Monumenta eucharistica et liturgica vetustissima

261쪽

seruus domino curandus offertur, in quo p0pulus nationum. lin mundanae seruitutis uinculis tenebatur, aeger letalibus passionibus beneficio domini sanandus exprimitur quod autem moriturum dixit, in eo euangelista non fefellit moriturus enim erat, nisi fuisset sanatus a Christo impleuit igitur praeceptum caritate caelesti qui sic dilexit inimicos, ut morti eriperet atque E ad perpetuae spem salutis adscisceret quantum autem diuinae 7 6 humilitatis insigne ut caeli dominus nequaquam dedignaretur centurionis seruulum uisitare elucet fides in operibus, sedio plus peratur humanitas in asseetibus quod utique non ideo faciebat, quia absens curare non poterat, sed ut formam tibi daret humilitatis imitandae qua iuxta humilioribus doceret ac superi0ribus deserendum denique alibi regulo dicit: vade; filius tuus uiuit ut scias et potentiam diuinitatis et i humilitatis gratiam ibi noluit pergere ne in reguli filio uideretur magis diuitiis detulisse hic ipso perrexit, ne uideretur in centurionis famulo condicionem despexisse seruilem: mnes 85 enim seruus et liber, in Christo unum sumus sed uide fidem praerogatiuam esse medicinae aduerte etiam in ipso populo et gentili perspicaciam esse mysterii dominus pergit excusat centurio militarique deposito tumore reuerentiam sumit et ad fidem facilis et ad honorificentiam promtus et bene LucaSptiam in occursum amicos dicit esse a centurione transmissos, ne praesentia sua grauare domini uerecundiam uideretur et, officium mei prouocassρ haec moraliter.

86 Mystice autem quem Iudaeorum populus crucifixit inuiolatum ab iniuria manere desiderat populus nationum et quod 376 A ad fidem pertinet sermoni credidit hoc est non h0 minis, sed dei potestat coniciens dari a Christo hominibus sanitatem.

262쪽

quod uero ad mysterium spectat, uidit in pectora adhuc gentilium non esse penetrabilem Christum et ideo qui necdum 6 sq. cogitationis praeteritae maculas abluisset, grauari se magis dignatione putauit domini quam iuuari sic illa uidua Sareptana indignam se prophetico iudicauit hospitio ideoque domi s87 nus in uno isto fidem gentium praesert et quidem si sic 7, 9 legas in nullo tantam fidem inueni in Israhel simplex intellectus et facilis est, sin uero iuxta Graecos nee in Israhel tantam fidem inueni fides huius etiam 88 electioribus et deum uidentibus antefertur uidete autem os i oeconomiam probatur fides domini et serui sanitas roboratur. potest ergo meritum domini etiam famulis suffragari, non solum fidei merito, sed etiam studio disciplinae spectate etiam Calteram oeconomiam dominicae humilitatis quae non spondet operatur; nam eis nondum imperauerat sanitatem, tamen seruio qui missi fuerant sanum seruulum reppererunt.12 i Cum adpropiaret autem portae ciuitatis et ecce efferebatur defunctus filius unicus matris suae et haec erat uidua et turba multa cum illa quam cum uideret dominus misericordia motus dixit illi: noli Mi89 flere et accessit et tetigit loculum et hic locus ad utramque redundat gratiam ut si cito flecti diuinam misericordiam matris uiduae lamentatione credamus eius praecipue quae unici fili uel labore uel morte rangatur, cui tamen uiduae grauitatis meritum exsequiarum turba concili set hane ra Reg. III IT 18

nec in Israhel m. I autem m. X li et om X I potest si ali. a. u. m2 P I namque L 1 adpropiaret ' adpropinaret erua. PB adpropinquaret uq 8. N. 2 cet. et eras. R . . C, om. BL 18 serebatur multa turba motus est et

263쪽

uiduam populorum turba saeptam plus uideri esse quam seminam quae resurrectionem unici adulescentis filii sui lacrimis meruerit inpetrare eo quod sancta ecclesia populum iuniorema pompa funeris atque supremis sepulchri suarum reuocet s ad uitam contemplatione lacrimarum quae flere prohibetur

90 eum cui resurrectio debeatur qui quidem mortuus in loculo materialibus quattuor ad sepulchrum ferebatur elementis, sed spem resurgendi habebat, quia ferebatur in ligno quod etsi nobis ante non proderat tamen posteaquam Iesus id tetigit, 1 proficere coepit ad uitam ut esset indicio salutem populo per crucis patibulum refundendam audito igitur dei uerbo stete Frunt acerbi illi funeris portitores qui corpus humanum letali fluxu naturas materialis urguebant quid enim aliud nisi

quasi in quodam seretro hoc est supremi funeris instrumento is iacemus exanimes cum uel ignis inmodie a cupiditatis Iaestuat uel frigidus umor exundat uel pigra quadam corporis habitudin uigor habetatur animorum uel concreta noster spiritus labe puras lucis aeuus alit mentem hi sunt nostri funeris portitores. 91 Sed quamuis suprema mortis spem uitae omnis aboleverint et tumulo proxima corpora iaceant defunctorum uerbo tamen dei iam m0ritura resurgunt cadauera uox redit redditur filius 137 Amatri reuocatur a tumulo eripitur a sepulchro quis iste est tumulus tuus nisi mali mores tumulus tuus perfidia est et sepulchrum tuum guttur est sepulchrum enim patens est guttur eorum unde uerba mortua proseruntur ab hoc sepulchro te liberat Christus ab hoc tumulo resurges si

Lue. 23, 28 25 s. 5, 10 2 qui L adulescentis e pr. Hi me P filii se erua. P fili

264쪽

21NA in Uri s vis audias dei uerbum etsi graue peccatum est quod paenitentiae tuae lacrimis ipse lauare non possis steat pro te mater cete Bsia quae pro singulis tamquam pro unicis filiis uidua mater interuenit conpatitur enim quodam spiritali dolore naturae,

cum suos lib0ros letalibus uitiis ad mortem cernit urgueri. uiscera sumus de uisceribus eius sunt enim et spiritalia uiscera, quae habet Paulus dicens ita frater ego te fruar in domino: se sic uiscera mea in Christo nos erg0 uiscera ecclesiae sumus, quoniam membra sumus corporis eius, de carne eius et de ossibus eius doleat igitur pia mater, io adsistat et turba, non solum turba sed etiam multa conpatiatur bonae parenti iam resurges in funere iam liberaberis a sepulchro stabunt illi ni inistri tui laneris incipies uitalia loqui timebunt omnes unius enim exemplo plurimi corrigentur. laudabunt etiam deum, qui tanta nobis remodi uitandae mortis is indulserit. 7. at conuocauit duos de discipulis suis Iohannes et misit ad eum dicons tu es qui uenturus es ant 3 alium exspectamus non simplex intellectus in simplicibus est uerbis alioquin praesentibus superiora conpugnant qu0 20 modo enim Iohannes quem in superioribus deo patre demonstrante cognouit hie nescit quomodo et ibi quem ante nesciuit agnouit et hic quem iam seiebat ignorat nescibam inquit eum sed qui misit me baptizare ipse mihi dixit supra quem uideris spiritum sanctum descen ra dentem de caelo et dicto credidit et demonstratum agnouit et baptigatum ad 0rauit et uenientem prophetauit denique eg0

inquit uidi et testimonium perhibui quoniam hie

265쪽

est electus dei quid ergo fieri posset ut sic propheta tantus erraret ut de quo dixerat: ecce qui tollit peceat a mundi adhuc eum dei filium esse non ci sederet aut enim insolentiae os ei tribuere diuina uena nescias aut de dei filio dubitasso perfidia si non cadit igitur in talem prophe-94 tam tanti erroris suspicio itaque si intellectus simplicis larina e0npugnat, spiritalem quaeramus figuram et quia supra iam diximus in Iohanne typum esse legis, quae praenuntia suit Christi, recte lex quae pectoribus persidorum tamquam aeternato carceribus luce acuatis corp0raliter tenebatur inclusa quam uiscera secunda poenarum et lares amentiae cohercerent, plenum exitum testim0nii domini eae dispensationis sine euangelii nequit adstipulatione perserre.

Prophetauit quidem lex in x0d baptismatis gratiam per

D nubem et mare spiritalem in agno praenuntiauit escam 1378 Alantem perennem designauit in petra remissionem peceatorum in Leuitie reuelauit, regnum caelorum adnuntiauit in psalmis terram repromissionis in Iesu Naue manifestissime declarauit 95 haec omnia cum Iohannis quoque congruunt testimoni seda tamen tyrannicis mundi istius potestatibus, quominus lucem dominicae resurrectionis effunderet inclusa cohibetur mittit ergo discipulos ad Christum suos I 0hannes, ut supplementum scientiae consequantur, quia plenitudo legis est Christus ut quoniam nutant plerumque dicta sine lactis et fides plenior gestorum

266쪽

testificationibus quam uerborum sponsi0nibus exhibetur, quae tunc in pectoribus Iudaeorum uelut obserata lege nutabat, ipso spectaculo dominicae crucis et pleno resurrectionis testimonios panderetur et fortasse isti discipuli sunt duo populi, quorum unus ex Iudaeis credidit alter ex gentibus, qui ideo credidit quia audiuit uoluerunt ergo isti uidere propter illud uestri autem beati oculi qui uident et aures uestrae quae audiunt sed etiam nos uidimus in Iohanne, oculis nostris perspeximus in apostolis et manibus nostris perscrutati sumus in Thomae digitis: quod enim erat ab initio quod id

audiuimus et quod uidimus, oculis nostris perspeximus et manus nostrae scrutatas sunt de uerbo uitae et uita apparuit quando apparuit quando uidimus non sic adparebat, antequam uideretur gratias ergo Ddomino qui crucifixus est pro fide nostra, crucifixus est pro is cupiditatibus nostris mens mea in illo crucifixa est. 97 Itaque et nunc qui uetus testamentum recensent antequam cognoscant euangelium et quasi quaedam dominici corporis uestigia legant, uenturum putant et requirunt utrum ipso sit Christus dei filius qui uenturus est et cum legunt quand is cum Abraham loeutus est uel quando se dux militiae caelestis 7 20 ostendit dicunt utique tu es qui uenturus es an alium

T. 22 exspectamus cum autem uenerint ad euangelium et cognouerint inluminari caecos ambulare claudos audisse surdos, mundatos esse leprosos, mortuos resurrexisse tunc dicunt i5 uidimus uni et oculis nostris perspeximus et in

obseruata P ua . u. X Obversata L nutabant X 3 spectacula P 4 duo populi sunt unus qui soni quorum X ideoldo α si quia a s M. F qui Oculi nostri perspexerunt LII quod ante uitlimus m. X I ergo do L 15 est ante proeupiditatibus in X I et om X l dominici si uti in ras. P2 duxit it erras. P 23 et om X eolemoueri P .int 3 L 24 inluminare P -ri 3 FLO et ambulare audire eum lenim eum

267쪽

uestigia clauorum eius digitos nostros inseruimus videmur enim nobis uidisse quem legimus, spectasse pendentem et uulnera eius spiritu ecclesiae scrutante temtasse si enim digito dei eiciuntur daemonia, fides quoque digito ecclesiae repperitur. 5 aut fortasse in parte quadam operatrice corporis nostri omnes videmur inuestigasse dominicae seriem passionis fides enim per pauc0 ad plures peruenit lex ergo Christum uenturum 98 adnuntiat, euangelii scriptura ueniss confirmat nonnulli etiam de ipso Iohanne sic intellegunt, magnum quidem ita prophei tam, ut Christum agnosceret adnuntiaret remissionem peccatorum futuram, sed tamen non tamquam dubium, sed tamquam pium uatem, quem uenturum crediderat non credidisse moriturum non igitur fide sed pietate dubitauit dubitauit et 379 APetrus dicens propitius esto domine non siet hoc. 15 ille fidei princeps cui se Christus nondum dei filium dixerat et tamen ille crediderat de morte Christi nec Christo credidit. pietatis adfectus, non in deuotionis est lapsus denique alibi lauari sibi pedes recusat, ubi mysterium non agnoscit, dum dominico grauatur obsequio ergo moriturum Christum necis sancti crediderunt: quod enim oculus non uidit nec auris audiuit nec in cor hominis ascendit, haec praeparauit deus diligentibus eum religiosis itaque lapsus amoris fidem non inpediti 99 Denique dominus sciens neminem sine euangelio plene p0sse a credere, quia sicut fides a uetere incipit testamento ita inpletur

in nouo interrogatus de se non uerbo aliquo sed factis se 7 in esse signauit it inquit nuntiate Iohanni quae uidistis et audistis caeci uident claudi ambulant surdi Caudiunt, leprosi mundantur, mortui resurgunt, pau-

268쪽

i 00 peres euangeligantur plenum sane testimonium, quo d0minum propheta cognosceret de ipso enim, non de alio fuerat pr0phetatum quia dominus dat escam esurientibus, dominus erigit adlisos dominus soluit conpeditos dominus inluminat caecos, dominus diligit iustos. dominus custodit aduenas, Orfanum et viduam suscipiet et uiani peccatorum exterminabit qui ista inquit faciet regnabit dominus in aeternum ergo non humanae ista, sed diuinae uirtutis insignia sunt, caecis pedipetuae tenebras noctis aperire defossorumque oculorum uulnera io infusa luce sanare auditum in aures insinuare surdorum. laxatis soluta membra reformare conpagibus, in lucem quoque 10 refuso uigore uiuendi reuocare desunctos haec ante euangeliuin uel rara uel nulla receperit Tobias oculos unus est in exempl0, et tamen angeli fuit illa medicina non hominis Helias u Zm0rtuum suscitauerit ille tamen rogauit et leuit, hic iussit. Helisaeus leprosum mundari fecerit non tamen illic ualuit praecepti auct0ritas sed figura mysterii non defecerit ad escam uiduae esurientis propheticis se multiplicans farina praeceptis: unam tamen uiduam sarina illa uel p0tius eandem qu0que rosacramenti species praeligurata seruauit sed tamen parua adhuc ista d0minicae testificationis exempla sunt plenitudo fidei crux d0mini, obitus sepultura est et ideo cum illa superiora 7 ea dixisset addidit beatus inquit qui in me non fueritis, scandaligatus crux nim etiam electis scandalum posset es adferre, sed nullum hoc maius diuinae pers0nae est testim0

adalisos a It eras. P si ustodieti custodiat 1 T suscipit P suscepit L eustodiet X exterminauit L TX -bit vis P, Σ-Τj I auditum insinuare ' inaures a in iuvare 3 P in aures

Om. αLI insinuare in X mittere post surdorum a. u. 2 3

I nulla erant X post reeeperit ad i. lieet exemplum a 1 helisseus P feeito illi P 22 sunt om X 23 sepulturae stet si eras. ideo P sepulturae si et ideo L 24 possit X 26 est diuinae personae

269쪽

nium nihil est quo magis esse ultra humana uideatur quam toto se unum obtulisse pro mundo hoc uel solo plene dominus declaratur denique sic designatus est a Iohanne: ecce agnus dei ecce qui tollit peccata mundi uerum haec non duobus illis uiris Iohannis discipulis, sed nobis resp0ndentur omnibus ut ita credamus in Christum, si facta conueniunt. ueniet enim qui hoc sibi nomen usurpet, quem licet nomini 1 380 An0n queas adpellatione secernere lactorum tamen consideratione discernas.l03 6 Quid existis in desertum uidere harundinem 7. 2 em Lo mim erit ubi praemonuit discipulos Iohannis in crucem dominicam esse credendum, redeuntibus illis conuersus ad turbas coepit ad uirtutem pauperes prouocare, ne exaltati corde, mente instabiles, consilio infirmi speciosa utilibus aeternis 1 caduca praeserrent sed humili spiritu crucem potius tollerent quam faleras mundi huius extollerent et quasi beati pauperes qui nihil haberent saeculi quod amitterent, libenter corporis uitam cum inmortali gloria conmutarent non otiose igitur sancti Iohannis hic persona laudatur, qui uitae amore postha-l04 6 bito iustitiae formam nec mortis terrore mutauit quid inquit existis in desertum uidere deserto mundus hic con Cparari uidetur adhuc incultus adhuc sterilis, adhuc infecundus in quem negat nobis ita dominus prodeundum ut mente carnis inflatos uacuosque inutis internae uiros et fragili se glorias F saecularis sublimitate iactantes pro exemplari quodam et imagine nobis putemus imitandos, quos procellis mundi huius obnoxios ita m0bilis inquieta iure harundini conparandos in

270쪽

quibus solidae iustitiae nullus est ructus, qui orensibus criniti sale is nodis obsiti uacuo sonori strepitu, nulla sui utilitate frequenti etiam offensione intus inania foris speciosa

sectantur harundines sumus, nulla ualidioris naturae radice fundati, et si leuis adspirauerit prosperioris aura succesSuS, uag motu proximos uerberamus, inopes ad suffragandum, faciles ad nocendum harundines multos amant et nos labentia mundieaduca delectant.105 amen hanc harundinem si quis de terrae uella plantariis

et superfluis exuat exspolians se ueterem hominem eum actibus oeius et scribae uelociter scribentis manu temperet, incipit non harundo esse, sed calamus, qui praecepta caelestium scripturarum penetralibus mentis inprimat, tabulis cordis inscribat. de quo calamo habes dictum lingua mea calamis scribae uelociter scribentis, quod ad Christum referre alii uolunt is uno igitur loco et uerbum et calamus legitur et scriba uerbum, quia de genitali patris processit arcano, eructuavit cor meum uerbum bonum calamus, quia caro Christi paternae seriem uoluntatis expressit et lingua mandata diuinae sacri effusione eruoris inpleuit scriba, quia calamo suo diuidua is quadam distinctione noui et ueteris testamenti uel diuinitatis et carnis paternae nobis dispositionis mysteria reuelauit.

2 uacuo sonori strepitu B uacuos a ras. sonoris S pr. atra v. ad i. 3, a ait add. 3 strepito vis o 3 Pisaeuos honeris trepitu sonori, vacuos honoris strepitu - L LX uacuos orum bonorum 2 mstrepitu -us T sonorum del. 2 uacuo oris strepitu sonori smus 4 harundinis -es 3 P 5 leues -is 3 P i caducaque que a. u. P s terra Leuella P euellat e pr. . .m2 plantari.is i exspolians s pr. a. u. 2 A spolians se ABCG, Om. et II et om X I arundo A I penetrabilibus X seribat fra inscripta 'T 14 calamus calamo Prius . o s-us m V, os 2 a. I , alii referre in alibi reserrem 16 calamos m2 A scriba et uerbum P 1 genitalicii pr. eae em 3 P patris s. v. m. P, in L eructuavit cic, o ali. . .m G eructavitiset. 19 uoluptatis P 20 indiuidua α' 22 suae