Renati Des Cartes Meditationes de prima philosophia : in quibus Dei existentia & animae humanae à corpore distinctio demonstrantur : his adjunctae sunt variae objectiones doctorum virorum in istas de Deo ... anima demonstrationes, cum responsionibus

발행: 1658년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

361쪽

Iaa. OBIECTIONES ET RESPONsION hs olim credideram. Quanouam vereor Ut bene crediderim

Euge,addis, Verendum nihil . N Audebo igitur, quia sic facis animos, Credideram olim Coo tare elle aliquid corporis. At at cogito Sum cse Uul rei cogitans, sium corporeum quid, sum extensin 'civi ubile aliquid : voces mihi prius significationis tonotae Uid inccenses, & praetervectum manu repellis Rip in te neo, & quo eu stas in littore, sto ego tua, re abdicationis illi

At perperam, addiS.

Quippe quid peccavi

apponis, olim credideras cogitare esse aliquid cordo.ns. Credere debueras esse aliquid Mentis Quin ergo monueras principio E Quin ubi me accinctum vidisti, & paratum ad vetera prorsus abdicanda, jussisti, ut saltem hoc retinerem , imo a te sumerem, veluti Naulum Cogita re est aliquid mentis re Atque omnino sum tibi author, hoc ute atum Tyronibus deinceps inculces, ac ne cum caeteris, secum illo Uetere, Duo, oc 3 . faciunt s. abjurent, accurate praeci

pias. Quanquam sintne illi obsecuturi, haut facile praestabo.Suus cuique est sensus, ac paucos reperias, qui id tibi, qllodolim silentes Pythagorae, In eo, in eccloa conquiescant. Quid si sint, qui renuante qui recusent qui sua illa in veteri opinione perstent f Quid facies Ac caeteros ne appellem, unum te Volo. Cum polliceris te confecturum vi, & momento rationum animam humanam non esse corpoream, sed plane spiritualem, hoc si proposueris veluti demonstrationum tuarum fundamen

tum, Cogitare est aliquid proprium mentis , sive rei plane spiritualis, & in corporeae, an non videbere id novis verbis postulare, quod veteri in quaestione sit positum Quasi quisquam sit ita stupidus, ut si credat Cogitare esse aliquid proprium rei spiritualiure incorporeaediciat vero,& sibi sit conscius se cogi Q(quotusquisque porro est, qui venam illam divitem cogitationii in se non repererit, ut monitore sit opus dubitare possit in i aliquid esse spirituale, oc minime coro oratum E Ac, ne pra' '

362쪽

hae e a me jactari gratis, quam- multi sunt, iique graves Philoso,

phi qui bruta velint cogitare, adeoq; qui putent cogitationem, non quidem esse communem cujuslibet corporis, sed animae, extenta, qualis est in brutis,adeoque non esse propriam ouarto modo mentis, & rei spiritualis . QMd ii, qu eso, cum jubebuntur hanc suam opini em abdicare, ut tuam gratis induant e actu ipse ista dum postulas, num gratiam petis, num principium pSed quid contendo si male sum priere vectus, vis ut repedem N o T AESEd quid sum Haud dubie aliquid eorum quae olim cense Ddbam. Hoc ut O alia innumera ,suo more sne ulta ure pecie mihi sentit. Hoc certum mihi ex quo abdicavi. Fassum hic ru sta mili B e regit, Nuraquam enim conclus quidquam, ex eo quodabdica sem; sed contrarium expresse monui, per haec verba, Fortassis ve- contingit ut haec ipsa quaesuppono nihil e quia mihi sunt ignota,

in rei tamen deritate non disserant ab eo me quem gravi Sc. Summe igitur mens y Falsum etiam est me quaesivise an mens psessem, nondum enim quid nomine mentiae intem rem explicueram : sed quaesivi an aliquid in me esset ex iu,quae animae prius a me scriptae tribuebam,cumque non omnia quae ad ipsam retuleram in me invenirem, ne olam cogitationem , ideo non dixi me es animam, sed tantum rem cogitantem , atque huic rei coestanti nomen mentis sive inteste Tm Me rationis imposui non ut aliquid ara Ira significarem nomine mentis quam nomine rei cogitantis, at Ve id o

dia nex, Eu nere exclamarem, ut hic inepti me cavrigatur. Nam coU-

.pra expresse addidi voces ilias mihi'rem fuisse gnificationes stractati adeo ut dubitari non quin praeesse idem tantum per istat ac per

nomen rei cogitantis intestexerim.

Non bene credidi. Imo vero, clamas Hoc rumis falsi G, g stibi enim unquam supposui ea quae ante credideram , e cve assed tantum examinadi an vera esse l. x ut sum Corpus, aut mens. Famem rursus me unouam hoc 'β- M li

363쪽

Iag OsrgcTION Es ET RESPONSIONE:Ii Male,apponis , olim credideras cogitare esse aliquid coibiris , credere debueraS esse aliquid mentis. Falsum quoque is, hoc apponere, dicat enim si velit rem quae cogitat melius vota ico ub qbam mentem, per me licet, noui mecum ea de resed eum Grammaticis es dissutandum. Sed fingat me aliquid amplius nomi ne mentis,quam nomine rei cogitantis significasse, cum est negare ruipaulo post ubi addit. Hoc si posueris cogitare est aliquid proprium

mentis,sive rei plane spiritualis,& incorporeae dcc. num gratiam PettS, num principium , Nego me ulla modo posuisse mentem essincorpoream sed in s. demum Messitatione demora ram se. Taedet autem me toties ipsum falsitatis arguere, dissimulabo eis. ceps : S reliquos e us ludos, ad sinem uinque, cumsi ratio Pectabo ia uanquam sene dissu deat videre P. R. prae nimia cavillandi cupi.ditate comicum soccum induisse. atque hic se ipsum, ut meticulosam lentum, parvi ingenis Ascrabendo,non Epidicos, aut ParmeUones et, teris comoediae,sed hodiernae vilissimam istam personam, qua insid ptate sua risum movere assecta imitari voluisse. s. c. Iteram tentatur ingress . Placet, ais, dum mea proxime premas vestigia. Obsequor nec te vel trans ersum unguem desero. Ressume, Cogito, aiS.

Ego quoque.Sum, addis, dum cogito.Sum pariter ego dum cogito.Quid vero sum, apponis. O sapienter i hoc enim quaero, tecumque dico Iubens,quid vero sum Pergis, Quem me olim esse credidi de me quis mihi olim fuit sensus Verba ne quaeso ingemines: set illa audio. At at precor a juva. Ubi ponam vestigium tantis in tenebris non Video N , UiC, at S, mecum, mecum vestiga. Quidnam me olim es ccredidi Olim e fuitne olim olim ne credidi 8 . Erras, addis. Inio

364쪽

Imo tu ipse, si pateris, dum olim ingeris. Vetera abdicavi omnia: etiam illud, olim nihil fuit, nihil est. At te benignum

duetorem l ut manum praehensas, ut trahis. Cogito, ais, sum.

Ita est. Cogito, sum. Hoc habeo , re unum habeo, ac praeter illud unum nihil est, nihil fuit. Euge, addis, quid de te olim credidisti e Vis opinor me probare, an dieS I S. Vel mensem integrum in tyrocinio illo abdicationis posuerim, horam quidem posui hic

duntaxat tecum; at oppido tanta Contentione animi, ut extensionem temporis CperationiS intensio compenset. Posui mensem, & si vis annum. En Cogito, sium. Nihil praeterea est. Abdicavi omnia. Sed recordare, ais, memineris. Quid est hoc, recordare e Cogito quidem modo olim me cogitasse; at an Continuo olim cogitavi, quod modo cogitem me olim cogitasse 'Timidus es, ais, Umbram vereris. Resume. Cogito. O me infelicem l intenduntur tenebrae , nec illuc Cogito , quod mihi antea clarum apparebat, modo animadverto. Somnio me cogitare , non cogito.Imo, ais, qui somniat cogitat. Allucet. Somniare cogitare est, & Cogitare somniare. TRNusquam , ais , latius patec cogitare quam somniare. Qui Thsomniat cogitat ; qai vero cogitat, non continuo somniat , sed vigilans cogitat,

Itane vero ' sed an illud somnias p an vero cogitas Quid si

mnies cogitare patere latius e an ideo latius patebit Sane Ia ludet somniabo latius patere somniare , quam cogitare, Sed unde habes latius patere cogitarem, si nullum est : sed somniare duntaxat Quid si quoties putasti te cogitare vigilantem, non cogitasti vigilans, sed somniasti te cogitare vigilantem,ut hoc unum sit duntaxat Somniare , cujus opera stamnies interdum xe somniare, interdum te vigilantem cogitare Quid hic facias e siles. Vin me audire t vadum aliud vestigemus, hoc ubium est & infidum, ut mirari satis non possim cur intcn-

365쪽

ras quem me olim esse crediderim sed quem me inridri Rem olim me somniasse. Si facis resipondeo. Ac ne verba i rim tua cum sermonem nostrum interturbent, verbis utri '

sui insomniis: imo Methodum illam tuam inscitu Methodum omniandi que artis illius tuae summa. Vt qui, h . Placet opinor consilium quia iter:

Ll Haianam igitur antehac me esse putaVi En lapidem, ad quem paulo ante offenderam. Cavendum laba,inthique quare patere ex te quaeram, cur illud non praern taS, Ve ut effiatum. Sum aliquid eorum , quae esse olim credit ram,au Sum illud ,quod olim credidi me esse e Non est opuS,aiS. D tua pace, opus maxime, aurinani labore fati aris dum

vestiga quId te olim fuisse putat eris. Et vero fac fieri bs strum' se herila credidisti, ut Pythiroth

At ais, effatum illud vetus est, & abdicatum.

imm quidem abdica a sunt omnia; at quid facias p

iaut uriendum h1 aut utendum eo.

Imo, ais tentandum iterum, &alia via. En sum vel corpus, Vel mens. An corpus 8 x Ne intra quaeso. Unde habes istud Sum corpus,vel Mens, Cum re corpus, re mentem abdicaris ' imo quid si necauesiis COTUS. neque mensaedanimus, aut aliquid aliud quid enim acroe hoc vestigamus, ac si scitem, si nossem, haud ita series garer. Neque enim:Velim putes deambulandi, aut spatianditan iam gratia, has me in abdicationis oras plenas c liginiit et timoris venisse; una me certi spes aut trahit, aut impei

lita

Resamamus igitur,ais, sum vel corpus, vel aliquid non cor

Auud ieer, re novum,ingrederis modo. At an illud certum e

366쪽

Certissimum, ais, ae necessarium. Cur ergo abdicasti an non verebar merito ut ne quid esset retinendum , ac fieri posse, ut plus aequo dissidentiae indulgeres. Sed esto Sit hoc certum. Quid tandem An sum corpus, pergis e an quidquam reperio in me eorum, quae olim ad corpus pertinere censis i En alterum ostenuiculum. Impingemus haud dudie, nisi hanc praemiseris Cynosuram. Recte Olim censui de iis quae pertinent ad corpus, vel, Nihil ad corpus pertinet praeter ea quae 'olim pertinere intellexi.Quippe cur, ais 'Nempe si omisisti aliquid olim, si censuisti male (homo es,& humani a te nihil alienum putas ) supervacaneus erit omniSille labor tuus, atque omnino vereri debes, tibi ut ne contingat quod rustico nuper. Is ubi primum vidit lupum a longe haesit, & eeit ita cum hero suo adolescente ingenuo Cuem comitabatur. Quid video i animal haud dubie. Movetur, ingreditur. Quodnam vero animal 3 Nempe unum aliquod eorum,quae novi. Quae porro illa sunt Bos. Equus, Capra, Asinus. An est bos E non. Cornua non habet. An equus evix

caudatum est: non est. An Capra e barbata illa ; hoc imberbe:

capra non est . Asinus ergo es , cum nec bos, nec equuS, Nec

capra sit. Quid rides exitum fabulae eXpecta. At enim, ait, adolescens herus , quidni esse equum perinde conficis, atque annum e Age. An est bos Non. Cornua non habet. Anasianus e minime Auriculas non video. An capras nihil barbae Dhabet non est. Est ergo equus. Turbatus nonnihil rusticus Analysi illa nova. Atat, exclamavit, non est: animal. Nempe animalia, qUae novi sunt Bos,Cquus, capra, asinus. Non est: bos, non equuS, non Capra, non asinus. Ergo assiliens & triumphansno' est animal. Ergo aliquid non animal. Strenuum sane Philosophum, non ex lycaeo, sed ex armento. Vis peccatum illius SU, ais, Video. Male posuit apud so in animo , etsi reticuit: Novi animalia omnia, aut nullu m est: animal praerer ea quae noxi At quid illud nostrum re ins itutum y

Nempe laet lacte non rum detur similius. Ne dissimules, Tab

367쪽

ces non nihil, quod habes in animo. An non istud Novi omnia, Min quae spectant, re spectare possunt ad corpus, aut illud. Nihil ad corpus pertinet praeter illud, quod olim pertinere intellexi Et vero si omnia non nosti si omisisti, vel unum; si aliquid, quod

revera sit corporis, aut rei corporeae, uL animae , menti tri

buisti: si cogitationem, si sensum, si imaginatio Hem male re movisti a corpore, aut anima corporea : addo si vel suspica ris aliquid illorum a te commissum , an vereri Lon debes eundem exitum , ut quidquid concludas , sit conclusum male

sane , licet trahas , eum nisi obicem remo Ves , obstinatus hic persto, nec pedem ultra moveo. Repedemus, at S, & tertio tentemus ingressum. Aditus o mneS, vias, flexuS, &meandros Obeamus. Placet admodum, at ea lege, ut quae Occurrent dubia, non tondeamus modo, sed eradamus. Age, praei, nihil non ad yidum reseco. Pergis.

s. I. Tertio tentatur ingres'. Nti Cogito, ais.

Nego. Somnias te cogitare Hoc, ais, voco Cogi Lare. Male vocas. Ficum ego ficuli loco. Somnias. Hoc habes. Perge. Sum, ais, dum cogito.

Esto. Quia sic loqui vis, non ri Xabor. Hoc certum, addis, & evidens. Nn Nego. Somnias dumtaxat esse tibi certum, & evidens. Perstas, Ergo saltem certum est, & evidens somnianti. Nego. Videtur dumtaxat, apparet. Non est. Urges. De eo non dubito. Hoc mihi sum conscius, nec in eo me genius decipit, etsi moliatur. Nego. Somnias te tibi esse conscium, te non dubitare, no tibi esse evidens. Sunt duo illa admodum diversa. Somniauxi(adde re vigilanti aliquid videtur certum, dc evidens; o

mnianti (perinde ac vigilanti aliquid est cer*um, R l ..

368쪽

Ataue haec metae est. Non ultra. Quaerendus est alius adi tus, ut ne somniantes aetatem hic teramus. Quanqutam diaridum aliquid, & ut metatur sementis facienda . Cerrus es, perge. Facis. Quem,ais, me olim este Credidi Aiaue olim. Invia illa viaiest Quoties dixi occlusa e levetera omnia8 Es dum cogitas, & certus eS te esse dum cogitarum Ago dum cogit , praeteritum omne dubium est & in certum, ac selum tibi superest praesens. Perstas tamen: Amote quem nec a Tetria fortia Ua frangat Nihil, ais, est in me qui sum, qui cogito, qui sum rescopitans , nihil inquam eorum, quae ad corpuS , vi

Neeo. Probas . t QEx quo ais, abdicavi omnia nullum est corpus, nulluS animus, nulla mens, verbo, nihil. Ergo si sum, uti sum certus me esse non sum corpus, aut quidquam corporeum. Vt mihi places dum ita incalescis, dum ratiocinarIS, sequet ad formam paulatim refers. Perge, hac via citiuS labyrin ho-rumastorum repertomus exitum, & qUia liberalIS ES, ero tiberalior, Nego ego de antecedens, & consequens, dc consequentiam. Nec stupeas quaeso: non abS m nego. En caulas Nego consequen tiam,eo; quia tu pari modo pos es argilere oppositum hoc pacto , Ex quo abdicaVi Omnia non est mens, non animus , non corpus , Verbo nihil crgo si luna, uti sum, Non sum Mens. En nucem cariosiam, cujus tu virla agnosces ex sequentibus. Interim tecum ipse delibera,num me litas tuo eu antecedenti ita deinceps sis conclusuru S. Ergo risum , uti sum, nihil sum Aut sane male positum fuit an cedens, vel positum destruitur postea allata conditionali, Si sum. Quare nego antecedens illud. Ex quo abdicaUi omnia non eicullum CorpuS, non animus , non menS, non aliud quita, & quidem merito. Etenim dum abdicas omnia, vel male abdicas Omnia, Vel omnia non omnino abdicas: nec en m potes; cum necessario sis inse. qui abdicas, Atque ut accura e respondeam,

369쪽

ago Onae Ecet Iori Es ET RESPONSIONgg. Cum dicis Nihil es , Nora corpus, Nora animis ,

aut excludis te a propositjonet illa tua ivi les, &c. Et infel g. Nihil est ,&c. praeter me, quod necessario debes facere ut fi positio illa tua fiat, N perseveret, perinde atque in Logica diis vulgo dicitur. Omnis propositio scripta in hoc libro est fasa. Ego mentior, re sexcentis istiusmodi, quae se ipsas exelu dunt: aut temet ipse quoque includis, ut neque esse velis dun abdicas, dum dicis Nihil ,&c. Si primumstare nequit proposi lio, Ex quo abdicavi omnia Nihil est, &c. Es enim, & aliqui

es; & necessario es vel corpus, Vel animus, vel Mens, vel quid piam aliud,adeoque existit necessario vel corpuS, vel animus,vel

mens, vel quid aliud Si secundum, peccas, & quidem pecca. tum geminum , tum quod satagas id, quod fieri nequit, acue lis nahil esse, cum sis. Tum quod propositum illud tuum deustruas in consequente, dum addis, Ergo si sum , uti sum, &c Etenim qui fieri potest, ut sis, si nihil sit i ta quandiu ponis nihil esse, qui potes ponere te esse 'ae si ponis te esse, an non destruis paulo ante positum Nihil est &c. Falsum igitur est antecedens falsum & consequens. At pugnam instauraS. Dum , ais , dico NIhil esst, non sum certus me esse corpus me animum , me mentem , aut aliud quid . Imo non sum certus, esse aliquod aliud corpUS , aut animum, aut mentem, Ergo ex lege abdicationis, qua dubia ponuntur velut Ealsa, dicam, & ponam Non est corpus , non animus, non mens , non aliquid aliud. Ergo si sum, uti sum, non sum Corpus O o Praeclare Omnino, at, te quaeso, patere ut singula singillatim excutiam, Ut librem, ut trutinem. Dum dico, hil est,&c. NON sum CertUS me esse corpus, animum, mentem, aliud quid . Di stinguo antecedens. Non es certus te esse corpus determina te, to animum de eominate, te mentem determinate, te aliquid aliud determinate. Esto antecedens. Hoc enim quaeris, Nosscs certus te esse in determinate vel corpus , vel animum, V* mentem , vel aliud quid , nego antecedens. Es enim , Nes aliquid, ta es necessario vel corpus, vel animus, Vel mcni'

vel aliud quidpiem ; neque id potes serio in dubium vocarci xq

370쪽

ouantlimvis sollicitet Genius. Venio ad consequensi Ergo

ex lege abdicationis dicam Ncn est corpus, non animuSmens . non aliud quidpiam. Distinguo consequens. determinate non est corpus, non animus, non mens, non audia quid, esto consequentia; dicam in determinate non est ves cor pus, vel animus, Vel mens,vel aliquid aliud. Nego consequentiam. Atque eodem modo distinguam, illud tuum ultimum

consequens. Ergo sit sum, uti sum, non sum corpus. Determ 1- nate, concedo. Vndeterminate, nego. En me liberalem. positioneS tuas altero tauto auXi. At animum non despondes; aciem restituis. Vt te amo, Novi, ais, me existere. QVarro quis sim ego illo, quem noV1. x x

Certissimum est hujus sic praecise sumpti notitiam non pendere ab iis, quae existere nondum novi.Quid praeterea 3 omniane dixisti e Consequentiam ego aliquam, utpaulo ante expectabam. Forte veritus es ne meliorem exitum non sortiretur. Prudenter sane tuo pro more e sectresumo singula. Nosti te existere. Esto. Quaeris quis sis ille quem nosti. Ita est, re te cum quaero,& diu est ex quo quaerimus. Notitia illius, quem quseris, non pendet ex iis, quae nondum nosti existere. Quid dicam nondum liquet satis, nec satis video, quo pertineat effatum illud tuum. Et vero, si quaeris quis iis illo quem nosti, quaero ego quoque . Cur quatris : si nosti At novi. ais, me esse , non novi qui sim. Pp Praeclare; at unde agnosces quis sis ille qui es, nisi ab iis, quae aut nosti olim aut olim scies 8 non opi or ab iis, Quae olim nosti. Dubiis scatent, & abdicata sunt. Ergo ab iis quae nondum scis, scies vera postea a nec video, cur hac commovearis

ad O.

Nondum, ais, novi ista existere Spera bene, cognosces aliquando. At addis quid faciam interea e Expectabis. Quanquam te diu non patiar ancipitem. Di stinguam, ut ante. Non nosti quiS sis determinate & clare , Concedo. Non nosti quis sis in determinate,&Confuse. Nego. Nosti enim te esse aliquid , & necessario vel corpus vel ania nauma

SEARCH

MENU NAVIGATION