장음표시 사용
251쪽
labe peccati no diss0nsiones contentionesque ex adsectu tuo prodeant, non potes aliis ferre medicinam a te igitur pacem incipe ut, cum ueris ipse paciscus pacem aliis feras quomodo enim potes aliorum corda mundare nisi tua ante
os o mundaueris profuisti igitur aliis tulisti auxilium pluribus:
festina contende ad finem multi cum ess0nt exitus uitae, unus domino conpetebat: nam quod natum erat secundum carnem op0rtebat secundum carnem et mori elegit passionem, ut moreretur pro nobis et tu dic de omnibus qua retribuit tibi: id calicem salutaris accipiam et nomen domini inuocabo, hoc est passionem unde etiam illis, qui ad dextram uel sinistram sed ore cupiebant, ait: potestis calicem bibere, quem ego bibiturus sum usque ad finem te ducit usque ad martyrium pr0 sequitur et constituit beatituis dinum palmam. β' Vide igitur ordinein oportet te pauperem fieri spiritu humi l 370 Alitas enim spiritus diuitiae uirtutum sunt nisi pauper ueris, mitis esse non poteris. iii mitis est potest lugere praesentia qui inseri 0ra luget potest desiderare meliora qui superi0rato quaerit inferiora deuitat ut et ipse a superioribus adiuuetur, qui miseretur cor suum mundat quid est enim mundare animum nisi sordem mortis abolere elemosyna enim a morte liberat patientia uero persectio est caritatis qui autem pati B
erat natum C 8 oportebat secundum carnem s. v. m. A et , Om. et mori mori A ut pro passione passione deI. 2 anor
252쪽
tur persecutionem in ultimo certamine constitutus probatur aduersis, ut cum legitime certauerit coronetur hos quidam gradus uolunt esse uirtutum, per quos ab ultimis ad superiora 6 possimus ascendere denique sicut incrementa uirtutum ita etiam incrementa sunt praemiorum; plus est enim dei esse silium quam possidere terram et consolationem mereri, sed quia et primum praemium regnum caelorum est et ultimum praemium regnum
caelorum est, numquid aequale praemium incipientibus atque persectis est ne forte mystice docemur quia est primum regnum caelorum illud apostolicum: d is solui et cum Christo esse 1ο habes primum regnum quando sancti rapiuntur in nubibus obuiam Christo in aera multi enim dormientium surgent isti in uitam aeternam, illi in obprobrium primum
ergo regnum caelorum sanctis propositum est in absolutione comp0ris, secundum regnum caelorum est post resurrectionem esse 15 cum Christo cum sueris in regno caelorum tunc processus est mansionum etsi unum regnum diuersa tamen merita sunt in regno cael0rum p0st resurrectionem terram tuam incipies possidero absolutus a morte ille enim cui dicitur terra es et in terram ibis non possidet terram suam; non enim potest esse ad possessor qui non capit fructum abs0lutus igitur per dominicam crucem, si tamen intra iugum domini fueris inuentus consolationem in ipsa possessione repperies consolati0nem sequitur delectatio, delectationem diuina miseratio quem autem miseratur dominus et uocat. qui uocatur uidet uocantem, qui 25 deum uiderit in ius diuinae generationis adsumitur tunc demum II im 2, a Philipp. I, 23 ir Theo. 4. 17 Dan.
persecutiones AB persequutionem O 5 enim est dei post filium transponit m 6 possedere P 7 est et ... caelorum est s. u. 2 A et ... caelorum est Om. αCG et ultimum in raκ. praemium r. c. est in s. U. E est ante et Om. Er mistiee y pr. AI esse cum pon II bula A 20 possessor esse C 22 consolationem o ali Gis P 24 delectatio a. u. 2 talis miseratu CL iniseratur e . a m. in P 25 dominus m. P 26 nm C in eius A in unius tuncque ed. Om.
253쪽
quasi dei filius caelestis regni diuitiis delectatur ille igitur
incipit, hic repletur nam et intra hoc saeculum multi in imperi Romano sunt, sed maiorem imperii gratiam qui propiores imperatori sunt consequuntur. 62 Nunc dieamus quemadmodum in quattuor benedictionibus sanctus Lucas benedictiones sit octo conplexus et quidem scimus uirtutes esse quattuor cardinales, temperantiam iustitiam prudentiam sortitudinem qui pauper est spiritu auarus non est, qui stet non superbit, sed mitis est et pacatus, qui luget humilii atur, qui iustus est non negat quod scit ad usum omnibus communiter datum, qui miseretur largitur de suo qui suum 63 donat non quastri alienum nec dolum proximo struit conexae igitur sibi sunt concatenataeque uirtutes ut qui unam habet plures habere uideatur, et sanctis una conpetit uirtus, sed eius I 37 At quae suerit uberior uberius est praemium quanta hospitalitas in Abraham, quanta humilitas, quanta sanctitas ut fratris filium ab hoste seruaret, et quanta abstinentia ut nihil do praeda quaereret sed quia fide praestitit, fidei prae ceteris meruit principatum ergo unicuique plura praemia quia plura incentivam uirtutum, sed quod in aliquo merito copiosius hoc etiam in 64 praemio redundantius beati ergo pauperes spiritu habes
ε. 20 temperantiam quae a peccato abstinet saeculum caleat, inle-65 cebrosa non quaerit beati qui esuriunt et sitiunt qui
priores G et i a It era8. vel e . APB priores X 4 ini-peratoris C imperatores X et l-ri corr. α consecuntur HB 'πχ
Nunc non P in m. o. per . . m FK IH PC benedictionibus benedietiones X VIII AC et s. u. 2 quidem equidem e pr. . . et quidem F in quo quidem seimus O T IIII
PCEL post quattuor quae secuntur usque ad uerba terrae evellataret. Io interciderunt in A; Gunt quatemione duo in st in manu sae X haec adscripsit hie deficiunt quat ni III 3 habeat
254쪽
enim esurit esuri senti conputitur conpatiendo largitur, largiendo fit iustus, quia iustitia eius manet in aeternum unde in Matthaeo sitim et famem intellegimus spiritalem, qua ibus
iustitiae desideratur aut potus quia uirtus quasi materia quae-dqm uirtutum est ut iustus aequalem se inferioribus praestet. 5 66 dolum excludat ueritatem requirat beati qui nune fletis, 2 quia ridebitis habes prudentiam, cuius est ero occidua et ea quae aeterna sunt quaerere lugere aecularia, quae Seipsa c0npugnent, deum pacis inquirere qui stulta mundi elegit ut confundat sapientes et qui ea quae non ο6 sunt destruat ut quae sunt possit adipisci beatis, meritis cum uos oderint homines habes sortitudinem sed eam quae non odium mereatur ex crimine sed perseeu ptionem patiatur ex fide sic enim ad passionis peruenitur cor0nam, si gratiam hominum neclegas diuinam sequaris is denique ut scias consummationem esse fortitudinis passionem 2 secundum haec inquit faciebant prophetis patres eorum, quia prophetas Iudaei usque ad mortem corporis persecuti sunt est etiam Drtitudinis iram uincere indignationemque cohibere ac per hoc sortitudo animum iuxta c0rpusque confirmat εο nec pertubari sinit timore aliquo uel dolore quibus uelut pra- 68 uis interpretibus plerumque percellimur ergo temperantia cordis habet animi quo munditiam iustitia misericordiam pacem prudentia, mansuetudinem sortitudo.
69 Uae uobis diuitibus qui habetis consolationem rio 24 uestram lieet in pecuniariis copiis multa sint lenocinia
possint Eoi eae vi possunt Τ 3 persequutionen FOU l lassiones .is ni 2 PU I eorporis m. X persequuti FOU 19 in. dignationem som que ας 20 iuxta in I 24 prudentia ceris P 25 eongulationem P
255쪽
Εxpositio euangelii Lueae V 66-70 l371 -1372 C). 209 delictorum pleraque tamen sunt etiam incentiva uirtutum.
quamquam uirtus subsidia non requirat et conmendatior sit conlatio pauperis quam diuitis liberalitas, tamen non eos qui habeant diuitias sed eos qui uti his nesciant sententiae eae testis auctoritate condemnat nam ut ille pauper laudabilior qui promto largitur adfectu nec repagulis inpendentis egestatis 372 Ainhibetur inopemque se non putat qui habet quod naturae satis est, ita hic criminosior diues, qui uel de eo referre gratiam de debuit quod accepit nec censum ad conmunem usumi datum sine usu abdere defossisque terrae incubare thesauris. non census igitur, sed adfectus in crimine est et quamquam tota aetate custodiae miserabilis sollicitas auara mens tendat excubias, quo nulla poena grauior est, success0rum pro sutura conpendiis anxio timore seruare, tamen quoniam auaritias studia
1 et desideria congerendi inani quadam uoluptate pascuntur, qui consolationem uitae praesentis habuerunt remunerationem 70 perpetuae perdiderunt possumus hic tamen diuitem intellegere populum Iudaeorum uel haereticos uel certe mundi philosophos, qui ubertate uerborum et quodam ambitiosae facundiae patri- εο monio delectati simplicitatem uerae fidei supergressi thesauros inutiles condiderunt nonne tibi uidetur haereticus aliqui, cum Caudis eum de generatione domini iuxta usum saeculi disputantem, diues in uerbis, pauper in uiribus qui putat se in hoc tempore locupletes habere diuitias, sed in futuro egestatem re suae fidei reeognoscet cibumque perfidiae, quem praesenti
aetate eructu auerit, aeterno fidei conmaceratus ieiunio cau- ; 25 sam tanti sciet esse supplicii eritque tempus, ut risus suos
I Matth. 25. 18 Verg. Georg. II 50TI perpetuam L populum intellegere L 18 mundi filios aut philosophos LX II conciderunt condiderunt in my. 2 )heriticus P aliquis s. v. in GV 22 eum audis
24 locupleti Fn locupletas O in suturo suturo X futurum suturam L 2 reeognoscit -et 3 L 26 eructuaveritis ructua- uerit u It. s. u. 2 n rectauerit et 2 sciat X eritque quo
256쪽
lugeant qui dicta nostra nunc hi lent quibus bene dicitur: D71 uae cum bene uobis dixerint om nos homines nonne s. re tibi uidetur his dicere qui dudum in Ariminensi concilio perfidae praeuaricationis auctores, dum imperatoris gratiam secuntur, dei gratiam perdiderunt qui cum placere potentibus aucupantur, maledicto se perpetuo subdidere. 72 Ergo sanctus Matthaeus praemiis ad uirtutem et fidem populos prouocauit hic etiam a criminibus atque peccatis suturorum suppliciorum denuntiatione deterruit, qui non otiose plurimorum actorum caelestium enumeratione progressus ad id benedictionum locum serius uenit ut populos diuinorum miraculis roboratos ultra legis tramitem uirtutum progredi uestigiis edoceret fuerit cauendum illic, ubi adhuc infirma plebis corda nutabant; hic tubae clangore excitanda uirtus fuit docet hoc libri huius quae in prohemiis et quae in processu ser ibinonis aperitur oratio illic qui infirmi sunt adhuc quodam legis lacte potantur et ideo per legis tramitem ducuntur ad gratiam audiunt quae legis sunt, ut ultra legem legem sequendo procedant hic ecclesia fundatior non lacte inbuitur, sed cibouescitur cibus enim ualidior est caritas denique inter tria, I373 73 maxima, spem fidem caritatem, maior est caritas ordinatur 6. 2 igitur caritas, cum dicitur diligite inimicos uestros. ut conpleatur illud celesiae, quod ante iam dictum est ordinate in me caritatem ordinatur enim caritas, cum caritatis praecepta formantur uide quam ab altioribus coeperitisset legem post benedictionis euangelicae terga reiecerit lex uicissitudinem imperat ultionis, euangelium inimicitiis caritatem B
non credent g. e ali. 3 L dicetur EFG dicatur α uae uobis cum bene dixerint χ uobis uos P omnes m. 5 sequuntur FO G subdiderunt LX l enumeration P I pro- hemiis ΕΤ proemiis metis V praemiis V, eet. 6 adhoeo s.
257쪽
benignitatem odiis uota maledictis subsidia persequeIitibus patientiam esurientibus et gratiam remunerationis inpertit. quanto athleta perfectior qui non sentit iniuriam in uideatur dominus legem dissoluere in beneficiis uicem 6,ri s seruat quam neglegit in iniuriis sed tamen dicendo prout uultis ut faciant uobis homines facite illis similiter uicissitudo ipsa cumulati0 est, quando uotis actus
aequatur nescit enim uirtus mensuram gratiae nec contenta referre quod acceperit uult cumulare quod sumserit, ne inse-i rior sit beneficio, licet aequetur officio non enim cumulo tantum, sed ordine et tempore beneficia pensantur cum in
beneficio pari prior sit qui prior coepit beneficus enim est qui gratiam coeperit debitor qui rettulerit aliud itaque beneficium est beneficii principatus nam si qui pecuniam reddidit noni soluit gratiam manetque gratiae debitor etsi iam non sit pecu Dniae cur gratiam reserendo putemus p0sse uacuati, cuius 75 relatio acceptae magis est testimonium quam solutae 3 0no itaque exemplo inbuitur Christianus ut non contentus iure naturae gratiam eius requirat si enim conmune est omnibus 2 etiam peccatoribus redamare, cui genus professionis excelsius, studium quoque debet ess uirtutis ubprius ut diligat etiam non amantes nam etsi nulla merita diligendi usum amoris excludant, non tamen uirtutis exeluserint sicut enim in eo qui te diligit pudet gratiam non referre et gratiae amore referendae di amor tibi eius inolescit quem antea non amabas, ita etiam ine qui non amat debes amare uirtutem, ut dum uirtutem amaS. incipias eum amare quem non amabas cum rara et caduca remuneratio sit amantis, sempiterna uirtutis.1 benignitatem . . . subsidia in g. ius uicessitudo iis e pr. mui sumsit P sumpsit L sumpserat T i eum uiato Til pensantur ali. . u. P 12 benisseus et i rettulerit tur eras. P l non iam Om sit X I uacuari uolt. s. v. Puacare X 1 quam absolutae L consultae ovi quam B 21 diligant
etiam P m eae diligentiam X diligantur m V 22 nam nra LX24 diligit i ait eae e 2 P 25 eius m. ' ante X 2 ainabas
258쪽
7s Quid autem tam mirum quam percutienti maxillam praeberes, Malteram nonne omnis indignantis frangitur inpetus ira seda Ftur nonne fit per patientiam, ut sua amplius paenitentia reuerberes uerberantem ita erit ut et iniuriam repellas et
gratiam quaeras ac saepe maximae causae am0ris exsistunt
cum patientia insolentiae, gratia refertur iniuriae equidem ut audire me memini, uel hoc solo pressum philosophiae supercilium putamus, quod in tres partes illa sibi uidetur diuisisse iustitiam, unam in deum, quae pietas uocatur, alteram in parentes uel reliquum humanum genus, tertiam in mortuos, id ut his exsequiarum iusta soluantur at uero dominus Iesus legis 1874 Αoraculum ac philosophiae fastigium supergressus in eos quoque qui laeserint pietatis porrexit officium etenim si hostis. qui tecum bello armisque certauerit, depositis armis misericordiam sua salutis adipiscitur idque plerumque uel c0ntem ibplatione naturae uel ipsius belli iure desertur ut subiectis uita tribuatur, quanto amplius meliore religionis contuitu deserendum est nam cum proeliatorem adpetitae salutis causa
77 non moueat quid debet militem pacis itaque illud apostolicum
quia caritas patiens est, benigna est non aemulatur 20 non in statur in his praeceptis consummatum videmus. is 28 sq. patiens est, debet patientiam uerberanti si benigna est, non debet respondere maledictis: si non quaerit quae sua sunt non debet resistere diripienti si non aemulatur, odisse n0n debet inimicum et tamen apostolicis diuinae superfluunt prae racepta pietatis plus est enim donare quam cedere, plus est
amare inimi eos quam non semulari quae omnia dominus et Diog. Laert. III 83 Stob. Flor. III I, 19 s 142 Η ὶ 20 Icor. 13, 2 frangetur L inpetus animus iniurias ae et 6 per s. u. 3 patienti P 7 in Om. B 8 partes Om. 1 intuitu L 2 consummatur videmus s. videmus 3 uidelicet P23 maledicto io eae is 2 P maledicti L 26 est pr. a. u. , m.
259쪽
Expositio euangelii Lueae V 76-81 1373 - 1374 in. 213
dixit ut fecit qui cum malediceretur, non remaledixit cum percuteretur non repercussit, cum dispoliaretur, non restitit, cum crucifigeretur, ipsis persecutoribus ueniam postulauit dicens pater, dimitte illis peccatum, quia ne sciunt quid faciunt criminatores su0s excusabat a crimine. 78 illi crucem parabant hic salutem et gratiam rependebat et s. 35 tamen quoniam studia ipsa uirtutum sine remuneratione tor Dpescunt, et exemplum nobis attulit et mercedem spopondit casilo filios de suturos pollicon qui suerint imitatores eius. i qui enim estinat ad praemium fastidire non debet exemplum. quia quanto praecellentius praemium tanto inpensius metum. quanta autem misericordiae merces, quae in ius diuinae adoptionis adsciscitur sequere igitur misericordiam ut merearis
79 gratiam late patet benignitas dei super ingratos pluit, malis
s. 3 is secunda n0 negat terra prouentus idem mundi sol sacrilegos
religi0s0sque pariter inluminat aut ut mystice ista pendamus, propheticis populum Iudaeorum dominus pluuiis inrigauit et
solis sterni refulsit radiis etiam non merentibus sed quoniam illi mundano rore maduerunt, ecclesia dei ad caelestea lumen adsciscitur ita tamen ut illis quoque misericordiae si 80 credant, praerogatiua seruetur addidit non temero iudicandum, s. a ne cum sis tui conscius ipse delicti, in alterum cogaris erre
81 Magna etiam disciplina uirtutis ut de infructuosis fructuosa
6 44 25 0 quaeras nec de incultis prouentum secunditatis exspectes. unicuique enim sua cultura dat fructus in spinis istius mundi
2 non repercussit cum dispoliaretur m G respoliaretur prinis . re del. 2 IT 3 resistit αμ et restitit eo r. acrimine excusabat sponpondit pr eras. P 11 praecellentior -us eorr. quanto P aerces misericordiae L 15 sola saer . sacrilegos socerius P 16 ut Om. L, a. u. C pandamus A 2 temere iudicandum in M. P 22 cogitaueris quora m 3
260쪽
ficus illa non p0test repperiri, quae quia secundis fructibus
melior est, bene species ei resurrectionis aptatur uel quia ut legisti sicus dederunt grossos suos, qu0d inmaturus et inutilis et caducus in synagoga ructus ante praecessit, uel quia inmatura uita nostra est in corpore matura in resurrectione 5 1 3T A et ideo procul a nobis debemus saeculares sollicitudines abdicare quae mordeant animum mentemque adurant ut maturos fructus culturae diligentis p0ssimus adipisci quos in incultis 6 44 istius mundi repperire non possumus quia non legunt de spinis ficus neque de tribulis vindemiant uuam. 10 alterum ad mundum et resurrectionem alterum ad aniniam et corpus refertur, uel quia nemo occatis si uetum adquirit animae suae, quae sicut uua proxima terris corraimpitur in superioribus maturatur, uel quia nemo potest damnationem carnis euadere nisi quem Christus redemerit, qui sicut uua 15 pependit in ligno procul igitur ab illa carne quae damnato homini tribulos generare praecepta est levemus oculos spiritales tendamus manus, ut Christum vindemiare possimus. 82 omnium autem undamentum docet esse uirtutum oboedientiam s. 4 caelestium praecept0rum per quam d0mus haec nostra non is profluuio uoluptatum non nequitiae spiritalis incursu non imbre mundano non haereticorum possit nebulosis disputationibus conmoveri. 8a Pulchre autem ubi praecepta eo inpleuit formam doepi su07 rum praeceptorum exsequi nam statim gentilis conturionis, Cant. 2, 13 IA Cant. l. V I Gen. 3, I ae Ephes. 6, 32