장음표시 사용
191쪽
crimine quovis patrando deterrere possit, quamvis indomita cervice Divinitatis omne jugum excusserit. λProfert homo acutus, & eruditus sa); at, quo majorem faciat fidem, a Lucretio b desumptum. Rem adeo terribilem a poeta, quamvis impio, fatis tamen elegantibus versibus expressam audiamus. Terrorem fortasse nimium, quem intempestive Lector concipere posset, ipsa carminum suavitas mitiorem reddet. ,, Nec facile est placidam, se pacatam degere visam, is stui visui factis communia foedera pacis.,, Etsi fallit enim divum genus humanumque: ,, Perpetuo tamen id fore clam Zydere debes.
Quippe ubi se multi per somnia saepe loquentes,
o Aut morbo delirantes, protraxe ferantur,
is D celata diu in medium peccata dedisse. Quis jam contra Baylium, qua vis deposita Pecunia,
non spondeat, ne unum quidem Atheum inveniri unquam Potuisse, qui tam inani periculo territus severiores naturae leges infringere recusaret pIam rationes reliquas a Baylio prolatas, videlicet quas Atheum facile sequi posse contendit, ut omnem honesta tem colat, ejusdem fere esse ponderis intelligit, quicumque non sit humauae fragilitatis ignarus. An enim Cum tantae sint vitiorum illecebrae, ut, qui etiam Deum verentur se larum vindicem, aegre sese intra naturalis legis praescripta contineant, & alii quidem identidem labantur, alii etiam in omne flagitiorum genus sese effundant, ac saepius egregiam indolem, caeterasque animi dotes, commaculent, imo ita pessumdent, ut nec reliquiae conspiciendae su per sint; Atheus
eum hominem tam eximiae doctri. riae tam ridiculas videt promovere rationes, contra veritatem ipsam,
Trevoltiensium Ephemeridum scibptoribus non assentitur , qui non dubia tant de Baylio asserere Auri , t 7ss. Ier senores font D pus enorma abus des plus grandaratius. M
192쪽
is A Nos. DIV. LIB. I. P. I. c. xxvIII. I 6s
Atheus cujusdam, ut ita dicam, sterilis honestatis amore illestiis, cujus sancte servatae nullum saepissime, nisi se ipsum, laudatorem agnoscit, cuius violatae nullum formidat vindicem, ultoremque; qui omnia, quibus frui possit, bona hujus brevissimae vitae curriculo comprehendi putat; ita inter suavissima, quibus eum suae cupiditates illiciant, oblectamenta severum sese praestabit, ita sese tuebitur, ut omnium evadat virtutum laude perfectus p Nonne potius ista qui scribat, omnino perditae causae patrocinium suscepisse sese demonstrat 3 nonne prudentis lectoris patientia abuti Z nonne imperitis tantummodo, & incautis hominibus fucum sacere sese velle declarat 3 Quis enim , dummodo non sit omnino vecors, & hominum, ut dixi, fragilitatis ignarus, non agnoscit Atheum eo modo cogitaturum , atque
iactiarum, quo id hominum genus loquens inducit Prudentius , Auctor magis etiam philosophiae, quam carminum suorum gloria celeberrimus. Ita enim apud eum impius a .is Nam si tota mibi cum corpore vitai peribit, is Nec poteris superesse meum post funera quicquam, is Quis mihi Regnator Coeli; quis Conditor Orbis δ,, Quis Deus y aut quae jam merito metuenda potestas 'is Ibo per impuros, fervente libidιne, luxus, si Incestabo thoros, sacrum calcabo pudorem , ,, Insiciabor habens aliquod, sine reste, propinquiis Depositum, tenues avidus spoliabo clientes,
is Longaevam perimam, magico cantamine, motrem , is Tardat anus dominum, dilata morae, fecundum.
A Nec formido malum; falluntur publica iura: A Aut si res pateat, Iudex corrumpitur auro. is Rara reos justa percelliι paena Iecuri. Clarius haec omnia patebunt, si Atheorum doctrina,
non σ) L. a. eon ν. Sammaeb. o. r68. reputet necesse est, qua aetate do
Cui versus Prudentii non satis eleis stissimus homo scripserit . 1 ntea appareant, illo diligenti Diuitigod by GOrale
193쪽
non qualis esse potuerit, aut qualis esse potuisse fingitur a Baylio, sed qualis revera semper fuerit, curiosus investigare velimus. Non illi quandam, ut ita dicam, insormem,
di inchoatam honestatem in ore habent, qua ut ut aliquida nullo vel Deo, vel homine praecipiatur, tamen quod praecipiatur , quod ametur, quod servetur a nobis , sit omnino dignum, non virtutem quamdam ea forma praeditam, quae, i cet solis oculis intelligentiae sit obnoxia , licet divitias nullas, aut commoda spondeat, incredibiles in nobis amores excitet sui, non caetera, Poetam Potius aliquando, quam philosephum agentis, deliramenta Baylii. Omnia potius olficia suis voluptatibus, aut commodis ita metiuntur, ut nihil aliud ipsis temperantia sit, quam Ars voluptate fruendi suavius, atque diutius, nihil charitas in patriam,
aut in suos, nihil justitia , nihil fides, nihil amicitia, quam
mercatura quaedam utilitatum suarum. Num mentior Θ Cupio reselli. Quid enim aliud in omni quaestione curandum est magis, quam ut veritas patefiat p Veritatis, inquam, amor ipse me cogit, ut scribam , nullam cujusvis Athei doctrinam esse mihi notam , quae purae virtutis ad amorem alliciat, aut, non modo manum, sed animum etiam ipsum, a scelere cohibeat. Pauca quaedam assero exempla, cum afferre innumera possem. Theodorus ille 'Αθεοe, quem fanctitatis laude floruisse Baylius non erubuit asserere, haec docebat, teste
Laertio sa) m Furto quoque, O adulterio, o sacrilegio, cum tempestivum erit, daturum operam sapientem . Nihil quimpe horum turpe naturo esse, si auferatur de hisce vulgaris opinio . quae ad continendos sultos eo ara est . Sapientem publice absque ullo pudore scortis congressurum Oc. vi ob) Quid ex ea doctrina consequi necesse sit, nemo non videt. Iam doctrinam illam tota impii Theodori schola tenuit, ac Bion
194쪽
m AGNOS. DIV. LIB. I. P. I. C. xxv III. 367
praesertim Borysthenites, de quo vide Laertium. Neque vero doctrinas adeo praeclaras impii nebulones quid enim philosophos dicam , quos ne homines quidem appellare deberem p) intra scholarum septa continebant, sed & publice profiteri minime dubitabant. Horret animus ea referre . quae habet in hanc rem testis certe locuples ipse Laertius, apud quem, ut alia sileam , Bionis discipulus palam gloriatur, se per singulas noctes cum Magistro Conjungi; nec tamen, inquiebat, quidquam milii videor passus indignum. An vero Athei recentiores modum aliquem in doctrina de moribus tenuerunt, cum veteres nullum ossicii delectum reliquissent p Qui dubitat, oculos conjiciat in Spi nosiae libros, Atheorum sui temporis facile principis. Etenim nullum est tantum scelus, aut adeo detestabile facinus , ad quod non suscipiendum Spinosae doctrina compe, Iat, modo profuturum esse videatur. Verba, quae subjicio,
Spinosae satis id probant is Per jus, inquit α), ct instimrum naturae nihil aliud infestigo. quam regulas naturae uniuscujusique individui ,seundum quas unumquodque naturaliter δε- ter natum concipimus ad certo modo existendum, in operandum . E. G. pisces a natura δειerminari simι ad naiandum, magni ad minores comedendum : adeoque pisces summo naturali jure aqua potiuntur, is magni minores comedunt. Nam certum est naturam absolute consideratam ius summum habere ad omnia, quae potest, hoc est, jus naturae eo usque se extemdere , quo usque ejus potentia se exstendit. Naturae enim potentia ipsa Dei potentia es , qui summum jus ad omnia ha-hra . .Sed quia universalis potentia ιοtitis naturae nihia est pra
ter potentiam omnium individuorum simul, hine sequitur, ianum uodque individuum jus summum tabere ad omnia, quae potes, sive jus uniuscujusque eo usque se extendere, quousque ejus determinata potentia se emendiι. Et quia lex summa μ- urae es, ut unaquaeque res in suo statu, quomum in se es,
195쪽
x68 DE GENERIs HUMANI coNSEmu eonetur perseverare, idque nulla alterius, sed tantum sui h bita ratione ; hinc sequitur , nnumquodque individuum Ius summum ad hae habere . . . Ius itaque naturale uniuscujusque hominis non sana ratione, sed cupiditate, O potentia determinatum est. αQuod si videtur aliquando Spinosa justitiam, aut charitatem in proximos, aut alias laudare virtutes, vanis tu dii voca hulis, quibus nulla fere subjecta notio est. Neque enim justitiam veri nominis, neque virtutem aliam agninscit, qui scripsit inter caetera, quae jam describo α Inflatu naturali, inquit, a peccatum concipere nou potuimus, nee Deum tamquam Iudicem homines propIer peccata puniem rem, sed omnia secundum leges universae naturae communes ferri, O eumdem casum, ut cum Salomone loquar, iusto ae impio, puro ac impuro Oc. contingere, se nullum Deum Iusti-siae, nec charitati esse : at, ut verae rationis documenta, hoc
est ipsa diuina documenta, vim juris absolute haberent, ne cesse fuis , ut uuinquirique jure suo naturali cederet, O
omnes idem in omnes, vel in aliquot, ves in unum transse
rent : se tum demum nobis primum innotuit, quid justitia quid injustitia, quid aequitas, quidque iniquitas esset. Iustitia igitur, se absoluta omnia verae rationis documenta, in conse quenter erga proximum charitas, a solo imperii jure , hoe esta solo eorum decreto, qui jus imperandi habent, vim juris, ormandati accipiunt m Hactenus verba Spinosae, quae si distinctius aliquis , & accuratius quid significent, quid ferant, quid suadeant, explicare velit, fortasse ingenio, ac sapientiae lectoris non fatis confidere videatur . . Quis enim ex iis manifesta consecutione fluere non V, det, ut, si Nero aliquis, aut Domitianus , aut Commodus, Patres a Filiis esse trucidandos, Matres vero stuprandas, atque Sorores , Amicos, & omnes, a quibus ingentia quaedam acceperis beneficia , contumeliis proscindendos, & calumniis onerandos edicat, haec omnia tum rationi conso
196쪽
ma, tum honesto quovis homine digna futura sint ii Sed ei Spinosae tota doctrina, cum satis indicet, neque fidem esseo, neque justitiam, neque Iiberalitatem, neque virtutem ullam coli potuisse, tum etiam Mylii. 'sidemi an, guit, Spinosam ex eo, laudantis, quod animo. excella χω - , ac nobili, ac virtutibua omMbus exaggerato At scriptores omnes, qui nefarium Divinitati bellium intulerint, vincere voluisse , idetur, perditus auctor Mira-hodius, cujus libro nihil magis improbum, aut insanum dici, vel fingi potest. b) Ille quidem ea sentit, ac docetis quae nullum virtutibus animidocum jam reliquum faciant, in quibus colendis sita vitae est honestas omnis .& in neglige dis turpitudo. Etenim conceptis verbis aifirmat se m Virtutem nou aliud esse, quam id quod constanter est viile, ομtium amne id, quod es noxium m Consequenter ad haec etiam docet d bisse nos esse facturos, si cuipiam , .moinrtute sequatur, imperemus, quam sequi non pust, quin infelix , aut miser evadat. st uoties vitium possis eum felicem licere, in tum amare debet ad se; Hici etiam parvi lacere mei l Y cto- '
aoctrinam omittimus, non multum
a Bionaeis illis plaeitis diserepantem , ne simiu longiores, quam necesse est. Vido Vallachium I. by Μirabodium vocamus libri , cui titulus is me de se Nature, a ctorem, quod nomen illud in ipsi
libri fronte, velut auctoris, postis tum inψeniatur. Caeterum nemini volumus esse molesti, qui nolit seetus tam horrendi parens agnosci.
De libro illo vide gravissimas Cl ti Gallieani querelas tum in libello supplici, quem Regi Christianissimo
exhibuit an. retro, tum in Pastor ii, sie enim vocant, Instructione, qua sibi commissum gregem optimis Contra recentiores illas pestes , qui
Spiritus Retri dicuntur, documentis imbuit. Sed de fulmentum iuuavetus infame opus . eum pluribui aliis eiusdem generis libellis , carnis ficis manu publiee eomburendumsdedit, 3e alia gravissime sanxit, uae perditorum hujusmodi seriptorum temeritatem coerceret . Quod tamen beneficium eximio potissimam Religionis amori debemus , v I
Christianissimi Regis pectus in brata
t/ὶ Vide xlia impii an turis pen
197쪽
ctoris ingenium viderer, si quot. & quanta flagitia necensato, sint ab opinionibus adeo depravatis profluxura, susciperem explicandum. Illius autem jam erit statuere, an, cum ea sint, di, si verum. fateri volumus, ea debeant esse, nisi Mysiano more secum ipsi pugnare velint, Atheorum placita . credibile sit, eosdem virtutis amore duci, cum sese in nihil formitate poenae. moveantur.
Fulum Attiorum, habendam use rationem si quam parum judicio, doctrinaque valeant, perpendere velimu . CVm de moribus. Atheorum aliqua delibata' fuerint a nobis, ut eos. qui contemnantur a bonis omnibus, ac nullius habeantur auctoritatis, m xime dignos esse demonstraremus, superest, 'ue aliquid edi ingeniis ipsorum, atque doctrina, Videamus . Quod attinet ad ingenia , non est cur multum in ips, rum, Dendenda stultitia- laboremus . Ecce enim magnus Atheorum patronus ipse B ylius fatetur μανία tantum , seu furore percitos homines in Atheorum propriam impietatem delabi. potuisse . . Sententiam hane exemplis, ac testibus ablatis ) ita. confirmat, ut nihil contra reponit posse videa tur . . Aliis quidem. ini locis videtur Baylius contraria sentire. Sed stultra hinc aliquid contra veritatem eam. aut comera saylium ipsum conficere conaberis. Nam haec argumen
i , quae severi quidam importunique Philosephi vocare si
Iebant ad hom nem . numquam, Pyrrhonicus noster vereri visus est. Notas igitur hoc loco , Scholasticorum tricis omissis, Iiceat Cumitam hono . tam imalae causee patrono de judicii τObore, quod praeseserti & animi bonitate gratulari. Eorum inempe causam contra gravissimos viros equis, velisque defendendam, . nemine vel jubente, . vel rogante suscepit.
198쪽
IN AGNOS. DIV. LIB. L P. I. c. XXIX. 172
0uos fanaticus error, se iracunda Diana. uexare videatur. Nihil ille molestas quasdam hominum exprobrationes timet. Audax omnia perpeti, ne ipsius quidem nominis jacturam timet, dum consulat suis, quos tueri, quos caros habere debeat. . Sed nune omisso quaeramus Ieria ludo. Id ipsum de Atheorum furore gravior auctor docuerat Aristoteles, aut quisquis est.alius Magnorum Morritam scriptor a . Etenim , se a quopiam , inquit ille, M timorem omnem excusseris, us ne Deos quidem vereatur, non ille foditibus uiris, sed furiosis eris annumerandus α . Quae cum ita sint nemini mirum accidere debet, mulum vel ex recentioribus aetatibus, vel ex antiquioribus posse proserri sapientem virum, ac germanae silidaeque doctrinae laude praestantem, qui Deum esse negaverit. Quod enim Paulus Segnerus ib) testatum reliquit, nullum a se vel auditum fuisse, vel lectum, in arte, quae dici solet Anatomia, versatum hominem, atque nobilem, qui sapientissimum Deum non agnoverit, ad Physicos etiam, Dialecticos, Metaphysicos, Ahronomos excellentiores transis re nobis posse videmur; ac verissimam Immortalis viri Baconi se sententiam illam esse putamus α-s, inquitasque experientia comprobatum, leves gustus in Philosophia mouere fortasse ad Athrismum, sed pleniores haustus ad religio'nem reducere. Namque in limine P sophiae, eum fecundae causae, tamquam sensibus proximae, ingerant se menti tam nae , mensque ipsa in illis haereat, atque commoretur, oblivio prιmae causae obrepere possis. Si quis alterius pergat; caus
199쪽
xumque dependentiam, seriem, in concatenationem, atque ope -- prouidentiae intueatur, tune secundum PoeIarum Otholo- aliam facile credet, summum naturalis catenae annulum pedi
silii Iouis assigi a) . Quod si magnis ingeniis inter Atheos pauci quidam
Drte extiterunt eas in partes foedissima vitiorum suorum colluvione pertracti, dum hanc quaestionem agitant; MDeus existes p illius oraculi veritatem nolentes demonstrant, quo de impiis dicitur is excaecatum esse insipiens cor eorum is Nam rationibus satis validis responsiones subjiciunt adeo theptri, & improbabiles; ad id autem, quod volu ut, astruem dum tam infirma asserunt argumenta, ur, omni partium studio seposito, perspioue videis, eos in luce clarissima caecutire. Quamobrem non injuria stultum hoc hominum es.se genus, ac rationis usu fere destitutum Richardus Ben. xleyus, celeberrimus scriptor Anglus, ostendendum suste sit , segregiis in set monibus suis; quos celeberrimus etiamicriptor e Polonia Iablons ius latinitate donavit ἡ . Nimirum aut homines, qui florere ingenio sibi videntur; Dialecticam ne a primo quidem limine salutarunt, aut mentem ipsam ita hebetem, atque debilem, vel, quod 'probabilius, vitiis perversae voluntatis ita Corruptam g munt, ac depravatam, ut jam non aliud, nisi quod ista exo-Itet, & cupiat , affirmare, non aliud , nisi quod ista fugiat, eXhorrestat, amplius negare possit. Non injucundum hic arbitror erudito fore Lectori, si quae
nase Ii es, Eo libetilius M. per- tuisti testimomum utarimus, quod-vol ipsis impiit hominibus suspe-ctum esse non soleat. shὶ Vide etiam de hoc argumento Buddeum Trail. de I' Ahέι me Oe.
IH g. III. p. m. t 7. in notationi-biis , & Valiachitim 1. 3. &c. generatini ostendentem, quanta sit in omnibus, qni Religioni adversantur, praesertim dum his quaestiones agi-tant, rationis Perveratas.
200쪽
quae generatim de Atheorum stultitia dixi, celebriorum quorumdam Atheorum insigni dementia . vel inscitia pateo facta confirmavero O . Ac primo quidem Iulius Caesar Vahinius m medium prodeat. Princeps ille fuit habitus , μ& habeti vulgo sui temporis Atheorum'; quare aestrem' A hebrui K Voetius, Mersennus, & Nicolajus ipsum eleganter' appellant. Fuit autem rob crimen Ἀθεότητοι illustri, si Baylium audias, martyrio coronatus, seu, quod veritas habet, meritis Tolosae flammis addictus b . Itaque facile erit ex illo de reliquis Atheis conjecturam facere. Ille quidem adeo' despuit', ut
senserit, & scripserit quod non sine 'stoniachό Genuensis xes c O m ex S miarum . Porcorum, O Roarum putredine
scriptis imietatem suam mes avec tine opinidereto qu' iIga disseminare eonsuevisse. Certe pro- δε jus uest s ta more, iι Ies ' Pter impios, quibus Deum e meis nonsa toujsurs T ian air -trem aio rialleret, sermones, semel, atque ment radauci , di ae aene bouebe rerum accusatus, propter eosdem com se/ a debiter des seurettes radamnatus fuisse videtur'. ine autem te Ant. Genuens Difert. Pis Atheus alterum mihi in memoriam eo. His . de rer. rorpor. .rig. g. VI. vocat, non minus desipientem, de p. 7. ex Uininii DisI. 37. Dilige quo Baylitis Pensέes diu er die. ter tum in hoe eapite, tum in aliis , R . a. g. I74. p. 3 6. Garassium quae subsequentur , adverte nos Α- P. Garabse docte. Curiesis I. a. theos dementiae , vel inscitiae non ac-Da. tr. testem ei tans, haoc habet cusare , quod negent Deum , ne , quod fous ti Regne deo irtis Ix P un. Logici vetant, principium petere, My7a. On ινώα dans Paris a. bom- .el in eiseu Ium viti um inelgere via me qui avolt dormotiso TAthei me deamur Sed quod, ut negent Deum νIecretemetit. II Ioui unit qa'iι n I hypotheses omnino stultas , atque ri σνoit solus a' aurea Diau au mon- mulas, ut probamus , affer nx