Tomus primus continens quinque libros Mosis scilicet Genesim Exodum Leuiticum Numeros ac Deutoronomium R.P. Antonij de Escobar et Mendoza ... Commentarij litterales, et morales in Vetus, ac Nouum Testamentum. Tomus quintus complectens quinque sapient

발행: 1667년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

γon Lilere V. Commentarii Literales θί Morales,

ex nobis senescunt. 8. Noli de mortuo inimico tuo gaudere: sciens quoniam omnes morimur, oc in gaudium nolumus venire. 9. Ne despicias narrationem presbyterorum sapientium, de in prouerbiis eorum conuertare. io. ab ipsis cnim disces sapientiam , de doctrinam intellectus , de scruire magnatis sine querela. ii. Non te praetereat nauatio seniorum: ipsi enim didicerunt a patribus suis: ia. quoniam ab ipsis disces intellectum, de in tempore neces statis date responsum. is. Non incendas carbones peccatorum arguens eos , dc ne incendaris flamma ignis peccatorum illorum. iq. Ne contra faciem stes contumelios, ne sedeat quasi insidiator oti tuo. is. Noli itanerari homini sortiori te: quod si sceneraueris, quasi perditum habe. is. Non spondeas super virtutem tuam: quod si spoponderis,quasi restituetis cogita. ar. Non iudices contra iudicem et quoniam secundum quod iustum est iudicat. 18. Cum audace non eas in via. ne sortEgrauci mala suam te: ipse enim secundum voluntatem suam vadit, de simul cum stultitia illius peries. 19. Cum iracundo non facies rixam, de cum audace non eas in dosertulit: quoniam quasi nihil est ante illum sanguis, od ubi non est adititorium, clidet te. 2O. Cum fatuis consilium non habeas: non enim poterunt diligete niti quae cis placent. 2I. Coram extraneo ne facias consilium: nescis enim quid parier. 22. Non omni homini cor tuum manifestes: ne sortb inserat tibi gratiam saliam, occonuitietur tibi.

0MMENTARII

L-i. cuculus, potentiori flerumque' vis toto cedit. G. 13. Nam cliten cum tiro locuplete, ninne contra te constituat litem tibi. Graece, Ne Nihil nue eon icti caui te diis. Nihil enim lite poli. pini xmo- derosius&molestius. J Nescilicet gni uc , ' opprimat te, diuitiis testes, ve iudices iniquos contra te subornando. eisiei atque, ut in contrariam partem inclinet sententia apposito auri pondere: ad eum modum, quo bi rices in eam partem inclinantur, qtiae maiori est pondere Aui I pondui grauata. ' O quotiens balans iustitiae auri in partem contrariam veritati inclinas Mineri pc I At aurum . oc. Suam i si ita re nia A prata ordiis Principum non se mel exeruit innexit, de mutauit, ut aequitatis

iura violarent. Σ. Non litiget cum homine linguara, .se inriti ia Si litiges eum linguato, perindὸ agis , ae s li---ri gna igni suggeras ; maius enim contentionum

incendium cxcitatur. Non cin unices hominii docto. Grae-cὰ,inisci imito. ne male Gyrogenie tua toruatur,

ne ii quod dedecus est , aut macula seneris tui, si liliam, ea tibi ille iratus obiiciat. Pro ad itidocti,nis est. v. indiscipli irati , si illi homuncionis est , de-

milla, quorum illum modo poenitet, &a quibus se avellit iam enim peccata illa apud τ ι ti poenitudine abolente: via esista e imi iniquit Π', dei socrimine lioininem aceti ne alium ae inre: peccatam enim quas non suit, cum vetaeusa, eum ei animus poenitemia a uitur. J Memmio q-- correptione sumin , scii in peccaro, ista sisyi P sep ς quod nos ipscorripere debemus,&ab aliis mei emat corripi. ' Memor peccati tui, aliorum crimen non improperabis. J M ot pec s . erni seminem in sua senectu urerenim ex nisu lenescunt, cum senes fiam, non noti imo mutant hominis nataram , potius sunt no- pei abis.

strae aetatis coavillantemuin , de Wisectio : Je . quae in sene tibi modo desipicienda viden- Ω - a ca tur, eadem tibi. si senueris contingere pote- t

runt

I s. s. N A i mortuo inimico tuo gaudere . I iis , quouiam omnes morimur, ct in gaud um n uire, vire calicet serimus, si aliquem praue nobis anectam suspicamur in obita nostro capturum esse voluptatem. 2 V. '. io. Ne de civi narrationem presb-terorum Sapientium, siue senum, qui Sapientia pollent. Et in n. rbi; rum esare. Audi, retine, &rei' te prouerbia, adagia, si litu- dities, sententias, quibus mores formantur, qu e frequenter in suis sermonibus senes usurparit. ' Indecens enim senibus ellet, sutiles, i rem cede inutiles proferre ieiniones. J Ab ipsu eui ni Elaxo π Eoi S et tiaran. doctrinam 2 ι ervi, in cntiam scilicet , qua quis intelli enter . seu Pri . denter cum quibun. bet versetur, & sua mu

euentu.

Verso. i. Nun te aetereat nare rario seni rum ipsi enim didicerunt a parrabio tuis, quorum auctaritate decor doctrinae acercidit. ui ab ipsi ui ea Dii rectum , prudentiam , ct mi messuaris aure res o -- rerum , consimum. V sis. Non ine n earbono teccatorum, se Uuem eos. Peccatorem, qui abstrahi non vulta crimine, ne arguas ne tua correptio sit velut

satus Sopitum ignem suscitans , de ea bone, ''

accendens. Et ne ac Naari flammis ignis': torum irorum . seu ne a peccatoris is iratis& exeat id scentii, iis ipse laedaris. ' Non Non semo temper charitas obligat, peccatores corri- i Ptς

ne cum contimieliose rixeris, iurauis dear quos insidiarario tuo, ne ipse omnia vcr-ba tua obili os , occasionem arripiat, re

212쪽

ad Ecclesiasticum

1 oti x verbo siquo prauum silicum detorto, cariendi. . His s. i s. re fari emari homini furtini re, seuriri sim mutuo dare nus aliq iando in bonam partem in seriptura accipituri homini te P

, nec mina ab illo recuperabis debitum. Vel enim non audebis exigete , veti poten- P m m. tia veteris, dolis tuum ius ini nauit. ' Pr λ res quidem raro aut nunquam debita 1

V. is. Non Dndro super virtutem tuam, seu Curra vires tuas fide iubere sege. sisto' rui quasi re fruens conisa. Saepε enim, lino plerumque fit, ut fidei uilbres solucre co

gamur.

.i, initia icis sententiam iniustam esse existi miri μαιο . mex se iam Amidum quas iustum e laudicat.

saepe enim iustὸ iudicat, & tu iniuste iudica cie Adso existimas, eo, quod rationes 'l'gis niti, aut xiis fuerit non agnoscas. ' Et quisnamnitiga- - tot eum contrariam subit sententiain, non

ii dieauit, iudicem se iuste gessiile l

matis in te, ne in alios iniurius forini se sit de more, tuque tanquam illius comes ut eulpae O particeps, pinnae, cuin illo innocens subiiciaris. se enim secum ma arem sinam ὀt,

- - cum Altitia ulliu periri. lite suas cupiditates

iequitur temerarius t quae quidem te lim entem, & illi in nocentem ad exitium adducent.' Nunquam enim praua secietas potest non Nunquincire noxia. J praua sinon versis. Cum ira Mitimii faria, si in ,

primat. hoc sit verum, Abelis , t 1ino

occisi ostendit exemplum. Aiam quas nihiles ante irim, is uii. ira necensus sicinus leue putat singilinem exitialiter cuiusque prosim-dere. Et ibi ira est aditit, tum, aliaet te, ubi non adest qui defendat te eomprimendo iratum, mi sere deperibi et eris: o. Cum faruit coi silium m habea . a fa- . 9 tuis consilia non petas: πη enim re ut d Ii ere, nisi quae eis placent. fatua scilicet, pericus laconsilia proferent fatuo agnata ingenio.

Uerfat. Ora n extranes ne fac as c filium. Graece,extraneo ne committas secreta quaeque, vel quae ictuari oportet: n is euim. quid paGet, nescis, quid ex auditis a te tanquam ex concepto i mine apud se machinabitur, & tandem

tuo tempore tuam in pernitiem enit tur.' Stillius est, qui extraneo cordis arcana rciz- stuli M. quirat. l arcana tua vers. 22. Noa mini cor tuum manif--

fleor ne se te in servi tibi variam fas ais , leu beneuolentiain fictam ostendat: ct conuitiet. ir tibi, scii reponat pro gratia contumeliam, aut . conuitium, te obloquens,& quae agis damnans,& irridens.

lotypia , re necessaria foem uirum consortiae ut Iutas nouos amicos praesertim potentes, tum os, linguosos, temera- .rios, a Iesu Sirata edoceris.

Os reles mulierem sinus tui , ne ostendat si per te malitiam dominae nequam. 2. Non des mulieri potestatem animae tuae, ne ingrediatur in virtutem tuam, A conflaudaris. 3. Ne respicias mulierem multivolam : ne sori E incidas in laqueos illius. q. Cum saltatrice ne assiduus sis: nec audias in lam, ne sorid pereas in eis cacia illius. s. virginem ne conspicias, ne sorte scandalizetis in decore illius. 6. Ne dessornicariis animam tuam in ullo, ne perdas te. de Iiaereditatem tuam. 7. Noli circumspicere in vicis ciuitatis, ncc oberraueris in plateis. illius. S. Auerto faciem tuam a muliere compta, de ne circumspicias speciem alienam: '. prostra speciem mulieris multi petierunt: de ex hoc concupiscentia quali ignis exardescit. io. Omnis mulier, quae est fornicaria, quasi stercus in via conculcabitur. ii. speciem mulieris alienae multi admirati, reprobi facti sunt, colloquium enim illius quasi ignis ex idescit. 12. Cum aliena muliere ne sedeas omnino, nec accumbas cum ea super cubitum: 1 3. de non alterceris cum illa in vino, ne sorte delinet cor tuum in illam , dc sanguine tuo labatis in perditionem. iq. Ne derelinquas amicum antiquum: novus enim non erit similis illi. is. Vinum nouum, amicus novus: veterascet, de cum suauitate bibes illud. x K. Non zeles gloriam dc opes smecatoris i non enim scis quae futura sit illius subuersio. i . Non placeat tibi iniuria iniustorum, sciens quoniam usque adii seros non pla ebit impius. is. Longe abesto ab homine potestatem habente occidendi, ac non suspicaberis timorem mortis. 19. de si accesscris ad illum, noliae. P. Ant. de conro Mendor .i,SS. Script. um. V. Cc aliquid

213쪽

ios Liber V. Commentarij Literales & Morales

aliquid committere, ne sorth auserat vitam tuam. 2o. Communionem mortis scito : quoniam in medio laqueorum ingredi cris, de super dolentium arma ambulabis. 2I. Secundum virtutem tuam caue te a proximo tuo ,& cum sapientibus de prudentibus tracta. 22. Viri iusti sint tibi conuiuae, ac in timore Dei sit tibi gloriatio, 23. M insensu sit tibi cogitatus Dei,& omnis enarratio tua in praeceptis Altis limi. 2q, In manu artificum opera laudabuntur, sc princeps populi in sapientia sermonis sui, in sensu vero seniorum verbum as. Terribilis est in ciuitate sua homo linguosus : A temerarius in verbo suo odibi

lis crit.

sinium

s. i. et mulierem m , iis relotypus, ne malei de uxore tua iuspiceris. Ne inaea occasione ostendat suprem - iii iam δε trana sep vn , quam tu

male suspicalido, illam docuisti. si diceret, Ne sorte adulteretur ut te vcne-Multa mala no perimat, aut alia via tibi noceat. Multa sit icclera doca uxorem mariti imprudens relotypia, quae alioqui nullum malum cogitaret i2. Ures i. Non dei midieri iste statem a me t . rhauum se, ne uxori quidem te ita tradas, ut pollic in te, Sc 'de te quidquid voluerit: ne ingred -- ντ virtur rara et 2 Um Lira. Graece, ne ascendat s.-Per te, & dominetur, ac praeualeat tibi , de animo tuo, tui equidem confusione, ac dedecore.

enim viri, qui caput mulieris est a 'Thii 'οῦ Deo constitutus ab uxore colla, seu membro

Multet. Quae . - ,

plui . quam myxuo, i interri,& Optantem, eam a petendo. unum amat. GraecE, O cu rasu eretrici. Q aeriiat enim met uix ubi imilier quae plus, tu muniim ainat, vel optat,

s. ii fami meret cicis nomine digna obiicitur .l Nὸ

Visu pua fuit; incidinin quι illius. Preme verbum, iuxutici re p. i. oculos supprime, visu enim luxu Dei tentationes a Iolent apparari. Jnis . mi Etruriae ne a sedum A. Graece,

cum colatrice, auersare tam nam cantatricem& saltatricem, nec ana illam, ne frie ' em in egeacia uliis. Magnam enim habent illece- Rem me sal-bram mulierum saltationes, & cantus. ' M m mento Herodes, qui saltatricis titione caput Ioannis Baptistae amputauit: si non veli, ad

iri oriam viii emasterre, qui nauis arbori se

alligare iussit,ne Syrenum ecticaci cantu ad exitium alliceretur.J f. s. V. in Mem serias pulchram, ne frie siMutili eris, seu in ruinam luxuriae .lr haris, indecore illini. V. f.6. Ned frii Pariis unam tuam inviti, seu meretraeibus te non tradas in re ulla neei aspectit, nec colloquio, nec alia consuetudine. Metet Heet Ne re dite. O iura itatem tu ora. quidem, ii m n quia fornicatio corpus enervat famam maculat nicientiam aeternae damnationis ream cc scit. Haereditatori vero, quia merctrices pecuniarum , omniumque bonorum inexplebiles sunt voragines lVtro Noli circum uere in vicis cirutinis, O . enim curiositas damnum afferunt si contingat errantem in sorinos uir sceauarum oculos intendere.' Cassitas enim cautela, sincium. Catariis: πιque custodia conseruatur. J V . Aut te fa em tuam a muliere compta, seu sicis itis dia, T se circumreuia, si Ea uriam.

Illa enim species , seu Pulchritudo foenuriae F i ne comptae propria non est, sed aliena, illain enim compi ab mulier , purpurilli ac cerussa mutuo accepi l ' Loco illius verbi. Amadiere compta, in Graeco est, A muliere pati ra. Prosecto si non es- L. Licti taliaeeti statio, sed profani Auctori, γε lepo- lectio , ei repugnarem. Mulier enim compta,

seu fiet, insecta dissicile potest veram pulchri - at i

tudinem ostentare. Nec pulcbritudo vera noua ostentave rictura indiget. Ego quidem crediderim, eam, qui curat faciem pigmentis illinire, fidi tale dotare, quam latagit ementito decore i ta. operire .l eis uti nix. f. s. Propter orciem muli midii peri

rixint. . Oportet ergo culos auertere ala eius

pulcEritudine , si laqueus est quo capiaris n-cil E, & a quo dissicile expediario , α in quo

plerumque depereas. f io. O-1M 1 inlier, quas Paria, quas flerem in via conculcairitur. QEd enim vilius de ise biliusque scorto eide potest f. ι i. Sputem in die is aliena. seu non sex, Et ad rati, reprobi . seu improbi fauis tr Cia iis enim irim quasi ignu exarar cit, exurit. ' Plures vidi, qui pulchex in x V Diis plure, moῖri propriae Grinam despiciunt, & medioerem Vioris mi- alienae pulchritudinem admiranti . He' praui asseetias noxia seductiost

tuis. Ne assideas cum alterius uxore praescit iiii in mensi an eodem lectulo recumbe . in sinu v illius, aut vice versa. omnis huiusmodi coiit a s , ac vicinitas labet illecebram. Et non alterceris cum ita ines, aequales haustus illam inuitando: n. f. tia declinet cin tuum in itilam, O sanguine t-lararis inperditionem, id est, praua concupiscentia i cuius sedes est insan guine hepatis in ad exitium traharis. ' Ego Vitium i quidem aliter , , ct sanguine tuo labinu inperia tio iis, ad vitii huius crudelitatem allicio. Lua uitae enim cruent illinia voluptas amatores suos, instat Dalidae iugulo tradit. J Aliter ex-Pendo , Ne sanxii ne tuo luas, quae Peccaueris, marito illius iniurias suas, aut iuspieiones in auctae vindicante. Suspitiones, inquarn, nam Thali e coniugalis tha mus stricto iure apud inge- i iis iuu

fundendum : vel leuis namquc suspicio ius , i latui. mundi cultoribus violasse videtur.

214쪽

- auo

stas

sidere , qu m nouo ad Luc non pro ut vetus retineatur, Lissicit, mi l

veterem amicum Posse appel- rore Pridie i , nomenque illud infidelitate non ami inici no- Iti s i s. vinum nouo ami ui . m. Si autem ninium amicum tibi aptare decernas, ne illi eo illi fida, sed uti ai soles vimini nota uninori haurire donec veterascat: pari ratione cum diuturno tempore amicum probaueris, erit ri bi iucundus, de utilis : Mere enim illi poteris, arcanaque pectoris tui cum illo commi ilicare. r. clariam, oe opes e catam. . Ne reccatorum tulicitatem inuideas: cum ignotet, quaenam futura iit vltima qaasi sabulae pars, icilicet an eum aeterna exp2cter ege

i . Non tibi iuuiria ima oram, quam aliis inferre aisolent puerba impim , sed odio Se ab , hiationi erit Deo, usque dum ad in ros de .cendat, Hest, perpetuo Deo erit invisus, iti dici iii impietate uia peritabit. e .is. i s. Diste arista ab homine petr ratem

Labe . te occisi di : suspicaveris rimarem torto, dest non anxie timois tibi a morte, vel Tu i Ortis Periculo. ' Hine colliges quanto cum i , tiri ore debeat peccatori per vivere, qui ve-

iuxta Hoininent Deum , qui poteria in occidendi, de mittendi in gehennam se habet. J E si accessis ad in . nui aliquid

committere scelus, ne forte auferat, vitam tuam.

Corvin iudice enim delinquere, exitiale quid ira es i. res ro. Commuri ne i Drartu scito, seu cogita quod apud Principes volgata & communis consuetudo sit, morte plecti, & vltimo tu licio assici patuas ob causas. Wrai. i. v m in tauro.o lupo Glentium - - Euris . inter dolentium, seu iratorum

ad Ecclesiasticum. Cisput X.

arma ambulas, quare nihil facilius, quam ut armis illis pereo. Agere igitur cum Principe, idem est, communicare, versi rictu morte. l in Gr.eco habetur , , mbul per in murormn V, bis , quod periculosissimum est, D. ne imperatis armis, & telis eorum, qui in ine urbem obsident. Porro eorum . vita qui apud Principes valent, periculis eii Plena, nul- apud it aes,lus enim est, qui contra illum linguae saltem te omnium telum contorquere non gaudeat .l h exponitat ii. Secm I virtutem tam in te a proximo im , ne nimium illi fidas: ' cinis Sahunt ibin, ct prau ut diu tracta. Non susticiat Proximum tulim elle, ut cum eo incas amicititiam; sed ex proximis elige pria dentes, qui ruin amicitiam, seu consuetudinem poteris securius ambire. In s. ii. 23. et mi isnt tibi comi ara , ct intimo e Deisi tibi sui arro. Et tu se usit tibic fit artii Dei. seu eam prudentia , Sapientia de Deo cogita, ne cogitatio tua elionea sit, abs Ma, abutida, Deo iud gna,vel a veritate abhorrens. Et omnis eira ratia tua in praeceptis Alti iam . istude temper loqui de praeceptorum Dei obieruatione, ut audiciates te ad eorum impletionem alliciantur. VO si . In rei ruini tisicinio reata aluntvir. Opera mechantea Propter artiti eis peritas mi lius laudantur, quae illa per ceruor. Et Primcepi y t. t. iii Sapientia serim is sui: in se usu is a Iemorum turbulis. Laaniatur haud aliter Prin cipes cum prudent cr loquumni: de verba se aiiorum comm cuidatione assiciuntur, cum prudent .a sum, S Sapientia. Te rabilis e riu ciuitate sua homo si guom. Nemo enim eii, qui tibi ab illo non timeat, ne it E configatur maledic lo quod eius fimam liceret. Lit tmerarius in verbo his odibilia erii. Et praeceps, effraenis , Petulans odium omnium in se prouocat, cunctorum odium procul dubio meretur.

1 cui Sirac des , quaenam virtutes decearui, quaenam vitia dedeceant Iudices,C' Principes. Vnix sapiens iudicabit populum suum, de principatus sen

sat labilis erit. a. Secund .m iudicem populi sic oc ministri eius: & qualis rector est ciuitatis, tales id inhabitantes in ea. 3..i ex insipiens perdet populum suum: de ciuitates inhabitabuntur res sensum potentium. q. in manu Dei potestas terrae:& utilem lectorem suscitabit in tempus super illam. s. in manu Dei prosperitas hominis, super faciem Scribae imponet honorem suum. 6. Omnis iniuriae proximi ne memineris, de nihil in operibus iniuriae. 7. Odibilis coram Deo est de hominibus si perbia: de execrabilis omnis iniquitas gentium. 8. Regnum a gente in geni cm trans sertur propter iniustitias, Miniurias, & contumelias, &diuersos dolos. 9. Aua autem nihil est scelestius. Quid superbit terra N: cinis io. Nihil est iniquiusquam amare pecuniam : hic enim & animam suam venalem habet : quoniam in vita sua proiecit intima sua. II. Omnis potentatus breuis vita, Lan gu 'tprolixior grauat medicum. 12. Breuem languorem praecidit medicus: sic ic rex A. P. Ani. de Escobar o Menara . in SS. Script. ι .HCchodio

215쪽

xo Liter V. Commentari j Literales & Morales,

hodie est, se cras morietur. i 3. Cum enim morientur homo, haereditabit serpentes, de bestias, Sc vermes. i . Initium superbiae hominis, apostatam a Deo: a s. quoniam ab eo, qui fecit illum, recessit cor cius. quoniam initium omnis peccati est superbia i qui tenuerit illam, adimplebitur maled:ctis, de subuertet

cum in finem. 16. Propterea exhonorauit Dominus conuentus malorum,

destruxit eos usque in finem. 17. Sedes ducum superborum destruxit Deus, desedere secit mites pro eis. 18. Radices gentium superbarum arefecit Deus, Mplantavit humiles ex ipsis gentibus. 19. Terras gentium euertit Dominus, Aperdidit eas usque ad fundamentum. 2O. alciscit ex ipsis, Ac disperdidit eos, occessare fecit memoriam corum a terra. ai. Memoriam superborum perdidit Deus, se reliquit memoriam humilium sensu. zz. Non est creata hominibus superbia, neque iracundia nationi mulierum. 23. Semen hominum honorabitur hoc, quod timet Deum : semen autem hoc exhonorabitur , qudd praeterit maindata Domini. 2 . Ira medio fratrum rector illorum in honoie:& qui timent Dominum, erunt in oculis illius. 2y. Gloria diuitum, honoratorum, Apauperum timor Dei est: 26. noli despicere homi ncm iusium pauperem, & n li magnificare virum peccatorem diuitem. 27. Magnus,&iudex, de potens est in honore: te non est maior illo, qui timet Deum. 23. 5etuo sensato liberi seruient : de vir prudens de disciplinatus non murmurabit correptus, de inscius non honorabitur. 29. Noli extollere te in iaciendo opere tuo, de noli cunctari in tempore angustiae. 3o. Melior est qui operatur, de abundat in omnibus, quam qui gloriatur, δc eget pane. 3 i. Fili in mansuetudine serua animam tuam, de da illi honorem secundum meritum suum. 31. Peccantem in animam suam quis iustificabit 3 re quis honorificabit exhonorantem animam

suam8 33. Pauper gloriatur per disciplinam Sc timorem suum i de est homo qui honorificatur propter stibilantiam suam. 3 . Qui autem gloriatur in paupertate , quanto magis in substantia; dc qui gloriatur in substantia, paupertatem v

reatur.

ico MMENTARII.

ERs. r. Imbae, vel Primem, citius praecipuum munus est,iumcaro sa- . iens iudicasu populum siuran, Graece, diei, id est tanta iustitia. beniviaitate, Sapientiasent Etiam proferet, vi sit subditis aptentriin- virtutis eruditio. ' Sapiens Princeps iii dicat Us iudi ' do Doctor omnium existit.J Dyrii ciminsecu-sti erit. Graec. , ordinis , compositus. rem. stabilitas enim Regni in orditie, morum lite Regni stabi- compositione sistit. Non aderit stabile Impelitas in tum timu , in quo subditorum moles inordinati ac incompositi conmiciunturq

,r; p.; ia stri eius. lis Princeps,talis poplitiis. ' Hieceps, talia. enim ad exemplum Principis componitur .l or M. pMlti Refibrocistitiis, tule, O Di habitante in Quit; M, Disce quales sint Mnistratus in es registri . tin iniusti: Stales in ciuibus plerumque

Is eiura. reperies. lv. s. Rex insimul N et populi nT urar εα Regis insipientia causa eii perditionis populi,

quia potentes sibi arrogant restimen ciuit tum,& iuxta suum de fictamina non nee i. qui semper aequa, ini ua cere iura dirigunt. Ptin i mediatE ceps equidem qui ab immediato regimine abstinet, Se Miniticis omnium ne liorum expo

Meni, committit, aut insipientia laborat. dimitabili damnabilis incuriae adstricius vinculis mi- laborat i, sero detinetur in carcere lx e . . D manu Dei terra : ct utilem

Erctor se solidis inii is, peritam. Surremus Prin ps terrae Deus, a quo omnis hominam potestas tempore opportuno, siue eum ei

placuerit, si scitabit utilem populi Rectorem. Vtilis enim subditis Princeps proprium est

verss. In mi ι Dei nos eritin hominis, ut prium estinis ilicet hunc potius, quam illum Principem fa- in elat: unde hominis, s ii ciuium Proi peritas pendet. Regnante enim Pio sapiente Pritis Ex Re cipe, cunctaerunt prospera impio, vel insi- p .elatex: piente tenente clauum Reipitolicae, cuncta p aerumnosa aduersitate exundabunt. l refui in Scriba ovoei hen remsai m. viro Sapienti honorem Principatus imponet. Seliba apud i labraeos idem est. Sarietis in lege. Si Princeps sapiens non fuerit ei aderit, Dei munere scriba, seu Mi iuster, aut Consiliarius Sapiens, cuius prudentia imperiuin utiliterae iii - ste gubernetur. Sicut Dei munus est Rex M ni stetit, pius & sapiens: ita , Dei munificentissima pius, et manu accipit populus Miniimum pium, ac Sa piemen is es. c. omnis senu e proximi moris. Ex Graeco, tua ira diuturna non sit, cum iniuri assiceris: O nihil ag- in operibus iminiae de ni-

hil geras contra pioximum, quod redolere pos

sit, te memorem iniuriae operari.

Oribi is cream Dea est , o homini is

stiperbia r σε execrabilis omnis in I sita gentium, D. ..

216쪽

ontumeliis 2 di μ' os dolor. GraecE, propter pecunias asas, hoc' est , fraude ac dolo patias. ' Cum videris nu- Regna , eiusque prout licias, aut Vrbes idciueipibus possideri: crede id omini ab iniustitia, aliisque criminibus ortum du

aram nihil ist missum scelus non suadet aliaritia; hinc enim rapinae, usurae, surilegia, lumi icidia, periuria, lox aries. GraecE, nihil est exlex, quod magis legem, ac iura violet. rugem patos ergo auaritiam omnium vitiorum matrem .l

uia sol terra, ct cinia' Quid diuitiae ad superbiam vitae parantur, cum inibit aliud sit

ad Ecclesiasticum. C. ut a. a. Os

superbia , qua se homo a diluinis legibus exi.

a sus cibia ag ac teneri permiserit, non solum implebitur m ledicti, a Deo & hominibus olatis: Sed & ipse innumera maledicta pro

Tet. Graece, A ut imbrem emit tet maled: cha,iniurias inanisque generis abominationes, quibus os superbi redundat, ει vita viritiei ita Et μ ν et eo in linem , superbus enim tandem humiliabitur. imo non solum sit ibi Iaiis inem humilia tui superbus, sed tuite cum ipsae te um ibit, timillationeae deiectione inicitur; ipsum eleuari iani deiici est iuxta illud Dauidis, L. Muti gaio enim pretio damnationis aeternae se cx Ponit periculo. . 'um iam in vita sma prolacit Minosis, id est, vi ra, & intestina corrum Pit, imo Mexerit, ii valetudinem laedit graius time per varios morbos, quos ex nimia ibi eitudine re anxietate, & inimi contentione non

e a raro contrahit. Plane ait ne pecuniam non

uimae, ita de eorpori est exitia .

sceoli , - - uentatus breuis vita. Nomi meae mi Pote ius ea imperia signantur . quae iy-ια Latini de exercentur. Quae quidem diuturnaei te non potiunt. Nam r prolix rs ara it ricisio. Sicut morbus prolixus Medici imgrauat sic diuturna Reipublicae affectio sub lyranno Principe, Deo qui Medici instar se liabet, ', a grauis est, id mole isti ' Vnde aegritudiis ut quod non semper Medici temporarii

nolunt) radicitus auellit, irrannum peri endo lVc f. ii. Errarem languorem 'aridit aletem. Graece, Acidit longum mori uis. Sicut Medicus obviare stat et recenti malo, ne inueterato gratietur, nec sinari valeat : ita Deus Principem tirannice imperantem solet cito de medio tot iere , Re con urinata tyramii de Re Publicae ex

ivicae. rannus hiatu es . ct ινδε --ietur. Quia hutiis modi Principes Deus diutius uiuere non si

nit.

sis. Cum eno, im i et ire M ille. iiii se. hona ille: in elle negare videbatur , ex ag- humanae naturae miseria haereati stat ser. Pemti, cris stias. Tvmnes, haec enim animalia in septi labiis mortuorum cadauera depi

cunt.

i t. Initin suurbia semimi apo Atia re a Deo est, id est, decistere,rebellate deficere, Deo , de eius lege. Id videre est in Adamo. &- i uiri liabet in omni superbo. Certe superbii omni spectati est initium; quia superbus in omnia crimina prolabi, S procliuis 4 2M m. b eo . qui fecit urtans, rece it cre et M. Limi si tum omnu' si es superbia. Sive omnis ge- '' ο ibo neris peccatorum oriticipatum tenet. velia, si perbia initium est omnis peccati, siue omne peceatum ex supelbia cium sumit initium; quia in omni to inest quaedam generali

ii modo dehonestati t. ' Nam ut stupet bum vi semitam dei ciat, i luca Deus saepe adeo noua disponit, humii , vi ut videantur mirabiliter esse excitata. J G est uxu eos et f. ut in simis, omnino dele eitate.

VPs tr. Sed ι Dacum spe borum d struxitDem : sedera fecit mite pro eis. seu disposuit Deus, ut humiles sedem, quam indigne Occ pabant si peibi, obtinerent.

id est , superborum loco alias gentes humiles substituit. Terem gentium exertit Dominio superbarum videlicet, es perdidi eas ineaasian damentum. Ex turri superba illa nec prii istis fundaminis lapis in terra remansit. V. f io. Arefecit ex ipsis, ct dis Iera dis eos, id est. ipsis terras arefecit, ct cessare fecit minoriam eorum a terra. Sane supelborum Sodom riim regionem igne submitso non arc cit s lum . ted 5e redegit in cineres, eorum memoria cessauit terra, ct ignominiose transiuit in ignem. me sit. Memoriam superbarum perdidit Demct reliquis memoriam humitium ense , qui alia, ac

si iblimia de se non sentiunt, sed spiritu humiles

obiiciuntur. η sunt namque multi ine, dc Humili liabitu huini lex ad captandum hominum ruu- sensu,ta et

sum, & sensu superbi l bo soldm

csax. No ejic eas, aha tibi si oblatra u 3bila que iracund a nationi mulie Μm. Non est agnata aut conueniens viris superbia, nec mulieribus

iracundia : sed potius uel luis : homines enim humani esse de niti

Per . a . Semen hominum ιο rabatim hoc quod timet Deum : homines honorabiles obii- mi ι εἰ ociuntur ex Dei timbre, & praeceptotum eius P es seruatione. Sono auum hoc exhor abiti , peripita praeterit mandara Domini. Honorem non

acquirit superba a lege recessito, sed humilis

mandatorum obseruatio. Hers. 1 . In medio f atruis secto irarum iu honore, cte. Quemadmodum primogenitus, ut natu grandior, ita praerogatiuis potior est inter tres, quos regit, & praecipue nonoratur : ita qui timent Dominum , honorem ab illo egregium consequuntur. Vers as. Gloria diuitum, honoratorum , ct payerum, timor mi est. Si diuites, si illustres, si inopes homines gloriam vel in praesenti apretant, ad Deum timendum couatum adlii

217쪽

αος Liber V. Commentari j Literales & Morales,

ant. Deum enim timentes ab omnibus ho-

16. de ficere homi remi ustum paupereras, Ge. Hic enim nihili , ille autem maximi sta Deo. Verae quidem diuitiae sunt vita

immaculata.

g. 7. - - , ct hiare , O potensoinh rure, seu Princit aes, Magistratus, de potentes diuitiis ab hominibus honoramur: & non est maior illo, qui timet Deum seu nullus illorum praeserti debet iusto, apud Deum maximὰ honorabili. H. Γ 18. Som sensata tibi seruicut , cte. Seruo prudenti liberi submittentur, eumque honorabunt , quia eius prudentiam agno- scentes: consilia ipsius libenter admittunt, &etiamsi liberi se conditione superiores seruo

cognoscant: tamen , seruo prudenti, de cord ro moniti, aut etiam reprehensi, non aegre serent. ignarus autem imprudens, licet libertate Potiatur, honorem, qui seruo pru- dentia, denti datur, minime altequetur. ' Magna virtus prius entia, quae vel in mancipio con mendibili, mei initis obiicitur lo iuti Noli eae testire te infacie noti ope e tuo. Ex Graeco, necati s nectas, quominus agas pus tmim, quali te non deceat uobilem vir unitalia facere, etiam necellitatis cmpore. Et

QT em diari . tempore ' Tempore enitn, quo Proximus famis angustia allicitur, Lblevanda. viii illina quaeque ministeria, suae ad reparadignum est, tionem illius aerumnae geri pollunt, virum nO- M: bilissimum maxime decent. inpii, V. F; o. ADtio est, qm operatur, ct asu 'dar in omni u . qui gloriatur, O eget pane. Satius est aliqua ministeria vel vilia at .s gere

re, V. gr. terram colere , movium labore victi

tare quam ex nobilitatis obiectu ab hace operibus abstinere, & same laborare. 3 1. Eili , in mansuetudine fertia anima tuam, Graecus, In mansuetuane honora animo tuam. Nec gloriam , & honorem ita quaeras, vi aliis x elis in consessibus praeferri: iiec ita te demittas, ut tuae dignitati debitum non tue iis : modeste tamen id & cum mansuetudine gere. Et da isti honorem fuana ian meritum

suum.

Vers 3 i. Peccantem in aes msu im critis iu-i e lip Et quis honorificabit exhonorante mania

viro gera

sitiam' Si tu te nimium delicis, de in loco, qui tibi debetur tua incuria collocaris: quis pro honore tuo Alicitus erit , eum nullus sit, te potior 3 Hoc ergo est quod praemisit obscurius, Pec reminium λι- , seu honorem

suum , quo iusii Mui ' Non est superbia modeste honorem tibi debitum tueri, imo id a tanon procurare interdum erit incuria.J modest tae V s.; ι. Paupergloruitur per disciplinam, o ii. timorem suum. Graece, parere bonoratur , per probatos mores, timorem Dei, de modestiam,ieu pauper modestus de in alios reuerens ho- norabilis a cunistis exponitur. Et eli homo. eria honoratur propter id unam siuam , seu propter diuitias. Elige magis, propter bonos in Mo' res, qu un propter Opes honorari. Honor enim, qui diuiti exhibetur ore tenus est; honor de Mi Mis. vero qui . pauperi iusto datur , ex cordis reue - lacu, qui darei uia proced. t. Veris , . autem gloriatur in paupertate. anto mare is in si instantiai um cum pauper sit,

nonore a incitur, quant δ maiorem colucqueretur floriam, si diues esset. Elm si austissub antia , pave, talem vereatur, diui-- tiarinia iacturam secerit, nulla supere it causa, '', rium propter quam honoretur ruinis dum diuitiis tala., a mpollet, debet pauperes reuereri, de hono- sotmo e rare. ' Dum dii ies es, paupertatem reuere-

re, ad q iam sortunae inconstantia faeilli me deiici poteris .i

CAPUT XI.

Docet Auctor Sacer, Sapientem debere esse in aduersitate modestum, tu fors corporu, statura polibus, loquela ; er de manu Domini

d istas. vel paupertatem o tum pera. vel

Huitias, vel paupertatem et prospera,

aduersa acceptare. A p iE N τ i A humiliati exaltabit caput illius, dein medio m. natorum consedere illum faciet. a. Non laudes virum in specie sua, neque spernas hominem in visu suo. 3. Breuis in volatilibus est apis, de initium dulcoris habet studius illius. . In vestitu ne glorieris unquam, nec in die honoris tui c tollaris : quoniam mirabilia opera Altissimi solius, de gloriosa,& absconsa. & inuisa opera illius. s. Multi tyrann sederunt

in throno, & insit spicabilis portauit diadema. 6. multi potentes oppressi sunt validE, & gloriosi traditi sunt in manus alterorum. 7. Priusquam interroges ne viruperes quemquam: & dum interrogaueris, corripe iustE. s. Priusquam audias, ne respondeas verbum : de in medio sermonum ne adiicias loqui. 9. De ea re, quae te non molestat, ne certeris& in iudicio peccantium ne consitas. Io. Fili ne in multis sint actus tui : dc si diues fueris, non eris immunis a delicto; si enim securus lacris, non apprehendes:&non cilogies, si praecucurretis. ii. Est homo laborans,

e . r

218쪽

orem

elix

ad Ecclesiasti curn. Caput a L

la festi nans. de dolens impius, & tanto magis non abundabiti I 2. Est homo mar. icidiis egens recuperatione, plus deficiens virtute, & abundans paupertate: a 3. Mocillis Dei respexit illum in bono, Serexit cum ab hii militat et pilus, oc exaltavit caput eius i & mirati sunt in illo multi, & honorauerunt Deum, I Bona mala, vita & mors, paupertas x honestas a Deo sunt. Is . Sapientia & disciplina, ω scientia legis apud Deum. Dilectio, α viae bonorum apud ipsum. is. Errotta tenebrae peccatoribus concrcata sunt, qui autem exultant in malis, consenescunt in malo. 17. Datio Dei permanet iustis, M prosectus illius suceenii; habebit in aeternum. is. Est qui locupletatur parcE agendo , & haec est pars mercedis illius. 19. In eo quod dicit . Inueni requiem milia, & nunc manducabo de bonis meis solus: a . &nescit quod tempus praeteriet, A mors appropinquet, & relinquat

omnia aliis, & morietur. vi. Sta intestamento tuo, M in illo colloquere , & in opere mandatorum tuorum veterasce. 22. Ne mans cris in opcribus peccatorum.

Confide autem in Deo , & manem loco tuo. 23. Facile cit enim in oculis Dei subito honestate pauperem. 2 . Benedictio Dei in mercedem iusti festinat, M inati veloci processus illius fructificat. zy. Ne dicas: Quid est mihi opus, & quae in t mihi ex hoc bona 3 26. Ne dicas: sussiciens mihi sum: & quid ex hoc pessimabor 3 27. In die bonorum ne immemor sis malorum di x in die malorum ne immemor iis bonorum: 23. quoniam facile est coram Deo in die obitus retribuete unicuique secundum vias suas. 29. Malitia horae obliuionem facit luxuriae magnae, M in fine holumis denudatio operum illius. o. Ante mortem ne laudes hominem quemquam, quoniam in siliis sui, agnoscitur vir. 31. Non omnem hominem in-Hucas in domum tuam : multae nimiunt insidiae dolosi. 32. sicut enim ero tanti' cordia scrtentium, & sicut perdix inducitur in caucam, x vi caprea in laqueum isic cor superborum . & sicut prospector videns casum proximi sui. 33. Bona cnim in mala conuertens insidiatur, M m electis imponet maculam. 3 . A se intilla una augetur ignis, & ab uno doloso augetur sanguis e homo velo peccator sanguini insidiatur. 3s. Attende tibi a pestifcro, fabiicat enim mala: ne sorte inducat super te subsannationem in perpetuum. 36. Admitte ad te alienigenam, Mi ut uortet te in turbine & abalienabit te a tuis propriis.

re se natali

FRS. . Sapientia huini rati, seu assi icti, depressi paupertate, inor

bis, &c. ea tiarat caput irim. Sapienta enim comperiet, cunctas

tribulationes e Dei prouidentia Prouenile ad animi ita ut . Grae E eii, Sapientis humili, hoe sensu : Qui sapiens est, citan, si humili loeo natus ; tamen ad magistra tus in us euellii ut & inter proceres collocatur Sapientia enim abiere in quemque nobilitat humilem operiens natalitium. t Iach

ieii ob aspectum externum,si sortEcorrore iit sorini, ae specie despicabili. Exini animi cui in dotibus sumendaverae laudis materia lx si e ui in Di tibi, est apis, ct in ii se a diuisu L. At hi Elim liliis. Apis exis est statura & tamen si ualis illius habet princi i ii seu principatum dulcedinis, mel quidem inter omnia dulcia dii leore excedens. Inepto de ergo iudicium de interiis cuiusque virtute inr- - tur ex solo rerum externarum , quae in oculos incurrunt spectit. Ji vers. . In vestitu ne simois rine Mim malisti ob i Plenaidain vestem,

qua sulges, vel ob encomia, quibus te tui proie- quiantur: et ouiam mirabilia opera Altissim I tim, Oe. Q niam solius Dei uti maiestas, ita opera plane mirabilia sinat,& suspicienda Monet ergo non esse gloriandum prorter dignit tum in iisnia; qua Domini consilia occulta

sunt, & nequenter qui celsa occupatierunt loca, ad humilem statum rediguntur. Vnde. Misisi ivr in hirmit in throno.Qit sificaui ρ-- ἀ- ma, teli ille, quem nullus unquam suspicatus futilet. eum de throtio deturbauit, & diademate tempora redimi-uit. Vers. 6. MUii 'tenui oppressis Ni diri hunt in manui alterorum.Graecὸ aliarum. hostium se ilicet si totum: qui quidem eos Regno, α nonnunquam vita spol runt. Hers. . Priusquam intere es vituPeres quem- 3. quam. Graece, pri quam explo veru, an quae de aliquo dictitantur, vera sint, neci , ne Cum vituperiodienuin esse credo. Mendax ple Mitii ν' runtque est Ditis,quae deiectus prosert alienos.J rumque s Et cum intera auem,seu exploraueris, compe circa de reriique verum elle quod circa illius mores di chitatur corripe ut ne poteris ius Exum in corde damnare, & si lex enaritatis obliget,

eum corripere

219쪽

αo8 Liter V. Cominentatij Literales δί Morales,

eorum scilicet,qui aliena saeta ad ipsos

t. c. pcrtinentia inquiruiu curiose, & teiner ERaio fit, Preme illud, In iudicio iudiret Qui de proximi actionibus iudicant, Peccmaes appositὸ vocantur. Cum enim ad rectum de

eti iuri ctione aliqua iudicivin tot circumstantiae confluere debeant, ato iudicium sine crimine pro seretur.Js. Vzrsio. Rui, ne in mi illissint Um tui, ne multis negotis impliceris. Nam intentus plu-W3ι- -- tibus minor ad singula sensus aderit. Et si δε- ne ieris, no eris imisvotis a descis facilὸ enim qui diuites sunt, aut fieri volunt, incidunt in laqueunt diaboli. i .Tim. . . Si enim secutus --ris. Diuitia diluino potius munere, quam n stra orantur industriae unde etiamsi illas si ieris sequutus, tamen non assequeris, nisi tibi eas desii naueiit. Et non essu tesse proin e u. Nam tibi eas in us etiam non iii aerenti : Et quo- Iusto opes dammodo fugienti ingeret. stulta is itur iusti nimia circa diuitias ac uirendas solicitudo.

M a in . N in s conserent tibi ad salutem, , Deo acci-

erit impius ad diuitia. acquirendas dolens, quod diues non st: & eo ipso plus longe erit

ab earum acquisitione. V. si 1. is. Est homo marciam egens recuper rione, Graece languidus, indigens reparatione, seu restauratione familiae, & annonae: p - δε- . sciens virtute, viribus scilicet, ac robore: stramen annuisus paupertate, ue diuitem, & omni-. bus plenum ei te existi inans, qui se Deo placi-

xum. e in fidei praemium. Et oculi Deirco is nitim in is , ut scilicet, ei benedicat, & nefaciat: ster Hreum ab iis litate ipsi ra, exarrauit caput eiura mirari uni iniI , i ea illum nimbi di bavori erunt Deum . qui essi rientes implet bonis & diuites dimittit ina

nes.

Operii cst honesti a Deo sunt. Laeta, ac tristia,

prospera & aduersa fortuna, , Deo pro fiuit: de ideo ab illo petenda splendida quaeque, & ille

cui vult, tribuit. Sapientia,disciplina, scientialebs apud Deum sunt, precibus quidem nobis communicanda. Dilectio, charitas, ves amor Sapientiae, dedisciplinae , ct via bonorum apta Θωn , id est, sontes bonorum , quae ad nos

i, itata profluunt, ab ipsis immenso bonorum polago

Promanant.

7. Versi 6. Error, tenebrae pecca ui rem, 'ali μώ t: peccatum enim sequiuitur. - S lis per pectator degit in tenebris. J Qui aritem exaltant in malis . oesunt in malo. Nam quo quis gaudet, illud abiicere non studet. i . Datio Dei, seu domum permanet iniustis, seu piis, retibi 'si, ut est in Graeco : cst proram issim fuere in habebit in aeremum. Beneplacitum Dei, aut fauor Dei, qui fit iustis, re sollim su- etiam habebit istabilem.& diuturnum. n

bila est tibi in mentem veniat polle apud te persis eco mundo sine Dei beneplacito Dei b ud 'accipis : iblummodo enim istabilia sunt, quae

νlaeuo aci Dei ex voluntate acquiris.

milium L sis. Em qui loci letatur ria agendo: est

hac est pars inerrata illius, id est, ct hunc flumco/sequitur 'ctu cum Sigurio loquor' prat mio suo. Profecto acquirere sne labore acat ietate diuitias pars praemii iustitiae est.' Nam quae magnis laboribus acquiruntur, non ita gratὸ adueniunt, de illis enim diei vulgariter potest, Menos valem, de is cur iustis n. J Attamen Siracides non de iustis, de uae est. mundialibus diuitibus loquitur. Vnde aditi

Ues is . io. In ea, quod a cis diues ille:

requiem mihi, o nune manducabo de Drusinis suis , se gerit stulte. re t O ursis, quia

re uitrarerit. c. 70.ai. Sta in testamenta tua, Graece, inpari iis, id est, si quod pactum inii lii, aut obligationem suscepisti, in ea perseuera, ct con stans esto. Dis isso coctoquere, Graece a dirus esto, agens quod agis. Et in opere manuarorum tuorum turre ce, consenesce insistens Operibus, quae tibi status vitae litae, aut muneris suscepti ratio praescribit. ' stare Promissis, viri constantis est. l f ii. Ne mansiris in operibus peccata Graec , ne a miser M. Con ι rem in Deo. Omane in loco tuo, perge in vitae tuae instituto, ne commouearis, etiamsi videas impios pr. spei E agere, dum tu aerumnis pauper ait

ceris.

Versis. racide est enim in oculis Dei sedit, se stare pauperem. Annon facile oculis proximum tetulis in obiectum Z Facilius adbuc Deus poterit inopem diuitiis opplere. V Ui . De Mai lia Dei in mercessori iustif- sinavi cito at solet opera iustitiae de pietatis merita mercede compensite. Et in hora veloci, seu mi

velociter prae tu i is factificat, fructum demereedem boni operis afferti Praemia scit ti, GE: sti. rum quae Principi mundiali litantur,nunquam cabadiae- obueniunt, aut lento admodum gressu incedunt: opera autem Deo sacrata mox Praemio donantur. J. Vzrs 11. 26. Ne Acas. Quid est mihi opus. Pquae erunt 1n:bi ex hoc bona 8 Graecε, quid est mei opus i Cur vivo i quae ex hoc tempore, de deinceps bona mihi sunt expectanda ditas: et ni inihi sum, ct qui ex hoc 'Nibil m: hi deest ad confinimatam selicitatem. Prima vox est pauperis animum despondentis, Leeunda est superbi diuitis: ta utraque vox insuauiter insonat. 7ν .is. In die bonorum ne immemors ma- alorum, M. Pauper animum non despondeat, diues non glorietur. '. Sunt enim rerum ne sicilis tra quentes vicissitudines,re a paupertate ad diui

tias, de ab his rursum ad paupertat ora facilis transitus. J a, iam Deiri est coram Deo in die tuis id p

obitus retribuere uni se vias. Licet pelia et na autem pauper in aerumna persistat usque ad mortem, tunc veris diuitiis ditabitur, recipiens a Deo bonorum operum quae non P rum inopia contulit) gloriae mercedem. nrs. 22. Matitia hora obliuionem facit luxuria nae, Graeia, ilitiarum. Breuis de horaria amictio voluptatum quaintumuis magnarum & diuturitarum obliuionein inducit. Iusti eiti Aio semper est verum, iii extrema autem vitae horaverissimum. Tunc enim iustis diuturni temporis aerumnae unius horae saltsse videntur. Et in holae itast ne seminis de dario operum irini. Aliqui deli- vide π.cita

220쪽

, ienantur, & in die bonorum parum me

n ore sirialotum, paupertatem non timent: de Vi ut Euiuunt, diuites este censeritur. Taniaborum opera denudantiit , cum illis vita

sanctis , aeri alieno dii soluendo , surgetitibus ectatoribus, fili j , aut heredes pates non

sunt

ue o. mortem ne Ii tis hominem, Craech ne filicem praedices : quantum ius i en si vir vir, in filiis miseris,aut feliciburi dii litibus, vel pauperibas patet, qua suevit palim m-tet prudentia praeditus. ' Vel virum non lati des, dum vivit, obitus enim illius manifestabit, an tarii laude dignus, nempe si filios morigeratos reliquetit. Nam in filiis bonis, vel imi ob nex malis constat an patens bonus, vel malus

suetitilro 3 i. -nem hominem in iura ire miata enim sani infidia dolos. vi εμ poteris sincet Ealiquem admittere, ius ingressus domui patet exitium. Ves 31. Sicus emine rusant praeuia a foete ii , cte. Quemadmodum ebrii secti dos cra- PDix exhalant anhelitus: ita corda superbo a tam sit ibi sunt. N iniusta. Et queli modum perdices, coli bae,&alia Euiusmodi . iatilia, quibus veliatores nuntiat ad alias eiusdem generis aues capiendas, inducuntur in ca Dcam, aut in retia: & videntur eo delatae cum cari is simpliciter δε siae dolo, ac proinde ei undem infortunii part cipes t eum tamen secussit. ει quod Olii si iam videtur, artifieium fit, de dolus, ita supcibi impij, ac dolos homines

ad Ecclesiasticum. Glit XII.

amicitiam simulant, & ex aerumtus tuis dolorem : interim tamen sicut prost actor . seu i peculator, vident . & rident tuam calamitatem. Vnde strictum gerendum exa- strictura de

men eorum , quos ad tuam recipis coiisuetu- eo neu Bona enim in masa errem. ιt initiis coam

diatis . c. A butens humanitate,& sina plicita- su inem. te tua, quae iacis, aut dicis in peiore in partem addueit: in laudabilibus eligibilibusque maculam Uelle assi abit. Ex Graeco, olet iustas actiones obloquendo, de iniquas tale calumniando. f. 3 . . stantilla una augetur stuis: ct ab uno Mosaueiu an Mi. seia finguinis profusio procedit: honis vero peccator angusti, seu aliena: vitae insolari Apte dolosus caror appellasar. Nam dolis agnatum ingenium in omnia crimina facile prolabitur.JHers. s. Attende tibia pestifera, Graecξ. fo, malitioso, nocciit e t fabricat enim da , ne forte imiacia Iuper te si annati nem, vituperium, infamiam in perpetuum , scu qua infamia semper ab aliis irrideatis. f,6. Admitte ad te allem; eram. Ad tuum

consortium admitte eum, qui a vera religione est alienus: o subuerat ire in turbine, seu, instar tui binis, te conturbabit. Graecἡ, in turbis te subuertes, quas contra te concitabit: ctabatu- bιι te a tuis propriis , te tuis possessionibus eruet. Si e Tigurina.

0 eos: Sirachele Urnam, alia beneficia iustis potitu, quam impiis tr

flamnio cauendosque inimicos, qui etiam reconciliati, amicitiam simul M.

I bene seceri; scito cui seceris, Ac etit gratia in bonis tuis multa. 2. Benefac iusto, Ec inuenies retributionem magnam: de

si non ab ipso. certe a Domino. . Non est enim ei bene qui assiduus est in malis, & eleemosynas non danti: quoniam MAltissimus odio habet peccatores. dc misertus est poenitentibus. q. Da misericordi, dc ne suscipias peccatoremide impiis de pecc. atoribus reddet vindictam , cultodiens eos in diem vindicta . s. Da bono, de non receperis peccatorem. 6. Benefac hu mili, de non dederis impio: prohibe panes illi dari, ne in ipsis potentior te sit. 7. nam duplicia mala inuenies in omnibus bonis, quaecumque seceris illi: quoniam de Altissimus odio habet peccatotes, de impiis reddet vindictam. 8. Non agnoscetur in bonis amicus , de non abscondetur in malis inimicus. 9. In bonis viri inimici illius in tristitia: de in malitia illius, amicus agnitus est. iv. Noni credas inimico tuo in aeternum i sicut enim aetamentum aeruginat nequitia illius: ii. dc si humiliatus vadat curuus, adiice animum tuum, de custodi te ab illo. ii. Non statuas illum penes te, nec sedeat ad dexteram tuam, ne fortaconuersus in locum tuum, inquirat cathedram tuam: de in nouissimo agnoscas verba mea, de in sermonibus meis stimuleris. i 3. Quis miserebitur incantatori a serpente percusso, de omnibus , qui appropiant bestiis 3 de sic qui comi latur cum vito iniquo, de obuolutus est in peccatis eius. rq. Vna hora tecumrermanebit; si autem declinaueris, non supportabit. 1 F. In labiis suis indulcat P. t. ac Escuar o Menara .mas. Scrip .iom.n Dd inimicus

SEARCH

MENU NAVIGATION