L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

51쪽

parte harum Epistolarum nonnisi iis codicibus uti milii licuerit, in quibus plerumque ad vulgaris moris nor

mam mutata vetus scriptura est, haud raro ipso incertus haesi: denique vero sic statui, ne opus quidem esse, ut in hoc genere, in quo sane absque magno incommodo idem etiam scriptor a se ipse subinde dissentire potest, summa ubique constantia teneatur. Similis ratio est verborum cx in compositorum: in quibus cum eodem nostro cod. a. cui rursus in hoc g nere frequenter suffragantes alios deprehendi litterum n, quae ex vulgata scribendi ratione aut in Ρroxime Sequentem consonam aut in m mutatur, illibatam plerumque reliqui. Itaque inbecillus scripsi, et Dil cuc, inlinere, inlaboratus, in risus, inmerito, DPedine, OPetus, inponere, inpune, innationalis, inritare, inritus, et id genus alia: subinde vero etiam, eodem vetere codice praeeunte, aut ubi eius auctoritaspi orsus desiderabatur, vulgatam scripturam impetus, aut ex eodem genere aliam in aliis verbis, tenui. Quo in universo genere, ad verbo min recte scribendorum rationem spectante , si qua admisi quae minus placuerint erudito Lectori, aut si quem omnino mea in hoc genere offenderit inconstantia; otiam atquctetiam cPiidem velim, ut in tota hac opera, quam commodi publici studio Senecac navavi, nihil admodulii graviuS a me peccatum depi Phendatur. Scripsi

Idemque in verbis mitigo, eorrigo, eorrtio, constanter n litteram in earn mutiat, a qua simplex incipit verbum. . Sic, Mi hoe utar, licet in edire, tremuere , et similia conflanter Per nseribat codex ncriter, tamen i reare ubique per m scripsi, eodem codice

praeeunte.

2. Nos autem hie deseriplam orthographiam servare non ausἰ sumus ut polea nostra consuetudine prorsus alienam , et minime consentientem cum ea quam Prioribus oll. secuti sumus. Imris. - Ego heroeamdetix serescribetidi ratio iii sequi iubeor, quam in cuiusque Scriptoris Editione typis

52쪽

PRAEFATlOXLi X Hic pauca sulliciemus de libri titulo, quavi L. Schweighacuser tis notauit ad E Stesiarum initium Titulum libri secimus L. Annaei Senecae ad Luwilium Epistolae Moriales, adiecto, quod vulgo aberat, Postremo vocabulo. Ita enim non solum A. Gellius. Nocti Atti XII, et, citat hasce Epistolas, qui quidem quod ex libro oicesimo serendo 'istolium Mnνα-lium, quas ad Lucilium Anniaeus Seneca comρ uit. plura quaedam verba profert, quae in nulla ex eis Epistolis leguntur, quae ad nos pervenerunt, ea de min Praefatione diximus, ubi de vetustissimo collice Argentoratensi disputavimus: verum eiusdem litiai Clarissima etiamnunc vestigia quaedam in eoelem,

quem modo commemoravi, codice mSis Superarint,

in quo post eam Epistolam quae vulgo Xo numeratur , leguntur: L. An nraei Senecae M sicilium Liam XV sistolanum moralium ex icit: Tursusque ImSi Epist. cIx, L. Annaei Senecae ad Liacilium sistola-ν um monadium liber XVJue licit. Ex eodem titulo.

hisce Epistolis olim inscripto, manavit id quod in

vetustissima ed. Rom. post spurias illas epistolas quae Paulo Apostolo et Senecao tribuuntur, his verbis legitur. In illo sequenti Codice continentur ePistolaemonialium merum quas composuit pir eloquenti imus Lucius A Eus Seneca, etc., quae verba eodem tenore in ed. Tarv. repetuntur. Eodemque puto pertinet, quod in eadem ed. Tarv. et in duabus vetustissimis

Venetis in sine Epistolarum haec subscripta sunt, Liber Epistolanum moralissimi Senecae snit feliciter: istud.

enim vocabulum moralissimi utique ex moralium de- sexum videtur.

exprimenda usurpatam video. Mului lamen mutati in Cicerone corrigendo Fateor equidem esse initii iii votis, ut ea Orillographiae ratio, quatu L ἐ- eou Foreellitii exhibet, ab Editoribus constanter sequeretur. Creo.

54쪽

AD LUCILIUM

EPISTOLAE MORALES.

56쪽

AD LUCILIUM

Admones Luellium Noster, ut Pergat in bono te Orra Mau, quemadmodum is perscr*serat Senecae, se nunc quivim jacere, laudatque. Esse aratem, adiicit, rem haud pami momenti ad Mitam bene beateque agendam, tempore suo bene uti: multis elabi ten us male collocatum, usu quime eius in aliud tempus reieeto. Qua dilatione nihil esse petas, Uum tamen nihil magis in nostra potestate positum ait, quam temρus, a cuius recto usuquemois temere se abstrahi pati queritur. Hoc certe Midendum, ne omnia Pereant. - Haud immerito haec vistola agmen insequentium ducit, quandoquidem de graὐissimae rei usu non subtiliter exponit: sed quasi ρraeludit, ut in epistolis feri solet. Te us autem in bonis a natum malioni humanae concessisyrimarium ferme locum obtinere videri potest, ut quod amplissimam facultatibus mentis cῬiam ansamque praebet se e li- candi atque erudiendi. Quapropter et hoc nomine sensuque inter Prima naturae a Stoicis recte referiri tempus poterat. Caeterum discrimen ab iis faetum inter τα ιών ἐρ' ἡμιν, τὰ δὲ Ουκ ἐρ' ημis quivis ini ex Epicteti Enchiridio recordetur. Et Horatius III Carm. a9, egregie usus eas. V. Consol. ad Marc. X, 3 not.

57쪽

a L. ANNAEl SENECAE

Ita sae, mi Luellii Vindica te tibi, 'et tempus, quod

adhuc aut auferebatur, aut subripiebatur, aut excidebat, collige et serva. Persuade tibi hoc, sic esse ut scribo: quaedam tempora eripiuntur nobis, quaedam subducuntur , quaedam emtiunt. Turpissima tamen est iactura, quae per negligentiam sit: et, si volueris attendere, maxima pars vitae elabitur male agentibus,

si Senoea Gellio suo Sal. Salu rationem istam, quam ignorant editi. eonstanter Epistolis Monibus inscriptam exhibeat nostri Mss. a. et b. Schw. Ita se in editione Neapolitana: Ita sae ergo m. L. in mill s aliis codd.

comparuit. Ponere solet Seli eca hane voeulam, Si P ando admonitionem adiicere velit ex aut edentibus aptam ' quod hie nullum locum habet. ido. e a intrusa esse videtur. R. - αι De ergo habet ed. Rom. et Tarv. Particulam importune intrusam ignorant reliquae editt. Cum Iis . omni hiis, qui ad noti fiam nostram pervenerunt. Sessio Livia. Gellium constanter scrimin lix, quem iis recte nomiinantet b. cuius nomeu partim Lueiatum . partim Luciliatim esserunt releutiores MAM, et editiones vetustiores. iunioris cognomen , quodia ed. Matth. adiicitur, in citiuo lis brorum nostrorum reperitur. Sin M. -- Lucilio, immim occupato, miliatum temporis Perire debuit tum per moneris, quo sungebatur. procurationis Stelliae, ossicia, tum Per fia lutationes ipsi praestari solitas, et Per eius negligentiam. Riahk. -Ca terum de hoe Lucilio vid. supra

Ruhhopsi praefatio. Persuade tibi hoc. Ne nostri eodd.

a. et ε. et Paris. a. b. d. cum tribua uti inis M s. Gluteri et codd. Am- ρι-ιano Erfar risi, quo usus est elar. Matthiae: aie item editiones ante Lipsi uin omnes, exe cla vetustissima ed. A. quae cum nostro Ma. o. habet Persuada ειο esse tit tib

scribo. Pronomen hoe ex editi, libris primus eiecit Lipsitis. quum desiderari Naa in duobus aliis Gruteri eo- diei hos comperisset. At idem prou men cum alibi saepius, ubi abesse

Posse videbatur. inserere Seneca consueVit, tum Epist. vi. et initio Epist. xvI. Cons. Gronov. ad Epist. X, not. I, et quae a notiis nil Epist. Dii, I. 5, notabuntur. Schw. Quaedam temPor . V multa alia passim, sie particulam einm hoc loco ineicleat eodex noster c. et, qua eum allo sere sacere solet M. A Sehin.

Negligentiam Neglegentiam ras. a. et Ampl. Sie item alibi eonstantee

militerque idem paulo post intem - ti Qua de seriptura etonsuli P teit --gati Orthogr. P. zos et

P. 167. S. Fit uno consensu dedere nostri codd. a. b. e. cum tribus Paris. et tribus optimis rassiis Gruteri: siellem editt. omnes ante Lipsium. qui venit reeepit ex duobus alii εΜss. Grui. et ex ora Erasmi. SAE . Maxima Patra υitae elatuur mi

58쪽

EPISTOLA I

magna nihil agentibus, tota vita aliud agentibus.

Quom mihi dabis , qui aliquod pretium tempori po- anat 2 qui diem aestimet 2 qui intelligat se quotidie

mori Τ In hoc enim sallimur, quod mortem prospicimus: magna pars eius iam praeteriit; quidquid aeta

tis retro est, mors tenet. Fac ergo , mi Lucili, quod sacere te scribis, omnes horas complecteret sic siet, ut minus ex crastino pendeas , Si hodierno manum inieceris. Dum dissertur vita, transcurrit. omnia, mi a Lucili, aliena sunt; tempus tantum nostrum est. In liuitis rei unius fugacis ac

regentibus, magna nihil agentatis. Sie editt. Rom. Taev. Ven. eum nostria Mas. a. et bis et Par. a. b. d. et Ampl. aliis Iue Gruteri: quam seripturam , ut haud dubie veram, iam olim ex quatuor Galli eorum eodi meonsensu commendaverat opsopoeus, quum permutata verborum sede primum munia Para, dein maxima nihil ag. posuisset Erasmus, ut seri-hiive in nostro recentissimo cod. c. et in ed. A. Tvia Mita aliud agenti- s. voeab. Mita, quod inde ab M. ven. v. omittebatur vulgo, reele adiectum dedere nostri a. et h. eum Amri. et Par. a. b. d. aliisque melioribus libris. in nostro e. vox vita inter lineM adseripta est. Pro a temere aliquid est iu ed. a. Sehis Extimet Ys. a. Me et alii nonnunquam; unde subinde permutata inter se verba aestimare . e existimare. quemadmodimi boe ipso Ioeo existinι et hahet ed. A. S. Pars eius. In Amriori. vero seribitur mare para. Schw.i Quid M. Sic noster c. quam fieri bendi rationem. iude a Lipsio vulgatam, constanter tenui; licet quie- ωιid fieri haut a. et b. cum h. l. tum

lubricae possessionem DR

I. 3 , quisqvam seri hiant iidem Mas. a. et b. ubi nos eum e. tenuimus quidquam. et ipsum ab eodem inde Lipsio vulgatum. Sinis.

Ex crastino pendeas. Vnus noster eod. a. habet de crast. Pend. S.

Dum disterrum ... transcurru. Li.

P.rilia attulit Galacher ad AntoDia. p. Ss. Observatio haee fuit antiquissima. quam Herae litus sie extulit: si αυῶυ ποταμον Ουκ lagotivo μου ap. Platon. CralyL Tom. IlI, p. 267,α68 Bip. αhk. Mi Gelli. Abest mi nostro b. et Amri. et Par. a. b. d. aliisque apud Grui. et Ops. Ae lubens delevissem e loco voculam, paucis ante lineis r te adpositam; nisi eamdem eum editioni hua omnibus hie repetiisset

noster vetustissimus cod. a. Qui ais

fragatur uostet e. et Coloniensia Gmieri. Sta M. Rei unius figatas. Sie Perspicue ices nostri Mas. cum aliis; uou, m.

59쪽

L. ANNAEI SENECAE tura nos misit, ex qua nos expellit quicumque vult: et tanta stultitia mortalium est, ut, quae minima et

vilissima sunt, certe reparabilia, imputari sibi, quum impetravere, patiantur; nemo se iudicet quidquam debere, qui tempus accepit; quum interim hoc unum est, quod ne gratus quidem potest reddere. Interromis fugacis, quod est in edd. Ven. et

Erasin. et quod in uno suornm Eo-dicum repererat Gruterus. Vulgatum tinius, quod iam in ed. BOm. et Tarv. legebatur , restituit Muretus ex Piniaeiani eodiethas. In una ed. A. tran positis verbis scribitur unius rei δε- gaias. Sin M. Ex qua evella γλιmque Mult. Sic noster Arg. a. Et Amyl. et Par. εἰ. nee aliter primum scriptum fuerat in nostro b. in quo quidem deinde ex quietamque laetum quemcumque. Pronomen nos . quod ante ex elLeinde a Mureto in1ertum Iegebatur, ignorant veteres libri nostri omnes;

re te, quum modo praecesserit nos misit. In ed. Rom. et aliis ante Mur. fuerat ex qua evellitur quicunque D. In ed.-et na tro Ma. e.: ex uuanem ci ex imur nisi quicunque νυδε. In Par. a. et in Par. b. 2 sec. manu ex quo non exmilitiaν quieumque Muti. In eL Erasm. I, ex qua evelli quemcunque utile , quemadmodum in nostro Ms. h. . sec. mariti. Rul L. induxit nos ante expellit eum Gron. et e .

Amplon. , quae lectio. quamquam minoris momenti auctoritatibus freta.

tamen Planior sane et sensui magis consentanea videtur. Sehw. Et tanta arullitia. Sic reete editt. vett. eum nostris M s. a. et b. e

omnibus opsopoei tribusque Gmiteti.

Seu tanta sititi. habet noster M s. c. et ed. A. iluod amplexus est Nur lvs . et ah aliis vulgo receptum. S. -- Et tiarata sua tittia. . . reddere. 1 Sibi non eonstant ii omines, quod quum minima eaque vilissima, quae Petentibus concessa sint, beneficii Ioco habeant, nemo sere tempus tanquam

beneficium maximum, cuiu1 usuram

deheat reputandi im existimet. CL da Brevit. Vii. e. 3. Mhk. Quum immera ere. De seriptura quum . pro eo quod in libris nostris constanter eum est, in Praefati dixi. Obtinuisse tamen in vetustiori h olim dieibus scripturam quum,

indου fit verisimile . quod in Epist.

xxIx, Pro eum vel quum perperam una Mei tum in vetustis libri reperitur. Iu imρα MePa. quod recta a Misreto receptum est. eum allia praestantioribus libris conseviiiiiii nostri Ms s. a. et b. quorum in P steriore quidem impetras errane acri-hitur. Derperam reris. ed. Rom. et Tarv. trum periste ed. ven. et Maam. enm nostro M s. e. et Par. a. et M. A. Seli V.

Nemo as iudicet. Si e verba ista, ad praeeedentia relata, primum ex

hibentur in ed. Erasm. Σ, eodem vero modo etiam in his ., eum aliis. tum nostris a. et b. Sed, praemissa

maiore distinetione. Nemo is aesa scribitur in m. c. et in ed. A. et Aemo se iudieal ed. Rom. Tarv. Ven. et Erasm. r. quod ipsum inplerisque etiam e suis Mis. ita aerihi Gruterus ait. S. grvius quidem. Nec pro nobabel imus noster Ma. c. cum editia

libris ante Murelum. Cui modi

60쪽

gn his fortasse, quid ego faciam, qui tibi ista praeci

pio 8 Fatebor ingenue : quod apud luxuriosum, sed 4 diligentem , evenit, ratio milii constat impensae. Non possum dicere, nihil perdere: sed quid perdam, et quare , et quemadmodum, dicam : causas paupertatis meae reddam. Sed evenit mihi, quod plerisque non

suo vitio ad inopiam redactis: omnes ignoscunt, nemo succurrit. Quid ergo est y Non puto pauperem, cui, quantulumcumque superest, sat est. Tu tamen malo serves tua: et bono tempore incipies. Nam, ut visum

eriptura frequenter alibi ex iunioribus Uss. in omnes editiones invaserat, ubi probatior ea libri omnes ne quidem . non nec quidem, da-hant. S. Fatebor Fateor Ms. c. et A l. dant. Schw. Luxuriosum. Luxurioso se patrifamilias comparat. Propterea quod vita auli ea , quam degebat Seneca , anultum temporis auserebat: proinde tabulas aecepti et expensi di Iigenter dispeusare, et temporia iacturam eiu que musas accurate computare et tenere Polerat. Ruhk. - Haiie impensi temporis rationem quum habuisse dieit Sene . multi receu tiores commetiduverunt, in primis Verulamius Baco et Franklinius; imo nostrae aetatis seriptor quidam.

D. M. A. Allien, hanc in artem velut et in eximiis operibus Easai r Pamyloi uti lems; Agenda εέnἡ-rM; Riometre; multa honaque consilia dedit ium de temporis usu,

lum de eius mensura et acturata ratione.

Nihil ρerdere. Vulgo me nihil mrdere, quod et ita tribus Mss. reperit Gruterus. Sed provomen persouale. qnod et alibi passim simili ita eonstruetione omittere Seneca eonsuevit,eiam editione A. ignorant nostri Mss. a. b. e. eum Parisiensi hus et omnibus opsopoei it eamque duobus Gruteri.

Sinin Sed euenit mihi. Perperam vulgo Sie fiente merito mireris, non pridem receptam esse unice veram scripturam . ex quatuor NAMopsopoei, et quinque Gruteri commendatam ; quibus aecedit ed. A. et nostri Mas. omnes et An I. Schw. Non suo vilio omnium codd. et edd. lectio. Sed si vocula non abesset, equidem nihil desiderarem. Ruhh.

- Imo melius congrueret cum fie-quentibus verbis: Omnes ignosetini ruamque iis innium ignoscendum eant qui suo vitio luboraui. Eorum a Diem qui non suo vitio sitiit miseri, miserescimur. non eis ignoscimus. Et bono tempore incipies. Sic Per-eommode M ss. nostri a. et b. eum quatuor eodicibus opsopoei, quoruui in numero est optiuriis ille Diateanus. ab Emmet leo nostro detiuo excusfius,

quem nota Par. b. insiguimus; quibus item Par. d. iiecedit. tu Par. a. quidem evanida hoc loeo est aeriptura: in Amyloniano vero omissa est tota pars postrema huius epistolari inde a vethis Ita tamen ) Sententia est: α et, si iam nune hoe saeere in-