장음표시 사용
491쪽
Satisfaciunt et, qui obligati ad dicendii Ro: ariu ,uel corona, dicunt, per partes, dicendo umi l iter noster, di dece Aue Alaria de posti aliquo intcruallo facto dic utit alium Pater nostet.& aliam de cadem, de sit de singulis, tum quia licet
Omnes hor. ae canonacae uniuς dici, licet sint via ratio, tamen septem, vel octo horis interruptis iuste perficitur, ita dccorona, quae continet lex partes, quaru qualibet constat viva Pater noster, & decem Aue Maria, poterit dici sex horis distincti c. Tum quia id praebet caesonem Occupandi bcne plurimaS par res temporis, quae pretiosissima res est. Tum quia usu rix tum est, quod Romsarium Virginis Matris, lacci sitἰvna O- radio, dicitur tamen per taes partes in t ruptas , quarum quaelibet continet liniaque Pater noster, dc quinque decadeς. Ita Nauanquirupra, nu. δ9. Probathan pinione multis alijs argumentis. . Quartadecima. Religiosus, qui ossicium non recitauiLex eo,quia sciebat seas emissilet professionem inualidam quia
litur Et ratio: cur quia cum huiusmodi ρ iussio fit nulla. nullainque pariat obligationem ad alicuissi regulae, vel
resigionis,aut ordinis obseruation vesad alios quoscunque effectus,lux. iaci Triclisci 1 s.c .is i r texantal - 17.q.2.cnon stilum, ita regul an s.fiet,ut pnae a-tus emittenς non P ccct: cum tantum
ad illud recitandum sint astricti,uel prosccti, vel beneficiati, aut in iactas constituti, ut nos diximuς libro lex undo, cap. G.num .6.Irinostris decisio. Quod
9 vero prialesso sit nulla, pondcro tex. in d. c. i scibi sit nulla. Quod quid verbum, cum fit pridieriti temporis, statim annullar professionem, ac si no fuisset facta, facit rin.rn c.a nobis. i. de sentiexc. ubi per haec verba incoicatus st,prose vix incommunicatio ipso iure, cap. quidam . quaestio. prima. dc ibi vinita. In cap. quirimque, de haeret. in s.
timcri Iura adcit quaedaim inicita datio Illustrissimorum Dominorii Catdinalium in haec verba, numero 32 . professio Imoniali ficta ante i s. annucompletum, ab Ordinario debet nulla declarari, ubi pondera verbum illud d O declarari. : nam tunc quod factum est publicat , insinuat, extri de appellat.
cap. nouit, cap. curae, II. quant. 3. Cap.
preterea, de testi. cogeri. Gemin. in Cap. ncmo, I I.quaestio. 3.& perconseque Mostendit pro aestionem nullam , & ita nutientem: dicere Miscium non a- re mortii lites. Sed ani perseuerando iri monasterio post prosessionem inualiadam, videatur illam ratificare Res n. quod non: cum ratificatio dilatae morae causetur a fundamento inualido, I .quae B lo. Prima, cap. in Paulus, cap.fines. de coruuse seta Lapus assc Geminis in dacto cap.non solum, nume. I φ.Vnde sequitur regula iuris - Non firmatur tractu teinporis, quod ab initio non subiistit. Eo magis si offusisset recitationem horarum non cogitando de fi manda , vel non firmanda prosculono , prout ita de iacto: contingit, quia. tali casu in dubio potius p a sumcivium cnpro libertat eas: per sequens te pro sessione laon firmanda. Vnde inquit Nyriiciti a simili in vertat eligis, cquaest. 9.& sequitur Couarm. de paci. I .par. b. 3:num. I 2. quodes quis vovit ingrcdi religionem, si non cogitatist de prolassio ne, scit est in dutuo, profiteri non imotur, scd potest rati re ad saeculum . En
sus praelatus post professionem indebit
te cinissam ratione aetatis , compleueris in religionc annum i 6. quo Completo steterit tanto tempore, ut possit dici in 3i cite t proscisus tunc horas canonicas omittendo peccaret mortaliter: Cum tactu, S expressi cadem fit obligatio, sed 'ex eise professus tetrictur, Ergo Se tacite professus , optimus teX. in cap. non
maior tamen I . mnia eristens proses.sus fit tacite, vel expressu: Rursum itecessat cauta impedWns defcctum aeto
492쪽
De nonnullis Decis &c. Cap. XVI. et Ii
tis, superuenit causa confi rmans, n uus scilicet cousensus legitimus, ergo firmat id, quod de iure non subsistebat.
Dinus in rem. non firmatur, de regul. iuris in s. facit etiam tex. de regul. in Gcap. I. ubi Gemin.& Franc.in s. notab.
qui dicit , quod ut professio facta a minore ratificetur tacite poli Iesitimam aetatem, requiritur delatio habitus indistincti & perseuerantia anni post legiti
sertibi Ioan. Andr. dicit, Quod talis ratificatio non admittit probationem in contrarium, cap. is qui, de spons. cumst praesumptio iuris,&de iure. Non enim credendum est sibi post factum,
ne turbet ecclesiasticam regulam, cap.
quod interrogasti, distinct. 17. I 6.quae-MiO.stetima, cap. per laicos. Quod dictum intelligit Ioan. Andr. nin prius procedat protestatio, quod non intenderet se obligare ad prosectionem: qupper illam appareret quo animo quis gessit prosessionem. Vnde illa voluntas semel posita, semper praesumitur durare, extra, de baptis cap. maiores ι quare in tali casu possetcoram superiore suo, dc ordinario pNtendere professionem an te aetatem declarari nulla, etiam si post illam perstiterit per annum completu, prout vult Concit Trident. sessio. χ s.
p. I9. Quare ex his omnibus concludendum videtur, praefatum religiosum non peccare mortaliter omittendo h ras, n isi ex causa erroneae conscientiae, cap. per tuas, 1. de simon. cum simili,
Post vero illam saetam, nisi praecedat
protestatio, cum sit tacite professus,peccasse mortaliter, toties, quoties illas omiserit, non Ouidem committendo tot peccata mortalia,quot horas omisit,sed unum tantum, si omiserit septem horas, licet grauius,quam si omiserit una. Quintadecima. Licet de iure diuino clericus teneatur ad sic ein horas cano
32 niras, Propheta dicente: Septies t in
die, cap. I .de celebratimisi . tamen dcterminatio, seu distinctio ossicij, ut istae, uel illa: horae dicantur, est de iure ρο- sitivo. Hinc fit, quod cum setties iii die laudare Deum sit de iure diuino, non potest Eos dispensare, vel coinmutare, aut Abbas cum Monacho, quod existens in studio non teneatur ad horas, ita Archid.inc. I.' i. dist.Cardin.in Clem. 2. de celebr. missar. & ratio est: quia obligatio horarum nedum concernit hominem, sed Deum , cui per prOmissionem, quae tacite nascimr, & contrahitur in susceptione ordinis sacri, aut beneficij, obligatur: ideo per hominem remitti non potest , sicut nec
leb.mis s. & licet absens ab ecclesia non possit dicere ossicium in ecclesia, non taurendebet excusiari quo minus laudet Deum in priuato, ut not. Innocent. indicto cap. primo, cum vivat de patri in
33 nio Christi ; unde t maledictum studium est, per quod dimittitur diuinum ossicium, eu simpliciter melius est orare, quam studere, vel legere. Hinc dicit Imola in Clementina prima, de ma-
istr. quod quamuis scholaris habeat
vicarium in sua ecclesia, tamen tenetur dicere ossicium. Nec obstat cap. I. de celebrat. missar. ubi dicitur, quod
a se, vcl a scholaribus ossicium compleatur , quia loquitur de ossicio initiato per presbyterum, qui necessitate superueniente pulsus, non potest complere, sed compleri non potest quod non est inchoatum, ideo non habet locum in casu proposito, quia propter officium
datur beneficium, cap. fin. de rescriptain 6. Pariter cum ossicium generaliter
sumptum sit de iure diuino, nec Pa-3 pa t sine ratione dispensat, notan cap.
proposuit, de conceis praebend. Zabar. in dicta Clement. 1. Panormit.in dicto cap. primo. Sed circa mutationem --
cit ex causa potest dispensam, cum sit de iure humano, ut in dicta Clementina r. Quod idem videtur de Episse po, ut missi cx causa rationabili dispensare, quod clericus cxistens in studio,
vel alibi,dicat ossicium suum secundum
493쪽
alium usum, ad hoc Ix. distinct. capiti nouit, de Pr. cap.fines. per quae iura dicit glossa in cap. primo, lis linct. 91.quod 3 I episcopus potest induceret nouam consuetudinem in ecclesia sua quo ad osscia celebranda. Vnde Archidiaco. ibi, num. 2. dicit, quod contra illud, quod statutum est ab Apostolis, vel sanctis I)atribus, non debent, nec possunt Episcopi statuere, sed in hi quae in sol
nitate tantum ecclesiae consistunt, quae consuetudine, non praecepto maiorum
sunt introducta, mutare possunt, & statuere, emo multo sortius ex causa di- .spensare in casu particulari.
Sextadecima. Licci hodie ius positiuum non distinguat matutinum a matutinis laudibus, sed illas duas partes
Vocat matutinas, cap. presbyter, distinctio 'I. cap. primo, de celebrat. missata tamen secundum veram significati
o 36 nem matutinae diuiduntur in nocturnum, & laudes matutinales. Hinc non est inconueniens, quod expleto nocturno, quod debet incipi media nocte, iuxta Psalm. ii 8. Media nocte, Laudes reseruentur ad mane. Vt est consuetu- 38 do quorundam religiosorum, qui media nocte incipiunt matutinum, & dicunt usque ad laudes, postea incipiunt Iaudes modicum ante diluculum, veIstatim post,& quantum ad matutinum cst de nocturnis visit ijs, quantum ad laudes est de diurnis, facit quod nota Archidiaci in dicto cap. presbyter . Vbi innuit, quod octo sunt horae. Separando illlam authoritatein media nocte, dccati a septem aliis horis, de quibus in alix autnoritate septies in die, & caeta ει fic intelligit illam authoritatem, septies in die, de die artificiali. Pro quo
37 facit, quod in primitiva t ecclesia de
nocte surgebant ad diuinum ossicium ebrandum , primo circa primum somnum, scilicet, quando vulgus si Iedire dormitum. Secundo circa modiam noctem. Tertio, paulo ante di sic ordinate, ut nocturni finitI essent,
α lectiones cum suis responsonis per-
Iectae, priusquam lucesceret, de apparente aurora pulsatis campanis clamabant, Te Deum laudamus, & postea laudes matutinas persoluebant. Ad primum nocturnum surgebant tantum ministra ecclesiae, qui iam dormierant, tempelli uecubantes, ad secundum similiter minittri, & coniugati, tam viri , quam mulieres, ad tertium omnes communiter,sed pollea charitate algente, in homines pigritarct surgere, tam ministri ecclesiae, quam populus, consultum est ut media nocte saltem omnes surgerent, de totum noctis ossicium decantaretur, quod adhuc multi religiosi obseruant. Hanc interimi stitutionem,quia multi non seruabant. ideo iterum statutum est ut in tempore vltimae nocturnae saltem uniuersi surgerent circa diei prinicipium, quamuis multi religiosi hodie post mediam noctem mulsum tamen ante diluculum communiter surgant. Alij vero communiter ponunt septem horas: & intelligunt illud Psalmissae: Septies, de
die naturali. Decimas eptima. t Qui tenentur recitare ossicium diuinam in ecclesia, nisi ex causa abs nt, vel id ducant in consuetudinem, non solum peccant mortaliter , ut nos diximus in prima parte, lib. secundo, cap. J 3. nume. I 3. Sed γriam possunt puniri poena subtracti nis beneficiorum, iux. text. in cap. si tuimus, de cleric. conivg. in sexto. dc
ad arbitrium Episcopi per subtracti
ncm osscij, ut not. so. sistinct. p. ntumaces, vel compelli per ex inmunicationem , capiti final. distinct. 91. Mibi Archidiaconus, sed an appellati syne diuini offici j comprehendatur mirusa. Dic, quod sic,quod not. quia si quis esset suspensus a diuinis ossici js,non
posset missam celebrare, Ge- min. in cap. abbates ,
494쪽
De habitu Monachali. Cap. X VII.
De habitu Monachali.' Cap. XVII.
Qui in cella dimittit habitum suum, vel is una iacet in lecto gestat hastam. siue paticliam, peccat mortaliter , ut nos assirmauimus in lib. III. prima parte, 'Pitas.num.7 D
Cuiusdam peritissimi viri Decisio pro
positi cuiusdam caseus conscientiae,
aduersus Authorem . D. Albertus in cella sua habitum dimittit, vel iacens in lecto solam hastam gerit, quaeritur an mortaliter peccet. I RcA huc casum aliqua apua omnes sunt in confesso, aliqua vero sunt controuersa.
In cofesso prFipue sunt quinque. Primum,quod D. Alberius non infidit in excommunicationem latam a iure in 6. Ne clerici, vel monachi saecularibus negotijsse immisceant, cap. 2. Vt periculosa. Secundum, quod si dimittat
habitum cum causa, nec peccatum qui dem ullum committit: si vero sine caus semper peccat,ut minimum venialiter,ex quo liquet,in nunquam det dimitti habitus sne caula,cum venialiter peccare etiam pro seruanda v ita nullus d beat. Tertium,quod si D. Albertus credit se in hoc non peccare mortalite omIuno esset cxcusandus a mortali. Quam
tum , quod pariter excusatur a mortali, si ad breue tempus dimittat,in pluribus enim modicitas rei excusat a mortali. Quintum,& vltimum, quod si ex comtemptu habitum dimittit,mortaliter delinciuit;& in his ego non moror. At vero loquendo sinpliciter de na rura rei, & de proposita dimissione habitu aut caputij per notabile tempus ἡnon una est omnium sententia. D. Iac.a
Capua inter recentissimos nouissimus , vir sane eruditissimus,in suo tertio libro Decisionum a carum,cap. I. Ω -7S.
sustinet partem affrmativam,quam probat primo aut ritate Franc.in d. c.Necter.vel mo. nu. s.Secundo adducendo, cap. sanctimonialis,dist. 23. ubi decernitur,sanctimonialem vimine ab episco consecratam debere semper uti vestibus suis, ubi addit glossa, etia in lecto, & in infirmitate; Potest idem confirma
& est c.16.ubi habetur, quod vidua religione professa,accepta veste a sacerdote, vel ministro,seu in lectulo quiesces , siue in quocunnue loco consisten constanter utatur. I)otest demu idipsum conrmari ex declaratorio resul in c. S. ibi, de mensura,nu.6.ubi habetur; sne
quibus nimirum capulijs casu grauissimi infirmitatis est hasta tantum, siue patientia credimus absque periculo ex municationis eosse sintres nostos stare. Modo inquit D. Iacobus, exceptio fi mat regulam in non exceptuatis, cum ergo constitutiones excipiant hunc casum,indicant,quod in aliis casibus non possit caputium sine mortali dimitti. His tamen non obstantibus, existiam sententiam hanc nimis esse rigor sam,& propterea negatiuam longe esse
probabiliorem; Quod ut distincte demonstrem, primo loquarde dimissione
cucullae,aut scapularis, quorum virum-rae est habitus inonachalis. Secudo dei missione caput a dumtaxat; loquendo de toto habitu, mortale non esse ipsum in cella per il leni integrum, aut integra noctem dimittere, tripliciter ostendo ,
primo,ratione,secundo authoritate, tertio soluendo oppositas rationes; ratione
quidem,quoniam illud soluim est peccarum mortale, quod repugnat alicui praecepto legis,aut diuinae, siue naturalis, siue scriptae, aut humana iustae promul gatae,receptae, non derogat sed dimittere habitum in cella non repugnat ali- eui praecepto legis diuinae, ut patet, Momnes concedunt,non retugnat pracepto legis humanae, ut polletius clicam luens rationes D. Iacobi,ergo non est mortale; dc equidem non possum satis
495쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. III.
mirari,eos doctores, qui nullam habentes firmam rationem, nullumque ζα-rum,audentcapitalem sententiam se re pro litto strς voluntatis, cuius rei in
inuehitur aduersus eos,qui negant mis. a celebrari posse a ieiuno post merid te. r Authoritate idem ostendo; Syl.ver. xxcommunicatio,9.kς 2.in calce in huc modum scribit. Huiusmodi si.mortalis non est omnis temeraria dimissio hab tus,ciun nullibi hoc praecipiatur,quia licet eo debeant sempcr monachi uti, tamen hoc debitum est honestatis,ut etii dicit Ioan. And.& Archidiaconus, is autem necessitatis. Haec SH unde nisi velimus principua illius panagraphi aduersari finiaeum ait.Nunquam habitus a religioso prosesto dimittitur sine rationabili cavla quin peccet, quia iam cst annexus ossibus monachorum,quod in quocunque loco consistentes siue in te elo quiescentes , constanter eo uti de hent: oportet dicere, quod loquatur deveniali, ita proculdubio intelligendum est dictum eius, ver. Tabitus,*.3-ubi habet: Religiosus uti debet habitu suo semper, seu in lectulo quiescen&,seu in qu eunque loco consistens. Et quod haae sit sententia, Sylvestri ex eo conitat, quod in confirmationem sui dici utrobique
municatio,i ocitato addit caput sanctimonialis , d.13. unde de mente cius ita est a rendum, ut pNdicta iura afferrint,m.ae autem ut sententia dictorum canorium posterius apparebit. Cetcrii ut rationibus, & sundamentis a D. Iac.adductis satisfaciamus. Primum ipse ait Francum ita sensisse,nil. i. ind. c. ut pericusosi,quod quido est plus, quam mendacium GKcum; sunt enim verba Franthi eo in loco haec,quae reseram,& quis dicatur habitus monachorum nodigl.livd. Cic.2. in verb.extrinseca & Cle. ne in agro,in prin. de statu re
duae tamcus vir hanc nil prorsus faciunt; videat quilibet an Franeus in adductis verbis asserat dimissionem habitus esse mortale.Qum patito ante,cinnu. .ita scribit.Immo etiam licet monachus semper debeat esse cum habitu, ut in cap.sanctimonialis,distinet. 13. dc
tiam in lecto,ut in c. fi. 2O.q. l. atramens in cella subdimittat habitum susi, vesdum balneum intrat in occulto, vel i cet in lecto,hac constitutione non ligatur,sed bene ligatur,quando exhibet se conspectibus hominum sine habitu monachali, &c. Ex quibus ego colligo, ipsum aliter non sensisse de dimissione scaepularis in cella, quam prUicta iura decernant , unde authoritas Franchitan, tum abest ut D.Iacob.suffragetur quMetiam omnino aduersetur. Nam quod pertinet ad iura citam, pro ampliori explicatione iuuat referre auream sententiam Abb. Panor.in capuclerici, r. le vit.& hon.cie. Non semper
inquit constitutio etiam Concilii Ge
neralis ligat transgredientem ad mortale, nam quemadmodum transgressio le- sis Ciuilis non semper inducit decapitationen corporalen ita nec transgressio iuris Canonici inducit semper mortalo, nam sequitur inde decapitatio spirituaialis,&perpetua damnatio.Quomodo igitur cognoscemus constitutiones obligare, aut nonobligare ad mortale λ Duo oportet perpendere,ut ibidem docet Panori uidendo materiam, de qua agitur & uerba; considerando materiam, aut certum est cames pin eptiuam, aut ii certum, & dubium: addamus noscum authore summae Angelicae, aut certumscst eam non esse praxeptiua; si certii est materiam esse prςceptiuam, constituti ad mortale obligat,nue adlini ucrba pretceptiua, siue imperativa, siue hortativa quod ex duob. precipuC tex. confirmatur, primus est in Clem. Exivi e Par diso, de uerb. si .alter, M. q. 3, Rogo, ubi cum ut glossa resere Maximus nominatim cxcommunicatus suisset,quidam eleru&, dc populus Satanitanus cum eo communicabat , quae communio clad
496쪽
De habitu Monachali. Cap. X VII. et 13
mortalis, vel quia erat communio in crimine,vel quia erat excommunicatus cum omnibus suis fautoribus; Gregorius Pontifex prohibet hanc communionem, prohibitio ista,quia costat m teriam esse praeceptiuam, censenda est obligare ad mortale,quamuisviatur his verbis, Rogo, hortor, & moneo.
Quando autem cognoscemus materiam ei se pryceptiuam quando. multu
ponderatur a collituente,ita ait Pan.vel .
possiimus dicere id certum esse quando praecipui Doctores pene oes de ea non dubitant; Atquando dubitant,& incerti sunt,confugiendum est ad verba,quq aut sunt praeceptiua, ut si dicatur pHc
rogamus, hortamur,aut imperativa, ut non portent manicas bottonatas, &cifipraeceptiua s nt, obligant ad mortale, si
nortaliua,adveniale,si imperati v sunt
ambigua, si enim sint de re ponderosa, ad mortale obligat, ut patet in d.Clem. Exivi de Paculiso, de verborum signis. Si vero sint de quadam honestate, Adecata, obligant acl veniale dumtaxat, id quod obseruandum est inquit Pan.in regulis religiosorii ; Si demum certum
est materiam non esse prFeptiua, quantiacunque adsint verba imperativa, aut praeceptiu etiam non obligant ad mortale:ut inquit author summae Angelicς; ita Doctores dicunt, cum Mar. . scribitur Christius yr cupisse ne cui diceret surdi & muti liberali miraculum, -- luisse eos obligarc ad mortale. - Haec, quae digrediendo diximus, casui proposto applicantes, fi nos respiciamus materiam ipsam, proculdubio in se non in praeceptiua; non enim fraue est, Sc ponderosum, monachum in sua cella per diem aut noctem, habitum deserere, & praecipue hoc cemim,quoniasanctissimus P. Benedictus cum in cap.
araeonstituit ut vestiti dormiant monachi rationem affert,non quod graue,&ponderosum sit habitum noctu dimittere , sed ut parati sint semper, ut facto figuo absque mora surgentes festinentinuicem se praeuenire ad opus Dei, noque Patres in antinuis constitutionibus de scapulari plura decernunt, quam deminella in hieme; ita enim ad verbum nabent. Declaramus hoc modo vinitos dormire fratres. In hieme cum g ella, ct scapulari lato desuper; modo nullus sanae mentis dicet, quod ante annum M. D. LXXX. in quore rmata sustea constitutio,solumq; scapulare& tunicella omni tempore deserenda exprimuntur, monachus in hieme relinques Funeliam,mortaliter peccaret. Quod fissi declaratorio c. s s. Patres plurimi sacere videntur dimissionem caputii, clarum est, id esse propter periculum exco-
municationis,unde eo cessante, ista materia non est ponderosa, & praecepnua, atqui sine dubio dimittere scapulare iii cella per intestim diem, aut dormire sine caputio, loge abest ab omni periculo
excommunicationis,qua in re non immoror,quia in communis sentcntia, dc admissa ab ipso D. Iacobo ibidem. Vnde si naturam, & coditionem huius constitutionis agnoscete velimus, respiciendum cst ad verba. Et quod quidem pertinet ad verba regulis, nihil di- , primum, quoniam textus ita habet velliti dormiant monachi in quae nota limi verba praeceptiva. Deinde quoniascimus nihil in regula obligare ad mortale exceptis citcntialibus trium voto
rum. Hem dico de constitutionibus stilicet nulli bi utuntur verbis praecepti uis; Quid autem dicendum ut ad locitin contrarium adductum, in fine disputationis apparebit. Quod rtinet ad caesanctimonialis,& c.vidua. dupliciter res deo, primo, uod in eis mulierum Deo sacratarum
t mentio dumtaxat, non autem monachorum,aut religiolorum: adiuersis autem non fi t illatio; quia tamen communiter Doctores asentes de deseredo habitu, innituntur illis incis, vico laci ad quod ibi no adsunt verba praeceptiua, unde debent intellisi dehonestate, rade necessitare ita muri ad verbum habe
497쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. III.
tur, dist. 1 3. sanctimonialis virgo est ad
consecrationem suo episcopo ossertur in talibus vestibus applicetur,qualibus se- per usura est professioni,& sanctimon aptis.& 2o.q. I. licitur.Tunc nimirum vidua accepta a sacerdote, vel ministro apta religionis professioni ueste, seu in lectulo quiescens, siue in quocunque loco consistens, constanter ea utatur &c.
Et loca ista loqui de honestate censet
ait: uti debet religiosus suo habitu in
omni loco,c. vidua, zo. q. I. c. sanctim
nialis, 13. list. saltem, dehonestate. ita censet sanctus Antoninus ab ipso Nau.
ha sunt: Debet semper ex honestate religiosus deserre habitum, ita censet Sybuester citans Io. And.& Arch.ver. cλDaunicatio.9.nu.s 2. in calce,cuius verba superius relata sunt.
Ita loca cadcm exponit ipsemet D. Iacobus lib. .cap. 1 I. nu.6. ubi ita scribit. Rulsum nota,quod religiosi in omni loco etiam in lecto causa infirmitatis debent uti habitu,cap.sanctimonialis, distin. 23.cividua, χO.q. I. Quod intellige, verbum illud debet, esse honestatis, de non necessitatis, ut rinc notat Sylust.
in ver. communicatio. 9.num. I 2. versic. 2.in fine, Nauatac. 27. nu. I I. Verbo
Dccharatio, i. &sic sibi ipsi contradicit, dum his textibus innixus dicit dimissi nem habitus esse mortalem,& mox declarat hos textus loqui de honestate, &per consequens non oblisare ad mortale . Quas demum adducit ex declaratorio resulae nil concludere iam iam apparebit . Modo enim agendum est de dimissione capuli j dumtaxat, de qua dico, Pilato,quod dimissio scapularis,aut cucullae per diem esset mortalis, atomen qui deserret hastam sine caputio no esset ii, dicandus reus mortalis, & ratio est: quia nulliald inuenitur expressiun in iure, constitutionibus patrum, aut in regula.
rne.7I. Primum, quod per scapulare in telligere debemus non solum quod spatulas tegit, & pectus, sed etiam dedet continere caputium, & sic habet con munis usus loquendi, & valde indeces esset uti halla sine caputio, in quibus
o infirmis admodum argumentationius non censeo immorandum; non enim omnis indecentia inducit mort
le , nec qui in il it sine parte integrante habitus, dici potest sine habitu icedere.
Argumentum sumptum ex declar tione regulae ipse putat esse Achilleum . Sego existimo doloso Vlissi esse persimile,dupliciter autem ei respondeo, primo reflectendo ipsum aduersus D. Iacobum,in hunc modum. Exceptio firmat regulam in non exceptuatis, sed ab e communicationis periculo excipitur dimissio capviij tantum in casu grauis i firmitatis,erso dimittens hastam iri casu infirmitatis, aut extra eum casum dimittens caputium, est excommunicatus, quod & veritati, & eidem D. Iacobo conspicue repugnat. Sed quoniam ut est in prouerbio, aia ferre inconueniens,non est soluere: dicamus siccundo, quod exceptio facta a legislatore,vel ab eo,qui potestatem habet supra legem,ficinat regulam in non exceptuatis; at exceptiones factae a Doctoribus, vel aliter quovis modo legem declarantibus, non firmat regulam in non exceptuatis, potest enim prouenire rigorosa exceptio ex scrupulositate numia seu declaratium,seu eorum,in quorum gratiam fit declaratio, id quod P tribus fortasse nostris contigit eo in loco; ad serenandas enim conscientias l uorum,qui in aestitudinibus graui ribus torqueri potius eligebant, quam caputium dimittere, exillimo rigorosueos fuisse interpretatos legem illam, Ut periculos quod caeteris praeiudicium asserre non debet. Quare concludamus , quod de natura res per diem, aut noctsi scapulare, & a sortiori caputium in celata dimittens D.Albertus etiam sine causa, non est reus mortalis, quam tamen
498쪽
. De habitu Monachali. Cap X VII. et i
conclusionem correctioni sanioris iudicii volo esse subiectam. Illud demum addiderim, Dom.Albertum venialiter, ει equidem grauiter delinquere,& pro inde sicut quamuis febris quartana,p dagra, ct huiusmodi non sint ritudines mortales nullus tamen cas libenter patitur, ita a sortiori, ab hac dimissione debet monachus abstinere;&constanter,ac deuote sanctum religionis suet h*, bitum retincre .
x Monachum dimittentem habitum per in-
te rum diem, non peccare mortali , pluribus rationi s demonstratur. L. . cet contrarium tamquam veram a mmetur,ut num 9.ct 26.
a Causa rationabilis excusat a peccato,
3 Contemptus aggravat peccarum religiosi, O num. S. 4 Peccatum quale sit mortale addiscemen
3 Verba impropriantur, secundum subira
6 Monachus non obligatur ad peccatum mortale, nisi quo ad tria substantia-
Dabitum esse de accidentalibus qualiter inteluatur, num. χχ. ct quod habitus monachi sit triplex rum. 2I. et Excommunicatio non debet instin pro
peccaIo mortali.' Intellectus ad capit. sanctimonialis, diastinct. 23. io Habitus delatio es de substantia mona
II Rerbum commune appositum in materia graui es citurprace'tuum. I 2 Intellectus ad civipericulosa Au cler.wI
33 Monachus ad quadam tenetur proptervorum or ad quadam ex consequetia. 1 Habitum non d ferre, quando non peccatum, vel peccatum, vel sit excoicatio. Peregrinatio longissima an M iusta causa non is ossi habιιAm. 16 Habitum non deserere ess contra prace-ytum legispositiva ct contra votum. I7HMιιum non deferre maius est peccatum religiosis,quam clericis, num. 2 18 Nabutis monac ia quatis. D Lia doctorum quando possunt concordari sent concordanda. 19 Ignorantia facti propra maxime recen iis non excusat.13 Habitum m dimittar monachus o Ab
as Minimum quod iniciatur in obscuris, qua hire intelligatur. 27 Deserens hariam absque captitio per πο-ctem , an peccet mortaliter, ct nume.
28 Minimum non semper excusat a momtati. 29 Decet,verbum, in materiagraui, con tuis pinatum mori. 3o Caputium debet esse cum habitu an-
3r 'alati regulares in professione dant emcultam, Icapularem cum eaputis. 32 Reuiosus debet disrem a laico ex ha
Responso D.Iacobi a Capua, aduersus Decisionem cuiusdam peritissimi viri, affirmantis non esse reum peccati mortalis illum qui habitum dimittit per in t grum diem absque causa rationabili , vel in lecto iacet per noctem sine causa.
EDEMPTOR Is nostri, eiusta que floriosissimae genetricis nominibus, ac sum ijSim. ploratis, nostrumq; contui tum in creatorem omnium reserens, C. de ossi.praef.pKt. Africae,l. t .super inst scriptis tuis decisonibus taliter procodam. Primo assignabo de alias rationes, quae praeter tuas pro te lacere possunt. Secundo posistendo in eadem sente
499쪽
Decis Aurearum par. II. Lib. III.
tia, qum in nostris decisionibus lib. 3. Duine.7 s. & 7I .& alij s rationibus comprobabo. Tertio contrarijs rationibus respondebo.
Primum. Vtrum monachus niger dir mittendo per integrum diem habitum in Monasterio, peccet mortaliter. Secundum, an eodem si t genere peccati irretitus,qui in lecto iacens per tota noctem hasta absque caputio geltat. Circa primum,quod no peccet mortaliter , pluribus rationibus per te fuithrobatum, & prima opinio communis Doctor.est seruanda, adeo quod ab expensarum condemnatione exculetur victus,quando habet communem opinionem pro se, fide leg. ra.quae solidum, S. Miam,vbi Bar.Vnde graue est ab illa recidere. Panorm. in cinia. nuisies .de se-c .nupt. Sed communis est opinio, ut per te dicitur, quod apud omnes est in consesso, Quod dimittens habitum sine causa in Monasterio,non peccat mortaa liter, ergo. Secundo causa rationabilis
causa potuit dimittere habitum,cap.clerici officia, & ibi glos in verb. causa, de vita,& honest. cleriergo nullum pec3 catum commisit.Tertio, i contemptus aggravat peccatum religiosi. Vnde contemptus ex non peccato facit mortale, cap. quis autem,civi. Io.sed iste aliter potuit,quam ex contemptu dimittere habitu, puta ex leuitare,aut fatuitate, vel negligentia:ergo no peccat mortaliter.
Quarto peccatum illud est mortale,tut
nos etiam diximus lib. I. c. I . nume. 3.
quando repugnat pNcepto legis diuinseque naturalis, vel humanae, iuste promulgatae,receptae,& non derogatae, sed dimissio habitus in cella nulli harum legum pricepto repugnat,er . Quinto, authoritate Sylu.in verbo excommunicatio, 9. g. s 2. sui in calce in hunc modum scribit, Huiusmodi. i.mortalis noest omnis temeraria dimissio habitus,
cum nullibi hoc praecipiatur, quia licet
eo semper debeant monachi viri tamen hoe debitum est honestatis: ex quibus uerbis uidetur colligi ex mente Sylves. quod tantum illa temeraria dimissio sit
peccatum moriquando fit extra Mon sterium, iuxa . in cap.ut periculosa, necter.uel mon.in s. non autem illa , quae
s fit in Monasterio. Sexto, uerba impro pilantur secundum subie stam materia . Vnde si constat materiam esse de praecepto; licet apponantur uerba consultoria illa fiunt praeceptiua,cap.rogo, ubi glo.
II. q. φ .Elem. I .uerb.hortamur, te testa sic uerba praeceptiua in materia leui ἀ-ficiuntur consolatoria; not. Abb. in cap. nam concupiscentiam, te constitutiuui Decius,l. D pater, .mando.uerb.confiij, de leg. 1. cap. lilectissimi, in glosi fin. I r. q. I .sed modo non docinire cum habitu,est non grauis materia:cum habitus non faciat Monachum, sicut nec Doctorem, ut per Din. notatur in c. porrectum, de resul. quia si grauiseselet materia, profecto dormire absque mitella in hieme esset peccatum mor te, quod nullus fanς metis hoc dicit.Septimo, per tex.in c. sanctimonialis, di
omnes dicunt, quod uerbum debet, significat honestatem, non autem necessitatem, ita ut habitu semper uti,sit honestatis. Octauo, quia quod nullus Doctor dicit, nec nos dicere debemus, sicuti ubi lex non distinguit, nec nos di stinguere debemus, i. se precio, Ede in
rem uerso, sed nullus Docto. immo neque Francus per me libH .cap. 2. nu.7s. allegatus,hoc asserit peccatum esse mortale, dimittere habitum fine causa, sed tantum ligari excommunicatione in casu.& cap.ergo. Nona praeter tuas rationes, quibus abunde , & perite probasti
non esse peccatum mortale, sulcitur etiam talis sententia. Monachus secun-6 dum t tex.iuncta glossin cap. Deus qui, ibi hoc uerum intellige de uita, ct no nest.
500쪽
ncae cleric. non obligatur ad peccatum nrota nisi quoad tria substantiesia , de quibus pertentii capaeum ad monast 7 riuiti, de stat. regul. sed habidis ' nota connumerariis inter illa tria; sed est doaccidentalibus. Hinc vulgo dicitur. Haebitus non facit Monachum, p. porrectuna , de re Ler . Decimo pertexta in casunullus c. piscopi, c. sine ornatu, ct c.L2 I. I. . quibus In tutibus proba tur, quod Imac putaraturnicit thortale
clasiasticis personis iii linuctatis non cos entibus sito ordini non uti , quando
in itinere atribula eiid, de extraxian ssne illis apparerent; nam tali casu, mnon appareant. α credanturi persenar
clesiastice de facili possunt aliqua iniuriam pati, liciat tacu A ssic fine unam laci talis ratio cessanin diminentibus habitinti in monast o, res cestante.ra
tione legis;cessam debet Sc lex, cum verba legis nim amplianda, &relitingenda
secunditin mentem disponentas, c.secutio requiris, de appellati ubi Panormit. Facit quod legitur,& not.in capiant lit- genti et t. p.s .die verti.s f.l cum sciter; f.dulatisinis, ubi Batafide le*et. cum sim Undecimo, excommunicatio
non .lcbet intelligi, ee ncc a legc infligi
8 tur, nisi pro peccato morica immo,
cap-nullus, i t. l. ita inaure nullib repcritur, Irranio apud omnes est in conjicio, quod dii amens ita tutia in nobarasterio, ni meth excommunicatus scitantum tra, d. p.ri periculos ubi in
scholis, ergo itis peccat mortaliter Duodecimo, oc ultimo, per regulas iuris iupςnis.odia inspicimus, in obscuris, de rexul.tur. In 6. ubi posito quod hoc si dii
biunt, an dimissio habitus sine causato
Monasterio sit peccatum nror.taminio obscuris minimum cst sequendum; de per coissequens, quod si zpcccatum v nIale,cum odia restringi,& lauores coaueniat ampliari. Sta his,& sininibi non
obstantibus, contrariam sententiam cesto esse veriorem N in foro minam in
gis tutam,stili coquod talis dimissio has bitus sit peccatum ' riori. t S m p
uarit .in cap.sanctimonialis, dist 13 .euntis verba haec sunt; Sancti incinniis virgo cum ad consocrationem suo episco DF krtur, in talibus, vestibus applicetur oqu libus scin perariura est proictioni v& strictimonia aptis. Qui quidem tanta
iuncto cap. vidua, soleta Doctoribus semper allegari,quod Monaci: debenuti habitu. Sed modo pondero illud adverbium, semper, quod qui lem , liceti non sit sc amaro sutrientarii ut per inhidicum tempustiabimς dimitti non pissit: in etiam illud dicatutinuitaue fieri,quod aliquid interuallum habeat, on .in c. praestanti, de praeb.is. Hinc Syl in v b. excommunieatio s. d in vem. Habitus, ex Caieta exponendo cap. vepericulosa, dicunt, modicum tempus dici per ii amittiuin Doctorcs cx hoc i uerbio seinpec, assumunt hoc argu
quod . adeo Monachus scin per uti deis at habitu, quod elim cicchus in πι,
scopum non debeatJrabitum mutarc , quod idem tex. In capiarlericiosticla, cluvita, de honesi cletri clitat, dc ratio. est
m delatio liabitus est de subsistia
nachatus, telos.si ngularis, in c. 3
a saluaesta. ivbistratuit Innoc. ut quahah uis monachi ad ficulares ecclesias in panturiami nacta, tamenproposito nodisceda ut scilicet quoad ca,quibus.specialiter Deo sunt obligati, scilicet quo Id ea, Quaeruntila lubilantia monachatus, u ide habitu uando, te continuti Moc dCnon habendo propria,sed non
seruare tria vota; est poccanun mori. d. cap.rum ad monuiturium,ergo dimittexe habitum.Secundo; pondero dictum text. iuncta glos clxap. 3. veracit nuS.
Quod quidem verbum,licet nori sit ἴ Cptiuum, DCC praceptiuo a qui 'llcns. I I. est tamen ver arcommunξ. Vi di cit Medita. Cale ieiun. tiaci. qu si vcr. si aut . Vnde pusicunt in matarria graui, impropriatur & essicitur pi xceptum, cum hoc ci essiciat c sui risi, d. cap. rogo, sed modo materia est gra uius, ut iupra assiiuiauini us cto . Ter'