장음표시 사용
281쪽
DE BELLO GALLICO. LIB. VI. 259
riter perrumpant censent, quoniam tam propinqua sint castra ; et si Pars aliqua circumventa ceciderit, at reliquos servari posse confidunt : alii, ut in jugo consistant, atque
eumdem omnes ferant casum. Hoc veteres non probant
milites, quos sub vexillo una prosectos docuimus. Itaque inter se cohortati, duce C. Trebonio, equite Romano, qui eis erat praepositus , Per medios hostes Perrumpunt, incolumesque ad unum omnes in castra Perveniunt. Hos subsecuti calones equitesque eodem impetu militum virtute servantur. At ii, qui in jugo constiterant, nullo etiam nunc usu rei militaris percepto , neque in eo, quod probaverant, consilio permanere , ut se loco superiore defenderent, n que eam, quam Prosuisse aliis vim celeritatemque vid rant , imitari potuerunt; sed, Se in castra recipere conati, iniquum in locum demiserunt. Centuriones, quorum nonnulli ex inserioribus ordinibus reliquarum legioniun virtutis musa in superiores erant Ordines hujus legionis traducti, ne ante partam rei militaris laudem amitterent, fortissime pugnantes conciderunt. Militum Pars , horum virtute summotis hostibus, praeter spem incolumis in castra pervenit; pars a tartaris circumventa Periit. XLI. Germani, desperata expugnatione castrorum, quod nostros jam constitisse in munitionibus videbant, cum ea Praeda, quam in silvis deposuerant, trans Rhenum sese receperunt. Ac tantus fuit etiam post discessum hostium
terror, ut ea nocte, quum C. Volusenus missus eum equitatu ad castra venisset, fidem non saceret ades se cum in
guram habens cunei, qua adversariorum ordines perrumpebantur. A.l At reliquos ; i. e. tum Saltem. Gu. . Percvre 4 Qui noudum rei
militaris experientiam habebaut.l CL
αν. XII. Ae tantus fuit. Alii at,
quod Davis. reponi juhet. Fidem non faceret. Canterus, I, 18 , sdem non haberet, ex codd. nonnullis. Male. Dicendum enim si
ret, hiaberent. T. fiam facereι hie
est persuaderet. Adesse... Coerarem. Hotomannus huc refert locum e Sueton. Iul. c. 58 : α Caesar, obsessione castrorum in Germania uuntiata, Per stationes
hostium Gallico habitu penetravit ad
282쪽
columi Caesaroni exercitu. Sic omnium animos timor prcuγVera L, ut, liae ne alleuata mente, deletis omnibus coequitatum tantum se ex fuga recepisse dicerent, ne, incolumi exercitu, Germanos castra oppugnaturos scontenderent. Quem timorem Caesaris adventus sust XLII. Reversus ille, oventus helli non ignorans, unquod cohortes ex statione et Praesidio essent emissae, qtus, De minimo quidemi casu locum relinqui debui multum sortunam in ret,entino hostium adventu pol indicavit; multo etiam amplius, quod paene ab ipso Portisque castrorum barbaros avertisset. Quarum Omr rerum maxime admirandum videbatur, quod Germqui eo consilio Rhenum transierant, ut Ambiorigis ldeIu putarentur, ad castra Romanorum delati, optat Dium Ambiorigi beneficium obtulerint. XLIII. Caesar, rursus ad vexandos hostes Prosermagno coaeto numero ex finitimis civitatibus, in or partes dimittit. Omnes vici atquo omnia aedificia,
quisque consI,exerat, incendebantur : Praeda ex omnlocis agebatur : frumenta non solum a tanta multitia jumentorum atque hominum consumebantur , Sed esuos. ,, Et videntur verba huc res renda. Sed Suetonius erravit, quum in Germania dixit e nam a Germanis , qui in Galliam transierant, ca ira sunt obsessa, non autem in Gemmania. M.
fAlienata, turbata, lymphata. JEquitatum tantum. Hoc tantum suo codice et Ursini adjecit Maliger. Posset abesse. I Rejecit Achiam ire. lCAP. XLII. Eoentus bolli non ignorana. Norat quam varii essentel incerti evetitus belli, eosque nrane se in ducis militumque potestate, non caveri prieviderique posse, nec semper culpam contrahere alicui, si adversi fuerint. Noluit ergo nfluos nia opere reprehendere Pro ignorans alii ignarus. Casu, casui. CL I, I 6. M. dissica it. Hoe praesert Oud
Prie ro indisαιέt, sorte tacensuis militi hus. B. J Graeciis ιγνAMertisset. Alii aDertissent
Rhenum transieran .Vid. c. obtutorint. Vulgo obtulerar
secum allori imago hie nobis riReutatur. B. JSed etiam. In Oxon. deest et
283쪽
DE BELLO GALLICO. LIB. VI. 26 Ianni tempore atque imbribus procubuerant; ut, si qui etiam
in praesentia se Occultassent, tamen iis, deducto exercitu, rerum omnium inopia pereundum videretur. Ac saepe in eum locum Ventum est, tanto in omnes partes diviso equitatu , ut modo visum ab se Ambiorigem in fuga captivi, Dec plane etiam abisse ex Conspectu contenderent, ut, SIN consequetidi illata, atque infinito labore suscepto, qui se summam ab Caesare gratiam inituros Putarent, Paene naturam studio vincerent, semperque paulum ad summam felicitatem demisse videretur ; atque ille latebris aut saltibus Se eriperet, et noctu occultatus alias regiones Iortesque Peteret, non majore equitum Praesidio, quam quatuor, quibus solis vitam suam committere audebat. XLIV. Tali modo vastatis regionibus, exercitum Caesar, dum ram cohortium damno, Durocortorum Remorum reducit, concilioque in eum locum Galliae indicto , de conjuratione Senonum si Carnutum quaestionem habere instituit; et de Accone, qui princeps ejus consilii fuerat, graViOre Sententia Pronuntiata, more majorum Supplicium sumpsit..t sit et alibi. V. x, 18 et 43. Cous. DoLenb. ad Liv. II, 5. Ut modo Paulo ante in visum
Vulgo legebatur : ut non modo ... captiMi, sed nec ... E codd. Oudendo ius restituit veriorem lecti nem , ejectis verbis non et sed
Latebris. Quidam habent : latebris ac siuia ; et posteriora absuut a plerisque codd. In paucioribusaut si Dis legitur. Sunt ergo verba adsuis; M. et glossa sequentium verborum.
Delevi. I Iinpediue hujus periodi seu
sus est et ordo et Saepe in eosdem locos Veiatum est, tanto equitatu diviso iuomues Partes, prout captivi couleu-dereut dicerent) Ambiorigem in
do paulo anto visum esse a se, etc., ur, adeo ut equites, spe consequendi illata, etc., naturam studio vincerent, etc., et semper aliquid Aibi deesse viderent ad summam selicitatem , quamdiu Ambiorigem non t uerent ; dum ipso Ambiorix latebris aut saltibus se eriperet, etc. Achoin
tis. A. JDa Accone. CL C. 4. M.f More majorum. Ex tuterprete Graeco, Achaintre esse putat more Romanorum, quod supplicii getius refert Sueton. in Nerone, c. 49. Aqua atque igni interdicere, est soleiuni S
284쪽
Nonnulli judicium veriti profugerunt; quibus quum ι atque igni interdixisset, duas legiones ad fines Treviror in Lingonibus, sex reliquas in Senonum finibus Ago in hibernis collocavit; frumentoque exercitui proviso instituerat, in Italiam ad conventus agendos Prosectus
apud Romanos exsilii sive potius citia, communem dativi soproseriptionis larmula. Videatur Cia praetuli eum Pollerici, in Edit. cero, pro domo sua, t8;t Lactantius, Paris. I825. Ex eodem quoqu , P J pra, c. 4o, in locum daemiseru endlai. Alii Agedinet; Age- eepi pro t. l. demserant, qu disi. gitur in Obertino. B. Ji Meralatii. Oherita. h et ex-- - Mentus. Cl. , 1. Ist . . .
285쪽
ARGUMENTUM.CAp. I. Nova consilia Gallorum de Milo. II, III. Bellum a Carnutibus susceptum. IV, V. Ah Arvernis, auctore Vercingetorige. - VI. Periculosum iter Caesaris ad exercitum. - - , VIII. Arverni oppressi. IX. Gergovia ab Vercinget ge oppugnata. - X. Iter Caesaris ad sere dum auxilium. - XI - XIII. Vellaunodunum, Genabum, Noviodunum a Caesare capta. Iter ad Avaricum. - XIV, XV. Biturigum oppida pri ter Avaricum a Gallis incensa. - XVI, XVII. Inopia Romanorum ad Avaricum. - XVIII - XXL Vercingetorix proditi viis insimulatus, at solutus. XXII. Gallorum in defendendo Oppido studium.-XXIII. Muri Gallici. - XXIV, XXV. Ager Romanus incensus. Eruptio Gallorum repressa. - XXVI. Consilium Gallorum clam profugiendi ex oppido clamore muliebri impeditum. - XXVII, XXVIII. Avaricum expugnatum. - XXIX - XXXI. Bellum ab Vercingetorige eoutinuatum. - XXXII, XXXIII. Motus in AEduis a Caesare compositi. - XXXIV, XXXV. Me citus Romanus trans Elaverem expositus. Pars copiarum in Senon et Parisios missa. - XXXVI. Castra Caesaris ad Gergoviam. - XXXVII-XL. Novae turbae in AEduis, auctoribus Convictolitane et Litavico. Uta- vicus, qui subsidium, ab AEduis Cesari missum, sollicitaverat, oppre sus.- XLI. Bomanorum castra interim oppugnata. AEgredefensa.-XLII, XLIII. AEduorum desectio. - XLIV-LL Impetus Romanorum in Gorg viam. Clades. - LII, LIII. Oratio Caesaria ad milites. Obsessio Gerg viae soluta. - LIV - LVI. Bellum ab AEduis susceptum. Exercitus Ca saris per Ligerim traductus. - LVII - LXII. Labieni res feliciter in
286쪽
Parisiis gestae.-LXIII, LXIV. Vercingetorix lolius Galliae imperator. LXV. Gesaris cura ad omnes casus. - LXVI, LXVII. Vercingetorix eques. tri praelio superatus. - ΙAMU , LXIX. Alesiae, in quam Verciugetorix , iacto proelio, se contulerat, descriPtio. - LXX. Nova clades Gallorum equitatui virtute Germanorum illata. LXXI. quitatus a Vercingetorige dimissus. Omnis Gallia ad bellum evocata. - LXXII - II XIV. Caesaris munitioues contra oppidanos et hostes exteriores. - IJ XV, LXXII. Subsidium Gallorum eomparatum. - ΙΔXVII, LXXVIII. Inopia Gallorum Alesiae. Critognati oratio. Mandubii ex oppido expulsi. - IAXIX, LXXX. Subsidium a Romanis repulsum. - Ι CLI, LXXXII. Castra Romana utraque ex parte oppugnata. Galli magno detrimetito victi. LXXXIII - IH. Nova consilia Gallorum. Impetus tu castra n mana ex colle, qui est ad septemtriones. Eruptio ex oppido. Romanorum Iahor. Victoria. - LXXXIX, M. Deditio oppidi; AEduorum, Arvernorum. Hibema.
I. QUIETA Gallia, Caesar, ut constituerat, in Italiam ad COIIVentus agendos proficiscitur. Ibi cognoscit de Clodii
caede : de senatusque consulto certior laetus, ut omnes Italiae juniores conjurarent, delectum tota provincia habere instituit. Ese res in Galliam Translupinam Celeriter Perseruntur. Addunt ipsi et affingunt rumoribus Galli, quod res poscere videbatur , retineri urbano motu C resareIn, n que in tantis dissensionibus ad exercitum Venire posse. Hac
impulsi occasione, qui jam alite se populi Romani imporio
CAP. I. l Ad con Mentus agendos, ut jumdictioni daret operam, inte que alias actiones , judex sedet, sidenim est cognoscere in in actione adversus Alitonem de Mede Clodii. B. JDe Clodia cis . Ge. pro Milou. o P. 9,io; Appian. do Beli. Civ. ix, έ; Dio Caras. xti, M. Recentiores adjecere praenomen, cIuod non est
De senatusque consulto. Ge. ibid.CRI'. 26, et Asconius in argumeuto Milonianae orationis. M. Priemsilio de est omissa in codd. variis et edd. primis, a praecedente voce hausta.
Conjurarent. Quum Propter Periculi vicinitatem nou liceret, singulos saeramento I militiae t rogare: omnes,
edicto in unum locum Convocati, simuὶ jurisant, quae dicta est con-juratio. V. Servius ad Virg. a . vir , 5. CELLAR. Rumoribus. Male Ciacconius T POuendum suadet rumores. Et sane , ut uolavit Plutarcli., 27 , si paulo
post, implicito jam bello ei vili Ju
li a rem aggressurus esset Vercing
287쪽
DE BELLO GALLICO LIB. VII. I 65
subjectos dolerent, liberius atque audacius de bello consilia inire incipiunt. Indictis inter se principes Galliae conciliis silvestribus ac remotis locis, queruntur de Acconis morte; hunc casum ad ipsos recidere posse demonstrant; miserantur communem Galliae fortunam; omnibus pollicitationibus ac praemiis deposcunt, qui belli initium faciant, et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Rus inprimis rationem habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia esserantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones, absente im Peratore, audeant ex hibernis egredi, neque imperator sine praesidio ad legiones Pervenire possit: postremo in acie praestare inte sici, quaan non veterem belli gloriam libertatemque, quam
a majoribus acceperint, reeu Perare. H. His rebus agitatis, profitentur Carnutes, re Se nullum periculum communis salutis causa reCUSare, Princi PDSque
ex omnibus hellum lacturos pollicentur , et, quoniam in praesentia obsidibus inter se cavere non possitit, ne res Efferatur, ut jurejurando ac fide sanciatur, Petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissimae cerim
De Acconas morte. Gliis. Vi, si I. M. Id esse facile. Aliter hac narrat Florus, I, io, ua , ubi etiam pro Menna, c. 8, iuisa P mitia hye S. I Postremo in acie Proeliare in
te sci. Huc pertinet illud Α dis qui
roganti quo pacto quis libertatem tueri possit, resItondit, si fit mortem
contempserit. . Nec mitioris aut mi
Aristocratidae illud , qui quum Agidem ad Megalopolim Antigonus su-Prrasset, dicenti cuidam : α Quid iacietis , Silari.itii Z an Macedonibus servietis Z is Begpondit : re quid i animpellire potest victor , ne Pu R tes Pro Patria mortem oppetamus' u C p. II. Profitentur Carnutes. Cum hac narratione conserendi sunt Plutarch. in Caes. cap. 25 sqq.; Dio lass. xti, 33 sqq.; Orosius VI, 1 . Attigit Straho, TV, P. 191. M. . Principesque. Addunt se, quod in codd. multis et ed. Ven. recte deest.
Obstabus. Alii de Obsiduus, quod
Morus etiam admiserat, sed Oud. veram lecti mem dedit. Obsissibus eavere est dare obsides in piguus iidci. Idem Ι,ene restituit possint. Quo more, alii male quod. Gravissimcio cerimontie. Ritus, qui magnam auctoritatem et vim ad ciliasti ligendiis religioneque i inpleti limanimos habent, ritus sacrosancti et inviolabiles, conflaut hac re, fiigi υ-
288쪽
uide continentur,) ne, sacto initio belli, ab reliquis deserant . n Τum, collaudatis Carnutibus, dato jurejurando ab omnibus, qui aderant, tempore ejus rei constituto, ah concilio disceditur. III. Ubi ea dies venit, Carnutes, Cotuato et Conetoduno ducibus , desperatis hominibus , Genabum , dato signo,
Concurrunt, civesque Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in his C. Fusium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei frumentariis jussu Caesaris praeerat, interficiunt, bonaque eorum diripiunt. Celeriter ad omnes Galliae civitates sama perfertur : nam, ubi major atque illustrior incidit res, clamoro per agros regionesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et proximis tradunt; ut tum accidit: nam, quae Genabi oriente sole gesta essent, ante primam consectam vigiliam in finibus Arvernorum audita sunt; quod spatium est millium circiter CLX.
IV. Simili ratione ibi Vorcingetorix, Celtilli filius, Arver
nuS, Summae ΡOtentiae adolescens, cujus Iinter principatum Galliae totius obtinuerat, ct ob eam causam, quod regnum appetebat, ab civitate erat intersectus,) convocatis suis clientibus, facile incendit. Cognito ejus consilio , ad
rum comportatione, more Gallis ustis
isto. Ergo, si quid volunt inviolabili
caerimonia sancire et ratum sacere, more majorum utuntur hac compor
tatione signorum . per quae jurant, aeque obstringunt. M. Perperam haec reddidit Graecus. CAp. IV. Citam. Sic codd. Vulgo, Cottam. Nota legit hoc cognomen metaphr. Gr. M. Sed habet Tai ιν quam legisset
catum honestumquct. Honstatum equitem Romonum.
Solet Cicero honestissimos equites
Ruum. duod verbum p suum etaiahest a codd. quibusdam , more Con
sueto Romauis , tamen , ut solet, vulgo additum est in codd. et edd.
CAP. IV. Vercingetoriae. De hoc nomine vide notata ad v, 3. Caesar nomen dignitatis pro nomine Proprio accipit. Galliis totius. Mil. Celticae. Regnum appetebat. Fere omnes lamen Galliae civitates reges habebant , sed vitatur quoque Don hoc proprie regnum appellandum , at potius praevaluisse ubique quoddam aristocraticae potestatis genus, Pr insertim inter Arvernos. B. JIncendit. 1 ulgo praemittitur eos.
289쪽
DE BELLO GALLICO. LIB. VII. 267
arma concurritur : ab Gobanitione, Patruo suo, reliqui que principibus, qui hanc tentandam fortunam non existimabant, expeti itur ex oppido Gergovia: non destitit tamen, atque in agris habet delectum egentium ac perditorum. Hae coacta manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam se tentiam perducit : hortatur ut communis libertatis causa
arma capiant: magnis die coactis copiis, adversarios suos,
a quibus paulo ante erat ejectus, expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur; dimittit quoquoversus legationes; obtest tur ut in fide maneant. Celeriter sibi Seuones, Parisios, Pictones, Cadurcos, Turones, Aulercos, Lemovices,
des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adjungit: omnium consensu ad eum desertur imperium. Qua oblata potestate, omnibus his civitatibus obsides imi erat, certum Dumerum militum ad se celeriter adduci jubet, armorum quantum quaeque civitas domi, quodque ante tempus em ciat, constituit : inprimis equitatui studet. Summae diligentiae summam imperii severitatem addit; magnitudine su plicii dubitantes cogit: nam, majore commisso delicto, igni atque omnibus tormentis necat : leviore de causa, auribus desectis, aut singulis effossis oculis, domum remittit,
Sed hoc delevit Dudeiid. quippe quod
a codd. variis deest : et ita solset nimis ter. V. vi, 43, et mox c. 29, ω , etc. Concurritur. Lectio quorumdam codd. et edd. est : concurrunt. Pro-hiletur assi Gobanitione. Probat hanc lectionem Davis. Sed verbum prohibetur a multis codicibus exsulat. Gergo Mia. Budera oppidi in monte Sola inter Clarum montem Cre mont) et Elaverem hodieque furer- sunt. Vid. Cellar. G gr. t. II,
minit noster, e . 9- Destitu. . . atque .. halet. Alii δε- sistit. Sed id ἀνακιλιμον temporis su-
Ex ciritate ; 1. e. tota regione. Ita et Graeci mununquam πελιν usur-Paul. Turones... Andes. Alii Turonos...
Andoae. Qui Oceanum attingunt. Sunt illae Armoricae civitates, de quibus su-Pra, 31, 34 ; et v, 53, dixi. M.
Certum numerum militum. Strabol. IV, P. I92,4 ,ooo milites Arvernos tum coegisse scribit; scit.
Arvernis a lis tribuit, quod de omnibus Galli:e impulis valet.
290쪽
ut sint rcliquis documento, et magnitudine Pinnae Perterreant alios. V. His suppliciis celeriter coacto exercitu, Lucterium Cadurcum, summae hominem audaciae, cum I arte Copi
rum in Rutenos mittit : ipse in Bituriges proficiscitur. Rus adventu Bituriges ad AEduos, quorum erant in fide, legatos mittunt subsidium rogatum , quo facilius hostium c pias sustinere Imssint. AEdui de consilio legatorum, quos Caesar ad exercitum reliquerat, copias equitatus peditatusque subsidio Biturigibus mittunt. Qui quum ad numen Lige rim venissent, quod Bituriges ab AEduis dividit, paucos dies
ibi morati, neque flumen transire ausi, domum revertuntur, legatisque nostris renuntiant se Biturigum perfidiam veritos revertisse, quibus id consilii fuisse cognoverint, ut, Si numen transissent, una ex parte ipsi, altera Αoerni Secircumsisterent. Id eane de causa, quam legatis Pronuutiarunt, an peredia adducti secerint, quod nihil nohis constat, lon videtur pro certo esse ponendum. Bituriges eorum di cessu Statim se cum Arvernis Conjungunt. VI. His rebus in Italiam Caesari nuntiatis, quum jam ille urbanas res virtute Cn. Pomi,eii commodiorem in si tum Ρervenisso intelligeret, in Transalpinam Galliam pro sectus est. Eo quum venisset, magna dissicultate assiciebatur , qua ratione ad exercitum pervenire Posset. Nam , si legiones in Provinciam arcesseret, se absente in itinere 1,raelio dimicaturas intelligoliat : si ipse ad exercitum Contenderet , ne iis quidem , qui eo tempore pacati videreritur, Auam Salutem recte committi videbat.
CAP. V. Rutenos. Sic et Ptolem. u . Vulgo Rutheims. Re Dertuntur. sic codd. Ast Seal. et re cuti ires revertunt. Eane de causa. hitiones Prim o et codex Dorvi liii ea de cau-Ponendum. Alii proponendum. Minus IHue. C p. VI. Virtute Cn. Pompeii. V. scripti rex rerum Romanarum, ad Cap. 1, Comm mor tos. M.
Pacati. Alii codd. quieti. Sed hoc est glossema. M. I Fieri enim poterat