장음표시 사용
281쪽
, o Liber V.Commentarij Literales dc Morales, i
mosynam sicit,aut Deo sicrificium otist dicti
opus de sic bomini agat, illud tamen vitiat adeo, ut nullum ex eo sciscium percipiat.
pius alienorum raptor benefecit, a Deos iobenefactoti bona deprecari :& impium interim maledicere dum dicit intra se: Pauperes Deum yropitium reddunt: ipsum vero Deum tibi inimicum facere una restituere negligit. sierim,quemnam Deus exaudiet 3 lampe eariae orantem, aut impium in se vindicem Dei prouocantem iram a Nullius profectὼ audiet vocem : non impii impcumtentis, non pauperis pro in poenitente deprecantis. η opus est, ut i hi po tibi prosit iustorum oratio, te ex tuo aliquid adhibere. scilicet poenitentiam. J ni temta 3 o. 3 1. Qui baptit arum a vis tM, ct it adbibe. rum tangis oran, quid pro lait tam iis illius ' Qui purificiat se a legali immunditia quam ex contactu cadaueris contraxit, si post lotionem ruisus id tangit : nihil ei proderit prima lotio. Sic ,
sciet humiliatio ieiuni j, nullus pro eo s--αuo se orabit Deum minime exauditurum, quia
licet opus bonum ex se gerat, illius gratiam alii, superadditis sagitiis corrumpit.
Cirta Re tonu Hirtutem, sacrificium Deo gratum riguas, pupillis, pauperesique non opprimendos Siracides salutaria
Vi conseruat legem, multiplicat oblationem. 2. Sacrifi- cium salutare est attendere mandatis,&discedere ab omni iniquitate. 3. Et propitiationem litate sacrificii super iniustitias, 5 deprecatio pro peccatis, recedere ab iniustitia. q. Retribuet gratiam, qui offert similaginem: de qui facit misericordiam, offert sacrificium. s. Beneplacitum eli Domino reccdere ab iniquitate: & deprecatio pro peccatis re cedete ab iniustitia. s. Non apparebis ante conspectum Domini vacuus. 7. Haeceni in omnia propter mandatum Dei fiunt. s. Oblatio iusti impinguat altare, ecodor sua ot aci eli in conspectu Altis limi. 9. Sacrificium iusti acceptum est,&memoriam crus non obliuiscetur Dominus. io. Bono animo gloriam redde Deo non minuas primitias manuum tuarum. II. In omni dato hilarem fac vultum tuum, dc in exultatione sanctifica decimas tuas. ii. Da Altissimo secundum datum eius, de in bono oculo ad inuentionem facito manuum tuarum : i 3.
niam Dominus retribuens est,& septies tantum teddet tibi. i . Noli offerre munera praua, non enim suscipiet illa. 1 F. Et noli inspicet e sacrificium inius luna, quoniam Dominus iudex est, Sc non est apud illum gloria personae. 16. Non a cipiet Dominus persona in in pauperem, dc deprecationem laesi exaudiet. 17. Non despiciet preces pupilli; nec viduam, si effundat loquelam gemitus. 18. Nonne lacrymae viduae ad maxillam descendunt , & exclamatio eius super deducentcincast 19. A maxilla enim ascendunt usque ad caelum, de Dominus exauditor non delectabitur in illis. 2o. Qui adorat Deum in oblectatione, suscipietur, Mdeprecatio illius usque ad nubes propinquabit. 2I. Oratio humiliantisse, nubes penetrabit : & donec propinquet non consolabitur :& non discedet donec Altissinius aspiciat. 22. Et Dominus non elongabit, sed iudicabit iustos, de faciet iudicium: de Fortissimus non habebit in illis patientiam, ut contribulet do sum ipsorum: a 3. & Gentibus reddet vindictam, donec tollat plenitudinem superborum, de sceptra iniquorum contribulet: a . donec reddat hominibus secun dum actus suos, secundum opera Adae, M secundum praesumptionem illius: 2 s. donec iudicet iudicium plebis suae, de oblectabit iustos misericordia sua. 26. speciosa misericordia Dei, in tempore tribulationis,quasi nubes pluuiae in tempore siccitatis.
282쪽
ad Ecclesiasticum. C. ut a XIV.
: perinde facit, ae si multa Deo
' ossurret. V. s. i. Sacriseimo falaris eoi. O. Saetificium enim ad tautem animi eccorporis obtinendam apposi uni operam date mandari implatidis, di in omni actione iniqua longe abesse. Ei propitia mino si raso si supre ni si v Et recedere ab iniustitiis Ost Grificare, ad propitiationem peccatorum obtinendam. Da precatio' pecco tu, recedere ab inii
sis & illud ipsia i peccatis discedere, de
deprecatio ad Deum Di, o peccata praelapsa nitru dimittat. ' Prosecto poenitentia peccatoris seruens oratio est,qua Deum ad misericordiam
ca . vers. . Retribuet tratiam. qui efert similagi nem. e. Quemadmodium qui offert similagiariem in i cilicium. Deo pro acceptis benefi- ciis gratias reddit: ita qui in proximos est misericors , qti dam quasi sacrificium Deo gra .rii linium offert. Beneplacitum, est D ino, hominem reuam ab e de est deprecatio pro ei uis .comimissis, recedere ab inii ritia. AurinFarebis recon 'estion Do mutua G. Est legis praeceptum is .is. &alibi. Si poenis
. tens ad Dei coli spectum accedis plenus iamnexibus , quae Deo offeras , appares , IIae enim Mn iis propter mandarion Deipunt. Ita enim D minus imperauit. Ea o. 3 ΣΟ. Dem. 16.16. 2. Hers. S. Oblatio noli pinguat a tare, M. Al-- ore proiectis impinguat, quia pinguia Diluit 'a' iustus si crificia , dc victimas selectas, eδsque cum magna pietate offert: quod maxime Deus expetit, suauissimum in consipectu eius hallans
odorem. Certh animi pietas praelians ta rificium efficit pingue , non multitudo victi
tu marum l iam sacrificio i ii acceptum est: ct m mariam et iis non obliuiscetur Domi mo, seu laetifici, i iusto oblati, pinguis quidem Dominus
semper memoriam retinebit, ut aliquando mu- ungissim neret obsequium. Non dixit cetur acri risin . sed mems iam rivis non obli- ά cum o ut ostendat , longissime esse Deum ab αα -- obliuione i fieii , siquidem & memoriani eius s per memoriae retinet.Jet f. o. Buno animo glori redde Deo, oblationes & sicrificia animo alacti , liberali Deo Deo Muredde. Non . sed redde. Nihil enim Deo, ω restitatinus, quod ab eius munificentis lima manu in b ipse ae petimus. J Et non minuin mimitia in V m tuarum , diminiit E illas offerendo. ' Antiarii . ali mi brdidi est, Meum Deo illiberaliter agentis,
ri- ex primitiis, vel decimis Ecclesiae debitis ali- quia imminuere: de maxime se ostendit ingra-
tum ei, a quo id ipsum quod litat, diminutum,
iniuriam accepi . l .f. ii. In Mum Oio hilarem De vultum rara m iid Deo litas , hilariter tribue : s in extiliari, sanctifica Acimas tuas. Multum enim glabae accidit sacriscis, vel cicina ima, ac primi-
tiarum oblationi, si hilariter δe animo volet te tribuantur. - Quod tristi vultii datur, ditim
magis videtur exactione exquiri, quam obla
V. s. ii. m Alii sino securi m datum Hii, ne exquiti, siue iuxta opes quas S Deo accepisti, sae obia quam Ouintionem. Et in bono ocida ad inututionem fawita manum tuam , & laetis oculis hilari vultu saeoblationem secundum quod malvis tua ex agro, ex torculari, ex grege, ex armento lucri inuenit. bs. 11. 2 niam Domini retribuem est ct si ies tantum reddet tibi. ' Ergo qui stultus est' hos
rui ut auaritiae induleeat, aliquid ex debiti,
ecmais detrahit, ii pro uno, quod retinet tep- - . Gotem rein amittitit a uiti
vers. i . Noli osore manera proa, seu vitio aliquo laborantia, qualia sunt animali acce- ω, clauda, scabiosa, quae offerri vetantur Leu.
Deus hoscipiet i . ' subtaxantur hinc, qui Taxat tutι triticum aerumnorum , moribundum agiti. min decimam soluunt a Deo in Ietributionem
minime accipiendum, liud nec indebiti G-iedduutilutionem .lV f. is. Et noli in licere suri Auin iniussum. Graece, ne arte uoc sacrificio im Zo, id eli, ne iniquum laetificium ii isti tuas. moniam Do nus tuuix ol , ct non est apud i Milo iape sona. non est quasi homo, qui personae dignitare commoueatur, ut illam reuercatur, a timeat.
et s. 16. Non aecipiet Domini a personam in 3. 'verem, seu contra pauperem, pcribitam sci- ρ- ιν , δι licet dentem, aut violantem pauperis iura. Et duracationemus inopis exaudiet, ut laeden. tem puniat, &laeti iura defendat. Is f i . Nou diuisi et preces populi grauati tributis, & exactionibus: nee Ud jam si ison eloquelam semiius . vocem gemirus, vocem se mentem. 8 Loquelam semitiis appolite dixit, Laetyma ploratio enim afflicti diserta est loquela,cax deprecatio, quam Deus exaudit, &eius 4 essi ei a pertulae tur. Uer sis. Nonne Iacoma viduata maxi Misenuam,cte. Cum viduae lacrymae profluunt ad Dominum clamorem emittunt contra illos,
qui deduxere eius nodi lacrimas, seu lacrymis illis, & gemitibus causam a die. ' O altissi- Alossim ii
lita, imo valde ei displicebunt, ii ascetur, de excandescet contra eos, qui sui iniustitia, illas eliciunt. Uers. io . cui adorat Deum in silectatione, bona voluntate, animo hilari, liberali oblationes exhibens, fiscipui se a Domino ; sa precatio Hiai Que ad nubes' sinpiabu . preces illius ad superos as endentes exaudiena
Vos ii. Oratio hion amuse, misses penetra bis ect a re propinquet, non consolabit Ar . non admittet consolationem, nec celsabit, donec ad Deum euadat, ac penetret: σ non discedo, durae Altissimo a piciat. Se exauidiat. ' Di- otii hicitur oratio primum ad nubes ascendere, mox instatun s
ὶ nubibos ecclos penetrare, ut innuatur ora
tionis instantia. Insta oppo tur E , impor-ὸ, tutis ora , obsecra simul dc iterum cla- iridisti.
283쪽
α α Liber V. Commentari j Literales & Morales,
nia , si vis , tuas preces , Domino exau
Uers 11. Et Dominus mn elongabis, cte. Dominus quidem non in longum protrahet . non tardabit in fauorem iustorum, qui iniuria affecti sent , sententiam ferre coi ita impios iniuriatores. Et fortissimκι non habebit in iuris p ulantiam,m e tribulet dorsum ist rina non patietur, qui sortissim iis est ad vindi ctim sumendam, ita diutius , iustis orari, sed statim in eorum oppressores iram Pros indet, donee castimat sic Graecus se immisericor- Deus non dimis. ' Qui tam patienter sui fert iniquorumh insedelinquentium pertinaciam, si pauper, si iustus ab eis laedatur , non habet patientiam ad Ictim. tam differendam vindictam, sed incunctanter eos aditui ab dire punitdVE U 11. Et sentitas reddet vindictam , ere. Peccantes populos puniet, donec multitudinem iniquorum conterat , & in nihilum redigat , Regesque impios Oinnino commi
V i .is. Donte re tavi h imbus μι--dion actus μι: ct secundam opera Ada , . Adam aliquando nomen proprium est proto pusti aliquando omnibus hominibus commi ne,quomodo in praesenti accipitur. Deus itaque hominibus poenas rependet iuxta eorum opera iniqua. Elmmet diem praesumptio nem isti m. GraecE,IAψ di m cogitivisne, or vota, & desid
Lia eorum.Apte autem prae iuuetinetes vocantur, quia ante opus malum mente praesumuntur,de praecipiuntur. Donec iudicet imai. n ebu
ialectatu iusto si , plebi scilicet seu populo suo causam adiudicando, illum i ma
eripiendo magna eorum oblectitione, ac voluptate.
Deciosa misi ira dia Dei Det tempore tribi talisnu si nubes ρluinae in tempore sol tis. Quemadmodum pluuia grata Laepe , poli sicciitatem fluens gratior apparet: ita Dei misericordia gratior tribulationis instantia ostentatur. O misericors Domine, tempora haec tot sunt plena tribulationibus,ut mitericordia tua nobis succurrens speciosissima si inper appa per inm
Orat Sapiens pro Iudaeis, ut a Domino protegantur o pro Gentilibus ut conue
tantur ad Dominum. Monet, ne in credendo cuique nimis faciles simiu. Bouas uxores commendat. I s e R E R E nostri Deus omnium, & respice nos,& ostende
nobis lucem miserationum tuarum: 2. rc immitte timorem tuum si per Gentes, quae non exquisiterunt te, ut cognoscantqilia non est Deus nisi tu, & enarrent magnalia tua-3. Alleva manum tuam super Gentes alienas, ut videant potentiam tuam. q. Sicut enim in conspectu eorum san- ctificatus es in nobis, sic in conspectu nostro magnificaberis in eis, vi cognoscant te, scutic nos cognouimus quoniam non est Deus praeter te Domine. 6. In notia signa. id immuta mirabilia. 7. Glorifica manum, &brachium dextrum. 8. Excita furorem, dcessunde iram. 9. Tolle aduersarium, M amige inimicum. ro. Festina tempus, & memento finis, ut enarrent mirabilia tua. ii. In ira flammae deuoretur qui saluatur : & qui pessimant plebem tuam, inueniant perditioncm. Ia. Contere caput principum inimicorum dicentium: Non est alius praeter nos. 13. Congrega omnes Tribus Iacob : ut cognoscant quia non est Deus nisi tu, & enarrent magnalia tua:& hereditabis eos, scutab initio. 1 . Miserere plebi tuae, super quam inuocatum est nomen tuum, MIsrael, quem coaequasti primogenito tuo. is. Miserere ciuitati sanctificationis tuae Ierusalem, ciuitati requiei tuae. 16. Reple Sion inenarrabilibus verbis tuis, Mgloria tua populum tuum. 17. Datestimonium his, qui ab initio creaturae tuae sunt, & suscita praedicationes , quas locuti sunt in nomine tuo prophetae priores 18. Da mercedem sustinentibus te, ut prophetae tui s deles inlieniantur: & exaudi orationes seruorum tuorum. i'. secundum benedictionem Aaron de populo tuo, εc dirige nos in viam iustitiae, & sciant omnes qui habitant terram, quia tu es Deus conspector saeculoruiti. 2o. Omnem escam manducabit venter, de est cibus cibo melior. 21. Fauces contingunt cibum serae, de cor sensatum verba mendacia. t. Cor pravum dabit tristitiam,de homo peritus resistet illi. 23. Omilem masculum excipiet mulier, oc est filia melior filia. x . species mulieris exhilarat ficiem Viri sui. de super omnem concupiscentiam hominis superdiicit desiderium. 2s Si
in lingua curationis, est 5 mitigationis od misericordiae: non est vir illius secundum filios
284쪽
ad Ecclesiasticiam. C. ut XXXVI. a. 73
filios hominum. Qui possidet mulierem bonam, inchoat possessionem radiu-xoctam secundum illum est,& columna ut requies. 27. Vbi non est sepes, diripietur possessio: dc ubi non est mulier, ingemiscit egens. 28. Quis credit ei, qui non habet nidum, & deflectens ubicumque obscurauerit, quasi succinctus latro exiliens de ci-
liacm miseratis t era n e seu ei nos misericordii protege, quae sit quasi omnium tuarum miseratio uim colli
Oio. orat, ut Hebraeos a Rege .egypti Pto Iomaeo captos , disperses, de astrictos liberet. reos Adto enim urget Regis impii tyrannis, ut
ad afficti populi liberationem quodamni oves muri. . n ei dia sit omnium Dei miserationiim, que t leo, is homines sigillatim protexit, in unum con , H siuere.J Et mitte ii rem seuper Gentes.
timorem fia ellis immissis, ut recurrentes adsimulac larua diuinitate,& sortitudine vacua, de non reeipientes ab eis auxilium, euidenter agnoscant te iam esse Deumin ipsi cogant ut
tua magnalia proclamate. Vis s. , ac maraus tua super Gentes alis.
O . Erige brachium tuum ad Percutien-: dam, ad immittendum plagas in tui populilio stet idolorum cultores, ut te potenti uinium
. s. Sisa enim in ea esu eari sancti si tuso in nobi cte. Quemadmodum ineon Cpectu illatum Gentium ostendisti sanctitatem, ' Potentiam & misericordiam tuam, mi a nos ex multis mali, liberata: sic , nobis aspectanti . bus de laudantibus inagnificaberis tuain pote ani contra illos exercendo Ic vindice dei uti tu, flagellis vulnerando, ut cognoscam te, Aut est nocet rauimus, quonia n non es Delup -υν te. Fructus flagellorum est, te Glum Deum esse dignoscete, & in hac fide nobis mi iste pu- similes e se. Homo impius, qui nec pudore, M ςς ' monitis eortietitur, Lxpe vcrberibus red-
in 6. . Iura signa , c immura mirabilia. teddi- Adde o Domine noua signa, alia noua excita miracul vetera immuta in noua, patia similia,
sed diuersi ab illis, quae manu Mosis, & Iocie Ducum populi patrasti. Glorifica m, istbrachium ae in . Superbi hostes nostri robur suum praedicant Drur. 3 i. 1 . Manus nostra erice a. τ non Dominiosedit hac omniis. Conti, vero tu Domine gloriam tuam tibi assere, manu tua de brachio tuo illos conterens. o V, 3. Excita are .ct est uis iram. Dor- M in niti ne sutor seu iracundia tuar Eam excita.
h. Eata piosecto Deus aded tardus solet este ad vindi
mile vide, iumendam, ut quodammodo ira eius dor- mire videatur. Imo adeo graue esse somnum ut ad eam excitandam non sufficiant hominum . .. s. is, Glus eam suscitare valeat. - ex. E c fu in rem i o. Tisti aduersarium de medio: de as-- fige inimicum Ptolomaeum Lagi. Festi Ma te H, i a te impus fac ses inare , Ommemo finis, quem destitiasti malis nostris: ut fideles tui Iu- cub. Memi. SS. in cri .: Ietdaei ena rent mira ilia tua. Cunctis impii, mod--
Deus statuit numerum peccatorum, quae Per- minurus est, de pet secto numero, mox ad vin- uadi
dictam sumendam procedit. Deus autem tam diti numela segnem sese ad puniendum osteiidit, ut quodammodo dubitate quis possit, an silerit per mittendorum criminum numerum Oblitus. selaidum ad Ideo ait sapiens: a me uo sinis.J Vindictam a V si i. In iratum deuoretur, qmfluatur, niit ita Graec , qui saluiu evasis, seu qui ex una clade euasit incolumis, ineidat in iram flaininae si- roris tui, ita ut exitium non valeat effugere. Cum peccator sese 1 praelitibus aerumnis liberum at picit, timeat horribile flammae in. Cum peee terminabilis incendium elle, Domino praepaiarum. J Et eripes. Duplabem tuam, in umanthera lanem , qui pessime tractam Populum stimmam milium Istaeliticum , perditioni aetetuae addi- ternam.
biam contere Regum Gentilium , populi tui hostium, qui Deum non agnoscunt te, sed se-ipi deos elle proclamant. Versis. Congrega emines Tritrio Iacob, eas ab exitio liberans reuoca in Terram sinctam : ocavi Principes illi. quia mu ι' Demniseiu : st Israelitae enarrent magnalia tuis: cst haere- Arabis Misi iis ab initio, de mittes eos in hereditatem , 3e possessionem sanctae Terrae olim . proin istae Partibus & postea filiis traditae. Vir si . Misere rapuM tuae, sur et M i- τω est nomen tuum . seu populo succurre , qui tuo nomine insignitur, de vocatur plebs Dei tirael: qaem Maeri asti primogenisa tua . scii dilexisti ut primogenitum. Quare M'. A. 22. Pharaoni renunciari iussisti. Hae dicit Do - πω, Tatii -- primu emtus Vrari, O . Vers. 3 1. Miserere Cinitrui sancti attonis tua Drusiatim. in qua religiose coleris, Se sanctificaris: Ciminui raraui ι , in qua Templum habes , quasi propriam domum, in qua requies cas. ' ueste si cum sponsa requiras, ubi ha- In Niobiici Deus,ubi cubet, seu requieieat, in Tem. Deu qinuia Plo eum quies aentem inuenie,.l xequiei Γλαν sis. Reple Simine Di 'abilibus verbis tuis. Templam, quod in monte Sion situm est imple oraculis tuis, de responsis, quibus populus ad tuae voluntatis executionem dirigatur. vocantur in enarrabilia huius nodi verba, seu oracula, quia nunquam plenE, &rro dignitate explicantur. ' Omnia sacrae Scripturae verba Omnis inenarrabilia elle non dubites, quia pro digni- scii et να-tate nunquam ea poteris explicate. J Di imple populum im m. Ingens enim Itieli, vin μὴ est gloria , quod solus ex omnibus gentibus domesticum Dei haberet oraculum , vetitatispum conspectu non annunciant, potius diaboli,
quam Dei praecones debent appellari. t re
285쪽
α 4 Liber V. Commentari j Literales & Morales ἰ
ficationibus exhibitis tuae specialis beneficetitiae , nos peculiares creaturas, aut clientes illos e Iie. Sie Hispanε dicimus : Huam et e latura. Etsi sua tradis etes, eri locutifurit in nonum tuo Propheta priores, eis ecia da anti-Quorum Prophetarum promissa, quae illi praedicantes populo nomine tuo polliciti uint. Idem pollent hodiὸ viri iusti Dominummia pauci deprecari : suscita praedicationes quas locuti
rum Conς antiqui Conesonatores. Roborantur vi- quia Conesonatorum marcescit oratio.
alii. O quina rvici sunt Praedicatores prioribus similes li
Psi 8. i'. Da m Merim sustiamur duo te. Tuis Hebraeis, qui patienter & longanimiter expeti uit, conser expectationis suae fluctum, hoc est, ii rtatem. Hi Propheta tui insin-- masti tui . seu veraces esse in promissionibus. Uexati a. orationes semorum tuorum se indis benenedictionem Aaron de ripulo itis, seu iuxta benedictionem, qua summus Sacerdos Aaron po-Y puluin tuum olim donauit. m. s. a in Eta risite mi in viam is tria: Osciavi omnes. habitant terram ricia tu ei Deio cons stor faciastri . seu cui omnia saecula sunt perspecta. Vnde recolcias Abrahae I i, de Iacobi fidelitatem filiis delinquentibus nunc propitius Ostende- Deus & eorum poenitudine placaris. ' O quo-raelapsi creuli, in quo tot Diui me mot -- tiens Deus praelapsi i euli, in quo ai notuere, memor . Geuli nequam misere li
facia. tur. lVissio. Omnem escam manducabit venter, o est cibus ciba melior. Veniet quemvis cibum ca- . pit seu euiuslibet eibi ea pax est non tamen o nes cibi aeque sumes sunt aut salutares. Visso. Fauces Mingunt cibumfera: ct eis sensarum verba mendacia. Vt gustus discernit saporem ferinae carnis carnibus altilium, de domesticorum animalium, agni, haedi, cuniculi : ita sensiti homines mendacia a veris distin
11. Ornati. .m datis tristisi is . homost disentus, versutus, sallax tristitia assciet& molestia eos, quibuscum agit :ctho te intus resistet iri. Sed sepiens vir, & prudens illi se opponens, resistet, illius sillaetas diu
luendo,Vel in eaput, & pernitiem eius conuertendia. V s. 13. Omm masi dum excipiet miniter. Filiae nubiles parentum voluntatem plerumque sequuntur, Meum in maritum accipiunt,
quem illis patet elegetit, siue ih pulcher, delariens: siue deformis, de insipiens. Et est, mr sua, pulchrior scilicet, de magis cordata , quare viro perpendendum diligenter est,
quam ducat. ' Tanta est propensio mina. Agnita estrum ad nuptias, ut nullum virum, quisquis
vel qualis ille sit, suo a coniugio repellat.
Vnde facillime circa quemlibet coniugem patris voluntati obsequitur. J Scio tamen eci e filiam meliorem filia, id est, plures esse taminas, quae prudentem exerunt electiό-
Vos 14. Specier milierti exhilarinfaciem virisa, cre. Vir uxoris pulchritudine laetatiar , de ris prae omni obiecto concupiscibili haee elegansforma incitat viri desiderium. ----VEU 1 s. Si hi curati u , est ρο mitigatio , ct sericordia: si in uxore praeter pulchritudinem last lingua blanda, de prudens, quae norit curare mariti, dc domesticorum molestias: si est in ea sermo, qui dolorem lenire valeat, de animi viri incerotem abstergere: si sermone misericordi utatur ad consolam dos ni et os, asilictos, aegrotantes irius secureuisa silio bomininis, illius maritus humanam felicitatem transcendit. Vers. 16. possidet mulierem bonam, Desear 'sessio-- ui, seu familiae sundamenta iacit: adiuturno i secuna m , inest, iuxta illud: Facti misti ad ulmum de sibi. Gem. 1. i 8. Erest columnam requies. Ex Graeco, est columna domum sulciens, cui maritus quieto animo possit inniti, illi fidens, de domestica negotia perficienda relinquens. Quis sorti columnae non fidat 3 η Stultum illum duxerim virum, qui huiusnodi uxorem possidens non ei fidit. de domesticam administrationem ei commit- negat matere detractat, sibi reseruans suinptuum vilium s
distributionem l . Vissi . Vbi nor sim, d ruro . coemadmodam vineae sepe carentis icu ctus diripiuntur: ita res familiaris dilabitur ubi mulier non est, quae illam curet: vi E vir colatio, de auxilio indigebit. ' Testor aegrotum, qui quidem, ubi mulier non adest foemina fi lieito suo ministerio illi assistens, gemitus aedit.J VcV. 18. Vuli credit ei, qui habet nid Nemo fidit in contractibus, aut pactis illi, qui
ab uxore Glutus est, nec domum habet stabi-kin : de Mens ubicum si si o Maeris, si succi vi lino exiliens de ciuit Me in ciuisaum. enim caret uxore, facilElide illuc diuagatur, de ubi illum nox deprehenderit, ibi m ratur, cum proprios lares non habeat, ad quos
i et, de ad quos se recipiat: in hoe smilla latroni, qui succinctus seu expeditus ad pugnam , vel ad insultum de ciuitate in ciuitat
286쪽
ad Ecclesiasticiam. C. ut XXXVII. 1 3
. Ducit Sapiens non rem Atas amicis , sed cum sinceris viris nobis agem. dum, ut salubre confimum in rebus
agendis ineamus. M Ni s amicus dicet : Et ego amisit iam copulavi, sed esti amicus solo homine amicus. N6nne tristitia inest usque adi mortem 2. Sodalis autem dc amicus ad inimicitiam coii- uertentur. 3. O praesumptio nequissima , unde creata cf' cooperire aridam malitia, & dolositate illius t q. Sodalis amico conauciandatur in oblectationibus de in tempore tribu- sationis aduersarius erit. s. Sodalis amico condolet causa ventris, x contra hostem accipiet scutum. 6. Non obliviscaris amici tui in animo tuo, o non immemor iis illius in opibus tuis. 7. Noli consiliari cum eo qui tibi insidiatur, dc a zelantibus te absconde coviilio in. 8. O iunis consiliarius prodie consilium, sed est consiliarius in semetipso. 9. A consiliario serua animam tuam. Prius scito quae siu illius necessitas: M ipse enim animo suo cogitabit: ι o. ne fortamittat sudein in terram, Adicat tibi: D. Bona est via tua, M stet e contrario vi-dore quid tibi eueniat. 12. Cum viro irreligioso tracta de sanctitate, te cum in i .no de iustitia.&cum muliere de ea quo aemulatur, cum timido de bello, cum negotiat0re e traiectione, cum emptore de venditione, cum viro liuido de gratiis a ndas, ' l. 'um impio de pictate, cum inhonesto de laonestate, cum operario agrario de omni opeic, i . cum operario annuali de consummatione anni, cum seruo pigro de multa operatione: non attendas his in omni contilio. 1 F. Sed cum viro sancto assiduus esto, quemcumque cognoueris obseruantem timorem Dei, 16. cuius animaelisce, indum animam tuam : dc qiai cum titubauctis in tenebris, condolebit tibi. 17. Cot boni consilij stati te tecum non est enim tibi aliud pluris illo. is. Anima viri saucti enuntiat aliquando vera, auam septem circumspectores sedentes in excelso ad speculandum. 19.'Et in his omnibus deprecare Altissimum, ut dirigat in veritate viam tuam. 2P. Ante omnia opera verbum verax praecedat te, M ante omnem actum consilium stabile. 21. verbum nequam immutabit cor : ex quo partes quatuor oriuntur, bonum dc malum, vita dc morsi 5e dominatrix illorum est allidua lingua. Est vir astutus multorum eruditor, dc animae suae inutilis est. 22. Vir peritus multos crudiuit, dc animae suae suauis est. 23. Qui sophistic. loquitur, odibilis est: in omni re defraudabitur. 2q. non est illi data a Domino gratia : omni enim Sapientia defraudatus est. 2s. Est sapiens, animae suae sapiens: de fructus selisus illius laudabilis. 26. V ir sapiens plobcm suam erudit,Mfructus sensus illius fideles sunt. V. Vir sapiens implebitur benedictionibus, Scvidentes illum laudabunt. 28. Vita viri innumero dictum: dies aut cin Israel innumerabiles sunt. 29. sapiens in populo hereditabit honorem, dc nomen illius
erit vi acus in aeternum, Jo. Fili in vita tua tenta animam tuam deii fuerit nequam. non des illi potestatem : 3I. non enim omnia omnibus expediunt,de non omni animae omne genus placet. 32. Noli auidus esse in otiani epulatione, bc non te effundas supcr omnem escam : 33. in multis enim escis erit infirmitas,&auiditas appropinquabit usque ad choleram. 3 . Propter crapulam multi obierunt: qui autem abitinens est,adiiciet vitam.
ERS. t. Omnis anticiis, seli qui se amicum profitetur, dicet : Et amicitiam coria , . seu suin fidus tuus amicus. Sed est arenicui s. la
quis agnoscit, illum scium amicum extitisse, T P. m.δε Menu.SS.Scriptι ι set tanto moerore assicitur, quod ei sideret, ut vel mortem ei afferat,vel usque ad mortem in corde perseueret Nihil ite cor sauciat, quam cor Duelae secreta aperuisse et , qui salsus postmodum amin fidisseilli, quicus deprehenditur J I' :
Hl i. Sodalis in tem. ct . custa inimicitiam coniuriemur. Hic autem, qui amicitiam vi tui. lauit, deprehensus, quod amicus non iit palam, conuerti uir ad inimicitiam, d socias. qui eum exiistimab t amicum ei te, iam se ut illius ini M in i micum
287쪽
ανς Liter V. Commentari j Literales εἰ Morales,
micum exerit. Graeciis sic : NAM Mur est au mortem visu , cum scivi ct amisiti v que ad ιαι-
O prouuiptio ne ruisima, s Graece, fele a cogitari , unde creata es, coorrire aridam malitia , & dolositate illius 3 Ab rem detestandam, unde prodii iii 3 quis te ex inseris in
orbem inuexit ut tam perlidi veneni nialitia terram inficeres Siaalu Mnico coniracund-- in obsectasiani bis, cte. Cum res feliciter eueniunt, sitsus amicas tuus tecum collaetatur, tua:
prosper x fortunae percipieris euectiis: cum Mid ii nutet est telum euentus, tribulatione assicetis , longe ille recedit, & fit aduer
suius. vos s. S is amico e nolet μιρο -πινώ. c. Si autem aliquando fietiis amicus a te acto tribulatione non recedit, de condolere simulet: id essicit, non amicitiae causa, sed ne a tua mensi excludatur, ideoque arma arripiet, non ut te protegat, scd ut mensam defendat. vers. obuiai cyis amisi Dii in anima tua, O . Si velli verutri amicum nactus es, eius dilectioiaem animo solae, & cum diues, ae oeulcntus fueri sole illius pauperis li-Vemsaim-ce oblinii caris. verus enim amicus aget thesaurum ab Oudens cunctis diuitiis ex-
positis dignus acquiri.J ι. Inrs. .d. palica is turri eum es, diatur Ilistianti vel inuidenti te non des Ab uraidem consilium , nec ab illo accipias. Tibi enim ille proseret exitiale, ut corruas: dc a te saluia. Iair' datum ille contemnet: & si acceptet,&cedat in bonum, negabit a te illud accepit se. Omitu consilia πιρ .uitu inlineumque sit ille, i quo consiliam retis, non vult videri deesse patribus suis, sed prosertconsilium. Attamen cave, nὸ omni consilio credas,nam aliquis erit, qui non tibi, sed sibi- ipii, seae ille solius viditati&commodis iiii cubiti&eonsulet. o. i i. A consi ruris igitur huiusmodi
serua seu mimi n. sei caue tibi. Et ut nouer
res . pristi scito, si istini nuestin, eo enim sere eonsilium diriget, quod tibi dat, . t suis necessitatibus contivat; animo fiaco risus, filiae sit necessitas, qui laborat, de eui velit prospicere: Ne forte stat sede vitis teream, seu patet tibi Oisendi eulum, quo impingas, d Miibi: Baja est via tra: ct flet e contrario ει- δε e. quid tis euonis , seu cupide observet, an incidas in aliquod incommodum , ex quo ipse
Vers. I 2. Cum tura stringi se tracta de sane tale. ct rann i sta de Astilia r Atiunt Doliores, ab hoe verse usque ad i . esse perpetuam ironiam. Ego autem eunctas clausulas has es ne ironia expono. Docet enim sapietis potendum esse consilium ab iis,qui utiliter id pocsint exhibere,imprudent sique peti ab iis, quia sua commoda curaturi sunt in consilio praebendo. unabait: si vis toto coelo aberrare, tura irreligioso. . seu virum irreligiosum consule elici anctitatis persectionem, de iniustum ei rea iustitiam sectandam: Se illi te seducent, consilium exhibentes, quod in malitiae
eorum excusitionem, imo commendationem cedat. Et cum muliere, id est, uxore tractarie qua ipsi a ritur, id est,de pellice. Oleum petris,dc operam. Cum ti do de ego, crura negoti. tora tracta ad traiectis, , seu commutatione meretum. Consulent tibi non filiae in commodum tuum sed quae in lacrum suum cedent. Cum emptore de venditione, & suadebit, ut
vili vendas, quod ipse sibi comparare studet. eisint da G invido aegratu Venis, te ingratum ostendi eis , a quo beneficia aecepisti persuadebit, quia ipse gratiarum actionem in uadet tum ei, qui beneficii in accepit, ne pet gratiarum actionem gratiam dantis sibi coriet-bςx, plura impetret qua: tibi praeripiat: tum ei, qui venesciuiri contula, quia iuuidet eius honori & laudi.
es opera haec in alium annum retiicienda, Seiani persem esse omnia, quae boc anno geret da sunt. vi labori se subtrahat, de mercedem
prius aecipiat, qui in illam furi: incritus. 'Fraopi ade o cratio et respondebit hic ea, quae tuam conserant ad rigritiaim. vastem his ι n. ico o. Huiusmodi ho mines minime a te sunt consistendi. Doce- mur itaque, petendum esse cillitare contilium circa res eiinctas ab iis, qui pei secta po G i. qui iem iurem propriam exerant .l Iaco ;.diici I, petacita
VcV i s. is. Sed ι- viro . octo ad laru esto cte. Virum ius lumini con a Orcio, queat amas, de a quo amaris , qui eiusdem spiritus est, qui eiusdem tecum est genii, & proseisionis virtutis. Vt cum non ictis certus fueris. quodi in sequatis consilium in spiritia alibus, in temporariis ii prosi eris, in aduersis: condolens tuae molestiae talutare consilium exhibere pollit. Sanctus enim Consiliatius pro- tum , priae utilitati nunquam studet, sed ii nomii, eontilium commodo se Glum Omm - in Gadat. Vtinam Reges huiusmodi Consiliarios adeatilli do. Ve f. i7. cir boni consit, statue ieci m. Non cu n aliis tantum consulta,quae agenda lint, sed tecum ipse rationes in utramque partem dili genter examina. Est hypallage Cor boni coo i id est, Maci si Disa cor . Non est erum tibi aliud pluris i Eo. Cor enim fidelius tibi consilium dabit, quam quiuis alius. 'tius quisque res suas melius nouit, S: attentius considerat, quam alienas. Vnde si prudens eii Cotta sit , aptior, quim alij sibi aderit conii La- tius. rius. lVersi 8. a viri sancti runcias aliquando vera,cte. Reddit rationem eius, quod vel cpraecedenti dixit, quam ex Graeco cxpendam , qui nus enim hominu iusti de prudoitis pia aqua utique renuncia e, praeuidere, de Psaemon crescit, quam septem uiatores sedentes in excol-s. Jereula. Mers iq. Et in his omnisin deprecue Alii m n. O. inuis sis Sapiens, quamuis aliorum consilium ineas : diuino indi s lumine,
ut melius coiisilium eligere seias. ' Moneti- Consili litur consiliarii, consilia, aut vota mininae ex- piam,
hibenda nisi oratione praeinlisad .'
praeceuas te, O . Omnis operis init .um sit M. veritas de ratio : de ante omne opus consilium prudens Llidum, de Mise scindatum
288쪽
ad Ecclesiasticum. c. est XXX It
m consilium t hominis id petentis e bono
ex prauo autem malum,&ino exta procul dii. incurres. t Probum c: mi alium te adducet bona seu recti agenda, quo vitam aeternam ait equaris i prauuin vero ad peccatuin, dc dam nationem alliciet aeter iram. J Et uiuat is
istarum e i as . daa lingua. Lingua enim vim rersuadendi habens, bonum de vitam assit , si lana consiliasutaerat malum autem & mortem sis nulla prauorum ut consiliorum auctor. ' Vnde iii P αὐ manu linguae Consiliarii vita, ta mors. J E tu astutio . prudens, ta boni coni iiij auctor i .m eruditor: ct a masse Mi*cu qt, quia os i suadet, ipse in causa sua eadem facere,
aut nescit, aut negligit. in .ia. vir perit multos erudams,
otio est. Multi sint viri docti quidem, qui
aliis filii taria circa vitae persectionem documenta cladum , sed sibi nimium indulgent. Dec exequuntur quae eis facienda docent. Io. es ocio ritis conii Eatias aut Concionatur prius debet se ad tuos iriores componendos salutare conii - -s emonem dirigere, quam alios eru-
, aut procedat liet . a s. Druitur , , lues, qui capti oti sermone utitur, ut alios loci Piat, cunctis est odiolus : in omni re defra L Htur, siccessibus in omni te, quam sic persuadere intenderit, carebit. non est illi Gia o Domi gratia, seu non est alii a Domino da tum . vi gratiam in oculis hominum, qtieis i quitur, inueniat. Cordatis equidelii non
in iis cis placet Concionator, qui sopit isticis clausulis proriis snutilibus utitur. inia licet sermonisi ι or petiuit, ad id a Domino merito consecutus non ei Ll Onvii Sapienιιad fravisti iis, Omnes enim illum quasi insipientem
Hers. as. Eli Sapuus amnis sapisni sapiensibiam est ille, qui sapit animi sui profectui eis.
caciter consulere. Et fractio sensu illius lauda - bilis & tune laudabitur, vel merebitur laudari, cunctis , eum Sapientiae de prudentiae eius fructus apparuerint. eos. 16. Vir Syiens libem suam eri iii, M. Vetos namque & selidos fructus illius Sapientia parit, non tacatos, de inanes, quales So- Phistarum, qui populum non erudiunt, sed decipiunt. vetae Sapientiae documentum esto doctrina fluctificans. Cum auditores com- - punguntur, cum meliora sectantur,crede Coimcionatorem vera Sapientia elle prae litum, cum documeni autem nullus in audito cibus seu ius aspicitur, ς pe, an C
scito, Cone tonatorem Sophistam quidem,non 'n' et 'sapientem est e .l rienn ero .vij sonem replibitur benedivi ἱλλ . Cum enim utiliter est loquutus, omnes ser uatiores aut acclamant voce exorcisa laudantes , aut animo veriant clausulam illiti, piae mulieris : B M vemer, q i tu mariti
Hers. 18. 29. Qitaini in ninero dierum. G. vita cuiuslibet hominis certo quodam, ac de finito dierum numero circuinc ribitur: at populi Dei fidelis dies sunt innumeri: idque circo sapientis me notia, quae in Israel perpetua
est. nunquam excidui. ' Commendanti trGnimi delhinc, qui libros sacros imopretantur, aut de dogmata si utilibus mater. is scribi mi, quorum memoria M utilia sequet it catholicae Ecclesiae, de ipsorumgimatum aeternam durationzm. J S. Funs in '' me ita. ρι o haerea tia it honorem. Reeetatur id, luod praecedenti versu a stirmatur. Vc s. so. i. iuvita tua tenta avim tu is, dum vivis, explora, examina quinam sint animae tuae assectus, quae nain propcii si onus: or si fuerit nequam , non des id, potestate, , sit avectus animae tuae ad malum te rapiant, coerce scaena, comprime huiusmodi asse
eius, ne in malum pro liliant. Non enim omnia omnisura expediunt e cr non omni aut omne genu placet, seu placere dc t. ' Explo- vii statu, ianda propensio animi nostri, ut vitae sta- magnarum prudeliter eligamus ; qua in re alii studia de occupationes aliis Placent; . Id , ad otium litteratum sunt apti, alii ad bdllicas tendo. prosiliunt, alii Regularis vitae amant abstractionem a saeculo . sed horum aliqui contemplationem ambiunt cum Matia , aliquicum Marilia ad proximorum salutem pronaouendam inclinantur. Certe vitae status magna praemissa diligentia, de examine est eligendiis lVcV si. m. auidus esse in omni e la- 2. time, id est, in nullo epulo te auidum ad ca- stis . ais piendos cibos ostendas. Et non te undas sa b Wi- per omnem esicam, quasi omnes solus cibos ''velis absumere , par fimonia , ac sobrietate adhibita , comede : in mi tu enim escis erit iu- firmitis, O . Immoderata namque escarum sumptio gignit aegritudines, Se turitas nimia cruditatem, de bilem , aliosque vitiosos creat
Vos 34. Propter crapulam multi obieravit, immaturi: qui atitem Astinent est , i citi vitam liue diuti .s vilici.
289쪽
Liber V. Commentarij Literales δί Morales,
sapiens Medicos, ac medicinam commendat, moderatum luctum in funere amicorum ostentandum suadet. De arte fabrib,
ONOR A medicum propter necessitatem etenim illum cre uit Altissimus. 2. A Deo est enim omnis medela , dc a rege accipiet donationem. Disciplina medici exaltabit caput ilius, 3c in conspectu magnatorum collaudabitur. Al- cissimus creauit de terra medicamenta, & vir prudens non abhorrebit illa. s. Nonne a ligno indulcatacit aqua ainara , 6. Ad agnitionem hominum virtus illorum , dc dedit hominibus scientiam Altis Ismus, honorari in mirabilibus suis. 7. In his curans mitigabit dolorem. de vi scentarius faciet pigmenta suauitatis . de vrch ones consciet sanitatis. & non consummabuntur opera eius. 8. I ax enim Dei super faciem terrae. 9. Fili in tua iii firmitate ne despicias teipsit ira, sed ora Dominum, Mipse curabit te. io. Aueri ea delicto. te dirige manus. & ab omni delicto munda
colluvio. ii Da suauitatem se memoriam similaginiv, Ne impingua oblationem, Nda locum in edico: 12. Eteni in illum Dominus cieatiit: de non discedat a te, quia opera eius sunt necessat ia. 13. Eil enim tempus quando in manus illorum incurras : i . I pii vcto Dominiim deprecabuntur, ut dirigat tequiem eorum. A sanitatem, propter conuersationein illorum. t s. Qui derelinquit in conspectu eius qui fecit eum, incidet in manus medici. 16. Fili in mortuum produc lacrymas, ecquasi dira palsus incipe plotare, de sec indium iudicium contege corpus illius, Mnon despicia, sepulturalii illius. i 7. Propter delaturam autem amat E ser luctum illius uno die, bc consolare propter tristitiam. 1 f. de lac luctum secundum meritum eius uno die, vel duobus propter detractionem. 19. A tristitia enim festinat mors. 6c cooperit vi mitem, & tristitia cordis flectit cet uicem. 2o. In abdoctionuper manetitistitia: Sc subi alitia inopis secundum corcius. ai. Ne dederis in tristitia cor tuum, sed repelle cana a te: de memento nouissimorum. 22. Noli obliuiscit nequc enim est conuertio, ec huic nihil proderis , de teipsum i cssimabis
2 s. Memor cito iudicii mei: sic enim erit de tuum : mihi heri, de tibi hodie. 1 . In requie mortui requiescere, fac memoriam eius, Ad consolare illum in exitu spiritus sui. 2 s. Sapientia scribae in tempore vacuitatis: de qui minoratur actii, Sapientiam percipiet: qua Sapientia replebitur. 26. Q ii tenet aratrum, de qui gloriatur in iaculo, istimulo boues agitat, dc conuersatur in operibus eorum, de enarratio eius in filiis taurorum. 27. Cor suum dabit ad versandos sulcos, de vigilia eius in sagina vaccarum. 28. Sic omnis sabet de architectiis, qui noctem tanquam diem
trantigit, qui sculpit signacula sculptilia, de assiduitas eius variat picti iram: cor suum dabit in si in ilitudinem picturae, de vigilia sua perficit opus. α9. Sic sabei serratius
sedens iuxta incudem, de considerans opus serri: Vapor ignis vrct carnes cius, de in calore fornacis concertatur: 3o. Vox malici innouat auicni eius, de comi a similitudine in vasis oculus eius: L. Cor suum dabit in consultimationem opetum, ec vigilia sua ornabit in perfectionem. 32. Sic figulus scdens ad opus suum, conuertens pedibus suis totam, qui in Iblicitudine positus cst semper propicr opus suum, de in numero est omnis operatio eius. 33. In brachio suo lannabit lutum, de ante pedes
suos curuabit virtutem suam 3 . Cor suum dabit ut consummet liuilionein, Ac vigilia sua mundabit fornacem. 3s. Omnes hi in manibus suis sperauerunt, de unus quisque in arte sua sapiens est. 36. Sine his omnibus non aedificati ir ciuitas. 37. Et non inhabitabunt, nec inambulabunt, ec in Ecclesiam non tranii lient. 38. Super sellam iudicis non sedebunt,de testamentum iudicii non intelligent, neque palam sam cient disciplinam ociudicium, dein parabolis non inuenientur: 39. sed creaturam aeui confirmabunt, oc deprecatio illorum in Operatione artis, accommodantes animam suam,&conquirentes in lege Altissimi.
290쪽
ERS. i. mora Medis , re- uerentia exhibita, & mercedei praestita , propter nece starem, quia illius indiges ope. Eterim E ere it , ii suuM, Deus' enim auctor est medicae artis.
Em: Me Ex Graeco pro is M. dicitar mu' er et, munus ei praesta, Medicus enim nummos vertim esse nutat honorem. J Dicitur autem Deus
creat, Medicit in . quia . principio medica
gramina, de radices dicit terram producere in aevitudinum hominis remedium , praescius iv serieorii re Adae praeuaricationis. ut laudes tamini eoidem Domini prouidentiam ante x- tudines medio ita tibi prae pax antis l Vos i. A Deo est emm medela, tum quia a Deo creatae sunt vires herbarum, Maliorum medicaminum : tium quia earum c
gnitio, & sieientia , Deo Adae fuit indita ac po-ncris, a quibus Medi ei hauserunt. Et a R P
copiis donationem, seu largam remunerari am Dem. etiam Reges humana Dagilitate fia- aissiciuntur, de cum hominibus aegritudinibus
s. Disci mi Medici ex diasit opus it lius, ad magnas opes &honore se uehet. Ei iu nisectu Mugmaarum conuatantur, & egregiis laudibus coram Principibus afficietur. Cur iis con sectu Io iurarum' Quia Magnates Vrotantes specialissima diligentia curandos sul- Piunt , unde assistetitia aegritudinis causam agnoscunt, &apposita medicamina seliei adhi bent ei sectu, ideoque a cunctis Medici peritia commendatur impensius, quia Principis vitam adit i mris aestimatur. Subtaxant ut hinc Medici, , vis si cum ad vulgares accedunt aegrotos, cum M italia vistant, plos videntur fugere aegro-ν - ET xiii tectionem, qui mad eius curationem acce mos aceri dere, unde non inepte vocitabitur homiciada, si enim gladio non vulnerat, desidia in terimit lV G. . Alii simul remit de terra medici en- et vi pria ni non abhorrebit ira Nam licet
amara sim qui tui, talis dulcis potionis amaritudine e paratur. VndE imprudentem se Ostendit, qui ut sugiat assis amaritudine, sitias ducis, obire, aut perlonga infirmitate perimi. . s. s. Nun re a ligna induti Ma est . σιώ --- , s c .is.1 s. seu dulcis reddita λ Ceri o illi naturalem iiiii se eredo vim aquam dulcorandi. Ex huius autem ligni exemplo probari vult Sapiens, quantas vires herbis, aer s aliquibus Deus indiderit.
4 - . Ada tutionem humiserum virtus il nredicantentori mi, seu ut eam homines cog ocelent , & in suos usiis conuerterent. Ei a d is hominibu se retiam missi tu, honorarioriari libui s. sed hanc ipsam cognitionem de scientiam vel indidit, vel suggessit illis Altissimus , ut per hoc honoraretur in mirabilibu ,quae pet naturales medicamento ni illi tes operatur. Heri . In his cruraus tigribit duum . dolorpet hia medicamenta , Medicis applicata Opportunε mitigabitur. Et pigmerianus faciti
pigmenta si vitatis . pharmacopaeus conficiet . mixtiones, quae suavem odorem exhalent, de nares, ae cerebrum aegrotantis recreent, aereficiant: ct visiones consister stitit inu, seu sanitatem asserentes: ct non consei mactuntur ore eisu; quia noui morbi existunt, te Medici nouas medicamentoriam mixtiones, de compositiones excogitant. ' Annoto, nullam de seis: Veis scivisione venae mentionem fieri, sed totum aegri tudinum curandarum apparatum ad pigmenta iacia uitatis , de ad unctiones sanitatis reduci. aegriuidinum Undenam ergo tot venarum scissiones, tot po- Mpiens inritiones amarae , inuentae sud te ad aegrorum ci
spiritualem Medicum suauibus pharmacis pec- Meditus sui c torum aegritudines aptiusculaturum, quam vibiu phat
maris, quae quidem magis supplicium, quam
medicamentum appellarim J PFax enim Dei sopi faciem terra. Benignitas diuina, in superficiae terrae creauit herbas, ilirpes, acalia huiusmodi in ussim me dicinae, paec in aegrotis, non bellum indicens. Cur eiso Medici iurio armati sic iam ad mile a uiri aegrotum accedunt, ac si in hostem impetum facerent ' Aliquos vidi Medicos valde peis in arte peritos, qui herbarum vim callentes dicos vidi. harum applicatione sine scissione venae, sine amara potione desperatas vicerunt aegritu- scisso dines.l venae desse vers. y. Fili, in tua in liate nὸ d spis se te ei Mimum. O c. Dum Medici corpori medica g in αmcuta applicant, aeger debet animo mederi poenita hue, oratione. A Deo enim sanitas Procodit,qui quidem esiiciet,ut medicina pro-st. ' Proseo cum saepe aegritudines in pec- Dum Deus cati sipplicium irruam, di im Deus poenitentia puni placatui, aegritudo remittitur. J ' Ora, inquit,
Da num. Multum enim confert ad felleem curationis eiiciatum, aegrotum orare, Salio- Ccieri .iem rum orationes auxiliates sibi requirere. J rationii seli- I. io. Auretea desiit, mentem ,& -- eueuru luntatem tuam : dirige manus ad rectani petationem, ad pauperum inopiae succurren- dum : o ab omni deli. io mi talia cor tu . per contritionem tunc, nunc per Sacranaentalem Consessionem.' inquam, manu . Elee- Eleemosynamosyna enim iuuat admodum ad sanitatem ac lsequendain. J Munia autem tali cor tulim. Ne aegritudinis vi deficiat intellectiis, de differens Corie uiconfiteri, minimὸ possis. Ideb correptus infit - aegritudine initate prius deberes Consessarium , quini ta mu'ia
luinii, seu suavem iacrificiorum odorem,thus, thymiama, quae sunt grata admodum Domino . suffimenta, ad eum flacandum : ct impingua oblationem, pinquem, selectam oblationem offer: ct tunc L loci m M aura, ut suo ministerio operam e R diat. locus Medico dan-- ια
dus non sit, donec aeger animo medetδtur J edis audis, usEtenim iri Dominus creauit in M. Cum Deus est. donee inedicae artis author sit, ostendit necessiariam esse ad corporis sanitatem pharmacorum ap ςd tu plicatio, quae per Medicum applicanda sunt.' Partieula illa, Et mn discedat a te innuit, Met' sub iram di eum debere continuo assistere aegrotanti, rut pei breue aut possit opportuno tempore medicamina ad- Medi tum hibere: u h per breues Medicorum visitationes reprel naunt 4