Tomus primus continens quinque libros Mosis scilicet Genesim Exodum Leuiticum Numeros ac Deutoronomium R.P. Antonij de Escobar et Mendoza ... Commentarij litterales, et morales in Vetus, ac Nouum Testamentum. Tomus quintus complectens quinque sapient

발행: 1667년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

mo Liter V Commentari j Literales&Morales,

commendandus obiicitur. e rari in ti

more Domini . seu quia imita sest Aaronem auum suum in iis litate. Ex Graeco, cum latus est in itino e Do min, se etiam Mosis se. imitatorem gessit. Vt enim Moles idololatras percussit: ita Phinees scortatorem interfecit ob Domini timorem, seu aelo honoris Dei in fornicarium exeandescens. Et sta eras rein ilia Demu . id est. stetit coli stans, mansitque fidelis Deo in pudore & ignominia gentis litae liti-ticae, cum fornicaretur cum Moianitis, Num. 21. Tune enim Phinees in banitastis alaraitaream sua. seu piopter innocentiam. 5 promtum,ae generosum zelum suum placuit De atra Israel conseruando, siue ut eius intuitu toti In eximium raeli Deus parceret. ' Ob eximiam virtu- ixtam inu tis actionem unius solet Deus contra to-

itosiue Communita em, ei gratus ignos-

iet Princeps tum Sacerdotitio, tum sati tuaiij, id summus Pontifex esset: tum ipse, ae po- .steti eius in omnibus rebiis spiritualibus praesidereiit, sicut in politicis postea statuit: si sit ita, ct Isemini eius Sacerdoth augm tu creν-V, 3 t. Et t. --ium Dacita fit dii filio I se, δε nou Lia. Sicut enim Deus mitidi Regnum per tuum promisit pacti, in io: sie

Phinees saceidotium aeternum promisit dur turum : h riait in i , ct semini eim, seu licteditari uiti Sacerdotium successi olle ad filios, aenepotes trans inattenduin : ut etiam Restium erat hereditarium. Ut daret Sapientiavi tu cis nostra , iudicate gentem suam in iustitia, ut Phinees, de Suerdotes sapientiam doceretit

IsraElios : Dauid ver δ de posteri Reges iustE

iudicarent ; ne abolerentur bona inporum, tam

Phinees & Dauidis, quam populi Israelitici: gloriam ipsorum , seu dignitatem & potesta

tem , ingentem eamum Me n fecit, ut scilicit, ipsis dum viverent, maneret , de illis extin

ctis, ad filios, ac posteros perpetua successione

transiret.

CAP UT XLVI.

Commendantur Iosu7, Caleb, Iudices 'i' usque ad Samuelem Prophetam.

O R Ti s in bello Iesus Naue, successor Moysi in Prophetis,

qui sitit magniis secundo in nomen suum, z. maximus ini sal item electorii in Dei, expugnare insurgentes hostes, ut consequeretur hereditatem Israel. 3. Quam gloriam adeptus est in tollendo manus suas, & sectando contra ciuitates rhomphaeas 3 q. Quis ante illum sic restitit Z Nam hoste, ipse Dominus perduxit. An nota in iracundia eius in Gditus est lol, & una die, facta est quati duor 6. Inuocauit Altissimum potentem in oppugnando inimicos undique. & audiuit illum magnus de sanctus Deus in saxis grandinis virtutis valde sorti 1. 7. Impetum iacit contra gentem hostilem , dc iadescensu perdidit contrarios, s. ut cognoscant Gentes potentiam eius, quia conmtra Deum pugnate non est facile. Et secutus est a tergo potetatis: 9. dein diebiis Moysi misericordiam fecit ipse, Se Caleb filius Iephone, itare contia hostem,le prohibere gentem a peccatis, de perfringere murmur malitiae. io. Et ipsi duo conili- tuti, a periculo liberati sitiat a numero sexcentorum millium peditum, inducere illos in hereditatem in terram quae manat lac de mel. i i. Et dedit Dominus ipsi Caleb fortitudinem, M usque in senectutem permansit illi virtus, ut ascenderet in excelsum terrae locum, & semen ipsi iis obtinuit hereditatem: tr. ut viderent omnes filii Israel, quia bonum est obsequi sancto Deo. 13. Et iudices singulistio nomine, quorum non est corruptum cor : qui non auerti sunt a Domino, ι'. ut sit memoria illorum in benedictione, & oua eorum pullulent de loco suo, i s. dc nomen eorum permaneat in aeternum permanens ad filios illorum, sanctorum vitorum gloria. 16. Dilectus a Domino Deo suo Samuel propheta Domini, renouauit imperium, de unxit principes in gente sua. 17. In lege Domini congregationem iudicauit, de vidit Deus Iacob, dc in fide sua probatus est propheta a L. Et cognitus est in verbis suis fidelis, quia vidit Deum lucis: i'. de inuocauit Dominum omnipotentem , in oppugnando hostes circumstantes undique, in oblatione agni inuiolati. 2o. Et intonuit de caelo Dominus, de in sonitu magno auditam fecit vocem suam,2 I. de contriuit principes Tyriorum, de omnes duces Philisthi ini; za. & ante tempus finis vitae suae de saeculi testimonium praebuit in conspectu Domini,& Christi; pecunias de usque ad calceamenta ab omni carne non accepit, & non accusauit illum homo. 23. Et post hoc dormiuit, de notum fecit regi, de ostendit illi finem vitae suae,& exaltavit vocem suam de terra in prophetia delere in pictatem geutis.

COMMEM

312쪽

ad Ecelesiasticum. C put I LII.

o MMENTARII.

TRS. i. t. Fortis inberis . leu Dux egregius se tituditie Iesm e ui dandiis occurrit. Fuit hie s-e is M. fit imp M. Graece, in pro beri s. NemrE Moysi sic isor non in solo principatu Politico, sed etiam in munere pro phetico, quo populum regis i non tam hi mana prudentia , quam diuina , teqtiens in omnibus reuelationem, ac ductum Dei. - Oportet qu.dein probum Praesulem es prophetam ad tectam subditorum gubernationem : ille autem quodammodo prophe- , iido tiae spiritu donabitur, qui prudentz cauet, ne subditi eas ineam occasiones, ubi mirum et ii, o τὰ subcile excidendi periculum. Prudentia QMitimis nescio quid prophetiae Praelato ingerit.l

I. - Morem significat. viri autem huiuacilutaria Israeli testantur, illum merito krsu nomine suis se insignitum. a Di i enim sitit in suis eis ela Drum I ei. Potentissimus

expugna e Disurientes conse iuretur har

ditatem Israel. seu vi Israel terram Chanaa in promtisam a Domino consequetetur, pulsis his nostibus, qui in occupabam. sto oran adeptus es7. in linen tim nosco, seu eas ad seriendum eleuando Al ludit ia primam Iosue expeditionem contra loi,quae habetur ου. ubi legimus, Iosue turo.

t M. iiiiE gladium vibrando. Cur dicit, Dia- tii inin eas seu gladios, si Iosue unum gla- m dux dium vibrabat 3 Quia dum strenuus Dux pri-

psi a certamine, & gudium vib at, facit, simul milites tuos gladios v brare. Dum xi man ii se ut Dux manus exeritia pugnam ommuni

militum manibus utitur, quia omnes concer-

tantem Principem imitamur. Jvers . aure iram re tuis t Q nam ex Hebraeis Ducibus, qui fuerunt ante Iosue, ausi sunt sicut ipse contra hostes in acie state, Marinis 3 de manus conserte Multi ducunt manus

exereitum , sed pauci sunt qui couserantam i , hoste in nus. J Nam hoste, i s

, duxit in m m Dyae, illosque ei tradidit reicutiendos, & debellandos. . Annon in iracunata tim imped ii est Sa se Annon ille ita succensus,& ulo, ut Dei inimicos comminueret solem piaecepto in re diuit ne progresseretur : dixit enim. Sol contra vi mota is se dies duplo fere longior est facta. ref . In momi misimu rtentem in op-m ando im μοι undique, Preces fudit ad piit illii mini Dominum, ut eius auxilio pollet undique inimicos delete : ct in sumi illum ma- , ct sancti Dem in saxistrandi vi iuru ιο senu, misit enim Dominus de coelo magnos grandinis lapides quorum potenti aevalido impetu ta homines de iumenta flati

rentur.

pios . 8. Impetum fecit contra sentem hostilem Dominus standinem eiaculans : ct in descen Bethoton perdidit iniurarios Iosiae hostis. nee eicitor Genui tetentiam rim. Dci scilicet, qui grandine inimi illa de coe esti arce dimicabat ; qauis coina Drum gracre, non est facile, i mo omni tib est impossibile exercitum, quemi cus protegit, ulla potentia superare. Et secM- tuis a terro potentis, secutus est Iosue Domi num potentissimum, eique obediuit. O. 9. Et in dielmi Mysi misericordi fecisi se . de Caleb filius Iephone. Porro Iosue de Caleb opus egregium pietatis gelleiunt in Moyse in , dc in populum , quem a murmure

compescuerunt. Num. 4. 6. ' Prosem, ma- Magna νοῦ gnae pietatis opus esi murmurantes contra ratis oma proximum compescere.J Sta e camia hostem, prohibere genion a peccatis .c y persei gere muri ν malitia illi suaserunt milites lsraelitas, ut contra holles Chananaeos constant et dimie rent, populum a peccato d. isdentiae auerte runt, de malitioliun murmur scdari fecerunt.' An noti particulam , Murmur m Via, id plectimnis est, murmuratio , quae ex malitia ortum ha- nulla alia esti ixit. Plerumque enim nulla alia est ad mur. . mxu

inurationem causa, quam malitia murmuran

H. f. t o. Et iis duo constituti Graece, cum litia. e seni diso tantum a perit uis tiberari seunt a numera sexcentorum milium peditum inducere si in in hereditarem in terram , qua inauat lac crmes. Cum soli illi duo essent, qui a partibus Dei & Moiis conitantes starent , scii

et in exempti fuere a sententia mortis, filia inuoluti sunt de perierunt tot bominum milialia, de hi soli duo inducti sint in hereditariam populi Dei poli essionem, id est, in Cha

tinnitidem. ' Tanti aestimat Deus viros in unus vel H- fide ac iustitia constantes, ut duobus his ex in- rumuini

genii populo, qui de aegreto exierat, in Chanaan itidem intr. Matibas , impleue ix picinis- με lucsionein , toti Israeli fictam. unus vel alter tutius egregius D O totus ingens populus

cilietqVersi 1. 32. Et dedit Domi ut ijs Gibs ritudinem . cte. A Domino accepit Caleb co rotis in senectute virile robur, ut accenderet ii Hebron. V. i. . 6 quam suam fecit, de polletis sui, iure hereditario reliquit. ' Cert E Mium, ienem vegeta valetudine uti, nec agnata sene-ebiti infir initate assici, magnum Dei est beneficium. J V. Viderent omnis silly se des, quia b- .iti L obsequi sanito Deo. non solum Deus iustum in seperis ius iam praemio donat. sed etiam in solidi terra, illius vitam producens in senectute validam filios addens de O s, ut Omnimoda se-- licitate fluatur.l nati s i s. i .is . Ei ludices sIuli sua numine, a.

quarum non est corrupium cor, . Commendandi

accedant omnes illi Iudices, qui Iosue secuti nsunt in regimine populi, qui in libro Iudicum

suo nomitae r censenturi viii quidem incorrupti, semper addicti Dei fidei de obsequio. Visi

memoria i rorum in seu ut illorum memores Deum laudemus qui tanta eos virtute donauit: st ossa eoru pustulent de locasio, ceu de sepulchro; id est viteat, storeat, vigeat memoria, nomen, fama illorum: Heroum tam illumium plotia , perpetuo conscruetur, dc celebretur.

Et nomen eorum permaneat in aeternum Fermanens

ad filio inrno, siue usque ad eorum posteros, si ictorum reum gloria. permanente in ipsis. In filiis Iudicis egregie de incorrupti diuitiis

313쪽

3οι Liber V. Commenta iij I iter ales & Morales,

Tillas lassi non permanent nec parens acquisiuit, Vnde Uuleue illud: H. i. Ouoin murm: athri ,. rem anci fama& decus egregiae liliationis, sed Movit, quam omnes celebrant proferentes e mi, Oia sani Io.J16. Dilecti a Domino Dra se Samuel D. Prophetu Do ni M. Si v0ltis autem incoimpto- . u rum Iudiciim exemplar obiiciam, ad mein ι-- -- tiani adducite Prophetam Samuclem, qui ob' praecelsas virtutes a Domino speciali issime suit dilectus. Hic quidem renouauit Imperimn. Rei publicae formam mutauit, Rege in si icto: unxit Principes iurente iis . hoc est Saulem, de Dauidem facto oleo pei sadit. Versi . In lege Domini congratationem iud

caruis, iuxta diuinam legem populo istae lilico ius dixit. Et vidit Dem Deo. hisae si baim est Propheta. Graece, visuauit Domi Iacob. Id est, opportui: E missio Samuele prouidit necessitatibus populi, quia Philisthaeis soris vexabant ir, de domi a filiis Heli Deum non timentibus. Samuel autem fidelitate sua erga Delim, de sol ieita ae eludenti gubernatione zrga populum,olletidit se verum egitimuin, re Misistet w a Deo immissum suis te Prophetam.' Mitii ster. a. Aeta Deo inimii sus ad quodlibet Ecclesiae munii,

ni senate, se mani stare se vete esse Dei .ei E eili Dei ministrum.l

ministrum. Ic si 8. ly. Et cognitis est iu vobis isse tu, quia titillis Demn lucis. Manisostauit verbis piis, de cinctis an praedictionibus utilibus, quas exposuit,seu proti ilit, se suisse diuitia lueea Patrei luminum illustratum. Praeco Euangelicus se illustratum coelesti lumine ostendit, cum pios de utiles sermones ore proseridiam si inutilia, conαῖ μδ: sutilia vel ba ficit, ostendit se non vidi isse Deum lueis, sed diabolum tenebrarum asponmile. l Ginu Ait Do qum Mnni Potentem, iis se Deum lo Apug nanda sester. . Deum precibus effusis eis Misse. exorauit, ut gratia donaretur ad hostes circum stantes undique debellandos. de agnum imma

se. Et contriuit Principes Tyriorum, dc omnes Duces Philisthi . Patent lixe ex eadem historia ei tata. Et aure tempus sinis visa soa Os ciat testimonii m perhibuit iis con sectu Domi , cte. Antequam diem suum obiret, ex hoc seculo in alterum transmearet, in constricta

Domini de Saulis in Regem inuncti protestatus est. se nihil a subditis aeceptile , dc huius rei

testes ipsos Israelitas esse voluit, nec ullus ad- fuit, qui ei auderet, aut pollet contradicere.

Illum egregium Praesulem futile erede de ille pqito nullus su itus queritur. Non tamen iem per crederem sutile malum eum, de quo aliqui subditi non bene loquuntur .l quei vetaveris Σs. Et post Medormivit. scia mortuus est,stnorum scis Regi. Sauli apparuit, de populi cladem praeminciauit. i. Req.:8. ' Probus

Praelatus etiam post mortem est de subdito uiris salute solicitus. J Et ostodit ιει suem vita

re e lauis vocem I utile ιDra, e terra PγthO-ritin sanit se visus emergere, clare locutus est, i pro solaciam thetia . desere iniquitarem peritu. n, seu praedixit

bello delendam gentis liraeliticae impietatem. inquit Samuel Sauliὶ Domi ueti Israel ιι cum inmmius Philisth m i. Reg. 18.

L dat Siracides Mathanum, Dauidem, O- priorem Salomonis aetatem: vituperat eiusdem senectutem, Roboami fulturam, Roboami id olatriam.

tofi liaec surrexit Nathan propheta in diebus David. a. Et quasi ad cpssseparatus a carne, lic Dauida filiis Isiael. 3. Cum leonibus iii sit quali cum agnis: de in visis si in ilitei fecit sicut in agnis ovium, in iuueti tute sua. q. Numquid non Oc- cidit gigantem. & abstulit opprobrium de se ut et In tollendo manum, saxo fundae deiecit exultationem Go- liae: 6. nam iu uocauit Dominum omnipotentem, & dedit in dextera eius tollere hominem sortem tu bello. de exaltate cornu gentis suae. 7. Sic in decem millibus glorificauit eum, de laudavit eum in benedictionibus Domini, in os serendo illi coronam gloriae: S. conitivit cui in inimicos undique , 5e extirpauit Philisthum contrarios usque in hodiernum diem, contriuit cornu ipsorum usque in aetern un. 9. In omui opere dedit consessionem sancto, MExcelso in verbo gloriae. Io. De omni corde suo laudauit Dominum, &dilexit Deum, qui fecit illum :& dedit illi contra inimicos potentiam: ii. de states iecantores contra altare, oc in sono eorum dulces fecit modos. 0. Et dedit in celebrationibus decus, dc ornauit tempora usque ad consummationem vitae, ut laudarent nomen Sanctum Domini, de amplificatent manEDei sanctitatem: i . Dominus purgauit peceata ipsius, de exaltavit in aetervum cornu eiu : de dedit illi testamentum regni, de sedem gloriae in Israel. i . Post ipsum surrexit filius sensatus,

314쪽

α proiit et illum deiecit omnem potentiam inimicorum. Salomon imperauit in diebus pacis, cui subiecit Deus omnes hostes, ut conderet domum in nomine suo , A pararet sanctitatem in sempiternum i quemadmodum cruditus es , iuuentute tua, dc impletus cs, quasi flumen, sapientia, & terram retc- ut anima tua. 17. Et replesti in comparationibus aenigmata: ad insulas longe di- inligatum cli nomen tuum, & dilectus es in pace tua. is. In cantilenis, M pro- uerbiis, de comparationibus, dia in topictationibus, miratae sunt terrae, I9. in nomine Domini Dei, cui est cognomen Deus istaei. zo. Collegis ii quali auri alcum aurum, di ut plumbum complesti argentum, α I. & inclina ii seniora tua mulieribus: potestatem habuisti in corpore tuo, az. dedisti maculam in gloria tua: dc profanalti semen tuum inducere iracundiam ad liberos tuos, ecincitari stultitiam tuam, α 3. ut saceres imperium biparcitum, de ex Ephraim imperare imperium durum. 2 . Deus autem non derelinquet misericordiam suam , de non corrumpet nec delebit opera sua, neque perdet a stirpe nepotes electi sui: de semen eius, qui diligit Dominum, non corrumpet. 2s. Dedit autem reliquum Iacob, re Dauid de ipsa stirpe. 16. Et finem habuit Salomon cum partibus suis. 27. Et dereliquit poli se de semine suo, gelicis stultitiam, et r. Mimminutum a prudentia, Roboam, quia uertit gentem contilio suo: 29. 6c Ier boam filium Nabat, qui peccare fecit Israel, de dedit viam peccandi Epluaim. M plurima redundauerunt peccata ipsorum. 3o. Valde aucti erunt illos, ieria sum 3 i. Et qua luit omnes nequitias, usquedum pcrueniret ad illo, desumio, & ab omnibus peccatis liberauit eos.

0MMENTARII

ERS. i. uesrrexit Prastita iis diebus David. Regis, i qui eum peccati somnio indul-

gentem oviculae, parabola prolina excitauit, de ad migem meliorem adduxit. Paraboli quidem , non nude pro lata . . est Velitate. Tam amara enim est Resibus ve-- mkritatis auditio, ut vel probi Dei ministri, ut eam promant, ambagibus, ae aenigmatibas v n-riar. J V s. i. Et ad pisep uim a conme. μ

Dibtilior, tenerior, de melior animalis pars: ita Dauid totius mysti ei corporis istaelis Pars melior extitit omnes Israelitas sortitudine & pru- tia superauit.

,. Ctim trauit m enim Misit Us cum Ipse id sincere Sauli sine iuspicione vanitatis expressit, dum dixit: Leo se iston

liis ot r. iam ad gente HGraea 3 Exprobrabat enim Goliath Hebraeis ignauiam, quod non serens David adolescens , ait: νγ n. O M.fream oppria tum Hrutti i. Reg.

tam , de laxo in fronte gigantis infixo iaet uitiani de si perbiam eius deiecit. Nin i uolt D unipotentem , cte. Preces profudit, de , domino exauditus accepit, poste dextera de medio tollere sortissimum hominem certaminibus assuetum : & gloriam, ac potentiam

amicti Dei populi exestiae.

V res. .8. Sisin decem ci gim eat item, Alludit ad puellarum epinitium , quae cecine

Reg. 18. . Et laudavit e vila benedicti angis mam ii. Deus per populum laudauit Dauidem ob egregias anima, ac corporis dotes, quibus et Dotnimis beii dixit , eas in illuni cont ren tiquidem magnae fuere, siquidem Benedi- Dotes Davud Diuo Domini, idem est, ae In sentes benia it a. di magnet aa mi, sicut m ιυ μι dicuntur mon et a uatim dum ex excelsi. Ostendit autem De is, Dauidem eximium esse virum, in osserendo isti cora an gloria, seu Regiam dignitatem , quam ille minii ne Cum quis ambiebat. Oilenditur . enim, ei te vitum Mi regii in eum , qui quaeritair ad praecelliani os-ncium, dum ii te inimini ab eius desiderio erat eo di abstractus. Dignum quidein cli e se ostendit guum esse.

olscis praecelli ille, qnem Priticeps ob famam scientia ac Virtutis euis, sine lysius diligentiae

tem v em. Cum Philisthaeis Dauid staphuit, & adeo eos tandem asstixit, ut postea nim- quam Israelitis fuerint dominati. Cout ite raru ipse mu , . que tu vicinum , corum Potentiam ita comminuit , ut nunquam potuerit reparari. Docens spuit: ales milite ita debea inimi pastixe cum noxiis animi passionibus concerta- sod seM- re, ut non adlint eis vires rat in insui- .

gendi .l desolaviaveris'. In omni opore ridit cons sinuem sancto. quidquid secit, in Dei laudem re gloriam retulit, nee sibi tribuit, quod Goliath v. gr. vitieerit, sed Deo. ' Hine liceat D. Ignatii alum- Ο.ignationa eius victorias celebrate, qui cuncta sicinora quae ubique teli irum gessit, ii quam non ad 'amaiorem Dei gloriam expressit. J Ete et in i mini Di mr Maloria, ideoque Deum glorificauit, hγm- ilam let nis & Psalmis, quibus variis inodis diuiuas laudes decantauit. Vers io. De omni crede fio Loda sit D mim, quidquid ore promebat, ex deuoto corde prodibat: σ dilexit De i. qni fecit imis, st dedit in eo, ra immiso poteratam. Ideb David ad Deum omnes leniebat victorias, quia sci bat

315쪽

3n Liter V Commentarij Literales de Morales,

bat, eam sortitudinem, hosto superabat. Non dilui ex Deo accepisse. ' Vnde non dat ut Deo vi- Deo victoris ctoriae gloria, sed redditurq

s in vos. ii. Et fecit colores rara altare,

'ori Cantore, constituit, fecitque,ut dulci v cum α in suumentoriam inelodia Pialmos canerent, S: canendi siaues tonos ipse per se, de Per suos musicos inuenit, de cantoribus pro Regium m. rendos praescript t. Edocens interim peri- - est ver etiam vulgarem non esse poetim, led Regiam 2 .. ii rinina furia condalitur. Vulgares condete .ui V ita Poeto illos, qui ad profanos de ama Die Velocω tortos versus peritiam accommodant En te Pro ' V fit. Et dedit ἐκ ce Baii- dum, in L sti, decus musicae addidit: ct in is temporas 'adem summatio iem vitae, tempora, de dies festiuos hilaritate musices decorauit, dum fuit superstes : uti Ginens canentes, de audientes meus an tum Donunt. mgnificares mari Dei senectitatem, de celebrarent matutino Praecipue inpore , de postmodum vespere sectilicii imstantia Domini gloriam, Fecit autem menti

nem solummodo matutinae laudis, ut orati taetra matutinam commendaret, qua praemissa, oratio m. consequentes erant totius diei laudes. Ex ora- utina eo x tione enim matutina totius diei deuotio pen- πιπι - ψ det.Unde ly M ine eonnotat laudes, quas tem-

Derificii , musicis cantari solita cile t cxtus lacer expressit r. Paral 23. o. , Merc. 13. Dmmum Purgauit precata ipsi vi, Peccatum adulter j dc homicidis aboleuit,eum . per Nathan ei dixit: Dominus tri, urit pecca

tum t Am 2. Reg. i. i s. Et ex a-t in aeterni,

cornu emi, seu Potentiam, gloriam, de Regnum, quod in aeternum illi adscriptit, iumquia illud possedit Dauod in rosteris, quandiu Synagoga, de Respublica Israel durauit: tum quia ong. excellentius Reginim per Chii-stum Dominum ex se Prognatum poni det. Et dedit idi testamentum X rni, seu pactum iniit cum eo circa Regni pollessionem, de durati

nem : ct serim glisia serit, seu gloriosum

regium thronum ei addixit. Inrs i . Post ipsam surrexit filii sensatio. Sapiens Salomon haeres Regni fait: t. s. in . o. dorcu omnem fututiam inimicorum, ob merita de sanctitatem Dauidis Deus dele.

Et omnem hostium impetunt,ut nemo auderet

Salomoni Dauidis filio sese opponere, sed ille

pacilice regnaret, lateque suum propagaret imperiam. Saloman ergb imperami indis. ιπι paeis pacifice. cm subiretis Deus omnes hostes. ut conueret dum min nomines o cte. ut Templum ro MD Deo aedifiearet de Gnatiarium erigeret. ' Padum Remi Rζgni tuentur Principes dum eridant munera gunt Teinpla, dum Ecclesiae promouent pie- Ecclesiae: n5 tatem , dum dant Ecclesiae munera; nondum

ttam aulo victitλnt,dc Templorum conseruatur or-niat. narus.l meni modum eruditui ri in

tua. Graece, O quam Sapiens o Salomones in iuuentute tua i Et impletio ei quasi flumen

Sapientia , cst terram retexit anima tua, lux Sa

pientiae flumen terram inundavit: retexisti enim leu inanifestasti quae sunt arcana in terra: disputauit enim Salomon de iraturis stirpium, animalium, metallorum, dee. s. 17. Et replesti in comparationibur an wara. In parabolis tuis plurima aenigmata

congessisti. Ad Inlin. Du; di stat

nomen tuum: c ilectus es inparet . diligebant xς populi quia pacein tuo Regno conciliasti, deserualii: Tam magi, uin enim est pacis bonum, P r; uiri

ut beneficium praeeipuum, quo possint subditi v Rege donari, sit pacem tuai l δ' M.

nisis .is. In cautile tu. Op- erbii , G. se donati ea Cantico Canticorum, quod nunc extat, libro pacem -- Prouerbiorum, Eccle uastes, 5e Sapientiae om- α nes terrae Sapientes in admiratiotiatri rapuisti : in nomine Domuu Dei. cia est cognomen: De Oa ι, ide5 Sapientia tua mirabilis apparuit, quia Deus, qo te ea donauerat, praest at, ut ab omnibus plausa exci retur. Nec enim susscit te esse sapientem, ut communis Plau- te in ρὶ sus excitetur, sed speciale Dei auxilium dii ne pia cessarium Multoruin egregia Sapientia latitat, dam infirma aliorum peritia celebratur. Liceat Obsecro velitatem hane vulgarissimo apud Hispanos axiomate explicare: Ventura te ia

Dios ortu et siler tuo te et resin uentura. J Verisio. it. Co egisti quasi aurichahum --rum . aurum de argentum nitibi plicasti se Graecust ea facilitate , qua alii Pollent plumbum , de alia deteriora metalla colliget Ginetina si femora tua mineribus, muliorum amoribus de eonsuetudine implicatus es. Aptὶ Diu post abundantiam auri δ: argenti, qua Rex iamquς

fuebatur, quasi ex vi consequentiae adiecit et .. o.

cum mulieribus coiisuetudinem , quia Ple- ρ Mai tu rumque diuitibus opes proficiunt ad captan euis kol das illicitas voluptates. J Porcstarem ha sti mp

coriore tuo. Ex Graeco, passiis es in corpore tuo alienam potestatem, nam concubinis cor

pus tuum misere deseruiit. Qii id enim aliud Delie is p est luxuriet tradi, nisi infamem inire set situ rere tit in

V. s. 11. 13. Dedi ti maculam in gloria tua, tuam gloriam foedasti. Turpitudinis enim vi-icit diuti ctium apud cordatos libidinosi,maxime si Prin-lium ceps iit famam obscarat. J Et profanabit te. 4

tuu , inducere iracunaram H Iberos tuas , conto minasti filios tuos, cum eos ex mulier. bus

idololatris procreasti : eisque viterius nocuist nam peccatorum tuorum malum irato Domino, ad illos pertinuit. ' Maxime filiis nocet, Ma ne si qui eos pro eat in peccato. Nam praeterquam i o quod eos urit infimia, patentum ob peccatum ili lent etiam filii assici poena. Si enim Deus ' prcccatum parentis vindicat inopia, aut dedecore parentis, necessium est, dedecus de in piam filium hereditare. J Et incitari stulti iam tuam. Deus iuste te puniens fecit, ut usi: iee tua stultitia incitaretur ut idola seudissima publieE coleres. Vt faceret Imperiolo inparthum, O ex Ephraim imperare imperium durum. Ob quam foedissimam idololatria Deus suscitauit contra te leroboam seruum tuum,qui tandem sub Roboam filio tuo Regnum tuum diuideret, seu bipartitam faceret. Dicit autem, 'brium immare, G. Quia Ieroboam etat ex Tribu Ephraim. Durum vero vocitatur. m riui , quia contumax, de rebelle Regibus, ct a Deo Vetd per idololattiam deficiens. Nam Rei des. cum Rex deficit a pietate de Dei timore ty- e rannum sit subditis in regimine ostendit .l ON

s. i . Deus autem no doctita et sabdito, masia suam. non corrumpet, nec delebit Fera uel sita

suo. nec perit a stirpe semio electi sevi. Deus

non abstulit plane Regnum a Dauidis dovio,

316쪽

a ' Ecclesiasticum. Cispis XLVII t

nec extirpauit tilicitus nepotes sui electi Da- re hominu Tribus Ephraim

Misi να- utilis. Iustitia etiam patris domuiri fulcit, Ο smiliam tuetur,& non solum ad illi Os, verummum derivatur. J Et semeta et V, Dominum, non corrumpet, icu perdet.

Θf. is. Dedit mirem rict Iumon Iacob or da d. , a stirpe, Graece, se Diu i Iacobo D inita. Deus dedit Iacobo ct Dauidi stir- pzm Regiatu, ut fuerat pollicitus ex ipsa stirpe Versis.1 .is. of bHaiis Salomo cinna mri Lissu, , dociniuit cum patribus tuis sutifere loquitur Scriptural siue mortuus est. An vere domuerit, vel quieuerit salute donatus, rua non certo constat. ' Vt edoceantur iusti,postia oliti- multos sanctitatis annos humanam fragilita- o' terri polle excidere in erimina, & baratro ad- QDum vivis, haud te iecurum cile cogi- - Domitio ad Regularem statum, ad relictum misit. Eadereti in post se a se ne suo Ieiat saeculum reuertuntur. J Vprvi dura pertieno et

in Sapientia, sed vecordem ct imprudentem, qui quidem gentis icii iuuenum Hispanc lenie

stultitiam secutus est, unde iniicie dcretiit. O im nurum a Prudentia. prudentiae, Scinentis inopem Rosen, videlicet, aue Drcore ilia suo . seu auertit si a decem Tri-blabos, coli saltatione illa cum tuu nibus habi- Ei Dido. in Nabat, pia pecca- ref i I aer , ctae ii uiam pecca ι Ephraam, peruit viam idololatile , eamque in suum Regnum induxit pluit .ι reda a crurit pec a i, plurima eorum i cccara sacrunt, iacm- in qua Iet boam s em Regni habuit, ta aliatum etiam Ttibuum, quibus lini rauit. prcitie ver- Qyi magi brim , Plurima rodanda, Mirari peccata, id e st , in ipstiti Ieroboamum, qui peccare secςr Tri , identi effebus, exundauerunt. Nam qui viam Peccandi reuiom ruio perit, qui peccati alicuius magister zii, om--,nium criminum vitae a discipulo pei petrantur, reus esse videtur. lLTU. o. x Adὸ auerterui: ι itos a urra sua. uim Propter peccata enim sua patrio selo I irae litae carueiunt in captiuitatem non semel alta ducti. h. V s . Et quasi uite res nequit , sectatus

est Israel omne peccati gravis. Naiti qui a fide deficit in omnia peccati geneta dilabitur. Quod aistaei accidere etiam eis, qui vocati

istos a sensio. Graece, io. Iudith 1. a. o a. t. δε- git ia ira fendor ponitar pro et i Et quidem ma-i gni peccatoris ad deliaquei uiuari proni vitii nade ad tarcarum deturbatio, cst, quia imi ea. i. ne vicerius delinquzias, I bc-iaitarum diariorem coniraliat damnationis pocilam. J Et batiat ita ab omnibus p inu libra ι eos. teu ultione im milia, filiam corum iocleribus imposuit t coi incri, multos per patientiam a peccatishbe Mossati . ad meliorem mentem aulictio-ncilla: euocatos. Vexatio enim ii ulti spe catoribus du ii tellectilio . ut rcii piscant gnoice lites se ilicet, afflictionem illam ex P.c

catis Ortum Licte.

CAPUT XLVIII.

Tau u Sapiens Eliam, Eliscum, Uaiam Prophetas, . Erychiam Regem.

T surrexit Elias propheta. quasi ignis, Se vcibum ipsius quasi facula ardebat. 2. Qui iii duxit in illos famem, bc irritantes illum inuidia sua pauci facti sunt,non enim poterant sustinere praecepta Domini. 3. Veibo Domini continuit caelum, 5e deiecit de caelo ignem leo q. sic amplificatus est Eliacin mirabilibus suis. Et quis potest similiter sic gloriati tibi rs. Qui sustulisti mortuum ab in iis de sorte ni ortis iii vc bo Domini Dei. 6. Qui deiecisti reges ad perniciem, bc confregitii sacile pcuca - timo ipsorum, Se gloriosos de lecto suo. 7. Qui audis in Sina iudicium, de in Horeb iudicia defensionis. s. Qui virgis rcgcs ad poenitentiam, dc prophetas facis successores post te. 9. Qui teceptus cs in turbine ignis, in curru equorum igneorum. io. Qui scriptus es in iudiciis temporum lenire iracundiam Domini conciliare cor patris ad filium, dc restituere tribus Iacob. ii. Beati sunt , qui

te viderunt, de in amicitia tua decorati sunt. 12. nam nos vita vim nius tantum, post mortem autem non erit tale nomen nostrum. 13. Elias quidem in tui bi,

ne tectus est, de in Elisaeo completus est spiritus eius: in diebus suis non perti- inuit principem , dc potentia nemo vicit illum. 1 . nec superauit illum verbum aliquod, de mortuum prophetauit corpus eius. I s. In vita sua secit monstra, dc ii morte mirabilia operatus est. 16. I ii onauibus illis non poenituit populus, Mnon recesserunt a peccatis suis. usque dum eiecti sunt de terra sua, dc dispersi sunt in omnem tetram: i7. dc relicta cst gens perpauca, de princeps in domo David. is. Quidam ipsorum secerunt quod placeret Deo: alii autem multa commiserunt peccata. i'. Ezeclitas muniuit ciuitatem suam, ta induxit in medium DP. AM. D conro arcnLa..isSS. Script.ιran. ina ipsius

317쪽

,oc Lilei V. Cominentarij Literales & Morales,

ipsius aquam, de fodit serio rupem, de aedificauit ad aquam puteum. 2o. In die-

bus ipsius ascendit Sennacherib, α misit Rabsacen, de sustulit manum suam comita illos. & extulit manum suam in Sion, de superbus factus est potentia s , a. 2 i. Tunc mota sunt corda, & manus ipsorum: oc doluerunt quasi parturientes

mulicres. 22. Et inuocauerunt Dominum misericordem expendentes manus

suas, extulerunt ad caelum:& sanctus Dominus Deus audiuit cito vocem ipsorum. 23. Non est commentotatus peccatorum illorum, neque dedit illos inimicis suis, sed purgauit eos in manu Isaiae sancti prophetae. H. Deiecit cailra Asyli rum, de contriuit illos Angelus Domini. 2 s. nam fecit Ezechias quod placuit Deo, de fortiter ivit in via David patris sui, quam mandauit illi lcaias propheta magnus, de fidelis in conspectu Dei. 26. In diebus ipsius retro rediit sol, de addidit regi vita. 27. Spiritu magno vidit ultima , dc consolatus est lugentes in Sion. Vise te in sempiternum 28. ostendit futura, id abscondita antequam eue

nire iit.

t. Uriti I. u.

in te bus ad tot sit ig-

ERS. i. Et si exit Elias Propheta. pini iguis, dii iiiii honoris zelo

Vs concion tores diuinum Κω edcinem in causis diiunum honorem in r- notem pei tinentibus fiammas ignis ore spirare, Peccata

tes imo sua pauci facii fMN. Qui quidem Propheta eos , qui ex inu ilia suis P auis actionibus illius animum o End buat, dum

contra Deum peccabant, fame plimiam suspendens ita corripuit, ut ad paucitatem eos reduceret , multi enim fame perierunt. Norienim pote aut seri tinere praecepta Dorum. Causi autem huius famis s. ere reccata populi Dei praecepta contemnentis, quibus ab idololatria Dedecet m. deterrebantur. ' Hoc addidit Siracides, ne vi-c - p ps deretur Elias propriam iniuriam vitidicare:

Mia,etsist quo tantum virum Oregium concionatorem

gestu .i . mim deceret. Vt iubtaxenturis , qui oblocare. cutionem contra ipsos vindicantes s incitum certaminis palestram estieiunt.J'U. V M Domini emui it colum, ne pluviam emitteret: σ derecude calo ignem ter. E coelo deducit ignem, quo ter quinquagei ait illi euin suis absumerentur. . Reg. r. i o. Ver . . sis amplificatus e st Elim in rat libius A. Sic Eliam tua miracula magnilicauerimi, seu magnum esse prophetam demonstratuit

Et quis o magne Elia messimiliter Asinari tibi' vcl si otiari ut tu.

verss. ά quiderii sustulisti tu ab imi , sue dJuncium suscitasti, puerum aut rem Lyrte sue de potestate manis in vern Do

utari Dei. I. Reg. 17. 22.

υε Γ6. Liui in Retes ad remitiem, seu mortem. Primus fuit Achab , de Iezabel . virique Elias interitum comminatus fuit, de , Deo suis precibus obtinuit. 3. Reg. ri. Secundus suit Ochozias filius A vhab, qui correptus aegritudine, Beelzebub consulit, propter quod scelus ei Elias mortem denuit clauit, i. Tettius fuit loran frater Ochoziae,qui iuxta Eliae praedictionem a Iehu occisus est, .Reg.9. Ortus fuit alter Ioran Elius Iosaphath Rex Iuda, eui Elias per litteras morbum , & ex eo mortem praediXit. a. Pari l. 11. In quibus quatuor praedictioni-vἰx l bus Elia, se egregium Dei ministrum osten-riudit. Rard enim inuenitur, qui Regibus audeat

tristia annunciare imminentia, aut iam extan

tia denunciared Et cons Visti facile poteratam i --: glorio si de lectos . Quod de Ioran

Rege Iuda aestolame, de quo proximὰ dixi, ii telligo. vos . Qui audis ire si a iudicium, Graec , inc e patiorum. Qui ex ore Dei in monte Sina correptionem audisti, qua & ipse pusillanimitatis arguebaris: oe in Horeb parte montis Si ira iuiutia d sensionu seu sen-

tentiam ultionis quam in varios tyrannos De pronunciauit, 3.κeg. 2.

V. 1 8. Qui is Reges ad paruisentiarn. Hazael, S Iehu seu per te, seu per Elietae uiri, ad punitionem idololatris instigendam Graecὸ ad retributis rem seu scelerum supplicium Ei P . . pheta ficis s. es rei poli te , puta Eliseum, de tot alios Prophetarum nitos.

et s. q. ctu recepim es in tuνl me ignis, incurru equor nn ignorit , receptus inquam, siue assumstus ii currum igneum, ut in paradisum transferteriir, ut in tiouissimi is dic bus socius Enoclii concionatorem agat.

Verisio. Miseri metia i redictis te a Ierire t ac mi Latii Domini. um in proplieticis libris scriptus es, quod in noui ili moriun tem potum ostelisione leniturus iis iram Domini: vel qui scriptus.. dc istinatus es ad iram Domini leniendam, cum ligna nouulinii temporis manifestabuntur. Qui iram Domini acuebat ad vindictain peccatoium sumendam post lon- inos gam in patiati O meditationem veniet suauia ad iram rh, inini emolliei dam ut doceat iam, ia spiritum lenitatis aptius plerumque vise ad ecox

peccatorum conuersionem. Vnde Dominus

igneum Eliae spiritum Discipulos suos habere inoluit. l conciliate in reruta fili . Graeci, mi es ms, id est,sacies. Iudae bs filios P titat- charum , idem circa Messiae personam aliaque r ei mysteria sentire riuod ii si Pattiarinae tarmierunt : ct restitur e Titanis Iacob, de se testitues pristinae fidei Ecclesiae , & gratiae Tribus omnes Israel, siue ludaeos ex omni et tibii. Q fiet sub initium Monarcitiae, de tyrari ni di, Antichritu.

Vers. ii. De ι simi , qui re et, e . Graece , qta ιι mahunt, siuenturque tuo consortio. monitis, de domina, deam citia tua decorabuntur, seu ornabustur.

318쪽

uni durius M prosimus aliis solum breui hoe

in te, quoiain vivimus. -rem anteiis

incit tal. nomen, aut priuilegium nobis quale tibi est concessivin. Neque enim redibimus in te iri, ut mortalibus veram fidem , & pieta tem in icemus, sicut tu rediturus, & inculcamines tutus es una eum Enucho. Tanta enim est eorum, qui utiliter concionantur, ut

' et sui ctissimus Iesiis Sirac eam possit inuidere.Ja. Lissi s. Eliin ιν idem in turbine tecti est; -- in Eliso comptit messotrismeim, id est, Eliae stiritus duplex plene repleuit Eliseum. In L

im eri fis non in iis Principem. emadi nodum Elias minas Ieaabetis, ac Regis Acha- bi non timuit, Elisaeus non est veritus idol istas principes, vi testatur eius ad Regem I iam et nilo. . Reg. 3. = Et mutitia ne et citia .GraecE, Ei parenti. -- euin sibi μι-Σ. si . Necsuperset illum urebi aliquod, inullius verbis stactus est inuictiis illius animus; iee mollitus est blanditiis, nec minis te ritus : ct morti m yrapiatvim cor Zm eius, id in ea est , miraculum edidit mortuum suscitat do. ' Arte verb , si mystica timeris, sus iri ira mortuum dicitur m Plutare . quia -- i . agnatum est muneri prophetandi , seu concio-λ- nandi reccatores e culpa mortuos ad vitam reuocared Hersis. Diata fuamis monstra. prodigia, miracula excitauit : ct is morte mirabilia opera est, resurgente defuncto, cui accidit sorte fel iee Elisaei contingere cadaver. Frsis. 17. In omnibus seu - paenituit Προ- , non rece semini a precatu sim, lilaei tam eximius Propheta Elisaeus ellet, Se tam illustria miracula patrater: populum ad meliorem gem non adduxit, v iue do eiei ii sant aiora sua, ducti in captiuitatem , ct d 'osi suis

non imam Assyriorum, & Chaldaeorum: Et rediecta est is perpauca, ct. nceps in da

D iis Adductis es, Assyriis decem Tribubus, uel relicti sint, Ttibus scilicet Iuda, ct Trimis Beniamin cum Rege suo de domo Dauidis. vers. 38. Vsormn fecerunt, quia

placem Deo. Nonnulli eorum, qui ad captiuitatem es,ducti fuere vexatione oculos aperuerunt , de meliorem inierunt fiugem : ali τ α Wio .inrem supplicio peiores multa commiserunt peccata. Tribulatio enim praedestinatos an-

stit ad salutem damnandos vel 5 magis torquet ae,mur JVErsi V. LMhiis munitiis Ciuisarem sua . dc induxit in medium ipsius aquam , de sodit 3. serro rupem, & aedificauit ad aquam puteum. D. -- GraecE, pueras, ne scilicet populus obsidione

ρο - russus aquae penuria laboraret. Lege hist

quam periculum tristet,

Piudentis est ante-

medium

naeherib , omisit Rabsacem, O sustulit --n i suam, conra istos, seu contra Ieru sileni illi insultans , α minans excidium: ct exi iis maninis suam in Sion , ct fi fatim est in potentia sua. Tunc muta sunt caria, o mantisi ori , id est, ciues item ore fuόte concutit oe Durrain, quasi parturi u

dem, est sani Im Dominus Deus odi ι est. vocrem clib aeda ipso M ' O quam citd audit Deus contritae, Deus tam ac deuotae Commimitatis precesti ni tu pro Vers 1 3. Nou est eo memoratus pereriora irritim e seu recordatus non fuit, illos aliquando peccauisse. 8 Qua a poenitentia omis P uAi nino abolet crimina, de quodammodo in Deo in inducit peccatorum obliuionem .l Adit - -

tabi insenuis suis, sed purgauit eos in maria Isaia ula. m. seu eos , peccatis quae de- favim Propheta testati sunt omninδ mundauit, excitante eo, Isaia. et fi .as. Deucis castra ABriorum, Ureans in Eos Angelus Dom/M. c . Nam fecit Eeuhias , quod placuis Dro , σ se riter iecit in via moria patris sui . seu constanter veram religionem . ac pietatem coluit, Dauidem progenitorem suum secutus, a u. mmandami illi Isaias Propheta magnus, ct M usin eo se Iu Dei, ut illum instituebat. eique suggerebat Isaias magnus planὶ Propheta. de fidelis voluntatis diuinae asteruator. Tota Regis felicitas pendet ex Ministro, ex confec1hio fideli erga Deum, qui ei nudam ex ' nat veritatem . nec Principis oculos mendaci adulatione sustuli dat. Falso existimant, quiveritatem Regi non aperiunt, se ei fidele exhibere , dum placida exaggerant , tristia contrahunt. de imminuunt; de toto coelo aberrant, Deo enim, de ipsi Regi se infidelecostentant.J V sis. In obus ipsius retra redi t saddidit RQ vitam. D. Reg. ι i. vide ibi an

notata.

nrs 1 . vidit ultima. spiritu prophetico praevidit, quae ultimis temporibus erant tuta, &ad Christum Dominum pertinebant: consuatus est lugιnies in sim, id est , Ezechiam,& Iudaeos ob Quentum Sennacherib metu perculsos et viros etiam pios sui temporis aerumnas,& scelera deplorantes.quos praenunciatione aduentus Mestae etexit ad spem

-, an re euenirent. s nunciavit quae

futura erant in Beelesa quFe ad taeuli m

319쪽

368 Liber V. Commentarij Literales & Morales,

CAPUT XLIX.

Laudat Sapiens Iosiam, Ieremiam, Erychielem , duodecim Propbetas , qui Minores vocantur sub quibus etiam Dan elem comprehen St. Item Zore babelem, Iesum Sacerdotem, Nehemiam, Henoctam, Iosephum, Sethum.

Semum, . Ad imum. E M o Ri A Iosiae in compositionem odoris facta opus piisgmentarij. 2. In omni ore quati mel indulcabitur eius memoria, dc ut musica in conuiuio vini. Ipse cild recti diuinitus in poenitentiam gentis, bc tulit abominatioi es impietatis. q. Et gubernati it ad Dominum cor ipi ius, Min diebus peccatorum corroborauit pictacem. s. Praeteria Dauid , ic Ezechiam, de Iosiam Omne, peccatum comminam reliquerunt legem Altissimi reges Iuda, S contem pici uiartii no-Dederunt enim regnum suum aliis, de gloriam l rain al:enigenae genti. 8. Incenderunt electam sanctitatis ciuitatem, de desertas secerunt vias ipsius in manuleremiae. 9. Nam malε tractauerunt illum, qui a ventre mariis coii sectatuse a propheta, evertere, de eruere, de perdere, dc iterunt aedificare, de renouare.

Io. Ezechiel qui vidit conspectum gloriae, quam ostendit illi in curru Cherubim. II. Nam commemoratus eii inimicorum in imbre, benefacere illis qui ostendό-riint rectas vias. 12. Et duodecim prophetarum ossa pullulent de loco suo. nam corroborauerunt Iacob, dc redemerunt se in fide virtutis. 1 3. Quomodo amplific mus Zorobabel, nam δρ ipse quali signum in dextera manu; i . se de Iesum filium Iosede 3 quia in diebus suis aedificauerunt domum, id exaltaueriint templum sanctum Domino , paratum in gloriam sempiternam. Et Nehemias in memoriam multi temporis. qui crexit nobis muros cucisos. de stare secit portas de seras, qui crexit domos nolicas. 16. Nemo natus cst in terra qualis Henoch : nam de ipse receptus est a terra. 17. Neque ut Ioseph, qui natus est homo, princeps si atrum, firmamentum gentis, rector fratri im, istabilimentum populi : 18. deo illa ipsius vilitata sunt, de post mortem prophetauerunt. ι9. . Seth de Sem apud homi nes gloriam adepti sunt: de super omnem animam in origine Adam. serunt: 6. rem Dei. 7.

OMMENTARII.

i cui compositio unguenti, seu m' dot suavis limus ex nuxtioneam xyltum bene fragratatium,quales mixtioncs p xiii pharniaeopoei componere assolent. In ii M luasi mel Diu abi . re me raria, ut suauit et ad aures accidit illius recordatio : ita dulcis est in ore res gestas eius commemorantis: ct ut musica tu eoumulo vini. in tuito conuiuio, in qua generosa vina conuiuis propinantiis. Gis,1;- H 7 3 est di iam dirimim in poemi mpri nee se t s est vir,quem direxit Deus , illique mendabili. adfuit, vi idololatriam felici successu exteria minaret, sibi sibivium populum ad scele- alliceret. Pius & Callimita ad iuuit a non tam debet laudari ex

adductii. riis ab hostiuus Iluperi, partis, quam ex subditis eius exemplo, & diligentia ad operandam

iuilitiain addit iis .i Et tulit a minarimes Q retaris. scit idolorum cultum abistulit, idola commimiit. Nee enim idololatriae iiii pieta- Debet tem omnino deleret, nisi idololatrandi ocea- ς' sionem , ex idolorum ablatione , temoueret. Imiigilent Principes , ut tot mulierculae com- iis idomum, im ratis idola ex vi bibus det ben- Repub tur, si velint tantae Reipublicae aegriti id mine leti.JElatitur int ad Dominum se 1 - 1, Graece, direxit ad Dominum Gubernans Gubernans enim Princeps cor suum ad

Dei beneplacitum apte subditos gubernabit. J

ct in di bus peccata tim corrobor i kietatem, gubernata cum impietas. de peccatum dominaretur, pietatem , ac religionem restituit , bc stabilivit.' Non susticit p. o Regi inuigilare, ut Re- Non sumi eligio seu fides immacui ita rutilet , si non pro Regide etiam rietatem tueatur in diebiis cum scilicet tam cstraenata vi at peccandi consuetudo.Jι f. s.f. Prarer I .d. ct Ea na . Gr tua. sa --Vωμών com si urit. Hi tres Reges fide

320쪽

ud Ecclesiasticiam.

Metri conserioueriint veri Numinis, reliqiii vel idololatriae peccatum commitere; vel dytooximum, Je quod execlla non

no vi ,- abibilete.' Quid prodest Rees fidem sectari in nuptam, si permittit excelsa, si totidola tibi dilus M auaritiae in Regno permittat l Nam

- . De i ii Re Ini scim esse: Crfora alieniger agora. Ex peccato hunc collegetunt stactum , quod Regno & gloria caruerant, & sentibus alienigenis seruiere inta captituitatem adducti. ' Renum impietas ad alienigenas Regna transser: ltem. Incendii causa fuerunt,quo per Chaldaeos iani ciuitas leto a lyma ii devastata. 3. Leg. s. a sorti secomit vias totus is m. ruleret e. seu iuxta Ieremiae vaticinium. Σ. imile inictatur Mit Tian , qui az, Ar - . et e tu riscisse ratus est Poplata, Iechonias,

ct Sedeeias & alii populi Proceres Ieremiam

ueam ibi moritur uni nisi ab Abdemelch euini cho stitisti liberatus, fer 3 3.7 Haec mi ille fuit Pa Cis vit eximius ille, qui ab Hero G:.ctifica- tus falli Deo in Prophetam electiis, euertere, ct

Sive ut euertaret, emeret , dcc iuxta illud Ier. i. o. Cm, uti resuper gen o , O Mer Regna.

2 sio. Ea l. qui vidit ean fecta glariae. Eet'. h. i. 4 quam lanisti ii De Nineum iumera u. Nota est celebris illa apparitio currus gloriae Dei a q:rat uot antinantibus homine, aquila, leone, de boue in aem.

ix iis . esto ut retim min. All. idit ad id, 'liodea' is. α i. habetur,conuerteiuibus erat se a viis suis prauit, Sesaeientibus iudicium, & iustitiam. Promitti Iur, quod vivent, & non morientur. Is s. t i. Eι duodecim Propheta im qui Minores dicuntur in ossa DC Ga d. loco suo , fio-reat, scilicet, & vi rei cat duodecim Prophetam iust ruinitae inoria. ' Nam cum iusti in sepulchrori ias condunt ut, o saeorum arida non sum , instari 'o i u enim Lueundae radicis eorum virtutis inemoriam aetetnam uti germen emittunt. J Ninmettini ira costoboraturant Licob, ct redemerutri Di siue mi iuris. Ideb hi Prophetae digni sunt, ut eorum nemoria a cunctis celebretur, quia Isracliticum populum reuocauerunt ab impietate,& in

vera Redigione stabilem teddere studuere : α se immunes praestiterunt ab omni impa ita illius culi idololatriae dediti labe fideles Domino,

ri in a . h. ci verae Religioni adlicti. Eximiae virtu- 'inretim- tis est documentum inter impios vivere, de emium non inflat iniquitateq3 3 --inptiocemus Zorobabel p

quomodo cesiuremus eximium virum Zorobabel . Nam ct ii se quasi sevum io a xie ama , seu dilectus fuit Deo , bc ab eo custoditus, quasi Minutus signatorius. Eadem com P Esca r vid. S. in Scriit rom. a

ratione utitur Aggaeus in laudando Zoroba bete , eis ire M i . Cuius gesta, uti Icsu Pon- itificis, ct Nehemiae in libris Ecdrae hil emus descripta.

erum domum , hoe est, Zorobabel,& Iesu, Pontifex Templum reaediscarunt: o erat . -- taureunt Templum sanctuan D mino, excitauerunt, fabricati sunt, parvim iri glorios riter-Nam, cuius gloria citana erit aeterna. ' VndErania in M. simul cum Templo aeternum vivet reaedifi-

veres. i s. Et in minuriam mutii visu. tempori . sit Nehemiae fama diuturna, laterexit nobis muros eae os , Domus enim ciuium C Molad simul cum muris erigi uir, de limul cum dis moni ex uni spatis muris corruunt. Custodia domotuin excivitatis custodia pendet : cum murorum reparatio negligitnt.quomodo domoruin prot getur immunitas

Veis i λ Nemo iratus est in terra qualis II mob, primo itaculo ante clauuium ii ei NOHenocho illustrior. Nais lie receptus es a terra, in qua degebat, ut elici terreni incola par. iiii. Tam cinctum enim virum tam egregia decebat habitatio. In I. i . Aeque is Aseph, qui natur est homo. Prurcepi farrian, si uel Mus est, ut Pi inceps fratrum aliquando apud Egyptum esset. Aptiu dixerim Ioseph qui Princeps suit, tamen natus Vi homo. Vt cdoceantur Reges operae Reeoide atiit pretium esse, ut aliquat .do ad memoriam age rarit, se homines natos eise, ne ex Principatu ius ei biant, de eum viderim t. super homine, subditos este constitutos, putent te supra homines eide natos.J Hrmamentum sitit ille tu. Re refrat, i , stabilimemum populi. Iolei lieuim fratres suos cum eorum familiis aluit, Aloiani AEgyptum fame t restam stabilivit.' Apte qui Arctor ne Pris,cq svocitat tar, dicitur Pi Inse sfrma nentum, oeliabilinuntur, Di . Id enim esti 'rincipis ac Rectoris offici ruri iubditos alete. iii mate, stabilire; non veto eorimi alimenta ie. tollere, ut sine panis firmamento corruant, A pereant. ln I i S. Et esse ipsim visitata se l. Cura habita fuit ossium Ioleph , ut in exitu Isiae lis de AEgypto asportare litur in te ram promiscsam, quod a Mose praestitiun : ct ps mortem

propheta erum . quia cum iuxta elu; Pradictionem 5: exitus ex Esypto, de ossi uia eius elatio iacta iit : ipi tolli declarauerunt, illum verum suille Proplietam. Seth, minet gloriam a Fii sunt, Sethus & semus expietate eximia adepti fuere magnani gloriam: eos o onme in alii am in origine Adam. Adamus vero omnes homines excedit in origine, quia origo ac principium est omnium hominum. Graece, in creatione, quia creatus cst immedia: E a Deo, de ex terra sori ius. a nulli alteri homini conti it. μ Ostendii Saa patentet,erpiens, parcii tes ex eo Gum capite, quod ab φ-ς α eis Originem trabimus, magni a nobis mari dcbete, licet nullae aliae rationes adoLmii a nobia

SEARCH

MENU NAVIGATION