Joannis Antonii Vulpii liber de satyrae Latinae natura & ratione, ejusque scriptoribus qui supersunt, Horatio, Persio, Juvenale : ubi eorum virtutes & vitia aequa lance perpenduntur ; tempora Juvenalis, contra veterum & recentiorum errores, accurate

101쪽

88 i L IB E R. D E s A T Y R A lcitantium numerus confirmare videtur de

quo mentio sit in prima Satyra : quum scilicet spes lucri appareret, Princepsque liberalis excellentes poetas locupletaret. mnes ideo Satyras Iuvenalis nostri Hadria no Principe editas fuisse , censet Dodvvel lus, non postremas tantummodo, quod existimabat Claudius Salmasius . Nam paratas illas ad editionem uno eodemque tempore fuisse, illud argumento est, quod eas poetabis terque recitaret , magna frequentia , magnoque i successu , ut scribit Auctor Vitae bnimirum continuis recitationibus, quas an- . te exsilium composuerat, uniVersas. Quumque diu a recitando abstinuisset , demum sub finem anni C X V III. feriis sortasse autumnalibus , quas plerumque hujusmodi exercitationibus Veteres dabant, Videtur reis citavisse . Profecto Satyras ultimas, initio ducto a XΙΙΙ. .eo tempore scriptas suisse, nota illa apposita sexagesimi anni a Consulatu Fonteji satis docet : quod animadvertit etiam Salmasius. Ingentes porro illi terraemotus quos memorat poeta noster Satyra 6. . spectabant postrema Trajani tempora r ut monuit Iustus Lipsius: finem pu

ra anni Christiani CXIV. vel CXV. ut alii

102쪽

Lax IN A. C A p u et v I 1 I. gyrationem colligunt. Fronto autem ille cujus platani & marmora assiduis recitantium poetarum Vocibus personabant , Henrico Dodvvello est Μ. Cornelius Fronto, orator celeberrimus , qui Hadriano praecipue ,

deinde Antonino Pio, & Μarco Ρhilosopho Principibus floruit, & Μarci Luciique Antoninorum magister fuit : atque iccirco ad tempora Hadriano antiquiora videtur commode referri non posse. Verum quidem est , Trajano imperante Vixisse Frontonem Catium , & ipsum oratorem ac senatorem,

Plinii junioris aequalem, cujus Plinius ipse

in Epistolis mentionem facit. Sed quominus eum esse credamus de quo Iuvenalis noster, temporum Trajani conditio obstat, quibus , Imperatore absente , & in longinquis regionibus . militante , litterarum studia Romae refrixerant. Certe, Trajano Principe, Μartialis, quicum Iuvenali amicitia summa intercedebat , Urbem reliquit omnino, & Bilbilim patriam suam petivit ; neque postea reversus est Nimirum studiis poeticis jacentibus , aera tarde admodum procedebant: urbana vero commoratio sumtuosa erat, &nimis magno stabat. Quapropter veri similius Videtur , Μ. Cornelium Frontonem Hadria

103쪽

Hadriano carissimum, prima Satyra mem rari a Iuvenale r quod & ingens recitanotium numerus eo tempore, suadet, ac Imperatoris in eumdem Frontonem favor.

Erat tum inquit Vetus Auctor Uitae nostri Poetae in deliciis aulae biseris, multiaque fautores ejus quotidie provehebantur . V nit igitur Iuvenalis in suspicionem quasi tempora figurate notasset . Nempe illa quibus Paridem pantomimum , longe antea vita functum, Iuvenalis perstrinxerat, ut sunt qui rerum potiuntur suspiciosi tamquam si in histrionem suum prolata fuissent,

ita interpretabatur Hadrianus: cujus histrionis nomen βιογραφος non prodidit. Se autem praecipue notatum Princeps dolebat, quod honores litteratis viris mandasset rogatu histrionis. Tantum enim poterant eo tempO re histriones in aula Principum , quantum liberti. Propterea Iuvenalis exsilio mulctatus. Quum autem exsul esset , scripsit Satyram XV. & praeterea XVI. si tamen verus itolius auctor est Iuvenalis; quod negatum a plerisque testatur Vetus Interpres. Non potuit vero Satyram XU. conscribere ante annum CHRIsTI CXX. quum in ea di

cat , nuper Iunium Consulem fuisse: qui sane

104쪽

consulatum gessit anno CXIX. Haec poetae nostri postrema scripta fuerunt: quod facile colis ligitur ex verbis antiqui , tradentis , eum intra brevi imum exsilii tempus angore ac taedio periisse. Id autem veri simillimum est; siquidem Iuvenalis valde senex urbe Roma excessit, atque in aegyptum exsulatum a iit. Exsilium vero quum omnibus molestum accidit, tum praecipue seni: aetas enim illa prae ceteris mollius haberi & tractari postulat. Deinceps agere incipiemus de Satyris Iuvenalis r earum virtutes ac Vitia peris censebimus: & Iuvenalem cum Horatio &Persio comparabimus.

105쪽

Argumenta Saνrarum Iuvenalis recensita. Motae quaedam sevulis paene Sat ris appositae, unde cognosci possit, eas Domitiano occiso conscriptas fuisse I quarum notarum plures a Vulpis primum animadversae . Hadrianus princeps philosophum agebat . Graeculi Hadriano regnante Romam occupabant. Viri no-

- bilissimi a Domitiano sublati. Mus permis

- fores, de plebe media . Graece loquendi cacoethes Romae Hadriano Principe. Scholiasae Veteris noseri poetae error ineptissimus. Hadrianus , . Fonibus Capito , Consul sub Nerone. Hadrianus, Judaeis valde infensus . Poeta noster, hi senectute ultima

coactus mititare, ειρωνικως militiam laudavit . SMolia vetera in Iuvenalem , eorum pretium. Interpretes recentioraes enume

rati , laudati. Optima Iuvenalis edit o ab Henninio procurata. D ra rum Iuvenalis in varias linguas vernaculas o

EXsTANT hoc nostro tempore D. Iu nil Iuvenalis, egregii sane poetae, S ' lyrae sedecim. Hae porro in quinque libro

106쪽

LATINA . CAPUT IX. 93

tribuuntur: ut primus liber quinque priores Satyras comprehendat, sextam secundus , quae longissima est, tertius & quartus singuli ternas , postremuS reliquas quatuor. Satyrae Juvenalis unum & simplex argumentum singulae tractant. Prima, aetatis illius poetas perstringit, exponitque caussam cur auctor

ad hoc scribendi genus animum appulerit. Altera, nequam homines insectatur qui pallio & barba tenus philosophabantur: speciem quamdam Virtutis soris assumentes , domi vero & sine arbitris pleni flagitiorum. Tertia , urbis Romae incommoda enumerat . Quarta ineptias Domitiani describit, Senatum conVocantis ut patrum conscriptorum sententias sciscitaretur , quomodo coquendus esset rhombus insigni magnitudine, apiscatore quodam Principi oblatus. Quinta

parasitos, eorumque miseriam, necnon aVarorum divitum sordes graphice ob oculos ponit. Sexta, mulierum scelera & flagitia persequitur. Septima querelam continet de bonis artibus neglectis, & ludibrio habitis. Octava discrimen verae ac falsae nobilitatis egregie ostendit. Nona pessimas quorumdam libidines abominatur. Decima sane aurea, & moribus valde. utilis, quam σω θεον su

107쪽

y4 LIBER DE SATY amus explicaturi vota inania hominum &ridicula incessit, & quomodo precandum sit,

docet. Undecima, in luxum & decoctores conscripta est. Duodecima captatores here ditatum, qui senibus orbis insidiabantur, aricerbe traducit. Decimatertia docet, stet ratos homines divinam ultionem, poenasque peccatis debitas evadere non posse. Decimaquarta , quomodo educandi sint liberi praecipit, & quantum in hoc genere a parentibus peccetur, ostendit . Decimaquinta peregrinas religiones irridet. Postrema , comismoda militum & privilegia recenset , non sine quadam ironia. Haec sunt argumenta Satyrarum Iuvenalis. Velim autem lectores meos animadVertere, notas quasdam paene

singulis appositas ab auctore, ex quibus dignosci possit, haec omnia ποwμα κ post iminperium Domitiani conscripta & divulgata fuisse . Prima enim Satyra mentio fit de Μario Prisco repetundarum damnato, qui caussam dixit atque in exsilium actus est Trajano

Imperatore III. Consule . Μemorantur et iam frequentes poetarum recitationes in domo Frontonis: quod in Hadriani Principis tempora perbelle convenit. Deinde, sub fi

108쪽

nem Satyrae profitetur poeta, se dicere velle de vitiis hominum mortuorum: quod Viventes jocis mordacibus appetere , valde periculosum esset. Quicquid igitur adversus Domitianum , & ejus aulicos legitur in Satyris Iuvenalis, accipiendum est tamquam scriptum

in eos imperio jam & vita functos. Altera Satyra, qua falsi philosophi traducuntur, ostendit non obscure , plurimos qui philosophiam profiterentur, iis temporibus Romam confluxisse : Hadrianus videlicet ipse philoso-ehum agebat, & philosophorum convictu &colloquiis mirum in modum delectabatur . quod ut alios auctores missos faciamus colligere possumus ex Dissertationibus Arisciani Nicomediensis in Epictetum . Eo autem avidius philosophi tempestate illa Romam convolabant, quod non ita multo ante , Domitiani edicto Urbe ejecti fuerant tqua de re adhuc exstat brevis quaedam Satyra Sulpiciae matronae Romanae . Satyraetiam tertia Iuvenalis nostri conqueritur de ingenti Graeculorum multitudine quae urbem Romam occupabat. Non possum ferre , inquit Umbricius quidam , Roma in . aliud oppidum migraturus, quem loquentem Iuvenalis inducit ; Non possum ferre siuiritet

109쪽

y6 Lia ER DE SATYRAGraecam urbem. Huic autem generi hominum praecipue Hadriani aula patebat: siquidem Hadrianus eruditionem, dicendi studium , poeticen , philosophiam, omnes dentisque Graecorum artes affectabat. Finis porro Satyrae quartae caesum Domitianum apertissime significat. Versus ipsos afferam: Atque utinam his potius nugis tota illa dedisset Tempora Distiae, claras quibus absulit urbiIlluseresque animas impune , vindice nullo. Sed periit pinquam cerdonibus esse timendus

Caeperat e hoc nocuit Lamiarum caede madenti .

Ait poeta, nobilissimos viros Domitiani cru. delitate sublatos fuisse ; puta Cerealem Salvidienum, Acilium Glabrionem , Domitium filium , AElium Lamiam, Salvium , Salusti um , Lucanum, non illum nobilem histo.

ricum, aut illum celebrem poetam , qui per tinent ad superiorem aetatem, sed aelios) Flavium praeterea Sabinum, & sexceritos, quo enumerare instituti praesentis non est. Impune autem caedes hasce perpetravit Domi ltianus, nobilium nemine tantas sui ordinis injurias ulciscente. Postquam vero in cer

dones , nimirum plebejos homines & vilissima capita, impetum facere coepit, statim exstitisse dicit poeta, ex eadem infima classe

110쪽

97 LATINA . CAPUT IX. se, qui a taeterrimo Principe scelerum poenas exigerent. Percussores enim Domitiani obscuro loco nati erant; videlicet Clodianus Cornicularius, Μaximus Parthenii libertus , a cubiculo , Stephanus procurator Domitillae. Ab his confossus est septem vulneribus ; teste Suetonio Tranquillo in ejus Vita, cap. II. Henricus Dodvvellus, vir

apprime doctus, & in historia diligens, ut

superius dixi, observavit, Satyra sexta meis morari terraemotus ingentes , qui Trajani temporibus auditi.fuerunt. Ibi enim de muliere garrula & curiosa ita Iuvenalis v. 4 6. Ino autem Regi Armenio, Parthoque cometen Prima videte famam , rumoresque illa recentes Excipit ad portas o quosdam facit isse Niphaten In populos, magnoque illis cun Ia arva teneri Dilutao a nutare urbes , subsedere terras , suocumque in trivio,cuicumque es obvia narrat. Addo ego, notam esse temporum Hadrianicorum, pruritum illum & cacoethes Graece loquendi qui ea tempestate non virorum tantummodo , sed mulierum etiam ingenia

occupaverat. Eadem enim Satyra 6. v. I 84. haec leguntur: - Nam quid rancidius, quam quod se non putat tilla G Foris Dissiligoo by Cooste