장음표시 사용
231쪽
ααo Liter Q. Commentari j Literales & Morales:
fecit enim,ut quodlibet astriun.& ecelum iam
haberet genus,naturam, motum, proprietatem,
osseuim. vel, liue Angelis , qui ccelestes orbes & astra regant, & mo- ueant. Apte Angelis humanae naturae, ob Christum Dominum, amatoribus egregiis da- ta est super astra potestas, ut exigentiae nostrae
salutares expendant astrorum innuxus.JViss. 17. Orminis in ceternum opera istorinn, Graece, ordina-ὶ - esinermit . nec-runt,qnon destiterurit ab Umbus suis. Nec ccxlestes orbes, nec astra, nec Angeli eorum Rectores egent cibis, nec continuis actionibus
defatigantur : unde a continuis sibi iniunctis operibus aut esurientes, aut fessi nunquam desistunt.
Vrs 18. V is, qui ue yroximum silm--- gustui sit tisiue in Hersen. Militia coeli ordine procedit, nec se coelestes illi milites vicinitate premunt, aut inuicem unquam angustias faciunt.
Musis incredibilis verba Egito. His, otiae tibi almuncio, fident adhibe. Quia si eaeli, si astra seruam ordines suos, ct Dei verbis o sequuntur inanimata quidem : tibi animo rationali ornato strictior eminet obligatio audiendi, & exequendi. Vers. 3 o. Ps hac De uis terra reffexis, cti lauis issam iuitis Iu . Duobus enim primis mundi diebus coelos instituit, ordinauit, astris exornavit : die tertio ad terrae ornatum suam curam conuertit, eimque herbis, plantis, ani- inalibiisque impleuit.
V. s. 3 1. Amma ovainis vitulis dehinneiauit anuficum ipsuo. Omnis vivetis at rib indicauit,
de iugiter indicat quod praemiii,scilicet,Deum bonis suis terram impleuisse. spieusta.dem studio, quia sutura erat Christi Domini a. oinvis. patria, Deiparae, dc omnium praedestinatorum bovili habitatio. unde non dicit Siracides coelos suis bonis impleuisse, sicut dixit de tFrra, eam ianis fini.J Et in i uerum reuersu μα-L-n. Ex Graeco, Animantia omnis generis destiarii sit perficiem terrae operuerunt, & hi candem
unumquodque reuertitur. Omnes namque viventes terreria rursus in terram, tanquam in sinum magnae matris mortui reuertuntur.
Hominis creationem, eiusdemque persectionem Sapiens describit. Ad
nitentiam peccatores hortatur. Eus creauit de terra hominem, & secundum imaginem suam fecit illum. 2. Et iterum conuertit illum in ipsam,& secundum se vestiuit illum virtute. 3. Numerum dierum d tempus dedit illi, & dedit illi potestatem eorum quae sunt supct terram. q. Posuit timorem illius super omnem carnem, Milominatus est bestiarum & volatilium. F. Creavit ex ipso adiutorium simile sibi: consilium, M linguam , & oculos, de aures, dc cor dedit illis excogitandi : Se disciplina intellectus repleuit illos. Creavit illis scientiam spiritus, sensu impleuit cor illorum : α mala de bona Ostendit illis. 7. Posuit oculum suum super corda illorum, ostendere illis magnalia operum suorum. 8. Vt nomen sanctificationis collaudent ; de gloriati in mirabilibus illius, ut magnalia enarrent operum eius. 9. Addidit illis disciplinam, de legem vitae hereditauit illos. Io. Testamentum aeteritum constituit cum illis, Ac iustitiam de iudicia sua ostendit illis. D. Et magnalia hon ris eius vidit oculus illorum, de honorem vocis. audierunt aures illorum , dc dixit illis : Attendite ab omni iniquo. ia. Et mandauit illis unicuique de proximo suo. 13. Viae illorum coram ipso sunt semper, non sunt absconsae ab oculis ipsius. i . In unamquamque gentem proponit rectorem. II. dc pars Dei, Israel facta est manifesta. Is. Et omnia opera illorum velut Sol in conspectu Dei:& oculi eius sine intermissione inspicientes in viis eorum. 17. Non sunt absconsa testamenta per iniquitatem illorum, oc omnes iniquitates corum in conspectu Dei. is. Eleemosyna viri quasi signaculum cum ipso, oc gratiam h minis quasi pupillam conseruabit: 39. & postea resurget,& retribuet illis retributionem, unicuique in caput ipsorum,& conuertet in interiores partes terrae. zo. Po
nitentibus autem dedit viam iustitiae, de confirmauit descientes sustinere, de destinauit illis sortem veritatis. 21. Conuertcre ad Dominum,dcrelinque peccata tua. 22. Precare ante faciem Domini, & minue offendicula. 23. Reuertere ad Dominum. Naucrtere ab iniustitia tua, & nimis odito execrationem: et . dc cognosco
iustitiasta iudicia Dei, de sta in serte propositionis,& orationis altissimi Dei. xs. In
232쪽
ad Ecclesiasti in. Cispi a VII. iii
aries vadesae lisancti, cum vivis, A dantibus consessionem Deo. 2ς. Non de
moreris in errore impiorum, ante mortem confitere. A mortuo quasi nihil, petie consessio. 28. Confiteberis vivens ,& vivus & sanus confitebetis, & laudabis Deum. & gloriaberis in miserationibus illius. 27. Quam magna misericordia Domini, de propitiatio illius , conuertentibus ad se i Nec enim omnia possunt esse in hominibus, quoniam non est immortalis filius hominis, & in vanitate malitiae placuerunt. 19. Quid lucidius sole ὶ & hic deficiet. Aut quid nequius quam quod cogitauit card A sanguis Z dc hoc arguetur. 3 Q. Virtutem altitudinis caeli ipse conspicit: & omnes bomine, terra & cinis.
Lys. t. i. De ui cremit de tereas feci dam ua , quoad animum spirit-lem, Iecis i in. Et item. c-- tu i m in ipsam terram, re bis tuto per mortem aliquando corpore in puluerem. Et sic meta se d- m tirtiue, hortitudine scilicet . ac robore tum Corporis, tum animi. Familiaris est Scripturae metaphora vestui vittate. Psaltavi. i. να rami, domo india est, in liuio est Dominus
FG, . N. en Aem . est templo dedulo, quoddam definitum vitae spatium, quo post
'rxiraticationein causam mortis , essit sit per- sies. D dedit ici Mestarem earum, qi sunt su-
Per terram. Regem creaturarum eum constituit. si is eriim ii naremissim super omnem c tonem, ut tanquam Dominum animantia omnia eum reuererentur, timorem illius eis Deus infudit. Mitu Edocen, plerumquE subditorum reuerentiari Guluilinore prostuere : multi enim quem noti
reuerentur. Nonnulli ex amore,
Piae iobediunt, ingenui quidem. Sunt autem, qui ad obediendum ex supplicii timore ductantur. J Et dominariti est bestiarum,s --
. . s. Crea ut ex ipso ad Meri Ii Iesbi, in titulierem eoalescente Adami costa. Eua videlicet. Cois iis .ct si uin o oodor, auro, or ear a dii leto exeo iraudi ct disciplina tulerui in re euit istos. ieii eos Sapientiae orirauit Praestantia, ut Sapiens Adamus subditis appo- ineptiis ad ste creaturis imperaret. Ineptὶ enim Re- qui gium munus exercet qui vacuus Sapientia seu e ii telligentia reperitur lv. . 6. oriosit illis seu rerum spiritualium cognitionem illis insudit, nemi aerationem Dei, gelorum, virtutum, gratiae, oriae. Talis seientia est fides Theologia,& intelligentia mores ad legis Dei praescri-Ptum con tinandi densum pleuit, siue Sapientia i uis mala. bona ostenditim mala scilicet culpae & poenae : bona virtutis &gloriae. re p. s. Astat milum suum, Duorem, illustrationem , prouidentiam super corda Horserfodere igiam unalia operumhinum, Alii, γυιν--utis eorum,ut scilicet cognosces eiu diuinoriam operum magnalia:& vi nomen sanctificationis c a dent, seii nomen Dei sanctum sanctificatione de laude dignum efferant: st gloriarim m. Mi i m milia e 'ent operam eis .
Possunt enim homi ius de apud fideles, & apud
infideles gloriari ob beneseia diuinitas acce
fy. Addidit illis disciplinam, seu vitae probe transigendae institutionem: ct legem vita redit tios . lesemdatam per Moysem illis praescripsit quasi O mlentam haereditatem. Nam qui legem Dei seruat, spiritualibus bO- ob semicanis abundat, te temporaria, si ad salutem animi legit ho ni
istis, seu perpetuum pactum, quo promisit, se da- lata istitutum eis terram quelitem lacte, de molle , si eum colerent, & legem eius custodirent. Diu in .am, T iudiciis Isia ostendit icis, seu leges ce- Iemoniales,& iudiciale I ersi i. Et magnalia honoris eliis vidit ocidiuinaiestatem Dei legislatoris in monte Sina conspexere. Ei honorem euaudieremit am sitirmn. Graece , gloriam victi eim. θ ct dixit illud Attendite ab omni imriis. Haec enim est si imma,& compendium secundae Decalogi tabulae. a. Et manda ut ira unicioque de proximas . Praecepit generatim illis omnibus, & vnicuique particulatim, ne proximo nocerem , autius eius violarem, sed potius diligerent. vos. i 3. istorum coram suunt semper,mufum abscons ab occisis it suo. Deus data lege non se ab eorum cura abduxit, sed illis adsiit, obseruans utique quonammodo legem custodiru
Rectorem, seu Principem, , quo gubernarentur: Et pari Dei. Israel a si mari festa. Deus autem ostendit, se velle peculiari cura per seimsum populum Israeliticum tegere, it, ut Israel esset Dars, &haereditas Dei. Si me ita fuit chi studii Israelitici populi gloria electum in s Fecialem populus 'e- Dei partem isse, quantum erit Christiani populi Meus, quem Deus sibi, & filio cio Chri- .. , iiq Domino in specialissimam elegit haeredit tem)J tia finia
vers. is. Et omnia opera illorum velut Sol in consectu Dei: Et sicut lux Solis patet omnibus aspicientibus, sic Istaelitarum opera manifesta Dei oculis erant: Elocia ei is sne iraremissione in pisunus in viis eorum, ne vel leuis cogitatios ne speciali Dei aduertentia praeteriret. Ut Nulla sonu- edoceamur, recte Operari, qui nullatenus possumus vel in minima excogitationς Dei ocu- , A, tlos eludete4 . nisi . Nonsant absconsa testamenta terim quitatem illor . Pacbi Dei cum Israel non sunt
abolita per eorum peccata : est omnes iniqstares eorum in conssecta Dei. Tanta Dei in I irae litas pietas , ut tot peccatorum.conscius, adhue inracto cum eis inito Perstiterit, nec eos omni
233쪽
Sis Litore V. Commentati j Literales la Morato ,
deseruerit. In hoe Dei misericordia poenitudinem differentium : de die, iere. Illi enim qui differunt de die in ina ε disi
poenitentiam plerii inoue lini' enitentes pWς rum pG unt, morte se otio adueniante, vel aegritudelicium capiti immittente. J Ves 40m isto confitere, id est, te diuinis laudibus exeictam tua cretos nihil perit cons. s. o. A mortim, tau quam qiii nihil est, seu qui cum vi aciuibus hic non existit laus hei & meritoria , seu peccatorum consillio, quae ducat in Paries ια- culi beati omninὼ deperit. vers. 17. Confitebem τι-ni: vium, Osa ius uiteberis, θι. Pieme illud: Vivus ci sedius confiuniis , seu laudabis Deum, ne videaris aegri -- . . tudine compulsus laudare. Aptili moxi sitiis, i. ad confessionem receatorum Ioeum allicio. Pinnitentiam age, non totum dum vivis, scd & i,. Ἱρ o elucet, quod tot, ac tantis iniquitati-
iam se ricatotem p 'ri Ouocatus, adhuc patienter exspeciet, sitient et ex- serie tandem resipiscas.lye e , si Inrsi 8. Eleemos rna viri pulsi si uaculum cum ipso. Eleeinosyna Deo est maxime grata, & illi semper prae oculis obuersatur, ad eum modum, quo annulus signa totius semper adesi in manibus, de ante oculos, qui illum possidet. Et gratiam hominis . seu eleemosynam, liram liberali animo homo elargitur, i, si pistant, seu rem in charissimam consi abit. ' Pupillam oculorumi, ori ita suorum ,quibus peccata hominum aspicit Deus Des , qua tuam facit eleemosynam , ut quasi eleemolypocata vi, ira videns peccata, ipsius respectu illis ignoto, M scat liguo i , vindex, ct
retribuet ictu retributionem, unici que in ca ut
forum, iis, qlii eleemosyna Deum ad iro cendum peccatis, allexerunt, gloriam : scelectos vel b damnabit, ct consumet υτ interiores partes terrae. seu ad inferos detrudet. Vers. xo. Poenitentibiti autem dedit etiam iusti si Gadi viritis, Graec , pormitentibus Medis rediiii ad se. seu ad iustitiam. Et con nabit di euiessetisti cruom. nere, seu robotabit pusillanimes, ut valeant tentationes sustinere. & vincere. Et desinabit il- tu sortim veritatis. Si u praemium veritati iusti-M'tot vim & virtuti debitum. Veritas in in scriptura saepe iussit iam & omne virtutis ossi- significat. Frequenter sectator virtutis specialis est cultor veritatis. JVers 1 l. a 2. Conuertere ad , O relinque peccata tuo : precare aute fa iam Domini, ct minue offendicula. Ex Graeco, peccarorum occasionυ. Ac si diceret, sit vis vere ad Deum conuerti, peccata dimitte, vcniam precare, &Veta rimili occasiones delinquendi relinque. Nec enim eti- - vera steritur plenitentia, dum delinquondi
casio non omnino dimittitur. quendi ocea. Versa 3.1 . Reiurtere ad Daminum, ct auit co tere ab initi uia tua. ct rimu oduo execrarionem,
mi maxime odio habe peccatum, quod Deus execratur. Ei cognosce iustitit, ct ii Leia Dei, legem , de marciata, quae praescribunt quod iu- est, ta iuxta quae serendum est iudicium.
Tisia inforte propositionis, seu in sorte tibi proposita in vocatione tua: st orationis sitis Dei. . Desimque ora, ut iuxta propositum vocationis Mem recte vivere valeas. Apte illas tarticulli ,
diim sanus es..Confessio enim in ultima tudine facti suspecta quidem est , an toto ex
riae gerariar:cuor videantur magis crimina descrere quam tacita ina.J
f is. misericordia Domini, e e. Pro si est Dei misericordia erga eos, qui se adeuna conuerti ini. ' Qma non solum riccatis isti oscit, sed, de praemium ipsi . A
iu ajgnat, rix am aeternam extinguit, me rita facit emortua noua vita donari.J r utaricos ly. Nec enim emnia possunt ille in honu
ni bio. Non sunt homines omnimod sum: quo non est immo, iij livi h lao, hii non est Angelis confirmatis in gratia similis, sed
mortalitate nunc carnis indutus, infirmus est,& omnis generis malis obnoxius. Edisice Delio M
is V, Propositionis, ct Orationii. Sirach colligauit Si uendi tutu ne assidua enim oratione dissicillimE quis p propos terit recte agendi propositum tueri .l sis. In partei vada faecidi Iocti eum τι- mi, e . I ecte vivendo perge ad beatorum sortem ad Patriam viventium , & laudantium Deum semper, ut cum eis aere sim vivas, - Deumque laudes.
Insio. di moreris in errore impiorum hinc scandeso non pimgicum grauiari uderis, vel audieris proximi: mortali cst, mox -, talicui, defectibus obnoxius. J Et Diza tare mite iis massilia placuerunt & illi malitiae vanitas Placet. . Quia j ijos, rario binam in morum pio, Di sunt ab Polescemia sera. Gen. 8. 23.
Verc. 3 o. Quia li ciuilis sue ' ct hie a si N. Quid luce solis clarios 3 at etiam haec Per eclidescit. Aui quus nequius excogitauit caro ct siligi ii t Mirum ergo non est, si peccator, quo nihil est nectulus, Mad piaua magis propensum, quique sequitar carnis suggestioncs, concupiscentiae, de naturae, desciat. Et hoc a euetur, condemnabitur,& Punietur.' Ner Utet,
putet homo imbecillitatis humanae excusatio. ne se immunem futurum P e,ciis i. Virtutem altitudini coelii conspicit, itone tabo omnes homines urea Ovi. Ex Graecoliaum p expono Exercitum altissimi coeli, id est, plane fetas, & reliqua Sidera ipse Sol conspicit, seu
tillustrat suo lumine,instar Docis, & Pi incipis. Et tamen hoe tam nobile sidus deficit aliquan- . . do. Nihil ergo mirum si etiam homo desciat, uem . di a& maxime peccator, qui non est nisi ei quidem desenis. Deficit Sol, quid mirum hominem ςVς id ficere
234쪽
ad Ecclesiasticum. Cispulsa IIL
Ponderat Sapiens eximiam Dei erga hominem pietatem, inde Mansam arripit, ut nos ad Deum colendram, prauas fugiendum
concupiscentias hortetur. iv I vivit in aeternum, creauit omnia simus Deus solus tu stificabitur, & manet inuictus tex in aeternum. Vis susticit. enarrare opera illius o Quis enim inuestigabit magnalia, eiust q. Virtutem autem magnitudinis cius quis enuntia- biit aut quis adiiciet enarrare misericordiam eius se Noni est minuere, neque adiicere, nec est inuenire magnalia Deu: 6. Cum consummauerit homo, tunc incipiet: de clim qui uerit, aporiabitur. 7. Quid est homo, &quae est gratia illiust & quid est bonum, aut quid nequam illius t s. Numerus dietum hominum ut multum centum annit quasi gutta aquae maris deputati sunt: & sicut calculus arenae , sic exigui anni in die aeui. 9. Propter hoc patiens est Deus in illis, & effundit super eos misericordiam suam. io. Vidit praesumptionem cordis eorum quoniam mala est, oc cognouit subuersionem illorum quoniam nequam est. II. Ided adimpleuit propitiationem suam in illis, & ostendit eis viam aequitatis. 12. Miseratio hominis circa proximum suum : misericordia autem Dei super omnem carnem. 33. Qui misericordiam habet, docet, dc erudit qiuasit pastor gregem suum. sq. Miseretur excipientis doctrii iam miserationis.& qui festinat in iudiciis eius. rue. Fili in bonis non desquerelam, Minomni dato non destristitiam verbi mali. 16. Nonne ardorem stigerabit ros sc& verbum melius quam datum. 17. Nonne ecce verbum super datum bonum 3 sed utraque cum homine iustificato. ι8. Stultus acriter ima properabit, & datus indisciplinati tabescere facit oculos. Ante iudicium pata
iustitiam tibi, dc antequam loquaris disce. Lo. Ante languorem adhibe medicinam , dc ante iudicium interroga teipsum, de in conspectu Dei inuenies propitiationem. ai. Ante languorem humilia te, dc in tempore infirmitatis ostende conuersationem tuam. 22. Non impcdiaris orare semper, de ne verearis usque ad mortem iustificari r quoniam merces Dei manet in aeternum. 23. Ante orationem praepara
animam tuam: de noli esse quasi homo qui tentat Deum. χε. Memento irae in die consummationis, de tempus retributionis in conuersatione faciei. Memento paupertatis in tempore abundantiae, ec necessitatum paupertatis in die diuitiatum. . A manE vsque ad vesperam immutabitur tempus, de haec omnia citata in oculis Dei. V. Homo Sapiens in omnibus metuet, icin diebus deliciorum attendet ab inertia. 28. Omnis astutus agnoscit Sapientiam, Sinuenienti eam dabit conlausionem. 1'. sensati in verbis dc ipsi sapienter egerunt: dc intellexerunt veritatem ει iustitiam , de impleuetunt prouerbialc iudici α 3o. Post concupiscentias tuas non eas, dca voluntate tua auertere N. Si praestes animae tuae concupisccntias cius, faciet te in gaudium inimicis tuis. Ne oblecteris in turbis, nec in modicis : sidua enim est commissio illorum. 33. Ne fueris mediocris in contentione ex se nore, de est tibi nihil in sacculo: eris enim inuidus vitae tuae.
ERS. . ara vi sit inarermini Deus creauit senia fama, seu pariter, de nullo prorsus excepto. Creauit inquam omnia non uno die, sed
sex dieium spatio. Nisi velis hie
per nia intelligi omnium rerummateriam ru
dem, de informem,quae ptimo mimai die omnis simul producta suit. Deus miti iustificabitur, Graecε , Dei solius iustiti nempis ex se perse- ac complete. sHoc sensu dicebat Clitistiis
persectus inmortalis, immutabilis, & onmium
235쪽
Liter V Commentarsi Literales M Morales,
Nullus , eis omnes homines di E loquantur, licet Angeli choros laudis dii ant, licet
cunctae arenae aut guttae pelagi veria itur in linguas. Nec mirum, nullum si isticere opera Dei nari Ie , si nullus potuit vel mente cogitare quiri sint mirabilia. ma niti s eius quas
Mi Mutabit Impossibile est , vi inueniatur vllus, qui duplicis illius attributi iustitiae & -- sericordiae possit magnalia voce proicite, aut
Vers. s. est minine,neca inicere, nee est i re Dei. Adeo Dei perfecta sui it opera ot illis nihil addi, vel detrahi possit: nee eius persectionem valet creatus intellectus inuenire. Ure 6. Cum Uum Duritia sum incipiet
cum homo quantum potuerit Dei magnalia fuerit serutatus, adeo multum supererit, quod cognoscat, ut perinde sit, ac si nihil cogitando
Progressus esset. Et cum quieturit .apretabit ire, &cum ab serviatione celsauerit, anceps erit, de
' vers. . est homo, et Una illlivit' Graece, qua illius militas ' Et qirides bonum, Masinumquam iuitis ' Quid boni, aut mali in re Potest
Nume, iis aurimet hominum ut ni tum cenim anm e quam ulta a maris de Masi sunt, Centuin anni vitae hominum imo centum
viginti millia millium , s superstes pollit esse.
quasi guttula maris, velut arenae immense granulum sint, si cum aevo, seu aeternitate compa
Vos . Propter d, seu propter imbecillitatem humanam, aerumnas,& vitae breuitatem, patieus est Deus in illis, e .n iis in eos mireri est . dia suam, eos tolerat, eos expectit ad poeni-mἰ miseri tentiam,eis parcit. ' Tanta enim est Dei mis
nostra ad delinquendum si illiasiunere ad parcendum
te ad pee- motivum videatur.lcandum sic Versio. Vidit prasi ptionem cordis eorum, sit superbiam, quisnam mala est .' er cognoui Aodum. μυ-m,perditionem, excidium, interitum illis r , quoniam nequam est, miseranda, & lugubris. Vos i i. Ideo assim semi piopitiationem sua in illis, poenitentibus stilicet. Et si enim eritimina sint innumerabilia, Deus illico poenitet tia placatur. Et ostendis eis viam equitaris , le- tradendo. Illa preme, proum ti Agnara enim adeo est sebuerso si perbiae,ut videns saperbiam emdem intuitu Libuersionem aspiciat. VEU 11. Asserandi hominis circa prori mIuum, M. Hominum miseratio ad vicinum, propinquum virum, vel alterum extenditur: Dei vero misericordia ad omnia uiuentia se extet dit. Vers i 3. Vm siricordiam habet, erudis qua-spastor gregem suum. Deus infinit E misericors est, qui nos Oves errantes quaerit, de ducit ad Doctor pro- Pleua silutis. ' Illud expende: Doceto
bus veluti ii robus est Doctor ille, qui pastorem supinotest.
erit: qui scilicet non ibium intellectum erit.
it, sed curat discipulorum actiones , vitiorum errore noxiorum quidem graminum separare. JUersi . Miseretis excipientis doctrina m fratronis, seu mittentis, & seruantis docuinam, A. Praecepta misericordiae, in eamque proni. η Nam qui miserationis erga proximum
uet affectiam, Deum allicit, ut ei misereatur.Vnde Dominus Martis. 9. Erasimi mordia, quo niam ipse misericordiam congequentur. J Et et ima
consequitur Dei misericordiam, qui festinai inimi iis eius, seu qui selicit E curat, ut legem Domini seritet. ' Placet enim admodum Nu- rei προ α mini ille , qui non segniter, ut multi, sed se
stinanter alleluandis praeceptis eius duram.l incidamino. V. U. is . Aut, in bonis ne do querelam. Cumagis bona eu beneficia, ne addas reprchensionem, aut exprobationem : r in onori dato .ie destristitiam se bi mari. seu in omni beneficio , aut largitione, quam geliciis te hilarem praesta.' Nam bene hei j gratiam flentium, aut tarditas loquendi, aut vultus seueritas aut asperum verbum corrumpit. Multi enim pluris be- , mn, oi neficii modum aestimant , quam substan- malui m tiam.l oui quam Hrs 16. aridorem resideralisse O verbum melius, quam Liuisti Potioracant verba , qu in munera, de verborum hi imanitas est instar roris herbis in aestate. V. s. 17. hine ecce verbum μιν diarum s num ' . Sed ut aqvi cum hornine tu . ificaro. Licet verborum humanitas aestimetita in eo qui donum largitur, pluris quam ipsum donum: tamen vix Probus &iustus uti uinque debet agere, de conferre beneficium,de beneficio humanitatem adiungere. Versis. Stultus acriter improperabit, exprobrans amico petenti Graecepta a Datum donami indisci nati, seu male instructi, tabescere facit oculos pauperis, seu cuiusui . . a accipientis, data verbis perioribus illum con-tion tristat. V. s. is . Aute iudicimis para iustitiam tibi, cogita quid pro tua causa sis dicturus:janu-φ-m loquari , disce tuae causae iustitiain, rationes, quibus illa nititur. Instituae priuatum cau- se examen, ut scias, quid ad obiecta debeas te spondere. O quam aptE E terreno tribuna tam Ii transitum facies ad coeleste sit premitribunali sistendus vitae tuae priuatum examen
institue de praepara quam rationcm ad obiecta examen . in poteris reddere.J tuae . ut seia V s io. Ante languorcra adhibe medita tu. Medicos imitare qui praestiualitiis medicame xς ς ς ris vim aegritudinis imminentis anteuertunt: ct ante iudicium interroga ter sese, antequam
coelesti tribunali ii statis tu tibi obiicere ratas' itudinis quidem affectu, incon tectu Dei
Iudicis surremi. naeniis propulationem, liberatoria scilicet sentetitia prolata. V. G. ii. Ante tangi rem humiliate , teinperantiae exercitatione, de abstinentia Hebraeis similiaris est dicendi modus, Humi area .imam in ieitimo. Si tamen irruerit aegritudo F Addit.
Et in tempore infirmita D ostenue contie satu nem ι tuam. Graece, conuersoum, peccatorum radi nitentiam,& morum emendationcm. Vi enim de eo meo peccator conuertatur,cum Deus misericorda ter
Versia. Non impria is, orare semper. Remo ilio Luere procura omnia ad orationem impedimet
236쪽
ad Ecclesiisti crum. CUM XVIII.
ta, ira ut cum orandum est, semper expeditu, in a se inue postis. Nisi eni in ab externis expe-notiis, nec attoni P, nec deuote orare ne verearis. v Maa mortem ii sti
i , ne ullo otioso pudore impediaris scini et iuvisti itis via proficere, & te in illius actibii,
exercere : quoni in merces Dei rara tet in arem .
cuilibet enim virtutis actioiii specialis merce, Nitrix respondebit aeterna. Nee initans vitae debea
ret otiose peragete, qui instanti quolibet pota st
tuam, seu teipsum per sertam P cat Oium poenitentiam, per istud osim a tentionem praesentdiuinae per puram honoris ipsius intentio nem. O mei se homo , qui teritas Deum. la Deum tentat, qui imparatus ad orandum ac aes, non ea, qua par est , re 'orentia orat, uiuigna, vel inutilia pol bilat : aut viili Dei potentiam ollandia Volgariter expono.
imparatus per scriam peccatorum pinnitentiam ad orandum accedit, i ut postulata a Deo consequeretur. Vnde Deum
Dei potentiam ollandi. Vulgari me. - ga Dios mi lauros 'ium enim ei let, si qui imparatu
nis, recordare diuinae vina: hae , quae impiis superueniet in consummatione vitae , teli in
tione faciei Graece, in mur, Aue. Recordarect iam mercedis prauorum operam in die iudicis, quando Deus suam faciem auertet Cua- uem ab impiis, de terribilem vultum ad eos
conuertet, deiic terribiliter cum eis conuer-Mes ita sabitur. Ch isti enim Domini speciosi prae filii, hominum Dei es adco horribilis impro- - ostentabitur , ut sola liuiusce aspe-
die italicii rGOrdatio debeat nos a peccatis com , deberet nos missisabstrahere, M ite alia committas, coriave M is titiei . t is. Memento 'inpertatu in tem re Lia trina, oec. Dum vivis, & temporis Opportunitate ad rectὸ agendum abundas, te-I cordare suturae inopiae , quando nec instans vitatem temporis tibi ultra donabitur. ' Dum tem-
V pus suppetit, illesaurum operum bonum ac-Dαν st, tempore futuro subleuet ege ira et ait Vers is. Amane Uri e M Q feram immu- ρο ς OL i. γ i j i. cte. Deus cibit 5 mutat tem - Pora, quando, de prout vult. Ergone astrigas cor tuum in aduersitate, quia stabilis non erit: sed expecta patienter tortis & vitae ,
non minus quim aurae , mutationem. Haec omnia citara fiunt, cito & velociter mutan-
tur in octis, mi, ipso vidente , imo agenie in , vel sute in permittente. Cum aerumna cetis , ne ni inium angaris, cum volante velocissime tempore peruolabit aerum, na. J
V ers 17. Homo Sapiens in omnibus metuet,
posse latitare periculum i ct in diebus articis
ram vitendo ab inertia. . seu cum sibi peccati alicuius conscius fuerit , excutiet ine riam , poenitentiae, aliis ue virtutis ossic. is timsistet. Versis. Omnis a titus aeu Sapiens agnostit fimi cr inurnio iti eam ualit castifrisio mis. Qui feliciter Sapientiam inuenit, sapienter de prudenter haec dogmata perpetidit, de tria Sapientia ab eo maei ita , ei in ei et conressionis, sciis inniti ultu: satiectum.ne iner tia circa salutis negotium teneatur, scd lcmpus, quo si uitur, utiliter absumat. Ver i q.Sen sui in verbo ct ijs Sapienter V runt, qui selisu, seu intellectit pollent. A loquuntur de agunt sapienter : in te rexeruntvcratatem. iupiriam. G imp eruntZrouerbia, oriudicia, Graece , tanquam pluuiam , . aut imbrem ei sudeium quae didicorant, uti aliis pro ficerent. Nee enim Sapiens debet sibi im- sapient se Lbrem doctrinae retinere, sed in aridam aliorum te xam profundere, ut virtutum germina producanui .lVosso. Post concupiscimiri tuas non eas:mptos indata a volu tate tua auertere, icu ab eo , quod o rat voluntas tua, si noxium est, omnino re- cede. Ver . 3 i . sinclis anima tria concupiscemias eius aciet te iuga Nimis immitis tuis. Si id, auod concupiicit cor tuum, illi permiseris, male temul habit ea ipsa permissio , ex quo inimici tui initi sibile; de visibiles gaudio afficiantur. inuis biles quidem , dum te criminibus saucium coiitem Plantur: visibiles vcro, dum te foeda sortasse aegraudine e con p. centiae eiastae natione procedenti vultietatum aspiciunt. Hers. 3 i. Ne iste irris in turbis. De gaudeas
in circulis diuersiri maximὶ popinariis, vel mensilibus : me frequens sis itim ficis, id est, cuin vili plebecula, qualis esse assolet in popinis. Abs a enim eii comissio illa se , seu peccatum. ' Quid enim aliud in Posinis, i a popliuxta sordidis mensis quam luxus, ita rixae, scutit ita, rixae, i las Sanni, ut alia peiora conticeam it Vcrs 3 s. Ne De is medioeris Di rementi d;M exfo re. Ne pauper euadas sic Graeceὶ dum contendis Symbola d de e. id est, conuiuia sociis facere exfrenore, seu ex pecuuia , quam mutuo cum onere praestandi scenoris accepisti, ct oi tibi nihil in sacculo, accepisti inquam
ex Donore , eo quod exhaustum iam erat s culum, siue crumena tua. Eris enim inuid uvita ina. Id est , perinde seceris ac qui imiidet,& odit semetipsum, & pessime consulit propriae quieti,& ilicolumitati.
237쪽
Liter V. Commentarii Literales o Morales,
Sobrietatem Sapiens commendat, ebrietatem, . scortationem reprehendis cauendam loquacitatem, detractionem, inimicitiarum facium susceptionem, .c. movet.
P E R A O v s ebriosus non locupletabitur : bc qui spernit inodica. paulatim decidet. 2. Vinum&mulieres aposta te faciti iit bapientes . dc arguent sensatos: 3. Aquileiuni git fornicanis, erit iam'am: putredo de vermes hereditabunt illum, x ex olletur in exemplum maius, tolletur denu- mero ait ima eius. R Qui credit cito, Icilis corde est. α minorabitur :&qui delinquit in animam suam , insuper E bebitur. s. Qui gaudet iniquitate, denotabitur: & qisi Odit correptionem,minuetur vita qui odit loquacitatem, extinguit malitiam. Qui peccat mammam suam, poenitebit : de qui iucundatur in malitia, denotabitur. 7. Ne iteres verbum nequam durum , & non minoraberis. s. Amico de inimico noli narrare sensum tuum: des est tibi delictum, noli denudare, audiet enim te, dc custodiet te,& quasi defendens peccatum odaei te, Sc sic aderit tibi semper. Io. Audii ii ver bum aduersus proximum tuum : commoriatur in te, fidens quoniam non te dirumper. it. A facie verbi parturit fatuus tanquam gemitus partus infamis. 32. Sagitta infixa seniori carnis, sic verbum in corde stulti. 13. Compe amicum, ne sorte non intellexerit, D dicat: Non secie aut si iaccrit: ne iterum addat facere. 14. Corripe proximum, ne sorte non dixerit, de si di xcrit,iac sorte iteret. is. Corripe amicum: saephenim fit commissio. 16. Et non omni verbo credas, cit qui labitur lingua, sed non ex animo. 17. Quis est cnim qui non deliquerit in lingua suar Co ripe proximum antequam comminetis. 3s. Et da locum timori Altilli mi. quia omnis Sapientia timor Dei, de in illa timere Deum , t in omni Sapientia dispositio legis. i9. Et non est sap:entia nequitiae disciplina : de non est cogitatus peccatoriim prudentia. 2o. Est nequitia, A in ipsa execratio, d est insipiens qui minuitur sapientia. at. Melior est homo, qui minuit ut Sapientia, oc deficiens sensu in timore, quam qui abundat sensu, de transgreditur legem Altissmi. 'ΣΣ. solertia certa, δί ipsa iniqua. 23. Et est qui omittit verbum ccitum enarrans velit,tem. Est qui nequitet humiliat se, de interiora eius plenas uiri dolo: a . deest qui se nimium submittit a multa humilitate: dc est qui inclinat s aciem suam, de fingit se non videre quod ignoratum est as. de si ab imbecillitate vitium vetetur peccare , si inuenerit tempus malefaciendi, malefacie. 26. Ex visu cognoscitur vir, de ab occursu faciei cognoscitur sensatus. 27. Amictus corporis , de risus dentium, de ingressus hominis enuntiant de illo. as. Est correptio mendax mira contumeliosi : de est iudicium, quod uon probatur esse bonum: dc est tacens,
ferat, qui contemnit, Et leuibus piaculis ab
ERS i. o rari in ebriosius non locupletiantur,ime, per miosim .us paupertatem redigetur. Met enim, quam ex diuino labore longo quidem acquirit,
stinere, tandem in grauiora haud dii ite decidet. JVersi. V ι m. oenua ei am Luaree faciunt Sa enses. seu ab Sapientia seciunt deficere. Nam
viiii qui totas F. . it. Frenisam': Dium, e et M a se mit cor. Praestantius ingenium vim de veneris immoderato usu hebeta in oenopolio breuius ad uniti cm mimiai .pacitari riciit Particula
Ei hie est eausilis. Quia scilicet , quitur. J Apie ex vino illico periexit Sapiens
hemit modica opera, & lucrum quotidianum iasi facilis illius sit iacitata, paulatim in egetem decidet. Q si ad spiritalin uin
'it 1 lia mulierum mentionem , . tum crapula enim δe luxuria pari reditu selent incedere. J Et a Paenisen suos, uti reprchensione, ac redargutione dignos facient. Nil lenim
indignius sentato, aut Sapienti, quian crapulae de s attoni vacare. Jvers.
a tum vini Ze Venetis Hi hetietatur
238쪽
ue. Et linia is sernicii rex, erit rapiami. impius erit, de reputabiriit , ex prauis enim iis nequitiam edit t. I redo oe vermis se illiori. Q luxuria conciliatit hirsω- aegritudines, Simois citius aduentat, ex-υ--, seu de in io tolletur, tu exemplum metitu in aliorum exemplum insigne, de quod alios inmouere, ac percellere potest: o tu et sed Mi aeritu. seu vita eius de viventium umero expungetur. Quot adolescentes legantes , quot pulchritudine ornatas puelmati ii vidisti t. a macie deformes immatu
i interitui addici , quia se prosusE dede . xς voluptatibus 3 si Sapis assatim quotidie ieie tibi obiiciunt exempla : quod illis a ridit, tibi continget, si alieno periculo non
edoceris in P . se ait Ai., Duis est rati est. Nee enim quidlibet cuilibet credendum, niaxime si
proximo prauEgesta enarrantur. Et ma
aestimatione apud alios, nam leuis ha bitur, imprudens iudicabitur. ' Cum audisio coctu obloouentium , aliquem de abs te inuri iurare, illiusque aperire defectus, illum sit . . di riseirile; nam si ostendis te credidi isse, abirii,
inurmuratoribus leuis, ac imprudens e .se re-
Pntaberis. J Ei pu ac torqvit in . f m. precat contra seipiuin, animam suam, quam leuiter decipi permit xit, homo nihili habebitur, qui mi bra sit, α
quasi supra numerarius. Diiquitare emtabitur, seu vituperio assicietur : hi qm odit coinc nem, vita, quia peccata peccatis adiiciet, quae eum in exitium trahent: ct qui oua larua
malitiam. fomitem illi subtra i hendo ii stati iei licet loquacitatem. Necdubium, quin nimium loqui sontes iit peccato precat in animos in seipsunna aedendo, quod omnes peccatores ficiunt Ia lusit. hiature si sapit; alioqui seram & inutilem poenitentiam tartassis instituet. Et
i in tur in malitia enotabitur, condemnabi- tur sibi abitui , cunctis. . Ne it mi verbum ne suam. st a rum, iracundum, contumeliosum, minax, ct On- berti, neque in honore,nec in quiete , nec
in amicitia, nee in bonis reliquis: si nimirum
non iteles, , t decet,excuses. damnes, retra-
cto. Aptius mihi το irma significat, quae
audiuntur in proximum iactata verba contunieliae, aut a tracti otiis non esse iteranda, hoe
a est, alioriani auribus ingerenda.JI f. s. Amico ct in eo serrare suis 3- m m. Noli promiscue & sine dole animi tui istis aperite ; hoc enim loquacis est, de imprudentis. ' si scires, inimicum esse, procul dubio tueres iste sensim ei nianis estites. Ergo x ini eum non tibi eonstat, an amicus vel inimicus, imprudenter agis, dum cordis arcana illi
reserate non dubitas. J Lis V libinei, ηπ- runciare. siam quae secreta ei se . S: Ulu lumus , nemini dicere debemus. Causam reddit. 7 9. Hura mimo . Audiens te tuum essecretum reserasse , te se custodiet , seu sibi. . cauebit, ne quod in te, vel in aliis, eadem demi sum pecces, secreta scilicet, & tacynda or deiido. Tamen non te palam arguet quasi de-
tractorem, imbut expiscetur arcana, tutam e habere querelarum causuri assirmabit : in animo tamen suo te contemnet, de odio habebit tanquam detractorem , de se semper tibi simulate erit amicus. η Ciam ergo secretum ibi commissum alicui amico reuelas, ille tibi secretum sibi ina non audebit reuelare, iudi- ν - ,
iis prudenter, te non seruaturum arca-imie.atui. --
num suum, qui alterius aminum non alliar- dicans te Quasti. J seruatiani Versio. Auat verbum ad uersus να-- ,' φω oriaturi te, silentio preme, nec cum assis
communica : fidos, quoniam non te dirumpet. non Propterea tua praecordia rumpentur vulga-i-ndum riter exponam , No Nurn tras , - muri Uers. ii. Aficis verbi partini farmis. Imprudens, qui linguae suae potens non est, de quasi sextum corys sui continere non potest,
gestit auditum de proximo vel bum parturire, jeu in publicum proserre , mox ut audiuit: ta quam gemitio partim infantis, similis scenaim, partui vicinis , quarum ut crum adeo grauat insuas, ut illum omnino cogantur ei undere. Ne saluo reveles , quod vis silentio Faruut, inc. custodiri.J stat tamina V s. i a. Sagitta infixa M, eam , a sertam in erede stulti. . madmodum ille, qui
. sagitta in femore percutitur, diro actu dolore u ita
silere non potest, sed gemitus, ac clamoresedit : sic stultus audiens proximi desectu in silentio non potest continere, sed illico prosundit. Vos 3 3. Corripe a cum , ne ὸ tinnintel- s. lexerii. seu cognouerit, quae de illo iactitantur: Prexi ne dicat: Nonfeci: aut se fecerit, ne iterum ς π do acere, ne i te non correptus, pergat pectare, de ad eundem lapidem ostendere. Ami- Venuam citiae verae est, amicum de iis, quae de illo ia-
a erit . etsi dixerit, ne fert. iteret. Si audieris, proximum , domasticum, vicinum , amicum aliquid sinans male dixi iste , cum corii pe , aut mone : quia seri potest, ut non dixerit. de aequum est, ut ab ipsb innocentiam eius agnoscis : etsi dixerit, proderit admonitio, ut iterum eadem non committat. Monitione Monuio
I rudenti plura proximi poteris inhibere icta J
rL. t s. Orripe et sape enim sit com--etitia. missi seu criminis patratio. Grace, sa ἡ ' -- Aonnia Sensus erit. Mone amicum , qui si non deliquit, hoc referet commodi, ut se a calumnia impiata repurget. Proderit iam admotu.tio, ut amicus ab illo abstineat, quod ansam calumniae loquentibus exhibet. s. is. Et nou omni vota cre , e . Non omnia, quae dicuntur speciem mali offerentia, --- credenda sum : labitur enim saepe lingua allia quod verbum durum auditu Proserens, non tamen animo nocendi, vel detrahendi. vn-xsulis dii; d. non antea amicum, vel proximum de iis diu duia -- quae contra eum audisti dictitari,moneas,quam quη ς exquiras, aut vestigari cures, quonam animo
verba illa HEre prolata.JR. f. i . Quis est enim, qui non desipuerit inlita sua ' Qi si vel ba uta ex animo non protulit, Parc dus est, nec me endus. ' vix
239쪽
Vi u mi enim inuenietur , euius lingua omnino um cens valeat vocitari. J C- ρι ioz ι, --m . Pristat blande ad ossicium amicum reuocare, qua is asperitate sermonis, aut minis, sui te Apostolo Gal. i. h DUM Um u instima laritatis. ' Loie correpti ' - oleum exitialia viilnera citrasse comperi
nius. J si autem lenitas non proficiat, commi-riatio succedet. . s. Et dat m timori hu- istin ius modi praecipit lenitatem. -- S. μή πωιDinor Dei ct in L a itinere De N, Om-
m Samnitis A siti.&w. a scilicet timor Dei,est tot Mac persecta Sapientia Pr otio: & in illa Sapientia vicissim quidquid docetur Ast, timeres , Omnis enim Sapientia est legi, dispositio, id eis, dii nil sapientem ad legem obserirandam. Vers. 19. O misee Sapientiam r. Me M , seu iaca de politica prauorum hominum prudentia, uae praua agere docet,de proximum circumuenire, multum abuti a sapientia , de prudentia vera icet illam mentiatur. Et non est Titarare peccatarum trudinis . seu prudentia non est machinationes, de inuenta impio
Versio. Ille cogitatus, seu illa peccatorum machinatio non totum prudentia non est. sed est prorsus malitia, calliditas,de exeoabilis astutia: de multum siliunt ut qui pro illa Sapientiam veram non sectantur, ex quo se inspientes ostendunt. Vers. xi. Milior est se . qui minuitur sapientia. Oe. satius est, illa salic prudentia carere, quae diuinas contemnit leges : quina ea abun- re,nee Altissimi obseruare praecepta. os te ita certa, ct imi Duplex est soletita, vim astuta, de exacta, iniqua: altera recti de aequa e qua subdit, Et
se, qui emutu verba mee imum 'os veritatem,
tis hi vili te, quam si Hai: Opri inclinar set smi or Fh git, δε- mi . . , - ἀοι- tu est, do illos oculos in latinnon vidit se, seu alios non obtutiasse astutε, α ea non animaduertisse, quae ab aliis nesciunt ut, vel qua ii recta de ignorata esse volunt. ssis. Eisi. oi orci in visu ται - ρα ν die. Et est, qui licet coiissectius senectute videat ut i ii non ei se libidini v. gr. obno.
xius : tamen tam Pronus est ex praua conste-tudine ad flagitia, ut nacta occasione d linquendi , ea pronus saltem assectu potiatur.' Nee enim praua luxuram consuetudo a s iri n. sicile recedit.J Dei
aspectu, tr ab ore is faciti, seu ex vultu eum, μ
tuam prius litam , rici, i quis sit sin μι- . icii prudciis. Vt Ephomi enim in bestiis elucet earum ves c uia, ves , uitu modi modesto M
t ile, voce,gultu, reuerenti e lignificatione: O interiora eura plena sitiis deso; manus scili- t iaculatur, quas amputatas esse concupi Leeret.
noceant: ita ex vultu, gestibus, xiiii, in ilii multas coisiecturas de animo, de indole homi- inis sumere possumus. J Et nominatim de vultu hominis dicunt quidam Physiognomici, telueere in unoquoque figuram certae cuiusdam bestiae, v. gr. leonis, inuri, vulpi suis, deci ex quarum bestiarum indole iudicium de ii t tali hominis cinusque propensione de
res. 17. Aura in com , G. Ex vestim, risu,de incessu hominis possumus de illius m tibiis de ingenio coniecturam capere. - fis. Ucor ptismo x in ira com-ι. . Cum quis per iram , aut contumeliam alium cottipit, aut mendacium perpetrat e fingens is sectum proximi quem corripit: aut virtutem vitio docere conatur. Et es Dia ium.
-- po tin es se ,-- ; quia hiaeceps, de ab ira pro ruini: & Plerumque ruisum AL sectus iracundia nec corripias , nee iudices sae eis mi proximum . iraeandia enim de effugit uat ut 'errata, de ini γε de actioni salibi et iudicate. JEt est μι mi, O ipse nudo . Est qui prudentes 'sterius errata tacitus trans nitiat, cum se licet corripiendi locus haud cii oppotiunus. απ
VAM bonum est arguere, quam irasci, dc constentem inor , tione non probibere. a. Concupiscentia spadonis devirgin . bit iuueneulam: 3. sc qui ficit per vim iudicium iniquum. Quam bonum est correptum manifestare poenitentiamὶ siei enim essugies voluntatium peccatum. s. Est tacens, qui inu , nitur sapiens: dc est odibi , qui procax est ad loquendum. Est tacens non habens sensum loquelae : dc est tacens sciens tempus aptum. 7. Homo sapiens tacebit usque ad tempus i lasciuus autem & imprudens non se abunt tempus. s. Qui multis utitur verbis, laedet animam suam : dc qui potestatem sibi sumit iniustε . odietur. 9. Et processio in malis viro indisciplinato, deest inuentio in detrimentum. io. Est datum, quod . non est utile: de ei, datum , cuius retributio duplex. ι . Et propter gloriam minoratio: de est qui ab hu litate leuabit caput. ια. Est qui nullin redimat modico
240쪽
. ad Ecclesiasticiam. Caput a X. δ' ita eo pretio. x restituens ea in septupli . 33. sapiens in verbis seipsim ema-
eon facit : gratiae autem fatuorum effundentur. 1q. Datus insipientis nono tutili, tibi: Oculi enim illius septemplices sunt. I s. exigua dabit, demυlta im- roperabit: & apertio oris illius inflammatio est. 16. Hodie foenerat ut quis, ct cras expetit: odibilis est homo huiusmodi. 17. Fatuo non erit amicus, de non erit gratia bonis illius. s. qui enim edunt panem illius, salsae linguaesiuit. Quoties, de quanti irridebunt cum t i 9. Neque enim quod haben dum erat. directo sensu distribuit: similiter dc quod non erat habendum. 2o Lapia su, salsae linguae, quasi qui in pauimento cadens: sic casus malorum festinanter v liuet: ii. Homo acharis quasi fabula vana, in ore indisciplinatorum allidua erit. ΣΣ. Ex ore fatui reprobabitur parabola: non cnim dicit illim in tempore suo. Σ3. Et qui vetat ut peccare prae inopia, dc in requie sua stimulabitur. 2 . Est qui perdet animam suam prae confusione, de ab imprudenti persona perdet raminisonae autem acceptione perdet se. s. Eii qui prae confusione promittitat . re lucratus. est cum inimicum gratis. 26. Opprobrium nequam in homine mendacium, M in ore indisciplinatorum assidue erit. 27. Potior fur quam assiduitas viri mendacis: perditionem autem ambo hereditabunt. 28. Mores . liminum mendacium sine lionore : dc confusio illorum cum ipsis sine inte iniissione. α'. Sapiens in verbis producet seipsum, oc homo prudens placebit in gnatis. 3o. Qui operatur terram suam, inaltabit aceruum fiugum : de qui operatur iustitiam, ipse cxaltabitur : qui vero placet, magnatis, cisugiet iniquita- tem. 3 i. xenia de dona excaecant oculos iudicum, de quali mutus, in ore auertit correptiones eorum. 12. Sapientia absconsa Sc thesaurus inuisus; qtiae utilitas multisque 3 33. Melior est qui celat taupientiam suam, quam homo qui abscondit Sapientiam suam.
Era. t. mam bono est arguere, . Quanto melius est humani ἀ
tem, quina iratia occultE, fouendo in pectore iracundiae virus, ec patienter audire illum , dum se, ima peccatum sium ex sit, vel illius veniam petit, ingenue profitendo se illud commisisse. Θf. a. s. Concipiscemia deisierint
4 e caim c. sicut eun cnus cui virginum custodiae dira est, inique ageret, si virgu Nu-i gyneexi sibi commi ilum defloraret, vi illitiam: se Iudex iniquus, qui per vim vitiat iustitiam, cui seruandae ac propugnandae praesc- fuit , de quam veteres virginis imagine u deri linebant, iniqui agunt. Iniquissi- mo, si ostendi irit Iudices. qui virginena iusti- t ii sibi creditam ad eustodiain , violare non
metuunt.JQua rum est. correpti mari est si delinquens ab alio corri-rris,serio detestare, e ostendes, te a in nisi ilia non deliquii lx , scit ex humana Lagilitate. 20 s. --, in stur Samos , omnes enim cordati Sapientem eisse iudicantissum, iri scit, se eontinere , ne importunE I quatur : sicut odio prosequuntur eum, qui terno ac procaciter loquitur. Quis enim multiloquum non auersatur virum procacem socininam quis potetit sistineterra i m mn his σι sensu Qui uiam ad loquendum agnouaens insecut diam, de imprudentiam ibi timens, iudidat s lius ei esse iacet ea Ei ca is νι, ιπι ιι ηροι
occasionis opportunitate: procax autem, nil oppor si
gator, insipiens non experiabit opportunit tem, sed quando in buccam venerit, obloquetur. η verbum illud Lascium loquacem tig taumpi nificat, & luxuriosinii in Graeco : apte qui- in dem. quia luxuriet addictus plerumque loquax seu procax est. l . . s. in iis ditior verbis, laeduanis et δε - : qui ρ resaram sibi sumit . ut velitioquendo, docetido, imperando, tibi non subditis dominati, odiretur, odio a cunctis habebitur. ' Nihil enim magis homini iiivisum,quam ς tytiuino Praesdi subiici l .s. Est piscessis in uviro ina sit --s: ite Homo nequam in sua nequitia alsolet prosperari, rebus ei ad votum Hiccedentibus: Pro eilio ventis in detrimem . id est, res inuenta, quae 3 idem in detrimentum afferat. Prosperitas enim plerumque imisma, id est, Praeter ipem impio u in iamini accidens, naalorum est magnorum Och
γοῦν io. ERLum, quia est Gio. Mi - quando quis donum alteri olliat, ex qua tam gitione nullam percipiat utilitatem : ut cum M. consert in ingratum : σψimo , c tis divisae, cuius larga si compensitio : vicum donum grato ac ingenuo conicitur. ' si ἰ dat das ingrato, creditorem tibi reddis : si grato g to, edi dederis,eum tibi saetes debitorem.J s. ii. Mi propter toriam minorinis. Sunt, qui gratod qui e sequenti diguitatis, aut honesti mu- - neris gratiam, sertunas suas immi auant, quia magis aestimatu ho portam, quis, diuitias: D