장음표시 사용
621쪽
I. . ANNAEI SENECAE is liam nemo cito speciosiorem producet. sed nomini
n hiis non respondet; si creditoribus solverit, nihil. is illi supererit. H Idem in reliquis quoque sacero debebatis , excutere quantum proprii quisque habeat ira Divitem illum putas, quia aurea supellex etiam in via eum sequitur; quia in Omnibus provinciis arat; quia magnus kalendarii liber volvitur; quia tantum suburbani ugri possidet. quantum invidiose in desertis Apuliae possideret. Quum omnia dixeris, Pari per est. Quare 2 quia debet. Quantum Z inquis. Omnia. Nisi sorte iudices interesse, utrum aliquis ab homine an a, sortiana mutuum sumpserit. Quid ad rem pertinent mulae saginatae, unius omnes coloris 3 Quid ista vehicula caelata 2. . . Instrati ostro ali edes, pictisque tapetis Imrea Pectoribus demissa monilia penitent; Tecti auro, fiaseum mandunt sub dentibus aurum.
Ista nec dominum meliorem possunt sacere, neC mu
lam. M. Cato Censorius quem tam reipublicae fuit
Nominibvs t. ereditoribus. Dilia. Arat. i. Possessiones habet, ut Hor. Epici. IV. x3. m. Magnus kalendarii liber, . Mene-hris peeuniae libere nam Kalendis ustirae cedebant et petebantur. Itaque nomina et pecunia per Kalendas ita ali e iee seriheliant tir. De quo Ma tialis: Sυ erba densis area Palleagnummir, Centum eastlicentur reginae Kalendarum. CL ad Ep. xiv sin. R. Quantiam inDidiose in desertis κρα- Iiae possideret, ideoque permilitum;
Po sessor invidium ereare velit, mirum quantum possidere oportet. Fortasse quis de ovium missationibus emitet, quae ex Samnio autumni tempore iti Aptiliae loca ealidiora s. saltus ealidiores fiebant et vectigalia Praesintiant possessoribtis isturum re gioimen. Hodieque obtinent, uti innittiquitate. Horat. Epod. l. ab sq.
Quum omnis. Vulgatae Praebentri quum omnia ι languide et invitis mastis. Sehw.
a fortuna. Quae scilicet olim ah
inexspectante ea repetet, quae in mutuum colloeavit, nudatumque ad ventitiis honis relinquet.
Instrati. . . . auriam. Versux fiunt
Virgilii Aen. vll, 277 sq. Rufi . M. Cato Censorias qui et priscua
622쪽
nasci, quam Scipionem; alter enim cum hostibus no- st Pis bellum, alter cum moribus gessit canterio V hebatur, et hippoperis quidem impositis, ut secum utilia portaret. O quam cuperem illi nune Occurrere flati quem ex his trossulis in via divitibus, cursores et Nuin idus et multum ante se pulveris agentem l Hic sine dubio cultior comitatior lie, quam M. Cato, videretur hic, qui inter illos apparatus delicatus quum maxime dubitat, utrum se ad gladium locet, an ad cultrum. o quantum erat saeculi decus, imperatorem triumphalem. Censorium, et, quod Super omnia haec est, Calonem, uno caballo esse contentum, et ne toto quidem l partem enim sarcinae, ab utroque Iatero sdependentes, occupabant. Ita non omnibus obesis mannis, et asturconibus, et tollutariis praeseri es uni
cum illum equum, ab ipso Catone de ictum 7
. maior vocatur. Similia de Catone Plutarchus quoque narrat in Li. vita
To. l. p. 336 et p. 34 ed. Fres. R.
Quem tam reipublieae fit nasci. Ilane lectionem vulgatae: quem tiam rem. heretile ρrsiail nas, praeseren
dam et verum esse Groi ovius mou-ntravit. tum ex edd. veneta et tarvis.
tum e Pinciani al. codd. tandem e usu sermonis Senecae proprio. Fuit ι o. est, suit operae pretium, interfuit, ant ex usu fuit nasei. Cc I. F. Gron. Obss. IV, s , p. 6o I sq. R. Canterio. Equo secto. Lψε. II immos quidem Horatius mnn lien in appellat Serm. VI, to6: P nomihi eurto De Leet mulo ... Manticiama tum g onere ulceret , atque eques armos. Ab utroque equi latere dein Pendebant: nam eph ippia nostru apud alitiqiliis in usu non suisse, iam supra monuimus. Ruli Troastilis. CL ad Ep. Lxxv I, i in itinere etiam opes suas ostentare eu-piunt. Ruhk.Λ-M.ιs. Honori sibi doxisse divites, tit Numidae equites, serui sui, in itinero ipsi is eomitam titur. hie locus doeet. CL Epist. cxxiii. 6; lacit. Ann. III. 53 not. Lipsius ad II Hi t. Tacit. 4O. Rrahk.rao qui inter illos amaratus delιωms. Sic ed. R. cum in viis. viilgo Me inter illos anus tua desinatos qM. Seh a Utrum se ad gladium Deel. Iste quidem oppuret, sed nere alieno obrutus deliberat, utrum auetortit se cisaeiat gladiatorem , an bestiarium. Nos pessimi aevi, ut bone te nati arenae operas locarent, grandi pretio. Itaque iste de perabundus hoe ngi Lit. Gladius gladiatorum est, coiter ve-nntorum. Vide me Satum. li, esp. 3. Lissiνι
Asturconibus. Isti equi ab ili,paula
623쪽
Vidco non futurum sinem in ista materia ullum, nisi quem ipso mihi secero. Hic itaque conticescam, quantum nil ista; quae sine dubio talia divinavit sutura , qualia nunc sunt, qui primus appellavit impe-
0 dimenta. Nunc volo paucissimas adhuc interrogationes nostrorum tibi reddere, ad virtutem Pertinentes quum satisfacere vitae beatae contendimus. ει Quod bonum est, bonos facit; nam et in arte musica, quod bonum est, sucit musicum: sortuita bonum non ciunt; ergo non sunt hona. M - Λdversus hoc sic respondent Peripatetici, ut, quod primum Proponimus, ηι salsum esse dicant. ει Ab eo, inquiunt, quod est bonum , non Utique fiunt honi. In musica est aliquod bonum, tanquam tibia, aut chorda, aut organum aliquod aptatum ad usus canendi; nihil tamen horum facit musicum. D - Hie respondebimus: Non intelligitis quomodo posuerimus G quod honum est in musica. M Non enim id dicimus, quod instruit musicum,
a IIomanis arcessebantu e , eoru nq reveclairn binuda ut ad delicias usque mollis: celebres erant et celeritate, iam e Martialis: me breois , ad numerum rapidos qui colligit tingues . ab auristeris gentibi ιν astur equus. Graeci voca hulo si-gitificabant eorum incessum inolle in et delicatum, latini utehantiir verbo
Tollutariιs Tolliatarius proprie est qui ad numeri io colligit tingues. Biaim incedere est timueratim . in Olliter et inconcussi in . Vide notarii Sauinasii in Iulio Copitolino. e. 3. not. 3. in qua doctissime nos erudiit quide sent asturcones , tollularii, colatorii, gurionarii. E notis Digr.
QM intum ad ista se. iustrumenta
luxu , quae hoc Sciisu recte imPedι- menta, voce militari, vocari possucit. Γuhk. Quod bonum est, bonos facit. Omnia, quae dignitati et naturae humanae congruunt. virtus. honesta et bona sunt. ideoque honos satiunt. CL Stob. Fcl. II, C. T. P. 2OO , Ioas
et o eil. Heeren. Rufi . Fortuita qliae non in nostra Pote-fitate fiunt. e. c. opes. Peripatetici stoleis consentire nou poterant, qui traeontrarias εle hono soti lenitas habere ut. et adeo sint uita tu bonorum numerum r serrent. e. e. divitia . gloriam . nobilitate in . CL Stob. Ε d. II, p. 286. Caeterutra merito miraris, quod status controversiae, qNem U- eamus, a disputantibus neglectus sit. Rontim est in musicaer. Sic recte ed. R. Cum m . e. et ullis. Vulgo bonum est musico. Sch π.
624쪽
sod quod facit: tu ad supellectilem artis, I ian ad artem venis. Si quid autem in ipsa arte musica bonum iaest, id utique musicum faciet. Etiamnunc sacere id
i lanius volo. Bonum in arte musica duobus modis dicitur: altero, quo effectus musici adiuvatur; altero, quo ars. Ad effectu in pertinent instrumenta, tibiae, et organa, et chordae; ad artem ipsam non pertinent. Est enim artis ex cliam sinc istis ; uti forsitan non potest arto. Iloe non est aeque duplex in homino :idem enim bonum et hominis . et vitae. ει Quod contemptissimo cuique contingere ac tur- 3Pissimo potest, bonum non est: opes autem et lenoni,
et lanistas contingunt: ergo non Sunt bona. υ
Falsum est, inquiunt, quod proponitis. Nam et in grammatica, et in arte medendi, aut gubernandi, videmus humillimis quibusque hona contingere.
Sed istae artes non sunt magnitudinem animi prO- DSSae , non consurgunt in altum , nso fortuita fastidiunt. Virtus extollit hominem . et supra Cara m DP- M talibus collocat: ne ca, quae bona, nee Ca , qudum ala vocantur, aut Cupit nimis, aut expavescit. Che
lidon , unus ex Cleopatrae mollibus, patrimonium
Irae non est aeque duplex in homine. lnt. non eamdem distinc tonem Dicere potes in homitie. De in artifice; nain quod bonum est homini, bonum e t vitae elux. Ergo non sunt bona. Ille syllogis. rariis bene eum antecedenti cohaeret, s. idem doeet: quippe quo essicitur, sortiti in non es e hona. Statimui nu-lem, Musarum studia, eL literarum, uti et equorum atque canum. lix uti i- versum artes liberales omnes studia quidem vocari, non tamen scientias; ut site adeo inter probos liabitus ιντεσπου φαιatas eos num ruut. Siob. Ecl. II, 7, p;is. Ial sq. Hud et Chrysippus magno usui es e nrtrs liberales aiebat ευχρηστελ τάεγκώ- κλια μαθαματα ). Diog. Laert. Vll. ras. Coutralia liuic stoicae sententiae si alisi se Peri Pateticos Patet . V. C.
e Stob. Εel. II . 7 P. 29o. Ruhh. Chelidon et Natalis impurissimili utinos, liuos nouulsi ex hoe loco cognoscimus. Oceurrit ap. Tae. Auti. XV, 5o Aniou. Natalis; sed an idena sit, nescitur. Ruhk. - Lipsius nuti: naastirmat eum nou esse eumdum mΛuloniti in Natalem, qui tu lusoti lavaeoniuratioue Setiecaua ipsum uecusa-
625쪽
grande possediti Nuper Natalis, tam improbae linguae, quam impurae, in citius ore seminae purga-hantur, et multorum heres fuit, et multos habuit
heredes. Quid ergo Τ utrum illum pecunia impurum est ecit, an ipse pecuniam inspurcavit 7 quac sic in
quosdam homines, quomodo denarius in cloacam 5 cadit. Virius super ista consistit; suo aere Censetiar
nihil ex istis quomodolibet incurrentibus bonum iudicat. Medicina, et gubernatio, non interdicit sibi
ac suis admirationem talium rerum. Qui non est vir bonus, potest nihilominus medicus esse; potest gubernotor, potest grammaticus, tam mehercules, quam
coquus. Cui contingit habere nori quaelibet, hunc non quemlibet dixeris. Qualia quisque: habet, talis
est. Fiscias tanti est . quantum habet; imo in acces- 6sionem eius venit quod habet. Quis pleno sacculo ullum prerium ponit, nisi quod pecuniae in eo Conditae numerus essecit 3 Idem evenit magnorum dominis patrimoniorum; accessiones illorum et appendices sunt. Quare ergo Sapiens magnus est 2 quia magnum animum habet. Verum est ergo a quod contemptissimovit: nam ait Seneca nuper misse; ergo iam obierat. Quis scit, an pater huius tra cuius oreIem. P. explicari putat Lip itis a Seneca De Belle . IV, 31. R. Insmmaseit. Sic ed. R. eum m&1. Par. ra. b. d. Col. et liar. Corispia vasuted. Veti. Er. et Mur. Mendose itis r-gia, is aut i tima seu A. o. et m s. Pal. Vnde im ura Miι ex Groleri cou-iectura edidit Lipsius et seqil. Schw. Suo aere censetur. Proprio, nouadventilio bouo. LFsius. Admirationem bene i iubet ' nec admittenda est Grono vii emendatio a Amia ιionem. Viitus, uit Senem, nouper initiit admiratioriem pecuniae et similium rerum , medicina et gubernalio perinittit. Caeteririn nubscii holis , quae idem Vir summus rucinuit de solemni muttilioue v X et A.
ιi eoirtingιl. ... dixeris, . is nox est bonus, σπουδα- , 7ρονιμος , quia virtute caret. MAA. Fiscus, s. sportula pecuniaria, saecus. Eouula nihili est siue pecunia, auget tamen eius pretium. R A.
Non sensus secessionis est, Rugeri sacco pretium nummorum: sed nutri-m- rum esse praecipulim; saecum nil
nisi vile aditi tamen tuui: sie in L inine divi in divit me sistit res Prae. livae; homo fere uiliti est: nam uon
626쪽
cuique contingit, bonum non esse. D Itaque indolentiam nunquam bonum dicam: habet illam cicada, habet pulex. Ne quietem quidem , et molestia vacare i bonum dicam: quid est otiosius vernae 2 Quaeris, quae res Sapientem lacia 2 Quae Deum. Des oportet illi divinum aliquid, caeleste. magnificum. Non in omnes bonum cadit, nec quemlibet possessorem patitur. Vide,
Et quid quaeque ferat regio , et quid quaeque recuset.
Hic segetes, illic Oeniunt felicius uvae; Arborei foetus alibi , atque initissa Mirescunt Gramina. Nonne Mides, croceos ut Tmolus odores, India mittit ebur, molles sua thura Sabaei t . At Chabbes nudi fereum ....
Ista in regiones descripta sunt, ut necessarium mortalibus esset inter ipsos commercium, si invicem alius
aliquid ab alio peteret. Summum illud Bonum habet
et ipsum suam sedem; non nascitur ubi ebur, negubi serrum. Quis sit summi honi locus, quaeris Animust Hic, nisi purus ac sanctus est, Deum non capit.. Bonum ex malo non sit: divitiae autem sunt ex
liabet divitias homo, sed diuitiis hahetur. Homo a edit divitiis, non divitiae lionatui. Indolantiam. Epist. Lor. 4et: Astud E curiam duo bona sunt, ex quibus
atimnimn iliad Magumque eomyonitur; ue eomias aina dolore ait, animus aia perturbatione , etc.
Nurimam bonam dieam. Corrigabonum. Error ex aliqua posteriorum editionum Limianarum in ed. Gron. indeque in alias omues propagatus. Modastis Macare in Muis p uerunti Mi patetici. vid. e. e. Stob. Ecl. II, 7 P.- ηλγη v και -χλησιαν . R.
Quae Deiam. Se. Purfecta rutio: quas pars iu nobis est communia illius talionis, i. e. Dei. LFatias.
627쪽
legio enim et surto pecunia nascitur. Itaque malum
quidem est sacrilegium et surtum; sed ideo, quia plura mala facit. quam bona: dat enim lucrum, sed
cum metu, sollicitudine, tormentis et animi et co poris. - Quisquis hoc dicit, necesse est recipiat. sacrilegium sicut malum sit, quia multa mala facit,
ita bonum quoque ex aliqua parte esse, quia aliquid ad boni facit: illio quid fieri portentosius potest 3 Quan
quam sacrilegium, surtum et adulterium inter bona haberi, prorsus persuasimus. Quam militi furto non erubescunt . quam multi adulto Pio gloriantur 7 Famsacrilegia minuta puniuntur. magna in triumphis seriantur. Adiice nunc, quod sacrilegium . si omninoox ali sua parte bonum est, etiam honestum erit, et recte factum vocabitur; nostra enim notio est: quod nullius mortalium cogitatio recipit. Ergo bona nasci 2ι ex malo non Possunt. Nam si . ut dicitis, ob hoc unum sacrilegium malum est, quia multum mali affert; si remiseritis illi supplicia, si securitatem spoponderitis,' ex toto bonum erit. Atqui maximum scelerum Sur
Non est, inquit. Perri at liens, emus vectae bonum omne id placebatcsse, quoil utile fieri possit, quatentis honi viri eo utantur. Stυh. P. R. Quanquam Ex Gmateri ei uitet. recepit Lipsius et tenuimus nos cum aliis Perpeia in nucle Piam sacrilegium . Eic., edd. veti. et tus . Sehin. - Ouanquam .... ira tritimidias fruntur. IIac DCtasione utitur Do ter, rati eius ii, t. rillina est tiros, ex patiandi cum . ct caeputidum Knoculum suum. eul ia in facii legia, surtu, tulis linteria inter l, ita ε' Artit, tum ad Philir,oiit Matii Perἰpaleli nin occulte li&dticendam, utpote quae omnes virtutis nervos frangendo. ut cum Cicerone loquar , talia probare videretur. Riιhk. Persuasimus xeil. nobis et aliis ;ate praebent libri omnes consensu. S. Recte faetum . . rectum
628쪽
sicem aut ad carcerem dissers: statim puniuntur quum lacta sunt, imo dum fiunt. Non nascitur itaque ex malo bonum, non magis quam ficus ex olea. Ad se
men nata respondent: bona degenerare non possunt. Quem adn,odum ex turpi honestum non nascitur, ita diane ex malo quidem bonum: nam idem est honestum et bonum. - Quidam ex nostris adversus hoc sic respondent: e Putemus pecuniam bonum esse, unde- Cumque sumptam ; non tamen ideo ex sacrilegio pecunia est, Etiam si ex sacrilegio sumitur. n IIoc sic intellige. In eadem urna et aurum est, et Vipera: si . nurum ex urna sustuleris, quia illic et vipera est,
non ideo inquam mihi urna aurum dat, quia vi
peram habet; sed aurum dat, quum et viperam haheat. Eodem modo ex sacrilegio lucrum sit; non quia 11 turpe et sceleratum est sacrilegium, sed quia et lucrum habet. Quemadmodum in illa urna vipera ma- Ium eSt, non aurum, quod cum vipera iacet; sic in sacrilegio malum est scelus, non lucrum . A quibus dissentio: dissimillima utriusque rei conditio est. Illic aurum possum sine vipera tollere; hic lucrum sine sacrilegio sacere non possum. Lucrum istud non est appositum sceleri; sed immixtum. α Quod dum consequi volumus, in multa mala in-Quidam. Stolei, qui in Peripateti-
eorum partem. ut Mucretistae quidam, inclinarent. Sicut aurum si nrecipit naturana viperae, ita pecunia ex sacrilegio sunt pia naturam seeletis
non recepit, ideoque ut quaelibet pecunia usurpari potest et peo lucro
liuberi Riab . Vethlim inquam , qtrum alicε,ei Vtilgo. dedere R. a. o. Pal. a et Upso P. quos secutus est Schm. quia ... aed quia. Vtrobi Je qua dant edd. a Mureis refraganti hus libris. Sehw. A quibus dissentio. Vaice veram scripturum servavit cod. Pul. qucri. Vulgo πρonil ιιr edd. euiri R. A. c. Par. a. P .l. a, et COI. Sed a quibus Par. b. d. Pal. I et 3. Omisso verbo dissentio, scilicet librario ad
rauis. Post dissimιllima Poterat eum
629쪽
cillimus, id bonum non est: dum divitias autem cousEqui volumus, in multa mala incidimus: ergo divitiae honum non sunt. υ - Duas, inquit, significatio-ries habet propositio Vestra: unam, udum .divitias Consequi volumus, in multa nos mala incidere; is in multa autem mala incidimus et dum virtutem consequi volumus. Aliquis. dum navigat studii causa, natias fragium secit; aliquis captus est. Altera significatici talis est: ec Per quod in mala incidimus , bonum non est.. Huic propositioni non erit consequens, per divitias nos, aut per voluptates, in mala incidere: aut . si per divitias in multa mala incidimus, non
tantum honum divitiae non sunt, Sed mulum sunt. Vos autem tantum illas dicitis honum non esse. Prae
terea, inquit, conceditis divitias habere aliquid usust
inter commoda illas numeratis. Atqui eadem ratione De commodum quidem erunt; per illas enim multa as imi, is incommoda eveniunt. - II is quidam hoc respondent : Erratis , qui incommoda divitiis imputatis. Illae neminem laedunt: aut nocet sua cuique stultitia,
niat aliena nequitia; sic, quemadmodum gladius, qui neminem Occidit, Occidentis telum est. Non ideo divitiae tibi nocent, si propter divitias tibi nocetur.
a. c. et ullis inseri particula enim; iee male onii in in edd. inde a Mure. tia, cum Par. b. d. et aliis apud Pind. Sebin Suiat. Hie vllogismus alio modoniori trat, fortuita illeoliue et divitius toti esse i otia: quia mula secii in ha-heni non api Maita, sed immixta, nec pure honae se possunt: verho, dignitati et naturae humanae ad ver nutur. IVopositio autem maior labefactatur, ideo tu. Et mitior, sed non idei reo Petiliateticis asseulieridunx est He- litin uisu de uo, lilia interdum boua eaptans in mala incidere Possis , sed titiod semper in ea incidas, sermo litioiiae de commodis neutur, me liora et firmiora sunt. Ruhλ Huic propositioni. P Positis Par. b. d. valde auspiceris , mio Pro osito scripsisse Senectam. Schw. Commoda Hare commoda, Ευ ut aai Re iam vidimus. termitius lechnicus Stoae sunt, quo aestimabilia desiguautur, quae neque Per Sehon a ue iue mala εuut, altumeta uesti mutione quadam digna, προηγμεν , prod veta. CL EP. LA I argutu. LAVII,
630쪽
Posidonius ut ego existimo melius : qui ait, redivi - 27
lias esse cariSam malorum, non quia ipsae faciant aliquid, sed quia facturos irritant. . Alia eat enim causa esliciens, quae ProtinuS necesse est noceat, alia praecedens : hanc Praecedentem causam divitiae habent. Inflant animos, superbiam pariunt, invidiam contrahunt, et usque eo mentem alienant, ut fama pecuniae nos , etiam nocitura , delectet. Bona autem disomni carere Culpa decet: Pura SVnt, non Corrumpunt animos, non Sollicitant; extollunt quidem et dilatant, sed sine tumore. Quae bona sunt, fiduciam faciunt; divitiae audaciam et quae bona sunt, magnitudinem animi dant; divitiae insolentiam. Nihil autemuliud est insolentia, quam species magnitudinis salsa. Isto modo, inquit, etiam malum sunt divitiae. non tantum bonum non sunt. - Essent malum, si asper se nocerent; si, ut dixi, haberent es scientem causam : nunc Praecedentem habent, et quidem non irritantem tantum unimos, sed attrahentem. Speciem enim boni ostendunt verisimilem , ac plerisque Credibilem. ΙΙabet Virtus quoque praecedentem CauSam ad ad invidiam; multis enim propter sapientiam, multis propter iustitiam invidetur : sed neC et X se hanc Causam habet, nec verisimilem. Contra enim verisimilior