장음표시 사용
351쪽
IIa Oa r ECTIONES ET RESPONSION auoni Genius ille tam spe obdiersetur. P Magna profecto res est,& momenti sui rami generalis illa be terum omnium abdicatio. Hoc ego satis monui iras ne responsis,had g objectiones ; atque inpraefatio e harum Meditationum, eo, idcirco non nis olidioribm ingeniis legeUdad obtuli, Praemonui ei .am istu idem Oalde expresse in Dissertatione de Methodo ga ira Nd ta anno i 63 pag. ici S 1 T. Vbi quia duo genera ingeniorum is scrip i, quibus abdicatio Fasummopere est vitanda crete horam di terutrum in Authora nostro reperiatur, non mihi debet impatare su
Q Quid ais scio &c. Cum dixi me scire nihil mihi pericali
in abdicatione,addidi, quia tunc non rebUs agendi S, sed tantum cognpscendis incumbebam: Ex quo tam clare patet mei tan
tum siqviditam esse de m ali ciendi modo , quis sicit ad vitam re Udam,s quem a Metaphoico illa , de quo hic quaestio e i, pluri. um disse, re saepe inculcatii,ut solu3 Author noster id videatur . st
R Hoc anceps, hoc rimarum plenum, Plus aequo dissidentiae indulgere non possum. Hic rursus repugnantia es is eius Cerbis. Nemo enim nescit eum qui diffidit,quandiu das it, nuptarum de quicquam affirmat,nec negat, ne ab usso quidem Genio et nerum in ciposse; a quo tamen eum, qui a est 3, ut addit, polye deci probat exemplum, quod supra ipsemet attulit, de eo qui quater nam 'rahat horam primam. S Non sine timore ingenti nimiae dissidentiae haec vetera abdi co,is c. Et si multis hic Terbis conetur persuadere non esse nimiam fidensium, notatu tamen dignum est illam ne minimam e idem jeciem rationis afferre ad id probandum; nisi tantum quod timeat, sive di dat ne non set diffidendum rem quo rursus repugnaratia es nam ex co quod timeat tantsem , non autem certo ut Fbr racra est
dissidendum, equitur is esse diffidendum
i An sine scrupulo vetus hoc abdicas, Habeo ideam claram & distinctam Dei e an illud Id omne verum est , quod di qclare, &dr tincte percipio e Vetera haec locat, quia timci Vc prenovis S a me primum animadversis habrauiur. Sed per me licet Scro tam vult injicere de Deo, sed obiter tantum serae V
352쪽
qui norunt quamstudiose omnia quae adpietatem, ac gener itemores Pectam, ab hac abdicatione exceperim, ipsum calumniari bitrentur. Denique non videt abdicationem non pera nere nissa eum, qui nondum quicquam clare ac distincte percipit. Vt exempsi causa Sceptici, quibus e familiaris , nihil unquam , quat: Sceptici, clare perceperunt - Ex hoc enim ipse quod aliquid cum percepissent,de eo dubItare, ac neptici esse des sent. Et quia vix e
tiam alii uili ante istam ab cationem quicquam clare unquam peres piunt, e cilicet claritate quae ad certitudinem metaphysicam rei i ritur, idcirco Daec abdicatio perutilis es iis qui tam clarae cognitisci fimi capaces, tagamque nondum habent; Non autem authori nostra,
ut res udicat sed existimo ab ista sudiose esse cavendum.
An istud Cogitare, nutriri, sentire minime pertinent ad cor- vpuS, sed ad mentem et Haec derba refert tanquam mea, Ssima tanquam tam certa ut a nemine in dubium possiat revocari: Ad tamen nihil magis notabile est in meis Meditationibus , quam qu(i nutritiovem referam ad solum corpu3, non autem ad mentem 'eadeam homini3 partem quae cogitat. Adeo ut ex hoc uno clari probetur, prZmo illam eas minime intelligere, quamvis refutandas susceperit falsumque esse ex eo quod in a. ex vulgi opinione loquem nutrationem ad animam retulerim ; Ac deinde ipsum multa pro indubitatis habere quae non e examine sunt admittenda Sed
tandem hic in fine verissime conclusit ine in his omnibu3 tenuitatem ingenii sui probasse dumtaxat. V. a . Paratur ingressia m Methodum. TE era, ais, ubi abdicavi omnia, philosophari sic incipio. M
um, Cogi do: Sum dum cog Ito. Hoc pro nunetiatum , Eoo exuto, quotieS a me profertur, vel mente ConcipILur, necessati
1 ne Clare, vir eximie, Archimedeum pUnctum occupaS: muse um hiaud dubie,si lubet, movebis. En jam nutant Omnia. te quaeso, utS enim, opinor, ad vivum resecari omnia, Ut nihil sit tua In Methodo non aptum , non cohaerenS, non necessa rium, Cur mentis meministi, cum ais, mente concipitur
353쪽
Y An non exulare jussisti corpus, oc mentem e Sed forte excidit adeo est arduum, etiam expertis, Oblivisci penitus eorum, qui bus a pueris assuevimus, ut mihi rudi, si fors vacillem haud male sit sperandum. Sed perge Obsecro, Denuo, ais, meditabor quidnam sim, quidnam me olim crediderim, priusquam in has cogitationes incidissem, ex ouo deinde subducam, quidquid allatis rationibu S, Vel minimum
potuit infirmari, ut ita praecise remaneat Illud tantum, quod certum est, & inconcussum.
Audebone, priusquam intro pedem feras, ex te sciscitari quo consilio, tu, qui vetera omnia tanquam dubia & falsa abdicarisi lenni ritu, ea iterum velis inspicere: perinde quasi ex pan.
niculis illis siperes certi aliquid8 Quid si male olim detecte. didisti imo, quia omnia, quae paulo ante ejurasti, dubia erant,& incerta (fimus cur abdicasses qui fiet, ut eadem modo uubia non sint & incerta e nisi forte abdicatio illa sit veluti
quoddam Circaeum medicamentum, ut ne dicam lixivlamyQuanquam malo suspicere consilium tuum, & venerari. Saepen L, ur, qui amicos inducunt in palatia de basilicas videndi cauisa , posticis familiaribus, non praetorio, aut decumana porta ingrediantur. Sequor etiam per specus subterraneos, dum ad veritatem aspirem aliquando.
Quidnam igitur . ais, antehac me esse putavi Hominemi scilice2.
Hic etiam pallere arrem tuam admirer, qui, ut certa vestiget, utare dubiis; ut nos ectucas in lucem, jubeas in tenebras mergi Vis consulam Quem me olim esse crediderim : vis resumam Centonem illum veterem, & detritum, & jam diu abdicatu
Sum homo. Quid si Pythagoras , aut ex discipulis illius uniti aliquis hic adsit ' Quid si dicat tibi fuisse se olim Gallum
Gallinaceum ut ne Ceritos, & phanaticos, Sc deliros, & pb β' Helicos inducam. Sed peritus es, & ductor expertus: il*wββnosti, & diverticula, sperabo bene.
Quid est homo, at S. Si vis ut respondeam, rogem ante permitte. Quem qia VPβ
hominem e aue quid quaeris, cum quaeris Quid sit hornet
354쪽
SEPTIMAE. IIS homo ille, quem mihi fingebam olim , quem me esse credebam,&quem , ex quo abdicavi tua gratia , pono me non esse Hunc si quaeris, si quem mihi formabam male, est constatum quoddam exanima, & corpore: An feci satis Opinor. quia sic pergiS.
PHilosophari sic incipio. Sum, cogito: Sum dum cogito. X Nolanaum est illim hic fateri, initium philosephandi, se inratium simae asicu mpropositionis tuendae, a me factum esse a cogitatione Proseriae existentia: ut statur iram aliis in Oetae, at finxit me illad apositiosis ive affirmativa dubiorum omnium abdicatione fecisse, contrarium e m quod revera sentiebat affirmasse. Non addo, quam subtiliter hic me Philo phari incipientem inducas, Sum, cogito sic. satis enim in omnibus, vel me tacente, candor e magnosci potest
Cur mentis meministi, cum ais, mente concipitur' Annoni exulare jussisti corpus & mentem e Iam dudum praemonui illam parare has argutias. ex verbo mentis. Sed mente concipitur nihil hic aliudsignisscat, quam cogitatur; est ideo malesupponi eri mentionem mento quatenus est pars hominis. Praeterea etsi corpu , est mentem , cum reliquis omnibu3 antea reiecerim tanquam dubia, foenoUdum a me clare percepta, hoc non impedit quo minus eadem eis re mam si contingat ut ipsa clari percipiam. Sed nempe Author nolter hoc UOU capit, quia putat dubitatiouem e se aliquid ob re bim eparabioter inhaerens uaerit enim paulo post Qui siet ut ea-em m Ouo quae silicet antea dubia erant non amplius dubie Int, re incerta, Vultque me ipsa solemni ritu eiurasse Ac mi is tur artem meam, qui, ut certa vesigem, utar dubiis, Sc. tano m
consillam quem me olim esse crediderim : Vis resumarri Tem illum &c. Vtar hic exemplo valde familiari ad L. mea rationem ipsi explicandam , ne deinceps it m norum integetio,
vis iam intelligere ausit simulare, Si forte haberet corbem acet. P a
355쪽
II 6 OnigcTIONES ET RESPONSIONE splenam, est vereretur, ne aliqua ex pomis istis essentputrida, tot tque ipsa auferre nete reliqua corrumperent, quopacto id faceret Ah non inprimis omnia omnino ex corbe pejiceret ac deinde gula b= dine per 'aus , ea sola, quae agumeret Vora esse corrupta resumeret atque in corbem retoneret, aliis relictis e Eadem ergo ratibu
ii qui nunquam rectephilosophati ut varias habent in mente Ad
opiniones,qua cum a pueritia coacervare cinperint, merito timent uepleraeque ex iu non sint verae usisque ab actu separare coUantur , ne ob eartim misturam reddantur omnes incertae Hocque nuda meliore
via facerepossunt, quamst omnes simul O semel, tanquam lucer tas false ve re ictant, ac deinde sngulas ordine peri rantes eas solis resumant, quas veras edi indubitato esse cognosent. Atque
ita non male initio omnia reieci,deinde advertens nihil certius, evidentiusque a me cognosti, quam quod ego cogitam existerem . non mas etiam hoc primum a seruit ac denique non male quasvipe ea, quem me olim esse credidissem, non ut eadem omnia de me adhuc cre derem, ed ut, si quae perciperem vera esse, sumerem, squassa rei cerem ;eses quae incerta in aliud tempus examiuanda reserrarem. Vndepatet Authorem no rum in te hoc vocare artem eliciendi certa ex incertis, velut infra Methodum somniandi; Et ea, qua hic de Othagorae gallo galetinaceo Atque tu duobres sequentibu para, graphis de aliorum opinionibus circa naturam corporis, O aUimae nugatur,nihilplane ad rem pertinere: Cum ego nec debuerim, nec
voluerim recensere quicquid alii unquam de iis crediderunt ediantum quid sponte, ac natura duce,mihi olim visim fuerit, aut vulgssa iis videatur, sue id verum sit, efalsum; quia non recensui uti psa crederem sed tantum examiuarem.
Quid, ais, Corpus Quid per corpus intelligebam olim
Non aegre feres si omnia circumspiciam, si ubique Verear, V ne inrogas
tlS eX proprieratibus constans, & quidem, ut suppono ex i*
gibus abdicationis , male an de quovis alio, si forte es sopo test quid enim scio e dubito , possit, nec ne. Si primum strum'
356쪽
SEPTIMA. I ITris, facile respondebo, Per corpus intelligebam illud omne,
quod aptum est figura aliqua terminari, loco circumscribi, spatium sic replere , ut ex eo aliud omne corpus excludat, sensupercipi, nec non moveri ab alio quopiam a quo tangatur. Enorimum quod ita intellexi, ut quidquid haberet, ea, quae percensui, allud a me vocaretur corpuS, nec continuo tamen putarem praeter illud, nihil aliud aut esse, aut vocari posse corpus, maxime cum aliud sit, intelligebam per Corpus hoc, aut illud. Aliud , Intelligebam nihil praeter hoc, aut illud esse corpus. Si secundum , respondebo ex recentiorum Philosophorum opinione: Neque enim tam sensum meum exigis, quEm quid sentire quis possit. Per corpus intelligo illud omne quod aptum e sit vel loco circumscribi, ut lapis; vel definiri loco, adeo ut sit in eo toto totum , dc totum in quavis parte, ut indivisibilia quantitatis , aut lapidis, & similium , quae nonnulli
recentiores inducunt ad instar Angelorum, aut animarum indivisibilium , & docent non sine plausu, saltem suo. ut videre est apud Oviedonem : vel extendi actu ut lapis; vel virtute, ut dicta indivisibilia: vel eae partibile in partes aliquor, ut lapis . vel impartibile, ut indivisibilia praefata: vel moveri ab alio , ut lapis sursum: vel a se, ut lapis deorsum : vel sentire, ut Acanis: vel cogitare , Ut simia; vel imaginari, ut mulus: ac si quid olim ostendi, quod aut moveretur ab alio , vel a se, quod sentiret, quod imaginaretur, quod cogitaret, id, aliud nisi obustitit, vocavi corpus, & etiam nunc voco.
At male, aiS, & perperam. Namque habere vim seipsum movendi, item lentiendi, vel cog tandi nullo pacto ad naturam corporis pertiner ejudicabam.Judicabas e Quia dicis , credo, liberae sunt Cogitati ONOS. At dum ita cogitabas , suum cuique sensum sinebas esse liberum et ne Que eum te credam, ut esse volueriS arbiter cogitationum omnium, haS ut rejiceres, illas probares: nisi forte aliquis tibi fuit canon certus, & expeditus, de quo quia siluisti, cum nos abdicare j ussisti omnia, utar concessa nobis a natura libertate. Olim judicabas; judicabam olim et Ergo quidem sic, tu vero aliter, forte ambo male : certe non sine dubitatione P g alIqua,
357쪽
aliqua, si quidem & tibi, & mihi primo in aditu exuenda sit . Ea vel S opi O , Quare ut ne diu lis ista protrahatur, si tuo b8
culiari ex sentu corpus velis definire, uti primo loco factum est nihil veto; ultro admitto: dum sis memor tua illa definition non omne universim corpus, sed certum quoddam genus a te Coni prehensum describi, omitti vero caetera, quae eX virorum cloc Orum mente, an sint, an esse possint, vocantur in disceptotionem, aut sane de quibus nihil certo, ea saltem, quam requitis certatu dine, possumus definire, fieri ne possint. an non; adeo ut rectene an sectas definitum sit omne corpus hactenus, dubium sit, de incertum. Quare perge, si placet, dum sequor et & san Larn 1 UbenS, quam ipsa est lubentia, adeo me trahit nova illa inaudita expectatio trahendi certi ex incerLO.
A a U E entire, ut canis; vel cogitare, ut simia; vel imaginati,
v ut m u 's. Hic lo machiam parat, atque utpost escere, me male posseuis disserentiam, inter mentem S co u , in eo Oodi' cogitet, hoc vero non ed sit emtensum, ait id omne quod sentit, ea dimaginatur, quod cogitat a se corpus vocari. Sed ne voces et mmulum, aut iams labet, atques unquam possit e cere, at nomi a nomina sint usu recepta, i s uti non recusabo. Interim ver nullam habet us reprehendera , quod utar receptis.
g. g. Quid anima. Quid, ais, anima Quid per animam intelligebam Nem-
qui et nae C esset, vel non advertebam, vel exigui nescio quid imaginabar instar venti, ignis, vel aetheris, quod crassioribus mei partibus esset insusum : ad illam vero referebam nutriri: Incedere, sentire, cogitare. Abunde sane. At patieris opinor hic a te rogitem nonnihi Ue animo cum quaeris, sensa nostra vetera, &quae olim de cocredidimus , exposcis B b Ita est. aiS.
358쪽
An vero putas nos sensisse bene, ut hac tua methodo nihil sit opus ' an deerrasse neminem tantis in tenebris Mane tam variae sunt, & tam discrepantes Philosophorum sententiae circa
animam, ut mirari fati S non possim artem illam tuam, quae tam vili ex tace medicamentum certum , de salubre confecturam confidat. Quamquam vi perino ex veneno fit theriaca . Vis igitur addam ad illam tuam de anima opinionem quid lentiant, aut sentire possint nonnulli ' Bene, an male , ex me non quaeris : sat si ita opinentur , ut a sua mente abduci sep Oisse nullis rationum momentis existiment. Animam dicent nonnulli esse certum quoddam genus corporis ita Vocitatum. Q md stupes Is eorum sensu S l, nec sine aliqua, ut putant, Veri specie. Nempe cum corpus appelletur, & vero sit illud omne,
quod est extensum, quod trinam habet dimensionem, quod est divisibile certas in partes, cumque in equo, dicis gratia, aliquid animadvertant extensum. ac partibile, puta carnem, Ossa, ac compagem illam externam, quae incurrit in sensus, concludant vero vi, dil momento rationum, praeter illam compagem eiae adhuc internum aliquid, &illud quidem tenue, fusum, & extensum per Compagem, &dimensium trine, de partibile , adeo ut abscisio pede, abscindatur quoque illius interni pars Quaedam Nntelligunt conflatum equum ex duobus extensis, de trine dimensis, re partibilibus, adeoque ex corporibus duobus, quae, ut differunt inter se, ita re nominibus distinguuntur, atque alterum, puta externum, Corporis appellationem retinet,alterum, quod interiuS est . vocatur anima. Porro sensum quod attinet, quod imaginationem , quod cogitationem putant illi tum sentiendi, tum cogitandi, ae imaginandi vim inesse animae , sive interno corpori, cum habitudine tamen aliqua ad externum , sine quo nullus sit sensus. Alii aliud dicent, & commi scentur, ut quid enim singula persequar Nec deerunt qui putenet Omne S Omnino animas esse tales, quales paulo ante sunt descrip ra . Apage, ais, hoc implum
Ita sane impium. At cur quaeris E Q d Atheii facias p quid
carneis hominibus, Quorum cogitari Onti O mi ei in faecibus ita sunt
359쪽
Iro ORIECTIONEs ET RESPONSIO Nassunt defixae, Ut praeter corpus, & carnem sentiant nihil Vero quia tua illa methodo stabilire vis, & demonstrare libui Cenis animum esse incorporeum, & spiritualem , id minime disbes lupponere, sed potius suadere tibi adfuturos ex adverso qui hoc negent, qui saltem disputandi gratia dicantici, duo ex me audisti. Quare finge hic illorum esse unum aliquem qui roganti tibi quid sit animus, respondeat, ut tute ipse antea. Animus esit aliau Id corporeum, tenue, & subtile, & fusum petcorpus externum, & sensus omnis, re imagi Hationis & co gitationis principium, adeo ut s. sint gradUS, Corpus, Corispo reum, sive animus, & Mens sive spiratus , cujus existentia quaeritur Uare deinceps tres illos gradus tribus his vocibus exprimamus, Corpus, Animus, Mens . Sit inquam qui tibi roganti sic respondeat, an fecerit satis 8 sed artem tuam nolo
'I', ais. Hic . e fere omnibus alliae in locis, inducit me sibi ea, quae a P opinione mea plane diversa sunt, refoudentem. Sed nimis taeciosum esset omnia Uus figmenta recensere. Ce Imo vero qui stabilire vis , de demonstrare demum hominis esse incorporeum, id minime debes supponere. Falso lac fingit me supponere id quod debui probare : Atque ad talia, quae tam libere finguntur, O nuca vel minima ratione fulciri possunt, nihil aliud responderi debet quam fusa esse. Nec ulla msdo de eo, qu(i vocandum es coram, vel animus, vel mens, disputati: Sed duo ex pθcui, nempe id quod cogitat, es id quod es extensum. ad quae alia omnia referri probavi, haecque esse duabsub antris reaseter di uncta
rationibus evici: Unam autem ex hissub antiis toradi mentem, altam corpus, quae nomina si ipsi dissisient, alia potestin tribsi se nou repugnabo.L. e. Tentatur ingressus in Methodum.
Dd Bene est, ais, jacta sunt fundamenta feliciter. Ego sum, IAM
360쪽
cogito. Hoc certum . hoc inconcussum. Extruendum dein , ceps, ac providendum caute, ne mihi Genius malus imponat Sum. Sed quid sit me Haud dubie aliquid eorum, quae olina censebam. Este vero hominem credebam et hominem habere corpus de animam. An ergo sum corpus an Mens P Corpus est extensum, loco comprehensum, impermeabile, aspectabile. An quidquam illorum est in me; extensio 8 qui in me essici, cum nulla sit' hanc principio abdicavi. An tangi posse, posse videri y Etsi sane putem modo me Videri, mea ui Cm et tangi; attamen non Videor. non tangor. Hoc certum mihi ex quo ab- edicavi. Quid ergo Attendo, cogito, Volvo, revolvo, nihil occurrit. Fatigor eadem repetere. Nihil eorum, quae ad corpus pertinent, in me reperio. Non sum corpuS. Sum tamen,& esse me cognosco, dc dum cognosco me esse, nihil quod sit corporis cognosco. Sumne igitur Mens Quid olim mentis peeste credebam e an aliquid illorum in me est ' putabam mentis esse cogitare. At at cogito. Sum, cogito: sum dum cogito, sum res cogitans , sum mens, intellectus, ratio. En Methodum illam meam, qua feliciter sim praetergressuS. Tu sequere sodeS. O te felicem, tantis qui in tenebris unc rope saltu evaseris in lucem l At, te quiuis, manum ne recuses, ut nutantem firmes , tuis dum insisto vestigiis. Ea ut eadem repeto, sed, meo Pro modulo, paulo lenti US. Sum, cogito. Sed quid sume Analiquid eorum, quae olim me esse credebam e sed an credebam
bene e Id incertum. Dubia abdicavi omnia, & habeo tan- 'quam falsa. Non bene credidi. Og Imoveris, clamas, ibi pedem fige Figam e nutant omnia: Quid si aliud sim .
Meticulosus es, addiS. Aut corpuS CS, aut mens.
Sim igitur. Quanquam haud dubie vacillo, manum licet prehenses, vix audeo insistere. Quid, te quaeso, quid si sim animus quid si aliud qu:d 3 Nescio.
Perinde est, ais, aut corpus, aut mens. HoEsto igitur. Sum corpus, aut mens. An non corpuSe Ero
haud dubie corpus, si quid in me reperero quod esse corporiso olim