장음표시 사용
71쪽
ιο PARADIGMA VERBORUM TVRCICORVM.
amares, seuesin amarem , seuem
amaremus , se iZ amara , seueamarent, seueler amareris, seuellet
Praeteritum persectum praeposita eadem particula bulaihi.
amaveris, seueidingli amauerim, seueidum
amauerimns , siueiduli Q -- amauerit, seueidiam luerint, seueiditer amaueritis, seueidinglus Praeteritum plusquam persectum indicatiui modi hic quoque a plerisque visse patur praeposita eadem particula. Et suturum optatiui non differt ab optativo praesenti. Vide Grammaticam P. D. Iacobi, ubi plures modos inuenies, vel se mandi , vel circumscribendi optativum. VIII Coniunctivi modi tempus praesens, ita ab illo Armatur, & recte:
m ament, hi seueler γω ut ameris , hi seueΩΣ Θ του - με Vel assumpta particula I eghier Si, hoc modo, sicuti pro praeterito impersecto ab alijs usurpatur:
72쪽
PARADIGMA VERBORUM TU ICORVM.' ον
illi Jec. seuerseter vel onter seuerisse IX Praeteritum persectum eadem particula χsiumpta: amaueris, Luseidingli amauerim, seliseidum
amauerimus, seuseiduh LDO 'in amauerit, seu eidiamauerint , seuleida ter amaueritis, seu seid inglii et X Praeteritum plusquam persectum eadem particulas amauissem, ben seu misciam vel stumiscisam
amavissemus, seumiscsah amauisset, seu miscis
a1num ut, sevissctersa amarosetis, seu mist singlii et Futurum subiunctivi modi, non differt a subiunctivo praesenti. Notabis tamen a Turcis optativum M subiunetivum saepe usurpari in eadem significatione indisserenter ac promiscuh; atque inde inter nostrates variam liorum modorum ac temporum ortam Brinationem. Vox vero quae abalus huic futuro tribuitur, est seu sam, ιαυ- seusangli, &α quam sub eodem coniunctivo modo, secundo loco tradidimus. Formantur etiam in hoc modo praeter. impers pers&plu'. perseisdem vocibus indicatiui.
amauisse, aut res amata, & amicitia, seuduli Ga M. Misit Gabi seumi scolmac: sed sonat esse eum qui amatiis, idest, ainanissὸ ; & pro suturo seugeli Olmac, esse eum qui amabit, idest, amaturum e spe. Isis ego adderem supinum a quod sero ut P. D. Iacobus in sua Grammatica docet pronuntiatur ut a. m. seu meὰ amaram, idest, ad amandam et sed aduerte, ut recte P. D. Iacobus asseruit, hanc vocem usurpari etiam pro insinitivo praesenti, cum hoc tamen discrimine, ut si verbum infinitum personale, I a imme-
73쪽
ιι PARADIGMA INFINITIV. ET PARTICIP.
immedia id sequatur, non siti me , sed fumee sit dicendum, e. g. ρ,--l α.=- seu- mee isterum amare volo, αυ- seumeεghilurum , amare vel amatum Cento; sin vero vel verbum impersonale, vel praepositio aliqua, immediate adhaereat infinito , non fumee , sed sume . necesse sit dicere e. g. seu mehghierek amare oportet. Quae vox me . aut mae stilaba finita , ut in derivationibus nominum adnotauimus , pro nomine frequentius usurpatur, & instar eorum inflectitur, quod docuimus, ut in hisce adagi s Turcicis obseruandum: D Gail tacere melius es a multum loqui. , , t εὶ , ignavo a loqui, non loqui in litis. αὶ M. verba torui mulierum es, operari virorum est. Recte etiam haec vox in me aut mac infinitivi, usurpatur pro gerundio, quod Latini in di derivamus, assixo pronomine, nomini substantivo, quod tale serundium comitatur, ut e. g. tempus es amandi se a GJ6 zamani dur seu-inck: sicuti aliud gerundium ob amandum, eadem vocem reddemus, sola addita postpositione ob, ut seumek icciun. Quae omnia si ritε consideres, ideb hac una voce significantur, quia fiumj , ut diximus, serε instar nominis usurpandum. Nec minus reciξ gerundium, quod in do dicimus sormat P. D. I cobiis, addita themati verborum particula inge vel regia, ut semelnsilii e &c. ea enim particula eandem vim habent ac amaudo, & loquendo: di hisce Turcae frequerti si me utuntur. Sed ad paradigma iam
XII. Participium praesens: amans, idest, qtii amat, seuen
Praeteritum: qui amauit, seu ip vel seumisc
Futurum: amandus vel amaturus, seuegek Qxq. θ
Alisi amaturum vel)v- vel dicunt di de ita Andreas in Der.
Practeritum passuum : amarus, amata, amatum, seu misc
Nomen substantivum verbale, ut superius diximus; amator, sevisi O
74쪽
Nomen adiectivum verbale: amabilis , idest, dignus amari , selimeli Nomen, ut diximus, indicans actum amandi, sevisc
Alij addunt vocem quam similiter ac explicant per nomen, amicitia. Sed XIII Gerundia hoc modo formabis. pro Gerundio indi Latinorum ponit Molinus, idest, amandi, se usen
pro Gerundio in do ponuntur ab aliis: . seuerek Ieue d
od amandum, licet ab aliis ponatur pro amandi, seumegbe αν- ob amandum, & sonat Ob amare, semek icclun
Demum obseruabis praeteritum infinitiui asia, usurpata pro praeteritis optatiui, de subiunetiui addita Au, um particulis songlira post, aut euuel ante, ur e. g. seudi hien songlira pnsquam amavi su , M
E AE me . Vel Gamac, apponunt Turcae particulam quae tunc significat quia
eoque, ut ille ait, utuntur vice cuiusuis temporis c. g. l L . a quia magnus sum , es, es, eram, eras, erat,su. Disi , &c. Item saepe mutant eandem ν-labam infinitivi in Eo vel ota a praecedente ut plurimum particula se significante quotiescunque, ut ossi, a quotiescunque venit, veniam, venia , venio, dcc. Nam inseruit omnibus modis , temporibus, & personis. Et in praeteritis
optatiui & subiunctivi usurpant dictionem cum participio GP o
75쪽
ν, DERIVATIONU VERBORUM TVRCICORUM.
ac etiam in praeterito plusquam persecto indicatiui, ut P. D. Iacobis etiam annotauit. Est etiam quidam modas apud Turcas, quem dixerim deprecatiuum , ut 'ME Shimeim sine ut videam, seueim ut amem dc
Devarijs Vcrborum classibus, quae ab uno singulta
derivantur. A B unoquoque verbo , cuiuscumque sit speciei, viginti tria verba alia do ducuntur. It I ab eodem infinitivo activi, formant Turcae passivum asdita litera o I. ante particulam EL. mc , seu addita ea litera imperativo, qui est thema , & radix verborum, ut EI - seumeh amare, sevilmehamani , irlamac canere , Gala irlalmae cani, ghiorme k ω-dere , ghior ulmeh videri. II Addita litera is N ante eandem infiniti-ui terminalem syllabam , sunt verba vel impersonalia , vel immanentia , suε significationis intranseuntis, quae a. extra personam agentis non effluunt, ut eu loghmeh laudare ,-oghenmeh laxduro se; ELερώ stume k amare, seu inmek amara se , licet hoc verbum communiter nunc laturi significet. Aduertendum tamen hunc loquendi modum sepe usi irpari in signiscatione passiua aut in laccipere, accipi, se δε claudere, claudi, & cla deret seipsum. III Litera Sciti, sunt verba cooperantis actionis, quae recipro Cantia nominamus, ut EL. - seu me k amare, et P. sevi semek amare se mutuo, siue coamare se; iaratam ac Culnerare , iaratast mac nerare se invicem; sollem eli loqui, seilescine k inuicem l qui . I V Addita syllaba a dur, sunt verba, quorum actio transit in alium, ut Q. Va=- seudurmeli amare facere, saepἡ tamen o D pronuntiatur ut T. Et verba habentia r aut σ aut , admittunt tantum literam it, ut sinit meli bibere , ei: .l iccirmeli bibere facere ; αια, bi2meh coquere, biscirmeli coquere fuere . Et hoc sit etiam cum passuis, immanentibus, ct reciprocis, ut deinde ex ordine ostendemus in tabula: ita ut omnia veIba quae huc usque recensuimus cum ipso primitivo, ad octo classes, seu species reducantur; & dicuntur omnia assi rinatiua: quia addit alitera e seu syllaba Me, vel Ma, redduntur negativa,&addita negati uis altera motione, seu vocali E vel 1 , sunt octo alia, ut ita dicam, impossibilia, quod videre est in sequenti tabula:
76쪽
vIGINTI TRIA VERBA DERIVATA. x
Schematismus Deriuationum Verborum Turcicorum.
Imman. in αν- Seuindurememeh, Non posse facere amare seis fum. Recip. ast a Seui sed ememeh, Non posse facere amare seipsum. Hanc
77쪽
Anc tabulam quam aliter etiam reperi, ab aliis nostris Patribus adnotatam; - 1 ingenue profiteor, me in Asiam allegatum, Romae olim didici Te, a Tereod tu Valle Nobilissino Romano, quem honoris causa pluries nomino, doctissimo, amicissimo viro, linguarum peritia, atque eruditionibus inclyto, de nostro O dine benemerentissimo: qui diu a Persarum Rege, ripar erat , honorifice habitus, plures Regiones lustrauit; atque Author fuit, ut Nostrates a Ss. D. N. Vrba no VIII. primi omnium mitterentur, qui Iberiam & Colchidem penetrarent. Adverte tamen verbum immanens LM is sevinmeh cum alijs quinque derivat. quod ex regula amare se, vel impersonaliter amari significat; pro latara tamen, vel fodbre surpari, in eadem significatione immanenti; ut supra monuimus. idieque haec derivativa, omnia a verbo quolibet deducuntur, nisi tantlim quae usui sunt apud Tarcas: non enim verba omnia, aut passivam, aut immanentem, aut reciprocam significationem admittunt: sicuti neque apud Latinos, a verbo ne tro, passivum deducitur. Imci aliquod verbum immanens, vel aliud derivat, uum, in Turcico idiomate, quandoque reperies: cuius primitivum penitus obso-Ieuit. Universe ergo hae sunt derivationes, ctuae a verbis Turcicis fiunt. Verum etiam a nominibus verba effluunt particula υ la, vel is, quae similiter in i inue, aut m. , habeat infinitiuum, ut e. g.
thei r ,hasclamae caput, incoeptum, basc senare,sigillare, moliori emEk exii in Agillum, multor Sed quandoque nulla additur particula: quin etiam a diminutis nominibus, ve bi itidem derivantur, ut e I ia , h pituri, diuersisi, conmac . se hos Illam ,diuersorium conac cyP
in gremissetiere, amplecti, Cugiumac gremium, cugiac
78쪽
PARADIGMA VERBI TVRCICI NEGATIVI. γ 3
numerare, sat mali numerus, satae omnia, ut coetera, coniugantur. Superiores verb verborum classes, quas deduci a verbis docuimus, omnes reducuntur ad sex illas species coniugationum, quas superius diximus. I Enim iuxta suum primitivum, in Q tamq-mae syllabam semper exeunt. II Etiamsi primitivum verbum, thema habeat vocali aliqua terminatum, prima tamen septem verba derivativa, obliteras additas, semper consona finiuntur: sicut licet primitivum, consona in themate finiatur, vocali tamen, sexdecim postrema, hoc est negativa atque impossibilia terminantur. Et III primitivum verbum quomodolibet declin tur, septem prima derivativa per I u perpetuci coniugantur; & sexdecim p strema; per vocalem infinitivi,& si pers ti inflectitur primitivum, ut rem idem Petrus delia Valle in suis M. S. monitis adnotauit. Patet ergo eadem sere inflexione singula coniugari, exceptis negativis, &impossibilibus verbis; quae semper literam I, vel in I et vertunt, vel prorsus absiciunt, ut in paradigmate, quod subq-cimus obseruandum. Indicatiui praesens: non amo, seum egum vel seu memnon arvat, seumeZ a=- non amas, seumeet sin in
Prael. plusq. pers&c. Ital. non haveua amato , memiscidum e lFuturum non differt ab indicativo praesenti Lumem Imperativi praesens: non ama tu, seumesen λυαbiet seum elum ol seumesen ais
79쪽
ν VERBUM SUBSTANTIVUM AFFIRMATIVUM.
stumeieler, Aἀ- - : seumei esset : seumeielum odo 'ab Atque ita in reliquis modis, temporibus , & personis iuxta regulas prorsus traditas in paradigmate assirmativo, addita tantiim θllaba . . me vel ma; & ve si in I et , litera r, ut hactenus vidimus. Et eodem modo etiam impossibilia coniugabis, addita e vel a altera, negati uis, ut seuemem non possum ain re, seumezsin non potes amare, seuemeae non potes amare dcc.
De Verbo substantivo Turcarum.
Erbum substantivum Turcae eisdem ferε particulis exprimunt, quas omnibus alijs verbis assigunt, ut forment tempora, & personas. Et has quidem quum non selum verbum substantivum signiscant, vel nominibus vel pronomini. hus adhaerere, necesse est. Sic ergo declinabis assirmativum.
illi sint, onter veloniar olsenter L iu=lyuturum imperativi modi: sa tu, ola sen dat
80쪽
Dnto , olater estire, olasiet Optativus ubique praemisso bulaiki urinam.
minam essem, olam m. Olasen v. ol anminam. ola vel olsa v. 'lminam essemus, olaiz
minam essetis, olasigminam essent, olater Subiunetivus praemistis ubique sit eghersi: qui tamen modus, ut in activo monuimus, confunditur plerumque cum optativo.