장음표시 사용
91쪽
go Liger L Commentari j Literat dc Morales,
memorial sed nec eorum quidem, quae postea futura sunt, erit recordatio apud eos, qui fututi sunt in nouissimo. ia. Ego Ecclesiastes sui rex Israel in Ierusalem, i 3. M proposui in animo meo quaerere dc inuestigare sapienter de omnibus. quae fiunt sub sole. Hanc occupationem pessimam dedit Deus filiis hominum , ut occuparentur in ea. I . Vidi cuncta, quae fiunt sub Sole, ecce uniuersa vanitas,& simo spiritus. Perversi difficit E corriguntur, M stultorum infinitus est numerus. 16. Locutus sum in corde meo, dicens : Ecce magnus ei sectus sum, praecelli omnes Sapientia, qui fuerunt ante me in terusalem : de mens mea contemplata est multa sapienter, Ac didici. i7. Dedique cor meum ut scirem pru
dentiam atque doctrinam , erroresque M stultitiam: de agnoui quod in his quoque esset labor, & afflictio spiritus: is. eo quod in multa Sapientia, multa sit indignatio : & qui addit scientiam, addit x laborem.
t Concionatoris Salomonis Regura erusalem Dauidi, filii , quibus
mole Concio iratorio de rerum vanitate distetit, aliisque argumentis ad litores Quἰ eone, efformandos appositis. Nec enim potestrvis inviile, Concionator appellari. qui conceptus ad minia, is es polixionem inutiles profert audit
test Co Innitas vani mn, dixit Ecesesiastes, cita tot adi cst omnia vanita . Vanitas vanis lima res occu
rat humanas. illud vanum vocitatur, quod leue est, & vile, quod deficit. GraecEvaporinn, vel vapor finiri. & aura tenuis, quaesiuile se luitur. De se Salomon in tertia persona loquitur modestiae causa, sicut Paulus de te ipsis loquens , ait i. Car. 1 1. h ιnem in christo suem eo mis, ' Docens Con- or no et onatores non plausuiu ambire , ita solum
Dei storiam, & auditorum utilitatem Procus ianuaeri re. J On repetu In omnibu ximi mulita- enim creatis vanitas inest ob naria rae earum inconstantiain mutabilitatem , fallacem speciem, inutilitatem ad ea consequenda, quae nobis proponimus, moleticis de curas, quas omne id, nobis afferunt. ' Omne id , quod ad vir- non proficit, de spirituin a fili it, va-
Vref . habet ampli is homo is et mire se Mures . quo laborat sta Sole siue in hac vita ubi Glis fruimur, ira, Quid supereti homini post tot labores, quos in hae vita sustinet, quo Qui sub sm Praemio potitur ε Sub Sese inquit, non suprala tabolas id solem.Omnes labores, qui sab sole dest pro-Ptet mundisium teriam acquisitionem iusti- aemii 'e i in miles, vacui, sine praemio. Cura igitur supra solem, id est propter coelestium a satur. quisitionem laborate, infallibili quidem muneris spe JGenera innarerit , eratis adurimi, Hominum alij motiuntur,aut nascuntur, Scrim Alux in desunm,nim locum succedunt. Cur non agnato ordine dixit, Generario ad. enit .moab si μαρ Π iis, s uidem prius est nasei, quam mori, quaen morti Ceriὸ quia tam breuis , tam i lax est siti vita, ut priis, quodammodo sit mori , quiuinasci 4 Terra autem in aeternum stat Terra eadem permanet. eis lite quasi commune diuersetium venientium ex abeuntium.
cum finim , unde fulgens processerat, absoluto Orci reuertituri renascei; seu Etumulo occidentali resurgens, Drar per Merodium, ct teriitur ad Apiaonem perficiens quidem annorum Solarium motum, accessum, ac recessum inter tropicos Cancri & Capricomi: AEstiuo enim tempore Sol ad Aquilonem vergit, hieme ad Meridiem. Lustrans univies Di reuita pergit Iuruin, in cimilos 1 reuem in Vniuersa peruadens peruolat ventus, & in ei culos suos reuertitur; nam ex duodecim ventis respondentibus totidem coeli, terraeque plagis, minitam non aliquis aliquam mundi plagam persat. Et quidem inter caulas generationis, de corruptionis Iublunarium, quas hie sapiens
recenset: inter ue errabunda. &inconstantia uniuerit, non vltimum locum tenent venti, qui nee ipsi quiescunt unquam, nec aciem , nec aquam, nec terram qii iescere sinunt, sed acri
tuo flatu, α aliquando pestilenti pluribus locis
perniciem affinit, de ruinam. Vers. 7. Omnia Iura tua inuam in mare,cst 3 re non rea stat, non laxat lia iras, ut maiorem stum Oeeuret , sed absorptis tot fluminibus, in assignato terminoesitinetur. salorum, et ciexeunt uim a reuertuntur,et iterum fluant. id est, ad mare, & mari conterminam abyssum aquarum , quae iam inde a mundi exordio est in ter rae viseeribus, sicut in corpore humano maxima singuinis copia adesi in hepatri& in corde in indique per innumeros euniculos quasi per venas disperguntur aquae per omnes partes terrae, te certis locis iam colatae in Diues,& iii
fumina erumpunt. Vers. 8. Cuncta res, A ri ei a sererites laborem volenti earum scientiam, ac cognitionem comparate. Non potest eau homo explicare sermone. Tanta enim rerum dissicultas, ut explicandi eas verbis superent Doritatem. iatur oci in visu, nec auris auditu Dπρυ- ruri Hi enim sensus in hominibus scinper vana cognoscere appetunt,& citius satigantur, lutinsatiemur.
ue , p. a faciei dum est. ln naturalibus idem
coelorum motus , elati a clementorii in colu
locatio , animalium species , de proprietates eaedem. In moralibus eadem hominum studia circa honores, diuitias, mercaturam, militiam,&αVnde Her si o. Nibi sub Sole vinum. nec et alat exis qua dicere: Ecce hoc reum est, iam crim pro f
92쪽
ad Ecclesiastem Salomonis. Caput IZ
nitas laxetur , dum exitii mam nouos eon -
-, i s. riuuio Oidisse mitiis, quos iam iam a seculi, alii enixi fuere
eos, qui minis tinu istim solet enimiosi vetulis hominum nomina,& res gestas iis .m; adolere. unde stulti, qui ad perpetii in mun- M perpeta di memoriam laborare sit agunt: stabilissima quaeque corruunt in si alicuius permati exeli iliae, Auctoris nomen omnin5 abole tur luc f. o. i s. ' l. si 's . Con-
rio rator vetur me mundi .liis vanitatis ex in-
rham ei pono. Diis enim x x i . .l. in D meam Curiam, meam Regram habens: σὸ π seMi in animo inro . q. 60. ct ivus - S mer de uincibui. id est, ex scientiarum principiis , quae Alli non iolent, rerumpi scelus penetiare omites, qui ut ueta S D. Diu occupasi e a pestinam . seu laborio- iam alnolim, arait Dem filiis homini m. M tam cura eretur iis a. ' scientiarimi studium utile. v aamodum, sed maxima piritus , ac corporis ' Preme illud: Dedit Dim, ieri Dei dono accepimus. Munus enim Deis tabe M esst, hominem studii l ibotein libenter tolerate crim' ad otii pericula sagient i l ' Adiicit. Dicii, b,-Nam qui otio torret. de Sapientiae vii rim 'Nircndae, cum poteti, non expendit studium. sua iram Don cum holminim filiis, ted cum filiis bellia ri debet annumerari lari, eo nos crem, num alia occupatio esset sine mi in Lo . testia, ut studio scientiarum nuncium reii sit te . rem: Et rece uniuersa vir ita . . bimoi risu , tae imo molestiam arietentia. nisi . Stiatorum infinitin est humeno. Attamen ima diligentem inquisitione d lici, stultorum, qui ab aequirendae sapientiae labore recedi ut putati tes , polle te sine labore alia ger
rere munera, pcnὰ infinitum esse numaum. Et quainuis conarer eos ad studium sarientiae reducere , arduam susciperem prouinciain; lilia periter . de rebus iudicantes disseit Eadmodum colliguntur, unde in s ultorum coetu persistunt. Stulti ad meliorem frugem milii ted re istio fere est impossibilis. . Vc s. 6. Laium seminina in a. mecum re ' cogitaui. dicens. Ecce agam esse auisum Ma- gilbr, O si emius Sapientia, s emni
mi Hasa tento. diuisi. ' Post liram se Omnes Nunuitam Sapiemia praeceilii se ostendit: postquam mul- sapiens. euita coiit emplasse ex acquii ita sapientia allirma Hiesideri uit: ad cit, Et didici. Qiid quaeso didicit adhuc, qui tanta sapientia Praeclisus fueratὶ Profect4 nollus tam sapiens inuenitur,cui non resideant plura e plura ed:s P nda. l
D aitque -- . . ut scirem se . 3dentia, . in .e doctrinam siue scientiam : euo rei'; te stultitiam; nam eontrariis contraria in- .
telli sunt ut: ct ire hu ς suet D L- ,- ', 'i, 'i itio. id est, in his cogno ei disicilicet sapientia, prudento erroribus,& si ulti- a. is a se misit a S iturna miata sit indignati a. id es mulius satius de elatio sapientis, qui simpliciores eontemnit,& illis iraicitur eum interrogatur. Nam doctis limus quisque lal, riosissimed et, cum illis sit graue α molestum in inmutis rebus, de sibi facilibus vel siri, interim lumndo otio dic ipoli ignorantia. obiicies: Non doceat sapiens, de non aderit indignationis occasio. Certe deduceret S pientem pium non docere i Dco enim Sapien- cere. tiam aecepit, ut noli solam sibi prosideret, sed alii, seriet viilitatem l Li addit scientiam addito sabo eis. scilicet in docendo, fitate Titilio, qui que ιst in genis ire, hoc docet irium: υ,
it Sa ires, se Sapisutiae ob molentius seposito, ad corporis voluptates
Optii as, trauctu se: Ied ibi non reperta requie, ad bapientiam cone handam cum voluptatibus , rediisse; sed sim Da: vn is utroque fas ii sto, e traiisse, ari, Pam imae acquirendamum opum solicitud Π, non tam sibi, quam tardibus profuturarum ignotis.
I xi ego in corde meo: vadam, & assiuam deliciis, Ne fruat' bouis. Et vidi quod hoc quoque esset vanitas. 2. Risum reputaui ctroicio : de gaudio dixi i Quid frustra deciperist
3. Cogitaui in corde meo abstrahere a vino carnem meam, ut animum meum transferrem ad sapientiam, dei itaremque stultitiam, donec viderem quid esset utile filiis hominum: quo iacto opus est sub Sole numero dierum vitae suae. q. Magnificaui opera mea, aedificaui mihi domos, de plantam vineas, s. seci hortos, o pomar de cons cui ea cuncti generis arboribus, c. de extruxi mihi piscinas aquarum , ut irrigarem sili iam lignorum sciminantium, p. pol sedi seruos de ancillas, multamque familiam habui, armenta quoquc, A magnos ovium greges, ultra om- A. P. t. de Es barct Modo ius S. Script. tem. V L n
93쪽
Lilis I L Commentari j Literales & Morales,
nes qui fuerunt ante me in terusalem: R coaceria aut mihi argentum aurit m M subitantias regum, ac prouinciarum: seci mihi cantores, sc cantatrices, & delicias filiorum hominum , scyphos urceos in ministerio ad vana fundenda: 9. supergressus tum opibus omnes , qui ante me fuerunt in Ierusalem: sapientia quoque persevcrauit mecum. io, Et omnia,quae desiderauerunt oculi mei, non negauicis: nec prohibui cor meum quin omni voluptare frueretur, de oblectaret se in hi , quae praeparaueram x de hanc latus sum partem in 'i, si uterer labore meo. Ir. Cumque me coniicitissem ad uniuersa opera, quae fecerant manus meae, & ad labores. in quibus frustra sudaueram, vidi in omnibus vanitatem & amictu,nem antia& nihil permanere sub sole. tr. Transivi a contemplandam capietitiam, erroresque& stultitiam quid est, inquam, homo, ut sequi pollit regem Factorem suum M & vidi quod tantum praecederet sapientia stultitiam quantum distere
lux a tenebris. 14. bapientis oculi m capite cius: stultus in tenebris ambula: rdidici quod unus utriusque taet intentus. i s. Et dixi in corde meo: Si unus Astulti&meus occasus crit, quid mihi prodest li Ud maiorem sapientiae dedi operauit Locutusque cuin me iue mea, ammaduerit quod hoc quo litie esset vanitas. a s. Non enim erit memoria capi cutis similiter ut stulti in perpetitum, &sutura tempora obliuione cuncta partici operient: moritur doctus smiliter ut indoctus. 17. Et idcirco taeduit me vitae meae, videntem mala uniuersa esse sub sole, de cuncta vanitatem Masilictionem spi litus. 1 . Rursus detestatus sum omnem indu
striam meam, qoa sub lole studiotissime laboraui, habiturus hamedem post me
I9. quem ignoro, trium sapiens an stultus futurus sit, & dominabitur in laboribus meis, quibus desudaui&sollicatus fui, Mest quid quain tam vanum 3 ro. unde celsa ui , renuntiauitque cor meum ultra laborare sub sole. r. i. Nam cum alius laboret in sapientia, de doctrina, & sollicitudine, homini otioso quaesta, dimittit: hoc ergo vanitas, magnum malum. τοῦ. Quid cium proderit homini de uniuerso labore suo , & aist ictione spiritus, qua sub sole cruciatus est. 23. Cuncti diescius doloribus &xi omniς pleni sunt, nec per noctem mente requiescit : de hoc nonne vanitas est i 2 . Nonne melius est comedere dc bibere de ostendere animae
suae bona de laboribus suis 3 hoc de manu Dei est. 23. Quis ita deuorabit, de deliciis asiluet vi egor Homini bono in conspectu suo dedit Deus sapientiam, de laetitiam: peccatori autem dedit afflictionem, de curam superfluam , ut addat, da congreget, de tradat ei qui placuit Deo : sed de hoc vanitas est , dc casia sollicitu
sum seu exultationem, quam ex deliciis capi bam , comperi elle immode tam , ac nimiam insaniam. Et inaudis Axi: sper prosopopeiam naudium alloquitur in arriperti'
quaerens requiem animo naeo, cum immodera
tum gaudium vitiosum sit res prorsus inanis Hebr. loco huius particulae, seu baperis 3 est, Vulgariter, N et in est 'ac si dicereti haceinrita Nullum dium iis et enim gaudium illicitum potest animo veram tum potest exhibere laetitiam lmeo abstrahere a viatiis ita 8 vii id ebrietatis nomine omne genus v liis talis intelligitur, praesertim gustus, de qui hunc sequuntur voluptatis tactus. Cum comperiissem illicitum, immoderatum gaudium rem ei se inanem de vitiosula, statui , vino, seu ab eis voluptatibus senius meos abstrahere, et t
ni potio, immoderat voluptatum usus hinni- volo p:ate
nem procul diibio reddit stultum.J Apte vς' nisi
i b noxiae voluptates in vino signantur, quia ex 'nimia vini potione satis vitiorum e mariat.J Ex o misi ire via em . quia esset utile filiis homina n. ni potione Nam dum in his versabar, rem omnem cons QR
rebam, ut explorarem, quid ver ἡ homini bo- tanum utile sit, de iucundum. suo ficta estis ess o Solani eradierinatiua sua, id eii quia sui Llud quod fuaere debent filii hominum ut rem
maxime utilem,de iucundam obtineant. Hebr.
tctra)m ad em vitasea, seu toto vitae curriculo.
s. s. Magna opera Dei mihi in commodum, in voluptatem, in delicias. . disic mi, planta vivet. Hi ho Di sp araa,- ea QM EIι seuerit -- λυ. Inutilis prorsis donius praeeace aedi- statio, si simul vineae, horti, ac pomaria non plantentur, quorum fructibus domus, seu istinilia persistere valeat. Si est. domum aedilicas, lutedo
94쪽
Ἀε δ me citum victu necessirio auferri quod aedificio impendis. Vitile verum est Hispanicum prouerbium. I in a delinitari. victu uiri vers. 6. .s. 9. Extruxi mihi i in Maa- -a ad - ν .ut i iv Memflua sciaborios lign-um siue x cum te mi Miuin. Pos i Mi. aves , mi G. . i. . miliam bes m. ad cuius alimenta a me ita ovium possedi, nes. remit ante me Reges iniim. Nec vineis, marii in mentis,ac gregibus is abundans , Du sitis abundare exiit imans: Mei uiam milii argent π,c u . substanti A m. ' inciarum, seu diuitias, quae ex Pro Minciis uiuatariis, ex Resum muneribu ex negotiatioine etiam, mistione classium in Ophirecta parabantur. Feci hic ores, cantatria delicatas epula liisque lautitias .quibus homines ait talen: ectari. Dp .c lucem is no steris ad ex suo, ti: oe opibus mi , qui arae me fueriora iri Iousalem. sapietitiai per eiser vi mecum, contemplatione, & iudicio speculativo, non praxi & usu morali. Ieser se Hai Nee enim inter tot delicias poterat Sapientia
orum ex a regam eis, cuncta cordis expleui deiideri nec ala cor meum, qu in omni voluptatefitie tire se in bra ua y parauera ritia re num sin partem meam , si merer Libo . . Pars in Scripturassequenter pro Charissimo bono sui nitur. Pi l .is. Domin rata haere-Z a mea. Hoc ergo mihi charissimum bo- vim reputaui, si his , quae paraueram, siue-
ir. oon muconsertissem ad uniner- era. νυ fecerant man mea. ad taboro. Dr rasa seram e viri in vitai vani- asibionem a m. ct nihil per aere sib unpie-Iole. irim, apte vocitat de- rara. Ogis lictasae voluptates, uti doceat expertus, sequi impietatem ningis laboriosum ille, iuxti sed ii virilitem.J Preme illud . -- conuo.. xem. tis Hua opera, cte. vitiis sectat viqisse dis deditos et am si vult si ab errore deducere, te ad anteactae vitae coiit Eptitionem conuertat, cie videbit quanto Lil Ore . quanto animi exitio auspectum comparauit, ilicia tam cito deperiit J - t, ac versi i .is. Transiuiis contem Mutim Sapientiam roris e. pali istam. Alternant:bus animi cogitationibus dubius, ad Sapientiae siu-- est.' dium me reuocaui,curauique eam adipis i. de nita. errore e stultitiam agnoscere, ut vitate polia scio. uiae linquam λω, uti um. mi ultus eii lioino,quantum errat, eum tibi persuadet, se rose Deum Creatorem suum , 5e rerum omnium cons uiseu assequi in obtinenda hac plena beatitudine,
asil ἰῶ- α rei selieitate ' sapiens Salomon Phila se iiii igni, stultitiae arguit, quod maiora virur bus humanis. & soli Deo propria tentaritas se
qui veram licitatem mediis ad illam remotis 3linis, vino, crapula. libidinibus, diuitiis aedificiis, Sc. quae non nisi sordes sunt, & impedimenta potius, tu madiumenta ad vetam
licitatem, quae quidem a silis virtutis secta toribus potest inuenit ut Et tarii, wa ramum
precedemera SVientiasti titiam, pi Ditis diom tabeate diris. Hoe ipse luce clatius. Uers i . Smentis oculi in c. te eius. Sapiens oculos habet in capite, ubi iudicium residet, de videt quae utilia quae sint inutilia; dum istutiis in tenebris and alat .aptus eni in hisce tui nimbus noxia plerumque pio utilibus eligiti Fidi d. i. mentis oculis utens, q ut rem: Que esset ιη tertius. Clim Sapientiam,& ibaltitiam inter se compararem, &diissimiles eas: n ratione agendi, vivendi progrediendi compereIim at omnino pares, ae similes in quibusdam humanis ei Iedidici nempe in ipsa morte, ac vitae exitii. ' S, sapient, sepietis enim de inti piens aequaliter mortis sub insiμiens te sunt imperi lVer . i s. Et dixi in corde m . : si νηπι σs .i impello. ti, meus occaso erit e quid mihi proderit. q. mauorem Sapientia dedi operam ' Q d mihi proderit ad uitam beatam illa Sapientiae supra stultitiain abundantia, de praeitantia, si me non ense it beatum. neque humanis pei iculis, ac casi-bu, eripit. libet hic praemiuia Num, Qualibet
nobilitatis .il acci aetii manda, cum Posteriore a praestitiai,o- ab humanitatis mi sui is non eripiat. cur set M. Non quidem iri Sar mira ut il- non e petae
lius post euio, ita curiositas, & nimia foetidi iunis . Eoeci Glicitudo, vel certE ipsius Sapientis status humanis calibus obnoxius, & Sapientis irritus
coriatus in obtinenda vitae tranquillitate. Iet f. s. i . Non enim erit in ama Sapientissimiliter,m stulti perpetiui .Qfitura tempora oblitiione cuneta pariser operiens. sequutura aetas probabit noua, suspiciet saeculi sui Sapientes, contemnet antiquos. Passim videmus,veterum aliquot Sapientisii inorum virorum nomina tantum, plurimorum vero ne nomi ira quidem extare. Multi enim Scriptores Praecedentis Multi se Au- Auctolis libros transcribunt, idem opus pro--voli1-prio suo nomine exponentes, quo se Auctores
os tentant clim tr inscriptores italum extiterint solis finia veri Auctoris nomen abolentes. J Asorhur operisclio similiter,ctiva Ius. Do qiiod opera, ac nomina Auctori seriistant: quid abiens pro derit defuncto Doctori commendatior Et idcirco taeduit me vitae meae, instituti mei, α studii tam pertinaciter addicti in rerum comparanda cognitione. Taeduit,inquam, metria τ-tem mala univosa esse Iab Sole, is cunila vanitatem, ct a tionem imi M. i lebr. Nautis me et ita meae. auia maeum, seu superilaum super me opus,
o Iacturas με Me. id est, quia ex rior ipsi mihi Regi, ae sapienti perinde ac stulto,
aut vili homuncioni humanos casus,ac aerum nas instare.
vers. s. i'. io. T delenam si omnem ima irram meam, qua sub Sese Mai. iii laboratii , ad parandas opes, ad coaceruandum argentum, & aurum, habiturio haria poli me, quem ignora. utrum Sapiens ad eis rectEvtendum: ' marm. ad prauum eatum diuitiarum usus futurm iit: O doti,inabitur adhuc stultus in Li- stultos qui, bus meu,q ubio desidari. est quid tuam tam vanuis ' O quot parentes s . . . . liciti admodum ostentantur, in opibus acqui- rex coasio rendis,quas stultus & filius prodigalitatis,& li nisi in bidinum facient incitantenta l QDie per annos siliciae aceruas, quae hares ritu, consumat in
95쪽
s Liber II. Commentari j Literales & Morales ἰ
die 3 Proh hoininis stultitiam lirem ne visis ore meum ultra laborare Iis Sole ,
seu bule imitili, ac noxiae solicitudini coacer Mirum,te- uandi diuitias studere. η Mirum plane ali-.y f quem reperiri parentem, quia solicitudine ac- , si P quirendarum opum recellerit, dubius,an filius
divitiis filio usurus existet.
acquirendis. fit. Nam cuin alius labaret in sapiemia, timens, an Limina, ct sincitudine homini Misse ' dimittit rcthoe ergo vanitis . or n gnum milum& acquirenti,& otioso haeredi ; acquirenti, quia moleste, ac laboliose parauit opes: haeredi, quia otio cum torpeat, consequens est, diuitias sine labore partas omnis generis fla- relin- gitiorium segetem ei elle suturas. ' otio quit otioso enim relinquere diuitias, malum omnino,quia haeredi operi ei relinqui, mitem vixiorum 4
Sole cruciatiis est f Q studium, qliod commodum ipse reportat ex nimio illo labore &solicitudine F Non quidem coeleste proatum,
cum pietatis operi alicui opes non sacrauerit: Nihil in temporalem gratitudinis mere dcm. ' Mi cui haeieci rem enim ellet, ii aliquis inuenire tui haeres, ga relim qui erga relinquentem sibi Opes foueret gra m tmidinem.J
V s i Cuncti dies eius doloribus & aerumnis pleni sunt, nec per noctem mente requiescit. Qui parat, seu congregat diuitias nec die quiescit, nec nocte ver E dormit ;nam dum corpus excubat, mens huc le illi
divagatur : mini da progerim. relinquendas
illi , qui tam cito Isperdet. Et hu muravanua. 638 Nonne melius est, e redere bibere id est, frui putas, de concessis , Deo, nec auare, & imprudenter illa ingrato haeredi recondere r o Hremtire anima sita Mna de lambio suis ' Ohus donum nempe naturale, ut pol Enaturalis prudentiae, liciti, ac liberalisam ris erga seipsum, de minis Dei, hoc est, a Deo Taxa Authore naturae datum, de inditum. Subta dii vi a xat auaros, qui ut diuitias ait eruent haeredi bus, ipsi Duae pleniuntur. In 1 ua deuorarit, ct delici s a et, tutivi u.' inis meliore iure absumet opes,&deliciis si ictur, quam is ipse , qui illas multo labore & sebcitudine paraui 26. Immo bona in congyia a suo dia a Deus Sapientiam, of enti. . O laritiam uiti bonus est in conspinu in oculis Domini rus, a Deo accepit Sapientiam assequi, opes
non fruatur, sed haeredem post se eam relinquat, quem voluerit Deus bonotum illorum esse Dileisorem. Sed σ hoc vanuvi est.
Ex muta Ita re rerum sublunarium probat Salomon, nusiam in his esse hominis felicitaram : Ied ex diuinorum operum flabilitate, ad vitam
tranquilli agendam, curasque praepoHeras
re ciendas hortatur. M ur A tempus habent, x suis spatiis transeunt uniuersa sub
caelo. a. Tempus nascendi .ec tempus moriendi. Tempus plantandi & tempus euellendi quod plantatum est. 3. Tempus occidendi, id tempus sanandi. Tempus destruendi, Mtempus aedificandi. q. Tempus fi di,&tempus ridendi. Tempus plangendi, & tempus saltandi. Tempus spat-gendi lapides,& tempus colligendi. Tempus amplexandi Mrempus longe seri ab amplexibus. 6. Tempus acquirendi, & tempus perdendi. Tempus custodiendi, S tempus abiiciendi. 7. Tempus scindendi. & tempus consuendi. Tempus tacendi. M tempus loquendi. 8. Tempus dilectionis, de tempus odij. Tempus belli, & tempus pacis. 9. Quid habet amplius homo de labore suo Z ro. Vidi afflictionem, quam dedit Deus filiis hominum, ut distendantur inca. II. Cuncta fecit bona in tempore suo, & mundum tradidit disputationi corum, ut non inueniat homo opus, quod operatus est Deus ab initio usque ad finem. 2. Et cognoui quod non esset melius nisi laetari, de facereben E in vita sua. i . Omnis enim homo, qui comedit de bibit,& videt bonum de labore suo boc donum Dei est. I . Didici quod omnia opera, quae fecit Deus, perseuerent in perpetuum: non poss0mus eis quidquam addere, nec auferre, quae fecit Deus ut timeatur. 1 F. Quod factum est, ipsum permanet quae futura sunt iam fuerunt :& Deus instaurat quod abiit. 16. Vidi sub Sole in loco iudicii impietatem, δἰ in loco iustitiae iniquitatem. 17. Et dixi in corde meo iustum ec impium iudicabit Deus, & tempus
96쪽
ad Ecclesiastem Salomonis. Caput III. 8s
sus omnis rei tunc erit. i8. Dixi in corde meo de filiis hominum , ut probaret eos Deus Nostenderet similes esse bestiis. i'. Idcirco unus interitus est hominis de iumentorum,&aequa utriusque conditio: sicut morithir homo, sic de illa moriuntur: similiter spirant omnia, de nihil habet homo iumento amplius: cuncta sit biacent vanitaui, 2o. de omnia pergunt ad Vnum locum: de terra facta sunt,& in terram pariter reuertuntur. xi. Quis nouit si spiritus filiorum Adam ascendat sursum i de si spiritus iumentorum descendat deorsum t αι. Et deprehendi nihil esse meliusquάm laetari hominem in opere suo, dc hanc esse partem illius. Quis enim eum adducet, ut post se futura cognoscat t
uersa his coelo. Mox biicit Sapiens quatuordeira exemplorum Pa-xia : sed ex paucis istis cuique similiter de omnibus philosophandum relinquit.
a. S. I. Iacm cenia , o t pasHormiat. Tempus te us eue id . pla tum nota alia vitis, vel albor, Exurgat. Tempus occidendi in bello, vel in tapore Pacis,cui elesti vitimo supplicio assiciuntur: tinus vulnera, vel aegritudinibus meden d Temptu in arenai domos,quae minantur ruinam : tempus nouas adificandi. Tempus μηῶ, O tempus Huraidi. ex aerumnae, vel selicitatis varietate. Tempus araenas,stim pus salta τ-a Fletus, de quo ante, significat lacrynias, quas priuatim trandiinus: at verbum Plangemai luctum explicat solemniorem, qualis in funeribus excitatur. Ierem. , 6. Tmptu Iargorit Uri. dirutis parietibus stremi s coriget didi i et s. et piis in exana, seu dandi operam ct uxoriae. o tempus Lug. 'ri ab op xibus. Alii de conciliandis, ae dii soluendis amicitiis AH ami es intelligunt. - Certe si amicus infideliter age- ιζ', re reperitur, validaindi ira luendi amicitiain ex casionem ; ab huiusmodi amplexibus L . lonae fias, qui quidem Iudae oscillum imitan
Vers. 6. . s. '. Tempus acri urendi , cst προπι perdae A. id est,expendeta diopes acquisitas. Fui custodiendi rem familiarem: O te tis abiiciendi, ut cum in trinpestate fit mercium gi ilium voluntaria iactura. Tomyus scindenda, seu lacerandi vestes: cst tempus caldem neua . pui tacendi, ne importune locutum est e videate. O tempus D uen A. Tempus dilacti uproximorum, qui iuste vivunt: ct tempus odi i Davide approbati, cum cecinit Psu. 118. iripio, od o hastat. Adiicit tamen, Persectatis ii, odio oderam i di, ' Periectum dixerim esse peccatoris odium, quando pia animi praecessione odio ha- iniquitate , diligis humanitatem peccatoria inrui cum Regnorum iura violantiar : ct tempus parit , cum foedera inter Prii opes ineuntur. Via habet a pilius ιο - de l. . - sisat Post tot rerum mutationes &varietates, & post tot labores, quos in iis sustinuit, quid utilitatis, aut muneris homini stiperest. Te ut i in ' Mirum plane , quod cum Salomon tot temporum descripserit instantias , non assigi rarit empta ccandi, de paenite ι ' Certe peccandi iam assignauit quatuordena illa praeiata tempora, quia in cunctis illis assolenti bita comitti nitenvi ob piacula. re vero poenitentiae tempus non inceri memorat 1 Ea ipsa delinquendi in si alit ira, tempus idem peccandi debet quodammodo esse tempus poenitentiae, Ob vitae incertitudinem .lUersio. vidi a illorum . quin dedis Deus fili ι homini .ri diluendantur in ea. ut Occupentur, vel a illigant ut . Consideraui, inquam, vitam hanc pi nam esse molestiis. Versii. illa fecit Deus bona quidem de utilia, se in tempore fio, seu opportune hiscercbus uti nouerimus. Et mundum Graecἡ μωνα auum in hoc est omnia , quae in aeuo sine facta, vel in omnibus spatiis de interuallis durationis, tradidit dii furationi o 'um. Hebr. Tradidis in corda ipse tim) siue proposuit humano
cordi ad bonum hoc est,ut de creaturarum cognitione cogitaret, loqueretur, disputa et, de Pereas ad Creatorem ipsum assurgeret. I in uinuenia; homo opus, eperatus est Deiu abiriti. τί M H m. Ita Deus hominis eonia siderationi , ae disputationi mundum , seu res creatas proposuit : ut tamen diuini huius Operis causas, effectus, proprietates ab initio vique ad finem, hoe est , perfecte allequi
non valeat. Vnde etiam in harum rerum cit-riosa I ruestigatione vanitas est, de spiritus aflictio. Uerso ir. Et cognom, quod non esset melius. nis lat.iri, facere bona in via sua. Experimento didici, nihil homini conuenientius esse, qu ira hisce curis ablegatis laetε, ac pie vivere.' Pietas enim, ac sanctitas x itae cordi ingerit Rectam 'laetitiam, qui quidem delinquendo priuamur. ixi iis Vers. is. Omnis erim homo , qui camidis, O uiuitia bibit. tauri bonam de labores , hoc domon Deis. Nihil priuata vita felicius, abstracta acquirendarum opum solicitudine. Magnum enim Dei est domina , si homo labore suo acquirat sussicientem sus entationi annonam, de quae quale aliquod ad satura rei familiaris augiraei tum videat. ' Magna hominis felicitas est, in-Magna sel dependenter ab aliorum ope Proprio ex labore honeste victitare.J V2 si . Diio, quod Omma opcra, qua scit pioptio ex Deus, persinent in perpetuum . id est, quae labore vis Deus peculiari prouidentia, ac beneuolentia conseri bominibus . non spiritualia modo, sed de temporalia, quamuis natura sua sint fluxa&caduca: tamen i tam potenti manu supra vel praeter naturam suam, accipiunt stabilitatem, ac constantiam. ' Hoc dixerim de gaudio, diuitiis,honoribus pace, tranquillitate, si quando potest i mea Deus amicis suis ad vitam iucunde transigendam largiri decreuit. Sanctὸ enim quis potest vel temporalium bonorum abundantia
97쪽
uitare. vel auferre. Sunt enim persem tu genere suo. Nam via r Dem-q M sc M, O erant et alae bo . Gen. i. Si a quid secit Dem ut ι racis, dum eius Sapietiti in de P tentia & potentia ex eius operibus obiicitur.' Cert E ereaturarum squas excitauit Deus nodis hominum obsequioὶ benescium ad timorem
intuituisti P Ouo Ioram poli benencium praestitum, ob elamen rigraum de eius usu examen a Deo gerendum de eoiu usu ingratis indicitur lfui asunt, ransire iunt; ct Deus instauras, qvi
aliis. Quod se uel decretum est a Deo, quantumcumque ab antiquo,adhuc persistit, de Gotempore fiet. Et quae si itura sunt,iam sic decreta sunt ab aeterno. Et hunc suum sancte Mimmutabilis prouidentiae circa dona sua pristinum morem atque tenorem quotidie instaurat,& semper alle uat. Vel iε. Vidi ub eis loco iii ιν pietat , O mi oco iustitia iniquitarem in ipsis Iud cuin tribunal bus, qui iustitiae, de aequitatis propu- atores esse deberent,annotaui in .ustitiam, AeExtrema iniquitatem vigere. Extremum R eipublicae Rς publicae. exitiuin, cuin iudicat & re it iniquitas.
diciti pium tu alit Dem Licet ad tempus innocens de pauper ludicum ne l.litia, potentiorum violentia opprimuntur: at tandem omnes diuini Iudicis tribuirali sistendi sunt,qui quidem unicuique pro merito reddet. Templis rus rei iti ne erit: Tunc scilicet satisset iustitiae, res omnes com ponentur, & exigentur ad diuini normam iudicit. Hispane dixeris. Entoneesse a Iusta nias se riuas. et res i8.i'. Diri incredi meo de HusM-
Si nulla esset hominibus exspectatio sinceri iudicii diuini,& si iturorum bonorum, nihil quodammodo homines a iumentis in ratione. ac conditione natiirae disserrent : uti bruta a Iudicibus sine melioris fortunae spe tractaren- Cum in h. tur. Cum igitur in humano tribunali in- damnaris , diuinum appella, ubi pleue
tuae iustitiae satisfiet. J Ali re aptilis totum
irium locum expendo : Cum non inuenirem cau-nu, iam aliam, ob quam Deus permittat, in loco iudiei, iniquitatem: visum est mihi, velle eum huius nodi humanis tumultibus hominem Probare, seu exercere , ut videat se in hac vita parum dictae a brutis. Idcire. τα- inmerii M
tione sui iudicii , dc occultatione suturae sortis iustorum, de impiorum , probat, an homo aliquid bestiis siti, iiiiiiis sapiat, ct an suti
rum iudicium , ct bonorum Operum meic poenam reformidet. Certe iunilis brutis ostentatur in animo , ille , quem non retrahit ab iniquitate Bruto est Diudicii Lituri memoria.l Cindicta sui Mira q ς
f. io. Et omnia per tot H cu . de terra facta l. O ibi te' τ reuerti Nutramitti m Redit Salomon ad illud suum iam laepe traditum axioma , t in vanitinum, O omnia vi M. ' Tam vana est hominum
mens, ut Ecclesiastes seu Concionator de sat preon beat Gebib euin cinere interitus persen ς 00 N re.J audito. f. ai. simi 1 Miis, sis Frisiis silis, on Ad Urnuat sim sum Quis experimentali seli suum leno te. notitia cognouit, num i piritus, seu animus hominum luperstes maneat post oblium , &immortalis luentio tinnent,um LM arde. Ium, id est penitus cum corpore dissoluatur, de littereat.
Hersit. Et in euati. mainde te me his, quam rari homiMm Di opere f. o Ex bonis corporeisti quid ad beatitudinem aliquam, de tranquillitatem animi velis elicere, ne te crucient si perstuae de suturis solicitudines , de inanes curae : sed ne opprimant corpus nimiae voluptates , quibus de caro extenuatur , de animus obrutescit; sed frugaliter simul ac liberaliter utere iam partis, de tibi primum, deinde proximo tuo cum laetitia beneficias. Et quae sic impendetis, scias este partem, de portionem haereditatis tuae; nam quibus non ut cris, non tua sed tuorum haeredum parserit. Ideo adiicit: O bane esse haset istius. 2 sese ei adiuuet,vim 3hfMura cognos i t Quis hominem adducet ad eam notitiam, ut quasi prophetet qualem sit habiturus hae te . , an Sapientem, an sinit Eset stultum , an prodi eum, an frugem. Cotisonat Arabio lectio, Quis eum ini et, ut videat,
quit. ' ergo tam stulte seruas opes, haeredi relli quas posses aeterno vivens tradere haeressi f.
98쪽
ad Ecclesiastem Salomonis. Caput IV. 8
Te, Pt Salomon humanarum rerum, maximὸ in honorum ambitione , vanis χtem re 3 in hac enim sunt multa, quae animi
turbant tranquillitatem. Estri me ad alia.& vidi caluinuatas, quae sub sole geruntur Atlacrymas innocentium, de iacmmcm coniolatorem: nec posse' resistere eorum violentiae.cunctorum auxilio destitillos. 2. Et . laudaui magis mortuos, quam viventcs: 3. x feliciorem viro irae iudicaui, qui necdum natus est, nec vidit mala quae
scib sole fiunt. q. Rursum coiitemplatus sum omnes labore; hominum, & industrias ammaduerta pacere inii id ae proximi id in hoc ergo vanitas, & cura superstoa cst. s. Stultus complicat manus suas . de comedit carnes suas, dicens: 6. Melior est pugillus cum requie, R iam plena utraque manus cum labore . de amictione animi. 7. Coii sideransi operi M aliam vanitatem sub sole: s. unus eii, & secundum non trabet, Don filii iam non fratrem, M tamen laborare non cessat, nec satiantur oculi eius diuitiis: nec recogitat dicens: Cui labori fraudo animam meam bonisi in hoc quoque vanitas est, ct afflictio petiima. 9. Melius est ergo duos esse simul, quain unum: habent enim emolumentum socieratis suae: Io. si unus ceciderit, ab alteio fulcictur, vae soli: quia cum ceciderit, non habet subleuantem se. o. Et si dormi crint duo,sovebunt ut mutuo: vitiis quomodo calcfici t aa. Et si quispiam praeualuerit contra virum . duo resisti int ei : sunt culus triplex dii scite rumpitur. 13. Melior est puer pauper 5 iapiens, rege seno dc stulto, qui nescit praeuidere in posterum. i Quod de carcete catenasque interdum quis egrediatur ad regnum: Maluis natus in regno, inopia consumati r. is. Vidi conctos viventes. qui ambulant sub sole cum ado cicciue secundo, qui coiisu get pro eo. 36. Infinitus nurnetus est populi omnium, qui sit ei unt ante eum: Z qui polita suturi sunt, non laetabuntur eo: sed & hoc vanitas de afflictio spiritus. 'iZ. Custodi pedem tuum ingrediens domum Dei, de appropinqua vi audias. Multo enim melior est obedientia, quam ii ultorum victimae, qui nesciunt quid faciunt mali.
---- -- - οῦ -- ---- est, nec vidit da, quae Mesunt. Is enim
non modo haec malaiiescit, sed neqtie expertus eii. A. diuiti pictatem torquet, contra in- Adea iusti nocentem proximum iniustitiam praeualere,ut pietatem to -
'M . Ac si dicat: si quis calumnias & nondu oppressiones violentas potentiorum effugiat, certe aequaliui', aut inferiorum non evadit in iuuideli. uidiani. Et in hoc re a vanuvi , cor cura si persi est. Certe si pernua cura, seu spiritus auli-Ioalaia o eis velle esse ciperior ciri inuidiae,cinia haec
qtiam non litauiori cibo pascatur. bo patauimSia tus com bcar manus sim, inui. diam veritus, aliorumque obloquutiones: ct comedit carnes sua , se ipso. seu sua ipsa afflicti ne pascitur. ' Apte vocitatur stultus, qui re- ruitus esticte agens, invidorum obloquutionibus tristem 'praecat auditum. J Consedit, inquam, 'nes, seu id eus: inuidi niis A lior est pusill υ δε in requie , cpNem st vox plana et traluc vis v c nuta ,σ-Ve
ERS. i. VSHi-aua et 'ista' - , vi caperem documentum, i num animi tranquillitas pollet
alibi comparari: O vim calum- . a. p ι eferuuiue contra innocentes, O fae m. ι in oceari on ex accepta iniuria excitatas: neminem colis, rarem, qui verbo,aut Ope lauaret oper i-o, ais, ' Nec dubium duris limas aerumnas eoi mi ae Verbis emo liri. t me passe res
tis e sola re earum violentia cunctorum auxilia de tituto.
Vae ibit,dum , calumniatore,maxime si mei isti in vulneret istorquetur.
α aetii. V U. a. I. Ei lauda mars tuos quam uim uxit ei. Arici calumniis tam gratae mali mi duxi, ut eius comparatiotae mortem remedium es.se putatem, non ymnam Sic Elias cum Achabi, α leobelis pellecutionem contra fideles aspi
ceret, perimit rana sua, ut moterm r. 3. Reg. 19.
99쪽
88 L Ar I. Commentarii Literales & Morales,
ram plane sistentiam plus iusto pusillanimessiae pigritiae . ac inertiae praetoidunt. Veram in i Diti scruentiam. Saloilon enim a . alle rebat, M.tior est bucceta sicca cutis Medium te- domo plina trictim , cum thetio. At virtus sep in medio constitit, A ab vir inlue extremo abi p. 'ti portet viriuris cilliorem, ut scilicet, a ista nego quietis P Fritia, i c nimia multorum nego totam ius tiorum tui ptio ilici itatis nomine vele-
tarti l . Colligit ex praetatis S .lomon, ni elitis sere cos, qui ero fit: O vci fratre, quibu, carci, adiciscat si i socios. d. a de mamona in 'oratis Luc. 6. M. Ple propter magna cino lumen ,& ingentia commoda, quorum nou Vnus v x nulla mox subnectit. ' Congruit Hebraeum Ca b. E. - ut secuti, aut
rati, com m . Societatis commoda attendo sit o G-moda ierem oderit, ab altero flairtast et aselli Ma cum ceci . rit, his sis se. It dormie .rit M. fotiebuntur mutis; nam ex alterius calore etiam alter incalescit. et nusqm Maocales t sicut r-so duo iiiiiiii dormaentes se inu. in calcficium : sic duo simul habitantes se inuicem tu
ν ibient ei.Funisu ira tri lex ut citi rura pitur. a plures eo melius; nec enim pacile poterunt e . Pugnari, &Langi: quemadmodum si is exitiustis filiis intortus haud facile rumpitur, cum tamen singula fila nullo negotio coimi uiuat
is. Me ser est puer a perist Sapiens, y
sese ne ct Iliato, criti ni cit Paeti uere in AoI enim, nempe pericula, re aduernos casus, qui pollini dentis, obrepere. Prudelitia ac pro: identia irrcipitae nept I e uin vii tutos : prudentia praesens fiatum os xiii ptatur: prouidentiari: turos praeui leti det euentus. J Vnde si Rex tisice careat virtutibus,aptior Regno erit puer inops,& nudus pONoo x in tentia , si Sapientia vigeat. Non tam enim
; siti, industri ac prudentia pacem Regni
Ioseph ad AEgypti administrationeni. Et quod quis natus in Regno post diuturiiam ac pacificam administrationein pateria ae hereditatis, va riante fortuna Regno exturbetur. Tales tibi Non maxuplurimos Plutarchus miximus, & Tacitus sigia mi f ei da rent. Vel Restium non est maximi faciendum in terra, tuo potest Rex eria fortuna pluiari: iueis. α quod valet paupex propitia eadem obti- reuna rimnere.l Oti αὐ- Versis. Gai cu icto et tinentes , qui ambulant sub SE .emis ad sente secundo. o surscina Ttinetis Et si ex senex Regno non extrudatur, tamen aliud patitiir non raro probri getius quod sentiat populares suos a se dilabi,&ad Principis adolescentioris su est res in Regno gratiam
captandam tin litam ad orientem Solem con-ue. ii. id viderat Salomon in Abialoite & Adonia patris Dauidis tempore. Forsan & in suo Roboamo idem iam lentiebat, luxuria, O uti iis arria a factus ab in tu populosis. ω temptus etia seruo suas, ut Angeliciis Doctor aienat. lib. . Legim Pone. c. s. Quam iii sati. Adulatiorem salomonis vitia id non operarentur, id ν-rctet adulatio. Nam ut scit E Plutar. in P -- bi irem
Vers. 16. Infinitis noem est topidi omnitiin, dox νς qui fuerunt ante eum faini sunt, non ta b. tu in eo Et si omnes, qui Dic vivunt in Regno, adhaereant iuniori illi Principi, deserto patre delicientur cum filio: id tamen non est si iturum perpetuum. Nam lapsu temporis, sebotta nescio unde sinultate, non conceditur ultra ex eo laetitia iis, qui tum suturi sunt,&coguntur non sineri ore,ad leniorem Principem suum , quem ceserueiant, redire.
ut in Adoniae, & Absalomi accidit allectis. sed Ohoe dimi , asiliis spiritui. ' Satius igitur 'et leniori Resti haeret quam a liuniorem Principem sorte deiecturum accurrere t tuti; Versi . Cu ori praem tuum, ingredios do- haerede
mstrogressu Templum ineas sed dextro pede, id est. non alio sine, au uri verbum Dei audiendi, eiusque lesi, quae ibi explicatur, obtemperandi. Nam ii ver ciuiositate, vel in hypocris, vel ex libidine ingrediatis, vel neglecta deuotione interna, ibi , externo ritu haud Dei praeceptis
obediens, offeras sacrificium: non Sapiens eris, ita de stultis unus. Multo enim me ire est o dirutia hac, quam stultorum victima. qui nesciunt,
sed seque curam, quia faciti it w- , liue bonum sit, siue malum: siue gratum sue ingratum aes Deo. Nec reflectunt, eos, qui ad Delubrum libidinis causa accedunt, dum sectificio inter- . sint, non Deum colere ita ridere: unde et odio inviis non sunt de abominationi. J colit, se a. a
100쪽
ad Ecclesiastem Salomonis. Caput V.
Prudenter orandum, vota tim luenda, Deiprouidentia ub se colendum,ca is impetus comprimendo quaedam interserens de Angelis
ae Panis insem H, Salomon edocet. E temeth quid loquaris, neque cor tuum sit velox ad proserendum sermonem coram Deo. Deus enim in caelo, & tu super terram: idcirco sint pauci sermones tui. 2. Mulias curas sequuntur somnia, & in multis sermonibus inuenieturi ultitia. 3. Si quid vovisti Deo, ne moreris redderet displicet enim ei infidelis& stulta pio millio, sed qu dcumque uoucris redde : q. multoque melius est non vovere,quam tu si votum promissa non reddere. Nesed cris os tuum ut peccare facias car- em tuam : neque dicas coram Angelo : Non est prouidentia : ne sorte iratus IDeus contra sermones tuos, diis pct cuncta opera manuum tuarum. 6. Vbi multa sunt somnia, plurimae sunt vanitates, & sermones innumeri : tu vero 1 cum time. 7. Si videris calumnias egenorum, & violenta iudicia, siabberti us litiam in prouincia, non mireris super hoc negotio : quia excelso cxcelsiores h alius, & super hos quoque eminentiores sunt alii, S. de insuper uniuersae terrae rex imperat seruienti. 9. Auarusnon implebitur pecunia :& qui amat diuitias, ructum non capiet ex eis S hoc ergo vanitas. I o. Vbi multae sunt opes, multi
A qui comedunt eas. Et quid prodesi possessori nisi qudd cernit diuitias oculis suis
Dulcis est somnus operanti,suc parum, siue multum comedat: sat uritas autem diuitis non sinit eum dormire. ια. Est & alia infirmitas pessima, quam vidi sub sole: diuitiae conseruatae in malum domini sui. 13. Pereunt enim in a filictione pessima: generauit filium qui in summa egestate erit. 1 . sicut egressus est nudus de utero muris suae,sic reuertitur,& nihil auferet secum de labore tuo. i s. Miserabilis prorsus insemitas: quomodo venit . ii creuert ctor. Q uid ergo pro delici qud diabotauit in ventum Z i 6. Cunctis diebus vitae suae comedit in tuo ebris de in curis multis, in aerumna atquc tristitia. i7. Hoc itaque usum est mihi bonum, ut comedat quis, bibat, desiuatur laetitia ex labore suo, quo labolauit ipse sub sole, numero dierum vitae suae, quos dedit ei Deus: de haec est pars illius. 18. Et omni homini, cui dedit Deus diuitias, atque subitantiam, potestatemque ei tribuit ut comedat excis , de fruatur parte sua, dc laetetur de labore suo: hoc est donum Dei. i'. Non eat in satis recordabitur dierum vitae suae . eo quod Deus occupet deliciis cor
que cor Duun sit veloxii pro fretidi sirmonem coram Deo. Ne sui nam ter si xx. se cum pertiubatione, aut praecipitatione, sine debita maturitate, aut Aa o is, uitate: sed neque velociter impraemeditaten in m -- ad Deum preces effundas. Preme illud i Ide ser ii sis vel . De mentali oraticinosa -
riens loquitur, ad quam quidem diligens prae
paratio debet praemitti, vii D. Ignatius meus in illis monitis quae Additiones vocitat, aduertit.J Dem enim in coto,inta super linam. Deus in coelo quasi ex specula facile te videt orantem : M tu si per teriam quali super ille M - 55 H. ι-.ntrum oculis, de auribus diuinis plane patescis.1ici, paulici se ramos tui. Non opus est multis, prolixis, aut compositis verbis, uti et Eapud videntem omnia, de ipsa cordis desideria occulta penetrantem. Simile Christi Domini
Matth. 6. documentum. Or.antes nolite multi m iai. . sicut Ethnisi ; urant enim . quod in multi--ml io ostio e Maiantur. In oratione non multi- ver
plicanda verba, sed cordis adcau J au in p
modum enim diuinae mentis vanitati, incor stantiae , ae perturbationi no sturna somnia etiam perturbo, milia Eque cohaerentiare Dondent : ita multa verba citantis non pos- sinit non afferre in narrando, in pollicendo, 'vovendo,&e. Stultum aliquod, de inconstatis. Iino passim vigemui iti familiaribus amico- mi i ruin