장음표시 사용
291쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. II.
xat debere fieri ex causa necessitatis, vel
utilitatis ecclesiarum,capit.quanto, de- translat. praelalaad hoc sto. in cap. I.dist. Io. Inn .dc Hostiens .in cap. plerique, de immun. eccies Sexta. Licet requiratur causa rationari bilis, α quod prouideatur det idoneo
cambio,quando transfertur prelatus de loco ad locum, et ita videtur,quod Papa non possit cogi inuitus cedere, quando sibi non possit dari bonum c. ambium,secundum Innoc.in cap.nisi cum pridem,
de reniluc. tamen in contrarium tenet
DOm.Card.cons. I so.inci p. Quaesitum saepe fuit a me, in versiciquintus modus
probans, quod ad sedandum schisma potest concilium cogere Papam, Ut cedat,& contentetur de cambio non ςque idoneo.ita refert Fclim in d. Cap. quae in ecclesiarum, num 3. v. g. Et altercatio inritur duos de Pa patu, t vimque afferente se cise Papam, si alter ipsorum inuasorcst, tunc concilium ad sedandum schisma poterit esse iudex, ut not.dish79.c.siduo, in glo. I. de cogere ipsitura, ut cedat,
scut dicit Do. Card. Quod dictum sane intelligerem, idest declarare ipsuinesse iniuste inuasorem, S per conseques non ossis legitimum Papam: quia simpliciter cogerc, videriir quod concilium non possit, cum Papa non habeat superiorem in terris: quia si Concilium permitteret plures in Papam csse quo ad Praetensionein, offenderet illum fidei articulum, Unam Sanctam Catholicam,
Vt not. 7. q. I. C. non autem, in glo. Qua
declaratione facta si contingat quod Papa tueatur se per potentiam temporale, poterit de facto coerceri etiam per pol
riam iecula remare. tex. in cap. In non
ab homine, de iusic. Tunc cnim cogitur ut cedat non Papa, sed ille,qui declaratus non legitimus Pontifex vult per potentiam se defendi. Septima. Licet Papa non possit priuar 3 re quem l iure suo sine causa, tamen inberieficialibus potest pro libito suae voluntatis, bonus tera in cap. 2.dC praebcn. in 6.Dom. t. in d. c.constituit, etiam sine causa remoucdo unum a beneficio suo. . Ant. in d. cap.constitutus. Hinc
est, quod licet in rescriptis praeiudicantibus iuri alterius requiratur clausula non obstante, vel secunda iusso, prout notat Fcl.in calnonnulli, in prin. de rescripti Tamen in rescriptis valet rescriptum sine dicta clausula, si alias constat de intentione Papae, secundum D. A ton.& Imolam, in d. p.ouae in ecclesiarum. & hinc est, quod Papa absque alia reseruatione potest ex sola voluntate
praeuenire omnes collatores benefici rum, ut per Fedcr. intract. de permutaheneficiorum. q. Item poteli sine in saconcedere immunitatem uni ecclesς contra aliam, secundum glos. si .in c.conquestus, 9. q. . Licet Cardin. cons. I 2.1 dicat, in Papa habeat dispositionem plenariam in beneficialibus cum causa, alias sine causa auseredo beneficium so
te vigilijs,laboribus,& expensis acquisitum, peccaret, quia est tra Nuitatem naturalem,quod quis iure suo sine causa rationabili,& sine culpa priuetur, de consti ap. 2. g. sine culpa, lib. 6. Tum
citam,quia iniustitia est, quod quis alicui ecclesiae ius suum detrahat, facit
dist. 1 r. cap. I .ubi etiam dicit glos. quod nec Papa debet uni ecclesiae detrahere, ut det alteri sine causa, li .n. est iniustiun,&per consequens peccatum, α sic Papae inconueniens, qui omnes debet iuste iudicare, cum eius sententia saciat ius, ut omnes debeant similiter iudicare de re iudic.cap. in causis. Tum tiam,quia non est de mente summi Po-tificis, cum alterius iactura aliquid sibi applicare,99.d i stin. cap. nullus, de quod
ibi not. in glo. Et non obstat. lex. in d. c.
per principalem.ubi glo. dicit,quod sine caula potest Papa auferre beneficium, vel deponere Episcopum, quia debet intelligi cum causa. Tum etiam, quia is, qui acceptat beneficium sbi collatum, uidetur per quasi contractum se obligare ad administrationem illius. cinisi, de
renun.f. verit,ibi, sponsam tuam,& hecis est causa, luare beneficiatust sua uolutate
292쪽
tate non potest dimittere suum benefi-cium sine causa, sine licentia superioris,
M.tita cap.admonet,& cap.quod indubiis creto talis contractus non debet si- , ne causa dissolui. per ca quae no. Inno.iniam' inv m ccclcsiarum,decorallit. Nam ictiam priΠceps ex cotractibus per se initis cum in itis, obligatur ad obseruantiam, te probatic. r. virule post multa dichi concludit, dispositionem plenariam iubeneficialibus esse in Papa, sed cum
neficia mundi sunt obedientialia,& manualia respectu Papalis potestatis, & i-Mo de plenitiadine suae potestatis, potest beneficium vni auserre,&alteri dare, vel Episcopum deponere, licet non del limria porcilataeaxquibus omnibus: videtur posse concludi, quod in 'iridi ocio animae sum. Pontifex peccat auferendo beneficium uni sine causa, licet in foro sori possit auscue beneficium altari sine causa. imi u liii. Octaua. Princeps, ves alius habens iiii
sa ausoru rcin alicuius no sibi subie hi ,3 videterininat solemniter D. Paul. Cast. cons.18 i. inci In Christi nomine, dicens , quod Papa non potest alicui laico non sibi subiecto temporaliter aliquomodo, Criam cum causa,per suum rescriptum auferre dominium rei suae . quia eum ille si t achiis iurisdictiorialis, ut iam in l. n. C. si conrr. ius vel utiL pubi iurisdictio non potestexerceri in non sit i-wS,arg.ca. Per venerabilem,qui fili j sint legitimi, tinnio vult sortius, quoil hoc Irocedat, etiam in clerico, qui non esset 1bditus, nisi ratione clericatus,quia noesset suppositus temporali iurisdictioiu Papae. Nam dominium rei, quamnon haberct, ut clericus, sed ut laiciis quiliubet, puta ex successione, vel suo contractu, aliunde quam de bonis oceleus, no
posset sibi Papa auferre, sicut nec laico,
cum habrat ut laicus,arg. l.si pater, F. i. s. de adopt. ad hoc Lde eo. S.fin. cum si- mil. isad exhib.ita etiam tenet D . Anton. in cap.constitutus, detesigios .dom.
ubi dicitim plenitudo potestatis Pari rei spectu ecclesiarum in claricos, non procedit respectu bonorum suorum patrimonialium, de quibus Papa non potest ad libitum disponere, sicut nec princeps saecularis de bonis subiectorum. Quod
dictum Abb. ind. c. constitutus, dicit singulare, ampliando dictum Innoc. in c.inquisitioni, de sent.excona.de quo fit mentio,in crusi quando, te rescrip.quod Papa non potest disponere de temporalibus laicorum, ut idem sit de temporalibus clericorum . de pro Dona. Anton. est tex.in c. dilectus, te iure patron. Per
quem tex.ibi Abbas dicit in 3.no. quod in patrimonialibus clericus censetur laicus, unde non potes a Papa priuari patrimonio suo, sicut nec laicus ab Imperatore,' not.in cap.quae in ecclesiarii, de coniti. Quinimmo, Fel in d. p.quae in ecclesiarum, ampliat dictum Innota indaeap.inquisitioni, ut nec Papa possita meiudicare clerico in patrimonialibus, oci nu. I. putat verissimum in terrisi non subiectis, quia in terris sibi subiectis non solum cim cIericos,sed etiacirca laicos potest ex causa eis tollere iuxiuaesitum, ut dicit Dom. Card. cons.ssin uni Papa in terris subiectis tempora liter ecclesiae hadeat illam partem,quam habet Imperator in terris Imperi j. ita
Dom. to in c. per venerabilem, qui
filii sint legit. post I Andriri cilicet, le
i 8 Nona. Filius priuatur hare suot sino
culpa,sed cum causa, ob crimen comis sum a parentibus laesae Maiestatis humanae, sue diuinae,etiam legitima, ita nota per Geneelinum & Card. in Clem. 2. q. t una, te senten.& re iudici Immo lius efficitur infamis,quia infamia Pater naeum se inper concomitatur, Minnis quenter dignitatum incapax,inam Driuatur dignitatibus adeptis, ut bci ςnci
293쪽
ccclesiastico,glo. in cap.*licis, S.qubd siquis, ver. pontificalem, de poenis in ,. Quinimmo nos in noliris decisionibus
in secunda additione, lib. 2α. I I .nu. I 8. an pliauimus etiam ad nepotes, ut assirmat C ynus, & Allicr.num. . in l. quisiquis. C ad i. Iul Male. & ibi Salici dicitcssecommunem. Quod autem diximus, propter crimen laeta maiestatis a patre commissum filium amittere bencsic tu, intellige,quando crimen issae maiestatis
committeretur contra Principem ecclesiasticum,i.Papam,non autem si contra
Principem saecularem, quia Princeps sis cularis non est in hoc superior cleri . . Simile etiam liabetur in crimine haeresis, ut optime probatur in capiti s licis, veriquid si quis,detanis,ubi carcerans, vel offendens Cardinalem, punitur ut reus laesae maiestatis, & filii eius benefi-,cijs priuantur ipso iure,in ciunale schis. lib.6. & ita firmat Imola in l.insulam,in,
iis, dis s6.is Decima. Filius sacerdotis priuatur
ipso iure sine culpa bonis paternis. Hinc filius spurius, aut ipso iure essicitur inc irax bonorum paternorum, non potest bona post patris obitum obtinere. etiam in animae iudicio, ut nos diximus liba. c. M a u. 7. sed haec non est vera fallentia, Cum nullum ius unquam habuerit ad illa,ut ibi diximus, nu. 6.
Undecima. Illegitimi priuantur sineeto culpa t sua, ita ut promoueri ad ordines sacros,& religionem ingredi no possint per consti.Sixti V. sincipit,Cum de omnibus ecclesiasticis ordinibus, & ratio est, in detestationem criminis pate ni, cap. Vergentis, de haeret. dc quias Ient tales este imitatores criminis pate m. 6. quaestio. I. cap.si quis cum militi-hus. & nos lita . cap.27. numero S 3. &M .diximus. Duodecima. Punitur quis sine culpa et Ialiqua,in multis casibus, tui in crimine laesae maiestatis diuinae, vel humanς,& in filio sacerdotis, qui priuatur bonis paternis, Ut supra,nu. I s.& Ιε.&ua
contrahente cum vidua interueniente
copula, qui non eotest ad clerum, scumst bigamus admitti, ca. si quis viduam, dist. 3 . eL tamen nullum peccatum est contrahere cum illa. Vmle Archid. ind.c si quis viduam de ibi Gemin. δ: Praebi posnotant,quod quandoque quis puni atur sine culpa aliqua, ut ibi.& 27.qα. pit.qui dormierit. Quandoque punitur
ratione culpae, ut so. li.ciquantum, Ubi
si uxor Placidi furata est equos alienos,& dum traheret, collisa est fortuito in osse, & secit abortum, nienda est rati et
ne culpae de surto, non autem de abo ltu. Quandoque releuatur culpa propter culpam. Vt I s. q. I. inebriaverunt,ubi ob ebrietatem quis non punitur de incestu. Quandoque releuatur culpa rati ne consequentis. Vt 32. q. . c. Gixit. Vbi malum factiim cxcusatur propter publicam utilitatem, & bonam intenti nem, & ita filiae Loth: quia cum Loth, se miscuerunt non succensae vasa libidine, sed studio quaerendae posteritatis,n genus periret humanum,ideo priuatam
Tertiadecima. Presbyter prohibe-11 tur ab altaris ministerio et sine culpa sua, sed cum causa, ut propter membri
debilitatem , vel enormitatem. C. pres-hyinrum,de cieriaegrot.c.significaui de Orp. Vii. An vero possit tanquam di conus , vel subdiaconus ad altare accedere, nost dicit Φ non. facit tex. in tar. de biga. Sed Lao .ua L p.significauit.
dicit, verius est possisinam solum ille texta prohibet minis inire sacerdotale ossicium in altari, & ita debet fieri restrictio in poenis . regula in poenis, inc.
3 Lex dimna. Non occides, modificatur'
Itomoda in tribuι casibui non gaudu
294쪽
3 De Homicidio . Cap. XIX. I 1 Ia
is immunitate Ecclesia . ad egestatem culpa siis.s mmccida subste immunitatis, nongau- 3 2 Eleemosina etiam de alieno facienda est
6 Homicidium casu commissum gaudet -- 3 3 Percutere an in dubio intelligatur ad δε--uuate ecclesia. fensam, vel ad vindictam. 7 Banmtus captus a potestate non potes lui 34 Suadens alicui is se exponat periculo ste occidi a praua s. patria, moriatur,an suadens M ιrret Bannitus si non HI capim, sed citatin, gularis. cst quid si pro e Coram . nudum veniebat adpratorem, an licue oc mero 3 6.cidatur. 3 s Praiatis eαlesia incumbit his arisubdia' Nomiiarum committentes furiosus, in tos ut se exponam periculo pro Me. amaran sunt irregulares. Π7 Cons ens νι non fugiaι inimicos,sed pro Io Furiosi multa sacere nequeunt. curet pacem, an si occidatur non fugies, Ii Furoris tempore aliquia factum cui in- consulens sit irregularis. cumbat onm probanda. 3 8 Nomicidium dissuadens sed assciant,an I x Furor qualiter probabitur . eo secuto sit irregularis. is Dormiens interficiendo ahquem an homi 3 9 Occidens praeter intentionem an teneatur cida, vel irregularis f. de homicidis. I Furiosu dormiens,cst homicida,an indi- s Voluntas mala an habearur profacto quo Lia aequiparentur. ad Deum. Is Ebrius homicida an teneatur de homici- t Vulnerans an teneatur di homicidio modio, o sit stragularis. ritur vulneratus propter febre ut
i 6 Homicida irregularis non est, aliter mou uenientem.
tem euadere non valens. I quid si decesseris ex aba infirmitate. II Mortem aluer euadere non posse, quali- ει Medicus in quibus caum peccet in Do oster probabitur. scio. IS λιelleri duplex ad text. in cap t. i. de Custodientes infirmos, qui morari sunt, hamis. quia non bene custodierunt, an, quanr 9 Hum cidium comm sum a clerico ex ne- do sint irregulares. ressitate in multis casibus inducit irre- s Pax ctremi o facta cum vulnerante, '-laritarem, O nu seq. Ii. an prosit quo ad liberationem poenae.12 Asortem emtare valens sid non mutilatis 6 Assertionι facta in articulo mortis an cre nem,occidendo non est irregularis. datur. 23 inpendere tertium a qua quis nullam re- Taciturnitas offensi secuta homicidio aucepit imumam,an μ hcitum. causet irregularitatem. 24 Vim vi in multis casibus non licet repeia 48 Clericussciens, quodsinonremittit mi/-4'. . riam , consanguines interficiem Iadense 1 s Homicida excedens modum incn ara De rem,an teneatur remittere.
rele, 'nitur tantum pro excesses. ' Dregularis an erit presbyter qui dixit in 16 Delinquens iusto dolore, minus debetρ- favtivi equum ad ripam fluminis duceret,es non ιntraret, si intrauit, is mersus suis.
17 Moderamen inculpata tutela intrab. confimi 18 Expectare vi quis me percutiat, an do
29 Necessitas illicitum facis licitum, mul la de nec Bate. 3ο Necessitas an excusetia sornicatione.
so Iudex non liberans homin/m a morarivupralatus non pascens fame morientem, qualiter peccent.
si Incidendus si ex tremore insolita moritu an inciser sit irregularis. Necessitas an excusset is fornicatione. 1 1 I regularis est iudici restondens se vidis Subuemendum quandoque est Guenienti se Omicidam morte sicuta .ci
295쪽
Deeis Aurearum par. II. Lib. II.
3 3 clericipartantes signa ad comburendumi haereticum,an sint ire ut res.s Impellens me in alium cadens moritur, an sit irregularis.
3 3 Irregularis an quis in dubio m iudi-
s 6 Pralatus quando possit inuocare poteHa-
- tem temporalem Pro recuperatione re
rum suarum. 7 Homicidium casuale an ei impuretur ob
8 Petitio misericoriua non probat cu*- .s y Sacerdos si pulsan campanam aliquis casu interjiciatur, an sit irregularis .
E materia habetur dii Lso. Ca.
miror, in quatuor cap. seq.2 .q. . per totum. IS.q. I. ncchis, usque in finem quaestionis 22. q. 1.c.quod vero non formatum, α duobus c.sequentibus 3 3.q.2.c. interscinores cum quinque cap. sequen. & c. latorem. de poenita list. I .cap.periculose,
cum quinque cap. seq. & in l.is qui cumrelo,cum s ad hCornel .de sic. Et extriRepetitur in 6 de inClem. Pro huius autem capituli intelligentia sciendum praeter e quae diximus in i .p.lib.1.c.62. Pria mo, t quod plures sunt homicidi j species: Nam aliud est spirituale, aliud est
corporale. Spirituale est, a quo quis spiritualiter, de quadam iuris fictione occiditur , quod fit quinque modis, odien- ,detrahendo,male consulendo, nocedo,victum subtrahendo. De primo Io.3 .in canon. Qui Odit fratrem suum,h micida est . De alijs habes de poenit. diastinet. I. cap.homicidiorum, & ibi per Turrea.&cap. innis iniquitas, cap.noli putare, ca.homicidium. De quinto habes 86. st. p. pasce: Pt quodlibet istorum est mortale.Corporale est, quando . homo occiditur corporaliter. Hinc homicidium diicitur ab limine, dc cedo, des committitur dupliciter, lingua, de facto. Lingua tribus modis,dissi eo. c.
. si quis vidua Facto quatuor modis, iustitia, necessitate,cala,& voluntate. Asech .in cap. cum homo, 23. q. s. Card. ind.c.s quis viduam. Et sic ha betis ex his verbis occisionem hominis i licitam .
quae non pertinet ad homicidium,ut est illa, quae sit per iustitiam. optime faciti . in c. a.de homici unde dicit Bald. iii l. .EU LAquil .quod si statuto cauetare, quod homicida priuetur omni beneficio, de aliquas occidit hominem,iustitia exequendo, quod non erit priuatus equia non videtur occidere ipse, sed lex, L palam, j. fina.sside ritu nupti nam si
tutum debet intelligi de homicidio pu-nibili, & non de permissio, quod poenam non meretur,sed meritum, modo
fiat zelo iustitiae,omni rancore, & malo affectu deposito, ut dicit Turrec. in ca quod autem, nil.3. 2 3. q. s. Rursumetis aliud homicidii im, quod fit ne cessitate, quae si cui tabilis est, occidens hominem defendendo se,homicida est, dc peccat contra praeceptum: Non occides. Si vero est ineuitabilis, ita quod nopossit euadere,nisi interficiat,ut inserius dicemus, tunc non est iudicandus homicida quo ad culpam,nec i rregularis.Clemen. si furiosus, de homic.Item habetis homicidium casuale,&voluntarium. Secundo et notandum est,quod licet lex diuina simpliciter dicat: Non occides. Tamen limitatur, distinguitur, & m dificatur per legem humanam,quq sua dente aliquando publica utilitate aliquando ex necessitate hominum permittit impune occidi. Et sic etiain limitaturalia lex diuina, quae dicit: Qui gladio occidit, gladio moriatur, &nc iacit ad nota. per Innocen. in cap.qua in E cIesiarum de constituti& plene per legistas, in i .fin.C.si contritus, vel utilita public.Sed modo deueniamus ad Decifi
nes, quarum. Prima. t Quamuis homicida debeat gaudere immunitate ecclesiae, unde eo fugiens no debet it c cxtrahi inuitus, ita tex.apertus per locum a speciali,mosi. te immu. cies. quia volens sic.arm. I6.q. I. cap. stater vid.tur. cum susicus proprio
296쪽
proprio renunciet beneficio, quod licet tamen fallit in tribus casibus. Et primus est, in committente homicidium in ecclesia, d.cap. fin. Secundus in eo, qui occidit veneno,quod plus est,quam gladio interficere, Lfin. C. de males 3 Naathem. per qua ira legem dicunt Butr. α Bald. iii l.nemo, C. te sum.Trin. ille, qui venenat aliquem, dicitur proditorie cum occidere. Tertius est in eo,
qui proditorie occidit,idest per insidias, quod est,quando aliud verbis,aliud me
s veniens tecum,tanquam socius in iti- .nere re percutiat, dicitur proditorie facere , lacit Lfin. C. te delat.lib. Io. vel si sedens tecum in mensa te percussit, utrio. Bal. in l.respiciodum,j.Jelinquunt,ff. de n. vide Boer. decis. I 69. in I. p.
vel sit publicus latro. ut qui per insidias de aggressuras obsidet publicas stratas, vel sit nocturnus depopulator agrotii, qui scilicet de nocte agros depopulat uastat, vel comburit, c. inter ah de immun. eccles Item blasphemus, & sacri- Iegus ab ccclesia non defenduntur,
s Secunda. Titius t secit homicidium
. in ecclesia sub spe immunitatis,an gaudeat immunitate,dic, quod non: Nam licet tex.in cap. fili. de immun. ccclesiae, primat istain rationem sub spe, &c. tamen ratio ista non suit finalis, immo etiam si sui siet finalis sunt & aliae rationes finales, ideo cessante una, non cessa talia, Io. And.ind.c.fi.
s. Tertia. t Incidenterquis occidit aliquem in ecclesia, an talis gaudeat immunitate, dicit Hosticia. in . . c.fi. quod sic. Nec habet locum rex. in d. .fin. Etru hoc dixit Bal in Li. de pac.tenen. Pquis secit pacem cum aliquo,& ex noua rixa unus occidit alium, quod pax no dicitur rupta, & allegat dictum Hostici .in d. c. fi . Quarta. Licet vigore statuti hoc diacentis possit bannitus licite, & impune
7 occidi, tamen sallit in bannito, i qui du
citur captus a familia potestatis, quia non potest occidi a priuato, quare occidens puniri debet de homicidio: quia homine de manibus familiae capit. Treetiam, quia etsi hostes possint licite occidi, l. I. 9.transfugas, T. ad LCorn.de sicari tamen postquam hostis est captus, non licet occidere,sed debet seruari, in i libertas,*. I .de statiliomin.ergo balinitus postquam est captus, non debet occidi ita Barto. in d. f. transsuPs. Tum etiam, quia homines positos in carcere non licet occidere, sed debent seruari , in i libertas, b. t .de statu hom.ergo bannitus postquam est captus, non debctoccidi, in qui captus est a familia, posisit dici carceratus, i. qui neque,sside verbor.sign.Tum etiam, quia qui veniunt de necessitate ad ciuitatem, licuntur habere securitatem a lege, Mile leg. 3 .l. fin. l. 2.*.legatis, cum seq. Ede iudic.sed iste qui ducitur a familia potet tires,venit ex neccilitate, ergo qui occidit ipsum, facit contra securitatem datam a lege, Scscincidit in l. Iuliam maiestatis, l. I. Tad LIul maiest. Et hoc verum, nisi bannitus recalcitraret ne duceretur: nam
tunc potest impune offendi, quod intellige a familia, non a priuato, per i si se Uus,C.de his,qui ad eccles. consu. Balinin Lfin.in fi. C. te exhib. rcis,qui dicit se hoc vidisse de tacto. Pariter nec potest occidi bannitus, i qui non captus, sed praesentatus est, & est sub oculis p toriris, vel iudicis, quia non est verisimile,
quod prςtor permittat cum recedere,&habetur pro capto. ita Bald. in L . Edessati hom. posset autem dum veniret ad prae torem, existens in via, licitu occidi,
nisi esset sibi data securitas, & de illa
non constaret Occidenti, iux.not.in las, qui reus, Edeptibi. iudici & not. .q. 9.
Quinta. t Occidens, vel mutilans, quandoque nullam incurrit irregullaritatem,neque peccatum, ut, si occides esset furiosus,vel insans,ira tex.in Clem. et Ale
297쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. II.
asmat Gratianus, I s. q. r. f. fim dc in sum m. contra Laud qui asserebat ind. Clem. quod quando quis culpa sua incidit in surorem,quod occidendo est irregularis : Ratio autem, quare suriosus non incidat in irregularitatem,eli, quia sue fit continue furiosus, siue per interualla, tempore furoris non potest inserre iniuriam, sed pati, dc idem in insante. dc ideo dixit lex,quod insans ves suriosus,quod facit impunitu est, is te rei vendic. l. vi insanu, & ratio: quia alterum imbecillitas consilii, alterum facti imbecillitas excusat, l. Insans ad i. Corn. de sica. Et satis punitus est suriosus sum re suo, & sic non alias puniendus, cum non si t addenda afflictio Milicho, T. q. I.
c.cum percusso. Facit etiam ad praedi-xo da, quia i suriosus non potest testati,
nec profiteri religionem, nec matrimonium contrahere, cap. fi .de successab intest. c. siciit tenor, te reges. ca .dilectus, despons. de similiter nec baptizat, I .q. I c. cce, sic ne baptizatur, nisi in casu in c.
maiores, de baptiz. ergo siciat praedicta, non potest furiosus, ita nec occidendo, vel mutilando erit irregularis, lacit 3.1I quaest.2. cap. iudicas Sed citi t incumbit ij ci sita ossa in mare, vel si proiecit lapsedes, facit C. te iv. l. i .& 2. Vbi bonus tenis Sexta. Dociniens t aliquem interficiendo non tenetur de homicidio, quia comparatur surioso, .maiores, in fi. excide baptis. ita etiam videtur velle glos in Clem. i .de homiciunde dicit Lau.m dormitio reddit homine totaliter extra mete, quas esset in extas, & refert de socio suo Anglico, qui dormiens Parisijs luit de ecclesia B. Benedicti usque ad flume
Sequanae de nocte, de ibi puerum interfecit, de reuersus dormiens posuit se in lecto. Sic etiam Paul. in . .Cle. I. litit, quod aliqui dormiendo se armant,& va.dunt, de clamant. An vero praesitus socius, te quo supra, fuerit irregulatis dic, quod non, quando dormienti non potest culpa imputari, ut quia nesciet athoc sibi euenire. facit quod habetur de
Loth is. q. I. cap. inebriarunt. Vbi commixtio cum filiabus non imputatur incestui,sed ebrietati. Sed si sciebat, debuit prouidere, de si non prouidit, esset irr fularis, facit tera. in cap. presbyterum
c cap. sequenti de homic.cap.testamentum, disti. 6. Zabar.m d. Clem. I. nu-
onus probandi, an dicenti aliquid lactu 14 Septima. Furiosius, dormiens, t&m
tempore sumtis, vel dicenti aliquid sa- sans, no Fui parantur indistincte: nam ctum tempore sane mentis ξ resp. glossa in cap. si vcrb.quod si non apparet,quod aliquando quis lucrit furiosus, tunc incumbit onus probandi asserenti aliquid sectum tempore suroris r qui aquilibet
Iraesumitur sanae mentis, nisi probetur
uror facit Linec cod icillos,C.de codicit. Si vero constat, quod aliquando fuerit furiosus, tunc alleganti factum tempores mς mentis, incumbit onus probandi, Giudi as,3.q.m dc quod ibi notatuta ita tenet Pali. Guil.& Zen. Steph. id.Cle. I. x2 Qualiter aut probabitur t furor eo caeinlans baptizari potest quia tam paruulis, quam adultis consertur in baptismo informans gratia,& virtutes de sumna. Trin. cap. una, in fi . secus de adultis, suriosis, aut dormientibus, c. maiores, de bapti inio. Item furiosus, qui aliquem interfecerit, siue surrit in citi ,sue ninnunquam erit irregularis, ut supra dixistum,nu. Io.& M. Quod secus est de dormiento,ut supra, nil. II.
Octaua Ebrius taliquem interficies
tenet de homicidio, de in irregularis,
' - - quia ebrietas non excusat a delicto, i t.
si tuo probari debet. Dic, quod proba q. r. c. inebriarunt. facit tex.in d. Cle. I. tu rex dictis, de gestis, seu factis, is det de homicisi enim ebrium voluisset comcond. i nilol. quidam in suo. diit. 6. c. I - prehenderc, expressisset, dedecim cautunde si eius dicta , & gesta ostendant audientiam, l. vescis. si autem, CAcca eum furiosum ex lacQ probabitur sumta ducitoll. vule Abbcin ca fila de malefic-
Ezephun si quis dicit , quod vult Pro- Baran l.rcipiciendum, b delinquens,
298쪽
ibi Alax.εde poenis.mitius in punitur,aiysside re i ruli. l. delictum,'. per vi num. Fel. in Gex litteris,de iureiur.
16 Nona. t Qui aliter euadere non poterat morte sibi iuste inferenda, nisi aliquem occiderit, vel mutilauerit, no peccat, nec ullam inpurrit irregularitatem, ut hodie declaratu est in Cle. i. i 1. res p. m. ti.Quod tunc procedit, si non occideret motus ira, vel furore, & libidine vindictae, sed cu dolore euadendi necessitatem,cum moderamine inculpatς tutelae, praeter intentione interfici edi, statio defendedi, ut dicit S. Thomas in 1.
Du. . 23 q. s. Vn posset ille statim post
occisione ministrare. Atqn dicetur aliter non posse euadere morte, gL in ver. non valens, in . . Clem. i. licit, quia sorte occide lus erat angustiatus in aliquo angulo, vel in loco, tam alto,& adeo oppressus, Q, sugere non poterat, vel licet posset sugere, tamen non tenetur sugere, qsi fugiendo posset cadere, SI cadcitis do prostratus in terra interfici per inuasorem, quia tali, & tanto periculo quisse exponere non tenetur,l. 1.*. n. s. siquis cautioni h. Ite, quia qualitas teporis non patitur plenius deliberandi confi lium,i. I.j. merito,ssi lepos. Et pridicta maxime procedunt atteta qualitate personae,quia alicui personae vituperosa clisuga,Lan in eade, T. ex qb. caussi maior. Vbi aequiparantur nullo nao posse recedere, vel posse, sed cum dedecore. Adide tex.in l. q iusta, ae de manum.vind. Et non dicimur sacere posse, quod sine
dedecore non possumus,l.nepos Procula, Edeverb. signi f. Item quia alibi diuiparatur, coseruatio psonae, & honoris,du.qui iusta Sed hec procedunt de iure ciuili: secus de iure Canonico, ubi quis tenetur sugere, etiam si fuga sit ignominiosa, si pol sine periculo: quia melius estpati aliquam laestionem famae, quam
holem interficere, vel mutilare, arg. tax.
in cisuscepimus,de homic. Sed qualiter
I7.probabitur,t 9, aliter no potucrit quis euadere, si hoc indubium reuocetur, dic,m in foro poenitentiali stabinir suae
consessioni cum iurametato,c. significasti, et Σ.de homic. te spons. citua, sed in foro exteriori oportenit probare per circunstantias, ut quia erat in locota angusto, aliter no poterat nisi interficeret,
vel mutilaret, ita gloe in ii. Clem. j.& ibi Steph.& Z ait, hoc esse arbitrariti.
Decima. Diximus supra, interficiens alique praeter intentionem agentis , cu non aliter possit cuadere morte,
non peccat. Sed contra hoc dictu sorti-18 ter obstat tex.in c. 1.de homicivbitimponitur rinitentia occideri latronem, cum aliter mortem euadere non pol rat, ergo peccauit, cum rinitentia non
imponatur, nisi pro peccato. Vnde pro resolutione huius dubij sciendu est, O duplex datur intellectus ad illii tex. Primus, qn sacerdos interfecit alium, de-Fendendi sua, ut non puniatur ita grauiter, sicut si sine defensione comitus Gethomicidium, in est irregularis, v i ctia habet ur in c. susceptimus eod.tit.sed potest cu eo dispensari circa beneficia. Se cundus intellectus est,qn sacerdos non
poterat aliter vitare mortem, nisi interfecerit suum aggressorem,& tunc oportet intelligere illum tex. q, agat rini tentiam ad cautelam, no ad necessitatem:
quia sic interficiendo nullam irregulatitatem,& nullum peccatum incurrit.
19 Vndecima. t In his casibus homicidium factio ex necessitate a clerico, inducit irregularitatem. l)rimim,quando necessitas esset cultabilis. Secundus,qhnecessitas esset incultabilis, sed occideret pro defensione proximi: quia illud
clerico permittitur, pro euilada propria morte, no pro salute alterius, etia si sit Patris, aut fili j, aut alterius conit et perisne, ita gl. fi .in d.Clemen. I.fundas te pertex.illum, in verbo, se,&suum in
uasorem . Tertius,quado occideret pro saluandis rebus,c. r. c.suscepimus, d. tit. Quartus, quando poterat iugere. Quintus, quando insultatus occidCret
ad vindictam, unde Bald. in l.1. c . de sicari dicit, quod si in liuitatus in n- P di tinenti
299쪽
i i Decis Aureanam par. II. Lib. II.
tinenti ossendit dicitur facere ad defensam, secus si ex interuallo, quia tunc dicitur sacere ad vindictam, ut not. in o. sicut,9.insuper,el 2. m. ti.& in d.Cle. j. Laicus vero ut concludit Anan. in c. r.e .lit. perdictum Baldi, in l. I. C. unde
vi. teil impune defendere filium suis, quia filius est pars patris, de matris, dccit commune bonum coniugatorum, l. illi quidem 6 fin aequod met.causa. Ite filius potest impune occidere in uasore patris, maritus inuasorem uxoris, vel econtr.Lltem sponsus poteli defendere sponsam ratione amoris,& Zeli immes, quo coniunguntur,facit tex. in Loratio, C de sponi. Sic socius potclidese dere suum locium itineris,quia iniuria est communis, fide iniur. l. item apud Labeonem, j.tenetur i, edicto. io Duodecima Clericus suit captus,t&ligatus a latronibus, qui manus eorum aliter cultare non valens contra fidem latam illi custodi eum occidit, cst irr gularis, per tex a coriario sentit in Cle. i .eo.tit. Et est i peciale in irregularitate, quae contrahitur sine culpa. Ita Bald. in
L i .in pen. lum. in v r. item quaeritur.
quod quidam ciericus, C. unde vi. Tertiadecima. Ad clamorem clerici, i latro i capi tur,& Occiditur, putatur cilio clerico, quo ad irregularitatem, non in imputatur clerico, si ad cius que I lam capitur a iudice,& inde fiat iustitia, licet protestatur, ς, ad hoc non ten-ilit, in c. r.eo. in s. Cum utrobiq; freque ter debuit cogitare hoc euenire, de multo magis in iudice, aut coperto furto node sacili sure sne vindicta dimittere solet, nec posset, scd illi, qui furem cap rent,dimittere possunt,& th si ab eis occiditur,imputatur clerico, qui clamauit ad recuperatione rerum suarum. RO Veio differentiae,quia mors, quae sequitur
iudice mediante, licitur tana iuris, Asic fit iustitia mediante, & ideo no imputatur clerico,arg. l.lniuriarum,
de iniur. Sed mors,qui; infligitur, P currentes ad clamore clerici,no fit iuste,& sic non dicitur rina iuris, quia no iaci talibus latronem Occidere pm redi me not. eodem tit. cap. secundo, &cap.s scepimus, ideo impuratur clerico, quia suit causa ut fieret quod de iure fieri debuit, facit c. vi fainae, te sentaexcom. Quartadecima Qui poleuitarer mortem, sed no mutilatione alicuius m bri, occidendo, vel mutilado inuasore, non est irregularis, arse de ptan .dist. I. . vulgaris: quia qui aure tetigit, totum pus tetigisse videtur, ut ibi, & not. deprςscr.c.auditis; tum etiam,quia ut mutilatio, dc occisio aenui parantur quo ad contrahenda irregularitatenia Lin Clemen. i.cle hom. sic idem det esse ad eam cuit adam, ita Labar in d.Clem. nu in; Quintadecima. l' sua salute peccatum est mortale offendere tertiit, a quo quis nulla recepit iniuria, v. g. si quis metu tirant occidat, ne occidatur, quia nullus metus excusat a transgressione prae ceptorii Dccarisi: na illa quae in Dec logo prohibetur, ideo prohibentur, qχ de se mala sunt,& non sunt mala, quia prohibita; unde nullo imo facie la sunt. c. de si Christus, j. quaedam,ex detur iii. In foro lsi excusatur talis delinques;
Hinc gl. in l. si familia, T si fairi. sur. si cis dici dicit, ν licitum esta imputabi te, unde ait, si ieruus inuitus paruit, periturus nisi paruiset, hic nullum est secui delictum; Quare si ilica alicui: o Ddam te, nisi occulas talem excusatur iule occidens. Hoc et sequitur Salic. in hi C. unde vi. Exemplum ponit,qn mari' ius hel uxore sul fiam, dicit famulo. Interficias illa, no excusatur famulus ialiter manas mariti no poterit euadere. Sextadecima. Vim vi repellere licet, 1 l.vit vim, te iust.& tu.& in l.j. C. . ti. Primo sallit, cum insertur a patre, qui pol vim illa inferren quia tunc non potvim repellere, puta, quia pater, vel Diis
calligar filium, vel samulit ira Do Lini ι.εad L Aquil Secundo sallit, D insertur a persona public puta, si iudex mdet alique castigari , quia no licet se d sendere. Tertiorin repelleret vim ex interuallo. Baz. in da d. C.vn vi. Quarto, quando
300쪽
quando repello immoderate,ita tenent DoeL er illum tex.in d.l. I 2s Decimas tima. Aliquis excessit modum legitimς defensionis,quia cum poterat infligere vitii vulnus,inflixit duo, vel tria, licet videatur dicendum debere puniri pro toto, quia factiim est indiuiduum, L stipulationes non diuiduntur,fLdc veriobL tamen verius est,ut puniatur pro excessu, per i . not. ad hoc
in Isi adulterium cum inccstu,*. Imperatores, verc de magis, Ede adulterauicuod et facit quod habetur In cap. Olim, de restit. s l. sic rex. in c.significasti, de rin.& remis. licit,quod homicida, qui immoderate se defendit, mitius punit . Et ideo dicit Io. Andr.in addita Specioui occidit agerciliorem, non teneture homicidio. Et ille tenet L . sing. . Castr. ias. im. Et ideo dicit A bb. incolam, 1. col de rescii. quod quoties quis
16iussot dolore delinquit, mitius debet puniri, unde Dα Alex. ns.suo 76. nil de quodam, qui detinebatur suffocatus ab alio per capillos, & ille occidit illum qui cum detinebat, quod non est puniedus de homicidio. Eodem modo dicit Bald. pro theorica glosiae in L i. Vnde vi,de eo, tui insultauit me sine aliquo senem armorum, volens mihi darem allatam manu vacua. Et ego ne hoc accidera, cum non debeam expectare
me prius percuti, ut dicit glos ind. Li. euin gladio peremi: nam si poteram me
aliter defenclere, tunc punior de excessu: quia non seruaui modum defensi nis. Sed fuit excessus nimis vltra terminos defensionis,&vindictam assumpsi. bi autem constat, ς, aliter euadere non poteram , quin cum vituperio percuterer , tunc non punior: nam si hoc licet propter res defendendas, d a. I .multo fortius propter personam, & corpus
nostrum,quod est dignius, ut in l. seruorum, j.fin. aede rinis, in dubio autem
virum potuerim me defendere, praesumitur,q, si inter pares,siccus inter impares, propter unparitatem virium; lug
omnia sunt intelligenda in laicis, iccus
in clericis:quia semper tenentunde homicidio, quantum ad irregularitatem, quam non possunt euadere, nisi quando aliter propriam vitam conseruare non poterunt, Clem. I. de homic. D. A .inciolim, 8. l.de restitis l. Decimaoctaua. Moderamen incul-27 patae tutelae t consistit circa tria, videlicet in saetorum qualitate, in temporis congrui tale, & in necessitatis euitabilitate . ita glossa in I. i. C. unde vi. Igitur primo debet cile in saetorum qualitate
paritas, Vt aequa lance, aequomodo, &Ictu congruenti resistatur. Vnde offensus sine armis, non potest cum amnis offendere, nisi aliud suadeat vitium inaequalitas. Vnde s pugnus unius plus potest,quam ensis alterius, licitum est ense percutere,quia desectum virium ρο- testsupplere cum iuvamine armorum. Praesumitur enim iuuenis potentior sene, sue adolescens ad labores corporis supportandos, l .aut datu, j.quicunque,ci ibi loquitur glossa,ffide pinnis, I .de nunc. Et sanus potentior infirmo.C. demend.ualid. Li lib. 2. Secundo, In deramen consistit in temporis congruitate: nam debet incontinenti flagrante
adhuc maleficio violetiae inuasor repelli, lJ .f.cum igitur,ff.de vi,& vi arm. Et hoc est verum de violentia illata pers nae,in qua videtur fieri ad defensam, ne iterato percutiatur, si fiat incontinenti, i si ex plagis b. tabernarius, Had legem Aquit.& c olim, te resin. spoL Si aut fiat rixa separata, & sic non incontinctiti, tuc videtur fieriad vindictam . quod non licet g γ. in c. significasti, in verbo repcllere, de homici Si tamen percussus insequatur percussiorem fugientem, Meu percutiat,mitius punitur, scilicet tan uam culpabilis , & non tanquam dolois: quia dissicillimum est iusium temperare dolore, i. si adulterium, F. si Imperator, Ede ad ulciSed cum non debeam 28 expectare t me percuti, cum nullo remedio tollatur illa percussio, ut no in L si quis prouocatus,C.de appella. & in l. in Dello, j.fieri,ssside cap. an de am e