장음표시 사용
71쪽
ri, Liter L Commentari j Literales & Morales,
Oaenilis Salomon, tu quo gloria Dei , ac Regum sita sit : Fuadet, pietatem
humilitatem , aliasque sectare tutes, quae variis
metaphoris adumbrantur. AE quoque parabolae salomonis , quas transtulerunt vitii Erechiae Regis Iuda. 2. Gloria Dei est celare verbum , M' gloria Regum inuestigare sermonem. 3. Coelum sursum iec' terra deorsum,& cor Regum inscrutabile. q. Aufer rubiginem de argento, dc egredietur vas puris limum. F. Αu- fer impietatem de vultu Regis, & firmabitur tui filia thronus eius. 6. Ne gloriosus appareas coram Rege, M in loco in gnorum ne steteris. 7. Melius est enim ut dicatur tibi: Ascende huc; quam ut humilieris coram principe. λ Quae viderunt oculi tui, ne proferas in iurgio cito: ne postea emendare non possis, cum dehonestaveris amicum tuum. '. Causarn tuam tracta cum amico tuo,& secretu extraneo ne reveles: to. ne fortε insultet tibi
cum audierit, & exprobrare non cesset. Gratia de amicitia liberant: quas tibi serua, ne exprobrabilis fias. D. Mala aurea in lectis argenteis, qui loquitur vel bum in tempore suo. ra. Inauris aurea, de margaritum fulgens, qui arguit sap: ei item, α autem obedientem. 13. Sicut frigus nivis in die messis, ita legatus fidelis ei, qui misit eum, animam ipsius requiescere facit. Nubes,&ventus,& pluuiae non sequentes, vir gloriosus, te promissa non complens. II. Patientia lenietur princeps, α lingua mollis confiinget duritiam. 16. Melinuenisti, comede quod iussicit tibi, ne sorte satiatus evomas illud. 17. Subtrahe pedem tuum de domo proximi tui, nequando satiatus oderit te. I s. Iaculum, & gladius, α sagitta aci ea, homo qui loquitur contra proximum suum falsum testimonium. I9. Deus putridus, de pes lassus, qui sperant super infideli in die angustiae, ao. oe amittit pallium in die frigoris. Acetum in nitro, qui cantat carmina cordi pessimo. Sicut tinea vestimento & vermis ligno:ita tristitia viri nocet cordi. 1 r. Si esurierit inimicus tuus, ciba illum, si sitierit, da ei aquam bibere: at, prunas enim congregabis super caput eius, de Dominus reddet tibi. 23. Ventus aquilod stipat pluuias, de facies tristis linguam detrahentem. et . Melius est sedere in angulo domatis, quam cum muliere litigiosa,& in domo communi. 26Aqua frigida anima sitienti. α nuntius bonus de terra longinqua. 26. Fons turbatus pede, dc vena corrupta, iustus cadens coram impio. 27. Sicut qui mel multum comedit, non est ei bonum: 28. sic qui scrutator est maiestatis, opprimetur a gloria. a'. Sicut urbs patens Mabsque murorum ambitu, ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum
i non ex una in alteram linguam, sed ex vitiis schedis, aut libris,in quibus sparsim inuentae sint, in unum collegere vira Eet echia dom Iutaseu sub Ezechia Rege , qualis fuit Sobna, qui in diebus Ezechiae suiba suit, hoc est, diuinae legis pe
Vis L Glariae Deis, aret, e uis. Ad Deii iestatem pertinet rationes iudiciorum, de eonsiliorum suorum abscondere; cum enim sit
omnium Dominus , superiorem, vel parem non habet, cui rationem reddere cogatur, GE contra gloria Regum inu stigari ' - , D eorum eis Regibus seorum decretorum rationes de filodamenta inuestigare, de in protripta
habere, ut callimniatoribus polline satisfacere.' Tune enim si iti decretis dissicilibus obe- res 1: diunt libenter, cum vident iusta, utilique niti de ei et mrationed Rex subditis . 3. νων Regum injerarabile. Vt dilucile est , distin- sita thatiam eceli a terra, seu coeli altitudinem, de ter- obedia .rae proscinditatem vestigare e ita Regis cor. Nam sicut expedit , dissicilium decretorum causas exponere, necessarium tamen est consilia
72쪽
lis et ea gubernationem, circa expeditiones belli, es alia huiusmodi ita secreta elle, ut i nemine tradagati , , e compreliendi possint: alioquin irritae excident , a nul euolis euerten-
consilium ' O quot dispositiones admodum utiles serie- irritas esse vidimus ob consilii R. ii resera. tio item lide manu artificis, qui illudet riuauit. madmodum autem, cum aufertur rubigo ex argento, egreditur vas puriim: haud alii et se Regno tinpietas auferatur, Purum erit per iustitiae splendorem , stabile , ae Dum firmum. ' Mihi credite,ob itistitiam violatam, --a O- & seor iam vitiorum, quam Principes non curant a subditis auferre, imperia florentissima corruere , totaque in rubiginein ei se con-- ut a JAufre Regis, seu
a Rege : O iumtia thronio eius. Et R is sinctitate Imperium obfirmabitur feli- Molarum cunnium. ' Preme illud. - λε pietatem de ine; utili, Reris. Belle dixit de vultu. Nam eum in ' ςum vultu, noc est in manifesto piacula Principis
e, ponti it subditorum si antilo: magis exci- ita rubii ant Dominum ad supplicium. Magnum Rei--. Publicae incommodum, Regem non esse purum : sed maximum procul dubio est , eum ad timi prodit impuritas ad exemplum4 Veis. 6. Nut 'sus f Lxx. superbus νοι coro Re es e re in tuo magnorum neget ris, seu coram Regni proceribus , & in loco eis destinato, ae debito. Fuge ambitionem. s. . Melius est enim,ut dis iurii Ar Ascenda litae, hunc locum mihi debitum occupa, ex
invitantis proceris urbanitate.)-- - tit i. inam Principe, de loco, quem occupaue ras, deiectus. res. 8. Ba viderunt occidi tui, ne 'fras in i ria est.. Cum rixa aliqua suerit inter te,& alterum excitata,ne ira correptus, si alia ui peccatum de illo notaueras, illico proteras. Ide Irea, extincti iracundia, nonpossis II eris amicum tuum, cuius dese-Muliebris aus debueras amicitiae iure operire. Muli non bris equidem ingenii est non virilis, cum ti- mii in , xantur uos inuicem reserare Usectus.J
exprobret obiiciendo dedecus aliquod tuum, quod illi tanquam amico consilij capiendi cau-
prudent se,communicaueris. ' Prudens enim dissidui. qui seero. ter amico suum secretum te serat : ne sorte ve- vim sua ex- rus amicus non existat. Igitur imprudens om-T ' nino ostendetur, qui extraneo manifestat d aria. amicitia linrant: qua. tibisera a. -μ-
robratili M. Vera amicitia, de bene apud aliossundata gratia ab hoc te liberabit incommodo : has tibi confirma. Nam si te amicus excorde dilexerit, M apud reliquos, queis eum is,gratiosus existis : omnia, quae ad tuum de- ecus tertinere poterunt, cautε vitabunt. sine . to Aptius dixerim, Quietiimvero ami eo . M amico, de gratia apud cunctos fultus noti est, gratia parui seri solet.lν P FH ii. nsula a ea in lecto argentei qui
quisque aeui. quirin verbum in te Vore suo. Vt rnati aurea a
genteis lecti columellis imposta ob operis elegantiam aspicientes delectat: ita quae Sapien-
ter, &opportunὲ dicuntur, audientes oble, ehant,& dicenti ipsi decus addunt.
vers. ι i. In au viris aurea, ct margaris fia-geus, qui arguit Sapientem , ct aurem obedientem. madmodum margaritum fulgens in aurematuream, i inseritur,admodum Ornat et ita in nitum Sapietis exornat aurem obedientem,qita
scilicet corripientem exaudit. ' Preme illud: Nemo tam stiri in i ii Sapientem. Nemo tam Sapiens in operanti qui non habeat in quo argui,vel corripi possit. l in quo eo Versi 3. Sicut figus nivii in dis ingis, ita ripi misti ligatus sirilia ei qua misit eum, animam ilias r sicere facit. Tempore aestiuo frigus, qui cxapposita nive, potui communicatur, hauriei rem rcf igerat, ac laetiscat. Haud aliter fidelis legatus, cum prosperam expeditionem co-xum, ad quae inlinis saerat, mittenti manis: stat. Uers i . Nubes. st ventus, ct Iunia nonsequentes, viro iesus, o Promissa non compleui. madmodum aliquando nubes coelum regunt, de venti ingruunt, & strepunt tonitrua , dc tamen desiderati imbres in terram non profunduntur: haud aliter iambundi quidam homines in illa pollicentur palum,aut nihil praestant. ' Cum ciun audie- audieris igitur aliquem multa pollideri, scito, iis, lique vos is. Parum a semetur Princeps: Pettitor, nulla implo seu candidatus,qui aliquod ambit ossicium, alit iurum donum a Rege, parienter perseverans in petitione,licet sepius repuliam tulerit,tandem di
ritiem Regis lenit ex patientia, de optatis potitur J udilon , coelesti Rege miscuerans p. seviet patienter in precibus. allequetur J Et lingua MCen, Re
mollis conscinget daritiam. sic Cap. t s. i. Aes gx Vt f is. Mel in-m lι, comede quas citia .iribis. tibi: nes re restiatus eaonas istud. Modam ad- tandem eoru hibe in omnibus, ac pra sertim in iis, quae senia sequitur istis oblectant. Nimium enim se iisuum ob lectationi indulgere, graui corporis ac animi morbo, nauseam assolet exci vel int precibus Hrs i . Subtrahe pedem tuum de donis traxi. mi tua nequando fasias M, oderit ιe. Nimia enim ad domum aliorum ingressio fastidium ingene- seu rare solet .de odium. ' Lxx. Sara liancterim in au obiectant,
Qm stequenter alium inuisit, vilitationem, quam pretiosam dc aestimabilem poterat os ferre, vilem dc contemnendam prodagus exponit.l bilii: si muta V sis. Iacidum, gladiin, ct sagitta acuta, homo, qui IopuIurco ra proximum suum fusium testimonium. imδ iaculo, gladio. & sistitia di-rior, haec enim instrumenta corrus vulnerant, de occidunt: testimonium vero salsum animuin exitiali vulnere assicit. ' Qui honoris vitam Qui hori aestimat, eliget sagitta conligi potius, quam multam ae- famam modica assici laesione .l stimat elimVos ist. 1 o. Dens putradim spei lassis, qui sperant sup r infideli in dis angusta. Nam ut dens Gaputridus cibos molere nequit, sed potius si illo uiserari. . utaris, dolorem excitat: ita qui spem colloeat
in infideli anileo. Eodem specta pedis lassi similitudo fatigati scilicet podagra, v. gr.) quo
frustr. quis nitatur. Et amittit m uum in die floris. Frustra sperat, & se tune destitutum a limaduertit, cum maxime illius ope indiguisset: sicut pallio hyeme pallio ad frigus arcem
73쪽
Liber I. Commentati j Liter es & Moralas,
dum indigeamus. ait. Nana fidelis ami- Pixibus , ob varia quae inibi patiuntur incoiit F delis ami- cus cala: nitatis tempore non recessit. ' unde mota. Sensus isti test. ius quidem angulo v si de haesitate amici vis periculum iacere , ari- dornus he roscere, seu tuis eo ra de iii nou receitu. angui Ex. aegritudinis, aut inopiae . domo communi, sue incommuni i spirio tempore solus evictas. J cmon in m , habitare: qu in mulieris rixos e in ha- uar ea mira coodi R. Dauid putat bitaculo depere . eiusquis tragoedia, passim in
trun esse alumen, quo lana dealbatur, aut si quo dealbaimir vestes. Cato, ait .ve-Closiss
ro instes sapone non mundari, uel addatur acetum. 'irurgo eo di nialis vel oet et afficio rationes consolationis importui einciis t. lolo em non magis absterset , qtinia eluantur evest bus maculae sapone de aceto. Cardipsi Hebr. C. dixit a. id ei imoetenti. Nuia itin et Ilia vento. mi liguo: Da tristitia viri uocetc. A. illud scilicet curis ex a d . . . Vi f. ai. 22. Si esurierit inimi vitai s. ein i Iam serit, da ei aruam n em' co is dabis sis r eaput eius , sua ignitos carbo-i s non irae , aut vindi: : lea charitatis , . de amoris, quae eum milani et ad c damandum.
modb omnia non vincit charitas, sit vel inimicum ruculentum dulcissimum transfert in amicum1 j vel si velis cribones illos non ad inimico est charitatis ardorem, sed ad ruindic ae ignem re- .i dititeri et ii, qui borium pro malo in micis rcadit, ita vim i euili torquet, ac si ignitos supra caput eius carbones spargeret. Abiit aute ita ut vindictae ast eiu inimico beneficia confinis. J Et D imure et id icci este praenitum. qui praedicat, inimicos esse diligendis. . mu . ni fas . Guttuariu o is par timitas. . facio Murmaintam ita si tu itos urem. Vt aquilone nubes, d isp 'ur, E quibus imbres d. iiii, alitur: haud alit et i q tutiones de abi elatious . viiii audientis faeie allistem coliticescere. Nota enim murmuratio, aut detrachioliabet locum, elimavi ibas i undis non excipiuntur J U sidere in domu,
Domum communem vocitatim publicum hospiti mo, quod recipiens agentibus iter exponit ut i cuius habitat id in testa alibi et eise hos.
Versis. A. ira figula animas ierat ocimbum G te, O . ,.qua. Vt haustus aquaesis id, est sitienti gratissimius, sta bonus nuncius diu E longinqua legione expecti in
V istas. Fam turbarus pede, is vera corrupta. lieti vena aquae pede turbata, aut infecti sordi bus est iusta catio cori impio. Nam cum iustiis aliouod lal, cur, in piaci illini, eius fama ab impiis denigratur. ' i rupta. a it iusti cnito dollam vicem cadentis, eius ire des in i ta gimi operire, scientes stantem posse ea η
t e. t oi Ioeei e si . Sicut qui minetultum comessit, non est iii iusta ei ui . quia licet sit nimii iii aue, tamen immodice suinptimi. ves ludi iii ossicit, degrauat nstomaehum: sic qui si aror est Isai Diis, o strametu agis M. Licet ei ini 1 cstatis diuiuae mysteria icrutari si suavillimum, tamen etiam in ho modus est stati iendus, uehuiusmodi cinbo plus quam serre potest pos uiauati crum cxcellentia obrii inur Vel in spirit tibiis, v l in si iiDmodui est adllibet idus Vnab Sari s alibi,
stiri is sui . imilis et loquax in custodit e Cisaltatis ambitu mitror in carenti, ex qua quilibet, de ua voluerit ho potest exile, quia ι.
scilicet, voti a tem dii e erum utit, nec exanianan
tur iussicio rationi , pti tibi am proiciantur. Loquat G- LM est ratrem et . locriter lintemperantiam ui 1 nec moderari. si ergo loquar,est sine custodiaCi
uitas, consequeus est , eius ii si est iiii queis 'Icunique itiis volentimus iii gressi, patet e. t ' Deae m.
A Sapiente edocemur, non ex altare stultum, non curare calumnias, cumsulto non 'itescere, nou indulgere pilaritiae. , Aepto honor s non conferre, nobis minime sapere , bili ues non esse , a ludatoribus non au se
V o M o D o nixin aestate Jc pluuiae in messe; sic indecens esti stulto gloria. z. Sicut auis ad calta transvolans,&passer quo, libet vadens: sic ivaledictuni frustra prolatum in quempiami superueniet. 3. Flapcllum equo, S camus asino, de virga ini dorso imprudentium. q. Ne respondeas stulto iuxta stuli titiam suam, ne ciliciarisci similis. s. Responde stulto iux-
astultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur. 6. Claudus
pedibus, dc iniquitatem bibens, qui mittit verba per nuncium stultuis. 7. Ru modo pulchras Dustra habet Aaudus tibias: sic iii decens est in ore stultorum parabola. λ sicut qui mittit lapidem in aceruum Mercurijura qui tribuit uni piem ibo notem. p. Quomodo si spina nalcatur in manu temulenti: sic parabola in orc ino siue aliorum i
74쪽
ad Prouerbia Salomonis. Caput XXVI. c,
stultorii in . 1 o. Iudicium determinat causas: & qui imponit stulto silentium, iras mitigat. II. Sicut canis, qui reuertitur ad vomitum suum, sic imprudens, qui iterat stultitiam suana. 12. Vidisti hominem sapientem sibi videri r magis illo spem habebit insipiens. i 3. Dicit piger:Lcocst in via, de ica nain itineribus: Iq. sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo. i s. Abscondit piger manum sub ascella sua, de laborat si ad os suum cana conuerterit. 16. Sapientior sibi piget videt ut septem viris Io itientibus sententias. 37. Sicut qui apprehendit auribus canem, sic
qui transit impatiens, de commiscetur rixae alteritis. 38. Sicut noxius est qui mittit sagittas, de lanceas in mortem: ita vir: qui fraudulenter nocet amico suo: de cum suerit deprelielisus, dicit: Ludens feci. 2o. Clim defecerint ligna, cxtinguet ut ignis: Sc sui uirone subtincto, iurgia conquiescent. 2I. Sicut carbones ad prunas, de ligna ad ignem sic homo iracundus suscitat rixas. αλ. Verba susurronis quasi sim plicia, de ipla perveniunt ad intima ventris. 2 . Quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile lic labia tumentia cum pessimo corde sociata. 24. Labiis suis intelligitur inimicus, cum in corde tracta ierit dolos. 2s. Quando submiseritu em iliam, ne credideris cuquoniam septem nequitiae sui it in corde illius. 26. ui erit odium fraudulenter reuelabitur malitia eius in concilio. 27. Qui fodit. Deam, incidet incam:&qiii Voluit lapidem, reuertetur ad eum. 23. Lingua sallax non amat vetitatem Sc os i ubricum operatur ruinas.
S. i. tria is estate, quae noturastilis frugibus nocetis pli uia in , quae ipsam messem impedit: se indete ui G, inepte enim collocant ut honorisca munera, cum
insipienti, qui illa male gerit, conseruntur. indecentia liaee restillet in au in conferentem ei honor est Prosecto in conse renino potius refunditar, qui indecenter fio ossici satis citossicio. Indecens Princeps eii, qui hoc uis . rum 'ficia confert indigno.lauu Mi alia transvolans. ct passer
cauti m armis. ia que piam su ruenter . siue iacietur. Maledicti , quae ii ne causa in aliquem laetiuitat, illi non obsunt, scd timulta sunt praeteruol inti aviculae, quae uon am-Plius apparet. ' Vnde parentum maledictioni iis line cauta iactitata nunquam liabet effe- age arae 3 .ctcba πώ asM : ct vi a tua sol riiae ion. Vt equus, ct ait rius vir , & scaeno indigent, quia ratione carenta lensu reguntur : haud aliter imprudens fiagello opus h t, quoad ea, lux refugit, urgeatur: iraeno ut colubeatur ab iis, quae idale appetit. semper videris, imprudentem cor- M,' verba non intelligere, virga aliquat
ti iei Hs ara piato inura studii iam . fio . seu illius stilliit iam imitando, dum contendit, dum conuitiae uatit, dum vocis ratui:
id est, ut eius meretur istultitia, eum solidis rationibus conuincendo prudentibus pie arguendo iermonibus. ne ibi Sapiens esse vi rat- , ne scilicet, si taceas, videaris etias approbare stultitiam, unde se prudciuem praeium at existere. uia δε Cum ab imprudQaIe, impudente quidem eoio Probium exaudis no cxeris tr tientiae Piacu
I rs 6. Claudis pedibis, ct iniquitatem bibens, Est 'glii mittit verba per nuncinis IIulium. Pro verbo Biboni iniquitatem est in Idcbraeo, S.bem di num. Non alius utitur nuncio stulto, quam is
qui claudus est ita vi ipse nullatenus ire valeat,& alium aptiorem haud habet milustrii . Ipse tamen bibet damnum, seu errati sat pcima anteletur ex inutili ,3: exitiali plerumque nun- eis expeditione. ' Nunquam non subit incom- semper d. moda, qui ad cuiuilibet negotii expeditionem qui administro vittiir imprudenti.J nt otia misn s. . puli is inrahatur clavi. am tib vir te indecente i tu ore Ii ultiori a para. ivi. bola. Q emadmodum ci .iudas frustra, leti inutiliter tibias pulchras habet , cum eis uti bene non possit: ita non decet in ore stulti parabola . qui illa bene , & opportunὸ uti nescit. Stultum vocitarim Concioliatorem,qui Ho- Claudas eaq'Vns cum sit , Pulchraque proierat verbi: Concon haud ea scit auditorum moribus accommoda- 44 νί re. Claudun ille est proiectb pulchras inutiliter et, iii , ii ruttibias habens. J veibis ac tax s. 8. Sicut qui mittit taphlim in acreuiris si x Mercuri': ita qui trabilis se pireti honorem. Rem 'absurdissimam ille gerit, qui indignum digni- eare. talibus ornat: non minus quam taceret ille, qui pretiosi in lapidem in aceruum communium lapidum proiiceret, quales cumuli ad statuas Mercurii in biviis, aut triuiis itixta veterum corii uetudinem passim exponebantur, quos cumulos transeuntes lapidis alicuius ae- cessione augebant. Nec inepte dixerim,hm Honorat noraret uti pientem, idem eue ac colere ido-oseis, i
l 3 ima id ina nascatur u malenti: sic par la in ore I idia i . Quemad-m lim ii spinosus ramus sit an manu temu- leti, quo ille benὸ non utitur, ted se ipsum illiustra. h. itione cruentat, de alios etiam lacerat , ita parabola vel isipiens dictum quo pungi quis spinea tes- posset, de ad virtutem stitnulari, si in ore stulti in nis vitea adsit, qui oppoitu ne eo vii non nouitiae issis, de audientibus nocumentum alteri- SPinoia 2 tui lita, quidem est gubemationis eu regiminis vitila: ciuemam
75쪽
- Liber I. Commentari j Literales & Morales,
quae s in sit,ientis Iudieis manui tradatur, eum diriter ac ibditos cruentabit. JVissio. Iudierum a terminat ea M : ct pia Ioponit stulta silenti iras e sicut prolata iudicissent etia controuersiae di lites dirimuntur, & silentium litigatoribus imponitur: ita Sapiens. qui stulto sit tum indicit iras eius, audieritiumque ipsum componit, & sedat. Vers. ii. sicut canis, reuo ituν ad vomitum f. sci maius , iterat nulli Di suam. Quemadmodum canis immunde iterum contait quod euomuerat: imprudens stultἡ l cutus iterum, atque iterum repetit stultitiam epulum ei suauissimum. versii. ViriIti homunem Saviorem sibi υἰ-riri P magis io spem his ibit. insistino. Magis sperandum de inii pienti aliquando, id est de immis ut alii exponunti quina de capiente,&Probo qui sibi talis videtur,& de sua probitate,ac sapientia superbe eisertur. Exemplo tibi Mis ita Pharisaeus,&Publicanus. Vidi saep)impro
de sua pio. bi in ad 'ugem recipi meliorem : raro autem bitate , aut aspexi eum, qui de sua probitate, aut sapiensia Dp e lapi - praesumit, a seductione remoueri .a
-uditu i . Dicit' er: Leo ess in tua. te a iuuineti . Omnia stulto dissicultatibu plena, periculisque obnoxia obiiciuntur: unde, ut lium vertitur in cardiuesio. sed semper in eodem loco haeret; ita piger inlectulo suo nianet otiosus..e f. is. AUe dii piger manum IM, a censu ais labarat sados foraneam commerteris. Tai ta pigro est incutia , ut admouens manum ad cibos accipiendos alluin etiam piget ad os manum admotiere, ut corpus reficiatur.
6. Sapientior sibi Auer τῖμων septem virisu ruentit sententias. Pigro suadct pigritia, si multis sapietibus si pientiorem et .vvulgariter liceat exponere, Piensa, pM S, e mas quetis si te Sabin de Gracia. Vnde prudentes non id mon adit vi illos consulat. Q: id non pigritia ma-bet auctorii Dum ergo se sipienti
a lauabii 'ς illa putat, eligelido otio ct quieti vacare, iis; qui negotio utilem planὸ vitae rationem elegerunt. inopia omnium incommodorum, Origine premitur. liae si . sicut a 'ehendit auribus canem H qiu ira a impatiens , se mniscetur rixae altiteraui. Canis est animal. quod facile iri tatur, unde auribus apprehensus, dentes, ac rictum in eum. qtio tenetur, conuertit. Id quidem accidit,non semel iis qui se rixis immiscet, rixantium enim tela in se coniterium. Hebr. Sicam
sit, irascitio in liremus a. ' imprudensis, 'si h py culdubio est qui ira assectus.& non ut alio-
.liolum se- xum cxtinguat iracundi rura, rixis ne immiscet detios naeis alienis.J Versis. ist. Sicia noxius ea, qui mittistas, ct lanceas in mortem , seu ad occidendum :ita vir, qvi fraudulenter nocet amico suo ; cum Deut aut fuerit d prehensm d eis e Ludens Dei. verum lim
n inimὸ credetur. Nec enim imnustae illi . nugis attribuenda est actio, quae ali uim iacime. no ac possit, Iocui, qui nocet exitiali sagittae aut lanctae comparandus. Hispanteum vulgare prouerbium. i j nas cti tur ly. sio. C fecerint ligna , extingues r idinis sisse, rones irae io, i retia coriavi cem, cuius malitia iurgiorum ignis uiccenditur , de susu nesa rescit. Raro videbis iurgia inter domesti s Mg' sum vigζre, vae ex susurronum iniquitate non pro 'dierint lx resi i. Sicut ea bones ad prunas, ct tigna adigem su homo i τι uosseu tat rixas. Q Emadmodum carbo , ii prunis ardentibus Mimoueatur, ignem concipit: non secus iracundus homo occxsione oblata facile exardescit. n fit. M a sor remi si simplicia, ac siicere prolata videntur: ct i a yemeniunt ad
iurima τι mi, intestinum enim odium inter amicos , ae domesticos solent in ene
scoria non expurgato, vel ipse scoria argenti O nare velis vas pauer se lassis tumentia cism mssi ma cord ociata. Qiaemadmodum vasi fictili, aevi linon malEcon enit vile argentum, liueic ria, quae argenti quoddam est quas excrementum: ita bene sociantur inter se labia tumentia, seu lingua arrogans,& cor malignum. Dignum
planE patella operculum Pro ei δ labiorum verbo i,
luperbia, verborum arrogantia ex corde pessi. Mino plerum rite procedit a bimparta erV. si . I tu simit ut igitur mi cm,cum in L plerum credereo erat dolo. verba cordis inimicitiam quὶ Hoc facile manifestant. Licet enim quis dolos occultare nitatur: tamen aliquae sieris notae tilia verbis, aut in vultu aut gestibus solent exponi. J tabita si s. et da igitur huiusmodi inimicus se misi i suam blandiens submis P, ae
modestE loquendo, ne crea deris ei; quoc s Hem, id est, plurima nis uia sunt in cordi iliati . R. cic. operit odium fraudulenter, reuelabitur malitia eius in concilio, seu muliorum conuentu. Nihil enim occultum. quod non re- Peccato laetetur, maximE clim impius id iraudibus ops agnata est
rire assectat. Noli delinquere hoc praetextu rNemo sciet. Nam peccato agnata est publicatio. J fod is ara incidet in Ois; si eo consilio sodit,ut in eam proximus incidat. Id s Dauid cecinit. PIA. . Lacum aperuit, uis se
eum: incitatis in foveam quam secit. Anianus li-gmina erigens Mardochaeo tibi sit in exemplum. Et qui voluit tapidem , reuertetur au e .
Hebraica vox sadad rotare iis iuem sigini ficu. lapidem fanda rotat, vulnerabitur eodem lapide ad ipsum recurrente. V. s. 18. Lingua facto non amat veritarem, si eam enim amat et fallaciis non laederet. Eio lubricum operatur uiua . LXX. ωμα tegmine.
Alis o lene, mora, blandum , ac proinde allo. Alii Os, quod facile loquitur, nee id uerseri quo
uat arcana Hoc quidem ruinarum , dc ita commodorum existit occasio. Grauissimae ruinae exsecreti violatione quotidie exoriuntur l
76쪽
ad Prouerbia Salomonis. C. ut XXVII.
Docemur, non procrastinare , non vane nos laudare, iram fugere , amicitiam 'foture, adulationem deuitare, mansuetudine iram compescere,
curam no Dorum gerere. E glorieris in crastinum, ignorans quid superuenti ira pariat
dies. 2. Lati lci te alicitus, re non os tu in , eXttaneus, non labia tua..3. Grauc cli saxum, x oneri a ateria 1 sed ira stulti utroque grauior. q. tra non habet misericordiam, nec erumpens furor: impctum concitati serie liris poterit s. Meliorcs manifesta correptio, quam amor absconditus. 6. Meliora sunt vulnera diligentis, quam fraudulenta olcula Amma saturata calcabit favum:&anina acturicia, ctiam aniarum pro
ulcis umet. 8. Sicut auis transmigrans de nido suo, licvir qui derelinquit locu in et ixium. 9. Vnguento de variis odoribus delectatur cor: & bonis amici consiliis anima dulcoratur. io. Amicum ilium,ic amicum patris tui ne dimiseris: de domum fratris tui ne ingrediaris in die afliction: a tuae. Melior est vicinus ii ixta, quam si a- ter procul. ii, Stude sapientiae fili mi, S laeti hca cornaeum, ut possis exprobranti respondere sermoncna. i 2. Astutia videns malum, absconditus cst: paruuli tran- seuntes sustinuerunt dii pendia. 13. Tolle vestimetuum cuis, qui spopondit pro extraneo: dc pro alienis, auso ei pignus. iq. Qui benedicit proximo suo voce . . grandi, de nocte coliturgens maledicenti similis erit. IS. I ccha perstillantia in die frigoris, litigiosa mulier comparantur i qui retine: cam, quasi qui ventum teneat, de oleum dextetae suae vocabit. 17. Ferrum ferio exacuitur, ec homo exacuit faciem amici sui. i8. Qui lcritat ficum. comedet fructus eius: θc qui cu- . seps est domini sui. glorificabitur. i'. Quomodo in aquis resplendent vultus pro- mium, iic corda hominum manifestas uiri prudentibus. 2O. Insernus &per- diti mih icam implentur, similiter oeuli hominu in insatiabiles. 23. Quomodo Proba ut in conssatorio argentum, dc in fornace aurum: sic probatur homo ore laudanti . Cor iniqui inquirit mala , cor autem rcchum inquirit scientiam. 22. Sila, contuderis stultum in pila quati prisanas seriem c desuper pilo, non auseretur ab costultit ac us. 23. Diligenter agnosce vultum pecoris tui, tu alque greges considera: 2 . Non enim habebis iugiter potestatem: sed corona tribuet ut iii generationem Sc ne apioncm. 2s. Aperta sunt pr. ua.& apparucrunt herbae vir cntcs,&collecta sunt forna de montibus. 26. Agni ad vestimentum tuum :& hccdi, ad agri pretium. . aT . Susticia ibi lac caprarum in cibos tuos,& in necessaria domus tua , S ad vicium ollis tuis.
glorieris in crastinum, seu de erasti selicitate aut Gr-i tuna: ignor rara, quui superatemura: pariti dies ; nam mini. a quae in crastinuita pendent, valde incertam, εἰ quotidie vides rerum suturarum cae existitiam a cessiis inopinatis casibus praepediri. ' Child. v eo: uti Pro Sum uenta pariet diri posuis, ratio pari tu es. Frusis, tibi inerastinuiti aliquid tibi temerὰ promittis, eum nee setas quid sit de inum vel hodierna die futurum. re ne vel . ad horam dii sex de Piaculis pauiitere. J
r P.Ant. de Lic.& Mend.in Ss.sclipi. to V. ιν Dieiis, ct non labia tua. - Laus enim proprio taus ex pto- ex ore vilescit. Et certis Itina egregia gesta indubitam saltem reuocantui .l e Uers. 3. Graii e cui Iaxmn , ct onerasa arena: qui scilicet, sine causa, molestEirascitur, viro ur amor. Qia fixa & arenae grauant corpus, ira autem si uiti molesta est ae .grauis animo. Molestissimum quidem esiit ulti it rationalem colitentionem audire.l
. . . Ira non hia et misi Pordiam, nec eru-- itaimuin peni in or, dii in feruet,divini rati animus aestuat.
Et impetum hominis sic comit πιι serie quis poterit verss. Melior est mauiso laco reptio. qtiam vel E eoo amor ci conditus , qui nullo beneficio se prodit.
Et quidem vexe non amar, qui aluari non cura; errata co risere.J pit.
77쪽
Liber I. Commentari j Literales & Morales,
Meliora sint vulnera diligentis, seu severa correptio , quam naudulanta oscula Dimicat odientis. Ille enim vulnerando sanat: hic oscillo ossi- veid leniendo exasperat vulnusqVer 7. Anima sum Macate ' - , qui iam satur est cibo, reiiciet, despitiet. Alii diei vel ut Tima sere ita: Et oti est ei etiam cibum Morin et pro diaci sumet. et res. 8. Sicut inti transnagram vi qm L e aquis iacit Iu . Is qui suumi, devocationem suam deiecit, multi incoliti modis, ac periculis sese exponit: similis quidem auibus, quaecum nido euolant. & nue illucque divagantur , aut vis o capiuntur, aut aucupi c Qui E Reli- dunt in praedam. Tales elle crediderim , quisionis si tu ex securo Religionis nido periculosum volantia secillum misera plerumque istorei alicupis V. 6.9. Vngsenis, variis odori dilectatur
W:-ιο, amici osiliti anim utilio D r. Vt odoratis ungvcntis aromaticis cor hominis recreatur , ita mens anxia opportuno sapientis amici eonsilio. Ut fio. Amiciem tuim ,- cum patris tuim dimiserris: daimim farris tui ire in triarisiis tuae. Amicum tuum , quique
te fuit patris tui amicus , cuius amicitiam ne mors quidem diis luit, ne unquam deseras, aut dimittas, sed pro viribus complectere: R in die a filictionis tui domum talis amici lotiRo experimento probati potius adi opis, consilii, aut solatii causa, quam domum Latris, vcl propin- In necessi i- qui isti is enim& fides certior &statia proin te elitui imi- prior,&subsidium aderit opportunius. Propin--, quam qui te deserent in angui ira, in egestate: verus L. iiii ' pinicus nunq iam deserit. J ADtior est ori iuxtaquam fare procat iligens, longemie dii situs quem loci intei capcdo non corpore tolum, Absenisi in sed & animo a te distraxit. Naturale hoe ab- gelii δε mo sentiae vitium dii chi admodum ingerere obli-vbbG ςR. uion id Cecie vici iuratis bonum quotidiana
vos ii. Si e Saturni iam mi, lati ea cornuuine ut risis evra ranti re i acre sermonem, ut si quis tibi crimen aliquod impingat, te ipsim possis a calumi a vindicare , de causula Feli, sisen, tuam defendere. ' Erit tibi admodum utile ad qui ad suam quietem , ad mat stipium Advocati patrocinio ac malis- non indidete dum propriae emisae Advocatus
x non iudi lis. Jget. V. U. 12. Asturus videns malin . seu Uonge coniectans, Ascanditus ne laesionem incurrat : Pariisti transiuntes. leu imprudentes, qui incommoda non praeuiderunt, nec abscondi curarunt,sustinvirlint di tiara imminentis mali sustinuerunt ei sectus.
vers. t Tolli vestimorum eius, pandis 'st extranea, o praeste arem ei pig- Qui pro extraneis& alienis fideiubet fluit E, dignus est, ut creditor ei pro pignore vel vestime-
Laela te tum aucrat. Preme illa: Pro extraneo. Pro Hurio pr*yin-Nam fidei uisor propinqui, vel amici non obiicietur. irabile. versi 4. bene auit proximos et uegram di de nocte consurgens, qitando somno proximus Taxantur indulget, dicenti similis erit, creat enim quiui, rem imolestiam ac ii malediceret. Taxantur qui
d .. ii , - porc aliquid faciunt. J Tili, ei
is hes. ' nocturno tempore , cum dormiendum a liti ' est,te laudate tumia iis enim lausetata nostris
auribus soleat accidere, importunitas autem temporis eam molestam reddit.
Tricta si aeria in die figoris.
Olui Uam,uier compara avitur utrumque enim coge te e domo fugere retino eam, quas qua veniti tenear. conatur e uo cohibere ne clamet, aut rixetur tam fili stra laborat, quam sicutaret venti impetum retardare. O euum d terat ua vocarit. Ac si diceret: Petitiae exeam tenere,ac Oleum manu constringere, quod cum lubricum iit, quanto magis manum in pugnum cogis iusti, conabitur retinere. V ilit --de, milli credite alius erit vociferantem foemi
nam postillante tecto molestiorem ausu 2 ' ex
Vers 17. Ferrumserro exacuit in . st homo exi se ex te
is ci amici sui. Hebr. pro sesto est drus est tan retae id est , chalybe, Chal3bs serio permixtus, durus lento, ad gladios concinnandos de
aciem acuendam accouvnodatissimus est: si t meu ignis accedat, quo m vnu in conssentur.
Sie homo sui amici faciem exacuit. Si datus uti iam ac seuerus totusque chalybeiis, alteri ferreood est lento, ac flexibili firmo aniore ac amicitia colligetur rat inde exsurget ad omnia ardua,ae dissicilia seu agenda, seu ferenda. ' Pro Felix parse id ii maritus lenitate ae inansueti idine ita, conino 'M
instar serri, se lentum ac sexibilem se exhibeat
uxori clial, bis in inor rigidiori, ac duriori: cuiu lix par coiit iugum conflabit viri que amor emuli
o fi 3. seruat ficum, ne arescat, noxia submouendo. e medet fruditus eno. custos est domini , illum obseruans, & obsequio illum demerens, glorificabitur. Lxx. Muorabi
Vers i9. curis Lo tu armi restiendent vultiu'sicientium: sic cordis haminum manifesta sunt pruinta s. Prudentes, ac solet tes viri ita ho minit in , quciscumque agunt propensiones, &studia callent, ac si in speculo illa contemplarentur. Os enim plerumque alibi et ex eotia sum dis abundantia verba proserre. vi E se mones haud inest E eoidis speculatu vocita- elu.rim. J vid uti Inrcio. IV rnus, ct perditiis motuin implen-ι- si militer 2 ociat hominum insatia tis. Quemadmodum moi s iasi uam expletur, etiam-ii plures homines sepulcliti insertio addicat: Iraud aliter ocillus cupidi, & auari semper plura desiderat. Pulchre cupiditas plas de plus ac
uicendi, sepulchro comparatur, ut saltem au- hi M' bi iens auarus imortis, ac sepulchri nomen ab an- M. xia opum petiturarum acquisitione contineatasse iiiiii. Cur diuitias tanto labore comparas, quibus miser non uteris, sed moriturus coi
iii mpturo prodige custodis haeredi lVerisit. Quomodo Protarum in constito is a gentum . ct in furnace aiorum rsis probatur homo re talia rom illi enim Sapientes ac prudentes probantur existere,qui laudibus non inflantur.
Cor qui inquirat mala rore autem re tum iuriariis
silentiam. Sicut proprium est iniqui, diligenter vestigare,quon modo uberius possit io adi rigeat petitui satis secere: sie proprium est iusti celo.
tiae uberiori eorum, quae ad animi inlutem at --.itam. Eutinent inlitare. Misa desidia iusti eskt, si im=ivi se ab impio vinceretur, dum ille diligentem se iam solei ad mortem ostentat, dum ipse ad vitam praebeti piauum. 3vers
78쪽
ad Prouerbia Salomonis. Coptit XXVII Z πν
ΣΣ. Si rent rara in pila tri i. feris tu desuper pilo : non a feretur ab eo stultitia eiu . Q parabant, hordeum rix a Persa i de tumens siccabant in cole, mox in pili ligno pii illo tantispertundebant,
donec corticem de gluniam exueret. Hunc eL
se ni praestire, diisede est, sed non impolli
I 1- bile. ' At insitam a natura itultitiam in ali- tultiloquo excutere, set E impossibile videtur. ς et res. Diligenter agnosce vult ore peram . Si paterfamilias es,tuos greges, in quibus olim sitae elant diuitiae; sicquenter visita, ut agnostas, quo sint numero , quo habitu, sup- Deditenturque illis necne ea quibus opus ha-oent. Ti r uo considera. Tui sunt, non cit stodis: custos autem non ita diligenter gregem vota tui seruat alienum. ' Allegoria Palloris P tinei Mi peio se ij sui monet. Tuacit o Princeps R ecpuesica non Ministrorum, agnoscere teneris, ea imis rara gregis,& diligetnter vestigare,quonam modo se gerant custodes 1 An solum curent gregum lacie ac una potiri Tota ruina gregis Reipublieae , totum exitium ex Principisii Huria circa considerationem, S inspectionem glegis absque dubio exoritii r. lve si . Nou enim h is tu iter patenatem, . curandi illius tui gregis: sed vel vitibus collabentibus, vel Gotiato magistratu , cogeris manum aliquando tollere. Interea si sed illamoiud curam gelleris, carona, tibi tribuetur, non nudis tantum, sed mercedis de gloriae ingener x ingenerationem. Monemur Reges non
semier Regno ac regimine esse scuituros, sedccelesti Regi aliquando reddituros gubernatio-E' - - nis rationem. Vt ediscant,nota negligere sici gregis , seu immediatam subditorum euia diatae salutaram, quorum desectus ipsis si int imputanta omni
herba virentes. collecta sunt foena de montibi. neu,
Vt alas gregem non habes, opus multis expensis, nam prata patent, de montes graminibus virent,& eolligere licet scena, quae hyeme s. ciam, eaque in gregum pabula reeondR.' Praeserenda igitur est pastoritia vita vitae po- pastorii ialiticaea ram cum honores,quos ambiunt,qui in vita aecono- Ciuitatibus astunt facile amittantur, de ab uno ad alium transeant extraneum, diuitiae quae re ' pecuuia parantur,inanent, de ad haeredes transmittuntur. JUer 6. Agni au seminentum tuam, ct Lotio pretium. Ex fructibus gregum vi istum habebis, de vestituin: vellera quidem ad vestes, lac, de carnes ad cibum, imb numeratis haedis pro pretio, agros Po eris comparare. vn- Diuet.
denam homines alias censibiis abundantes, bo colendae te
diὸ inopia premuntur Census deficiunt,debi
tores enim soluendo non sunt. Ouam orti ς x cens qui colendae teriae , alenditquc gregibus penditicium impendit studium, indesectibili plerum.
Vers 17. Susciat tibi lae capraram in cibo, tuos , ct tu necessaria domi tua, σψυictum auctris tuis. Dum equites, S diuites saeculi delicatiori vii intur alimento, cui comparando validae opes vix sussiciunt: tibi, ac domesti- Dii tot est cis tuis grex tuus viliorem fateor, sed secura tu, ς' sti de abundantem praestabit annonam iid
tius quam mitiuata pecunia quod Equiri non accidit, non indigeto J nia non in
ait Salomon, ne circa necessitatem paueamtu , ne crimina publica sint impunita , ne pauperes pauperem opprimamus, ne a suris, Hirsve malis artibus adaugeamus opes, ne homicidis , aut furibus admisceamur, ne quida parentibus subtrabamus inuitis.
Vcit impius, nemine persequente r iustus autem quasi leo
confidens,absque terrore erit. L. Propter peccata terrae multi principes eius: M propter hominis sapietitiam, achorum scientiam quae dicuntur, vita dulcis longior crit. 3. Vir paupercalumnians pauperes similis est imbri vehementi, in quo paratur ames. q. Qui dei elinquunt legem, laudant impium squi custodiunt,succenduntur contra eum. s. Viri mali non cogitant iudicium: qui autem inquirunt Dominum, animaduertiant omnia. 6. Melior est pauper ambulans in simplicitate sua, quam diues in prauis itineribus. 7. Qui custodit legem, filius sapiens est: qui autem comessatores pascit, confundit patrem suum. s. Qui coaceruat diuitias usuris descenore. liberali in pauperes congregatos. 9. Qui declinat aures suas ne audiat legem, oratio eius erit execrabilis. Io. Qui decipit iustos in via mala, in interitu suo corruet:& simplices possidebunt bona eius.1 a. Sapiens sibi videtur vir diues: pauper autem prudens scrutabitur eum. 12. In exultatione iustorum multa gloria est: tegnantibus impiis ruinae hominum. 13. Qui abscondit scelera sua, non dirigetur : qui autem confessus fuerit, ic reliquerit ea, misericordiam consequetur. 14. Beatus homo, qui semper est pauidus i qui verbolentis est durae. corruct in malum. Leo rugiens, Mursus esuriens, princeps
79쪽
ca Liber I. Commentari j Literales & Morales,
impius superpopulum pauperem. Du indigens prudentia, multos opprimet per calumniam: qui autem odit auaritiam, longi fient dies eius. 17. Hominem, qui calumniatur animae sanguinem,si usque ad lacum fugerit,nemo sustinet. is. Qui ambulat simpliciter Diuus erit:qui peruersis graditur viis, concidet semel. 19. Qui operatur terram suam satiabitur panibus: qui autem sectatur otium,replebitur egestate. io. Vir fidelis multlim laudabitur: qui autem festinat ditari, non erit innocens. xi. Qui cognoscit in iudicio faciem, non benefacit: iste&probuccellara nis deserit vetitatem. 21. vir,qui sestinat ditari, dc aliis inuidet,ignotat quod Qestas superueniet ei. 2 3. Qui corripit hominem, gratiam postea inueniet apud eum, magis quam ille qui per lingitae blandimenta decipit. i Qui substrahit aliquid iratre suo, bc a matre. α dicit lioc non cise peccatum, particeps homicidae est. is. Qui se iactat, 5e dilatat, iurgia concitat: qui vero sperat in Domino, sanabitur. 26. Qui confidit in corde suo,stultus est: qui autem graditur sapienter, ipse saluabitur. M. Qui dat pauperi, non indigebit: qui despicit deprecantem, sustinebit penuriam. 28. Cum surrexerint impij, abscondentur homines: cum illi perierint, multiplic buntur iusti.
ERS. i. FUit impiin, n se res quinte r DIsm olim quasi is c. sia . assii uire erit. Scmoer motu peccator allicitiit, sua enini improba conscienti terretur: dum ilistus, instar leonis, intrepidus Mala eon adstat iliter persecutores. ' Nutiquam nous imi sem ni ala conseientia timet Glior uni ex ibi itu: -
44 ι .utem semper , vel peril pente militate Gim nixum tumultu quas tenui aura ille bis obdor-Minu. mit. J prs. 2. Propter peccata terra multietis. Clio enim perelint, alii aliis succedimi:
ex quo seditiones in Republica oriri ait blent. Sarsis em Magnum est Reipublicae Lipplicium bono
Reipublisae Principe orbari: imo frequenter unum alii propter Sal senti m. θ: λ scientiani, q- dui ur vita cu tingi v m xlii e t. Propter Sapientiam Principis regi tantis,&so dei propter prudentiam eorum qui illi adsunt acon ullis,& opportunitatem consilioriam, quae
ad bonum Reipublicae regimen alliuntimur, quibus peceata populi prohibentuL. & pauperum causa iustE agitur. dulcis, ac longior erit Principis vita . Deo illam ad Reipublicae commodum producente. ' unde Rex debet probo, longit φὴς sibi ad ludere consiliarios. E quorum Sapien-
Iregni tabo M M stiria Propriae vitae longitudo pei rix eo ita. Ol. Vuliariter dixerim: Po enec is la
Vers. 3. mir pauperci, mi rapa ora, sin Iis est imbriistimenti in paratur mei. inoes qui inopem calumnia assicit, dum eum deberet potius eius miseratione tangi, miseriain ipse e pertus e similis piissectb est vehementi inibit. Di ni elles comminuit, unde fames exoritur Nam cum pluuiae sint ad ecundandam terram institutae . tamen violenti imbres sata ster nunt, de famem inducunt. Haud aliter pauper in pauperem violentiis, & calumniis illum cni3elli est, magitaras, cum misericordiam exercete deberet,
I ii ii- imbri similis exponitur. Crudelis est, qui laboribus actus eorum non miseretur,quos vi. . 4 s laboribus torqueri J
pios laudam, eisque fauent sibi quidem similious, prauas suas actiones in prauis illorum
actionibus commendantes. autem legemen tu ut, succendi intur contra eum. Telo quidem
iustitiae. QDmodo poterit pleno ore voci- luctui mi tali iustus, qui audiens passim iuratores nomen ab aliis Dei Dei blasphemantes, videns scortorum publieb legem viola impudicitiam , aeto legis non succenditur . si . . i. iniuriam non ut delinquentes carpat, saltem Vt Dei do- sere..t νlenoleat iniuriam 3l ore iustus Vc s. s. Viri mali cogitant iudiciu . sive vocari m quod ius,im est. inquirunt Dominiun, flos p e basca a Diss) aninis retu---nia seu omnia ut circumspiciunt, ne fortia in aliquo offendant. & delinquant. Inquirentes ridessioni Dominum petiectionis amatores intelligo, ii sentes uos decet omnia animadueriere, hoc est, non olum grauia peccata vitare, sed α ὶ leuibus a s MM'tat piaculis abstinere, quamlibet fugere imperse- re,vel verumctionem. J α ab omni . . s. Me res ver ambiaansi et tare sua, sucetitate, derectitudine: quam Lueri prauu itineri vitiolum, praesertim iniustitiae. Equidem paupertas amplius est ad vitia Acem tutem accomodata, quam diuitiae, quae plerun- Qque sentimustitiae iam .l ni . . mi cust i ligem diuinam, & ea quae, parente praecipiuntur, filius Sapiens est.
a uen come setarei P ci interii pestiuis conuiuiis
indulgens . con πιν ii pare . . quzm Pudore, ac minore assicit, dum videt temperantiam offendi diuitias e minui Vors . sui coae vidi DMUuris, in ora, Aseraei in m. peres eandeo ea. bd est diuitias illas male partas congregat liberali filio, tui quae pater congregauit auare liberaliter in pauperes dimibuet. xxx. Ei qm siretur imp , cous gar eis . ' Prosectb conereganti non prosint, Diu clx in
alius non ipse diuitias usuris acquisitas exirem dit. Et qirando diuitiae iniqu)rariae acquirenti Profiterum il Us. Qui de imitam αμυ , ne auitat i
gem ratis Amerit execrabilis. Nam quemadmodum ipse non .uli Deum loquentem perlegem Qes ut leni audire, ita Deus illum orantem non exaudiet. Gncionem Qui utiles Concionatoris sermones negligit ' exaudite, ne lion ipse orans a Domino exaudi, tib tur J . rans a Deo
80쪽
acE Qui se ine facit in viam ναι- sid beat bene affectos. Sc benevolos potius erga te,
a vitia, α malos attrahens niores:Di inimis quam metuentes . permittet vigere eat unam Iuo corriret, ipse Pelibit, vel in interitu quem totum vota, subditotum detentationi non in-
is Parabat eo ei. Hebr. In soluam seiam cumbet. η Tota Principatus selicitas est, suta νι ine pi, se UYς ς ei. Et simplices posGluisi bona euo. ditos bene affectos potius, quam timentes esse iiς sub- P. Mari, id est. bonis procurare. lacii uni odit auiitiam. ' Q imn iudi i inceris Mne erit.κ Ego su illam, talia. dies eius. Nee enim paupeium sub liiiiii ' h
rum esse existi in o.credens. malitiam illam, qua alios ad peccandum inducit , tartaro esse
sibi vim νυ situs.Qui di Dites sunt putant etiam se elle Sapientes; quia augendarum opum industriam Martem optiares eius. Nec enim pauperum subitatulae ea. b. i. 'lumniosis parabit insidias , ut rapiat. Unde benedictiones eorum longam ei ac felicem vitam a Domino impetrabunt. κ Mihi elegae, vit Princi-Vi in Regis, qui ab avaritia abhorrens nimis p. 'φ' Ru 'ciues liberat a tributis , ex eorum benedictio, si ν Inibus geri diuturnam. Qu: d autem enicient benedicti
nam, maxim nobilem sapientiae partem esse paupeium maledictiones actorum exactioni-Purant. Paver autem prurius, siue pauper spiri bus, nisi Principis vitam decurtate 3 hic enim vere sapit,& prudens est si Ma
Ditur eum, sagacis Iudicis instar , inquirendo, quo rate. quo titulo, quidque possdeat: & derceri sunt iniustitia redarguet, damnabit, b nu spoliabit, mulctibit poenis tum in hoc o. vii saepe contingit tum in suturo,ubi pau--s Q. Petes laturos Iudices Christus Dominus Asa praedixit. Pauperes spiritu sit uti die
noui uima Iudices damnabunt diuitum insipientiam, ostendentes vetam Sapientiam est e. opesctospicere.J. tu. Cum iusti exultant, quod scilicet, eorum res secundae sunt, quia impiis , in Repu-Diica oppressis. honos est virtuti, de ipsi dominantur, in pretio habentur : estgii Reipublieae. Rumo, tibis vero ιπιυ ruina
ita s ' ab dii scelerasua, non dita. tua cognoscere non vult,
Led de iis eum admonetur, abnegat, excusat,
vel exiti t. non pra*ινab tur sic Hebr. in consessuis erit, ct re iurit ea , misi- mori cosiqueι-, id est, errati veniam apua Deum & homines, qui dolenti, agnoscenti, αIistiti. qui confitenti P nam condonant. M Quam stul iknQiem crimina in consessio- daciis non cireum uenit, illum laudabit re, o m. ia et imi potias nium laudibus efferetur. . aut nis at dita. morem , misericordiamque sibi ri s audibus ac dolis, non erit iniseres nee me
icilicet timens Deum offendere. et ero nisu- ruest dura, adeo ut nullo timore commouea. r, c ut in malum , sicit E in crimina prol betur. LVers i s. Leo regisns, ct sesus esuriens, Princere i tui super populum pauperem. Rugit leo
omnibus odiosum est honite id, vix Deus
minem . Hebr. cui per ealumnio οπν imit, & decuriaturi languinem, in quo est anima seu vita. prosundit iniuste, siue actot fuerit, siue teliis, siue Iudex. Si ex sesperatione vel furiarum agitatione praecipitis fugerit, vivi lenta n orte vitam timium abrumpat, nemo sustinet, seu nemo impediet, nemo detinebit. MAdeo omnibus odiolum est homicidium. iLxx. Profugus erat, non in securitate. Vulgariis ter. No esta sieguro , -πque se e scanda en et inferno , Gque ad Deum fuerit. R Deus enim vix Vix Dei permittit homicidii crimen celati. Hirundes permittit
i mersectores 'odiderent. J cri mace. 3. ammat simplilait re,innocenter. 'iuste , saluus erit , ruina: qui Peruersistra urinis , concidet se-l. Hebr. Concidet in una. seu aliquando concidet in una, vel altera utationiecta.. R Taxantur qui per vias non usitatas per- Qui pervias sectionis asperitate plenas student incedere qui
quidem obnoxii sunt tuinae. J spmino m-Vers is . Qi operatur terram suam, satiabia a u. ut is
tur Pambus : qui autem sectarur otium, replebitur sunt obno-
state. Diligens agricultor uberibus si ucti bii, Ab potietur.dum sectator otii pieinitur inopia.RVi- detis equites, de ciues qui censuum redditibua i '' istari fidunt, misere indigete, dum agricolae diligen- equi s. tes & industrii abundantet victitant ex labore. Vos io. V ν fidelis,seu verax, qui illos mei
daciis non cireum uen re multum laudabitur, om
Itorcs in oviculas irruunt. Princeps ero im-rius leo. ae visus famescens in medio populi inopis ostentatur, eum enim diripit, de exhaurit. Vides impios Principes qui se deberent erga subditos gerere . ut Pastores, comparari a sapiente cum immanissi in is de crudelissimis is , quae propter naturalem feritatem &
cato carebit, nec poena, de , cunctis probro assicietur.dum fidelis collaudatur. Vers. ii. Qieumsit in iudicisDeiem, seu Iudex, qui personam acceptat, quia propinquus,quia amicus,&e.non bene saeis, imb grauiter delinquit. Me ct pro bucella panis desertis νι- ritatem. Huiusmodi ludex tam iniustum se ostendit, ut pro re vilissima audeat laedere ve. Populum pauperem. Rugit leo ostendit, ut pro re vilissima audeat laedere ve. cum elutit, i eque, & visus esuriens ondea ritatem. R Aeceptio personarum adeli Iudicis Irorcam ouiculas uiuunt. Princeps ero im famam foedat, ut uuilibet do o mi ietur famam sedat, ut quilibet de eo suspicietur. pro bucella panis contra vetitatem elle iudica- mim 'ui laturum.l deturpat Hrsit.Vir,qui festi t ditari. O aliis inuid riuue aliorum lucrum . seum damnum reputans, illudque anteuertere , dc praeripere studens: ignorat, quod egestas suptrueniet ei in immodicae
potentiam nulli parcunt a nullo vincuntur, nec auaritiae supplicium. Deile lansen Vofi corripit hamin .licet tunc se Vers. 16. Uux indigens prudentia, multos ορ- tasse contra se asperum experiatur. rimet per calum iam Pt inceps qui non intel- ea inueniet apud eum, aduertentem scilicet cor-ligit quodnam sit in unus suum.&ua reptionem illam ex sex emendationis aetasica sit Principum selieitas , nempe si tuos ha- nisse exottam ὶ magis quam ille , qui ριν tineu