvius cum equitibus quinque subsidio confestim occurrit. Hostes scemur illius hasta transfixerunt. Sed clim stater illius, & Petrus Mendegius,cum alijs nonnullis aduenissent,hostes in fluuium se demisere.

LIBER ovo DECIM V s.

CCIDIT HOC ANNO

res, quae cum a non mediocri belli apparatu ortum habuisset, in risum conuersa fuit. Rex Fessensis cum esset vir bellicosus & impiger, de suos in armis continere statueret, crebras in nostros excursiones faciebat. Itaq; hoc anno agrum Tingitanum populatus est, & praedas non valde magnas abegit. Et cum nemo illi obuiam prodiret,ARZilam contendit. Erat Aretis et quidam plebeius homo, tui lento atq; diuturno morbo paulatim intabescebat. Medici praeceperat, ut testudinibus vesteretur.Is propter probitatem erat carus uniuerus. Cum vero testudines no haberet,conqueitus est,qubd unico illo morbi remedio careret.Tum equites viginti operam suam ad eam rem polliciti sunt odb exeundi potestas illis a Ioanne Coutigno urbis praesecto fieret. Coia tignus eam sicultate non grauate concesse sit. Illi prodeunt,3 in proximum fluuium se conserunt equis sirena d ephippia detrahunt,e6sq; capistris ad arbusta deligant,& hastas in terra defigunt. Tum

omni metu s luti arma deponunt,& omnes vestes exuunt,dc toto corpore nudi in fluuium se demittunt. Erat autem aestus, & illi cum essent natandi studio dediti,tum ut calorem depellerent, multo libentius atq; iucundius natabant,dc magnam interim vim aquatilium testudinum manibus capiebant. Speculator quida hostium,cum illos equites viginti egres sanimaduerteret,inulto maiores esse copias arbitratus est,quae silenti agmine,ut fieri solebat,exirent, ut montes &sylvas insiderent,ut ex insidijs in hostes incautos impetu facerent illos vi- ginti,primi tantum agminis partem esse credidit. Id igitur ad Regem continuo detulit. Rex ducentis equitibus Hamelicem itinerum ductorem, eunde ipsum, qui nostros s peculatus ruerat,praeseci eumq; iussit fluminis transitum,qua eos

443쪽

LIBER

transmissi aros opinabatur,obsdere. Alios ducentos equites Martino Abrahe- mi auunculo, qui relisionem Christianam abiurauerat erat enim Abrahemus mulieris Cliristianae filius) assignaui cum quibus eum alium fluminis aditum custodire praecepit. Hamel lx omnes vias,quibus illos i ngressuros si erauit culis perlustrauit: & cum nulla vestigia reperiret,in fluuiu Dulcem sic eni m fluit ius ille nominatur te contulit Non potuit Hamelix tanto silentio acie ducere,quin ab Arietilae speculatoribu conspiceretur. Itaque ingentis tormenti ietii qui soras exierant admonentur,&qui in urbe se tenebant , aeris si, ni tu ad arma Vocantur. At natatores egregij cum tanta animi relaxatione atque iucunditate

ludebant,ut vix possentato tormentorum strepitu de periculo, in quo versabatur,admoneri. Piscatio enim felicissime procedebat, & alij in alios conuicia iaciebant: omnia clamoribus,& risu immodico personabant,cum repente hostes apparent. Nostri hastas euelli mi,& nudi in equos nudos insiliunt, & in vi beniconfugiunt. Hostes illos insequuntur. Nostri interdum ita nudi ut erat, in hostes equos conuerteban i,& eorum impetum,ut poterant,repelleban t.Vnus tamen ex equo decidit. Antonius Coutignus sis fuerat Saracentas, & se ad Christi nomen & relisionem aggregarat) ut equiti,qui decidcrat, uxilium afferret, in hostem,qui reliquos antecellerat, impetum dedit, eumque ex equo deturbauit, sbcisimque iacentem manibus iuuit, ut facilius post se equi eius de tergo

super ederet. Ioannes Coutignus,ut sugientes exciperet,ex urbe cum in striamscopijs egressius fuerat. Cum igitur agmen nudum cerneret , risu propemodum corruit. Deinde erat enim urbanissimus) tam multa dicta dixit, de tam facete in Omnes lusit, ut omnes cachinos tollerent. Factum vero Antoni j Cout igni multis laudibus celebrauit. Postremo autem adiecit, Ne commilitones nostri hoc cultu virginibus, quibus inseruiunt,offensione inserant,par est, ut eos, antequam in urbem inuehantur, contegamus. Tum quilibet partem sibi vestiudetraxit, quas ciorum corpora contegeret Jc sic demum in urbem cum omniuincidentium iocis ingressi sunt. Hamelix cum casum illum Regi Assensi nunciaret,magni illius,dc omnium qui aderant, risus consequuti sunt. Spolia deinde legit, nempe vestes,&parmas,dc retia,frena, Scephippia, de unum equum: Scsc demum Rex ille Mauritaniae potentis simus, cum tam opulentis manubiis domum reuersus est. At Coutignus nudis vestem sumptibus suis praebui Cm. aecipue verbAntonium Coutignum munere donauit,dcfactum hominis publice collaudauit, ut alios ad eiusdem virtutis exemplum acrius incenderet. Ha-melix paucis post diebus Regis iussu, ut consilia nostrorum exquireret, An iam redii t, de fuit cum damno repulsus. Climriirsus alia dic excurreret, num speculatorem cepit, ad Regemque perduxit. Is cum illum de oppidi statu percontaretur, captiuus urbem esse dixit armis dc commeatu munitam, dc militum acerrimorum virtute defensam, de ducis vigilantisiimi custodia confirmatam. Tunc Rex urbe se potiri dens,exercitum dimisit: d speculator intra

paucos

444쪽

paucos dies ipsius Praefecti pecunia demptus fuit. Hoc anno Rex Emmanuel arcem in ostio fluminis, quod Tettianum praeterfluit, aedificare constituit.Carolus Rex cum hoc accepisset, Emmanuelem per literas, ut tam egregium opus efficeret, adhortatus est. Est enim oppidum illud piratarum receptaculum,qui inde prodeuntes , maria crebris latrociniis infesta faciunt. Ad arcis situm contemplandum, Petrus Mascaregnas missus suit, qui altitudinem portus explorauit, situm diligentissime perspexit, aquationis commoditatem,&facillima arcis excitandae atque muniendae rationem fore vidit. Sed Emmanuel ne id quod vehementer cupiebat exequeretur, negotiis innumerabilibus impeditus suit, de ob id in aliud tempus opus differendii iudicauit. Ioannes interim Cou- tignus cum Petro Mascaregna aliam excursionem maximo cum periculo secisi ua arduis montibus,dc densis nemoribus,3c arctissimis angusti js sine ulla hostium suspicione superatis,in hostes inopinantes inuehitur. Eos autem primo impetu sudit,sugauitque: dc ita domum victor cum captiuis de praeda reuersus est Non multis post diebus Antonia Agetaedia,quae nupta fuerat Iacobo Soue ratio,nauem unam ex ijs, quas Carauelas appellant, conduxi ut Tingi Arailam peteret. Eram duo illius fratres patrueles deducebat. Vni Ioannes Coelius, alteri Arius Coelius nomen erat. In ea naui vehebatur piscator quidam, nomine Antonius Glimaldus,qui cum ab hostibus, qui una naue longa piraticam faciebat, cum alijs piscatoribus captus esset,e natu sedemiserat, atq; nando Tingim peruenerat:&Odoardo Menesio nunciarat, piraticam nauem iter Tetuanum suscepisse. Sic enim opinatus fuerat. Hac autem fiducia nostri citius, quam temporis occasio serebat,e portu s luerant. Non multum progressi fuerant,chm in eos eadem hostium nauis incurrit. Ex hostibus octo in nauem nostram insiliunt. Coelij climGrimal do festinanter accurrunt, oc cum hostibus, qui ingressi fuerant, acre certamen ineunt quatuor interficiunt, quatuor relica uos expellunt. Nautae interim ita cursum dirigunt, ut hostilem nauem post te relinquerent. At hostes,cum ex iis qui pulsi fuerant, intellexissent, solos tresviros esse apud nostros,qui pugnarent,reliquam turbam esse mulierum,atque nautariam,nauem suam remis,quantum possunt, impellunt,de in nostros rursus impetum dant, de serreas manus inijciunt. Tu sedecim armati per proram in nostra nauem ingrediuntur. Duo Coeli j fratres eis acti animo repugnat. Gii mal-dus inermis, cu hasta Sc gausapina veste, qua complicata sinistrum brachiu armauerat, cu fratribus animo magno c6iungitur. Fit acrius praeliti, quam si magna utrinque multitudo manum cos emisset. Maior tamen pars hostium cadit, reliqui se rursus in nauem suam recipiunt. Dum hoc geritur,alij hostes per puppim in liliunt, quia nautis repulsi sunt. Grimal lusi ocum nostrae nauis arripuit, dein hostilem nauem coniecit Schostibus partim inflammationem intulit,partim multo cinere conspersis aspeetu ademit.Hostes igitur se se a nostris abstraxerunt. SMittis tame dc pilis eminus decertabant. Duae naves Cantabrae Ee cursum

445쪽

LIBER

cursum illum tenebant . Cantabricum praeliu illud spectarent, in scaphas desiliunt,ut opem celeriter afferrent. Naties enim eo propter magnitudinem appropinquare non poterant. Sed cum illi ad nostros accesserunt,iam hostes abscesserant. Cantabri nostram nauem ad suas naues remulco traxeriit, &saucios

clarauerunt,nec ullum humanitatis ossicium fuit ab illis praetermissum . Saucij deinde fuerunt Odoardi Menesii iussu Tingina deportati nauis autem Cantabrorum praesidio munita Aretilam peruenit.Grimal di vero hominis infimi, sed animo maximo praediti virtus inter omnes excelluit qui quidem multis,& valde periculosis vulneribus laborauit. Sub id tempus, Franciscus Castre sis, oppidi,quod promontorium Guerense nominant, praesectus, qui in Lusitanianiae rei gerend. ae gratia apud Emmanuelem versabatur,in Africam redierat Turo

tu quin oppidum erat tunc valde opulentu,&multorum mercatorii celebritate,&commercio frequentatum auroququens es tam Lusitanis,qui prom5ω-rium Guerense tuebantur,quam Mauris sexderatis non mediocre damnii inserebant.Itaq; Franciscus Castrensis copias eduxit ,& Xequium Melichium , qui semper in Regis Emmanuelis fide permanserat, acciuit Nocte prosectus,prima luce hostes inopinantes atareditur,oppidum capit,oppidanorum stragem edit: Christianos, qui captiui erat, liberat,m. agnam hostium multitudinem in seruitutem abducit. Et quanquam nostri multos occidissent, multo tamen plures, Xeqvij Meli cliij militibus occisi sunt. Quibus enim damnis affecti fuerat, valde meminerant, & idcirco, ut dolorem animis inustum acri vindicta sanarent,oteram enixe dederunt. Haec quidem in Africa gerebatur. In India, ut dictum est,Malaca suerat . a B in rami Rege obsidione vexata,& magnis viribus oppugnata,&in summum discrimen adducta, de Antonii Correae quem Sique ira Pe gum miserat,dc cui in mandatis dederat,ut si otiis esset, Malacae auxilium afferret aduentu liberata. Correa cum urbem hostium metu liberam, de vario c6nieatu resertam cerneret, Pegum iter instituit,'Martabatim, maritimam regni illius ciuitatem, ecunda tempestate peruenit. Regio est latissima,& maxima fertilitate praedita.Gemmis pr. eterea varijs,3 auri d aroenti metallis abundat. Homines sunt colorati, Gautissime viuunt viiijs valde dediti sunt, quibus es foeminantur. Maxima ex p. arte numina commentitia colunt, & simulacris immolant. Sacerdotes in summo honore sunt: aedibus amplis multi religiosi homines includuntur,qui se excellentius in studio pietatis gerere cupiunt. Similiter de virgines alijs eiusmodi septis incluse pudicitiam se perpetub colere profitentur. Multis in rebus sunt Sinis vitae cultu simillimi. Co rea cum primum classem in urbis portu collocauit, Antonium Paragnam ad Regem , qui tunc Pegii se tenebat, legatum instituit. Is cum socijs suit a Re se satis benigne de hospitaliter acceptus. Illis autem responsum breui reddidit, de cum illis sacerdotem summae auctoritatis hominem hos Rotines appeI-lant de alium virum primarium, qui magnum apud illum locum tene si

446쪽

Martabatim misit. Illis autem potestatem dederat pa is iusto & pluabili scedere faciendae. Pax firmata, & monumentis con signata sitit. Correa publicii sce' deris testimonium nostro more constriptum Pcguens bus obtulit. illi nomine Regis,eiusdem foederis testimonium in aurea pagina, ut Regibus illis mos est, cum foedus sanciunt,inciderunt quod Correae similiter detulerunti Interimit lis ustis&consuetudo tanta cum nominibus nostris intercesserat, ut Lusitani quasi in patria communi versarentur,ita sine ullo metu per urbem inc derent. Clim vero secundus ventus a Septentrione flaret, Correa cum nauibus quinq;, cibarijs onustis,Malacam redi jt. Dum Correa apud riguenses negotia gerit, in Zama tra apud pacemenses ingens tumultus exoritur. Vir enim quida regnandi cupidus in Regem insidias c5parauit,&illo occis b, regnu occupauit,&quinque & viginti Lusitanis, qui ibi versabantur,necem intuli opesque illorii abstulit,& quibus signis potuit,quanto odio nominis Lusitani teneretur, osten dit. Garsia Sala qui tuc Malacae praeerat, nauem unam armis,& munitionibus,& valido militum praesidio diligenter instruxit, illique Emmanuelem Pacicca praefecit cui precepi ut oram, quae inter Pacemensem&Axemensem portu interest,summa vigilantia specularetur, ne commeatum ullum in urbem importari,nE ve cuiquam in altum piscandi gratiaevehi liceret. Hoc autem belli genus acerrimum erat.Gens enim cibis importatis utitur,& pisicatu plurimum alitur. Vtriusque igitur rei usu prorsiis impedito, necesse erat, urbem inopia atq; fame

cruciari. Id Paciecus non segniter exequiitus est. Verum cum aquae recentis desiderio teneretur,scapham in terram propius urbem misit Ea autem,pra terremiges, viri quinque vehebantur,qui in iluuium subuecti, actuationem fecerut Deinde secundo fluuio nauem repetebant, clim ex improuiso hostes innumeri. rabiles utramque fluuij ripam occuparunt . Tum lapidum atq; sagittaru multitudo, grandinis instar,in nostros decidit,ita, ut maximum vitae discrimen adirent qui tame parmis tecti,cum totis viribus stapbam incitarent,e ripis emersi, in altum vecti sunt. Sed cum aestus esset aduertus,&ventus eos desceret, tres naues,humiles quidem, sed valde longae, multorum militum capaces, quaere mi impelluntur incolae Lancharas appellant armis,&valido militum praesidio munitae, quibus multi nobiles homines vehebantur, scapham consequii tae sunt.Nauibus praeerat Iaoensis vir egregie fortis,qui Tudamecius appellaba tur. Nostri obstinatis animis decreuere mori potius,quam seruitute pati. Dein decum omnem suam spem in C n R i s T i numine collocassent ,ad pugnam setaparant.Vnus ex quinq; viris Lusitanis tonsor erat. Is cum esset viribus summis,&an; mi singulari alacritate praeditus,nauis praetoriς, quae reliquas ante siserat,&in scapham inuaserat,proram manibus arripuit. Quatuor reliqui in nauem conscendere quos ipse cosequutus fuit. Tantoq; impetu in hostes irruere, ut multi se metu in mare deiicerent. Dux suis a tergo ense districto serociter instabat,&mortem illis,nisi sortissime pugnaren minabatur T.ecum nihil neq; exhortando,

447쪽

exhortando,neque minitando proficeret,quatuor occidit. Erant adhuc hostes ancipiti metu districti. Qui enim Lusitanorum impetum susti nebant, ab illis caedebantur illis, qui fugiebant,erat manibus ducis sui mors necessario subeunda. Tandem postquam aliquo spatio fuit utrinque dimicatum, omnes hostes auiserro tacis, aut fluctibus demersi sunt. Tantus enim illis terrorini Elus est, ut se in mare demitterent. Ipseq; dux multis prius x ulneribus acceptis se in mare praecipitem dedit. Erant autem supra centum de quinquaginta , qui naue illa

vehebantur. Reliquae duae naues cum primae casum oculis aspexit sent, metu perterritae constiterunt. Sed eo tempore nostii erat ita labore debilitati, & vuta neribus consedit,ut nullas ad resistendum vires haberent. Sed eodem numine, quo fuerunt in praelio confirmati, ut tam admirandum facinus ederent, hostes exterriti sunt ita,ut eos aggredi non auderent Nauis hostium capta remulco ad nauem primiim,deinde Malacam perducta,& in terram subducta, se integu mento contecta fuit, ut diutissime permaneret miraculi stupendi monimentia.

Hostes enim a Christi sanctissimis sacris alieni perspexerui , id nullo modo viribus humanis,sed Dei pr sentis auxi lio gestum fuisse In quo multa valde miranda contigcre.Primum suit,ardor& alacritas animovi,qua quinque viri mori maluerunt,qu.am hostibus in deditionem venire. Deinde praesu ipsum tam felici successu consectum,ut centum&quinqua inta hostes ferocisἐimi, quinq;

virorum manibus vel caederentur, vel nactu adeo turbaretur, ut se in mare praecipitarent. stremum fuit,ille metus duabus nauibus integris incussus, quς noausae sunt in homines quinq; , vulneratos, atque grauissimo labore defatigatos, inuadere. Verum eo casu dux edoceri potuit, non esse suorum sanguine ludendum. Multo namque illi honestius suisset, aqua putrida sitim depellere, quam

propriae voluptatis causa suos in tantum discrimen inducere. Attamen Rex Pacemensis huius admirandi facti terrore perculsus, pacem continuo petiit: quae fuit, accepta prius satisfaetione, confirmata. Nomina quatuor hominum, per quos hoc facinus editum fuit,haec erant. Ioannes Almeida, Antonius Parago, Antonius Vera, Franciscus Gramaxus. Tonsoris artificium nomen viri ipsus, qui tonsor crat,occuluit. Rex autem Binta mi bellum interim summo studio re novabat. Antonius Correa contra statione aliam,que in ripa Miraris fluminis a Rege munita suerat,copias educere,& simul oppi)u Padum , quodi ex ipse munierat,expugnare cupiebat. Itaq; consilio cum Garsia Sala arcis & urbis Proetoiamunicato, ab eo trireme cu celoce, & triginta minora nauigia precibus impetrauit. niti is quinquaginta viros Lusitanos,&quadringentos Malacenses in

ea classe ducebat Cu his copijs & nauibus in Muaris fluuiu invehitur Ripa fetunt viridissimae, quas utrinq; densissimae Sylvae vestiebant, aded multis in locis fluuiu opacantes,ut coeli aspeetii adimant. Viginti aute passi tu millia progressisa stuariu occurrebat. Hoc in locoRex Bintami stationem duplicivallo murictu, firmaq; in ea militu presidia collocarat, ne Lusitani possent Padum, quo inlatio

ipse

448쪽

ipse belli commodius gerendi gratia consiliebat, inuadere. Eastatio fluminis

alueo profundo,sed perangusto,quo erat ne satio nauigandum, imminebat,& aestuarij latitudinem transberus molibus occupabat. In medio porta inerat, uatis, alii pado veniebant ditus in fluuium patebat . Nocte vero foribus ob-uctis claudebatur. Intra huius stationis claustra Rex naues continebat,ut facilius subitas,&improuis, Lusi tanorum incursiones, quas aperto Marte no poterat, claustrorum ope repelleret. stationis autem huius cit stodiam impigro viro commiserat. Correa lembo virum nomine Georgium Mesuradum exploratum misit. Is renunciat,in statione magnam vim militum a Rege dispositam fuisse,ipi umque ducem suos admonuisti,ut se ad certamen animis praepararet.

Sibi namq; compertum esse, Lusitanos propediem adflaturos. Correa nihilo secius ultra progreditur,dc prima luce stationem acriter oppugnat,& tandem cureliquis ducibus irrumpit. Fit magna caedes, maxima tamen hostium pars ad Regem ei fusa fuga se contulit. Correa, ne hostes se possent spatio sumpto arepentino pauore reficere, in aestuarij ipsius introitu Odoardum Melium cu aliquot nauigijs reliquit,& ipse claustris reuulsis in aestuarium ingreditur. Sta Rex ne id fieri acile posse consilio multo ante prouiderat. Arboribus enim succisis, atque in fluuium utrinq; deiectis, nauium cursum impedierat. Fuit haec res maximi laboris. Prius enim,quam nauigia progredi ultra possent, erant arbores transuersae,quae transitum impediebant, extrahendae. Sed tande Correa in oppidum,disiicetis omnino molibus, ruenit. Rex instructa acie cum elephantis obuiam processit Nostri hostibus inuitis terram occuparunt. Pranium deinde commissum fuit. Hostes fusi fugasq; sunt . Correa cum Lusitanos auidius insequi cerneret eceptui signis dedit. Nec enim regiones illas nouerat,& timuit, ne lustris incognitis impediti, ab hostibus rursus conglobatis damnum acciperent. Oppidum direptum continuosuit,&incensum naues supra centum coiectis ignibus absumptae. Eorum,qui mortui in utroque praelio sunt,certus numerus miri non potuit. Constat tamen non mediocrem multitudinem suisse. Ad hunc modum Correa, rebus ex animi sententia gestis, cum praeda&multis captiuis Malacam redi jt,&suit ab omnibus cum honoribus luminis,

perinde atque meritus erat,exceptus Inde in citeriorem Indiam nauigauit. Rex vero Bintam i,cum se militum & nauium penuria cerneret in maximas angustias induruim , in Biniamum cum graui damno & insigni dedecore reueisus est, bello tunc cessandum statuit. Neque Coulami res quietae in citeriore India suerant. Lusitani enim a Regina petebant, ut fidem suam liberare dc ea, tu fuerant,cu Antonius Sala interfectus est,ablata restituere de pondus piperis, quod ex laedere debebat, sine recusatione s lueret. Regina quamulon principio fidem tueri statuisset,Saracenorum tame crebris sermonibus in Em,n5 modo fide violare ed etiam arcem capere,&exi tu Lusitanis moliri constituit.

Et primum id insidijs tentare voluit. Cum doli minime successissent, apertam

449쪽

p LIBER

vim intentare decreuit. Eam Indiae parte,quae Coulamo finitima est, & ad Auristrum Cori promontorio definitur,quana Comorim appellant,quedam Regimna tu ης imperio tenebat, cum qua Coulami Regina de L ii sitanorum excidio coniurauit. It que Reginae viri lasciue copiis, trium fratrum,qui plurimum inter 'ires opinione virtutis excellebant, opera coniunctis, mense Iunio , quompnsu hyemis maxima vis in regionibus illis est , bellum excitari coepit. Supra viginti hominum millia coaeta sitiat. Venenum fuit in puteis sparsum,ut aqua tio impediretur, & arx circunfesta, de magnis xiribus oppugnata, & aliqui ex Clariss ianis Indis,qui 'rbem incoleban occisi. Arcem triginta tantum viri Lusitani tuebantur. Ex illis quinque erant morbis oppressi: hyems erat impedis mento,quo minus facite Cochimo auxilium mitteretur.Commeatus eratpere i us, praeterea pulueris tormentarij summa penuria. Hector Rodericus per hominem impigrum, qui se fluctibus committere minime dubitauit, Alexiii Menelium, thii se tunc Cochimi tenebat, te statu, in quo res erant, admonuit. Is consestim Alson sum Menesium fratris siti filium,cum quinque & viginti viris Lusitanis,&munitionibus,5 commeatu Cotilamum mini. Alfonsus Me nesius longa naue vectus,in arcem cum exiguis illis copijs ingressus est. Arcentanterim hostes acriter oppugnabant, e6sque nostri singulari virtute repellebat:

crebris eruptionibus sepe decertabant: nec tormentis tantii in eminus utrinque pugnabatur,verum hastis & gladijs saepenumero praelium fiebat .E nostris

aliqui caesissent, multi grauisii me sauciati rex hostibus magnus numerus interemptus sui andem cum Reginae cernerent,arcem capi intra duos menses minimepotuisse,&accepissent, Alexium Menesium magna auxilia compara

i ,bello finem imponendum esse statuerunt. Itaque pacem postularunt,&debitam violati faederis poenam,quae illis fuit imposta,persoluerunt, &pax iteruconditionibus aequis confirmata fuit. Hoc anno percepit Rex Emmanuel abomine curioso & diligente multa,quae animum illius ad rerum magnarii stu-ium multo acrius incitarunt. Expositum est superius, quemadmodum, dum classis Odoardi Lemi; promontortu Guardastam ese peragrabar,celox,cui Gemgius Quadra preerat,a reliqua clas te disiecta ad Zeile portu appulsa fiterit Lusitani, lux illa Iehebantur,capti, de ad Rege Adenensem abduisti sunt: qui eos in ergastulum detrudi iussit,in quo diutissime vita in extrema inopia&mendici, late traduxerunt. Dida interim Rex Arabiae huic tyranno finitimus , illi belluintulit,ini ultisq; illii praelijs deuicit, maximaq; regni parte spoliauit, vinia os, qui ergastulo inclusi fuerant,liberos abire permit t. Ad hunc modii Quadra cuquin f Lusi tanis creliqui enim laboribus attriti & fame cosumpti perierant)e: inculis emissus A in libertatem restitutus est. Is vero,ut sacilius eas terras,quas lustrare piebat,minore cu periculo peragraret,& Arabicam lingua probe teneret 'o namq; tempore,quo vinistus fuerat, illi summam operam dederat se Saracenum esse simulaui egregiamque in Mahumetis disciplina famnitatem

prae

450쪽

prae se tulit . Illa igitur ficta specie religionis, quam ementiebatur, de singulari

calliditate simulabat,omnium oculos in se conuertit, atque tandem ea opinione sese in familiaritatem Regis insinuauit. Erat enim Rex humanus,dc religio ni illi deditus. Qui deinde hominis ingenio delectatus , eum a se demittere nolebat. Cum vero sepulchrum Mahumetis inuiseret, Quadram secum duxit. ibi cum accepisset Quadra,camelorum turmam ante duos dies,quam Rex in eam urbem venisset, Damaicum prosectam suisse, finxit se miro desiderio teneri sepulchra nepotum Mahumetis,quae erant in Perside, visendi. Damasco namq; taciliorem,& minus periculosam este in Persidem viam . A Rege igitur contendit,ut sibi saceret potestatem turmae illius vestigijs insistendi,ut eam conseque retur. Rex illum ab eo consilio deterrere conatus sui tum quia non libenter illius consuetudine carebat,ium quia illum turmam consequi poste omnino de sperabat. Sed chira Quadra illum pre bus u seret, illi non modb sacultatem, quam petebat,uerum & pecuniam, Sc commeatum,quantum ipse portare posse set, attribuit. a Rege digressus,in regiones vastas & incultas,ipsiq; prorsus ignotas penetrauit, camelos minime consequi potuit: & quo se conferret, penitus ignorabat. Commeatum intra dies paucos consumpsit: Soles ardentissimi illum veli ementer excruciabant vestista ex arenarum ingentibus molibus vix prae nimia lassitudine corporis euellebat. Cum se in tantas angustias ad dueta animaduerteret, oculis in coelum sublatis,maximam vim lacJmarum prosu-dit,& flagitiorum veniam suppliciter implorauit. Inde ore diuina ad locu, vnde arenae collis assurgebat,delatus est.Cum vero collem superaret,camelum S hominem conspexit. Eo igitur laetus gradum intulit, de turma interim alia camelorum ad eum locum cibi enim aquatio erat properantem animaduertit. Ad homines accedit: miseriam,in qua versabatur, exponit: opem ab illis ema-sitat. Illi & mi Iericordia commoti, &specie religionis,quam is habitu simulabat,inflexi,hominem non cibo tantum & potu, ver in de rebus omnibus necessarijs abunde resecerunt. Illorum autem ductu, quandiu deserta loca pera-6randa fuerunt,& postquam ex vastitate sistitudinis illius emersus est, religionis assimulatae cultu, varias regiones perlustrauit, & oculis atque mente multa percepit,& tandem Arabiam, atque Persidem peruagatus, Armitatum a Sa- .racenis mercatoribus deductus est: ubi cultum & peri nam Saraceni deposuit, dc Christiani hominis cultum, quem mente semper gestaverat, assumpsit. Vbi tamen flagitium, quod admiserat religionis impurae simulatione, debitis lacrymis expiauit. Garsia Coia tignus, qui tunc Armugio praeerat, illum vestibus,&pecuniis, atque muneribus affecit. Qui deinde in Indiam, ex India in Lusitaniam veniens, Anno. M. D. xx. ad Emmanuelem intromissus, omnia, quae lustrauerat, & prudenter animaduerterat, luculentis sandversis explicuit. In primis autem quomodo AEthiopiam uniuersam, quae supra AEgyptum est, explorauisset, de quomodo in lacum ingentem , unde Nilus

SEARCH

MENU NAVIGATION