장음표시 사용
331쪽
sa RAsPONs Io Nns QS IX et ae rebus corporeis esse potest, opus quidem esse specie qua A verum corpus , re ad quam mens se applicet , sed non quaeririmento recipiatur. Q Uod ais de idea talis, quam ex solo elue
calore caecUS elicit, facile refutatur. Potest enim CaecuS ille clis
ram, & di Itinctam habere ideam solis, ut rei calefacientis asinon habeat ejusdem, ut rei illuminantis; Nec recte me illi caestri comparas, primo quia cognitio rei cogitantis mulsio latius do tet quam rei calefacientis, imo etiam latius quam quicquid detina alia re Cognoscimus, ut suo loco ostensum est i ac deinde quia nulli possunt arguere ideam illam solis, quam format caecus, non omnia quae de sole percipi possunt continere, nisi qui visu praedita ejus iumen,& figuram insuper agnoscunt, Eu Verbnon modo nihil amplius, sed nequidem id ipsum quod eEodemente,cognoscis: adeo ut hac in parte tu potius Careus, ego ad summum lusciosus cum tota humana gente dici possim. Ne que vero addidi mentem non esse extensiam, ut quid ipsa esset explicarem, sed tantum ut monerem, illos errare qui putantes le extensam : eodem modo quo, si qui assirmarent Bucephalum esse Musicam,ici non frustra de ipso ab aliis negaretur. Et sane in iis quae hic subjungis, ut probes mentem esse extensam, quia scilicet corpore utitur quod est extensum, non melius ratiocinari mihi videris, quam sit ex eo quod Bucephalus hinniat, vel mugiat, & ita edat s o nos qui referri possunt ad Musicam, Eoncluderes de Bucephalo quod sit Musica. Etsi enim mens sit unita toti corpori, non inde sequitur ipsam esse extensiam per corpus, quia non est de ratione ipsius ut sit extensia, sed tantum ut cogitet. Nec intelligit eXtensionem per speciem extemfam in se existentem , quamvis eandem ima inetur ConVertendo se ad speciem corpoream quae e sit extensa, ut jam dictum est. Nec denique necesse est ut ipsa sit corpus, etsi habeat vim
s. Quae hic habes de unione mentis cum corpore, similia iunt Praecedentibu S. Nihil us libi in meas rationes odicis, scd lassium dubia proponis , quae tibi ex meis conclusionibus se
qui videntur, etsi revera ex eo tantum oriantur, quod ea q*φex natura sua lub imaginationem non cadunt ad Mus tamq*
332쪽
REspo NSIONES QUINT E. Fiexamen velis revocare. Ita hic ubi mentis & corporis permi stionem, cum permistione duorum Corporum vi S compararet sussicit ut respondeam, nullam inter talia institui debere comparationem, quia fiant toto genere diVersa, partesque in mente non esse imaginandas ex eo quod ipsa partes in corpore intelligat. Unde enim habes id omne quod mens intelligit, in ipsa est debere e Profecto si hoc esset, cum magnitudinem orbis terrarum intelligit, illam etiam in se haberet, atque ita non modo
esset extensa sed etiam extensione major orbe terrarum. 6. Hic nulla in re mihi contradicis , dc satis multa nihilominus dicis, ut nempe lector inde cognoscat ex prolixitate verborum, rationum tuarum multitudinem non esie aestiman
Hainus vero mens cum Carne disseruit, atque ut par erat in multis ab ipsa dissensit: Sed jam in conclusione verum Gas landum agnosco, illumque ut praescantisiimum Philosophum suspicio; ut virum candore animi, atque integritate vi tae celebrem amplector, & ejus semper amicitiam quibus unque potero obsequiis demereri conabor. Itaque rogo ne illi grave sit quod libertate Philosophica usus fuerim in ejus objectioni bus refutandis; ut mihi profecta, pergratum fuit quicquid in
ipsis continetur : Et inter Caetera gaVisus sum, quod a viro tanti nominis, in Dissertatione tam loDga, re tam accurate conbscripta, nulla ratio allata sit, quae meas rationes Oppugnaret, nullaque etiam in meas conclusiones, ad quam mihi non perfa- tale fuerit responderet. OB
333쪽
Ulta ex me quaeris, VC. circa novam vestigandi veri methodum, iisque ut respondeam, non mo do postulas, sedinstanter urges. Silebo tamen, nec morem geram, mihi nisi illud ante concesseris,ab. ducamus animum penitus tota in dissertatione ab iis, qui ea de re aut scripsere, aut dixere aliquid, acidoq; quaesita tua sic componas, ut ne videaris postulare quid senserint, & uo animo, quo exitu rectene an secus;sed perinde quasi nemori denserit, scripserit, dixerit iis de rebus quicquam, queteras dumtaxat ea, quae meditanti tibi, de novam aliquam Philosophandi methodum vestiganti, aliquid dissicultatis habere videbuntur, ut hoc pacto, & verum quaeram US,& ita quaeramus,ut amicita observantiaeque leges erga viros doctos, salvse & incol mretineantur. Quia anHuis, & spondes, ego quoque tuos ata ratus respondeo. Itaque .
334쪽
Oar E erro RES ET RE svo Nsso Nai, pibam, vel in lucem ederet, vel saltem ad me mitteret,ut reliquis objectionibus in easdem Meditationes ab aliis saetis ad jungerentur : Non potui recusare quin issam h c adjungerem; Aec etiam dubitare , quin ego is sim quem isse hoc in loco acoquitur.
profecto non meminerim me unquam ab eo quae ipse quid se meave gandi veri methodosentiret: I uin e contra, cum ante qui- annum velitationem quandam ab ipso in me conscriptam Oidissem,ira qua veritatem non quaeri d ea quae nunquamscripse, nec cogitav/,
mihi affingi udicabam,non dissimulavi me inposerum quic sit ab
illosio veniret rejonsione indignum crediturum. Sed quoniam addictus es Societati, ob doctrinam ac pietatem celeberrimae, cu utique omnia membra ita inter se coniuncta sunt, ut raro quicquam ab ulio ex ip ssiat, quod non ab omnibus approbetur: fateor me non modo post O st,hed or instanter u sse, ut aliqui ex ea Societate meascriptae miraare, ac quicquid , ras a veritate alienum est ut, mihi indicared Darentur. Rationes etiam multas addidi, ob quas id mihi non recusatum iri sperabam: Ac monui, me ob hanc spem quicquid in PO sterum, vel ab hoc autore,vel a Quo vis alio ejusdem Societatis , de mei S opinionibus scriberetur, maximi essie facturum ; atque non dubitaturum quin illud, cujuscunque tandem nomeri ferret, non ab illo uno, sed a pluribus ex dochissimis & prudentissimis ejusdem Societatis esset compositum, examinatum, &correctum; atque ideo nullas contineret cavillationes , nulla sOphismata, nulla convitia , nullamque inanem loquacitatem, sed tantum firmissimas & solidissimas rationes; atque ex iis argU- mentis, quae jure in me afferri possunt, nullum in eo esset omisse sum : adeo ut per illud unum scriptum erroribus me omnibus meis liberatum iri confiderem: Et si quid ex iis quae vulgavi non foret in eo rerutatum, a nemine posse refutar sed omnino verum & certum esse arbitrarer. Is ramobrem nunc haec omnia de hac Dissertatione udicarem, credereme rapsam totius Societatis jussis scriptam est es nullis in ea casicationes, nusia hismata, Uulta con- vitia, misiamq inanem loquacitatem contineri ceram e em. Sed hes qua sint, nefas puto istam, a iam sanctis Piris prosectam es s i.
cara: Et quoniam hac in re judicio meo non fido; dicam hic ingenae ac candide quid mihi videat- , non ut asso modo meis Merbis lector credat,
335쪽
s6 Oa r n Q TIO N E s ET RESPONSION Eseredat, sed tantum ut ipsi praebeam occasonem ad examinandam
a Suebo tamen &c. Hic promittit author noster se nutetius seri plum impugnaturum , sed tantum ad ea quae ab ipso quaesivi respbo rarum: Et Iamen nihgi unquam ab imo quacuis Nec quidem uti quam hominem sum astoquutus , aut vidi: Atque ea quae me cinni lat a se quaerere, componit utplurimum ex verbis, quae in Medita.tionibu3 meis habentur: adeo ut sit plane mauissum Uihil praeterilias ab ipso impugnari. Causae autem cur contrarium gat fore sesunt honestae ac piae Sed ego non alias possums Ficari, quam quod credat sibi hocpacto magis liberum esse quidlibet mihi a Vnge re , quia nempe ex meis scriptis mendacii argui uora poterit, cum se illa non impugnareprofiteatur; ac praeterea quod cavere velit ne lectoribus seras occasionem det ea examinandi, daret enimforta Feside tu loqueretur quodque malit me tam ineptum, atque imperiutum describere, ut ipsos ab omnibu3 iis, quae unquam a me prosic scentur, legendis a terreat. Ita larus quadam, ex fragmentis mearum Meditationum mali compacta , vultum meum non tegere, sed deformare conatur: Ego vero iliam detraho, O re icio I tum quia Histrioniaefaciendae non sum assuetu3; tum etiam quia hye , ubi mihi cum vira religioso, de re admodum steria quasio es. parum de
An, dc uopacio dubia pro falsis habenda. Tri Uteris primo sitne legitima lex illa vestigandi veri , Quid- douid habet vel minimum dubitationis, illud pro falso habendum est. Ut respondeam quaerenda milii sunt a te nonnul la. 1. Quid sit istud Minimum dubitationis. r. Quid Habendum pro falso. 3. atenus habendum pro falso. Ac dubitationem quo datemer. I. I. AEM
336쪽
. r. inuid minimum Dubitationis. Quid est istud Minimum Pluribus, ais, te non morabor. Illud habet dubitationis aliquid, de quo possum duortare an sit, vel an ita se habeat . non temere quidem , sed ValidaS Ob ratio- Cnes. Pr ceterea illud habet dubitationis aliquid, carcae quo et, e limihi clarum videatur, possum decipi a malo aliquo Genio, qui mihi velit illudere, dc artibuS suis, ac pra si gyl et licet e ut id clarum, S certum appareat, quod revera sit falsuri Primum dubitationis habet non parum et secundum nonnihil quidem, sed illud minimum , satis tamen, ut Illud dubium bo cetur, &sit. Vis exemplum este terram, coelum, colores: te habere capUt . te oculoS, te corpuS & mentem, dubia uant
primi generis : secundi vero haec , 2, & 3, faciunt s. Tosum est sua parte majus, ae sim tua. Praeclare sane. At, ita si se res haoet, quid quaei O erit, quod dubitationis habeat nonnihil quid immune ab eo metU, quem vafer intentat Genius 8 nihil, ais, omnino nihil, quoad Deum Desse, nec posse decipere , certo, & firmissimis ex Metaphysicae principiis exploratum habeamus , Ut ea sit lex unica ignorata illa re, an si Deus, S st, an pti P ese aeceptor, non dideor
de usia alia re plane ceram esse unquam osse. Et vero, ut hic mentem meam penitus agnoscas, nisi scrVero eum esse, & vera-
cem Deum, qui genium illum malum coerceat, vereri semper potero , ac debebo ut ne mihi illudatur , & falsum veri specie veluti cyarum & certum obtrudatur. Ubi vero penitus intellexero Deum esse, nec eum poste Sc decipi & decipere, adeoque necessario impedire, mihi ne Genius imponat in iis, quae
clare, dc distincte intellexero, tum enim vero, si quae erunt talia, si quid clare, & distincte percepero , haec vera, haec certa esse dicam, ut tunc temporis ea sit regula veri, certIque, Illudomue es verum, quod valde clare, di distincte percipio. Nihil est, quod ultra quaeram: venio ad secundum, ac
337쪽
g. a. a iid, pro falso habendum. Dicis gratia, Cum dubium sit habere te Oculos, te caput, te corpus adeoque illud habere debeas pro falso, ex te scire velim quid sit illud, habere pro falso; an Credere, de dicere, falsum est
me habere oculo S, caput, corpus P an credere, de voluntate plane in contrarium versa dicere , Non habeo oculos, caput,
E corpus, sive,ut verbo dicam, Credere, dicere, ponere oppositum ejus, quod dubium est Hoc ipsum, ais. Belle. At respondeas adhuc velitn. Non est certum E dc 3 ficere f. an ergo credam, deponam, a & g , non faciunt s. Crede, at S, dc pone. per-go. Non est certum me, ista dum loquor, vigilare, & non somniare. An ergo credam, de dicam. Ita dum loquor, non vigilo, sed somnio. Crede, ais, & dic. Apponam & hoc ulti mum, ut ne sim molestus. Non est certum, id quod dubitanti vigilet ne an dormiat, apparet clarum dc certum , certum esse,& clarum. An ergo credam, & dicam. Quod dubitanti vigiletae, an dormiat, apparet clarum de certum, id non est cla rum & certum , sed obscurum, de falsum Quid haeres plus aequo ndulgere non potes di dentiae. An tibi numquam contigit, ouod bene multis, ut somnianti certa, de Clara ea viderentur, suae dubia postea, quae falsa compereris 3 sane rudentiae suum T. quam insplane confidere, qui te vel semel decepere. At, ars, alia summe certorum ratio est. Sunt ea istiusmodi, ut vel lommantibus, aut deliris apparet re non possint dubia. Setione loqueris, amabo te , qui illa summe certa sic confingas, ut ne somniantibus quidem, aut deliris apparere possint dubia sunt illa porro ac si dormientibus, si male sanis, quae ridicula sunt, quar absurda, certa interdum videntur, dc summe cessa=quidni etiam certa, & summe certa falsa videantur, e muri Novi ego, qui duinitabundus aliquando pulsari noram Lam audiverit, de sic numeravit Una, Una, Una, Una: ac prae rei absurditate, quam animo concipiebat, cici/ Nae delirat horoloelum i quater pulsavit horam pri di vero quid adeo est absurdum, & a ratione alienum,
338쪽
mlenti, quod deliro venire non possit in mentem et quo PQ. probet somnians, non credat, re de eo tanquam a se pisci invento, excogitatoque non gratuletur 'Sane ut nep si tecum contendam, nunquam effeceris, Ut hoc effatum , dubitanti somniet ne, an vigilet, videtur certum , est cer ita certum, ut statui possit velut fundamentum scientiae aiicia jus, & Metaphysticae summe certae, & accuratae, hoc (Isqudini
nec decipi circa illud a Genio aliquo malo: nec Vereor ea si in mente perstitero, ut me quisquam putet pervicacc Quare aut ex lege illa tua sic dicam: Non est certum i certum,quod apparet certUm ei, qui dubitat vigiletne ans imiat. Ergo quod dubitanti vigiletne an dormiat, apparer cereum, id reputari potest, ac debet tanquam falsum , dc omnin pro falso habendum est: aut sane si quam habes aliam pecuria rem tibi regulam , mecum communicabis. Venio ad ter 1
g. 3. uatenus habendum profalse
Quaero, clam certum non videatur a. & 3. faceres. Cumque ex praecedenti regula debeam Credere , de dicere, a. non faciunt s. an continuo illud ita debeam Credere, ut mihi persuadeam aliter habere se non posse, atque illud certum esse. Miraris quailitum illud meum. Nec mihi mirum, cum ipse mirer. Respondeas tam en necesse est,a me si responsum exspectas. Vis habeam illud certum, a. & g. non faciunt S imo vis illud esse,&videri omnibus certum,& ita certum,Ut etiam ab artibus mali Genii tutum sit e Rides, ais, Id sano homini qui veniat in mentem eQuid igitur e dubium erit, & incertum, perinde atque ii lud a. & faciunt f ' Hoc si ita est , sit dubium est illud , I. &8. non faciunt v. credam,& tua ex lege dicam illud esse falsum, adeoque ponam contrarium , ita staruam, a. N S. faciunt Arque eodem modo in caeteris me geram, de , quia certum N a Lon
339쪽
Ioo Op IECTIONEs ET RESPONsio Nasnon videtur esse corpus aliqUod, dicam Nullum est corpus , tiquia certum non est illud, Nullum est corpus, dicam voluntate penitus in Contrarium versa aliquod est corpus, simulque ae corpus erit,& non erit. G Ita est, ais, atque illud est dubitare, in orbem ferri, ire redire, hoc & illud assirmare, & negare, clavum figere, &refigere. Praeclare omnino, at ut iis utar, quae dubia erunt, quid faciam Quid de illo a. & g . faciunt 38 & de isto aliquod est corpus ponamne'an negabo Nec pones, at S, nec negabis: neutro uteris; utrumque habebis velut falsium, nec ab iis quae sic nutant quidquam exspectabis, nisi illud quoque natans, dubium,& incertUm. Quia nihil superest quod rogem, resipondeo vicissim, ubita. men doctrinae tuae brevem fecero syllabum. I. DC rebUS omnibus ac praesertim de materialibus postumus dubitare, ouandiu scilicet non habeamus alia scientiarum fundamenta,qUam ea, quae antehac habuimus. a. Aliquia habere pro falso est assensi. onern suam ab eo , tanquam ab aperte falso , cohibere, &vo luntate plane in contrarium Versa opinionem suam de eo tamquam falsam, & imaginariam fingere. 3. Eatenus, id quod dubium haberi debet pro falso, ut oppositum illius sit quoque dubium pro falso habeatur.
PV rei me esse nimis diligentem, O multa verba impendere, is
omnibus annotandis, qua meis fere verbis hic expressa , pro mcii tamen non agnoseo. Sed rogo tantum lectores ut memoria repetantea, quae in I. Meditatione, atque Mitio a. ac g. ipsarumque bust g me scripta sunt: agnoscent enim're omnia quae hic habentur linde quidem esse desumptased ita turbata, si orta ira perperam rara serragia proponi, ut 'amvis ibi nihiI non Caiae consentaneum ratiorai contineant, hic tamen magna ex parte ab ardissima T '
Validas ob rationes. Dixisubfinem i. Meditatistius, ne es
340쪽
io IS a m et I Miis omnibus,muae nunquam adhuc satis clare perse m dabin ob validas & meditatas rationes: quia nempe ibi tantum aestar de summa ista dubitatione, quam spe metaph scam , per licam , atque ad usum vitae nullo modo transferendam me recalet i
protonii in exemplum eorum , quibus dixi duortari ob murationes, an sit terra, an habeam corpuT, O milia, ut nemo sui u-cFores , imi AH Metaph ca dubitatione nihil ment, ipsam is usum vitae referentes, non lauae anmitu arbitrentur. Nihil, ais, omnino nihil . uo sensu clud Nihil intest si Catis explicavi variis in locis: Ita nempe, ut quandis attendimus ad aliquam veritatem, valde clare percipimm , non piam quidem de ipsa dubitare - Sed quando, ut sepe accidit, ad nustameattendimin, et recordemur nos antea multin ita Rerspexisse, nulla tamen sit de qua non merito dubitemus, s nessamus id omne quod clare percipimus verum esse. Hic vero , vir accuratus, hoc Aihil ita intelligit, ut ex eo quod semel dixerim nihil esse de quo non liceat dubitare, nempe in prima Meditatione, in quas ponebam me nora attendere ad quicquam quod clare perciperem , concludat me etiam
insequentibus nihil certi posse cognoscere: Tamquam si ratisnes, quas interdum habemu3 ad dubitandum de re aliqua , non Atlegitimae ac validae, ns probent de eadem re semper esse dubitas-
Credere, dicere, ponere oppositum ejus quod dubium est. EVbi divi dubia esse aliquandiuprosim habenda sitae tanquam Drejicienda, tam manifes ex icui me tantum intestigere,ad verita tes metaph sce certo inve gaudas , nou ma orem habendam esseratienem dubiorum , quam plane si serum, ut nemo sana mentis videaturposse aliter mea verba interpretari; di nemo mihi a v re, me voluisse credere oppositum eum quod dubium est, praesertim ut paulo pass habetur, ita credere ut mihi perluadcam aliter ha bere se non posse , atque illud certum esse , ns esii pro c. villatore habyri nύn erubescat : Et quamvis hoc ultim m si Authore nostro non a metur j sed ut dubium taratum propo . tur, miror tamen virum iamsanctam voluisse hac ira parre mi