장음표시 사용
131쪽
Romanis gerendum suit, nec nisi Carthaginis interitu finitum
est. Hoc anno invenimus in annalibus, puerum factum ex virgine sub parentibus , iussuque haruspicum deportatum iu
IV . Habita sunt a C. Cassio consule comitia, quibus eronti consules A. Hostilius Mancinus, A. Atilius Serranus. Praetores inde lacti Μ. Botius , Q. Maenius, L. Hortensius, Q. Aelius Ρaetus, T. Manlius Torquatus, C. Hostilius. De- Cretae consulibus provinciae Italia et Macedonia. Italia Atilio, Hostilio Macedonia obvenit. Praetores Retius urbanam iurisdictionem , peregrinam Maenius Sortitus est. Classis eum ora maritima Graeciae Hortcnsio obtigit. Reliquae praetoriae provinciae suere procul dubio, quemadmodum anno priore Hispania, Sicilia et Sardinia. Sed singulas quinam praetores
Obtiuuerint, silentibus Veterum monumentis, Certe Sciri non potest. Ιuterim P. Licinius, quasi ad bellum non cum Perseo, Sed cum Graecis gerendum missus esset, inanes adversus iustum hostem iras in miseros et viribus impares vertit, compluresque in Boeotia , ubi hibernabat, urbes ex- Pugnavit , et crudeliter diripuit. Coronei maxime vexatiquum ad senatum confugissent, Patres decreverunt, ut captivi, qui sub corona venissent, in libertatem restituerenis tur. Consulis crudelitatem et avaritiam imitatus est, aut etiam superavit Lucretius Praetor, qui classi pracerat, adversus socios ferox, hosti spernendus. Siquidem classem
ad Oreum stantem adortus repente PerSeus , naves onerarias frumentum portantes viginti cepit, reliquas depressit. et quatuor etiam quinqueremibus potituS est. Res quoque prospere gestae in Thracia a Perseo , quum eo ad Cotyn defendendum adversus Atlesbis et Corragi copias divortisset. Nec vero ipso sibi Cotys defuit, vir bello strenuus , consilio praestans, Thrax genere Sol O , non moribus. Nam et unicae sobrietatis ac temperantiae fuit, idemque clementia et moderatione animi planc amabilis. Cuncta Perseo ex voto fluebant. Nam et tunc Epirotarum gens in eius Ρar
132쪽
les transiit, auctore Cophalo, quem tamen ad desectionem necessitas magis compulit, quam voluntas. Is, singulari prudentia et constantia Praeditus , tum quoque optima mento erat. Deos euiIn immortales precatus fuerat, ut bellum inter Romanos et Ρorsea ne conflaretur, neve dosumma re um decerneretur. At exorto bello statuerat ex foederis praescripto Romanos iuvare: praeter foederis autem leges nihil ultro sacere, neque obsequi indecore et turpiter.
Turbavit haec consilia Charopus quidam , eius Charopi, qui saltum ad Aoum amnem T. Quintio contra Philippum bellanti aperuerat, nepos, Vilis potentioru In assentator , et mirus calumniarum in Optimum quemque artisex. Romao educatus fuerat, missus ab avo tu urbem , ut linguam romanam literasque perdisceret. Hinc notus carusque plurimis Romanorum , quum revertisset domum, natura levis , et
iugeuio pravus , quum et romana ei amicitia saceret an is mos , principes viros usque allatrabat. Sed primo despiciebatur ab omnibus, nec ulla eius ratio habebatur. Postquam autem bellum Persicum Constatum est, quum plena omnia suspicionum in Graecia essent, multis Palam, pluribus occulte Perseo studentibus, non destitit Charopus eos , qui auctoritate inter Epirotas praestabant, apud Romanos criminari. Et speciem quandam coloremque dabat cius Calumniis ea necessitudo, quae olim Cephalo ceterisque andem sectam sequentibus cum regibus Macedonum fuerat. Iam vero omnia illorum dicta factaque maligne explorans, et in peius Semper detorquens, veritatemque adiectis detractisque, quae volucrat , adulterans . fidem criminibus iaciebat. Neque his tamen commovebantur Cephalus et ii , qui corundem in republica consiliorum s ii erant, freti Egregia conscientia illibatae erga Romanos fidei. Verum ubi illis criminationibus aurem praebere Romanos Senserunt . et principes quosdam Aetolorum, quos pariter Si Spectos
secerunt obtrectatorum calumniae , Romam abductos , tum demum opus esse crediderunt, ut sibi ipsi suisque rebus Consulerent. Quum autem nihil succurreret praeter regiam amicitiam , cum Ρerseo societatem inire coacti sunt, eique
133쪽
gentem suam tradere. Romae A. Hostilius , A. Atilius consules , inito magistratu , et Peractis , quae divina liumanaque in urbe et circa urbem seri a consulibus mos est, in pro vincias profecti sunt. Hostilius, cui Macedonia obtigerat, quum in Thessaliam ad exercitum properaret, Epirum, quae uondum aperte desecerat, ingressus , Parum ab suit, quin incideret in Persei manus. Theodotus enim quidam et Philoatratus, rati sese, si eum regi traderent, magnam gratiam apud Persea inituros, et gravissimum in praesentia Romanis damnum illaturos , ad rogem literas dedero, ut , quanta maxima posset celeritate , accurreret. Quod nisi et
Porseum obiecta a Molossis ad Loum amnem mora retaris
dasset, et conεul, de immincnti puriculo monitus , ab instituto itinere defexisset, vix videtur effugere potuisse. Igitur relicta Epiro navigavit Anticyram, undo in Thessaliam contendit. Ibi accopto exercitu ad la ostem porrexit. Sodnihilo solicius bellum administravit, qRam priore anno
gestum sucrat. Nam et proelio commisso cum rege pulsus est, ct quum Primum Per Elymcaui vim saccre tentasset , deinde per Thessaliam occulto moliri iter, ubique occur-
. Tente Perseo, vano conatu absistere coactus est. Nec Hortensius praetor, cui classi obtigerat, quidquam satis scites aut sortunate egit, cuius ex rebus gestis nihil ad memoriam insignius cst, quam crudelis et perfida urbis Abderitarum direptio, quum intoleranda sibi imposita oriera depreca. rentur. Igitur Perseus Romanos iam despicions, ac velut otiosus plano et vacuus , corollarii vicem in Dardanos excursionem fecit, et ducem millibus Barbarorum intersectis ,
ingentem praedam abduxit. Movere hoc anno' Celtiberi in uispania bullum instiganto novo duco Olonico, Salondicum
quidam vocant. Is , summa calliditate et nudacia hastam Argeuteam quatiens volui caelo missam vaticinanti similis , omnium in Se montes convorterat. Sed quum pari tumori lato Castra Praetoris romani , uno furiosi consilii sociu as-
134쪽
sumpto , sub noctem adiisset, praetorem videlicet obtruncaturus , iuxta tentorium ipsum Pilo vigilis exceptas est: socius pares stolidi incepti pocnns luit. Amborum capita praccidi statim iussit praetor, atque hastis suffixa doloctis e numero captivorum tradi ad suos perserenda. Hi tantum pavorem ingressi Castra, ostentantes Ca Pita,
secerunt, ut, si admotus extemplo exercitus foret, cupi castra potuerint. Τum quoque fuga ingens facta est: et erant, qui legatos mittendos ad Pacem precibus petendamR censerent; civitatesque complureS , eo nuntio audito, in deditionem Venerunt. Quibus Purgantibus sese, culpamque in duorum amentiam Conserentibus, qui se ultro ad poenam ipsi obtulis-Sent, quum Veniam dedisset Praetor, Prosectus extemplo ad alias civitates, omnibus imperata facientihus , Hiieto eXercitu Pacatum agrum , qui paulo ante ingenti tumultu arserat, peragravit. Ilaec lenitas Praetoris , qua sine sanguine ferocissimam gentem domuerat, eo gratior plebi Patribusque suit, quo crudelius Avariusque in Graecia bellatum et ab consule Licinio est ab Lucretio praetores erat. Lucretium tribuni pletiis absentem concionibus assiduis lacerabant, quilina ei publicae causa abesse excusaretur: sed tum adeo vicina etiam inexplorata erant, ut is eo tempore in agro suo Antiati esset, a quamque ex manubiis Αnlium ex flumine Lorae inae duceret. Id Opus centum triginta millibus aeris locasse dicitur. Tabulis quoque Pictis ex praeda sanum Aesculapii exornavit. Invidiam infamiamque ab Lucretio averterunt in Hortensium
CAP. IV. r. Tantum Pa orem in-6ressi, etc. Desiderantur li. l. comitia et Consularia . illatinis A. Hostilius Mancinus et A. Atilius Serrauus consistes facti sunt, et praetoria Cum sorte Provinciarum : item res gestae a
P. Licinio Pr c. tu Macedonia: Sigon. De initio clii'. vide ad Epit. n. 3. 2. Ait Pacem Precibus Petendam ἰvide ad IX , is , n. 3. - Culmmque
in duorum amentiam ... ab constiti
Licinio ; ete. vide ad Epit. n. I et 3.
135쪽
successorem eius Abderitae legati, flentes ante curiam querentesque, Oppidum Suum ab Hortensio expugnatum ac dis tum esse. Causam excidii Iuisse urbi, quod quum centum millia denarium et tritici quinquaginta
ea re et ad Hostilium consulem, et Romam mitterent legatos. Vixdum ad consulem se Peruenisse, et audisses πρidum GPugnatum, Prins*es Securi PercuSSOS , Sub Corona ceteros uenisse ,. Indigna senatui visa ; decreveruntque eadem de Abderitis, quae de Coroneis decreVerant priore anno, eademque pro Concione edicere Q. Maenium praetorem iusserunt. Et legati duo, C. Sempronius Blaesus , Sex. Iulius Caesar, ad restituendos in libertatem Abderitas missi. Iisdem mandatum, ut et Hostilio consuli et Hortensio praetori nuntiarent, senatum Abderitis iniustum bellum illa-lum β, conquirique omnes, qui in servitute Sint, et restitui in libertatem, aequum CenSere. V. Eodem tempore de C. Cassio, qui consul priore anno suerat, tum tribunus militum in Macedonia cum A. Hostilio erat, querelae ad senatum delatae sunt, et legati regis Gallorum Cincibili venerunt. Frater eius verba in senatu secit, questus, Alpinorum ΡΟ-pulorum agros sociorum suorum depopulatum C. Cas-3. Spatium Petierum, latinius perierint ἔ Gron, 4. Sub corona Menisse; vide ad II, 17. n. 3, et III, 55,n. 8. - Indigna.
e. ea aut res et nisi alterutrum exci
dit; Gron. - Eaicere ι vide ad XXX,
S. Iniustum bellum illaιum ι iunga
136쪽
LIB. XLIII, CAP. 5sium esse, et inde multa millia hominum in servitutem abripuisse. Sub id tempus Carnorum Istrorumque et Iapydum legati venerunt: Duces sibi ab consule Cassio primum imPeratos, qui in Macedoniam ducenti
exercitum iter monstrarent: Pacatum ab Se, tanquam ad aliud helium gerendum , abisse et inde ex medio regressus itinere hostiliter perag rasse fines suos ; Passim rapinasque et incendia facta e nec se ad id locorum η scire, PTOPter quam causam consuli Pro hostibus fuerint. Et regulo Gallorum absenti, et his populis responsum est, Senatum ea, quae DCta querantur, neque scisse futura, neque, si sint facta, probare. Sed indicta causa damnari absentem consularem Disum, iniurium ESSE , quum is re*ublicae causa alsu. Vbi ex Macedonis r disset C. Cassius, tum , si coram eum arguere rellent, Cognita re senatum daturum Ueram , uti satisfat. Nearesponderi tantum iis gentibus, sed legatos mitti, duos ad regulum trans Alpes, tres circa eos populos placuit, qui indicarent, quae Patrum Sententia esset. Munera mitti legatis ex binis millibus aeris 3 censue runt; duobus fratribus regulis haec praecipua , torques duo ex quinque pondo auri facti, et vasa argentea quinque ex Viginti pondo, et duo equi pha
lerati cum agasonibus, et equeStria arma ac Sagula; et comitibus eorum vestimenta liberis servisque. Hac et missa: illa petentibus data, ut denorum equorum iis Commercium esset. educendique ex Italia potestas
fieret. Legati cum Gallis missi trans Alpes C. Laelius, M. Aemilius Lepidus; ad ceteros populos C. Sici-
a. Ad id locorum ,3 vid. IX. 4S . n. t. 3. Μtinera mitti legatis ex binis m. ae. vide ad XLII. 6, n. s. 4. Equorum commercium, tu emenis dii Ernesti. Similiter XI V, 29 c tr. commereium salis id. qd. II. s, vendendi salis arbitrium. S. C. Sicinills. etc. eon . Drah. et Pigli. Ann. ad a. 568, 5τε.
137쪽
VI. Multarum simul Graeciae Asiacque civi tatium
Icuati Romam convenerunt. Primi Athenienses introducti : ii , se, quod nauium haluerint militumque, P.
Licinio consuli et C. Lucretio Praetori misisse, e Xyn-SUerunt, quibus eos non usos rumenti sibi centum mi lia' imperasse: quod, quamquam Sterilam terram inent, ipsosque etiam agreSteS Peregrino frumento alerent, lamen , ne deessent sincis , ConfecisSe ; et alia , quae im- Perarentur, PraeStare Paratos esse. Milesii, nihil prae stitisse memorantes, si quid imperare ad bellum senatus vellet, prae Stare se paratos esse, polliciti sunt. Alabandenses templum Vrbis Romae se sceisse commemoraVerunt, ludosque anniversarios ci Divae instituisse ; et coronam auream quinquaginta Pondo ,
quam in Capitolio ponerent, donum Iovi Optimo
Maximo , attulisse , et scuta equestria trecenta ; ea , cui iussissent, tradituros. Donum ut in Capitolio ponere et sacrificare liceret, petebant. ΙΙoc' Lampsaceni, octoginta pondo coronam asserentes, Petebant,
commemorantes, discessisse se a Perseo δ, Postquam romanus exercitus in Macedoniam Denisset, quum subditione Persei et ante Phillim uissent. Pro eo , et quod
CAP. Ul. r. Frumenti centum millia, scilic. modiorum quod euicit ex Creverio, modios Parisienses sere 77,ο8έγ , ut passi in in mentione fruia menti et salis. Sic et gr. μεδιαvωνεν mittitur. Cons. n. 6, et XX lli , et i; XXXIII, siet , n. S; Drnken h. ad. h. l. eh Selis ei. ad Lamb. flos. Ellips.
gr. P. I9 . - Ososque etiam agrestes neregrinci frumento alerent; Demosth.
orat. advors. Leptinem. pag. 54b . ιστε γαρ υκὶ που τοὐθ Oete πλειστω τωvαπώυ-iv ἁυθοω υ ημεῖς ἔπεισάκτωσίτου χρι αεθα. LE. H. - Alabandenses templum V, bis Romae se fecisse com memora erunt , Iudosque, etc. hoc Smyrnaei se primos, M. Porcio Cn-lone consule , ante viginti quinque annos secisse iactant apud Tac. An n.
u. Hoc Lamysaceni; Post aut ante hoc insere ei; Gronov. et Drah. Hoc , idem . sc. ut donum iu Cnpit. etc. 3. Discessisse se a Perseo; vide nil XXIV , 4b, n. a. - Ne in regi . m
iterantur; Dra kt i h. Resci uerentiarconi. Donint. Redigerentur Bos. Re raderent. Grouo .
138쪽
imperatoribus romanis omnia Praestitissent, id se tan tum orare , ut in amicitiam PoPuli romani rec*erentur.el, si Pax Cum Perseo feret, exciperentur, ne in regiam Potestatem rec*erentur. Ceteris legatis comiter responsum ; Lampsacenos in sociorum formulam referre 4 Q. Maenius praetor i ussus. Munera omnibus in sin-αulos binum millium neris data. Alabandenses scuta veportare ad A. Hostilium consulem in Macedoniam
tritici decies centiam millia si et hordei quingenta in
dicantes se ad mare devecta habere, Ut, quo Senulus censuisset, deportarent. Id munus o ictumque suci γιSCirc minus cSSU. quam Pro meritis PoPuli romani et Doluntate sua; sed sa e alias 7, bonis in rebus utriusquePπuli, se gratorum fideliumque socium muneribus iunctos esse. Item Masinissae legati, tritici eandem summam polliciti, et mille et ducentos equites, duo decim elephantos; et, si quid aliud opus esset, uti imperaret Senatus: aeque propenso animo, ac quae ipse ultro pollicitus sit, praestatorum esse. Grati actet Carthaginiensibus et regi actae ; rogatique , ut ea, quae pollicerentur, ad Hostilium consulem in Macedoniam deportarent. Legatis in singulos hinum millium aeris munera mi Ssu.
VII. Cretensium legatis , commemorantibuS , Se , quantum sibi imperatum a P. Licinio consule esset sagittariorum , in Macedoniam misisse, quum interro-4. In ociorum Iormulam referre ;uide ad XXVI, 24, D. 5.5. Et ex frica legati simul Ca thaginiensium , vox simul superflua , vel potius indicat excidisse, et Masi
nissae υenerunt r Carthaginiensium Crevera
s. Tritiei decies eentum millia; cs. n. I. Decies centum millia pro unig. d. centena m. ut XXXIII, 42, n. b. et XLIII, 8. n. 3. Cons. Gmnov. dEDee. Vet. II, 8, pag. 83.
utriusque ργuli, etc. Haec notat Crev. Parum eohaerere eum iis quae Praecedunt.
139쪽
gati non inficiarentur , πud Persea maiorem numerum sagittariorum , quam apud Romanos , militare. responsum est: Si Cretenses bene ac gnauiter dest narent Potiorem P usi romani, quam regis Persei, amicitiam habere, senatum quoque romanum iis . tanquam certis SOCES, revonSum daturum esse. Interea nuntiarent suis, Placere Senatui, dare operam Creten Ses , ut, quos milites intra Praesidia regis Persei haberent, eos Primo quoque tem Ore domum reos arent.
Cretensibus cum hoc responso dimissis, Chalcidenses vocati; quorum legatio ipso introitu , ob id quod Mictio princeps eorum pedibus captus 3 lectica
est introlatus. ultimae necessitatis extemplo visa res; in qua ita affecto excusatio valetudinis aut ne ipsi quidem petenda visa foret, aut data petonti non esset. Quum sibi nihil vivi reliquum, praeterquam linguam ad deplorandas patriae suae calamitates, Praelatus esset, eXposuit civitatis primum suae benefacta, et Vetera, et ea, quae Persei bello pra stitissent ducibus exercitibusque romanis; tum quae primo C. Lucretius in populares Suos Praetor ΓΟ-mRNUS SUPerbe, avare, crudeliter fecisset; deinde quae tum quum , maxime L. Hortensius saceret :quemadmodum omnia sibi , etiam iis quae patiantur
CAP. VII. T. Bene ac gnaMiter, strenue , studiose ae sincere . destinarent potiorem. etc. vid. III, 42. n. II;
XXIV, u , n. I . et XXIV , 23 , n. 3. a. Milites intra praesidia regis; vid. XXXVIIl, It , n. 4 3. uietio pedibus captus; vide ad ΙΙ, 36, n. 7, et XXXV, 38, D. I.
Ita assecto; vide ad V, IO, D. 6. Vltimae necessitatis extemplo Misa res
legatio , forte ut II, 3 , leges res surda : nisi est leg. Pro res; DraL. Vo-eem legatio delendam Putabat CreU. ,
et Duher. coni. est intDolatus, omne conMertit. Vltimae, etc. - Nihil mi tandum Docring. existimat, et Ric se
quentia exponit: in qua ob quam necessitatem ) ita asseto Mictioni ii αlaboranti pedibus, ut ire non Posset),
excusatio Maletudinis venia valetudinis causa domi manendi aut ne lysi quidem, etc. LEM.A. Tum quum maxime, etc. vide
140쪽
tristiora, patienda esse ducant potius ; quam se dedant Persi β. Quod ad Lucretium Hortensiumque altoneret , scire, trusius fuisse claudere Portas, quam in
urbem eos acc*ere. Qui exclusissent eos, Emathiam. Amphipolim, Maroneam , Aenum , incolumes esse: Uud se templa omnibus ornamentis compilata, Volia taque sacrilegiis C. Lucretium nauabus Antium deuexisse ; libera coryora in servitutem Grepta, fortunas sociorum populi romani dis tas esse, et quotidie diripi. Nam ex instituto C. Lucretia Hortensium quoque in tectis hieme pariter atque aestale nauales socios habere, et domos suas plenas turba nautica erae; να- sari inter se, coniuges taberosque suos, quibus nihil neque dicere Pensi, neque facere β. VIII. Arcessere in senatum Lucretium placuit, ut disceptaret coram purgaretque sese. Ceterum mullo Plura praesens audivit, quam in absentem iacta erant, et graviores potentioresque RCCeSSere accusatores duo tribuni plebis, M'. Iuventius Thalna et Cn. Aufidius. Ii non in senatu modo eum Iacerarunt, Sed in concionem etiam pertracto, multis Obiectis probris, diem dixerunt. Senatus iussu Chalcidensibus Q. Maenius praetor respondit : u Quaen bene meritos sese, et ante , et in eo bello, quod ra geratur, de populo romano dicant, ea et scire γ Vera EOS referre Senutum, et, perinde ac debeant, a grata esse. Quae iacta a C. Lucretio, fierique ab x, L. Hortensio praetoribus romanis querantur, ea
5. Quam se dedant Persi; vide ad XLII, 2b, n. r. - Qui exclusissenteos , immo quae; Sigon. Sed vide ad III, 47 . n. I. - Θoliataque sacrilegiis, scilicet ornamenta templorum. Θoliaque sacrilegii emendatum vult Gmnovius. 6. Quibus nihil neque dicere pensi, neque facere ; vide ad XLlI,'. n. a. Post pensi excidit aut inteli. sit. CAp. VIII. r. In absentem iacta ἰ