장음표시 사용
231쪽
Nervios Atuatucosque hellum Romanis Parare, neque sibi voluntariorum copias defore, si ex finibus suis progredi coepisset : armatum concilium indicit, hoc more Gallorum est initium belli, ) quo, lege communi, Omnes PubereS a mali convenire consuerunt; qui ex iis novissimus venit, in conspectu multitudinis omnibus cruciatibus assectus ne a tur. In eo concilio Cingetorigem, alterius principem factionis, generum suum, quem supra demonstravimus, Caesaris secutum fidem, ab eo non discessisse,) hostem judicat bonaque ejus publicat. ΙΙis rebus consectis, in concilio pronuntiat, arcessitum se a Senonibus et Carnutibus aliisque compluribus Galliae civitatibus, huc iter facturum per si nes Remorum, eorumque agros Populaturum, ac priusquam id faciat, Labieni castra oppugnaturum : quae fieri velit, Praecipit. LVII. Labienus, quum et loci natura et manu munitis simis castris sese teneret, de suo ac legionis liericulo nihil timebat; ne quam occasionem rei hene gerendae dimitto-ret cogitabat. Itaque a Cingetorige atque ejus propinquis Oratione Indutiomari cognita, quam in concilio habuerat, nuntios mittit ad finitimas civitates , equitesque undique evocat: iis certum diem conveniendi dicit. Interim prope quotidie cum omni equitatu Indutiomarus sub castris ejus
vagabatur, alias ut situm castrorum cognosceret, alias coI-
Armatum concilium. CL Idv. EXI, uo. M.; t Stobaeus lib. xi I. Idem mos valuit apud veteres Francos, et nu-Perrime aPud Polonos. A. imc more Gallorum , etc. Gl se-ma hoc videtur Grulcro. Male. Consuerunt. Vulgo e paucioribus
libris, M. Sed Gr. Caeterum a concilium illud, ait
Goduinus, salis extraordinarium rat, quo, gruum more , immaniter nitimus qui venerat, necabatur. n l pra demonstrapimus. Cons. cap. 3. M.
Iudieat. Alii jussicandum curat,
quae est explicatio. M. Ac priua. Davis. malit at.
a P. I I II. Manu munirissimis. Ursinus Perperam expungit r. m
nu, quasi e glossa I opponitur quip-
232쪽
loquendi aut territandi causa: equites plerumque omnestola intra vallum conjiciebant. Labienus suos intra munitiones continebat, timorisque opinionem , quibuscunque poterat rebus, augebat. LVIII. Quum majore in dies contemptione Indutiomarus ad Castra accederet, nocte una, intromissis equitibus omnium sinitimarum civitatum, quos arcessendos Cum erat , tanta diligentia Omnes suos custodiis intra castra continuit, ut nulla ratione ea res enuntiari aut ad Treviros perferri posset. Interi in ex consuetudine quotidiana Indutiomarus ad castra accedit, atque ibi magnam partem diei consumit; equites tela conjiciunt, et magna cum Contumelia verborum nostros ad pugnam evocant. Nullo ab nostris dato responso, ubi visum est, sub vesperum dispersi ac
dissipati discedunt. Subito Labienus duabus portis Oninem equitatum emittit; praecipit atque interdicit, proterritis hostibus atque in fugam conjectis, squod fore, sicut accidit, videbat,) unum Omnes petant Indutiomarum; neu quis quem Prius Vulneret, quam illum interfectum viderit,
quod mora reliquorum spatium nactum illum effugere nolebat : magna proponit iis, qui occiderint, praemia: summittit cohortes equitibus subsidio. Comprobat hominis consilium fortuna, et, quum unum Omnes Peterent, in iPso
Cis. LVIII. Intromissis , receptis in castra Labieni. M. Magna cum contumelia. Sic eo. d.
hie et alibi. V. vri , 55; B. C. 33, 14; B. Al. 6o. Principia atque interiaci . Potest principit resorri eo , quod onane unum petere jubet; et interdicit eo , quod proliiliret, ne quem prius In
dutiomaro vulnerent. Fortasse tamen interdisera omnino est edicere, pronuntiare, interponere suam sen
tentiam , jubendi prohibendi quo causa : saltem intardictum in jure nonnunquam est idem quod odictum simpliciter. M. I Id tamen in prolin iis scripti ribus nunquam reperiri contendit Achaintre. JProterritis. Alii perterritis. Sod
proterrere est, terrore incusso, in sugam conjicere. Vid. Virg. xΠ,
u quia quem. Alii neu quis quemquam. Vel quisquam quem-
ra ipso fluminis υado. Mosae, qua
233쪽
suminis vado deprehensus Indutiomarus interficitur, c putque ejus refertur in castra: redeuntes equites, quos possunt, consectantur atque Occidunt. Hac re cognita, Omnes Eburonum et Nerviorum, quae convenerant, copiae di cedunt; pauloque habuit post id factum Caesar quietiorem Galliam.
Bomos a Trevirui dividebat. V. Cli1- ωputque ejus. Cons. Florus Iri,
235쪽
DE BELLO GALLICO.LIBER SEXTUS.
p. I. Romanorum copiae in Gallia auctae. - II, III. Motus Trevirorum. Neritii oppressi. Concilium Lutetiae Parisiorum. - IV. Senones et Carnutes Pacati. - V, VI. Menapii subacti. - VII, VIII. Treviri ab L hieno dolo et ratione victi. - IX. Iter Caesaris in Germaniam. Ubiorum legatio sui pumandi causa. - X. Receptus Suevorum in ultimos fines suos. - ΕΙ - XX. Mores Gallorum. - I-XXIV. Germanorum. XXV. Hercynia silva. - XXM-XXVIII. Genera ferarum in Hercynia silva memoranda. XXIX - XXXI. Reditus Cesaris ita GaIlinm. Ambiorix oppressus. Cativesci regis mors. - MDXXXIV. Partito exereitu Eb ronum fines devastati. - XXXV - XLII. Castra Romana a Sigambris orpugnata. Periculum Romanorum, qui frumentandi causa eastris erant egressi. Romanorum terror adventu Caesaris sublatus. XLIII. Eburones denuo vexali. - XLIV. Quaestio de eonjuratione Seuonum instituta. Acconis supplicium. Hilbema Cesaris. Iter in Italiam.
I. MULTIs de causis Caesar, majorem Galliae motum e spectans, per M. Silanum, C. Antistium Reginum, T. Sextium , legatos, delectum habero instituit: simul ab Cia. Pompeio Procorisule petit, quoniam ipse ad urbem cum
CAp. I. Delectum. Sic multi eodd. Cn. Pompeio: Anno urbis eondi- veteres Stictum tae sim, Pompeio consuli decreta est
236쪽
imperio reipublicae causa remaneret, quos ex Cisalpina Gallia consulis sacramento rogavisset, ad Signa convenire
et ad se Noficisci juberet: magni interesse etiam in reliquum tempus ad opinionem Galliae existimans , tantas Videri Italiae facultates, ut, si quid esset in bello detrimenti acceptum, non modo id brevi tempore sarciri, sed etiam majoribus adaugeri copiis posset. Quod quum Pompeius et reipublicae et amicitiae tribuisset, eeleriter consecto per
in proximum quinquennium Hispania provincia, quam Pro consule administraret , permissumque, ut quos,
quot numero, et undecunque vel-
Iet, milites conscriberet v. Diotam. xxx x, 33ὶ. Conscripsit ergo, ut Cinsar h. I. tradit, etiam in Cisalpina Gallia legi es. Dum vero abitum iu Provinciam parat, resistunt ei quidam tribuni plebis, et perliciunt ut, litissis in Hispaniam Petreio et A Dio . legatis , ipse Pompeius in Italia restaret. Cui mor; , ne coactus restare rideretur, hanc causam prae
texuit , se rei humentariae causa hoc est ergo h. l. apud Caesarem: reipu-Micin causa remanere ) restare Dio Casa. xxxxx, D), cujus cura ei dum bus abhinc antiis Cicerorae auctorec D pr masulari imperio in quinquennium demandata erat. V. Cic. Pru DOm. c. 4 sqq et Dio Cassi X Lx, 9, ubi Fabricius plura collegit. Dum ergo ad uaebem est, Caesar ab eo petiit, ut legionem ad se proficisci in Galliam Pateretur. Αumsit Pompeius; sed sub ivitia benicivilis ii ne legionem satis calside
a Cariare abduxit, quo Caesar uim Parum ossensus est, quasi POmlm ius ipsum militibus et opibus exspoliare vellet vid. ivisa de Beli. Gall. PIII,
54 ; et Appian. de B. C. p. 446, ed.
Steph.ὶ, fuit qua taec res, ut Prudetitissimus Plutarchus, in Ces. cap. 25, monuit, haud leve momentum ad exordia belli civilis. M.
Remaneret. Sic Oud. e codd. vulgo moneret. Consutis sacramento. Vox constitis glossa videtur Bent leto. Si vera lectio est, significabit sacramentum, quo consul adigit milites, quo eos obstringit. Sed libenter accedo iis, qui consul legi volunt. Pompeius comuIdelectum habucrat, et milites rogarat sacramento interposito, an velletit nomina dare militiae. M. m. Hahonius volebat consuI is divisim, Umi. I, 15. Sed Tacitus etiam habet x adigi sacramerito Caesarem, Vitellii , Vespasiam. v Vid. Hist. I, 76;
. advocare sacramento apib. e. 55. Sacramentum est jusjuraturum militare. Hino ac amento mi les nomine , sive, ut est apud Festum, im terrogare, significat rogare, an velint jurati notum dare uulitiae. Liv. 113, 26; XXXV, 2; M., usi. Hinc miles dicit sacramentum ut C. I, 23. Aut secundum alios) die e sacramento, ta x, 86; li. e. interposito sacramento dicit, so osse velle militem, Scu uno verim, jurat. Simri. Plerique M. resarciri.M. I Sarcire est integrum Praestare.
237쪽
DE BELLO GALLICO. LIB. VI. II 5
suos delectu, tribus ante exactam hiemem et constitutis et adductis legionibus, duplicatoque earum cohortium numero , quas cum Q. Titurio amisemi, et celeritate et copiis docuit, quid populi Romani disciplina atque opes mssent. II. Intersecto Indutiomaro, ut docuimus, ad ejus pro pinquos a Treviris imperium desertur. Illi sitiitimos Ger
'manos sollicitare et pecuniam polliceri non desistunt :quum ab proximis impetrare non possent, ulteriores te lunt. Inventis nonnullis civitatibus, jurejurando inter se confirmant, obsidibus*ie de pecunia cavent: Ambiorigem sibi societate et foedere adjungunt. Quibus rebus cognitis, Caesar, quum undique hellum parari videret, Nervios, Atuatucos, Menapios, adjunctis Cisrhenanis omnibus Germanis, esse in arinis, Senones ad imperatum non . enire, et eum Carnuti hus finitimisque civitatibus consilia communicare, a Τreviris Germanos crebris togationibus solli citari ; maturius sibi de bello cogitandum putavit. III. Itaque nondum hieme consecta, proximis quatuor coactis legionibus, do improviso in fines Nerviorum Cori tendit, et priusquam illi aut convenire aut Profugere DO Sent, magno Pecoris atque hominum numero capto, atque
Diaeiplina. Valer. Max. lib. , c. 8 r in Disciplina militaris acriterret eula, principatum Italiae Romano imperio peperit; multarum urbium, magno m regum, et validissimarum gentium regimen largita est; sauces Pontici sinus pales it; ΑΙ- pium Tauriquo montis convulsa claustra tradidit, ortumque e Padiuula Romuli eam totius terrarum orbis seeit columen. is JC ν. II. Uι doeiam . , id. v, 58.
ciWitalea. m pecunia coνent ι i. e. se pecuniam daturos. Frustra Ursiuus et Ciaceon. et pecunia. Omnibus Germanis. Qui sunt, vid.
ri, 4. Male Goduinus intelligit Tri- Ccos , Nemetes , Vangiones ; hi
enim nonium videntur tum Rhe . num transisse. IDavisius merito resert Condruscis, murones, Geraesonet Poemauos. JSenones ... υenire. CL v, 54. M. Ad imperatum. Sali t. Jug., c. si a , habet a ad imperandum v Rre, is quod est ambiguum , unde Perperam et hie placet id gerundium Ursiuo et Ciaceonio.
238쪽
ea praeda militibus concessa, vastatisque agris, in dediti nem venire, atque Obsides sibi dare coegit. ΕΟ celeriter confecto negotio, rursus in hiberna legiones reduxit. Concilio Galliae primo vere, uti instituerat, indicto, quum reliqui, Praeter Senones, Carnutes Trevirosque, venissent, initium belli ac desectionis 11oc esse arbitratus, ut omnia poStP nere videretur, concilium Lutetiam Parisiorum transfert. Confities erant hi Senonibus, civitatemque Patrum memoria conjunxerant; sed ab hoc concilio ab suisse existimabantur. Hac re Pro Sugge Stu Pronuntiata, eodom die cum legionibus in Sonones proficiscitur, magnisque itineri hus eo pervenit. IV. Cognito ejus adventu , Acco , qui Princeps HUS msilii fuerat, jubet in oppida multitudinem convenire ; c nantibus , prius quam id offici posset, adesse Romanos nuntiatur; necessario sententia desistunt, legatosque deprecandi causa ad Caesarem mittunt; adeunt Per AEduos , quoriun antiquitus erat in fide civitas. Libenter Caesar, petentibus aeduis, dat veniam, excusationemque accipit; quod aestivum tempus instantis belli, non quaestionis , esse arbitrabatur. Obsidibus imperatis centum , hos ussi duis custodiendos tradit. Eodem Carnutes legatos obsides pie mi tunt , usi deprecatoribus Remis, quorum erant in clientela readem serunt responsa. Peragit coucilium Caesar, equitesque imperat civitatibus. V. Hac parte Galliae pacata, totus et mente et animo in bellum Trevirorum et Ambiorigis insistit. Cavaritium cum
C p. III. Uti instituerat , ut quotannis solebat. Cons. cap. 44. Lutetiam. Alii in Lutetiam , nou
hoc concilio. In tollige ccincilium habitum a Carnutibus, Senoni-hus et Treviris contra Caesarem, id est os ab illorum conjuratione alistinuis p. A. li Suggestu. Suggestus, locus extet stor , unde oratio habebatur ad populum. Sic dictus quod suggererentur
ligna. JC p. IV. I Deprecandi. Coopta sua excusandi. D vis. JQuorum ... erat in silae ciMitas.
239쪽
equitatu Senorium secum proficisci jubet, ne quis aut ex hujus iracundia, aut ex eo , quod meruerat, Odio civitatis, motus exsistat. His rebus constitutis, quod pro explorato habebat, Ambiorigem proelio non esse concertaturum , reliqua ejus consilia animo circumspiciebat. Erant Menal,li propinqui Eburonum finibus, perpetuis paludibus silvisque inuniti , qui uni ex Gallia de pace ad Caesarem legatos nunquam miserant. Cum iis esse hospitium Ambiorigi sciebat : item per Treviros venisse Germanis in amicitiam cognoverat. Haec prius illi detrahenda auxilia existimabat, quam ipsum bello lacesseret; ne, desperata Salute , aut se in Menapios abderet, aut cum transrhenanis congredi coge retur. Hoc inito consilio , totius exercitus impedimenta ad Labienum in Treviros mittit, duas tu legiones ad eum proficisci jubet : ipse cum legionibus expeditis quinque in Menapios proficiscitur. Illi, nulla coacta manu , loci Iars sidio freti, in silvas paludesque confugiunt, suaque eodem
M. Caesar , partitis copiis cum C. Fabio legato et
Meruerat. Al. metuerat. Faemus conjectabat, quod in eum erat. Gr. cus de merito odio nihil. Ossio ciuitatis. Quia Caesar eum regem constituerat, iucurrit Cavari IIus odium suorum. M. I xii Prop
ter aliam causam Desritur. C.Eterum,
ut notavit Ach., hie locus et sexcenti alii iti his Commentariis summam in Caesare prudentiam, Summamque rei politicar peritiam arguunt. Videre licet qua arte magnus illo vir hominum cupiditates, studia, an sectus detegit, et in suum convertit
Motus exsistat. ClarLius e cod. oriretur, quod est e glossa. Concertaturiam. Maliger certatu
rum. Sed receptum ab Dud. haheutet codd. protii et editiones veteres. Edus consilia, nempe Ambi
Lacesseret. Maliger et recentiores Iacessendum.
Cum transrhenanis congredi, e rum lines adire, seque cum iis conjungere : erat enim Treviris amicus
Metaphr. Gr. Congredi, animo pacifico. Sic plaue Livius, xxxviII, 25; Corn.NePOs, Dat. II, et Cicero passim. Nodum quaerunt tu scirpo Benti. et Iurinius, quorum hic dubium movet, alter substitui jubet ad transrhenanos Conjugere. M. Pro cogeretur Glidius malebat conaretur, sed cogi hic e Musu ponitur, quia V,
240쪽
218 M. Crasso Praestore, celeriterque effectis pontibus, adit tripartito, aedificia vicosque incendit, magno pecoris atque liominum numero potitur. Quibus rebus coacti Menapii , legatos ad eum pacis petendae causa mittunt. Ille, obsidibus acceptis, hostium se habiturum numero confirmat, si aut-hiorigem, aut ejus legat , finibus suis recepissent. His confirmatis rebus, Commium Atrebatem cum equitatu custodis loco in Menapiis relinquit; ipse in Treviros proficiscitur. . Dum haec a Caesare geruntur, Treviri, magnis mactis peditatus equitatusque copiis, Labienum cum una legi ne , quae in eorum finibus hiemabat, adoriri parabant: jamque ab eo non longius bidui via aberant, quum duas venisse
legiones missu Caesaris cognoscunt. Positis castris a millibus passuum XV anssilia Germanorum exspectare constituunt. Labi nus , liostium cognito consilio, sperans temeritate eorum fore aliquam dimicandi facultatem, priosidio cohortium quinquὰ impedimentis relicto, cum XXV cohortibus Diagnoque Pquitatu contra hostem Proficiscitur, et, I pa suum intermisso AInitio , castra commmnit. Erat inter L litonum atque hoste in dimicili transitu numen ripisque Praeruptis : hoc Dequo ipse transire in animo hallebat, neque hostes transituros existimabat. Augebatur auxiliorum quotidie spes. Loquitur in consilio Palam , si quoniam Germani ut propinquare dicantur, sese Suas exerCitusque fortuitas iu dubium non devocaturum, et postero die Prima
C p. VI. Assit tripartito. B me sic, al. mGι. I Tripartito per tres partes
que dicitur. Con malis rebus, eonstitutis, ut
Cip. ll. Hiemalat. Ne rectius e codd. quam vulgo hiemaveras. I Hiems enim uondum erat exae a. IA mitidus passuum. Sic et lib. IV ,
s Flumen. Mosessis fuit, a unitam Rhellicanum et Manutium. I.