장음표시 사용
81쪽
Εxpositio euangelii Lucae I 38 40 l278 -I279 Ε). 35is N Et dixit Zaccharias ad angelum: unde hoc sciam 3 ego enim sum senex et uxor mea processit in diebus suis et respondit ei angelus dicens: ego sum
Gabrili et angelus qui adsto ante dominum, et mis sus sum haec adnuntiare tibi et eris tacens et non poteris loqui usque in diem quo haec omnia fiant propter quod non credidisti uerbis meis 3 quae inplebuntur in tempore suo condemnatur silentio incredulitas sacerdotis et fides pr0phetarum probatur oracul0. 10 clama inquit et dixi quid clamabo omnis curosae num uides iubentis imperium, obtemperantis obsequium, interrogantis adsectum, obsequentis oraculum credidit enim qui quid clamet exp0scit et quia credidit prophetauit at uero Zaccharias, quia non credidit, non potuit loqui sed DL 2215 erat annuens illis et remansit mutus non unius my- ' sterium nec unius silentium est tacet sacerdos tacet propheta nisi fallor in uno uox totius plebis obmutuit, quia in uno totus ad dominum per Moysen populus loquebatur cessatio sacrorum et silentium prophetarum taciturnitas pr0phea tae et taciturnitas sacerdotis est auferam inquit ualidam uirtutem, prophetam et consiliarium et uere abstulit prophetas a quibus abstulit uerbum quod loqui in prophetiss0lebat et uere his abstulit uirtutem quibus de uirtus recessit abstulit his consiliarium, quos magni consilii ange-nnis declinauit, abstulit uocem, quia uox uerbi, non uocis
82쪽
est uerbum nam nisi uerbum illud operetur in nobis nullus est sonus uocis uox Iohannes est uox enim clamantis in deserto Christus est uerbum hoc uerbum operatur et ideo, ubi desiuit operari, muta repente carens spiritu ueluti quaedam animae lingua conticuit transiuit enim ad nos dei uerbum et in nobis non tacet denique iam non potest Iudaeus dicere quod potest dicere Christianus quia experimentum quaeritis eius qui in me loquitur Christus. 41 Et ipse erat annuens illis remansit ergo mutus ae- charias et erat annuens illis quid est nutus nisi quidam sine ouerbo corporalis eius indieare moliens nec exprimens uoluntatem, quidam suprema m0rte uoce Suppres Sa mutus sermo morientum nonne tibi uidetur huic similis esse populus D Iudaeorum ita inrationabilis ut actuum suorum non possit praestare rationem qui in ultimo spei uitalis obitu constitutus is uocem qualia habebat amiserit, quae titubantis actu corp0ris signum uerbi cupiat explicare. non uerbum mutus ergo populus sine rati0 ne sine uerbo cur enim tibi magis uideatur mutus esse qui sonum quam qui mysterium nescit 3 est prosecto u0x operum fideique clam0r, sicut lectum est: msanguic fratris tui ad me clamat. et ille clamat. qui in c0rde suo clamat per diem qui ergo cordis clam0rem
perdidit perdidit linguae: nam qui distinctionem fidei 0n
nisi ni s. v. n2 et si cet 2 lamantis est Et T 4 desiit PII 5 animae se eras. E auiuia OV 6 dicere iudeus C Meiusiluaeritis X I nutus ii ea iiij innititus cet. 11 actus acessus Graecessus E s. assectus P Q ni orientium Onr esse si utilis 1 ut post ita transponit B I uitalis spei L Diritus uitalis G Rom. 16 amisera s. a 2 EG et ut eae it o quae et IT cupiebat 'T I rationis P e s. is,3 L inagis tibi 20 est
PαCEL est est G et est et uox s. . P 2 clamat ad me L23 ult perdidit in ' post perdidit ait ad i. et . u. 2FOP nam qui nam quo s. a 2 voluit corrector lingua nini namque
83쪽
Εxpositio euangelii Lucae I l. 42 1279 - 1280 3 3T
tenet quomodo potest tenere uerborum et anto quidem Moyses dixerat quia loqui non p0terat sed posteaquam dixit, uerbum accepit et bonorum operum edidit claritatem ergo
sicut Moyses typus populi fuit et typus legis, ita etiam Zac-
eharias aeuit singula itaque ut concurrant c0nsiderandum est, uerbum in utero lex in silentio, Iohannes appellatur et Zaccharias loquitur, uerbum oditur lex absoluitur sed legis absolutio uerbi est explicatio et ideo qui dixerit uerbum loquitur etiamsi ante non sit oeutus ab angelo iubetur tacerei Zaccharias ab angelo uox premitur Iudaeorum: 0n enim humanae sed diuinae hoc potestatis imperium est, ut 0nloquatur deo qui non erodidit Christo et ideo credamus, utl0 quamur eredat Iudaeus ut 0qui p0ssit loquamur spiritu mysteria intellegamus rati0nem sacrifici 0rum ueterum aenigi mala pr0phetarum mutus est qui n0n intellegit legem mutus est qui non intellogit diuinarum seriem scripturarum uox enim nostra fides est et ideo malo in ecclesia quinque uerba mente se loqui, ut alios instruam quam
decem milia uerborum in lingua linguae enim in eo signo sunt non fido libus, sed infidelibus pr0phetia autem non infidelibus sed si delibus. Post hos autem dies concepit Elisabet uxor Εeius et occultabat se mensibus quinque dicens:
punctum eras. aecepit se eae in P t, appellatur lineola sub Gelu P 10 premitur Τ praemittituris et it e . P. liti eras. Opraeinitur et II hoe humanae humanae est O et est det. 2 V sediliuinae diuinae est V. est eras. lioc hoc deI. 2 Oi ni hu- nanae est F est . . . eraA F 2 redidit di pr. erus. P. iii pr. e . 21 GO, credit C dit s. t. sed erus. in pu i Bl saerificium X -orum 2 FO IT mallem uerborum in P;cf. Mulin epist. 23, 36 lini uae e a. u. 3 P 20 signum ποῦ sed infidelibu uin P χGp prophetia . . . fidelibus
84쪽
quid mihi sic fecit dominus in diebus, quibus
respexit auferre obprobrium meum inter homines 343 magna sanctis cura est serecundiae, ut plerumque in ipsis pud0 uotis sit, sicut ioc lo eo adu0rtimus sanctam Elisabet. quae utique lilios habere cupiebat, occultantem se mensibus quinque quae causa occultationis nisi pudoris est enim uni rcuique officio praescripta aetas et quod tempore decet tem pore non decet aevique mutatio laeti uniuscuiusque mutat saepe naturam sunt etiam ipsi quaedam temp0ra praescripta c0niugi 0 quando dare operam liberis sit decorum dum anni id uigent, dum suscipiendorum liberorum spes est, dum generandi usus est in exemplo copulae quoque usus in studi 0 est at uero ubi matura aeui senectus successerit et aetas regendis liberis habilior quam creandis pudor est legitimi licet eoitus indicia gestare et grauari alienae aetatis onere ibet tumescero aluum non sui temporis ructu senes enim ab te ipsa concluduntur aetate et iusto intemperantiae pudore reu0- cantur sacere pera nuptiarum adulescentes ipsi plerumque filiorum uota praetendunt se excusandum arbitrantur aetatis calorem generationis adfectu quanto magis senibus agere ri turpe est qu0 adulescentibus pudor est confiteri quin etiani ipsi iuuenes. 0bria timore diuino corda qui temperant SuS- 44 cepta plerumque subole renuntiant peribus iuuentutis et quid mirum de ii ominibus si pecudes quoque muto qu0dam 0pere l0quuntur generandi sibi studium, n0n desiderium esse ra
85쪽
coeundi siquidem ubi semel gravom aluum sibi senserint et genitali arvo senuen receptum, iam nec concubitu indulgent nec laseiviam amantis sed curam parentis adsumunt a uer0 homines nec eonceptis nec de parcunt: illos contaminant. hunc exasperant. priusquam te inquit formarem in utero, noui te et in uulua matris sanctificaui te. ad cohibendam petulantiam tuam manus quasdam tui auctoris in utero hominem Drmantis aduertis ille operatur, et tu sacri uteri secretum incestas libidine uel pecudem imii tare uel deum uerere et quid de pecudibus loquar terra ipsa a generandi per saepe requi0scit et, si inpatienti hominum studio iactis frequenter seminibus occupetur, inpudentiam multa agricolae, fecunditatem sterilitate conmutat ita quidam 1282 in ipsis elementis ac pecudibus ab usu non cessare generandi bo naturae pudor est merito ergo sancta Elisabet erubescebat gratiam, etsi non rec0gnosceret culpam nam etsi c0ncepit de uiro neque enim aliter de hominis ortu fas est credere
tamen partus sui erubescebat aetatem et rursus caruisse se
gaudebat obprobrio pudor est enim seminis nuptiarum prae- , mi non habere, quibus haec sola est causa nubendi hoc igitur obprobrium consolatur sui pudore sublatum, e pudore, ut dixi, qu0 pudebat eam propter aetatem unde intellegi p0test quia iam non conueniebant inter se concubitu coniugali:
neque enim ea quae senilem n0n rubose eret coitum erube- Uerg. ἰeorg. III 36 Hier. I, I Gen. 30, 232 aruo L aluo I s. m aruo et perceptum V per eae prae I 3 at m in ras eae ad P T auctoris tui pecudes X - enieorr. V imitarc iur eae o 3 P eniittare L ni inare F et s. ni 2 emulare it, imitare eorr. V 10 loquar α loquor et i multat B X et s. m mactat EP multa L multem mutatis io ergo sca P ergo sca etiam mergo etiam ea et I sa si de hominis ortuo I se a. u. L, m. Ila pudoris X 2 obprobrio I sui pudoris esse C sublatum uis mi 3 P. tu ali. ae a cieo et tX eo s. et, O 22 quo P pro aetate οι unde et I 24 quae nil est l. e. anilem P anilis esset via post coitum
86쪽
Ambrosii se eret partum et tamen erubescit onus parentis quamdiu ne-46 scit mysterium religionis illa quae occultabat se quia conceperat filium, iactare se coepit, quia generabat prophetam, et quae erubescebat ante benedicit et qua dubitabat ante firmatur ecce enim inquit ut uox salutationis tuae facta est in auribus meis exsultauit in gaudio infans in utero meo itaque magna uoce clamauit, ubi domini sensit aduentum, quia religiosum credidit partum: nulla enim causa erat pud0ris, ubi prophetae ortus datae, non adsectata fidem generationis adscisceret. 10
l 26 mi. Didi m amni in i in pia e in L Mura e it m g edi s Ἀ- 28 9brihel a domino in ciuitatem Galilaeae cui nomen Nagareth ad uirginem desponsatam uiro, cui nomen erat Ioseph de d0mo David, et nomen uirgi is ni Maria laton quidem diuina mysteria ne facile iuxta pr0pheti eum dictum quisquam hominum potest scire consilium dei sed tamen ex ceteris saetis atque prae septis domini salutaris p 0ssumus intellegere et hoc perpensi 0ris fuisse consilii,
LUTATVR in ceteri neque ubscriptio est neque inscriptio 3 nomen erat X I na... Zareth in in tis. P disponsatam X I eius uirginis ditiis praeceptis mandatis X saluatoris E et im eae salutaris I propensioris
87쪽
quod ea potissimum lecta est, ut dominum pareret quae erat desponsata uiro cur autem non antequam desponsaretur inpleta est fortasse ne diceretur quod conceperat ex adulterio. et bene utrumque posuit scriptura, ut et desponsata esset et uirgo uirgo ut expers uirilis consorti uideretur desp0nsata. ne temeratae uirginitatis adureretur infamia cui grauis aluus corruptelae uideretur insigne praeserre maluit autem dominus aliqu0s de suo ortu quam de matris pudore dubitare is eiebat enim teneram esse uirginis uersecundiam et lubricamio famam pudoris nec putauit ortus sui fidρm matris iniuriis adstruendam seruatur itaque sanetae Maria sicut pudore integra ita inuiolabilis opinion uirginitas oportet enim sane I 282 tos et ab his testimonium habere qui foris sunt nec decuit sinistra uirginibus opini0 ne uiuentibus uelamen excusationis i relinqui quod inflamata mater quoque domini uideretur quid autem Iudaeis, quid erodi posset adscribi si natum uiderentur ex adulterio persecuti quemadmodum autem ipse diceret: non ueni legem soluere, sed inplere, si uideretur coepisse a legis iniuria cum partus innuptae lege da Et nanetur quin etiam locupletior testis pudoris maritus adhibetur, qui posset et dolere iniuriam et uindicaro obprobrium, si non agnosceret sacramentum quid qu0d etiam fides Maria uerbis maior adsciscitur et mendacii causa remouetur uideretur
88쪽
oni in culpa in bumbrare uoluisse mendacio innupta praegnaS. causam autem mentiendi in desponsata bubuit, desponsata non habuit, cum coniugii praemium et gratia nuptiarum partus sit seminarum non medi0eris quoque causa est ut uirginita 8 Mariae falleret principem mundi qui eum desponsatam uiro cerneret partum non potuit liabere suspectum fallendi autem principis mundi fuisse consilium ipsius domini uerba declarant. cum apostoli iubentur tacere de Christo cum sanati prohibentur le, a gl0riari de remedio cum daem0 nos praecipiuntur silere de dei filio fallendi ut dixi principis mundi suiss0 0nsilium etiam id apostolus declarauit dicens: sed loquimur dei sapientiam in mystorio absconditam quam nemo principium istius saeculi cognouit si enim cognouissent numquam dominum maiestatis crucifixissent. hoc est numquam me redimi domini morte fecissent sesellit ibi ergo pro nobis sesellit ut uinceret, sesellit diabolum, cum temtaretur, cum rogaretur cum dei filius diceretur ut nus B quam diuinitatem pr0priam fateretur sed tamen magis sesellit principem saeculi: diab0lus enim etsi aliquando dubitauit. eum diceret: si filius si os mitto te do orsum, tamen 20 uel sero cogn0uit et discessit ab e0. cognouerunt et daemones, qui dicebant: nouimus qui sis Iesus, filius dei quid
I 6, 20 8 4 9 Lue. 4, 35 III cor. 2 7 sq. 20 Maith. 4, 22 Maio 8. 29
mendacio O . . P praegnax iis . ,3 P praegnans cet. indisponsata indosp. n. O disponsata ut in X sallere X disponsatam II des p. eorr. Λ susceptum V sit spectum m PH. V post autem ad I ut dixi EpT ut dixi om autem G principeI Et doci sanati m. ree. Τ 9 de dei illo post remedio transponunt X I ut dixi in X autem G 12 principiuntli teri erus. P H principum cet. 3 istius huius X 15 sedissset dio
Om. uel se recognouit in cognorunt B daemones dae in
89쪽
Expositio euangelii Lucae II 3. 4 l283 - Ε).
uenisti ante tempus torquere nos γ' et ideo uenisse c0gnouerunt, quia praecognitum habebant esse uenturum. principes autem saeculi non e0gnouisse quo mai0re40ssumus equam ap0st0licae sententiae probare d0cument0: si enim cognouissent numquam d0minum maiestatis crucifixissent daenionum enim malitia facile etiam occulta deprehendit, at uero qui saecularibus uanitatibus occupantur seire diuina non p08Sunt.
Bon autem sibi diuiserunt euangelistae ut sanctus Matio thaeus Ioseph ab angelo moneri induceret ne dimittereti. 2 Mariam, Lucas illic euangelista testimonium ferret quod n0nc0nuenissent, hic ipsa Maria fateretur, cum dicit angelo Di, quomodo fiet istud, quoniam uirum non cognoui 3 sed et ipse sanctus Lucas uirginem declarauit dicens: et i mo mi ii ii iis ii ii 4 Hi a et propheta d0cuit, qui ait: ecce uirgo in utero accipiet, et I 0seph designauit quiqu0niam praegnatem uidebat quam non cognouerat dimittere gestiebat et dominus ipse in cruce positus manifestauit eum dicit matri mulier ecco filius tuus deinde discipul0:ra ecce mater tua etiam uterque testatus est, discipulus et mater, quia ex illa hora suscepit eam discipulus in
Sua utique si conuenissent, numquam uirum pr0prium reliquisset, nec uir eam iustus a se discedere passus esset qu0-
ho C hic o s. ,2 O maria id id in . it. 3 P fatetur α LX fateretur re erus. E 13 cognosco C Io edocuit L docuit E; T manifestauit BC manifeste edocuit G manifestauit dicens X: cf. . I, 16 concipiet X T regnantem n ult. . . M
praegnantem cet. 11 et Om. EpT 22 suam m del. 2 ' sual erist G conuenissent L conuenisset cet. 23 passus esset a Se
90쪽
modo auteni dominus diuortium praecepisset, cum ipsius sit sententia quia nemo dimittere debet uxorem excepta causa 5 0rnieationis pulchro autem docuit sanctus Matthaeus quid sacere debeat iustus, qui probrum e0niugis deprehenderit ut in eruentum ab homicidio castum ab adulterio praestare se Fdebeat qui enim coniungitur meretrici unum corpus est ergo ubique in Ι0seph iusti gratia et persona seruatur ut testis ornetur os enim iusti mendacium nescit et lingua eius l0quitur iudicium, iudicium eius loquitur ueritatem nec te moueat qu0d requenter scriptura coniugem id 28 Adicit non enim uirginitatis ereptio, sed coniugii testificatio, nuptiarum celebratio declaratur denique quam non accepit nomo dimittit et ideo qui uolebat dimittor latebatur acceptam. Simul etiam mouere non d0bet quod ait euangelista non cognouit eam donec peperit silium illud enim uel idio ma scriptura est sicut habes alibi et donec senescatis ego sum numquid post ill0rum senectutem deus sess desiuit et in psalmo dixit dominus domino meo: sede a dextris meis donec ponam inimicos tuos scabit lim pedum timorum numquid postea non sedebit - an uel quia qui causam agit satis putat quod causae est dicere. redundantia non requirit satis enim est ei ut causam Sus ceptam adstruat, incidentem disserat et ideo qui incarnationis ine0rruptum susceperat probare mysterium n0n putauit uberius persoquendum uirginitatis Mariae t0 limonium, ne de sens0 25 magis uirginis quam adsero musterii crederetur certe quand C
tur iudicium eius , quitur ante ueritatem e . m et A. u. ante