L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

발행: 1828년

분량: 662페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

L. ANNAEI SENECAE

viserit 7 unde Iux tanta landatur 7 ignis sit , an alia i quid igne lucidius 7 Ego ista non quaerami ego

nesciam , unde descenderim 2 semel haec mihi videnda sint , an saepe nascendum 3 quo hinc iturus sim 2 quae sedes exspectent animam , solutam legi bus servitutis humanae Y Vetas me coelo interesse , at id est, iubes me vivere capite demisso 3 Maior sum, et ad maiora genitus , quam ut mancipium sim mei

corporis; quod equidem non aliter adspicio, quam vinculuin aliquod libertati meae circumdatum. HOC itaque oppono fortunae, in quo resistat; nec per il-22 lud ad me ullum transire vulnus sino. Quidquid itime potest iniuriam pati, hoc est: in hoc obnoxio domicilio animus liber habitat. Nunquam me caro ista compellet ad metum , nunquam ad indignam bono

simulationem: nunquam inhonorem huius corpusculi13 mentia P. Quum visum erit , distraham cum illo societatem: et nunc tamen , dum haeremus, non eri-

Ego ista non quaeram ρ Vides hie omnes sete illas quaestiones, quibus iuvestigandis homines a primis itide temporibus, quum philosophari in-

Cipereiat, operam praematurum ideo ille inutilem saepe navasse philoso

phiae historia doeet. Nec prudentia, aeratis, qui homines ab istis ioeptiis absterrendo philosophia a enelo ad

terram devocata, suos ab istis spino in

sis et periculosis disputationibus retinere atque impedire potuit, quo minus vel ipse Plato a Cratylo aliisque in errorem induetus similibus disquisitionibus se traderet. Caeterum de his quaestioni hus adeundus est Lipsius in Physiologia e. e. de vita futura et lit, I 4. R.

An fame nascendum y quo hine, Olc. Vulgo an savep Macrum quo huιe ete. ex Mureti ingenio. Nascendum tenent veteres libri omnes. quod Primo pro suspecto habuerat Sin . et uncis circuinderat ἐ mox vero ad

misit. Coulta Bub Lopsius eontendit

lectionem vulgatam, alipea scriPtam, in qua Naseendum omittitur, omuibus ferme libris scriptis esse eonfirmatam,

alteramque ex Pineiani coniectura

natam

Ex Glent ed. R. commode; quod et debuere A. et e. in quibus exspectant. Vulgo exspectet. Selim. In quo resistat. id est, ut non ultra penetrare possit.

Quidquid in me meest anturι nrati , hoc est i. e. est eorpus t in hoo obnoxio domicilio an tia liber habitat. Sic optime Gronov. distinxit. Antea distinguebatur sic: pati, hovi est in h. o. domicilio: a. etc Rufi .

412쪽

mus aequis partibus socii ; animus ad se omne ius ducet. Contemptus corporis sui, certa libertas est. Vt ad propositum revertar: huic libertati multum confert et illa de qua modo loquebamur, inspectio.

Nempe universa ex materia et ex Deo constant: Deus Dista temperat, quae circumsusn rectorem sequuntur

et ducem. Potentius autem est ac pretiosius, quod sucit, quod est Deus, quam materia, patiens Dei. Quem in hoc mundo locum Deus obtinet, hunc in homine animus: quod est illic materia , id in nobis

corpus est. Serviant ergo deteriora melioribus; sortes assimus adversus fortuita ; non contremiscamus iniurias, non Vulnera, non vincula, non egestatem. Mors quidem aut finis est, aut transitus. Nec desinere timeo; idem est enim, quod non coepisse: nec transire; quia nusquam tam anguste ero. ' Vale.

Et ex Deo. Non solum a Deo . sed Id in nobis edd. vett. et in ii. Dee- ex Deo: et saepe sto loquuntur. Quid rat vulgo M. Seh..itat quia omnibus ealoris et ignis Mors quidem aut sinis est, aulaliquid insilum. qni est ipse Stoicis transitus. Sie R. a. o. Mora quidem Deus, et omnia De manat. L. eat, aut sinis ete. Arg. b. et al. apud Aepretiosius. Restituimus duo ver- Grui. Vulgo Mors quid est y ara inisha ac Pretiosius , temere praetermissa ete. Seh- - Aut transitus. Intellia in ed. Binoni. et Ruhh. Sinw. Ee i ad aliam vitanti

413쪽

L. ANNAEl SENECAE

Claranum amicum iuuenti tis. quem diu non Miderat, nuρ'rseeum habuisse scribit, smem, sed alacrem animo , deformem corpore, quo tantum abest ut GPressus sit, ut ad pulchrim emet simi atem mectus sit animus. Colloquium, quod de parado. stoico , quomodo Pos3int paria bona esse, habuerunt, e ouit. Bonum autem ut eortim causa qui non in his artibus habitant, quaedam Praesemur). e doctrina Stoae non est nisi quota se myer Mere Prosit et prodesse Possis iis qui ratione et ea Pe secta ρraediti sunt: itaque summum bonum est Dirtus, quae nostri iuris est, et ex electione nostra libera Oritur. Vnde sequitur. νere bona a nobis ψsis Pendere, nec quid tiam bonum

esse siue ratione. Quocirca Honestum ponti ut solum boniam esse. qui ρe natiarae nc dignitati hominis unice conoeniens. ram etsi bona , si ad fontem, unde manan I, respexeris, dii orsas in classes seiungi possint, siost ea possideas, si e ea secundum locum ordinemqua quem obtinent, spectaMeris, tinde Stoici ron ditionem eorum ιrψlicem Psauerunt; ut prima , secundia, trertia bona numerentur, de quibus Noster hac ipsa e Atola satis subtiliter exposuit, omnia ad rationem Mirtutemque referendo; tamen tam arcte inter se Gyta et nexa 4unt, ut quin naria sint in dubitationem Nocari nequeat. Omnia enim a ratione et νω-

tutre Pendent. quae quidem Perfectae quum semρer sibi constent, sequitur idem bonis quoque convenire, quod de uirtute Praedicatur. udium itaque et Patientia sunt bona Paria, re ectu ad uiriti tem , non ad materiam habito. Externa vero x. adiaphora, indFfferentia, nec bona nec mala, illa olim tam celebrata l. res quae, quum bona non sint, Proxime lamen ab iis absunt producta, s. Pravosita, Praeciρυα ametrat Cicero parum Commode et αποπροηγμένα i. c. reiectα, Zenonis et Stoicorum , Boni augmentum dare non Possunt.

Haec dilueti se, ait I ipsius, dixtincte, Ptilchro. D togamus et

utemus t Caelerum e recentioribus conferri merentiar de hac re

L ,ii Manud. in Ahil. Stoic. ΙΙ, Io sq. Tirdem anni System deo stoischen Philosophie , Vol. III init. denique egregii Diri, dum in uiuis erat, Garuli Vobersichi der vor uehmste in Prineia

414쪽

EPISTOLA LXVI

Claranum . condiscipulum meum vidi post multos

annos; non . Puto, exspectas ut adiiciam, senem; sed mehercules viridem unimo ne vigentem , et cum corpusculo suo colluctantem. Inique enim se . natura gessit, et talem animum male collocavit: aut fortasse voluit hoc ipsum nobis ostendere. posse ingenium fortissimum ac beatissimum sub qualibet cule latere. Vicit tamen Omnia impcdimenta; et ad caetera contemnenda a Contemptu sui corporis venit. Errare

mihi visus est qui dixit: et

Nec enim ullo honestamento eget; ipsa magnum sui decus est, et corpus suum consecrat. Certe Claranum nostrum coepi intueri: formosus mihi videtur, et tam rectu S Corpore, quum est animo. Potest ex casa virmn gnus exire; potest ot ex deformi humilique corpusculo formosus animus ac magnus. Quosdam itaque mihi videtur in hoc tales natura generare, ut appro 3

Garanum eo Misemul. meum. Delirio Clarano nihil nobis praeter hae quae Noster hie tradit, notum est. Ruhk. Non. ntalo, ut adiiciam. Nam eondiscipii liis fuerat ipsius Seia

necne eqtii iam sum mi is natu erat. Et talem animum male eolloca te.

Corpus enim πιγε eo , vasculum animi aut aliquod receptaculum , qtiiueustodiam antiquis diei notum est. CL Gataehor ad 2I. Antonin. III, 3,

p. 93. Simile illud, addit Lipsi iis,

Ingenium Galbae male hi bitat. R. Comoria. Sie eod. Col. nec P.ilat. quat. multum abhidunt. Edilio vetus eonsentit. Alius deest hare vox, quae lamen nee sistia esse videtur. MM. - Sie R. A. e. et Grut., ait Schri. Αt sutis mulasse erat sui nhsque moris quotl eram ed. Er. et sqq. huhi ut m s. b. Pal. see. et ni fallor eodd. Paris. Schw. Virtus. Versiix Virgilii ext Aen. V. 3έi . tibi tamen vocem υimitis diverso ab eo quem Noster ι onit sensu necipi debere, facile patit. Stoici virtus tioneget honestamento, sed illa, de qua Virgiliit ete.

Et coimus stium consecrat. Quod

est velut parvi eius Dei temt,litui. L. Si e Nostee Ep. Lxv fiti. Quem in fine mundo loetim Deus oblinet, hune in homine animus: quod est illic miateris. id nobis emptit est. Consecrat, A era et sauctitatem addit, si erum siet t.

415쪽

I . ANNALI SENECAEhet virtutem omni loco nasci. Si posset per se nudos edere animos, secisset: nunc, quod amplius est, sa-cit; quosdam cnim edit corporibus impeditos, sed nihilo minus perrumpentes obstantia. Claranus mihi videtur in exemplar editus, ut Scire possemus, non deformitate corporis foedari animum, sed pulchritudine animi corpus Ornari. Quamvis autem paucissimos una secerimus dius tamen multi nobis sermones fuerunt. quos subinde egeram et ad te permittam. Hoc primo die quaesitum est: e Quomodo possint puria bona esse, si triplox eorum conditio est. n Quaedam . ut nostris videtur, prima bona sunt; tanquam gaudium . Pax, Salus patriae. Quaedam secunda. in materia infelici expressa; lanquam tormentorum patientia, et in morbo gravis temperantia. Illa bona directo optamus nobis; haec, si necesse orit. Sunt adhuc tertia; tanquam modestus

Sie Cieero Tuse. V, 4 t Soeratie rati Platonis memraria consoci nia. Ruli L. omni loeo. BuliL. iii terpret. in omni ordine hominum. At Ilou solum respieit Noster ordinem sive tonditionem hominum , sed gelieralius positum est omni Deo, quod etiam speelat ad deformitatem corporum. I nc. In . s d en tri. Perrum entea Ohstantia , Dem Pecorpora. et Reientes ut sibi iuserviant. Rtihk. F emmus. Sic vett. idd. et scriptiomues. Muretus talueu temere correxit egerimus. Facere unuO. , dieS , etc. idem valet quod graec. ποtlιου τινὰ, do eule Gronovio ad hune locum ex inscrisitionibus vete

Subinde egeram , sensim eger re i. e. proferre, lecum communicit re volo. Tales dispillationes etiam in sequentibus epistolis oecurruiat, occasio is lameli huius uulla mentione tu tecta.

Ad te ermittam Erasin. cum edit. vet. et Gr iteri omnes mss. Muretast ad te mittam. Poria hetie se habet. Tma est

aberratio librariorum hoc Ioeo et I S.

Stoicis. In materia in lita e ressa. Quae

ex adversis rebus ortu titur et re mala perpetienda ostenduutur. Lee . si necesse eris. Iul. optam ux

u L haec hona nobis eoni ingaut, si ad id adducimur ut nobis tormeula Per petienda siui.

416쪽

incessus, et compositus ae probus vultus, et conveniens prudenti viro gestus. Quomodo ista inter se paria esse possunt, quum alia optanda sint, alia avem

sanda 2 Si volumus ista distinguere, ad primum ho

num revertamur, et consideremus , id quale sit. Ani- 6mus intuens vera, peritus fugiendorum ac petendorum ; non ex opinione, sed ex natura, pretia rebus imponens; toti se inserens mundo, et in Omnes eius actus contemplationem suam millens, cogitationibus actionibus quo intentus, ex aequo mugnu S DC Vehemens, asperis blandisque pariter invictus, neutri se fortunae submittens , supra omnia quae contingunt acciduntque eminens, pulcherrimus cum decore, cum viribus sanus ne siccus, imperturbatus, intrepidus, quem nulla vis frangat, quem nec attollant fortuita, nec deprimant: talis animus Virtus est; haec eius est ΤAsperis blandisque, et dolorem et

voluptatem contemnens.

Puleherrimus eum decore. Post pulch. adieeit ordinatissimus nisi h ex Pal. x, 3, 4, et alio cod. apud Groii. quos quidem in libros lia iiddubie ex seliolio invectum erat id

verbi in . Schw. Sanus ac siceus, in t . voti ahulens viribus sui corporis, ut intemperari

ilao et libidini indiligeati

faeies: Rufi Lopsius omittit est. Sieomue , inquit, mss. etc. Modii, Pa lat. Galliet , et veti. edd. ante Fr henium sie habent. Quod verum esse vidit et Opsopoetis. hi illa stoicae linguae perili.,' Nam Gruterum ferre potuisse hominem. qui coniiciet t. tulis aMis. Dimiae est putientiae. Qua li quaeso , avis est virtu ' hul . credo, aut vespertilio. Lieent vero

primum bonum ed. R. eum mss. Arg. b. e. Paris. Ops. et Griit. Aherat bonum ed. A. et ed. Erasin. et sqq. Stain Xon ex DPinione. . . imponene , dignitalem s. aestimationem rerum uouex opinione hominum . sed ex veritate , quam ratioue 1ua i ,erfecta accepit. metiens. RuII. Inserena ed. A. ins s. b. e. Puto et Par. ops. Grui. Inserens vulgo exed. R. Sehw. - Toti se inserens mundo, se immiscens tanquam SPectator operum Dei. Ruhh.

Ex aequo magnus ac υehemens.

Lagrange vetetiit me ame done Iagrandeiar et is Hrce Ont potir base lajustiae; forean alitis est sensus voci ex aequor significat. ni fallimur, ex ipso animi leuore, ex ipsa natura: uotI ex eouatu; cui sententiae respondet haee enitisdam Galliei sententia: Sans se huusser tu π Parai-tre S rid.

417쪽

36 a

L. ANNALI SEΝECAE iacies, si sub unum veniat aspectum. et semel tota se ostendat. Caeterum multae eius species sunt, quae pro vitae varietate et pro actionibus explicantur; nec minor sit aut maior ipsa. Decrescere enim summum bonum non potest, nec virtuti ire retro licet: sed in alias atque alias qualitates convertitur; ad rerum,s quas actura est, habitum figurata. Quidquid attigit, in similitudinem sui adducit et tingit: actiones, amicitias, interdum domos totas. quas intravit disposuitque, condecorat: quidquid tractavit, id amabile,

conspicuum, mirabile facit. Itaque vis eius et magni . tudo ultra non potest si argere, quando incrementum maximo non est. Nihil invenies rectius re io, non magis quam verius vero, quam temperato temperatius. Omnis in modo est virtus; modus certa mensum' est. Constantia non habet quo procedat, non magis quam fiducia . aut veritas, aut fides. Quid accedere persecto potest 3 nihil; aut per Ctum non erat, cui accessit: ergo ne virtuti quidem; cui si quid adiici potest, defuit. Honestum quoque nullam accessionem recipit; honestum est enim propter ista quae retuli. Quid porro decorum , et iustum . et legitimum 2 non

eiusdem esse formae putas. Certis terminis Compre- 0 hensum Τ Crescere posse, imperfectae rei signum est: honum omne in easdem cadit leges: iuncta est privata

Seneeae Stoicorum more loqui. CLEP. IX. a , cxm. 2, etc. Ab his sumpserunt iuris auctorea, quum itistitiani definierunt et constantem et persee- tuam voluti talem. iiis si um cni si e

tribuendi. Adde tib lv de Benet. e. 8.GronoM. - Talis animus Mirtus est: De perseeta virtute trio sermonem esse vix est ut moneatuus. LX ea ua scitur summum bonum. Ruhk.

sis in modo esι υιrtus. Vides hie Aristotelicum illud. virtutem ab

quam multis aliis partit, in hoe imo de vittiste loeo Sion et Lyceum inter

tae. Id est, quod uni ossiest. Ostieit et alteri, q iod uni prodest. et prodest

alteri.

418쪽

EPISTOLA LXVI

et publica utilitas, tam mehercules, quam inseparabile est laudandum petendumque. Ergo virtutes inter

Se pares sunt, et opera virtutum, et omnes homines,

quibus lillae contigere. Satorum vero animaliumque virtutes, quum mortales sint, fragiles quoque caducaeque sunt et incertae; exsiliunt, residuntque. et ideo non eodem pretio aestimantur. Vna inducitur hii manis virtutibus regula ; una enim est ratio recta,

simplexque. Nihil est divino divinius . caelesti caelestius. Mortalia minuuntur, cadunt, deteruntur; Cre-SCunt, exhauriuntur. implentur. Itaque illis in tam incerta sorte inaequalitas est: divinorum una natura

est. Ratio autem nihil aliud est, quam in corpus humanum pars divini spiritus mersa. Si ratio divina est, ι a

nullum autem bonum sine ratione est; bonum omne divinum est: nullum porro inter divina discrimen est; ergo nec inter bona. Paria itaque sunt et gaudium, et fortis atque obstinata tormentorum Perpe sto: in utroque enim eadem est animi magnitudo, in ultero remissa et laxa', in altero pugnax et intenta. Quid 2 tu non putas. parem esse virtutem eius, qui sortiter hostium moenia expugnat. Et eius , qui obsi-

Erm virtutes inter as pares sum.

Horat. III, irridet ilire istam Stoieorum opinionem qui vilia et vi lutes aequalia esse contendunt. era Mirliatiam. Si e vulgo edd. ni R. A. e. Sed rectius videtur m νιrcutia, quod est in Λrg. b. et Par. d. nec aliud debuerat Par. b. in

lectio est. et ea sana. Mallem. inquit Pineianus , legeres, eminent; nam et qtrae sequuntur continuo per ops' situm dieta sunt, deteruntur cres mi. exhauriuntur implentur. Reeepit Romana editio. Gmnov. emendat muniuntur. i. e. atruuntiar. translate astruetura aodifieiorem in utroque

verbo. Sed vulgata bene liabet: opinpositio, si qua est, reserti debet ad priora: Iragiles , eadueae . ele. Ruhk. - Nobis seribendum videtur, pr

exliniariuntur, exortantiar quod simillimum est et quam conieci. ai reeepe ris , optime opponentur minuuntur ταν erescunt ; eadiam Ttia exori Cur ἔδειerrantiaris i lentur.

In Histo. Sic quatuor Pal. et editio vetus. Alias vitigatur sed in all. r.

Grouovius probaverat ad Ep. - ,

419쪽

L. ANNAEI SENECAE

dionem patientissime sustinet2 Et magnus Scipio, qui

Numantiam cludit et comprimit, cogitque invictus manus in exitium ipsas suum verti; et magnus ille obsessorum animus , qui scit non esse clusum , cui mors aperta est, et in Complexu libertatis expirat. Aeque reliqua quoque inter se paria sunt, tranquirulitas, simplicitas , liberalitas, Constantia, aequanimitus, tolerantia: omnibus enim istis una Virtus subest, quae animum regium et indeclinabilem praestat.

M Quid ergo Τ nihil interest inter gaudium, et dolorum inflexibilem patientiam 8 Nihil, quantum ad ipsas virtutes; plurimum inter illa, in quibus virtus utra

que ostenditur: in altero enim naturalis est animi remissio ac laxitas, in altero, contra naturam dolor. Itaque media sunt haec, quae plurimum intervalli recipiunt: virtus in utroque pars est. Virtutem materia non mutat; nec peiorem facit dura et dissicilis, nec meliorem hilaris et laeta: necesse est ergo aequa-

ο lia sint bona utraque. Nec hic potest se melius in hoc gaudio gerere, nec ille melius in illis cruciatibus: duo autem, quibus nihil sieri melius potest, Paria sunt.

Nam, si quae extra virtutem posita sunt, aut minuere

ro. huius voculae omissionem. Rufi . Set O. Vtrique magni fuere et P. Scipio Asti aus minor , ροι mantini GIliberi Hispani. CL Flor. II. x et 18. Livius de ea atrocis, ima re exposuerat liber. Sret,s nuue deperditis. R I. In exitium Φ. suum. Sie M. R. et meliores libri omnes. Vulgo sui. S.

Non esse clusum, R. A. c. nitique. Vulgo esse ei sum. Schw. Plurimum inter Aia. Plurimum quantum ad illa edd. inde ab Erasm. Contra quam edd. vett. et mssti omnes. Leviora alia praetermitto. Sin . In atiem gaudio... animi remissioso laxitas: quies et libertas, Laxatur animus, quatenus libera molestus corisque terrenis in altiora

g. 34 quae neque tu bonia, neque

in malis 'miseriint Stoici , nec utinen ollenda, alia enim usui esse posse ideoque tumenda. alia tamen reii

eienda. Sie explieat Cie. de Os . I. 3. 4. ill. 3 , de Finib. III, t 1 sqq.

Sunt autem triplicia. Cf. Argum. et vide Diog. Laeti. VII. ror M. ibique Menag. Riai .

Nam.... si honestum est. Nam si materia, in qua virtus exercetur, eam

420쪽

ΕPISTOLA L I

illam aut augere possunt, desinit unum bonum esse quod honestum est. Si hoc concesseris, Omne honestum periit. Quare 7 dicam: quia nihil honestum est, quod ab invito, quod a coacto sit. Omne honestum is voluntarium est: admisce illi pigritiam, querelam, tergiversationem, metum; quod habet in se optimum, perdidit, sibi placere. Non potest honestum esse, quod non est liberum: nam quod timet, se evit. Honestum omne securum est, tranquillum est: si recusat aliquid, si complorat, si malum iudicat; perturbationem recepit, et in magna discordia volutatur. Hinc enim species recti vocat; illinc suspicio mali vel rahit. Itaque qui honeste aliquid sacturus est, quidquid opponitur, id, etiam si incommodum putat, malum non Putet, velit, libens faciat. Omne honestum iniussum incoa- ij

ctumque est, sincerum, et nulli malo mixtum.

Scio quid mihi responderi hoc loco possit: Hoc nobis persuadere conaris, nihil interesse, utrum aliquis

mutare potest, ad honestum quoque, quod a virtute pendet et solum bonum est, veI minuendum, vel augendum vim habebit. Riah . Deetes recti. i. e. pulchritudo boni g. virtutis. Ruhk. Incommoduna. δυσχρο ἡστημα, fiensu stoico, quem explicat Cuto Ciceronis de Fiuib. III, aret eommoda aurem

auι incommoda in eo genera sunt, quae praemsita et reiecta divimus.

Rob L. Maliam non Ptitet, Detit. libens jaciat. Sic recte meliores libit omnes, Λig. b. Pal. 2. Col. et Opa. Et parum abit ed. R. eum aliis apud Grui. iaquibus partim vel, Partim eι, Pr υelis. Vulgo malum non putat. Melut libens faciet inde ab Erasin. cum Ecl. et rus. e. in quibus tame a faciaι recte xcriptum. Schw. - In ipsius Sebis. textu legitur faetet; sed ipse

moliet iu uotis line verbum, se in prudente, e superioribus editt. servatum esse, corrigendumque Deiae , ut edidimus. litaui malo mixtum ed. R. et tu fis. Arg. b. Par. b. d. Ferri autem etiam vulgatum linterat, nullo malo mixtSel, a me nobis.... lasset. Haec illustret

Cato Cieerouis de Finib. III, i 3: Aa

Mero certius quidquam Potest esse, quam illorum ratιone, qui dolorem in mouιa mnunt, non Posse lamentem beatum esse, quum equuleo lorqueaturpeorum autem, qui dolorem in malis non habent, ratio certe cogit. titi in omnibus tormentis conseremur beata

SEARCH

MENU NAVIGATION