장음표시 사용
181쪽
λςidentis,primum ad prioritatem naturae . Essicitur itaque, prius natura quatuor 204i dici,nempe consecutione,causa cresse bone, diuisione, ac naturae dignitaἰC. t Vre alicrum obseruatione dignum occurrit, hos scilicet modos interdum uni, es modi Wdςm rei conuenire.Vt coelum est prius hoc flore, Exis 'ndi consecutione in si
pq Efficientia,mo diuisione,quia si diuidimus substantiam corpoream in suas si e
'ς , prilis perueniemus ad coelum, quam ad florem; qui ad herbam reducitur, ut quando.
ρλr ad totum. Praeterea Loco, quia est superius terra , in qua flores gignuntur: porro Tempore,quia coelum a mundi exordio est creatum, hic autem flos hodie orxu est: deinde Nobilitat quia aeternum praest alici peritiirae deniq; Ordine tradi xiQni , quia in Physica phili de coelo,quam de corporibus mixtis disputatur.Tamen, R RQ modi ratione desinitione distinguuntur.
Vare de speciebus Motu hoc loco disputetur, iam diximus ris igitur per psequamur.Et quidem sex siccies recensentur, Ortus, Interitus Auginen- tum, Decrementum, Commutatio, Loci mutatio. Quae ab alijscitan minantur, Generatio, Corruptio Augmentatio, Diminutio, Alteratio,& Mutatio iecundum locum Oroti est rogressus a non esse adesse. Interitus cst: progressus ab esse ad non 'esse Au inentium est progi effus a minoriinti antitate ad maiorem. Decrementum a maiori ad miliorein Cominiitatio c9 mbtus ad qualitatem Lo-ς vcro mutati es progressus ab uno loco in altithiro udrum acci irata disputatio ad
Za erant hae dum vi Mna rela Inicritus furit votus, ita nunc sumim i finimotus illis tinxum molth. i in tempore absoluithtur Azlitotelζ F. Pnysic 'gum quatuos esse tantum species m tus, Alignaciastu
182쪽
118 Commment in uniuersam Logicam. Quaesitum.
SVntali modi habendi,ut habere anucum,uci inimicum, quos fuit Aristoteles ergo ineptam diuisionem tradidit. Respc
phdos in o λιΓ-Ciς pergo ineptam diuisitonem tradidit. Respondetur, proinde rhoia eo ipsiim addidisse, omnes sere modos habendi numeratos osse . Quod est dilige ter annotandum , ut intelligamus antici uos Philosephos non fuisse admodum scrupulosos in tradendis diiusionibus, ac diffinitionibus . Quod etiam annotausemiis lib. i cap. 7.& in hoc lib.cap.q. 22.Atque haec quidem hactenus Patefactus est enim locus ipse, ut iam non sit difficile similibus argumentis respondere. Qiiid quod etiam dici potcst,hos modos ad octauum reduci tanquam ei simillimos. Sicut enim vir uxorem habet,vicissimo uxor virum;ita amicus amicii habet, ab illo similiter in amicorum numero habetur. In hoc autem volumine satis dictum sit. SI vera sunt, quae initio libri secundi c. r. scripsimus, optimo iure de Diffinitic- ne nunc esset tractandum . Ita eniim prima mentis operatio crfecte , cumulate institueretur: sed quia iam lib. I. de Definitione tractauimus, inde omnia d sumenda erunt . Et quidem vera esse illa,oua loco citato diximus,Porphyrius ab detestatur. Nam in Prooemio sui libelli docet quinque Vocum disputationem ad Categoriarum, definitionis notionem apprime utilem esse. Ergo Diffinitionistraetatio quinque Vocum d Categoriarum tractationem sequi debet . Sentiatigiatur quisque ut vobierit,nobis sane ita videtur.
183쪽
IN UNIVERSA LOGICA ΜLIBER VARTVS, ENUNTIATIONIS CONTINENS
De In litulo,ac libri diuisone . Cap.
secundam mentis nostra operationem dirigendam editus est liber iste, qui de Enuntiatione tractat,id est, de Oratione,quae verum,falsumve significat. Quam etiam ob caulam Perihermenias de Interpretatione inqtia inscribitur. Est enim Enuntiatio mentis nostra interpres. Circa titulum autem dissensio est inter Boctialtim diuum Thomam.Boethius omnem fere vocem ex homi num instituto signuficantem itie simplex ea sit, siue com posita,existimat appellari Interpretatione:quod Aristot lis testimonio confirmari posse videtur . In hoc enim libro non de Enuntiatione solum,sed de Nomines Verbo,quae simplices voces sunt, disputat. Caeteriim di insa homas solaminuntiationem vult hoc loco Interpretationis nomine designari: na' hic liber ad secundam mentis operationem Cad quam sola Enuntiatio proprie pertinet destinatur. Rudd si in ipsi de Nomine&Verbo nonnulla proponuntur,id sit 'eabulum quia ad Enuntiationes constituendas lint necessaria Potestque diui Thomaesen quid hoetentu aliaratione probari. Nam quum aliquis dici Deus, nondum eius mentem percipimus . Si autem dicat,Deus est sapiens,aut Deus cst tuitiis:iam quid de Deo sentiat,intelligimus 'uia illa enuntiatio cius mentem interpretata est. Ex hisco ligendum cst,merit hoc volumen inter librum Categoriarum, qui de simplicibus rebus iocibus disputat;&ante libros de Argumentatione, qui agunt de distu su&progressu rationis, poni. φὶntre autem partes totali e tractatio diuideriir primum enim de Nomine& Libri par Vςrbo,qxiae partes sunt Enuntiationis,agemus:tum de Enuntiatione,& eius formis xixi pQstrem autem cuilibet speciei Enuntiationis eius affectiones accommodabimus; VI Oppositionem,Recierocationem,S quam vocant Aequipollinii is
Nomon est vox ex hominum instituto gniscant, cuius nulla pars ouidpiam istparatim signifieat,sinita,& recta Et licet Vocis tractatio ad Phyliologumhpς tet, d quem etiam de audituri no agere pertinet ; nonnulla tamen de ea pr DRnd sunt, ut Nominis definitio intellitatus Vox est sonus ab ore animali pro 'H latus,
184쪽
quae et iis species. Discrimi-Da inter
copositae. Partes nona inis 5-
lattis,quibusdam instriimetriis amatura datis,ctim magmatione, id est; clina conat iac studio quidpiam significandi. Soni cnim alij,ut tonitrii ad tubarum clangor,vo-ccs non sint.Instrumcnta vero animalibus data, S praesertim homini,ad voces pro flarcndas,sunt lingua,palatum,dentes,&alia huius generis Dicitur autem cum imaginatione aliquid significandi, ut excludatur tussis a ratione vocis;cam enim Ariastotcles, Vivus Thomas vocem esse negant.Sed Vocum mitedam nihil significat, ut sal, blitiri,&c.quaedam aliquid significant, ut hec vox homo mimissisque non significantibus, quoniam ad institutum nostrum minime pertinet, agendum est designificantibus:quarum alia significant a natura,vi gemitus infirmorum clatratus Canum aliae ex hominum instituto, ut haec vox lapis, quae ideo significat lapidem , quia Latini ita instituerunt. Diherunt autem voces quae a natura, quae ex homi num instituto significant,quod illae in omnium sere crrcstrium,volatiliumque ani mantium genere inueniantur. Vt in Lupis ululatus,& Vulpibus gannitus hae veroselum ad homines, animantia quae ab hominibus instrui polliunt,qualia sim Psittacus, iicalertinent. Praeterca voces hominum quae a natura significant,ab om- , nibus intelliguntur aliae non item . Gemat Latinus in Graecia, omnes intelligent,illum in dolore esse: dicat autem Latine, se dolere,nemo Graecorum id porcipict D mum voces quae a natura significant, candem retinent perpetuo significatione aliae passim cam mutant Elcnim gemitus scini ervi crit, fuit signum doloris: haec autem vox Homo non semper hominem significauit, sed postquam coepit lingua Latina . Iam vero duo sunt vocum significantium encra,vnum simplicium , alterum compositarum . a simplices dicimus, tuarum partes, ut in ipsis sunt,nullum c-culiare significatum retinent . Verbi gratia Haec vox Dominus tametsi constitua tu ex do, minus, tanaen syllaba Do,ut est in nomine dominus,non significat dare nec dictio Minus, propriam retinet significationcm , itanquam autem nomina quaedam composita a GrMaamatici appellentur, apud Diale sic ra vocos simpliccsuint quia voces ex quibus componimtur, intra ipsi habent suas proprias depara . .
tas significationes at in ipsis non cas seruantad autem exeinplod signo probaris, test . Hae duae voces Res Publica,per se sumpta fgnificant rem quae it publica,vdianicia constituunt hoc nomen Respublica,non significaut proprie rem quae est pii iblica aliaquin si populus com inlini pecunia emeret. e litum , ille dicta citi respublimica,cum tamen non essct dicendus R.cspublica, sed Reipublicae equus . Quin potius bo nomen Rus publica..hominum in ultitudinem quib adunatam si si ius , Ri, i Maia re stpbtest, lu0d licci dictiones, e quibus componitur tals nomen,proprias figoificati nos amittant; no' proinde nQmen illud significaviqi cm mutabit. Olim siqui denimniac domini uscabantui patrP. My constat illis verbis seruorumNaaman . I sum cap. s. ubi illosi quia i ad domisum, Patc etsi rem grastilem dixi sibi tibi Propheta, Sininc igitii dum di Patresfamilias vocar i coeperui diui si vero hoc nomen Pater a na non est in v si ad significandiim donainum, nihilo mi pusio noriac Pateifamilias adhuc riptinet integram signification et . Contra autς Iabctio ces compostar a Mid Italecticos.Solae enim orationes apud ipsos hoc lo c appullatur copositae quia costat ex liquibus partibus, quae ictiata sunt in oratiQ nc, crine proprias ignissationes.Imo necessc est,ut semper rietineat;alioquin tal βxocς desii cretisse urationes.ut in hac oratione,Animal est selistatia,libet vox inti a signisic tionem satiat. Hiqua ad vocis naturam pertinomain J iis alium
185쪽
seramus,ne in eo quod attinegdu fuit,quam in eo cultis causa id attigimus,longior p0d tu disputatio. Igitur ad Nominis definitionem redeamus. Dicitur uicininς Nomen esse vocem,quia non est sonus tantum,sed vox:& significantem, ut sep retur a vocibus non significantibus:additur,Ex hominum instituto, ut ab illis quae δnatura significant,distinguatur.Subiungitur, cuius nulla pars significat separata, ut nomen ad oratione dicrat.Insuper additur , Et significat sine tempore, qui ab oces discrimen inter Nomen MVerbum, ut dicemus capite sequenti. Denique a Ledunt Sesillae particulae,Finitari Reifta,quia nomina infinita,ut non homo, cum in-ςQrtam habeant significationem indigna sunt,quae nomina appellentur Casus Veron*minum,ut Ciceronis, Ciceroni,non quidem nomina, sed castis nominis sunt di ndi;praesertim cum nulla enunciatio possit confici ex casu obliquo,& verbo Su,ς ,fui, cuius est praecipuus usus apud Dialecticosci quanquam possit ex ipsis de ver-DO Impersonali fieri, ut isdet me
Dubia huius capitis insequenti commodius exponentur.
V Erbum est voce hominum instituto cum tempore significans, cuius nulla pars separata quicquam significat, finita, recta,ac eorum qua de altero di, Clintur nota. Quae definitio ex his quae superiori cap. diximus, tota perspicua fieret, nisi tres illae partes additae fuissent,recta,cum tempore, nota eoru quae de altero di, Cuntur. EXponendae igitur sunt. Dicitur Recta,id est Indicantis modi, temporis prinscntis, quia uerba aliorum modorum non possunt constituere enunciationem, nisi forte Hypothetica,qualis,est haec;Si lapis esset homo , lapis esset rationalis: sed cum Aristotclos cuius sc definitio est potissimiim de Enunciationibu Catcgoricis di sputare ea tantum expositit, quae ad Categoricam Enunciatiohem sunt necessaria. At uerba alioruni temporum Indicantis nitidi possitnt quidem Categoricas enui elationes ocinfecto; sed quia veritas, alii Disitas illaru sumcdacst x veritate,aut in clicio enuoationum di oris praesentis;ideo de uerbis alioru teporii non cutauit Ac stoteles.Sane Ared di imus leat hec enuciatio,Petrus ambulauit ideo vera est
quia aliqua luus cilia et praeterea verbs fghiscare eum tepore id est,praesti sae fili stilis eortu tenus adsignificare: ut veri significethu Cutro illister inpetu si 'hihelitu;id est irsit, Stagni seat iapus praesens N6-- uero opus sit nisitatae potest it patet in his nominibus dies, esis,&ι .non anu potos praetorii opita listhis eam Eptiuassi bificare chiod si obiicias,haec noriab, D pradiuin cundis, aeterpr6prii sigitifidat twepe comestione lepus liquod sigi, i Lare,sciliret,prisu diur m,do per lepus iii 'stili aliqua disserentia re fi prysen: 'Herlu, minime couentinii votibus pracis Nicenae meritii dieitur, uies est con 'di de altero dici tu nota, litia vcinu in cutirciati ne i ificat,alillo' praedit ais aselli subieci co h ire;in quo a Participio distine uitiir Rarticipiu nim,tira alis quam cum te p0xς significet ion est uerbum, clivia non est nota velignum eorum,qitFddatςr untur id est, coniunctionis praedicati cum sibi
186쪽
Comment in uniuersam Logicam. In hoc praecedens caput quaestiones.
Rimo proponendae sunt communes capit. 1. 7.quaestiones, postea vero cu- iusque peculiares. Qiiaeritur ergo primo, Quomodo a nobis diuisa sit Vox in siqnificantem&non signiticantem;si Aristoteles Caecinimo cap. 8.docet,vocem esse mirum ab ore animalis prolatum,cum imaginatione quidpiam significandi Nasi id verum est,pro laeto nulla datur vox no significans. Huic obieetioni post octa
Secundo tigritur, Quorsum Aristoteles hoc loco de Vocibus sint plicibus agat, postquam de ipsis in libris praecedentibus est disputatum Rcspondetur,voces sim
De partibus Orationis. An detur enutiatio nullo nomine constans-
porri qua ratione pertinent ad nunc librum: ac tandem visunt maior, vel minor e tremitas aut certe mediu alicuius syllogismi,quo titulo ad libros Priori refersitur. Tertio quaeritur, Quamobrem sicut agitur de Nomine,non etiam de alijsiari bus orationis agaturὶ Respondent quidam,quia apud Dialeoticum nullus est aliarum partium lus. Sed eorum sententia facile refelletur. Nam Dialecticus Pro nomine in indiuiduo ex demonstratione utitur Participium saepe assumit; Coniunctione inintiauis argumentatione necessario utituri,denique Aducrbia de Propo sitiones nonnunquamenuntiationem variant sola Interiectione,qua Interiectio est, Dialecticus minime indiget . in pondctur,igitur Pronomen, Participitim apud Dialecticum sub nomine comprchendi, vilaici in his nuntiationibus , hic est, amans est:in quibus pronomen tarticipium locum nominis supplent. At reliquq Orationis partes pratereuntur, quia sine ipsis enuntiatio costare potest sine nonii, ite autem cbmprehedcdo pareticipiuna pronomo-nulla peni---
tu et tintilis, eoalescit video tratur Dialecticus solius nominis verbi rationem h betcVetain hines ueretii iiiquies,de solo verbo radiandunt frisse, non etiam de honiihe:hari potest dari nunciatio,quae sp um constra verbis,ut haec eurrere est Ribu Eri; praetcrda haec alia, nonhomo cst,non constat nac; is homo 'rdicturi j F noti est nomen. Sed ad priorem enuntiatmnem respondeo,illa dira in finitiva esse Homitia in illa enuntiatione. Instas significant cum tempore,crgi, no ut, ni tia: oito,illa tionisnifieare cum empunae, sicut verba Vettium miti apud DPilemcura de t si iurare una te rejitari sui munitationem siti opsim e stitii livom mali u Ruiali submum Mit stetemportarmeeteriti,idcali tauritia i scire et e fuit boiam, est tenipol is aeteriti i Nundium alitem In
187쪽
ς/tum enuntiationis,&minquam est nexus prςdicati cum subiecto,id est nunquam potest esse nota eorum, quae de altero dicuntur. Insuperinlita licet signi iacet tim xςmporcino tamen ita ut possit enuntiationem si temporis constituere. Sane haecvnuntiatio, amanserat sepiens, Praeteriti temporis est,licet Participium amans sit praesentis.
Quinto rogas, quomodo dictum sit Nomenvi Verbum esse voces,cum don
tur multa nomina atque verba, quae non sunt voces. Nam cium entἰnciatione qu eonstet mente retinentur, aut in libro scribuntur sint enuntiationes, constant profecto no nomine, minibus verbis, non constant vocibus . Respondetur Aristotclcm hoc loco dc verbo. λlum agere de Nomine S Verbo,ut pertinent ad Enunciationes,' aeo re profer x lx quoniam ipsae notiores sunt,cisq; in disputationibus frequentissime utimur.
Ru-re nihil mirum est si definitiones propositae accommodari neqiteant Nominibus4 Verbis in cnunciatione mentis,& scripturae positis. SeXto quaeritur, quare Nomen4 Verbum per vocem tanquam pergonus desi- φ niantur, cum Nomen Norbii sint res artificio confectae, vox res natur ii .Spe si ε': ciem autem ad idem genus referendam csse ad quod suum genu pro imum pQrti' em finia nς nemo est qui ambigat. Resi, ondetur, Vocem non ciue genus ad Nome&Ver tur. bum,tῆmen poni loco generis: quia in definitione rerum artificio confectarum,pOnitur res naturalis, sicut in definitione accidentis ponitur substantia . Quodnam igitur erit,inquies, Nominis ac verbi genus,si vox non est genus Accipe.Signum. Genu Nam de essentia nominis siue in voce sit, siue in scriptura, siue in mente est esse signum,id est, significare. Sept d quaeritiir, quomodo nomina&verba ex instituto significent,&nonna homituraliter. Siquidem estentia citius' rei naturaliter ipsi conuenit,sed de essentia, nais instimini, verbi est significare ergo naturaliter eis conuenit. ropositio constat. Pro tuto signibatur assumptio,de essentia nominis verbi est significare ad placitu sed mavi', fi η sestam inuoluit repugnantiam,vt significent ad placitum, non significent: ergo decsuntia nominis ac verbi est significare. Respondetur,de essentia nominis elle, quatenus nomen st,significet. Et ira natural est nomini quatenus nomen, ut si ragnificci; λ tamen quatenus vos est,quia non potest dari somen, quod non signisi
x;potest tamen dari vo quae haud quaquam Messicet ii Quocirca in dosinitiises Nominis sitiam ut pertinet ad orationem ore prolatam,no dicitur, liud ej nona nex institutos niscans; sed dicitur esse vocem exuu-iR' Di detuns Odo,quim dicitur, Non se non significaxienati x itiiter,inini in igendum in parte naturae nonunis ed animali , quiasilicet natura anti'. ii iimn constituit nomen,sed arbitrium, mimum At voco,Muraliter signi miliit , t sunt elidatus,natura animalis constituit,non bom num voluntAs, iit, sensibyn Bδqu non est natiuale animali uti .hac voce Lapis xt Mnis cantei licet lilii voci GE'quatenus nomen est,ihil sit magis contait neutis, sequndum Uxψram,quai 'i Pasic od molae Nomine dictum est de Ve inis etiam ' Adhuc quae Dominicum Verbo communia erant,prosequuti sumu*m Rcς γψὸ andiropria. Sit itaque octava quaestio circa Nominicie initionum AIqηρ 'a' o non significans,nempe Blitiri est nomen,atqui ei non competit dcfibitio nQmi ἡ his y et radita, ergo ea est nulla. Probatur antecedens. Nam in bac enuntiatio inliti tuo inutilis Q, η,blitis est nomen,quia enunciario componitur ex nomines verbo. V. Cle disputatio μης haec quaestio elucida positi, statuendum est,quid Signumst, ac qum m i
188쪽
Significatio accidat pelicissimi patris nostri Dominici pater, Aurelius Augustiniis libro . de Doctrina Christiana capite i. Signum esse ait, quod praeter speciem qua ingerit sensibus,siquid aliud facit in cognitionem venire Eadem penitus intellige tia,in libro quem de Principijs Dialecticae scripsit capite s. signum esse docet,quod
ει seipsum sensui, S praeter te aliquid animo ostendit. Vt sonitus campanae admonet nos, instare iam lecti nem . Quo fit,ut illud proprie significet, quod praeter se aliud repraesentat illud vero improprie,quod praeter te nihil significat. Excmplum. In hac enunciatione,Homo est animat,illa vox Homo proprie significat,nam significat rem quae est homo. Vcrum in hac alia,Hoino est nomen vox Homo significatasse
si nificare ei inproprie,quia in illa enunciatione accipitur ut nomen suimet. Qitum autem supra diximus,illam vocem nihil significare,de propria significatione loquebaDuomo mur. Nihilominus cst argumentum ad probandum Blitiri significare proprie. Si di signi quis in alio gymnasio existens,proferat alte Blitiri, illico nos intelligimus,ibi esse ali- ς' i*lic quem,qui eam protulerit. Ergo illa vox significat aliud a se; ita significat proprie. Respondetur,duobus modis posse aliquam vocem rem aliam significare,prinatum testectus causam: secundo ut vox imposita natura,vel ex hominum instituto,ad cairi rem significandam. Exemplis res fictillustris. Si quis in deserto clamans,proferret hanc occinLapis,profectis ca vox praeter seipsam,duo alia nobis iuxta desertum iter agentibus, significarct. Principio quidem ipsum prolatorem,qui audita voce,ci, gnoscoremus amat, aliquo fuisse prolatam significaretta ne illiam ut causam sta, sicut significati et cum manuum plausus:deinde vero lapidem significaret non quia
demit causim efficientem, sed ut rem, ad quam significandam est imposita. Aliud cxemphim . Si quispiam proferat hanc vocem Homo,illa uox signifesti ipsum,&ut effectus caiisam, Mitio illud, ad quod significandum est imposita.Liquet g ttitis iusicationem propriam esse diiplicem aliam effect oes,alia uocis , liventis vox ut fu ais sistumeat ignerit,iit effectus ignifici 1gi e ii 'tio' :n6h ut effectus causam.Nihilominiis inheidcinq; uoci inter dum ust que modus significandi etiam respectu riusdem onu mu it diximude hoc tib he Homb, ilium abbliquo homines nuntiatur Possem ilia Significa
189쪽
Noria quaestio circa eadem definitionem. Per ouam particillam cluduntit ad lxj Qxbia, &alia huius generis a ratione nominis Nam lis vox Attente,cst instituto significans,cuius nulla pars separata quicquam significat-NQς Olui a sit, xur quaestio, si dicatur, Attente non esse nomen,q ita non est calus rectici UBM,m ii alia, quia sequeretur inde,illam vocem non magis dita re a nomine, quam casu nomis orationis gnificat, nisi addatur, attente audire vel attente loqui. Quamobre vulgo dicitur,ad'Vςrbia non esse Categoremata, sed Syncatcgorcinata, id in non esse significans',sed consignificantia; vel non praedicari,sed compraedicari, aut simul praedicari. HQς, men loco intelligendum cst, multa esse nomina ies pronomina apud Gram . n)-xicum, quae Logicus non concedit esse nomina, quia non significant, sed con significant; ut omnis,aliquis,quidam, nonnullus,&c. Quinetiam apud Theologuinprim/parte quaestio.3 .ar. 3.&4 haec vox Solus interdum cst Syncategorem a pacproinde non est nomen.Contra autem aliae quaedam voces apud Grammaticum nosunt nomina, ita a Logico nomina censebuntur;vt Hodie, id est,hoc diei Cra , id est,die sequenti: conuenit enim eis tota sere Nominis definitio. ' An nun Tandem circa definitionem Verbi cst dubitatio , quamobrem addatur illa partim itationescula scilicet, temporis praesentis. Nec ratio a nobis tradita vera apparet; nam aliatcm pota fertur historia, tantii esse unu animal illius spetici: coci mortuo, aliud pro Osi rge' γ.False est inquies historia, ut viri quida grauissimi annotarui. quasi vero ipse dicame veram. Sed ne in eodem perstes,verti cxemplum adducam. Hoc anno ab Ortii Domini centesimo septuagesimo secundo supra milicsimum diu Petri nauiculam gubernante sanctissimo patre Pio Papa quinto,cx sacro Prs dicatorum ordineas .impio,vea Edictatria; .P tisicos Romanos fuin sint 3 .Pon ces: Rc spondetur.Liccthsc propositio,ccniunx PhoeniceS,aut .tot Pontifices suorunt,tuinquam abiicrit aliquam nunciationem temporis praesentis Ileram secundum se totam; tam fuissesucram ccundi inimii cs suas partςs:quia sic sicut aliquandia inis enim nunc est primus Pontifex;Max. S. liquando,nuo est sic
Praetcriti teporis non pondupat: eritate re mis Respondetin, ncgandi is con sqqu Curiam, i icet crumia 1 pcndc tiit, illa cnunciatione Listus cst ncquam pcn' ἡοxm ab alia praesentis ton,poris. Nam qiua de illo honunc qui nunc cst iustus,ue x Olim dici potuit Hic homo cit ne tu inside minc haec statera, rustus fuitquδm Alrii l. argumentum . H c j uc , I cmpus uir, S tamen nun 'V uere dictum cst sumptis est erno meritas pratcriti haud nititur JG Iixδxe praesciatis iij robatur astum Nain praetcritum iam non est . futurriti no 'dum cst Prs secunduim Philosophiam non est te 'pyi . sed exul en portis ergo nunquam fuit uellum, tempus esse.
190쪽
se tempus.Licet enim Temporis nihil prster Instans exista tamen tria hoc instans
est terminus communis connectens Praeteritum cum Futuro,sussicit hoc instans es, se, ut tempus sit: hiccnim modus existendi rebus in successione positis,quarum una est Tempus,conuenit.
SEquitur ut de Enuntiatione, iusque formis disputemus. Sed prius de oratio ne,quae enunciationis est genus,disserendum videtur oratio est vox ex homi num instit tuo lignificans, eius partes separata signita cant ut dictiones; non vllas firmationes,aut negationes . Vt hoc compositum,Homo est albus cst oratio. Duplex autem orationis genus traditur,aliud perfectum,aliud imperfectum. Perfecta quidem oratio est, quae quod in ca est perfectam intclligentiam imprimit in animo audientium; ut haec,Homo est animal. 9ixi,quod in ca est,qilia si ex tarditate audientis perfectum sensum non generet,nihilominus ipsa crit perfecta oratio . Imperfecta est, qua huiusmodi intelligentiam minime imprimit,uthsc oratio,Si ego currerem. Perfectae orationes sunt indicantis, imperantis modi ad quas reducitur d precatio, taliae similes optantis. mperlaeta autem sunt orationes subiungentis modi infinitivi insuper Millae quae uerbo carent. Quanqtiam ex duabus oratio nibus subiungentis modis possit fieri una perfecta orationi si homo curreret, homo moueretur . Persectarum vero orationum alia significant crum aut falsiim, ut Homo est animal;&hae appellantur enuntiationes: aliae nec verum,nec falsum significant,ut oratio aes optantis imperantis modi,qua oratoribus rammaticisque
relinquamus, S de enuntiatione tractemus. nis, partes aliqumdo significent ut oratio
v Idun e J-signiscare ut dictiones, non ut sirmationes: quod ita impiignacri potest. Nam haec oratio,Et Sol lucet,d Di ps est,continet partes quae significati ut assirmationes:siquidem Sol licci,affirmatin est dies est, assi inatio quoquc est. Respondebis, sexsan orationis definitionem c Aristotele tradi sem,non omni oration conuenire, sed duntaxat simplici orationi , quales sunt Milla quae verbi, carcit, ut Homo dbctus; Menuntiatio Categorica,ut homo est animal . Sane toto ex as 'coella. N in tiam haec oratio Homo si animes, continet intra se halic aliam Hom est,quae reuura est affirmatio Melius ergo responderi potest cuigitio Thoma GPeliberin.Iect.6.illam definitionem Orationi conuenire,etiam si lo-gissima fuerit:sed latcrpretidam esse hoc pacto cst vox, cuius. partes. ncccssa rio saltem significant ut dictiones , non autem necessario ut affirmationes. Quarς
si aliquando sanificant viasiarmationes, non tollitur definitio Orationis Ebi , ein Lobii falsum si incatis, ut istae orationes solvini homo est anima ,NGllas sors est apta .Sed quem dinodum animal di uidi pote auit uonepartium integrinuum ex quibu componitur, ut nima vi lxi