Titi Livii Patavini Opera Omnia

발행: 1826년

분량: 559페이지

출처: archive.org

분류: 로마

161쪽

inuros superaret. Quod opus dum perficitur, crebris interim proeliis, quibus per excursiones et moenia sua oppidani tutabantur, et opera hostium impediebant, magna eorum multitudo Variis casibus absumpta Ost; et, qui supererant, Iabore diurno nocturnoque et vulneribus inutiles erant. Vbi primum agger iniunctus muro est, et cohors regia, quos Nicatoras appellant , , transcendit, et scalis multis simul partibus impetus in urbem est factus. Puberes omnes intersecti sunt : coniuges liberosque eorum in custodiam dedit : praedae alia militum Cessere. Stuberam inde victo P revertens ad Gentium legatos, Pleuratum Illyrium, exsulantem apud Se, et Apu-

rit eX ponerent aestatis eius hiemisque acta sua adversus Romanos Dardanosque: adiicerent recentia in Illyrico hibernae expeditionis Opera : hortarentur Gentium in amicitiam secum et cum Macedonibusi ungendam.

XX. Hi . transgressi iugum Scordi montis , per Illyrici solitudines, quas de industria populando Macedones secerant, ne transitus faciles Dardanis in

έ. Cohors regia, quos Nicatoras ni pellant; vide ad XXXVII, έο, n. cc - Coniuges liberosque eorum , Pulti diruto, in custodiam dedit, scilic. Perseus; nisi Ieg. liberique e. in s. dati. - Alia cessere Praedae militum; vid. IV, Io, n. a , et VI, 14, n. II. 5. Ad Gentitim legatos Pleuratum Illyrium, exsulantem vud se, et APur um Macedonem a Beroea vide iidI, 5o, n. a, et XLII. 58. n. r mittit, ε tc. cons. Polyb. XXVIII, 8. Pleura s dicebatur et pater et filius Gentii

seu Genthii sui se ad XXII, 33. ii. 3 , sed li. l. inteli. privatus homo, etsi

Anio, dixit Polyh. et Livium in cod. suo APPI ΔΑΙΟΝ hubuisse coni. Rei

ske. -In amicitiam, sorte ad a., Crev. CAP. XX. r. Hi transgressi iugum Mordi montis . etc. cous. Polybius , XX lII , 8. Scordus, extremi fi moris

Illyrici, qui illud a Dardania Moesia que seiungit, το Σκαρδου ορος dicitur Piot. Il, rq; Strab. VII, pag. 329; Polyb. l. l. et Seodrus infra, XLIV.

3i hod. Argentaro, aut secundiam alios Maranni . - Scodra opp. Illy

rici , Gentii regia cous. ad XLIV,

162쪽

2 IIII i. XLlli , CAP. 2 O , Illyricum aut Macedoniam essent, Scodram labore ingenti tandem pervenerunt. Lissi rex Gentius erat. EO acciti legati, mandata exponentes. benigne auditi sunt; qui responsum sine effectu tulerunt: Voluntatem sibi non deesse ad bellandum cum Romanis p

ceterum ad conandum id, quod Delit, Aecuniam maxime deesse. Haec Stuberam retia Iere regi, tum maXimo captivos ex Illyrico vendenti. Extemplo iidem legati, addito Glaucia ex numero cuStodum Corpori S, Demittuntur sine' mentione pecuniae, qua Una Barbarus inops impelli ad bellum poterat. Ancyram inde populatus Perseus *, in Penestas Tursum exercitum reducit; firmatisque Uscanae et Circa eam Per omnia castella, quae receperat, praesidiis , in Maccdoniam sese recipit. XXI. L. Coelius, legatus romanus, praeerat Illyrico qui, moveri non ausus quum in iis locis rex eSSet, post prosectionem demum eius conatus in

II, II , et mani nIus Dpud Ilolsten. tu Λnnotationibus acl ortalii Thes. Geogr. Pag. 171 , Σκόδρα Polyb. I. l. ubi Schweigh. monet, utrumque nomen Modra et Scordet in usu potuis- Se esse, quum nil frequentius sit transpositione liqinidae consolane ρCum muta, qualis sit δὲ Σκάρδωs

Strab. VI l. 5 , I. έ- pag. 33b, hodie

Scutari, et apud ii icolas Gadar. Cf. Cellae. Λnt. Geog . II, 8, P g. m. 62 sq. - Lissi, q uam urbem hodie vocant Alessio. a. Anerram inde Pulatus Perseus: επ' Αγκυραω apud P. γ lybium, XXVIII, d , S. it; sed linee lectio ex Vrsini non tam cod ce quai n coniectura, Liviana vero ex uno IS. ducta est, et nolissima quidem s. acyrn Galaliae, Phrygiae et Siciliae, . non vero Illyri ei, sive ea urbs sit, ηive, ut Di Ler. Putabat, regio. Cons. Schweigh. ad Polyh. l. l. ubi praeterea monet. in optimo cod. Bavar. legi ἐπ' ἀκκ .vav , unde coni. μουσκαυα. Sed hoc Pe-

ursiarum DPP. omnino ab Ancyra h. l. distingui videtur. - RuVsum re-dticit exercitum, Pleonasmus, ut rur

sus reMocare IX, 27 pr. ubi vid. Drah. et XXIX, si pr. γ . redire, etc. Cons. ad II. έ. . n. Io, et Draken b. ud Epit. XIV. - Firmatisque Uscanae Praesidiis; vide supra ast librum XXI,

cap. 57, 33. 7. CAP. XXI. r. Μωλeri non ausus. Haec constans est omni rim, ait Drah., editionum Iectio. Douiatius autem monet, moMeri hic poni Pro movere, vel semovere, id est, aliquid aggredi. Malim in men credere, locum Corru Ptum , ac lescudum esse mos ere, quo

163쪽

Penestis Uscanam ' recipere , a praesidio , quod ibi Macedonum erat, cum multis vulneribus repulsus , Lychnidum copias reduxit. Inde post dies paucos M. Trebellium Fregellanum cum satis valida manu i ii Penestas misit ad obsides ab his. urbibus, quae in amicitia cum fide permanserant, accipiendos. Procedere etiam in Ρarthinos ii quoque obsides dare pepigerant ) iussit : ab utraque gente sine tumultu exigi δ. Penestarum obsides Apolloniam: Parthinorum Dyrrachium tum Epidamni magis celebre nomen Graecis erat ) missi. Ap. Claudius, acceptum in Illyrico ignominiam corrigere cupiens, Phanotem Epiri

Castellum adortus oppugnare, et auxilia Athamanum Thesprotorumque, praeter romanum eXercitum, ad sex millia hominum secum adduxit; neque operae

pretium iacit, Cleua , qui relictus a Perseo erat,

T. LIVII

A. C. I9. V.C. 58sis modo vir doctus ad marginem ed. Curionis, Ant. Perieonius ad ora uxLivii sui, et clar. Hemnaunus seri hendum coniecerunt Livium autem

id verbum saririSSime, quasi neutrum soret, sine casu usurpasse, Patet ex illis, quae notantur ad II, 3, n. a. LκMaa. Ab utraque gente sine tum utcuexigi, scribe exegit, vel potius exa cti: Gron. - rrhachium: lum idamni inagia celebre nomen Graecis erat, hod. Dura zzo, emporium et

caput Taulantiorum in Illyrico Graeco seu Maeed. , unde olim Brundisium in Italiam, ut nune n Caleto

Duhrim . traiici solebat; vide ad Sil. VIII, 5 4. Dyrrachium Romanis dictum a peninsula aut conditore, quia Epidamnus inauspicatum iis nomen et velut in damnum ituris omen vi

Phanotem Epiri castellum, quod Plerique Phanota plur. num. dixere , et τους Φαυοτεῖς Polyb. XXVlI, 34 , S. 4. Sic et manvia ius. XLV, 26 pr nisi ibi est sing. num ., et h. l. legis

Phanotam aut Phanoten , et Cap. 23Pr. Phanotes aut Phanotae pro Phariolis. a gr. pavoma. Alia est Phocidis Phanotea supra, XXXII, 28, dicta primum IIαυωτευς seu Havor . Postea Φανοτευς , Φαυότn , Φαυότεια,

II, 5ao. - Aiaxιtia Achamanum T. etc. vide ad XXXII. 5. n. 6. - CleMa, qui Κλευης , dor. Κλευας, memoratia

164쪽

cum valido praesidio defendente. Et Perseus, in

Elimeam prosectus a, et circa eam exercitu lustrato, ad Stratum, vocantibus Epirotis , ducit. Stratus validissima tum urbs Aetoliae erat. Sita est super Ambracium sinum A, prope amnem Acheloum. Cum decem millibus peditum eo prosectus est et equitibus trecentis; quos Pauciores propter angustias viarum et asperitatem duxit. Tertio die quum per-3. In Elimeam profectus ; quod hic

ait Creverius, de exercitu dicitur cir- ea Elimeam lustrato melius Conveniret urbi, quam regioni; et revera.

quum sit in Elimiotide regione urbs Elima. sive Eli mea . legendum est sine praeposilioue Elimeam Prouectus, vel ad Elimeam ρmvectus. Sud vide

tibus Dirotis, ituino Aetolis , quod

ex 1eqq. Patet. Namque Stratius urbs Aetoliae est: traditur per Archida ritum principem Aetolorum : denique rex ubi ad Stratum accessit, exspectatelliisus omnibus portis Aetolos iusdem suam veuturos; Crev. probante Druken b., 4. Sita est suyra Ambracium si-

non ; M Paliner. III , Graec. Ant. V. hie notandam dicit supinitatem Livii, qui, quod Polyb. Scripserat υπio του

Augρακικου στολπου, interpretati s sue rit super Ambracium sintim, quum vertendum fuisset tiltria Ambracium sinum. Sane sUer Ambracium sinutu

ex Livii consuetudine loquendi est ad Ambracium sinum, in litore si utis

Ambracii; vide ad XXXII, IS ex tr. XX MII, 6 sim. et alibi. Sed, Stratum

longius a sinu Λmbracio ab suisse. suam ut ita super eum sita suisse dici Pobsit, apertum est e testimonio Velerum apud Palmerium. Verum nolim amrmare super a Livio et aliis

scriptoribus sem per hac signiscatione

usurpari, nee loca, quae a mari ad interiora et mediterrauea tendentibua sunt, ii uquam dici suer mare esse.

Etsi autem uon ut Isculter Patmerio largior, Livium haec e Polybio sumis PSisse , tamen eum satis confidenter Pronuntiare puto, Polrbium scripsisse υπἐρ του Aμἴρακικὀv κολπov, et ida Livio debuisse verti ultra Ambra clum sinum: nam quum in iis quae ex Polrbio supersu ut, nihil de situ Strati legatur, nemo Pro certo dicere queat, quid ille seripserit, aut quomodo Livius. quod ab eo scriptum inveniebat, vertere debuerit. Quinetiam , si concedamus Livium haee a Polybio accepisse, tamen Primum nota certum foret. hunc Potius scripsisseύπεο του A116ρακικου κολπον , quum ὐπερ του Aμόρακικού κόλπου, quem admodum 'Iliucyd. I, 48 , εξ Αἰθιοπιας τῆς υπio Aoγυπτου' ei Dio, lih

πτου otκουντες. Deinde non maior causa esset ὐπiρ vertendi ultra, quam aurea: nam hoe etiam de situ locorum , quae ad interiora terrarum recedunt, dicunt Latini. Plinius, Hist. Nat. XXXIII. , sUra Emesum Cilbianis agris. Ita IntPp. Thucyd. et Dion. verterunt ύπἐρ. et Livius quoque hic fortassis non suPer, sed sustra. scripsit M. Duk. - Ad Cιtium mon-

165쪽

T. LIVII

venisset ad Citium montem, vix transgreSSus Propter altitudinem nivis, Iocum quoque castris aegre invenit. Profectus inde, magis quia manere non poterat β, quam quod tollerabilis aut via aut tempestas esset , Cum ingenti Vexatione , praecipue iumentorum, altero die ad templum Iovis, quem Nicaeum vocant si, posuit castra. Ad Arachthum inde sumen, itinere ingenti emenso, retentus altitudineumnis, mansit 7. Quo Spatio temporis Ponte Persecto.

traductis copiis diei progressus iter, obvium Archidamum principem Aetolorum, per quem ei Stratus tradebatur β, habuit. XXII. Eo die ad sinem agri aetoli castra posita. Inde altero die Stratum perventum: ubi, prope Acheloum amnem CaStris POSitis, quum eXSpectaret, en fusos omnibus portis Aetolos in sidem suam 3 ventu- Tos , clausas portas atque ipsa ea n Oete, qua Venerat, Teceptum romanum praesidium cum C. Popillio legato invenit. Principes, qui praesentis Archidami auctoritate compulsi regem arcessierant, obviam egresso Amchidamo segniores facti, locum adversae iactioni dederant ad Popillium cum mille peditibus ab Ambracia arcessendum. In tempore et Dinarchus η, praesectus

rem inter Macedoniam et Aetoliam. . 'qui sorte pars Pindi sitit, qua proxime ad Acroceraunios accedit; Druh. Forte adiacebat ei Citium opp. XLll, 57. 5. Quia manere non Poterat; vide supra mi librum V, cnP. 55, not. u. 6. Au tem lum Ioυis, quem Nicaeum vocant, Nιχαῖοv, victorem; ut ΝικηAθηγα. de qua vid. Suid. 7. Ad Arraehιhum frumen Epiri vide ad XXXVilI, 3. ti. si , retentias altitudine amnis, mansid, Pomoetavit, vel potius diem. biduum vel simi Iequid excidit ante mansit, quod tum est: substitit, ut paulo ante; Iae. De rizon. . Crev. et Drah.

actus Pro Conatu. Cons. en P. SE I. Et

et ad III , M , n. 3. Au leg. tradeDetur 'CAp. XXI l. r. In fidem suam Menturos; vido ad VII, 38, N. I. u. In temPore et Dinarchus. et vide ad lI, 47 . n. 4-

166쪽

LIB. XLIII , CAP. 22, 23 i 6 3

equitum gentis Aetolorum, cum sexcentis peditibus

ot equitibus centum venit. Satis ConStabat, eum. tan-

lato deinde cum fortuna animo, Romanis se, Rdver- .sus quos Venerat, iunxisse. Nec Popillius securior, quam debebat esse, inter tam mobilia ingenia erat. Claves portarum custodiamque murorum suae extem PIo potestatis secit; Dinarchum Aetolosque cum iuventute Stratiorum in arcem per praesidii speciem amovit. Perseus, ab imminentibus superiori parti urbis tumulis tentatis colloquiis, quum obstinatos atque etiam telis procul arcentes videret, quinque millia passuum ab urbe trans Petitarum amnem Α, PO-suit castra. Ibi consilio advocato, quum Archidamus Epirotarumque transfugae retinerent, IlaCedonum Principes non pugnandum cum infesto tempore anni Censerent, nullis praeparatis commeatibus , quum inopiam prius obsidentes quam obsessi sensuri essent, - maxime quod hostium haud procul inde hiberna erant; territus in Aperantiam 4 castra movit. Aperantii eum, propter Archidami magnam in ea gentegratiam auctoritatemque, Consensu omnium RCCEPE-runt: is ipse Cum octingentorum militum praesidio his est praePOSitUS. XXIII. Rex cum minore vexatione iumentorum hominumque , quam venerat, in Macedoniam Te-3. Tan am ad Persea lendentem; vide ad lu, 3, n. g. 4. Petilariam amnem ς vid. Palmer. Graec. Ant. III, ε 3. Pog. 4Σ . Consilio adsesealo; vid. I, 5έ, n. 1. et X, 27, n. I. - φυ-arum trans. fugae, eorum qui erant ex iactione Cephali vide ad cap. t 8 , qui triaua- Sae vocantur, quia ab ROinuuia dein secerunt: nisi leg. Aetolorum ἰ Crev. Cotis. n. 3. - Retinerent, auudereut regi. ne regrederetur. Doer. 5. In Amrantiam; vid. XXXVI, 33. n. a. - erantia, sorte Meranti. iit apud Steph. Απεραvetot, Druhenti. CAp. XXlli. r. Rex cum minore Mexatione i. h. . ininio Rea non minore. Fieulah. et Grou. Malim sic cum nom

167쪽

T. LIVII

diit. Appium tamen ab obsidione Phanotis fama du

centis ad Stratum Persei submovit. Cleuas , cum praesidio impigrorum iuvenum insequutus, sub radi-- cibus prope inviis montium ad mille hominum ex agmine impedito occidit, ad ducentos cepit. Appius , superatis angustiis, in campo, quem Elaeona Vocant, stativa dierum paucorum habuit. Interim Cleuas, assumpto Philostrato, qui Epirotarum gentem habebat in agrum Antigonensem transcendit. Μacedones ad depopulationem prosecti; Philostratus cum cohorte sua in insidiis Ioco obscuro consedit. In palatos populatores quum erupissent ab Antigonea armati, fugientes eos persequentes effusius in vallem insessam ab hostibus praecipitant. Ibi ad mille occisis, centum sermo captis, ubique prospere geSta Te, ΡPOPe Stativa Appii castra movent, ne qua Vis sociis Suis ab romano exercitu inferri possit. Appius, nequidquam

in his locis terens tempus, dimissis Chaonumque , et si qui alii Epirotae. erant, praesidiis, cum italicis militibus in Illyricum regressus, per Parthinorum socias urbes , in hiberna militibus dimissis, ipse

sed potuit etiam Perseus in rediturhinoribus incommodis vcxutus esse , vel quod anni tempestas es ementior, vel quod regio . in qnam rediret, nouoduo aspera , vel quod viae minus dissiciles essent; Drahenb. - Phan

ad XXX ll. 5, ii. 6 in eam 'o Epiri ,

quem Elaeona Mocant, sorte vicinum

rhi Elaeunti , quam Ptol. III, 3 4 ,

inter mediterraneas Epiri memorat; tande Elaeona acripsi pro Eleona tDGLcub. 3. Philostrato, qui Dirotarum gentem hiabebat in potestatet rege but Sed Gens Dirotarum iu utium c hortem contribui nou Poterat, et forte leg. irotarum transfugas δCruv. CL cu P. 22, n. 4. Idem Philo strutus memortitur Polyb. XXVII, i 4. 4. Per Parthinorum urbes socias Romanorum; vid. Palmor. Graeci Arit. I, 34, Pug. t 82. -- Ιn hibet na militibus dimissis, sorte disιm, quia modo praecessit dimissis Chao intraque .... yraesidiis; Λn L. et Ioc. Peria. - Romam sacriscii causa rediit; vide ad IV. 2 , u. 6.

168쪽

Romam sacrificia causa rediit. Perseus ex Penestarum gente mille pedites, ducentos equites revocatos, CaSSandriam, praesidio ut essent, misit. Ab Gentio eadem asserentes . redierunt. Nec deinde alios atque alios mittendo tentare eum destitit, quum a Ppareret, quantum in eo praesidii esset, nec tamen impetrare si ab animo posset, ut impensam in rem maximi ad omnia momenti faceret.

S. Ab Gentio eadem asserentes, etc. cons. En P. t 9 , zo. 6. Nec tamen impetrare ab animo Posset suo pusillo et contracto , h. e. a se ipso propter ingentem avaritiam.

ut Gentio, qui pecuniam sibi maxime deesse dixerat vid. cap. an , daret in sumptum belli r quo sensu dici

mur etiam Parcere animo, quum frenum in xamus, Mincere animum, ΠΗ m

resistimus allectibus alia dictantibus, quam honestas aut tempus imperat; Cron. CODL ad haec Polyh. XXVIII. s , et XXIX, 2. Ea , quue hic refert, et alia quoque desiderari in sine huius Iibri putabat Sigon. -- Cre Uer. vero . ad extrema huius libri verba , ut im

pensam in rem . . .faceret, haeC norat:

in Asteriscum hic opposuerat Sigonius, quod ea quae de Olonico Hispano in epitome huius libri traduntur , ad Clondicum Bastarnarum ducem a Livio nominatum lib. XL, cap. 58 . retulerit: quem in Paeonia seeisse aliquem motum existimavit. et ibi interemptum esse. Ea igitur quae ad illum Clondicum spectarent, hie excidisse putavit. Sed quum multo probabilior sit, de Olonico coniecturis Gronovit, qui illum eundem esse eum Flori Salondieo arbitrat vaest, nulla satis idonea ratione videtur motus esse S gonius, ut mutilum hie esse librum arbitraretur. Doniatius Sigonii auctoritate motus credidit et ipse, hic aliquid intercidisse. inseruil lite hoe loco rugationen a Voconio promitigatam et perlatam de de coercendis mulieruin bereditatibus.

Sed de lege Voconia egerat Livius, lib. XLl, ut apparet ex epitome illius lihel. Credimus igitur nihil ex fine huius lihri XLlIl periisse . . Dra Lenb. tamen sub fine huius Ithri do siderat narrationem de Hippia, quitertium ad Gentium missus vid.

Polyb. XXIX , a, g. 35 renuntiavit,

Paratum esse regem belltim adversus Bomauos suscipere, si trecenta ei talenta numerarentur . et obsides nitro citroque darentur. Et vere, ut observavit Doeringius, Livius lih. Arg. eap. 23, hanc rem ita tangit, ut ver-ha iam antea de ea secisse videtitur.

170쪽

T. LIVII PATAVINI

AB URBE CONDITA

LIBER QUADRAGESIMUS QUARTUS

C P. I; Q. Marcius Philippus consul ab Roma prosectus Palae.

Pharsalum ad exercitum, et C. Marcius Figulus Chalcidem ad classem contendit. - Il; Vtriqiae placet, bellum trans serre ita ipsam Macedoniam: quare Perseus omnes saltus insidere praesidiis statuit, et cum reliquis copiis circa Dium stativa habet. - III; Consul primas itineris difficultates superat, tarnque dueit ad castra hostium. - IV ; Verum per invia transgressus neque manere in iugo inopi potest, neque regredi audet, Ilip pia a tergo instante; -V; et hostilem prope tumultum agmini praebent elephanti. Tandem traducendi eos ratio initur, et, quia hostis nusquam apparet, exercitus fere incolumis per saltus et loca aspera evadit in campos inter Heracleum et Libelrum. - VI; Quo nuntio perterritus Perseus Ilippiam et Asclepiodotum ex praesidiis, quibus receptum Romanis per Tempe in Thessaliam et in Macedoniam praeter Dium intercluserat, revocat, et inops consilii ad Pydnam refugit. - VII; Consul Dium et Agassam capit; sed inopia rerum omnium laborans Philan recedit. - VIII; Λudita eius prosectione Perseus regreditur Dium, et circa ripam Enipei amnis castra ponit. IX; Interea M. Popillius Heracleum expugnat, testudine muro admota X; Rex trepidans gazam in mare deiici, Pellae et Thessalonicae navalia incendi, deinde, animo a pavore recepto, Andronicum et Nician eum urinatoribus, qui pecuniam extraxerant, clam interfici iubet, ne quis tam dementis imperii conscius existat. Per idem tempus C. Marcius, oram legens cum c lasse, ThessalO-

SEARCH

MENU NAVIGATION