장음표시 사용
111쪽
lla Diu . Theolog. Lib. II. de Loris NeoI.
eum Christi corpus. Quod iste Coetus , ista Ecclesia ,
istud Mysticum corpus saucium sit, id eviucitur ex mu- 'elitate doctrinae , quam profitetur , ex caelesti siue , quem
sibi proposuit , scilicet dignum Religionis cultum Deo
praestandi etc. Sed assequentur ne omnes hunc siuem Sunt ne actu Olmies individui Sancti 2 Non quidem. Et ratio est, primo quia per gratiam non destruxit Deus liberum arbitrium in homilie , ita ut necessario quisque Dei finem assequi debeat , sed assequentur , qui libere cooperantur ponendo bona opera. Secundo quia reipsa Christus suam Ecclesiam modo assimilavit decem virginibus , quae non omnes ei aut prudentes ; modo Sagenae missae in mare , et modo agro , in quo cum tritico erat superseminatum Zizantum , quod et cum tritico
iro. c. Atqui nullatenus Ecclesia constare potest ex non praedestinatis. Ergo etc. Prob. Ecclesia , et consequenter omum puries illius , dicitur sponsa Cluisti , et pro tali Christus habet. Sed nefas est dicere , sponsam Christi , aut aliquam partem ejus , non eSSe Sanctam , neque praedestinatam , sed improbam , et aeternis Sur
pliciis addiciam. Ergo etc. i. Utique Ecclesia dicitur Christi sponsa , et utique in se propter sidem , quam prostetur, et sinem , quem sibi proposuit , tota sancta est et pulchra. Sed tamen quia, ut jam dixi in superiore responsione , Per gra-liam non ablata est humana libertas ; idcirco aliqui deficiunt , et dum ad Ecclesiam pertinent militantem , participes non eruiit Ecclesiae triumphantis. Omnes milites ad exercitum suum revera pertinent, sed non omnes
112쪽
Rura III. de Ecelesia. ita victoriae praemium accipient, sed ii tantum , qui stre
I x. C. Sed ad Ecclesiam nonnisi soli praedestinati pertinent. Ergo etc. Prob. Christi Ecclesiae typus sui tarca Noe. Ergo sicut in arca illi tantum inclusi fuerunt, qui ab aquis diluvii salvi fieri debebant ; ita nonnisi praedestinati includuntur in Ecclesia... Arca Noe non in omnibus, sed in aliquibus solum fuit typus Ecclesiae, et praecipue in duobus. Primo , quod maxime Luet nobis , sicut in arca fuerunt animalia munda et immunda, ita in Ecclesia sunt Praedestinati , et reprbbi. Secundo , quod sicut omnes , qui
extra arcam fuerunt, perierunt, ita et pereunt omnes , qui sunt extra Ecclesiam. Tra. Quoad alteram Christi Ecclesiae proprietatem, quod scilicet , deficere non possit, fortasse nullus ex Haereticis ausus est asserere , EccIesiam aliquando omnino defecisse. Sic Donatistae , qui Ecclesiam ubique defecisse jactitabant, dic ant tamen, licet ex opposito, illam mansisse in Africa apud Sectatores Donat i. Sic etiam dic bat Berengarius. Sed Novatores , qui duplicem asserunt Ecclesiam , scilicet proprie dictam , eamque invisibilem, et alteram improprie dictam et visibilem ; illam dicunt indefectibilem omnino, hanc autem non ita ; quinimo et aliquando vere defecisse dicunt. Contra ipsos ergo sit nostra de fide
113쪽
li i Duelit. Theolog. Lib. II de goris Theol
Visibilis Christi Ecclesia cfficere non potest. 72. Prob. Primo ex veteri Testamento. Plura habemus ex veteri lege. testimonia , ex quibus clare eruitur perpetuitas visibilis Christi Ecclesiae r sed duo tantum nos seligimus. Primum est illud Michaeae cap. IV. P. r. Innooissimo dierum erit mons domus Domini, praeParatus in pertice montium, et sublimis inter colles , et fuerit ad eum populi. Quis non agnoscit hic visibilem Ecclesiam Christianorum 2 Sed videamus quandiu erit duratura. Nos autem ibidem P. 5. ambulabimus in nomine Domini nostri in aeternum. En perpetuitas
usque ad saeeculorum siuem. Alterum non minus clarum testimonium habemus ex Psalmo 47 9. in primo habemus Ecclesiae visibilitatem hisco verbis: S c- ut audiuimus , sic pissimus in civitate Domini Oim tutum in civitate Dei nostri. Et sequitur deinde ejusdem perpetuitas. Deus Fundavit eam in aeternum. Ergo Ecclesia Christi visibilis deficere non potest. I 4. Prob. sectando ex novo Testamento. Et quidem primo Christus apud Mailli. cap. XXVIII. Ioloquens de Ecclesia , et quidem visibili, sic eidem in
aeternum suam adpromisit assistentiam. Ecce ego m-biscum sum usque ad consumationem saeculi. Secundo idem Christus apud eumdem Matthaeum cap. XVI. P. 18. Petrum alloquens ait. Suer hanc petram aedificabo Ecclesiam meam, et portae inferi.non
114쪽
Pars III. de Gelasia. II 5 praeualebunt adversus eam. Clarissiuae hila asseritur Ecclesias perpetuitas, et nullum tamen dubium esse potest , quin loquatur Christus de Ecclesia terrestri, et visibili. Idipsum tertio evincitur ex tot parabolis Chrissii , quod scilicet ipsa eadem Ecclesia visibilis perdur tura sit usque ad saeculorum finem. Sic gigantum sutu- 'um est in agro cum tritico usque ad messem e tu sa-.gena pisces mali erunt simul eum bonis usquedum trahat ur in terram: paleae cum frumento erunt in area donec istud congregetur in horreum, et ipsae igui tradantur comburendae m.
I S. Hoc ipsum, et quidem clarius, habemus ex Apostolo Paulo primo in prima ad .Timotheum , ubi, cap. tertio V. Is ait. Ut scias, quomodo oporteat tam domo Dei conversa ri, quae est Ecclesia Dei o, Mi : columna et simamentum ueritatis. Hic loquitur Mostolus de Ecclesia, in qua erat Timotheus et ergo erat visibilis et asseritur columna, et firmamentum Veritatis r ergo nunquam descere poterit. Secundo idem Paulus ad Ephesios cap. IV. r. ii. ait. se dedit quosdam quidem Apostolos , alios Prophetas, alios Euangelistas, alios Pastores, et mctorcs . . . DO nec Occurramus omnes in umtatem Mei ec. Ergo visibilis Christi Ecclesia ministerio Pastorum duratura erit usquo ad mundi saem. 176. Prob. tandem narurali intione. In priori libro ad evidentiam usque demonstravimus , docuiuam revelatam absolute necessariam esse , quoniam secus nec duplex sinis , quem sibi Deus proposuit in mundi creali 0ne , vcristari posset, neci sinem suum assequerentur
115쪽
homines. Itule colles usinii fuit de 1acto existet e Rρligionem revelatum , quae, quia a Deo , vera esse debet in
omnibus suis partibus ; nec inrapterea opponi potest Religioni naturali , quae , est vera Dei lex scripta in cor dibus nostris. Sod sola Religio Christiana , praeterea nulla alia, in nihilo contradicit Religioni, et legi naturali. Ergo si sola citristiana Beligio vera est, in quae verus Beligionis cultus Deo praeuatur , quo duplicem finem ipse assequitur; dicendum , quod si repugnat Deum sapientissimum , et Omnipotentem non assequi Suum finem , repugnat quoque Religionem Christianam
non perseverare usque ad saeculorum finem. Paucis vel
his. Repugnat non existere veram et Divinam Religionem. Sed sola Religio Christiana Vera est. Ergo repugnat ut Christi Religio ullo modo deficiat. Sed ipsa reperitur , et servatur in sola visibili Ecclesia. Ergo ropugnat visibilem Christi Ecclesiam deficere misse.
rr . Ob. Heterosiorum. Theologi Romanae communionis visibilem Christi Ecclesiam deficere non posse repetuut praesertim ex Christi promissionibus Mailli. cap. XVI. Super hanc miram aedisicabo Ecclesiam mmam , et Portae inseri non praeo alebunt aduersus eam. Sed promissiones istae non pro semper accipiendae sunt, Sed pro dato tempore 1κγtius. Ergo etc. Et prohatur. Similes promissiones sectae fuerunt Synagogae, ut habemus praesertim Exodi cap. XXIX. st. 9. Eruntque Sacerdotes mihi religione per et . et e. 'Sacrificium et Domino oblatione per 'etua , Et nihilomulus Synagoga omnino desecti. Ergo similiter didicero potest Christi Ecclesia.
116쪽
Iy. Quaecumque pro risio facta legitur Synagogae , non pro semper , sed ad tempus taulum facta fuit , quibuscumque verbis fuerit significata. Et quidem si Synagoga erat lypus , eb sigura Ecclesiae Christi ; sito a antiqua lex, Religio , et Sacramenta suam vim reeipiebant a nova gratiae lege , a Christi Redemptione, a Sacramentis a Christo institutis; sine dubitatione Synagoga cum omnitata suis iustitutioni R cessare debebat , adveniente, figurato , adveniente nova lege, et
nova Ecclesia. Et id bene agnoscebant Hebraei, quoniam expectabant , sicut et adhuc expectant , Messiam et Redemptorem. Ergo et bene quoque agnoscere debebant, , Dei promissiones tu negotio Religionis non pro semper Vere ab imis aeeipiendus esse. Sed jam adimi pleta sunt otamia , jam advenit Messias , jam plene sa' lissaelum est justitiae Divinae , jam flandata , et stabi- Illa est vera Ecclesia , quam Divinus ipse auctor Christus apertis e praecisis verbis dicit permansuram usque ad mundi finem ; quomodo ergo fas erit des itare de Perpetuitate ejusdem visibilis Christi Ecclesiae pr78. C. Atqui revera ad tempus , et non pro Semper Christus suae Ecclesiae promisit stabilitatem. Ergo etc. Prob. Ecclesiae severa defecit tempore Concilii Ariminensis secundi circa annum 359 ,- eius ille Episcoporum rejecit ex symbolo sidei vocem Homoumsion , consubstantialem, quam tanto gelo apposuerantriues primi Concilii Nicaeni anno a G contra perfudiam Arianorum : unde Hieronymus in lib. adversus Luciferianos est. Orbis totus ingemuit , et miratus eSere repente factum esse Arianu n. Sed id essentialitet
117쪽
Il8 Insili. Theolog. Lib. II. de Locis Theol.
ad fidem pertinebat. Ergo revera tunc defecit Uiristi
Ecclesia.. s. Nihil prer us ab allato Ariminense cincilio concludi fas est contra nostram thesim. Itaque praetermissa violentia ibi facta a Constantis Imperatore acerrimo Autore Arianorum , dicimus primo, quod Concilium illud non fuit oecumenicum, et idcirco universam Ecclesiam non repraesentabat e secundo , idem non fuit confirmatum , quinimo fuit rejectum a Liberio Romano Pontifice ; Ergo quamvis concedatur illud totum iusde errasse, quia tamen universam uou repraesentabat
Ecclesiam , quae Stare non potest sine universali Capbie , sed ad summum , si recte processissent c etera , Ecclesiam particularem; ideo Ecclesia universalis sirma stetit in fide Nicaena. Et requidem vera firma stetit E elesia Romana cum Pontisce Liberio; firma stetit Gallicana,cum Hilario Pictaviense;et firmi steterunt omnes alii sanctissimi , et doctissimi Praesules , praesertim Μω secti , et tanto zelo omnes pugnarunt pro sta Nicaena, et voce Homousion , ut multi non perterriti minis impii Imperatoris, potius relegati suerunt , quam mut Verint sententiam. Quomodo ergo dici potest , quod ex hoc facto Ecclesia universa defecit 8 Sed et adde, quod vulgo Theologi, et Critici negant Episcopos Arimine ses revera 'ab orthodoxa fide desecisse, sed tantum sui se deceptos , cum bona fide vocabulum Homousion suppresserunt. Ipsi enim pro bono pacis, praetermissa se mula Nicaena se subscripserunt alteri , quam subdole Proposuerunt Episcopi Ariani, et in qua nulla mani Siae haeresis suspicio apparebat. Ergo non sidei prodi-
118쪽
iores illi Patres dicendi sunt, sed potius imprudentes , qui ab Arianorum fraudibus decepti fuerunt. 179. C. Atqui Christi promissiones non adeo firmae habendae sunt , ut usque ad mundi finem flaclesia deficere non possit. Ergo eae. Prob. Christus apud Lucam eap. XVIII. V. B. praedixit , Ecclesiam desuturam esse ante sui advevtum hisce vectis. Vert tamen Filius hominis oeniens, putas, inueniet idem in ferra 2 Quod et Apostolus confirmat in epistola se- eunda ad Thessalonicenses cap. I. ubi ait, ante judieii diem futuram cliscessionem , scilicet universalem apostanam. ERO etc. δν. neg. αnt. Non ait Christus. Filius hominis non inveniet idem. bene vero ρωαυnueniet sidem in ter rar ' Quod non significat desicientiam omnimodam fidei, sed quod frigescet potius , et rarior. fiet. Et revera ipse idem Christus apud Matth. cap. XXIX. l. 22. expresse dicit , tunc esse electos. Propter electos breviabu-tur dies tui. Ergo si prope adventum Domini extabunt iusti, nullimode tunc deficere poterit omnis fides. Et hoc ipsum dicendum de discessione , quam praedicit Apostolus. Sed miramur quomodo haec objici possunt a Novatoribus. Si discessio erit universalis, si sdes' omnino ciet, quomodo stare poterit illorum se tentia de perpetua sies,uitate Ecclesiae invisibilis 3 Dicendum ergo etc.
119쪽
120 Inuelit. Theolor. Lib. II. de Lotis TheoL.
Visibilis' risu Golesis non potaese facti in docendo
quae ad sidem , et mores pertinent.
x8o. Priusquam demonstretur . praesens nostra thesis, quae es de fide , notandum, quod dum quasi eadem videtur cum superiore , in qua thebamur Christi Ecclesiam deficere non posse , diversa tamen est. Duplex fas est distingui. visibilis Christi Ecclesia, altera ei deus, docens altera. In superiori Theti In opugnavimus uuiver-'. sam Christi Ecclesiam credentem deficere nou posse,. hoc est , veram Christi fidem firmam permanere usque ad mundi finem; et nunc .tuemur Ecclesiam docentem, hoc est totum Coetum Doctorum , et Pastorum errare non posse in proponendo et docendo fidei dogmata Eeclesiam credentem et . id etiam quoad mores. Verum quidem , quod duae istae riclesiae. proprietates pere tuitas scilicet , et infallibilitas adeo inter se conjunctae Sunt , ut desciente uua , necesse sit, ut deficiat altera; sed tamen diversae sunt inter se. Quibus notatis.
18 I. Dem. Primo. Ex superiori Thesi visibilis Christi Ecclesia credens nou potest deficere ; hoc est non potest a visa fide prorsus errare. Sed si posset errare in docendo, necessario quoque erraret in credendo. Ergo etc. Prob. min. Ex Apostolo ad Romanos cap.X. V. I , sdes est ex auditu: scilicet non credimus, quod videmus , aut quod humana ratione cognoscimus, sed quod audimus, et docemur. Ergo si in side erraret tota Ecclesia do-
120쪽
Pars III. de Ecclesia. - illcens . universa et doceus , et credens simul uecessario.
182. Prob. secundo ex Scripturis. Ioannis cap. XIV. 16 Christus alloquens Apostolos ait. Ego rogabo . Patrem, et alium Paraclitum dabu vobis , ut maneat Oobiscum in aeternum Spiritum veritatis. Et st.. 26. Paraclitus autem Spiritus Sanctus, quem mit tet Pater in nomine meo , ille pos docebit omnia. Et Matth. cap. XXVIII. e. I9. Euntes ergo docete omnes gentes . . . Docentes eos seruaris omnMquraecumque mandavi vobis. Et ecca ego Vobiscum. Sum omnibus diebus, usque ad consummationem saeculi. Prosecto allata verba non solum dicta intelligi debent Apostolis , sed etiam omnibus , pou illos, . Ecclesiae Doctoribus , primo , quia' Christus loquitur in favorem suorum Sectatorum , et Ecclesiae quam acquisiturus erat suo sanguine : Secundo , quia Sic Indicant verba maneat vobiscum in aeternum usque ad . Consummationem saeculi. 'Si ergo ex allatis testimonijs Spiritus Paraclitus, Dirisus veritatis erist in a ternum cum Doctoribus Ecclesiae: si ipse Christus, . qui est Verbum consubstantiales Patris , cum iisdem Doctoribus erit usque ad consuimmationem Saeculi; quomodo Misibilis ejus Ecclesia docens eriare pol
rit in tradendis fiat, et morum peritatibus 7 Num' quid falli , aut mentiri poterit Deus 2333. Sed revera Christus sua promissa adimplevit. Elenim Apostolus in prima ad Timotheum cap. III. . . i5 ait. Haec scrito tibi , ut scias quomodo UO teat te in domo Dei conversari, quae eει Ecclesia .