장음표시 사용
221쪽
αio Liber Q. Commentari j Literales & Morales,
inimicus: M in corde suo insidiatur ut subuertat te in foveam. in. In oculis sul, lactyniatur inimicus : oc ii inuenerit tempus, non satiabitur sanguine: i 7. Msi incurrerint tibi mala, inuenies cum illic priorem. 38. in oculis suis lacrymatur inimicus , dc quasi adiuuans suffodiet. plantas tuas. 39. Caput suum mouebit , de plaudet manu , tasuum.
multa susurrans commutabit vultum
Vide cui cles, quantum indigeat, quae personae conditio, dcc. vlli ra- litas ratione tegatur, & vi liberalitati tuae sit gratia quod tunc accidit, cum res prout decet, Liberalitas fit, & iuxta rationis praescriptum. saepe lias se ingi t - beralitas inerata, Deo prodigalitas est.J fac
nit Sapiens , eleemo am in nimia , quantita- Eleemose te ellie gerendam , siquidem ex eius subtusio impius potentior esset euasurus. tem porum malitia , aptius inopiam dixerim quando quis eleemos, natius dicitur , cum operiscustulum panis impendit ses . Alim .i' licia mala Du- Deo p Iliquo nulla de teste cunctatio aut dubitatio : inu nus retri utionem '; etsmnia certe a Domino, qui tua in Pauperemulacra recipit.
vers. Non fleuim bene es, asilvis estium is , M. Benesae iusto, non autem Peccatori , quia non bene, imo pessime erit et , qui assidue peccat, delictum amat , & idedi ei ligit pinnitentiam, eleemoirnam , ita se ad Poenitentiam diiboliat . & peccata redim at.
ciir tali homini beneficies, qui sibi, Deo, aliisque pessime facit Cur des elaemi si iram ei, qui aliis illam abnegat, nec curat illam elargiendo iuxta suam exilitatem sua e ccata re frium expiare 3 Non prohibet Sapiens misericor Thiata ' dimnii maluim,c imi euera inalget ; sed docet
noti' eous . e conserendum beneficium lius biium, tendum reo & liberale in peccatorem lssaa est. s.6. Benefac humili , ct non dedou impio, . Eleemosynam conset abiecto, illicto, indigenti : non conseras impio superbo ', ne auctus , aut ditatus beneficio tuo , illo contra te
utatur , t ei. si ius potentior. ' Suppo-plicia seu multiplicia mala ex tua eleemosyna impiis collata oouenient. Perdes enim , quod
das,ei,cui das, nocebis,& periculum creabis tibi , ct in malo iuvabis , ac roborabis ini pium. quem Deus odio habet, e loco beneficii reddet
applicium. H. s. siccior ire bonis initur, id est, in prosi eris. Nam omne a promiscue tuite tibi adulati tr. singunt amicos. Et nouaue es rivis verus a in malis mi niciis, s te in aduersis , quis sit imita cmicus,non latebit, nam iste deieret. Soli amici persi istent. 8, verus amicus futile Probatur, notiae qui te in calamitate non .lcier. J iit. Uers.9. In bonis in prosperitate viri, immici 2. eii intri stiria. Nam cum res secundas inimi- I 'corum vident, inuidia tabcscunt. Ei in masti au. In rebus aduersi, vera ostenditur amicitia. Verus enim amicus amico Vers. . Ga mi Dicoras. 2 fuscipias, liniri, protegas peccatorem : ct impi i Er peccarmi reddes vindictam. Particula ei es utic exegetica
idem ae. Vitia. Ac ii diceret : Ne des impio, si noris abusurum. vel ingratum fore benescio, vel in sua nequitia hac via fouendum. Q ua huiusmodi impiis pro beneficio viii dictam, de supplicium redditi custodiens eos indum tantata.
seu eos tantisper vivere sinens, donec poetiae statutum tempus aduenerit. vers. s. Da bono, o ne receperis peccatorem.
Idem , quod superiori mers. dixit , inculcat. Vnde operae pretium erit , hane doctrinam uberitis exponere. amnibus omni tib egentibus etiam impiis succurrendum este in necessitatibus, patet ex generali praecepto Motitatis proximi , & ad Gω.6. o. Caeteris autem paribus Praestat piis eleemosynam impendere ob da-plex inde cosurgens metitum ex duplici titulo, ieu motivo propter quod illis datur. Primb. quia creaturae Dei sunt, quae egent ope tua: secundo quia fetui ac filii Dei sunt. Cum in im
Negare im-piis non nisi primus tutatius reperiatur. CGp ς:ςm tb impiis aliquando corporalem negare ele
tibialem cleemosynam spiritualem prae- udo lai , cum ex abnegatione illa , si eausam
in utraque fortuna ad aerescit.
versio. i i. Non credas Mamico tuo in aere m. - , etialias reconciliatus tibi videatur, de amicitiam sinu let. Sunt enim aer tantum gurar ma. ιιιuillitis. . rainenta sunt vasa ex aere, xiugii rant, cum rubiginem quandam comi hem. svires cunt. Ita iii amicitia simulata aedidit : iterum ostentiones de Odia acut aerugo in aeramento, pullul. mi, quam iis bene tectauio, ac perpolitum ell. videatiar. ' fiat 'ndis ad vas simulataeainicitiae, ito videbis id aerugine ple Q 'nutii J L si lia ius uadas cura. animiam tu . Erc leui te abi . Et licet eum tibi
subiviis in.& quasi siti plicem aspexeris animo
stati te, illi non credere. 7 si 1. Non statui illum penes te,cte. Ne illum penes te statuas, ne comi erius insurgat contra te, tEque deiiciens, locum tuum occupet, in eoque consistat. Nec sedeat ad dexteram tuam, ne conuersus in te e cathedra tua te conturbet, eamque siliis occupet. ' Monemur, ne inimicum etiamsainicitiam simulet, hono- mali is a
xis consertem faciamus : quia nobis P gradu cum simulo,
exclusis, solus eum curabit obtiner . J titu b, soli initi sum agnoscas verba mra, ct in sermonibus meis non admi si id mis. Tandem comperias, me tibi siliit e tati dedisse consilium ac crucieris, & doleas, quod monitis meis fidem non adtribuetis. c. s. iculi miserebini in ea tarma serpenire percisso, Ni semper in cantatori nemo miseretur . si ab illis mordeatur, quia illos quaerit,& volens tractat : ita qui moniti , ut perieula QM caueant, missericordiam non merentur, si aliquod incomita uin, lxiod caucri toti lcm,in excusat. mi currant. Certe qui monitus se ingerit perib letie ordia culo, ii excidat, misericordia dismis non erit. J nati Et sc qui commatur cum viro Durius, ct obuolatus
222쪽
e serpercitu Hvi, scii peccatis illius comi ctiale lux. Raro accidet , ut societatem eum in pio & eorum criminum non sis so-
ad Ecesesiasticum. C. ut XII L
tara decli inem, nos, parta . si excideri, a diui- tiis seu honoribus, non perseuerabit, ut habe-
tur in Graeco. Me si s. In Lotis suis ina cat i in m. duleia loquitur ad adulationem : cte e insidia . .cisubuertas te inf- , ut incidas tu laqueum, quem parauit. V. fi 6.i . In Mailis suu lao matur urimicis, quasi tuis e dolens mais: ct si inurui se .li nactus fierit opportunitatem , no alia urit ostilint tecum aget, nee desistet, a nec sanguinem tuum crudeliter esiderit. t s
qu diui ini sollia et mmas Dia . Graecε, pro se satis . habet, in Fictis lacrymis, secompassione ostentabit affectum, re simulans
te adiuuare, ut fueras aerumnam, te terardabit, .
& impediet, ne solatii, aut remedii iter aripias. ω i s. caput sum inviabit, ct pia urit m Mi M. qui gestus sunt exultantis : ct -ilia μώ-rans o insit vatum mon , garriens, εe sibi gratulans, tristitiae illius fictae petianam depo-
Ed et Sipiens , familiaritatem cum potentioribus, impiis caucudum r
vimcitiam inter moribus, in opibus par
Vi tetigerit picem inquinabitur ab ea: & qui communicaue rusuperbo,induet superbiam. α. Pondus super se tollet, qui honeitiori se communicat. Et ditiori te non socius suetis. 3. Quid communicabit cacabus ad ollam 3 quando enim sei colliserint, confringetur. q. Diues iniusth egit.& fremet:paui per autem laesus tacebit. F. Si largitus suetis assumet te: oc si: non habueris , derelinquet te. 6. Si habes, conuiuet tecum, & euacuabit te, Ne ipse non dolebit sit per te. 7. Si necessarius illi fueris, supplantabit te, de subridens spem dabit, narrans tibi bona, de dicet: Quid opus est tibii s. Et confundet te in cibi, si iis, donec te exinaniat bis, & tet: dc innouissimo deridebit ter repostea videns derelinquet te, Ec caput suum mouebit ad te.'. Humiliare Deo, oce mecha manus eius. io. Attende ne seductus in stultitiam humilietis. ii. Noli esse humilis in sapientia tua, ne humiliatus in sti illitiam seducaris. ia. Advocatus a potentiore discede: ex hoc enim magis te aduocabir. 3. Ne improbus sis, ne impingatis ita ne longEsis ab eo, ne eas in obliuionem. q. Ne retineas ex aequo loqui cum illo: nec credas multis verbis illius. ex munta enim loquelarentabit te, 5 subridens interrogabit te de absconditis tuis. I s. Immitis animus illius conseruabit verba tua: oc non parcet de malitia, id de vinculis, i 6. Cave tibi, de attende diligenter auditui tuo. qitoniam cum subiicisione tua ambula . 37. Audiens veris illa quasi in somnis vide, dc vigilabis. 13. Omni vita tua dilige Deum. de inuoca illum in salute tua. i9. Omne animal diligit simi Ie tibi: se de omnis homo proximum sibi. io. Omnis caro ad similem sibi coniungetur, Jc omnis homo simili sui sociabitur. 21. Si communicabit lupus agno aliquando, sic peccator iusto. 21. Quae communicatio sancto homini ad c nemi aut quae pari diuiti ad pauperemt 23. Venatio leonis, onager in cremo: sic α pascua diuitum sunt pauperes. Σ . Et scut abominatio est super humilitas: sic de execratio diuitis pauper. as. Diues commotus confirmatur ab amicis suis: humilis autem cum ceciderit .expelletur te a notis. 26. Diuiti decepto, multi recuperat res: locutus est superba, de iustificauerunt illum. 27. humilis deceptus est, insuper de arguitur, locutus est sensath, ec non est datus ei locus. 28. Diues locutus est, Momnes tacuerunt, de verbum illius usque ad nubes perducent. 29. Pauper locutus esta dicunt Quis est hic35c si offenderit subuertent illum. 3o. Bona est substantia, cui non est peccatum in conscientia:de nequissima paupertas in ore impii. t. Coehominis immutat faciem illius siue in bona,fiue in mala. ια. vestigium cordis boni, A faciem bonam dii scit E inuenies, de cum labore. P. t. δε Escobar G Mena ..isSS. Script. tum . Dd COM
223쪽
Lilar V. Commentari j Literales & Morales.
quis pidis conlaebi inficitur: sic '. ut supellat, aut impii consuetudi--l, eum delectatas, illius mores reseret I in Ledat pici eou. cum impio societas, quae picis similitudine de
communicat. Qui ditiori, potentiori, nobiliori adhaeret, ut cum eo ineat similiaritatem, molesta grauainina si bit. Et alti Hie MIMimf-ris, ob eandem rationem, de qua statim. s. ama eo u nicvit cacabio ad oram'cte. madmodum olla fictilis nimium aereo cacabo .icina suile si angitur: sie diuiti aer tenti si nimium inops, vel tenuis haeresseat, haud Pinpet Messi incolumis diu permanebit. ' Pares eum pa- ...' pacificam , amicam ineunt societatem:
zmutui non ut amicus, sed o famulusiaci tui. ailboatiir.J Cum iniuriam diues aliis intulit, fremitum edit, quali ipse fuerit affectus iniuria. per inuem ta vel E, tace lut , nee audebit de proprio dolore gemitum elicere.. Vers. s. Si largitius uris. assumet te. Si muneribus eum donaueris, ad suam amicitiam te alis liciet. Si non habuou ci doliare possis, illico te repellet. Vers. 6. Si habes, mi ut teci . seu conuiuuabitur, ct e citabit te, tuas paulatim opes absumet. Et ipse noti dolebit supcr te, tibi compatiens, quod tua prodasas existimans, sibi eum honorem deberi, illaique delicias, quas ei ap- idquid ponis tuas opes exhauriens. ' Proiecit, si hin,' ' cum equite contrabat familiaritatem,
i r is T quidquid ei impenderit, non accipiet ut do
non ut donum, sed exiget ut tributumqtimn tecipi- necessan uia fueras i tua opus ha-- si quasi buerit obera. se planiabitu, seu verbis blandis,
2 hilari te decipiet. Ei se ipem dabis,
enumerans beneficia, quae paratus est in te conferre. Et dicet. Θ avus ist ibit Prie qiud Issueris a pararo donare. s. s. DOUuadrile Dici suis. Adeo te oppi par E conuiuio aliquo excipiet, ut pudeat te tenuis apparatus tui, atque ideo illum reinuitatis multo plura prodigo, quam prodeserat Donec tu mina bu, aut ire, secundo vel tertio conuiuio a te illi apparato. Et in simo dola At te. postea vident derelinquet te, O capiasum mel ii ad te aesidictitet: Et stularum hominem, qui mecum de lautitiis con
,, . ut ςndς ς voluit. Quidquid exiguum licet po
d. . tantior infirmium dat, census perpetui in- ται in m star, perpetuam reddituum solutionem fi
solatio m. supplicein te Deo exhibe. & de illius notiti, manu bona expecta, quam de manu diuitis. ieitiam Dominus, qui te qui tua non et si aliquando ex suum ali quaelitaed te tuum ambit in paupere a te subleuando,
ditare ideo gerit . ut te spiritualibus, ct temnorariis, g - ii a Liali item conserant in diuitiis a uiuentem Matus ecticiat.
Ex isi a Versio. Attendi, ne uam, seu lactatus o
na spe promi librum diuitis in huiusmodi lial
tu . hi illem, deiiciaris gradu tuo , tuis se lieris sortianis. Satius erit Deo opes in pauperibus ina iidere, quam colendis diuiti s in
gratis insumere.' fit. Nui esse Lonsu in Sa retia tua, ne humillim in idi uia sedi eam Noli esse abiecti vel pusilli animi viniaculain sapientia tuae impingas, Dequentando potentiorum conset tia, de alia stulta gerendo, quae nosti re die Ἀ-tioni repugnare, Vos i i. Ad cam a parentis e. d sciae, re-λge illo ire, de cum tueris, paucis te expedi. Exi emis magis te aduocabit, maiorem in eo te adii orandi excitabis auectum.
Vers. 13. N. impro sis, seu importunus, ne impingam, ne eliciaris, ne extrudaris: st Dur si ab eo, non tamen ab eo nimisim elon geris,ue ei in Miuionem. Nam si infrequens nimium sis, tui obluiliscetur. 1 . Ne retimas ex aqua se cum ita ne audeas, cum principe agere, & loqui tanquam aequalis ; vel ne diu moreris illum leti nens, de ab alii, impediens negotiis, allo uendo illum quas aequalis, aut multum familiaris: nec credas mollis G bis issim . blandis scilicet, humanisque sermoniblis; ex multa enim lora ta tentabis it.'sia rid ni inre oras is te de ab- sana iovit, ut secreta elieiat. Ex ni iacum proceribus comaei satione nunquam non incommoda oriuntur. J tinione si ne sis. I utis animis alio conseritant et in i ba tua , illius animus imini sericors verba tua
perpendet, de ex illis suspiciones, quas de te Dabet, fouebit: reet de malitia, o divino iis, de non abstinebit tibi male facete, dein carcerem etiam ae vincula detrudere. s. 16. ct attenuerili gemeras.
Atm tiis, quid audias, quid scili et princeps
Pris, tibi cave, illi esto similis, qui in somnis videt et aue aliquod malum, aut periculum, ideoque somnum statim discutit. Liceat vulgariter exponere : c-o qmen incno e su e Ῥι ad D. 3 alter o a is erra. νιν sis in isitatim dilire Deum, ct in scaeum in saliae tua , ut ab eo silus tibi contingat.' ut te ab huiusmodi periculis auertat. Operae pretium est, eum, qui in aula diuersatur, i . taquenti orationi studium adhibere .ut ab agnatis a petieui aulae perieulis a Numine eripiatur. J Mix sHersi'. Omis Dirius es , leo
cum leone, tygris cum tygride commoratur, oues eum ovibus pacifice degunt, Se lupi consortium sol idolosae fugitant. Susto M- - - .im maximum sibi. vulgaris vulgata, eques equiti . ik- ---- haeret. Fuge igitur cum proceribus ini
re amicitiam . si vul Diem pertines ditio-
nem. Inter similes enim inita amicitia pers- id viiiii l . ter simile
versio. Omnu caro, omne an ad M
224쪽
ud Ecclesiasticum. Cispi a IV.
Milo . urbientiores declitransversi bitur cum reni aliquem lapso, uota desunt te peratorer. - ualibus. Profecto ii quodlibet animal nuisei licet illum tueantur, & verba ad borium NM Mix libri sia et speciei animanti haerescit: homo suae heciei hominibun adhaereat. Annon princeps isti, homo est eius dein speeiei, ac vul ris i CertἡMisi hecia principes quodaminodo videntur a communi se humana specie longε recedere, novamque anis 'inanti uiri speciem constituere let eos. 1 i. Si e ninini diis lori ' -- do: Apocaustri v. Quemadmodulii lupo &Vno non est amicitia, aut societas: ita nec iustis, ac peccatoribus. Particula Si negationibus iisquenter in Scriptura seruit.
et . GraecE, Pae coim uiuam hyrena ad ca- m, hoc sensu: ut i quit e se communicatio hyox cum cane, cum lint non solum diuersi
Tenetis alii initarat sed inter se inimica: ita inter pauperi infestum & ipsum pauperemi As eise non potest. Noster autem Interpres ram labit uati, sed adita, restes ieeoni unicatio hominis sancti cum cavae in id est,cum immundo, iniquo implo. vic ei iustus sagitati pi, consortium , si a morsu ei agnato velit elle icturus. rerox est canis, pron coi dubio mordebit. JAM quae para diuitiis p Perem, quae communitatio, quae societas apta a paupere eum diuite instituetur, quae patueri
Don rectuat in damnum Vc . 13. onager in eremo: m.
sicut leones in desertis montibus asinos illia inres venantur, & illis Dicuntur : se diuites Pauperes deuoranti. Etsicin ala naria e Ve M humilia uis . Queniadmoduni superbus humilitatem odit, sic diues paupertat ira.
s. i . Di ars e motus confirmatur ab amicis Fluctuans, aut ivitatis diues ab amicisciis eonsilio.& auxilio iuuat tir, ne cor uat. Paa-
vel abiectus etiam post casum vel a notis, uuiis,' ptopinquis expelletur, seu amplias concula itur, vidit scilior sit E sit surrectio. Vulganter exponam i a il
et V . 16. x . Diiuiti decepto multi recuperatores,
Diuite stultum aliquid locuto, vel in err qui sei licet illum tueantur, & verba ad borium sensim traham. Homiti de elim est, in Uer a tur, cte. Contra vero accidit pauperi. Si de plus in sermone aliquatulo vel parum abe rat, corripitur acriter: s sapienter locittitur, leuientia illius , cumstis repellitur,& stulta reputatur. Diues loci tme,st, ct omnes ta arauit, quas ostentantes, se auidE illius verba audire integi E assectare. Et verbis illius usqueat nubes perducent .Hispane. e Meu MA-cet ineptam protulerit sententiam. Pauper D cuim est, ct dicunt. O uti est et o sic narit
verbo cori eptionem lapiente , aut minus compte prolato, Subuertent i m.
ι; .so. Bona est substantia, cui non est peccati in cinscientia. a multa dixerat sapiens contra diuites, pro pauperibus, ne quis existimaret, diuitias esse malas, aut solam pauperi tem iustum ficere : docet,l iras esse diuitias, si conscientiam Deccati labe non maculant, & si bonis artibus sint acquisitae. Et myMFD pauperta in stre impii. Paupertas autem in ore impii solitentis linguam in oblocutiones, detracti nes, malediectiones tac res ne iniissima est, cumbolo externa desint, e internus fructus paupertatis , quae animum demi ilum facere debet.' Taxat natani mendicis obloquendi, inui- sub x et mutandi noledicendi consuetudii cra xim ςi p.s . xiii diuitibus negitur stipes. J uatuus. d. h. aliti, nutut facie i iii,s-- asiis iv via a. In facie enim imminent signa laetitiae,tristit ae verecundiae.& oro animidii positione in faeie apparent perturbationum notae iue ad hilaritatem, siue ad iiistitiain, siue bonum siue malum colorem inducendo. vn- Facies est de facies cordis apposite imaginem dixeris.j velut in a Ver . si .Vestigium cor faciem Hii 'di Ar inuenies, ct eam labore. Non sacit E inuenitur cor bonum in Sapientia inuestiganda occupatum & in meditatione diuin xum sis rum : de Dei es bona vegeta scilicet, & -- cruri, &-loribus agnatis ornata. Nam ibidium ne- ό.inio ini-quens, A meditatio assidua corporis est anti-
Si arido de tinguae L su, de vanitate, malitia auarisiae.
E Tvs vir, qui non est lapsus verbo ex ore suo, dc non est si iamulatus in tristitia delicti. E. Felix, qui non habuit animi sui tristitiam x non excidit a spe sua. 3. Viro cupido dc tenaci sin ratione est substitialia. & homini liuido ad quid aurum: q. Qui aceruat ex animo suo inius id aliis congregat de in bonis illius alius luxuriabitur.' s. Qui sibi nequam est, cui alii bonus erit Z & non iucundabitur in bonis suis. Qui sibi inuidet, nihil est illo nequius,le haec redditio est malitiae illius si ben Esecerit ignoranter, de non volens facit in nouissimo manifestat malitiam suam s. Nequam est oculus lividi: de auertens faciem suam, Se despiciens animam suam. '. insatiabilis oculus cupidi in parte iniquitatis r non satiabitur doli ea consolat arefaciens animam suam. io. Oculus malua ad mala: de non satiabi
225쪽
tur pane, sed indigens de in tristitia erit siffer mensam sitam. ii. Fili si habes,
Mnesac tecum, α Deo dignas oblationes otio. ra. Memor ino quoniam mors non tardat,& testamentum inferorum quia demonstratum est tibi: testamentum enim huius mundi, morte morietur. 13. Ante mortem benefac amico tuo, dc
secundum vires tuas exporrigens da pauperi. 1 . Non destauderis a die bono,& particula boni doni non te praetereat. is. Nonne aliis relinques dolores octa res tuos in diuisione sottis3 16. Da dc accipe, ciustifica animam tuam. 17. A te obitum tuum operare iustitiam: quoniam non est apud inferos inuenire cibum. I s. Omnis caro sicut foenum veterascet, de sicut solium fructi scans in arbore viridi. 39. Alia generantur, oc alia deiiciuntur: sic generatio carnis de sanguinis, alia finitur, & alia nascitur. 2o. Omne opus corruptibilem fine deficiet: de qui illud operatur, ibit cum illo. 2 r. Et omne opus electum iustificabitur: de qui operatur illud, honorabitur in illo. 22. Beatus vir, qui in sapientia morabitur, de qui in iustitia sua meditabitur. 5e in sensu cogitabit circumspectionem Dei. 23. Qui excogitat vias illius in corde suo,oc in absconditis suis intelligens, vadens post illam quasi inuestigator, ιι in viis illius consistens: et . qui respicit per fenestras illius, oc in ianuis illius audiens: as. qui requiescit iuxta domum illius, de in parietibus illius figens palum statuet casulam suam ad manus illius, de requiescent in casula illius bona per aeuum: Σs.' statuet filios sios sub tegmine illius, id sub ramis eius morabitur. 27. protegetur sub tegmine illius a seruore, de in gloria eius
ad victum .& decentiam , quomodo es oriam subucinet egestati Nulla auato iii est ani-Malomo circa proximum indigentem miseratio. J ERs. i. Teatin vir, qui non est: lammis Moreepua: non si seu non sentit conscientiae remor . sum ob delictum, quod hominem hilari animo esse non si-Agrim in Agnata enim semper est peccato tristi--eato in tia emortuae scili et animae luci .l Graece, de
numera namque peccata ex linguae immodera-
ex tiam ob huiusmodi ob eisiaenem loquelam ad-
missa peccata , vel ob huius vitae adi ierta Gmnex alta D , Graecὸ additur, qvie in D mino, supple, fixa est, a quo expe Ut in tura vita bonorum operum, & laborum sitorum
Σ. s. Viro pido, ct m ei, seu auaro si es diuitiae. ' Q artatim dUm-stia, & sine ullo usu eas possidet. J Eth minit dis ad aura ' Avaro homini ad quid si v rus non est. Porro aua. Disa te liuidus , siue inuidus vocitatur, quia uti aut inuiuet tom sibi, tam aliis usum peeuniae. vim est inalia praeter liuorem nullum alium inde siuetiim ca-a intex a m M inisse , seu a fraudat, detrahit genio, & appetitui suo initi
Et non Dw- nior in i ni, seis i semper enim timore assieitur, curis angitur circa opum a quisitionem, &augmentum.
Merem iis est nisi uisum. Ipsemet nolitiae ac peccato suo congruam irrogat poenam, seipsum velut sibi inuidens, macerans, & male tra Luas invictu, vestitit, &reliquis fame, siti, Digoreqtie conficiens te . sibi ipse tortor ' carnifex est sui ipsius auarus in praesentem auaritiae pinnam. J Etsi turiferiit , alicui casu, & is raramur, non ex animi sententia, nemvesens, seu inuitus facis. Et in mulsi , siue in fine heneficii inani sistas vi uiam suam, im5 plerumquε ante finem eam prodit, nee potest dissimultae. se malo animo iecisse, quod egit, potitus ut sit, qu m ut prost. Magna prorsus malitia auari, qui nunquam alij benefecit ex animoil animo.
Vers 8. Nequam est reiam ii A. malignus est auari oculus : O Merien faciem se . o is icior amnet scam. Auertit faciem ab inope, ne illius videat egestatem de dare eogatur: re despicit vitam suam , quam cibis Laudat, imo de medicamentis,si sumptuosi sint suturi. 8 Pondera illud : Et aut tuas Misis iis n, ne scilicet vi- deat egentem de succurrere es cogatur. Suppo- anit enim vel auarum admodam crudelem si vi- illim .idem disset pauperis miseriam mini E potuit te ma- succutiem
num contrahere. O tempora, ouando
sim oculis fidelium paupere, mi tui obitemn-
.- - ' ' λη ubore is auaro acceperunt, prodigE
talici, insumere. J ' PremE patieuum Iniuste. Au
.e- ritia enim plerumque cogit seu allicit auarum usE, ut vel iniuste acquirat, vel iniuste retineat auae Hir 'iii pio, & in pauperum leuamen saepἡ insimere tenebatur.
V. f. s. sibi nequam est, ein Hir boum eri IQui ut congreget opes, sibi abnegat necessariatur, de vix adest qui ei vel miserationis eroget eom xi vi, affectum. J imonia. Uers 9. Insatiabilis oeiam in idi is parile -- sinu m raris, id est, nulla parte lincti inique corrasi
quantumctimquὸ magna potest auarus animus expleri. Nec vel C expleretur, etsi toto mundo potiti contingeret, potiri infamis stis
magis accenderetur. har Atridi, donec cou-
δε--τ arefacti ammam sam, donec seipsum auxit s
226쪽
anxiis curta . Ad istudiis prorsus exhauriat ani- murri, totus ieeontabescat. GraecE, A rari
' i Netur parte. appetit toti diuitia- Euo existimo nec toto acquinto eius li-
, .lo Ocutio malus admia, perii et aaiam intentio ad praui studia perpetuo vergit, quibus de nouo opes valeat augere: ct nonsat itur pane. sed σin in stitia erit supere meus Mn stram. Semper egebit, nolens sibi ex cori opibus succut rere : & etiam in mensati a se sane citiare non audebit, imo dolebit, exiguus cibus in mensa exhibeatur. initio' Crudele vitium, quod cogit suum ali claui a, diu, in mediisdivitiis egere, in meo iri cibo apposi- ieiunate.J Vir ii. habes, ne se tecum. Si diui- rossides, illis ad tuum utere commodum. Do digitio oblationes ager. Non vi auarus Camegit, qui deterrima obtulit. Deo osset in I : ere, in Templo; in hunc enim viam con- rem macellae sunt tibia I eo opes. D οι--εti Deo clario iei. Nee enim digna est Deo oblatio diui- φνα iii, qui pauperi dat teruntium, aut Panis iiii- stultarii. Eleemos,na gerenda est iuxta dantis Posiibilitatem, & iuxta Dei dignitatem in pau-Pcre accipientis l
I, cito morieris. Vt quid ergo accumulis in immensum opes , de intinas ait cruas, quasi semper, aut diuitissime esses victurus meurtim insererum eu Dei dispositio. siue decretum de omnium morte, te ad inseros d scensu,
saltem ad limbum patium. Intelligit de iis, qui vixerantia illud tempus. de usque ad Christum Victori erant quia est tibi is est, memento etiam quod monticata, seu mani stata est tibi haee communis Dei dispositio tum ex
nibus hominibus, ic a saecula vi Graecus addit initio mundi hucusque in iolabilit robseruatum. Et verba teli cuti, vel decreti sint : Morte mori se omnis Adae filius. Vers. 13. Ante mortem igitur necessariam cunctis, seu pauperi, 'lii amicus fidus ei succurrentis est : oe secumiam vires tuo expum ei brachium, manum aperietis, da
fraudes reseu priues laeto ac iucundo die conui vij, vel f iti, vel amoeno tempore vitae tuae: OParricida lani mu te moereat ere a Deo concellis. GraecE, stari de Mois boni, seu pute, seu portione tibi aded desiderata, iam tandem accepta utere de scuere. V s. ι Nonne liti relinques dolores, ct Iib res tuos hi diuiser essetis ' Cur enim patieris relinqui opestitas tanto labore partas haeredibiis illidendas, de quibus tibi non constit,an suturi ingrati,an illis bene sint usuri. Apposite diuitias vocitauit dolores, labores. Q a cum do-
C tota de labore acquiruntur , de cum dolore deloi labor. labore conseruantur inutiles. Vntiauato diuiatiae procul dubio diuitiae non sum, sed solummodo dolor, de labor.J Vt G. 6. D urgEstis, maximὸ pauperibus. Et ara ire, nam si dederis, vicissim plura a Dei in iis centus ina manu accipies. Di state Ar
ad Ecclesiasticulit. Caput a IV.
dabitur vobis. idem profecto est, pauperi dare, quoa de a Deo id quod das . cum scenore accipere. N qui miseretur paveris . faene at i
Luc. 6 ,s. Eri istisica animam tria: n, per et emo- pis. lynam compara, vel alige tibi iustitiae meritum, te a peccatis, de poenis dubitis expurga.
et erifi7. Ante obitum tiatim Ferare iustitiam,
seu omne genus boni operis,eseemosyliam se licet, quae in Scriptura Iustitia appellatur V. Liii. V. 'Di tersit, dedit pauperibiti. a. titiae , vitiis si ultam Muli. si elemosynae vic Quis omni
tus omni uio virtutum contineat persectionem. ututi-
Vnde in die nouissima Dominus de sola elee in is incisina g ret examen, quas omnibus aliis vir- P . . .
tutibus abundanimi se olfendat, qui eleemosy- uti etin x virtute nitet .l LUI om non est apud inferas inuerire cibum. Quasi diu vivis, bonis non insistis operibus, poli mortem non est ampluis meritis augendi iocus. Vt congruat lixe sententia eum Christi Domini monito I . 7. 17. Operamin. i noli cibum qui perit, sed qui ex Het
V si R. i9. Omnis earo sicut fanum vetera et, 3. O stetit foliam se ii cani in albore viridi, foeni , oi d. in morem leui flatu vita humana naarcescit, δ: breuitate. sicut folium excidit. Fructificans dicitur so
liunt, ipsa enim solia partus quidam sunt, de
tu , si egeae, o contiosa Pisis hominii inscilicet, alia finitur. ct alia nasiitur. ' sed foeni aesoliorum in morem nascimur, illico inori- iloiuu istae
Wrsio. Omne opus corruptitae infine d Misi, φψi, nuo . Omne opus putrescens, deficiens, de marcori obnoxium tandem tu rit,& soliti tur: quemadmosum etiam operis illius arifex interit. V s. 1i. Et omne opis elefium iustifica bilin, . Oileia ii ista de substa iusta declarabuntur elle in hae vita, Ne in extremi, iudicio, Se auctor hu-liis nodi operum a Deo propter illa honorem ac praemium recipiet. Vos 2 i. 2ι. 1 .as. Masus vir, p i in Sapientia 4. morabitur. iiii Sapies erit ad haec intelligenda: ct si lim ui in tu illam auabitur, iusnfucν uisu ci cum eo ionem Dei. teu mente assiduε voLiet, Deum omnia circumspicere , ac contemplari. Nam qui vii racem iidem Dei immensitatis Qui Deum sotiet, diisello a daemone allicietur, ut in Dei sibi praesen- conii ectii delinquere audeat.JQui excogitas vias ita Di corde suo. ct in abscondito fias intia gens:
qui Dei perpendit mente iudicia, & occultissi- illiei uimina illius arcana, vadens pos i iam quasi inuestigator, vestigia persequens, de Sapientiam, quam requirit, inueniens: Vbi re Iicit per fenestras illius, ct in lautiis illius duus. Cum scilicet ad sapientiae aedes peruenerit, de soles ae senestras clausas inuenerit: per rimas senestrarum, ac portarum introspiciet, de ad audiendum aures applicabit,prae desiderio perueni di ad Sapientiam . quae intus latet. uiescit iaci ta D moin istius. O in parietibus lilius Mens prim , ut de illo tabernaculum suspendat: arm e caseuda suam ad manus it s. requiescemi in casula istius bona per auum, seu bora aeternam duratura. is .i . sutura sitioisisti sub tegmine imus, ct shb ra iis eius in Mitur. is umbraculis ar- 'borum metaphora des impia. praegerinstat gurane idius a seruare solis. ab aestu. Et ire ortis eius requii siet. Arbor enim haec si is soliis storibus, ac Ductibus ei decus,ac gloriam asseret.
227쪽
Liber V. Commentarij Literales oc Morales,
Timoris Dei, seu Sapientiae coelestis fructi Sapiens enuntiat, quam in nostra liberi arbitri inesse potestate demonstrat.
Vi timet Deum, taciet bona: ec qui continens est: iustitiae, . apprehendet illam. 2. & obviabit illi quasii mater lionoti , cata, de quasi mulier a virginitate suscipiet illum. 3. Cibabit' illum pane vitae dc intellectus, de aqua sapientiae salutaris po-i tabit illum:de firmabit ut in illo, de non flectetur. - ω conti i nebit illum,de non confundetur: de exaltabit illum apud pro-:ximos suos: s. dc in medio Ecclesiae aperiet os cius, de adimplebit illum spiritu Sapientiae de intellectus, de stola gloriae vestiet illum 6. Iucunditatem de exultationem thesaurizabit super illum, de nomine aeterno hereditabit illum. 7. Homines stulti non apprehendent ill am, dc homines sensati obviabunt illi, homines stulti non videbunt eam i longE enim abest a superbia de dolo. 8. Viri mendaces non erunt illius memores: de viri vel ac inuenientur in illa, id successum habebunt usque ad inspectionem Dei. 9. Non cit speciosa laus in ore peccatoris: io. quoniam a Deo prosecta est sapientia : sapientiae enim Dei astabit laus, Sc in ore fideli abundabit, de Dominator dabit eam
illi. ii. Non dixeris Per Deum abes , quae enim odit ne seceris. 12. Non dicas: Ille me implanavit: non enim necessari j sunt ei homines imp ij. 13. Omnec eo a mentum erroris Odit Dominus de non erit amabile timentibus eum. Iq. Deus ab initio constituit hominent,de reliquit illum inmahu consilii sui. as. Adiecit mandata dc praecepta sita e 16. si volueris mandata seruare, conservabunt te, ec in perpetuum fidem placitam facere. 17. Apposuit tibi aquam de ignem: ad quod volucris, porrige manum tuam. 13. Ante hominem vita de mors, bonum 5 m luna : quod placuerit ei doitur illi : i'. quoniam multa sapientia Dei, ec sortis inpotentia, videns omnes sine inter millione. zo Oculi Domini ad timentes eum, oc ipse agnoscit omnem operam hominis. 2 i. Nemini mandauit impi E agere , de nemini dedit spatium peccandi: 22. non enim concupiscit multitudinem filiorum infid Ilum,ic inutilium.
i obseruationem. Et qui cinis ens
est iustitiae, Vprehendo illam. GrincE, qui 'Di est iustitia. sue qui iustiis est, qui studios δ obseruat mandata, Sapientiam coelestem consequetur. VB si. Et ob biis illi qua innuerho stificata,
erit illi quasi sponsa praecipua, quae est mater familias: olim enim plures uxores licebat habere, in notitier a virginitate seu cipio En siue illi in coniugium quas virgo ducta apta
Citabit i n pararita. O hue ectus. Ex Grat γ, cibos minutim concidendo more nutricis, dc in os inserendo ministrabit ei etiabum vitam, de Sapi tiam asseremeiti. Et a M' Wria Sapient Ialutarii orabiti gum. Salutaris qui- .Qhu' .s '-s picntia mundi, quae saluti ani-- mi ossicit. J Dp abituris: ita. O non Aetur. Cibo illo ae potu conficinatus ad malum, scuia piacula non declinabit. ' Timor enim Dei Tunm c testis Sapientia, panis instar, cor homi ni, eonfirmat vi ros stat iniustiti l eoinii GVγέ. . Ea coi tinebit ita-, ct Gu c ii iactur, sulciet illum, ne in aliquod malum ruat, quod illi dedecus aiserat. ' Omne enim crimen de- Omne decore asscici peccatorem .l D exactabit illi m
apta proximos vis, omnibus cni iustus Pla x, Dee Minu& vittiis semper in honore habetur. Ex Gra: co, Et exaltabit ita se praF, exi suos. Eum Iuliam οπι- namque , qui virtute eminet , omnes nobis adm uni superiorem reputamus, de non externam sol im, sed de internam reuerentiam ex- reuerenatu. hibemus. JVos Et in medio Ecclis aperiet os erim, ut populum edoceat, & Ecclesiae Doctor existat. Iustus enim omnis Doctor est ii non verbo, Plobi molis moribus quidem. Probi enim mores vocalesu in lassu
sunt ad persuadelidum. J Et adimplatur istiniri Sapientia, ct inter ius, ct si simis et si ii 'itam, iligentem ei gloriam, & funae celebrita
tem conciliando. s. s. nuditarem, ct exultatione
etabit super issum, σα copiosum gaudium adii istar thesauri coaceruabit super illum, facietque
228쪽
vx perennem minouam. intermori x tam quasi hereditatem corii equatur. ' Ti Domini austerus non est, sed blandus, sed
Aiacis, siquidem timens Deum iucunditatis, de
erili, uliationis thesauro potiturqvim mers . Homines flesti se apprehendera imis. Peccatores Sipientiam veram minime postidebunt. Et homines sensat bulabunt illi. O bibat auri
illatii habebunt qui sensu ad Deum timendum Pollent. Homine pulti nou via unt eam. Long ὸemmas a superbia. or dolo. Apte superbia ilibuitiit stulto; stultus enim valde est, qui cinis cum sit, putet aliquid polle in fragilitati,
humanae cinere inelse, unde vanitas excitetur.
nee in memoriam sapientiam afferent longi in si ne ab eis dissitam,& viri, et aces inuenientur
in illinii ab illa,quae quidem corda apta quaericini sedem statuat. Et successum habebunt, seu proficient, oue ad in pectianem Dei , donee Deum facie ad leni aspiciam. V f. s. io. Non est jecio a laus in ore yeccato. Hi, cte. Neuio rite potest, aut debellaudare, vel praedicate sapientiam, nisi mi istis, doctus,
. inspiratus a Deo. Deus autem Ordinarie liori mittit, nee docet peccatores. Ergo hi non . bent eam praedicare, hixta illi id. Prou. 16. .
Maecius est in ora δε-- parabola. Ei, qui Sa-Piens a Deo est, eompetit octieiuni laudandi: copiose de eloquenter laudabit Sapientiam is, qui Sapiens est a Deo, quippe qui iem non ignotam celebrat; & , Deo accipiet sapientiae' elogia, ut pro dignitate illam commendet. a aut . quae a ' Laus, quae , Deo non accipitur, ut pro me- ritis cuique reddatur, vera laus non est, sed ob lux no dixeris: Per Deum ab st. Petia sed adu- Deum stat, quominus probus sim & Sapiens.
i. xv in. . iis odit, ne e s. Deus odit insipientiam, & ccatum : si autem peccatum amas, quod Deus odit, Sapientiam a Deo non aste- queris. Vnde excusatio tua non erit idonea. V o i i. Non dicas: De me implana iit,decepit,
cte. Liptote, vel Miosis est. Ac si diceret, adeo Deo necessarii non sunt, aut optabiles impiu, ut etiam illos oderit, de admodum adueri turi . V. s. a . . Omne execramentum erroris odis Da monis. Peccatum Dei cultoribus non probabiit, sed odio habebitur. Debet enim iu-
ad Ecclesiasticu in. Cispis X VI
stus capitali odio inserem crimen, quod neu, Dei amima
execratur. Amicus enim Dei veluti Deus alter. Jvers. i . Deos ab initio consums h nem, seii creauit: σ reliquit itam in manu consili sui, illi Deo est invia liberum sui arbitrium dedit. V fm. 1 Adiecit Misara, ct raceptas ct, fatus , Lx ligno sicismia bovi s mali ne come . .
Gen. 3. Si volturia mandarasera ire, conso arrabimi
te, si volueris pertub ieruare fidem i eo pla- ὸ
citatri, eius irae scripta clistodiens: haec tua si- potire.
delitas vicissim perpetuo te teritabit. Hae duae Haec sibi
act oties se mutuo respondent: serua, & serua seberis. Serua mandata, & ab ipsa mandatorum obseruatione seruabetis ab omni securus in- de .eniabetis commodo. Qua nulla tibi nocebit aduersias, si unco. M
nulla tibi dominetur iniquitas.ls f i . Apposuit tibi aquam . cst ignem, ste. Bonum,& malum; vitam & mortem tibi obiecit, ut eligeres: ad te spectat decernere, quid sieeligendum, an satius sit, te in hoc selic. statu
conseruare innocentiae, nee te iselum, sed etiam posteros tuos: an te, ac posteros tuos in duplicem interitum animi Ne corporis .ic turbarer Enaquam & ignem, vitam & mortem. Versi 8.i9. Ante hominem ergo vita mors. Non potuit certius ac clarius aduersiis Haereticos liberum arbitrium hominis depingi. st uiam ha Sapientia Dei, . Vt mirabis, sapientia Dei elucet in homine creando eum liberi arbitti j compotem: ita eius potentia in iis . qui a r a iustitiae via aberrant, puniendis . fulgurat. Neino ergo existimet posse se euadere potentissimi manus, ii ec illius oculos eludere. Deus entin perpetuo omnes videt, de quonamino id se exerant,com templatur. s. io. Ocidi Domni ad tioenies eam. ut illis niteat : ct ipse . oscit omnem operam hominis, an sit in eis rebitudo ε an iniquitas adiit Vc sii. 1 . Nemius Deus naandauit impie age re. . ' Et tamen est tanta hominum malitia, . Homi eave peccatis patrandis incumbant, & spatham vitae voluptatibus dedant, quasi praecepta pec- eatis o . candi accepit letir,& spatium vitae ad captandas ac si pece voluptates eis datum titillet. J mo eniis conca di haberent scis multitudinem Iutarum in Maiis , or invii P P um hum. ii id intestino odio pros. qititur peccatores. Q insapi rides appellauit. Peccator Neeatot ad enim ad nullum Dei ministerium est aptus lino nuit m H nullum hominum munus perfecte gerit. Vnde,
instar ligni vitis solum eum ad ignem aptum reperies .l t
osendis S meus, iusiliis impiis non esse iamdum: iustam Dei vindictam is ini pio describit: eximiam Dei sapientiam in uniuersid usitione Liudibus egere.
I E iueiindetis in filiis impiis, si multiplicentur nec oblectetis su
per ipsos, si non est timor Dei in illis. 2. Non credas vitae illorum. 5c ne respexeris in labores corum. 3. Melior est cnim unus timens Deum, quam mille filii impii. q. Et vitae est in ora sine filiis, quam relicquere filios impios. Ab uno sensato inhabitabitur patria, Tribus impiorum deseretur. 6. Multa talia vidit oculus meus, de sortiora ho- P. Ant. de Escuaror Meia .iu SS. Script. ram. V. sic tum
229쪽
rum audiuit auris mea. 7. In Synagoga peccantium exardebit ignis, x in gente incredibili exardescet irα 8. Non exorauerunt pro peccatis suis antiqui gigantes, qui destructi sunt confidentes suae virtuti: 9. & non pepercit peregrinationi Lot, & execratus est eos prae superbia verbi illorum, i . Non misertus est illis, gentem totam perdens, de extollentem se in peccatis suis. I I. Et sicut sexcenta millia peditum, qui congregati sunt in duritia cordis sui: & si unus fuisset certae tus, mirum, si fuisset immunis. 32. Misericordia enim & ira est cum illo. Potens exoratio, & effundens iram: I3. secundum misericordiam suam, sic correptio illius hominem secunddin opera sua iudicat. i . Non cifugiet in rapina peccator , dc non rerat dabit sufferentia misericordiam facientis. 1 F. Omnis miserico dia faciet locum unicuique secundum meritum operum suorum. M secundum intellectum peregrinationis ipsius. 16. Non dicas: A Dco abscondar,&ex summo quis mei memolabituri 17. In populo magno non agnoscar : quae est enim anima mea in tam immen se creatura s. Ecce coelum, Se coeli coelorum, abyssus, de uniuersa terra, M quae in eis sunt, in conspectu illius commovebuntur, i '. montes simul, de colles, & fundamenta terrae : cum conspexerit illa Dcus, tremole concutientur. Lo. Et in omnibus his insensatum cist cor: dc omne cor intelligitur ab illo: 21. de vias illius quis intelligit, dc procellam, quam nec oculus videbit homini sa22. Nam plurima illius opera sunt in absconsis: sed opera iustitiae eius quis enuntiabit 3 aut quis sustinebit Longε enim est testamentum a quibusdam, de interrogatio omnium inconsummatione est. 23. Qui minoratur corde, cogitat in nia: de vir imprudens de citans , cogitat stulta. 2 . Audi me fili, de disce disci plinam sensus, de in verbis mei, attende in corde tuo, 2I. dc dicam in aequitate disciplinam, de scrutabor cna rare sapientiam : dc in verbis meis attende in corde tuo, de dico in aequitat c spiritus virtutes, quas posuit Deus in opera sua ab initio, de in veritate enuntio scientiam cius. 26. In iudicio Dei opera eius ab initio , de ab institutione ipsorum distinxit partes illorum, de initia eorum in gentibus tuis. 27. Ornauit in aeternum orcta illorum , nec esurierunt, nec laboraucrunt, de non dciliterunt ab operibus suis. 28. Vnusquisque proximum sibi non angustiabit usque in aeternum. 29. Non sis incredibilis verbo illius. 3o. Post liaec Deus in terram respexit, dc impleuit illam bonis suis. 3r. Anima omnis vitalis denuntiauit antc faciem ipsius, re in ipsam iterum reuersio
ERS. i. Ne in arris i tu, se Ne gaudeas cum I plures enumeras filios, si eos vide--l iis assici impietate. ' cru, nam
Ex filii, im domui tuae comm Mitin, aut decus accre-
rus Deitati. s et . si tot Dei inimicos ues , quot filios eni, nucis quos tris3l Nec obsecto super iras sin est in re Dei in Potin x impietate enim eorum haud dissici-m,auri L l coniicere potes luctui tibi esse futuros.' Fi-venuo. liorum enim imprudentia paternae senectae tri-Filii impu- stia praenunciat.l cria taetrita imo , ne reo rim in labores earum. Etiamsi industrii sint, &-neiat laboriosi. & ad eun milii steria apti videantur, non tibi in illis placeas. E. Meliores erum dium filius this Deum ou miti 1 in . Vnus filius pietate - - -- nitens s liorum turbam longo interuallo sipe-z rat. Imotalicior est, qui nullum suscepit filium,quam qui mutos pelli me Eabet morigeratos. Et utile est magis, inoris filiis. piam olivine maius dedecus insecentes in ' Patrem ex saecunditate, qu on sterilitas ei ponPatenti filii afferre. η Notam olim sternitas inurebat impii maim coniugibus : nunc maiorem notam inurit rem ninam, curulitas, si filii vitiis implicenti d
Ab ira suo intrabitarin patriariseundo Vnus filius sapiens ac timens Deum, Deo bo inurit, quam nedicente tam multos, tam foecundos filios aeposteros procreabit, ut integrum iis Regnum ' compleat : Vt videre suit in Noe Abraham Ictaeo,& Iacobo. Tram familia, vel iratio μα-yi m natorum descretis, extinguetur, de labitur. Patuit in Amalecitis, Chananaeis, de tot populis asaule Iosue, ac Davide excitis.
. Aliata talia viait ociam mem, M. Multa circa hoc argumentum exempla vidi, plura autem maiora, NPauiora audiui ex parentum traditione.
U. . In Synagoga pec Mui indebit irati, In coetu, congregatione impiorum diuinae vi-tionis ignis exardescet: Et ira gente incredibili,
incredula, inobedienti, rebelli exardeseei ita Dei, scelera vindicantis.
ii in Gi Mura. Non placauerimi Deum potentia sta prisci Gigantes. Fortasse illi Deum ora-uetum, cum iviti se dilii uio obrui viderent,
oratio, sea quae ex corde poenitudine assecto
rvmii 'rear stivium Gib, id eth Sodomae, ac teliquia
230쪽
zonis Ciuitatibus , in quibus peregrinatus . . L fixit, icii in quibus peregrinus inhabita tuit. Iustus enim inter impios obtinens do.
peregriniis, &alieri gena com- moratur. ab eorum consuetudine prorsus alie-
, illi, l Et execratis est eo pra superbia verbi in- Quia scilicet stiperbe loquati sunt contra Deum, de Lolli. Nam etiam superbiam fui ite ea Parte causam excidii sodomae, Ezechiel cap.
γε s. t o. Non misertio est iis. e. Gloriaban mr, se reccatores eile , quod prouocauit Dominum profantem, Clamare S et Ora m verit ad : etenim illi peccatum fiam prae sic e mu
Praepropera vindicta smit in peccatoresti ii verentur, Publice de delictis glo-
s suis ci iis . u. Mirum si umis aliquis di irae ceruicis, & rebellis Deo audeat tibi iron-dcve, quod immunis euadet. Nam qui tanto Porulo non pepercit, quomodo parcet v m c ' .Hine edi e , in plaga communi pestis v. gr. belli, febris malignae, Sc. te poenitudine ad obitum praeparare. Nam qui tot Memma, Cives Exitialiter propter peccata plerum iobis madisi, vulnerat, di ilicile te immunem' alibi uabit.J , me misericors, ita etiam summe iustus seelearii ni vindex. Ne de infinita Dei miserico: Ne ias dia impius praecumat, sciens te de infinita eius ore, tuistitia posse formidinem capere. J POMns eo
rario, indens ira . ut misericors est , de iari diap in bivis, ita tuitus, de in peccatores iram es ridens. i latini misericoratam siuam se coin Frisialis ne in initam operasu iudicas. Ea drmaliis verbis sententia inculcatur. Vos M. i. Non in rapina pecca- . Qiemadmodum raptores, reliqui ue ccatores non manum Dei vindicenu ita sitficientia, ibi patientia. 5e expectatio misericordis, & iuili non retardabit. teu diu exspectabit be nefactotum suorum litercedem. Iustus enim
instigit supplieia, misericos praemia largitur.
enim inisericora a faciet locum , sue sedem siue inferiorem, siue supellinem, et cuique secun metuum operi se rum , Osicu alu nimia tot re uisionis ipsi Picntiam, pietatem , religionem , caetera que
nutes, quarum actus, dum in hac vita peregrinaretur, exercuit.
Versi 6 Deo abscondar, ex si 'a enti mei inemo Mutu ' De coelo ubi Deus habitat. quonammodo poterit obscuros reces si x, ubi abs ondae velligate, meque absconditum iiiii ire iasi Deus singulorum ho-N ut po- minum peccata noti curet. ' O stulte audia Dauidem peccatoris pcrs mai agentem. - , . Ps . I s. Nequit peccatorie a Dei conspectu abscondere VPs i . A popido magno non a scar. O c. In tanta hominum multitudine abscoiuli potero ι quota enim hominum pars ego sum, si cum omnibus gentibus conserar Mob. O stitia. S. Scripturato
Vers. 18.19. Ecce caelum. ct coextariorum, . Omnia Deus aspicit, & cunctis praesens adest,
ideoque omnes illius reuerentia, ac metu commoueri, de concuti debent. Morae sim , coaedi IDoenia terrae, cum con sexerit ista Demare more cancutientur, se de suo Ioue cecinit ille. tremefuis in sum. V G. 2 o. it. Et in omni his insensuum scor hominum . pro dignitate non aestimantium, quae praemisi. Et o e cor intelligitur ab iacita cor praefata negligit , Deo est manifestum.
Et Gas istim lite ligit . rationes, modos,
quos Deus in operando sequitur, quis poterit
h ou ρ Procella est ventus cum impetu i xuens , qui aliquando repente ad eli nnprouisis, & cuius caiisam dignoscere non pollumus. Sic viae Domini ignotae nobis simi, ta quasi ingrueti, procella in Ci Dei, vindicta in peccatores fortur. ' Eum peccator timeat, cum dr in nit,qui procellae minorem, repente po. Deum petat. st vindicator illi eicit eatori meat. Ham arci eius elura sinu in BDη-D : Led opera iustitia elio quis Giu cialit. 8 Clim eerit talei ad multa Dei opera tepente proserantur, & siue vim ictam contiliario praeparentur, a quonam poteritii v x peccator moneri opus iustitiae, seu supplicium tali, vel tali tempore exerendum, ut sibi ea-ueat , obiecta poenitu luwὶ ' Si peccati eris ergo, illico abcenitentiae remedium accurre: pereasti iucrimini enim subitanea poena est agnata. J Aut heb menti irimi, si irruperit, I linebit, aut tolerare poterit g L. T. rnim est testam utum a quibus laus, seu diuina lex, elui ue obseritatio. Psal. 7 . Non ei meustia erunt testa notum Dei, seu legem viola- patirunt. Et interrogaria o mutum in consummariane est, examen, inquisitio in morte, & in extremo iudicio omnium cogitationum M operum districti adiuod Mn fiet.. Qui noratum corda, seu stultus Ac .
yecors, cogisM inama nugi, de vanitates saeculi. Et viri inprudens, erraris, cogita stiata, omnis suarum cogitationum materia est peccati stultitia. . ' Porio suriit ira agnatum est peccati Agnatum es nomen4 peeeati
fusi, seu dorinam, qliae te sentatum, ac Sa- picntem efficiat. Et in verbis meis Munde in corde tiso, dogmata mea aure cordis a uici lca. Et situ iam iudis et in aequitate, Graece, in pondere disciplinam, mundi maiosue ad aequum rationis pondus appensam . re t -- ι- matura consideratione libratam. Et scrutabor enarrare sapientiam, O in vobis meis, seu ad verba mea arteiae in coiae tuo di iuro iam in AEquitate seritus, cum aequo ac iusto mentis exa- 'mine , virtutes, qua risimi Deiu in opera sua ab initio. Enarro eximias Dei virtutes, Dotes, Aeat tributa, qtiae in eius operibus ab ipso rerum exordio emicant. Et in veritate enuncio sciolia eius. Graece, cum exacta diligentia. Apposi-tὸ eum teritate idem est accum exacta illi eu- ut velitasti a. ut enim veritas nec laedatur in mini in n mini
vers a 6. In iuuacis Dei opera euo asilis. Cuncti Dei opera eius immensam sa- opus est. pientiam minaciant. Et ab institutiois , seu
initio is seri . A Axit partes itarum Grae-ct, diuinxit primi patui , hoc est , principes de praecipuas mundi Partes ccclos, astra. &c. Ei invia coro in acutibus Inii , seu geue ibis E e i iacit .