Scholica Hypomnemata scripsit John Bakius

171쪽

tra, exstitisse Athenis certam actionem, quae diceretur γραφὴ προδωίας, Ulpiani auctoritate ad Midianam p. 330 sumere videtur Boec ius Decon. civ. Athen. I. p. 413, et Hessierus lib. cit. p. 150: Pollucem quoque VIII. 40 auctorem praestat Mei erus Bon. Damnat. p. 13. not. 3I. Sed nemo excitavit vel unum ex Oratoribus locum, quo illud demonstraretur: nec facile, credo, ullus reperietur. Ne ex Lysia quidem Contr. Philon. p. 886 recte conficietur, legem certam fuisse, quae proditionis vim et poenam definiret. Sed operae pretium est singulos Oratorum locos explorare, itaque videro quid statui possit. Primum ipsa causa Leocratis, quae profecto proditionis suit, non videtur per γραφὴν προδοσίας con stituta fuisse,' sed per εἰσαγγελίαν. Lycurgi verba

καιως, καὶ κρινοῖ τον προδοντα απτον καὶ τους

'3 In quibus postremis miror MLhero placuisse pro ' Delendum potius est τὸν , ut in Aldinae rectius articulus additur p. 13T init. Sensus is est, qui p. 232. init. περὶ προδοσίας τοsτον κρίνων. Eo, quod Volo, peditinet hoc quoque, quod curgi actio constabat commemoratione complurium delictorum, aut certe indiciorum; unde ista τα γεγραμμένα et τα εἰσηγγελμένα dicuntur, et ἐνγρο εώ τι εἰς τὴs dicitur p. 23I. St.

172쪽

γελίαν ἐποιησο μηνὶ ct p. 160; ea quorum priori

loco iam satis conficitur certum criminis nomen huic actioni desuisse: tum p. 140 certae et legitimae πρανομων γραφῆ Opponit orator suam actionem, cuius descriptionem, non certam appellationem, commemorat, additque tantum esse hoc lacinus, ωςε μηδἐ ἐν τοῖς νομοιις ωρίσθαι

ριαν αἰαν των ἁμαρτνατων , praetermissamque esse ait in legibus την υπio τῶν τοιούτων τιμωρίαν,

ita ut in praesenti iudicio figitur in causa προδωσιαοὶ iudices simul νομοθέται suturi essent: οσα

iudicum sententiam normam esse iis, qui post erunts p. 142. : satis manifesto argumento, nulliam fuisse ex lege actionem προδοοίας. Neque quae p. 162 appellatur, η ἐκ των νοιι υν τιμωρία ulla alia est, praeter extremum supplicium quod ullis Atheniensium legibus propositum erat: cons. p. 141. Porro p. 177 primum memoratur Areopagi iudicium, quo mortis damnati essent, ώς πολεμιοι, qui tempore cladis apud Chaeroneam patriam . . reliquissent; itum Autolyci condemnatio per tribunal heliasticum; postremo nobile illud Hyperi-

173쪽

dis psephisma de quo Buhnken. ad Rutil. Lup. p. 64ὶ, quo proditoris nomen imponebatur ei, qui tum patriam deseruisset: atque his rebus iudicatis et populiscitis quum dicat orator τί iaδί-

τουτο κεκριμενον εἰναι καὶ κατεγνωσμ νον

sicut κεκρίσθαι p. 217. init.), dubium esse non potest quin perpetuae de hoc crimine leges nullae suerint. Non minus conficitur nulla lege definitam suisse προδοσίαν, quod Leocrates hac de- sensione usurus erat p. 180ὶ, non nisi ei imputari posse proditionem, qui quodcumque munus publice gereret; aut, eXcedere e civitate non esse proditionem p. 18b.ὶ Accedit, quod proditorem agnosci inde demonstrat orator, quod Le crates iusiurandum illud epheborum non servasset: quo quid esse potest magis indefinitum ZMemorabile est Phrynichi clandestina caede perincussi iudicium, unius e quadringentis: quam memoriam nunc integram instaurare non attinet; sed non negligendum est quod Lycurgus tradit, p. 217 sq. in psephisma tunc, auctore Critia,

phisma in tali iudicio conditum fuisset, si legibus desinita γραφῆ προδωίας exstitisset: neque

174쪽

Hipparchi, qui aufugerat, iudicium vocaretur περὶ τῆς προδοσίας εν-δήμω κρισις, p. 219: neque in iis, qui Deceleam excessissens, peculiare psephisma lactum suisset, p. 22l; ex quo loco non intelligo, quid moverit Hessierum flib. cit. p. 151ὶ ut consceret universe iudicium proditionis apud Thesmothetas suisse instituendum. Igitur quum nullius certae legis norma proposita esset, vere 'ac necessaribi Lycurgus haec apud. iudices p. 2253, υπομνηαατα καὶ παραδείγματα, τῆς ἐκεινων τιμωριας τα εν τοῖς περὶ των ἀδικούντων ψοφίσμασιν ωρισμενα. quumque p. 239 complura delicta commemorat, quorum nomine de Leocrate esset suffragium serendum, non oratorium artificium sectatur, sed vere osten dii εισαγγελἱὰν a se institutam esse, nec ullius nominis γραφήν.

Videamus de aliis. Quodsi certa lex et γραφὴ προδοσιας fuisset, quidni hac in ius vocabatur Philon ille apud Lysiam Τ qui προδους ολην την πολιν p. 886ὶ, tamen non nisi δοκιμασίαν sustinet in senatu. Et ne illa quidem quae praece-

dunt legem suisse demonstrant, ει μεν τις ' φρουριον τι προυδωκεν ῆ ναυν ῆ ςρατοπεδον τι ἐν is μερος τι ἐτύγχανε τῶν πολιτων G, ταις ἐσχαταις

ὰν ζημίαις ἐζημουτορ talia enim vindicabantur iudicio λειποταξίου. α Philon autem

175쪽

iotam civitatem prodidisse, quod relicta Attica, triginta viris imperium tenentibus, habitandi et

fortunarum sedem transtulisset Oropum, tum exia sulibus Piraeeum occupantibus praesto non suisset e cuius προδωιας nullam fuisse legem, Philon sui defendendi causa memorabat, p. 88Tr nec nisi argumentando hunc desensionem elevare potest orator.

Ecce, Demosthenes Leptin. p. 481. init. ubi de Chabria agit, μίαν μεν πολιν, inquit, εἰ

erent eum proditionis; quo nomine si certa γραφὴ fuisset, dixisset ἐγγώροντο. Demophanti psephiSma, ... cuius mentio sit apud Lycurgum p. 223 et 225, quodque exstat apud Andocidem

Myster. p. 47, primum diserte commemorat eos qui populi imperium tollere, aut tyrannidem aD sectare viderentur, neque προδυσως ocabulum in eo deprehenditur: tum nullas certas actiones definit, quibus ista crimina persequi liceret: et quod .in Lycurgo, qui temporazetiam confundit, altero loco προδίδοναι τὴν πολιν appellatur, fit hoc oratoria libertate, minime ipsius legis auctoritate. Tamen viri docti, ut conficiant προδοσιας γραφὴν suisse, nonnullis locis abutuntur; veluti hoc, i miliod in psephismate apud , Demosthenem Coron.

176쪽

10I p. 238 dicitur, qui locum sibi in militia desig

natum deseruisset, sive interdiu, sive nocte,

ε νοχον εἐναι τοῖς προδοσίας ἐπιτιμίοις. hibcerem ex addito articulo προδ. iam intelligi non esse id nomen certae actionis; nisi unus Hs. apud Reishium omitteret. Hoc potius dico, psephisma.istud, si genuinum est, ad eadem tempora pertinere, quibus lactum est Hyperidis illud psephisma, cuius modo ex Lycurgo mentionem feci, similisque argumenti esset tum, si actio certa ex talibus psehismatis data fuisset, requiri sollemnem sermulam, γροφέσθω προς τους θεσμοθετας,6 βουλομνος. Contra, Demosthenes, ubi in Λeschinem culmina coniicit, Fals. Legat. p. 379. fin. et p. 382. nusquam προδοσίας ut certi ac definiti delicti mentionem facit: tum ibid. p. 400 med. et p. 401. init. προδοτων et προδιδοντων ita usurpat appellationes, non ut ex lege, sed oratorio artiscio seri appareat. Post cladem Chaeronensem ingenii adversariorum invidiae obiectum fuisse Iconstat Demosthenem: tamen, ubi

horum actiones commemorat orator, pro Coron. p. 310. numerat εχαγγελίας, γραφας et ευθύνας,

sed ita ut γραφαὶ tantum παρανομον fuisse plane intelligantur: unde, si, quod credibile est, proditionis quoque accusatus suit, hoc per εισαγγε - λίαν factum fuerit necesse eSt.

177쪽

uod delictum sanciri vidimus psephismate apud Demosthenem, idem fuerat diu ante, quum post cladem apud Aegos flumen urbem obsideret Lacedaemoniorum classis, Cleophontis, quem adversarii εις ἀγῶνα καθι σι, ut narratkLysias Λjorat. 3 12: εἰς ἀγῶνα καθι σι, προφασιν μἐνοτι οὐκ ηλθεν εις τα οπλα ἀναπαυσομενος id quod ἀποκοιτειν in psephismate dicitur: simileque crimen obiici poterat trierarchis, de quibus Xenophon narrat Hellen. V. 1. 17.ὶ tum ἐκείνω δικαςήριον παρασκε αγαντες - ἀπέκτειναν is τῆ προφάσει τωθη. In qua narratione primum ne deprehenditur quidem προδοσίας nomen, quamquam in hisc sententiam sine dubio disputaverunt illi . adversarii, tum manifestum est totum illud iudicium fuisse extraordinarium, non actionem ex

certa lege et definiti criminis suisse institutam. Aliud est proditionis sanciendae.exemplum, Τhnarchi psephisma ,,apud Demosthenem pro Coron. p. 433. init., qui β0υLoωνλεγραψε, αν .

pellatur, et ea ipsa forma definiendae poenae satis indicat extraordinariis εἰσαγγελιῶν iudiciis, non γραφαις reservata fuisse. Ne in Cephisodoliquidem, aut Chabriae iudicio, apud Demosth. Aristocr. p. 676. 10. cap. 678. init. , quamquam

178쪽

vere prodidisse rem publicam dicendi essent,

certa actio memoratur, nec nisi- et αγγελια, populo auctore instituta, cogitari potest. Rursus προδαουία diserte appellatur in Melanopo, apud Demosth. Timocr. p. 740. 15, qui πονηρος καὶ

κλεπτης καὶ προδοσίας γε ἁλους τρία ταλαντα ἀπετιοε. Sed tota rerum series arguit nullo modo sermonem esse de ea proditione, quam vulgo intelligunt, ex qua si quis damnatus esset, penitus periret. Ridiculum esset, quum proditoribus ταεσχατα ἐπιτίμα denunciata essent, quemquam etali iudicio modice multatum discessisse. Sed diligentius haec consideranda sunt, quae leguntur in eadem Timocr. p. 745. 14. ἐών τις ἐπὶ προδοσίψ τῆς πολεως ἐπὶ καταλύσει του δήμου συνιων άλω. Abutebatur his verbis, tamquam4 ex lege petitis, Timocrates quo suam legem deland ret , quum praecederet δἐ δήσω 'Aθηναίων --δενα, ὼς ἄν ἐγγυητὰς τρεις καθιςῆ λ αυτο τέλος τε- λουντας, πλὴν ἐάν τις κ. T. λ. Verba ἐὰν - άλω 'rectissime Schoemannus Lit. Att. p. 585. not. 27 de ἀκριτοις intellexerat, cui frustra adversatur Schaeserus. Scilicet, quod ad totius loci ipsarumque locutionum intelligentiam pertinet, non nisi de senatus condemnatione sermo est, ipsaque illa verba, e βουλευτικμ ορκω petita, demonstrant non

quaeri de iudiciali tribunalis sententia, neque de

179쪽

certa actione ex lege instituenda. Non nisi de εἰσαγγελίl ad senatum delata cogitari potest, per quam quum alia crimina, tum obiici potuerint ; quumque hoc senatui concessum esset ut convictum a se vinculis traderet, ex eo ipso iam

intelligitur iudicium ipsum heliasticis iudicibus,

per Thesmothetas introducendum, reservatum suisse: quae agendi ratio legitimam γρα ν προδοσίας prorsus excludit. Quid inter utrumque' intersit, cognitum est ex Aristarchi lato, qui Nicodemum interemisse dicebatur: de hoc enim tum εισαγγελίl ἐδοθη εις τὴν βωλην Demosth.

Mid. p. 554. 11ὶ tum γραφη si νου) instituebatur ab amnibus sibid. p. 549. fin.ὶ Et ut ad

Melanopum illum, cuius reliquae res ignorantur cons. Clinton. F. H. ad 0l. CII. 2. redeamus, quominus credam eum ex iusta actione damnatum fuisse, laciunt ea quae subiiciuntur, de crimine, in quo αὐτά si δικαςήριον κατεγνω, quod δ quare non addebatur in altero illo προδοσιας crimine, si quis hoc per γραφν persecutus esset yHaud parum id, quod contendo, confirmatur ex alio oratoris loco, Coron. Τrierarch. p. 1230. 19. Aristophon apud senatum nulla alia agendi forma uti potuit, nisi εἰσαγγελίl, ut accusaret eos, qui trierarchiam aliis locassent, eorumque culpa factum esse argueret ut cladem passi essent

180쪽

11 I

Athenienses in proelio navali adversus Alexandrum. Senatus non pronunciavit condemnatio 'nem, sed eos παρεδωκε εἰς is δικαςήριον, ιροτονήσαντες προδεδωκέναι τας ναυς καὶ λελοιπεναι

την ταξιν ibid. 19.ὶ In tribunali vix effugerunt mortis poenam: sed neque προδοσίας, neque λειποταξίου ea fuit actio. Simulque ex hoc exemplo discimus, quam nulla suerit ipsius criminis προδοσίαρὶ definitio, nec fieri potuisse Athenis ui

ulla ratio persequendi institueretur, praeter ειοαγγελίαν. ceterum aliquoties προδοτης, et προδοσία, et προδιδοναι τὴν πολιν appellantur non ex sollemni iuris aut actionis formula, sed ut ex communi sermone in quocumque graViori crimine ponuntur: v.2c. apud Demosth. pro Coron. p. 272.'13. p. 325. init. Fals. Legat. p. 374. 26. p. 438. init. bis. Timocrat. p. 719. 22. Theocrin. sin. Contra προδοσίας γραφῆ, ea certa lege apud Thesmothetas instituta, nusquam memoratur. Meierus in libro de Lit. Att. III. p. 344, postquam dixisset προδοσιαν non tantum per εἰσαγγελίαν, sed per γραφὴν quoque Vindicari potuisse, duo memorat inexplicabilia, ut appellat. Horum alterum hoc est, quod lege Solonis, quam postea . Patroclidis psephisma confirmaverit, tyrannis iWrisdietioni Archontis Regis subiecta fuerit: Min-

라틴어 텍스트