장음표시 사용
401쪽
seentis exempl0 pulcherrimorum gratia ructuum ceteris praestit runt, quibus dicitur: sedebitis supra duodecim thronos Ilii udicantes duodecim tribus 4rahel ne illud alienum quod Adam atque ita primi illi nostri ut generis ita erroriss arentes qui tui ius arboris texere se laliis paradisi exules esse meruerunt cum d0mini deambulantis praesentiam transgressionis suae conscii declinarent, ut significarent futurum quod
ultimis temporibus populus Iudaeoruni sub domini salutaris
uduentu, qui os uocaturus aduenit exutum se uirtutibus per 1 diaboli temtamenta c0gnoscens et intecta conscientia probra formidans a religione deuius praeuaricatione e0nsusus ess0t domino recessurus, uerb0rum fluentium uelut soliorum uel a-iso minibus adop0rtus pudenda gestorum ergo illi qui folia doriculnea, non p0ma carpserunt, eliminati sunt a dei regno: 15 orant enim in animam uiuentem uenit secundus Adam et iam Cn0n lalia, sed p0ma quaerebat erat enim in spiritum uiui sicantem in spiritu autem ructus uirtutis adquiritur, dominus adoratur quaerebat autem d0minus non quia fructum ficulneae deesse nesciret sed ut ostenderet in figura quia ructum svna 20 goga iani habere deberet. Denique ex sequentibus docet non se ante tempus uenisse. aa. qui per triennium uenit: sic enim habes: ecce anni tres I, Sunt ex quo ueni quaerens fruetum in siculnea haeet non inuenio succide ergo illam: ut quid etiam D si a terram occupat upili ad Abraham uenit ad Moysen uenit ad Mariam, hoc est uenit in signaculo uenit in lege uenit in porpore aduentum eius ex beneste iis recognoscimus alibi puri
2 Matth. I9, 28 cf. Luc. 22 3 Gen. 3, P I, ITI Cor. 15, 45 sqq. praestarunt X 2 super BI, XII CL item v a 4 ut in X
sicut extra M. 2 se arboris texeret 8 saluatoris ad uent qui eos uocaturus a. u. m. P. m. aduentum GV m e . Ut se uirtutibus ris. L P seruitutibus I probra ult. s. u. Pproba I recessurum s s. in m. recensurum L praecessum s
402쪽
ficatio alibi sanctificatio alibi iustis eatio est circumcisio purisse auit, sanctificauit lex iustificauit gratia: unus in omnibus et unum omnia nemo enim mundari pot0st nisi qui metuit dominum. nemo legem meretur accipere nisi purificatus a culpa nemo accedit ad gratiam nisi nouerit legem ergo populus Iudae0rum neque purificari potuit, quia circumcisionem non animi, sed corp0ris habuit neque sanctificari quia uirtutem legis ignorauit qui carnalia magis quam spiritalia sequebatur Me autem spiritalis est neque iustificari, quia delictorum suorum paeni-l67 tentiam non gerebat et ideo gratiam nesciebat merito ergo i r nullus in synagoga fructus inuentus est et ideo iubetur excidi. sed bonus cultor et Drtasse ille, in quo ecclesiae fundamentum est praesagiens alterum ad gentes, se autem ad eos qui ex circunici si0ne sunt esse mittendum, religios ne excidatur interuenit fretus u0catione sua etiam populum Iudaeorum ρ ecclesiam uia, 40sse saluari ide0que dieit remitte illam et hoc anno. usquedum odiam circa illam et mittam eo sinum is stercoris quam cito duritiam Iudaeorum superbiamque causas libi esse sterilitatis agnouit itaque nouit excolere qui noui uitia deprehendere pollicetur dura cordis eorum apostolicis ligonibus rhesse fodienda, ut longo incultu situm mentis obductum sermo bis acutus in uertat et corde proscisso excitet sensum aeri0 spiramine iam uigentem ne radicem sapientiae terrarum aceruus obruat et abscondat eo finum quoque stercoris dicit essρ mittendum magna profecto uis sterc0ris quae tanta St, ut is de in secundis secunda de arentibus uirentia de sterilibus laciat ructuosa in quo sedit Iob eum temtaretur et uinci
2 et unus G et in uno ed. Rom. Iitilaeorum populus, s quia I Ut qui et la praesciens I ideo P que adii. - di initte I superbiani quae nouit ex causa sterilitatis agnouit P I et sine lacuna L superbiam quae agnouit ex ausas esse sterilitatis agnouit itaque m. 19 ideoque X et uitia L 2 situ in C. s. tι. 3 P. Om B situ 22 proseissos P procissos V 23 uigente αCacerbobruat ivus . bur. P ac rebo obruat o ali. a. u. 3 L
403쪽
Expositio euangelii Lithae VII 67-ITl l 4b0 - 145 E). 357 nequiuit et Paulus aestimatur stercora ut Christum lucri faciat. denique cum ante ob plurima perdidisset posteaquam ρdit in stercore non habuit quod ei diabolus posset auferre bona erga terra quae foditur bonum stercus quod mittitur deni aust dominus de terra suscitat inopem et de stercorer6s erigit pauperem ituque per intellectus exercitium spiritalis et humilitati adsectum etiam Iudaeos in euang0lium Christi cultor ille onus lare sexistimat fructuosos ni eminerat enimi tui per Aggaeum dominus locutus est, quoniam quarto et in uieesimo novi mensis, a die quo fundatum est templum domini omnipotentis uineam inquit et ficus et mala granata et
ligna oliuae quae non adserent fructum ex hac die benedicum quo reuelatur sub ipsum anni uergentis Occasum, hoc est saeculi iam sensescentis oeciduo sanctum dei ii templum quod est ecclesia esse P0ndendum, cuius gratia per sanetificationem lauacri ludaeorum nationumque populi fructum suorum possint habere merit0rum. Ii i rgo per naturam arboris synagogae species indicatur Secundis prouentibus fructuosa nos enim ex patrum semine ii meritoque Iudaei grossis labentibus conparantur quod in crassato corde et praedura ceruice ad perennitatem sui peruenire ii olip08sunt qui si moriantur et quasi decidant huic mundo ut in interiorem hominem per lauacri gratiam renascantur erunt utique fructuosi perfidia autem hominum pertinacium Vna-
et gogam inutilem fecit, et ideo quasi sterilis iubetur excidi. lil quod de Iudaeis dictum omni luis cauendum arbitror et n0bis
404쪽
xini rinis i imaxime, ne secundum ecclesiae locum uaeui meritis occupemus. qui quasi malagranata benedicti fructus ferre debemus internos fructus pud0ris, fructus coniunctionis fructus mutuae earitatis et amoris sub uno utero ecclesia matris inclusi, ne aura noceat ne grando decutiat ne aestus cupiditatis exurat sit ne umoris imber elidat nonnulli tamen eum istam per allegoriam non synagogae sed malitiae et inprobitatis figuram putant hi tamen nullo distant nisi quod pro specie genus eligunt id autem cauere se dicunt quia dominus dixit ad fleum:
numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. οcum utique plurimos ex Iudaeis credidisse et redituros essρ norimus sed qui credit non synagogae iam ructus est, sed pectesiae nec ex synagoga nascitur qui renascitur in ecclesia. i 5 . sicut enim sunt qui ex nobis exierunt sed non erant ex nobis si enim ex nobis essent, nobiscum is mansissent sic de his qui ex Iudaeis credunt dicimus. quia si e synag0ga essent in synag0ga manerent. Sed pr0pterea exierunt ex synagoga, ut ex synag0ga non fuisse credantur deinde pro malitia interueniret alioquin se diceret excolendam ut fructum adferret, cum ideo uenerit dominus ut mgemina inprobitatis aboleret.
in rus. G nascitur B I norinius P ab nouerimus et lue . .
inui, a L synagogae non BL est in P I ecclesiae est est . . ma P nec . . . ecclesia in ius inf. 3 P, in L
de sinagogam ut ex ea χ non . u 3 P i interuenire P -ret in I seu t eras. BL interuenisset X s eae r M alioquin P s. vi I
405쪽
κxpositio euangelii Lueae Vl ire i74 l45 P-li42 j. 359 Erat autem docens in synagoga eoruni sal, labatis edes mulier quae labebat spiritu ui infirmitatis annis decem et octo et erat incli-
73 nata quam cito quod do synagoga diceret indicauit ad
ipsam utique arborem uenisse se monstrat qui in eadem piaedicabat denique in muliere infirma quasi ecclesiae figura sue edit quae cum mensuram legis ot resuri sectionis inpleuerit.
in illa quiete perpetua in sublime erecta astigium inclinationρm nostrae infirmitatis sontir non poteritia nec aliter eurari po-i tuisset haec mulier nisi quia egena inpleuit et gratiam legem in praeceptis in lauacro gratiam, per quam mortui saeculo resurgimus Christo nam in decem uerbis legis perfectio est. in octauo numero resurrectionis est plenitudo. pus ergo abbati signum suturi est quod unusquisque lege perstinctus et is gratia st misericordiam Chiisti corp0reae fragilitatis molostiis exuetur et ideo in signo ant per Movge praemissa est sancti I, fieatio, ut osso exercitium suturae sanctificationis et obseruantiae spiritalis a saecularibus oppribus abstinendi deniquos deus ab operibus mundi quieuit non ab operibus cuius D sempiterna et iugis operatio est sicut filius uit patorm diu s urari me mi do o mea a Lua est vim o piata ut ad similitudinem dei saecularia nostra opera non religiosa es sarent.
l hoe autem non intell0gens archisynagogus pr0hibebat quemquam
euiari sabbato cum sabbatum futurarum typus sit seriarum r5 t ideo non Oppris boni sed mali feriae sunt -- eoque pra0geriptum sit ut nullam serentes sarcinam delictorum necb0norum ieiuni operum sabbata post mortem sutura celei Exod. 9. 0 iumen. aeo Iob. , IT XVIII PL. X et VII ei unte erat in mlieabit
giuin a a uin P I sabbatis P s It caep. tum L I suturinnsom est L Io gratiam P in tua. DLX corpore et B is tum P non ab operibus sed non a d. l. s. v. m. P ab operibus mundi quieuit BL iante non siil ae arehisinagogus h s.
406쪽
bremus unde dominus spiritaliter uidetur resp0ndere, Cumia. 5 dicit hypocritae, unusquisque uestrum ab Lato non soluit bovem suu in aut asinum et ducit ad ali quare cur enim non aliud animal indicauit nisi ut ostendorset aduersantibus licet synag0gae principibus futurum tamen ut Iudaicus et gentilis populus sitim e0rporis aestusque mundi istius dominici fontis ubertate deponat agnouit enim hos
possessorem suum et asinus praesaepe domini Amri.
itaque ille p0pulus qui ante laeni uilis, quod prius quum
euellatur arescit alimonia pascebatur panem illum qui e caelo descendit accepit et ideo per euoeationem duo rimi populorum ecclesiam dicit saluana futuram quae tempore legis inpleto et dominicae resurrectionis aetate tempus suae absoluti0nis acceperat quam clemens ergo d0 minus quam pius i in utroque eum aut miseretur aut uindicat in synagogae typo arborem excidi iubet in typo ecclesiae seminam saluat. quam dulcis parabola facilis autem solutio uinculum uinculo conparat ut insimulatio Iudaeorum actu ipsorum redarguatur. nam cum ipsi animalibus abbato soluant uincula reprθ-hendunt d0minum qui homines a deeritorum uinculis liberauit et si a. 8 si u i ii incidi ea tis e g mu in dici ea em iis iis id e ea si tali da estimabo si in il est grano sinapis quod acceptum homo misit in hortum suum. et creuit et facta est arbor et u lucres caeli requieuerunt in ramis 176 eius docet nos praesens lectio naturam c0nparationum spectandam esse. 0 speciem itaque uideamus cur sublime regnum
407쪽
eaelorum gran sinapis conparetur; nana memini etiam alio loco granum sinapis lectum ubi fidei consertur dicente domino: si habueritis idem sicut granum sinapis.
die otis huic monti: tollere et iactar in mare. nec exigua haec, sed magna est fides quae monti possit ut se transferat imperare neque enim medio ciem fidem dominus exigit ab apostolis, quibus aduersus altitudinem extollentem se nequitiae spiritalis scit esse certandum uis scire magnam fidem requiri lege in apostolo et si ha boam omnem litius idem ita ut montes transferam ergo si regnum eaelorum sicut granum sinapis et fides sicut granum sinapis lilides utique regnum caelorum et regnum caelorum est des. itaque qui fidem habet habet regnum caelorum et regnum intra nos et fides intra n0s est: legimus enim regnum is dei intra uos est ρ alibi habete fidem in uobis ipsis denique Petrus, qui omnem habuit fidem, regni eaelorum laues ut et aliis reseraret accepit. li une ex natura sinapis, quae uirtus conparationis Sit aestimemus granum certe eius res est uilis et simplex si teri coe κε perit, uim suam sundit etiam de primo simplex uidetur sed si teratur aduersis, gratiam suae uirtutis est undit ut alius quoque qui uel audiunt uel legunt odore sui conpleat granum sinapis martyres nostri sunt Felix, Nabo et Victor habebant 0dorem fidei, sed latebant uenit ei Secutio, arma p0Suerunt. et colla flexerunt contriti gladio per t0tius Orminos mundi gra-
408쪽
362 xvii riis Pitiam sui sparsere martyrii ut iure dicatur in omne ni terram lis exiit sonus eorum sed alias teritur fides, alias premitur. alias seminatur ipse dominus granum est sinapis erat integer ab iniuria, sed eum uelut grauiam sinapis qui non attigerat populus nesciebat teri maluit ut dic0rsinus: Christi ni in honus odor sumus deo conprimi maluit unde et Petrus dixit conprimunt te turbae seminari maluit uelut granum. imo disce eptu in imo mi in i s id ii litatum Mum m. in hor. oenim Christus et captus et sepultus in horto creuit ubi etiam resurrexit et laetus est arbor sicut scriptum est: sicut arbor issmali inter ligna siluae ita frater meus inter o l 5 3l80 dium siliorum ergo et tu semina in horto tuo Christum hortus utique locus plenus est florum et fructuum diuersorum in quo gratia tui operis illoreat et multiplex odor uariae uirtutis exalet ibi ergo sit Christus ubi ructus est semina Didominum Iesum granum est, cum conprehenditur, arbor est, cum resurgit arbor mundum obumbrans granum est cum sepelitur in terra arbor est, eum leuatur ad captum. BI8i rem etiam eum Christo et semina fidem premitur fides,
cum erucifixum credimus Christum pr0ssit fidem Paulus cum redideret et ego ueniens ad uos fratres, ueni non cum
seminenti sermonis aut sapientiae, praedicans uti ii iam si ea Dum di i ii erim e em iis ii iii a iii si ii sequi intor uos nisi Christum Iesum et hunc cruei-
409쪽
Κrpositio euangelii Luea VII I79-l82 I443 - 1454 i. 363 si xum et quia docuit premere deni docuit et leuare dicens: imum enim crucifixum iam non nouimus Christum. Seminamus autem fidem, cum ex euangelio et ap0stolicis ac pro ephoticis lectionibus credimus in domini passionem seminamus ergo fidem cum eam uelut mollit et subacto solo domini eae carnis perimus, ut quasi uapore et conpressu aeri corporis fidos se ipsa dissominet qui enim crediderit laetum homin senido i ilium crodit mortuum esse pro n0bis. credit resurrexisse pro nobis semino ergo fidem cum sepulturam eius it i. intersero uis scire granum Christum et seminatum Chri I in stum nisi granum tritici cadens in terram moriatur ipsum solum manet si autem mortuum suo rit, multum fructum adfert ergo non errauimus. quia diximus quod ipse iam dixerat est autem et granumi tritici, quia onfirmat cor hominis et granum sinapis, quia eo hominis acestiadit et licet ad omnia utrumque conueniat. uidsetur tamen granum tritici, cum de pius resurrectione tractatur panis enim dei est qui de eaelo descendit eo quod uerbum dei et resurrectionis exemplum mentes alatiam spem acuat, firmet adfectum, granum autem sinapis, e quod amarior et acrior sermo sit de domini passione amari0 adllendum acrior ad con mouendum itaque cum audimus etl0gimus ieiunasse dominum. sitisses dominum lacrimasse dominum uapulasse dominum dicentem dominum sub temporor passionis uigilate et orate ne intretis in temtationem, uelut suco amarioris sermonis inerρpiti dulciores iusto
eleuare som. et s. u. P ael et CX b Hiiiiiiii amis L T ipsa a eae a 2 P ereditque resurrexisse χ 9 6At nobis ad i. redit ascendisse pro nobis C la adserὰ PBGLX et ouit eras C I mentem et aut . 23 sitisse dominum in uet sitisse om dominum lacrimass loininum P 24 uapulasse dominum llacrimasse in m9. 3, ac uapulasset et uapulasses dominum quo liu
410쪽
u0luptatum suauitates corporalium temperamus ergo qui Semina granum sinapis seminat regnum caelorum.
l8 Ne despicias hoc granum sinapis minimum quidem Stomnibus seminibus sit autem cum reuerit, multa Somnibus holeribus si granum sinapis christus, quem ad amodum Christus aut minimus aut crescit' uerum non Pernaturam. Sed per speciem rursus excrescit uis scire mininium uidimus eum, et in habebat speciem neque decorem disce maximum speciosus forma prae filiis hominum etenim ille qui non habebat speciem neque de ioco rem excellentior factus est angelis ultra omnem gloriam prophetarum quos infirmus Israhel uelut holera manducauerat: panem enim quo corda firmantur alterum refutauerat, alteruntl81 non coeperat Semen autem Christus quia semen Abrahae: Abrahae enim dictae sunt repromissiones et e ramini eius non dicit 'et seminibus tamquam in multis, sed sicut in uno 'et semini tuo . quod est Christus nec solurn spinen est Christus sed etiam minimuin omnibus seminibus quia non uenit in regno non in diuitiis. non in istius mundi sapientia subito autem uelut arbor sublimem suae uerticona potestatis studit ut dicamus sub umbra eius concupivi et sedi et frequenter simul arbitror, uidebatur et arbor et granum granum est cum dieitur: